Κείμενα για τους Εθνικά Μακεδόνες

Κείμενα για τους Εθνικά Μακεδόνες   Δημήτρη Λιθοξόου

“Θ' ανταμώσουμε πάλι στη στάχτη· μακεδονίτικα πουλιά λαλούν μακεδονίτικα!” (Μάρκος Μέσκος)     Πριν 25 χρόνια, στις αρχές του 1993 και ενώ η αντιμακεδονική υστερία βρισκόταν στο αποκορύφωμά της, μια δράκα ανθρώπων περάσαμε με τα πόδια τα ελληνομακεδονικά σύνορα. Πήγαμε στην Οχρίδα, σε μια εκδήλωση πολιτών από τις δυο χώρες που είχαν συνδιοργανώσει οι Meto Jovanovski και Νικήτας Λιοναράκης. Η εκδήλωση πήρε μεγάλη δημοσιότητα στη Μακεδονία και αποσιωπήθηκε στην Ελλάδα. Εκεί άκουσα για πρώτη φορά τον Παύλο Βοσκόπουλο, ένα νέο Μακεδόνα από τη Φλώρινα, να μιλάει στη μητρική του γλώσσα για τους Εθνικά Μακεδόνες που ζουν στην Ελλάδα. Οι έλληνες πολίτες (χωρίς την παρουσία των μειονοτικών) κουβεντιάσαμε χωριστά και προσπαθήσαμε να καταλήξουμε σε μία κοινή θέση. Στάθηκε αδύνατον. Τσακωθήκαμε μεταξύ μας. Για την ιστορία, σημειώνω τα ονόματα αυτών που μειοψήφησαν και ζήτησαν να αναγνωρίσει η Ελλάδα την ύπαρξη του μακεδονικού έθνους, της μακεδονικής γλώσσας, της μακεδονικής μειονότητας και τη Δημοκρατία της Μακεδονίας με το συνταγματικό της όνομα. Ήταν οι Νίκος Γιαννόπουλος, Παναγιώτης Δημητράς, Λεωνίδας Εμπειρίκος και Δημήτρης Λιθοξόου. Για ένα τέταρτο του αιώνα το ελληνικό έθνος χαρακτήριζε, όσους πολιτικά αποδέχτηκαν αυτά τα αιτήματα, σαν Σκοπιανούς. Τους έβριζε σαν προδότες και πράκτορες. Σήμερα η ελληνική κυβέρνηση αναγνωρίζει την “μακεδονική ιθαγένεια” και τη “μακεδονική γλώσσα”. Ξύπνησα αχάραγα, είναι μια όμορφη μέρα. 17.6.2018

Οι εθνικές διαμάχες για τη συμφωνία των Πρεσπών     Η συμφωνία των Πρεσπών διέσπασε και τις δύο αντιμαχόμενες εθνικές κοινότητες στο εσωτερικό τους. Τόσο στην Ελλάδα, όσο και στη Μακεδονία, δημιουργήθηκαν δυο παρατάξεις. Μία ανυποχώρητη, που κατηγορεί την άλλη για εθνική προδοσία και μία συμβιβαστική που εξηγεί τα πλεονεκτήματα της συμφωνίας. Οι υπερασπιστές της συμφωνίας στη Μακεδονία, εισάγουν μια νεωτερική αντίληψη για το έθνος. Αποδεσμεύονται από την παραδοσιακή εθνική οπτική, που θέλει τις ρίζες του έθνους να χάνονται στην προϊστορία και ξαναθυμίζουν το πολιτισμικό σλαβικό παρελθόν του μακεδονικού λαού. Μιλούν για τη γεωγραφική Μακεδονία, όχι όπως αυτή ήταν στην αρχαιότητα ή το μεσαίωνα, αλλά πριν τους βαλκανικούς πολέμους. Σέβονται την πολυπολιτισμικότητα της χώρας τους και προτείνουν στον πληθυσμό της να αντιμετωπίσει το ζήτημα με ρεαλισμό και να επιλέξει πολιτικά την ένταξή του στους θεσμούς της Δύσης, με γνώμονα τη διατήρηση της ειρήνης και τη βελτίωση της οικονομίας. Είναι φανερό πως εδώ έχουμε να κάνουμε με έναν σύγχρονο λόγο, που υπερβαίνει την παραδοσιακή εθνική αντίληψη των πραγμάτων και τις πολύχρονες βαλκανικές διαμάχες.   Οι υπερασπιστές της συμφωνίας στην Ελλάδα, εξηγούν πως η επίλυση του ζητήματος είναι εθνικά συμφέρουσα, γιατί επιτρέπει στο Έθνος να αντιμετωπίσει από καλύτερες θέσεις τη διείσδυση στο Βορά, του πραγματικού και μεγάλου εχθρού, της Τουρκίας. Υπενθυμίζουν πως ο αντίπαλος υποχρεώθηκε να αποδεχτεί την πάγια ελληνική θέση για ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό. Εξηγούν πως στο χαμένο διεθνώς όνομα της γλώσσας (εξαιτίας των λαθεμένων χειρισμών της δεκαετίας του ’70) προστέθηκε η επίσημη διευκρίνηση, ότι αυτή η «μακεδονική» γλώσσα είναι σλαβική και δεν έχει καμία σχέση με την αρχαία μακεδονική, που ήταν διάλεκτος της «ελληνικής». Σημειώνουν πως τώρα πια διευκρινίζεται ότι το όνομα «Μακεδόνες» δεν αποτελεί εθνικό προσδιορισμό, αλλά αναφορά στην υπηκοότητα των κατοίκων. Και τέλος υπογραμμίζουν εμφαντικά πως αφαιρέθηκε από το σύνταγμα των γειτόνων κάθε αναφορά που θα μπορούσε να υπονοήσει την ύπαρξη εθνικής μακεδονικής μειονότητας στην Ελλάδα. Όλα τα επιχειρήματα που χρησιμοποιεί αυτή η πλευρά, πατούν αναμφίβολα πάνω στο προϋπάρχον ιδεολογικό αφήγημα της ελληνικής εθνικής κοινότητας. Και τα οφέλη της συμφωνίας θεωρούνται «εθνικά».   Σχολιάζοντας τα προαναφερόμενα, ένας άνθρωπος που τοποθετείται στρατηγικά υπέρ της πολιτικής ενοποίησης της Ευρώπης: Θα επιθυμούσε η ελληνική πολιτεία να είχε αναγνωρίσει τη Δημοκρατία της Μακεδονίας, από το 1992, με το συνταγματικό της όνομα. Θα προτιμούσε οι κάτοικοι της χώρας του να αναγνώριζαν την πραγματικότητα, να καταλάβαιναν δηλαδή πως υπάρχει ένα γειτονικό έθνος που αυτοπροσδιορίζεται μακεδονικό και μια αντίστοιχη μακεδονική μειονότητα που ζει στην Ελλάδα. Θα ήθελε οι συμπολίτες του να συμφωνούσαν στη λήψη θετικών μέτρων για τη διατήρηση της μακεδονικής γλώσσας και του πολιτισμού της μειονότητας και να είχε επίσης επιτραπεί ο επαναπατρισμός των πολιτικών προσφύγων που έφυγαν στο τέλος του εμφυλίου πολέμου και τους απαγορεύτηκε η επιστροφή στην πατρίδα, σαν Μακεδόνες «το γένος». Τέλος θα προσπαθούσε να βρει τον τρόπο να εξηγήσει πως η «εθνική Ιστορία», που βρίσκεται καθημερινά στα χείλη του κόσμου, δεν αποτελεί επιστήμη αλλά πολιτική ιδεολογία. 19.1.2019

Όσοι έμειναν όρθιοι   2009   Τα δύσκολα χρόνια 1992-1993 κάποιοι νέοι βρέθηκαν να δικάζονται στην Αθήνα, γιατί εναντιώθηκαν στην ελληνική εθνική θέση για το μακεδονικό. Το επίμαχο ζήτημα ήταν ότι είχαν υποστηρίξει με αφίσες και προκηρύξεις την ύπαρξη «Σλαβομακεδόνων» (κάτι που οι κατηγορούμενοι είχαν μάθει από τα μισόλογα μεγαλυτέρων τους σε ηλικία αριστερών και ορισμένα βιβλία για την ιστορία του εμφυλίου, που είχαν διαβάσει). Το εναντίον τους κατηγορητήριο είχε στηριχθεί στον περίφημο νόμο περί «διασποράς ψευδών ειδήσεων». Το 2008 ένας εκπρόσωπος της γενιάς του πολυτεχνείου, μεσήλικας πια καθεστωτικός μεγαλοδημοσιογράφος, εξηγούσε κατά την παρουσίαση ενός νέου βιβλίου του για τη Μακεδονία, στα στελέχη του Καθεστώτος που παρευρίσκονταν στην εκδήλωση (πολλά εκ των οποίων υπήρξαν επίσης στα νιάτα τους μέλη του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος), το «εθνικά συμφέρον» της αναβάπτισης των «Σκοπιανών» στην σλαβομακεδονική κολυμπήθρα. Τώρα πια η διασπορά ειδήσεων περί «Σλαβομακεδόνων», όχι μόνο δεν θεωρείται ψεύδος, αλλά αντίθετα εμφανίζεται ως σανίδα σωτηρίας, για τους πνιγμένους στα άλλα τους ψέματα έλληνες μακεδονολόγους. Τι πράγματι συμβαίνει σε αυτή τη χώρα; Μήπως αν ίσχυε σοβαρά και προς πάσα κατεύθυνση, ο νόμος περί «διασποράς ψευδών ειδήσεων», θα έπρεπε όσοι διαμορφώνουν την κοινή γνώμη σε αυτή τη χώρα να βρίσκονται στη φυλακή; Γιατί η μόνη αλήθεια, για όσους γνωρίζουν επί της ουσίας το μακεδονικό, είναι ότι η ελληνική εθνική θέση επί του ζητήματος, αποτελεί διαδοχικά εναλλασσόμενες  συρραφές μικρών και μεγάλων ψεμάτων. Από την άλλη, όποιος πει την αλήθεια για τα μακεδονικά πράγματα, μετατρεπόταν και μετατρέπεται αυτόματα σε αντικαθεστωτικό και ανθέλληνα. Θέλετε να το δοκιμάσετε και να υποστείτε τις συνέπειες της πράξης σας; Υποστηρίξτε δημόσια, αν το πιστεύετε, ότι υπάρχει μακεδονικό έθνος, μακεδονικό κράτος, μακεδονική γλώσσα και εθνική μακεδονική μειονότητα στην Ελλάδα.   Κυρίαρχη ιδεολογία στην Ελλάδα είναι ο σύγχρονος εθνικός σοσιαλισμός. Πυλώνες της: ο αντιαμερικανισμός κι ο αντιευρωπαϊσμός, ο υπό σοσιαλιστικό μανδύα κρατισμός, η αρχαιολατρεία κι η γοητεία της ορθόδοξης παράδοσης. Κι αυθεντικότερος εκφραστής αυτής της ιδεολογίας, το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας. Τι υποστήριξε πρόσφατα το ΚΚΕ για το μακεδονικό: Δεν υπάρχει μακεδονικό έθνος, μακεδονικό κράτος, μακεδονική γλώσσα και μακεδονική εθνική μειονότητα. Τι δεν είπε το ΚΚΕ; Δε μίλησε για το μισό Δημοκρατικό Στρατό που έμεινε εκτός των συνόρων, τους χιλιάδες πολιτικούς πρόσφυγες του εμφυλίου, που με τη σύμφωνη γνώμη του δεν επαναπατρίστηκαν, ως μη Έλληνες το γένος. Δεν είπε κουβέντα για τις περιουσίες αυτών των ανθρώπων που κατασχέθηκαν από το κράτος και παραχωρήθηκαν στους εθνικά ημετέρους. Πρώτα υπέστειλε το ΚΚΕ τα πανό με τα συνθήματα για το μαζικό και δίχως όρους επαναπατρισμό όλων των πολιτικών προσφύγων, και στη συνέχεια αρνήθηκε την ίδια την εθνική μακεδονική ταυτότητα των εν όπλοις συντρόφων του και την υπόσχεσή του στη μειονότητα να σταθεί δίπλα της για την απόδοση των δικαιωμάτων της.   Έχω χαρακτηρίσει την άρνηση του μακεδονικού έθνους, ως σύμπτωμα πολιτικής σχιζοφρένειας του ελληνικού και του βουλγαρικού έθνους. Εξηγώ ξανά: το έθνος αποτελεί μια ιδεολογικοπολιτική κοινότητα. Η ύπαρξη του συνίσταται στο συλλογικό τρόπο που «διαβάζουν» το παρελθόν και σχεδιάζουν το μέλλον τους τα μέλη αυτής της κοινότητας. Ο διαφορετικός ιδεολογικός τρόπος που η κοινότητα αφηγείται το χθες της και σχεδιάζει πολιτικά το αύριο, είναι που τη συγκροτεί ως χωριστό έθνος. Η ύπαρξη μιας άλλης γειτονικής κοινότητας, που έχει τη δική της «ιστορία» για την περιοχή και το δικό της πολιτικό σχέδιο, δεν μπορεί να αναιρέσει την ύπαρξη της πρώτης. Αντίθετα, η εχθρική στάση της μπορεί να επιταχύνει διαδικασίες που ενισχύουν την εθνική συνείδηση του αντιπάλου. Με άλλα λόγια το μακεδονικό έθνος συγκροτήθηκε και υπάρχει, ανεξάρτητα από τις επιθυμίες και τις επιδιώξεις του ελληνικού και του βουλγαρικού έθνους. Η άρνηση Ελλήνων και Βουλγάρων να αναγνωρίσουν εθνικά τους Μακεδόνες, αποτελεί πράξη στρουθοκαμηλισμού που ενδυναμώνει αντικειμενικά το μακεδονισμό των γειτόνων. Παγκοσμίως οι σχέσεις μεταξύ των εθνών προσδιορίζονται από το δίκαιο που εδράζεται στην αρχή του συλλογικού αυτοπροσδιορισμού. Γι αυτό και η Ελλάδα, παρά τις καθυστερήσεις που επιτυγχάνει, λόγω του ειδικού πολιτικού βάρους της στους μεγάλους οργανισμούς, θα αναγκαστεί μεσοπρόθεσμα να αποδεχθεί το αναπόφευκτο. Ας έρθουμε τώρα στη μειονότητα. Οι νονοί του ελληνικού έθνους, δεν αποδέχονται την ύπαρξη εθνικά Μακεδόνων ελλήνων υπηκόων. «Ανύπαρκτοι», «δίγλωσσοι», «σλαβόφωνοι», «σλάβοι», «μακεδονοσλάβοι», «σλαβομακεδόνες», «ομιλητές του ιδιώματος», είναι μερικά από τα ονόματα με τα οποία βάπτισαν κατά καιρούς οι ηγέτες του ελληνισμού τους Μακεδόνες. Τελευταία, οι εξυπνότεροι του Καθεστώτος, μετά τις εκθέσεις των διεθνών οργανισμών, περί ύπαρξης εθνικά μακεδονικής μειονότητας στην Ελλάδα που στερείται της αναγνώρισης και των δικαιωμάτων της, προτείνουν μια νέα γραμμή εθνικής άμυνας: Ναι μεν υπάρχουν κάποιοι «Σκοπιανοί» που δηλώνουν «Μακεδόνες», αλλά αυτοί είναι τόσοι λίγοι, ώστε δεν είναι δυνατόν να τους αναγνωρίσουμε σαν μειονότητα. Μία πρώτη απάντηση σε αυτό τον ισχυρισμό είναι πως η ελληνική πλευρά χρησιμοποιεί δύο μέτρα και δύο σταθμά. Άλλες ευαισθησίες έχει για τους λίγους έλληνες μειονοτικούς σε Τουρκία και Αλβανία και άλλες για τους Μακεδόνες στην Ελλάδα. Στην πρώτη μεν περίπτωση δυο-τρεις χιλιάδες αρκούν για να ορίσουν μια μειονότητα, στη δεύτερη δε όχι. Το ουσιαστικό ωστόσο επιχείρημα είναι ποιοτικού χαρακτήρα. Όσο δηλαδή μικρότερη είναι μια μειονότητα, τόσο περισσότερο έχει ανάγκη προστασίας, ώστε να κατορθώσει να διατηρήσει την ιδιαίτερη ταυτότητά της. Στην Ελλάδα ωστόσο αυτά θεωρούνται ψιλά ευρωπαϊκά γράμματα από τους κυβερνώντες.  Οι λίγοι ή πολλοί εθνικά Μακεδόνες που έμειναν όρθιοι στην Ελλάδα, γνώρισαν ως φαμίλια και ως κοινότητα το μαχαίρι του μακεδονομάχου, το χάρακα του δασκάλου, το βούρδουλα του χωροφύλακα, τον αφορισμό του παπά, το πρόστιμο του δικαστή, τον εξελληνισμό των ονομάτων τους και των τοπωνυμίων του τόπου τους, τη φυλακή και την εξορία της δημοκρατίας του μεσοπόλεμου και της μεταξικής δικτατορίας, τις βόμβες ναπάλμ του εθνικού στρατού, την αναγκαστική πολιτική προσφυγιά, την τρομοκρατία του μετεμφυλιακού κράτους, τις διώξεις της ελληνοχριστιανικής χούντας και τη ρουσφετοκρατία της μεταπολίτευσης. Όσοι στάθηκαν όρθιοι σαν εθνικά Μακεδόνες, στάθηκαν μόνοι τους, έχοντας πάντα το ελληνικό κράτος απέναντί τους. Οι Μακεδόνες αυτοί προσπάθησαν και προσπαθούν παρά τις αντιξοότητες να κρατήσουν ζωντανή τη γλώσσα των προγόνων τους, χωρίς σχολεία και χωρίς εκπαιδευτικούς. Στα καφενεία και στις ταβέρνες, στα σπίτια και στους δρόμους. Κάποιοι δυνατά και θαρραλέα, κάποιοι τρομαγμένα και ψιθυριστά. Άλλοι σιγομουρμουρίζοντας και άλλοι τραγουδώντας. Και ορισμένοι, ίσως ελάχιστοι, τυπώνοντας αλφαβητάρια και λεξικά ή φτιάχνοντας ιστοσελίδες για να διατηρήσουν τη γλώσσα της μάνας τους και την αξιοπρέπειά τους. 19 Μαΐου 2009

Η ελληνική επίθεση στη Μακεδονία (1905-1908)   Ομιλία του Δημήτρη Λιθοξόου (στις 17 Ιουλίου 2015) στο συνέδριο «Macedonia: On the periphery of European Modernity», Florina / Lerin July 16-19, 2015.   Με την ιστορία ασχολήθηκα με πάθος από τα μαθητικά μου χρόνια. Αφετηρία στάθηκε η άρνηση ενός υπαλλήλου της Εθνικής Βιβλιοθήκης στην Αθήνα, να μου δώσει ένα βιβλίο που του ζήτησα να διαβάσω, με θέμα την πολιτική ιστορίας της νεότερης Ελλάδας, λέγοντας μου ότι το βιβλίο αυτό ήταν «απαγορευμένο». Ήταν στη λίστα των «απαγορευμένων» βιβλίων, από το στρατιωτικό καθεστώς που κυβερνούσε τη χώρα. Έτσι συνειδητοποίησα για πρώτη φορά πως υπήρχαν βιβλία, που η πολιτική Εξουσία δεν ήθελε να διαβάζονται. Ταυτόχρονα συνειδητοποίησα ότι υπήρχε «επιτρεπόμενη»» και «απαγορευμένη» ιστορία. Από τότε άρχισα να ψάχνω για «απαγορευμένα» βιβλία, βιβλία που θα μπορούσαν να με βοηθήσουν να κατανοήσω τη νεοελληνική πραγματικότητα, προχωρώντας πέρα από τα στερεότυπα που έμαθα στο σχολείο. Μεγαλώνοντας άρχισα να γράφω, σε εφημερίδες και περιοδικά. Οι πρώτη μου ιστορική μελέτη, δημοσιεύτηκε το 1983 και αναφερόταν στην οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα τη δεκαετία 1830-1840. Η δεύτερη, δημοσιεύτηκε το 1984, και μελετούσε τη δημογραφική ανάπτυξη των χωριών της Ρούμελης, το 19ο αιώνα. Μελέτες φαινομενικά ουδέτερες, που με είχαν ωστόσο φέρει σε επαφή με το γεγονός ότι στην χώρα συνυπήρχαν Ρωμιοί, Αρβανίτες, Τούρκοι, Βλάχοι, Τσιγγάνοι, Εβραίοι και άλλοι. Το 1985, με αφορμή τη μετάφραση στη νέα ελληνική του βιβλίου του γερμανού ιστορικού Φαλμεράγιερ, του ανθρώπου που αμφισβήτησε συστηματικά την καταγωγή των κατοίκων της σύγχρονης Ελλάδας, από τους αρχαίους Έλληνες, μπήκα για πρώτη φορά στα βαθιά νερά, εκείνα της αμφισβήτησης του ελληνικού εθνικού μύθου, με ένα κείμενο μου που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Τετράδια Πολιτικού Διάλογου Έρευνας και Κριτικής», περιοδικό στη συντακτική επιτροπή του οποίου μετείχα. Στο κείμενο για το Φαλμεράγιερ, είχα αγγίξει ορισμένα ευαίσθητα εθνικά ζητήματα. Ένα από αυτά ήταν το ζήτημα της ιστορίας του ρουμανικού εθνικού κινήματος, μέσα στους κόλπους των Βλάχων. Ο Χρήστος Παπαγιάννης, πρόεδρος τότε της «Πανελλήνιας Ένωσης Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων», με επιστολή του στο περιοδικό διαμαρτυρήθηκε, λέγοντας πως αμφισβήτησα το ότι οι Βλάχοι ήταν Έλληνες. Εγώ τότε έγραψα ένα άρθρο για την ιστορία των Βλάχων. Ο Παπαγιάννης απάντησε με ένα δικό του άρθρο στο επόμενο τεύχος, οπού υπήρχε και η δική μου δευτερολογία. Μετά από αυτά, εμφανίστηκε στα «Τετράδια» ο ιστορικός Αχιλλέας Λαζάρου, ο σημαντικότερος ίσως τότε λόγιος μεταξύ των ελληνοφρόνων Βλάχων, έχοντας ένα φύλλο της εφημερίδας των ρουμανιστών Βλάχων του Καναδά, η οποία είχε μεταφράσει στα βλάχικα και είχε αναδημοσιεύσει τη δημόσια διαμάχη μου με τον Παπαγιάννη. Ο Λαζάρου με κατηγόρησε ευθέως για «εθνική προδοσία». Του αντέταξα, πως απλώς έγραψα την αλήθεια, χωρίς να αναλογιστώ για τις συνέπειες της πράξης μου. Βέβαια, δεν καταλάβαινα τότε, ότι αφενός μεν η έννοια της «αλήθειας» είναι σχετική, αφετέρου δε η ιστοριογραφία ανήκει, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στο χώρο της Πολιτικής. Εκείνη την εποχή (1985-1986) δημοσίευσα ακόμα δυο έρευνές μου για τους Τσιγγάνους και έγραψα μία εισαγωγή (το 1987), σε μια επανέκδοση ενός παλιότερου έργου του Λαμπρυνίδη για την ιστορία των Αρβανιτών. Έγινα έτσι ο πρώτος συγγραφέας στην Ελλάδα που είχα επικεντρώσει το ενδιαφέρον μου στην ιστορία των μειονοτήτων που κατοικούσαν στη χώρα. Σε χρόνια μάλιστα που τα μειονοτικά ήταν ζητήματα ταμπού. Με το μακεδονικό ζήτημα άρχισα να ασχολούμαι από το 1984, όταν κυκλοφόρησε, από το Ίδρυμα Μελετών της Χερσονήσου του Αίμου (ΙΜΧΑ) ένας τόμος όπου συγκέντρωνε τα απομνημονεύματα έξι Eλλήνων, των Αργυρόπουλου, Ζάννα, Μαζαράκη, Σουλιώτη, Σπανού και Σταυρόπουλου, πρωταγωνιστών όλων της ελληνικής επίθεσης στα μακεδονικά βιλαέτια την περίοδο 1904-1908. Τα απομνημονεύματα αυτά είχαν τυπωθεί κατά το παρελθόν, το καθένα χωριστά.  Αφού διάβασα το βιβλίο, κατάλαβα, από τα όσα έγραφαν οι έλληνες πρωταγωνιστές, ότι η ελληνική εμπλοκή στη Μακεδονία ήταν ιστορικά ιδιαίτερα βίαιη και σκοτεινή. Ψάχνοντας να βρω σχετικά έργα, για να εμβαθύνω περισσότερο, έμαθα ότι το ΙΜΧΑ είχε ξανατυπώσει ταυτόχρονα σε ένα δεύτερο τόμο, τα απομνημονεύματα τριών άλλων ελλήνων ηγετών εκείνων των χρόνων στη Μακεδονία: του Γερμανού Καραβαγγέλη, του Γιώργου Δικώνυμου Μακρή και του Παναγιώτη Παπατζανετέα. Ο τόμος αυτός ωστόσο δεν είχε φτάσει στα βιβλιοπωλεία. Το ΙΜΧΑ είχε κρατήσει το βιβλίο εκτός εμπορίου και το έδινε σε άτομα που εκείνο επέλεγε. Τελικά κατάφερα να εξασφαλίσω ένα αντίτυπο. Όταν το διάβασα, κατάλαβα γιατί διακινήθηκε ελεγχόμενα. Το βιβλίο έσταζε αίμα. Μπορεί όταν τα απομνημονεύματα αυτά είχαν κυκλοφορήσει για πρώτη φορά, λίγα χρόνια μετά τον εμφύλιο, να μην έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση, αλλά στα μέσα της δεκαετίας του ’80 σόκαραν κάθε μη ακραίο εθνικιστή, με την ωμότητα των ελληνικών επιθέσεων που περιέγραφαν. Μετά από αυτό, άρχισα να ψάχνω στα σκονισμένα ράφια των παλαιοβιβλιοπωλείων και να παίρνω οτιδήποτε έβρισκα για την ιστορία της Μακεδονίας. Παράλληλα είδα όλα τα έργα για την ιστορία της Μακεδονίας που υπήρχαν στην Εθνική και στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη. Τα βασικά ερωτήματα που προσπαθούσα να λύσω σε αυτή την έρευνα, ήταν πρώτον η γλωσσική και θρησκευτική σύνθεση του πληθυσμού της Μακεδονίας και δεύτερον η φύση και η έκταση της ελληνικής εμπλοκής στα μακεδονικά πράγματα. Η απάντηση στα ερωτήματα αυτά δεν ήταν καθόλου εύκολη. Τα ελληνικά βιβλία ήταν γεμάτα αντιφατικές και ψευδείς πληροφορίες. Καρπός όλης αυτής της έρευνας ήταν δυό εργασίες. Η πρώτη με τον τίτλο «Μακεδονικό – ζητήματα ιδεολογίας: η απογραφή του Χιλμή Πασά και οι περιπέτειές της στην ελληνική βιβλιογραφία (1905 – 1935)» δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Τετράδια το 1988. Προκάλεσε οξεία αντιπαράθεση ανάμεσα σε μένα και τα υπόλοιπα μέρη της σύνταξης του περιοδικού, τα οποία χαρακτήρισαν το κείμενο «ανθελληνικό» και οδήγησε στην παραίτηση μου από τη συντακτική επιτροπή. Η δεύτερη εργασία με τίτλο «Μια άλλη προσέγγιση του μακεδονικού ζητήματος» δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Λεβιάθαν» το 1989 και έθεσε το περίγραμμα, μιας προσέγγισης για το μακεδονικό, πάνω σε νέες βάσεις. Ο αντίκτυπος των δύο αυτών αιρετικών για τα ελληνικά γράμματα κειμένων, με ώθησαν να συνεχίσω την έρευνα, σε αρχειακό πια επίπεδο. Έτσι μελέτησα τα αρχεία του Στέφανου και του Φίλιππου Δραγούμη καθώς επίσης το αρχείο του Σουλιώτη Νικολαΐδη, αρχεία που είχαν μεταφερθεί τότε στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη και δεν είχαν ακόμα ταξινομηθεί. Στο τέλος του 1991, όλα τα άρθρα μου για τους αλλόγλωσσους πληθυσμούς, συγκεντρώθηκαν και εκδόθηκαν σε ένα βιβλίο με τίτλο «Μειονοτικά ζητήματα και εθνική συνείδηση στην Ελλάδα». Το βιβλίο εξαντλήθηκε σύντομα, επανεκδόθηκε στις αρχές του 1992 και άνοιξε τη συζήτηση για το θέμα που εμπεριείχε ο τίτλος του. Στις αρχές του 1992 δημοσίευσα στο περιοδικό «Θέσεις», τη μελέτη μου «Η μητρική γλώσσα των κατοίκων του ελληνικού τμήματος της Μακεδονίας πριν και μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών», μελέτη με τα έως τότε συμπεράσματα μου, από την σχετική έρευνα. Η δημοσίευση του προαναφερόμενου άρθρου και η δημοσίευση του βιβλίου μου, συνέπεσε με την έναρξη της σύγχρονης φάσης του μακεδονικού ζητήματος και τον ιδεολογικο-πολιτικό αγώνα της Ελλάδας για την κατοχύρωση του ονόματος «Μακεδονία» και «Μακεδόνες». Εκ των πραγμάτων λοιπόν, η συγκυρία με έφερε αντιμέτωπο με το ελληνικό έθνος, τη στιγμή της ιδεολογικο-πολιτικής του επίθεσης κατά των βορείων γειτόνων του. Ο αντίλογος μου στην ελληνική εθνική αφήγηση, στην ελληνική εθνική ιστορία και η υπεράσπιση θέσεων που χαρακτηρίζονταν εθνικά εχθρικές, εκτός από την προσωνυμία του «ανθέλληνα» μου προσέδωσαν και την προσωνυμία του «Σκοπιανού». Όλα αυτά συνέβησαν στην Αθήνα, μακριά από τη Μακεδονία. Ήταν ένα ταξίδι, στο χώρο των γραμμάτων, μια περιπλάνηση στις σελίδες των βιβλίων, των περιοδικών και των χειρογράφων. Μια αναζήτηση της αλήθειας, μέσα στα ράφια των βιβλιοθηκών. Το 1993 γνώρισα από κοντά αυτούς για τους οποίους είχα γράψει με συμπάθεια. Τους Μακεδόνες που ζούσαν στη Φλώρινα, τα Μογλενά, τα Βοδενά, τα Γιαννιτσά, τις Σέρρες, τη Θεσσαλονίκη. Κι άλλους Μακεδόνες που είχαν κατέβει και ζούσαν πια στην Αθήνα. Γίναμε πολιτικοί φίλοι και άρχισα να ακούω τις προφορικές αφηγήσεις τους, τις αναμνήσεις καθενός χωριστά. Άρχισα έτσι να συνδέω αυτές τις αφηγήσεις με όσα είχα διαβάσει. Και η ιστορία άρχισε να ζωντανεύει, το παρελθόν να αφορά τώρα το βιωμένο κόσμο των νέων μου φίλων. Το 1994, ήταν η χρονιά του επίσημου εορτασμό των 100 χρόνων από την έναρξη του λεγόμενου «Μακεδονικού Αγώνα». Το 1994 ήταν επίσης η χρονιά που η Ελλάδα του Ανδρέα Παπανδρέου επέβαλε εμπάργκο στη Δημοκρατία της Μακεδονίας, αλλά και η χρονιά που οι Μακεδόνες του Ουράνιου Τόξου κατέβηκαν για πρώτη φορά στις ευρωεκλογές.    Στα τέλη του 1994, άρχισα να γράφω τον «Ελληνικό Αντιμακεδονικό Αγώνα». Το πρώτο σχετικό κείμενο που έγραψα δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 1995 και είχε για τίτλο «Μακεδονικός ή Αντιμακεδονικός Αγώνας;» Τα περισσότερα κεφάλαιά του έργου δημοσιεύτηκαν, ως χωριστά άρθρα στα περιοδικά (της μακεδονικής οργάνωσης Ουράνιο Τόξο) Zora και Nova Zora, μεταξύ των ετών 1995 και 1997. Στηριζόμενος, τότε, κυρίως σε ελληνικές πηγές (απομνημονεύματα πρωταγωνιστών και αρχεία), άρχισα να ξαναγράφω την ιστορία της ελληνικής επίθεσης στη Μακεδονία, από τον Μάιο του 1903 μέχρι τον Μάρτιο του 1905, επιλέγοντας τα θέματα, από τα βασικά έργα της σχετικής ελληνικής εθνικής ιστοριογραφίας. Το 1995, μετά τη δημοσίευση των πρώτων κεφαλαίων, ένας ερευνητής [σημ. 4.8.2014: ο μακαρίτης Γιώργος Πετσίβας] που είχε κατά το παρελθόν πρόσβαση στους φακέλους των ελληνικών προξενείων της Μακεδονίας, φακέλους που βρίσκονται στο Αρχείο του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας, μου έδωσε φωτοτυπίες δεκάδων αποκαλυπτικών προξενικών εγγράφων της περιόδου 1903-1908. Το ιστορικό υλικό ήταν πολύτιμο, καθώς δεν υπήρχε περίπτωση, να εισέλθω ποτέ σε αυτό το σχεδόν άβατο αρχείο, το ανοικτό μόνο για ελάχιστους, εθνικά άμεμπτους. Το νέο αυτό αρχειακό υλικό συμπλήρωσε τις πληροφορίες που είχα συλλέξει έως τότε. Το 1998, τα άρθρα που είχα δημοσιεύσει για τα αιματηρά γεγονότα στη Μακεδονία την περίοδο 1903-1905, επεξεργασμένα και συμπληρωμένα με μια εισαγωγή και δύο νέα κεφάλαια δημοσιεύτηκαν σε ένα βιβλίο. Αυτός ήταν, όπως σημείωνα και στον υπότιτλο, το πρώτο μέρος του «αντιμακεδονικού αγώνα». Ο πρώτος τόμος δύσκολα βρήκε εκδότη στην Ελλάδα και ακόμα πιο δύσκολο βρήκε θέση στους πάγκους των ελληνικών βιβλιοπωλείων. Το περιεχόμενο του χαρακτηρίστηκε «ανθελληνικό» και «αντεθνικό». Το έργο μεταφράστηκε και κυκλοφόρησε στα μακεδόνικα με πρωτοβουλία του μακαρίτη Βάσκο Καρατζά και στη συνέχεια μεταφράστηκε στα αγγλικά από τους Chris Popou, David Vitkov και George Vlahou. Από τότε πέρασαν πολλά χρόνια, στη διάρκεια των οποίων επέστρεφα τακτικά, στην ιστορία της Μακεδονίας της περιόδου 1904-1908, με δημοσιεύματα στην ιστοσελίδα μου. Ο συγγραφή του δεύτερου μέρους ολοκληρώθηκε το 2014. Σε αυτό τον τόμο, ακολουθώ μια ημερολογιακή καταγραφή των ελληνικών πράξεων βίας, κατά ατόμων, ομάδων και κοινοτήτων στη Μακεδονία, από τον Μάρτιο του 1905 (ή το Νοέμβριο του 1904, για την Κεντρική Μακεδονία) έως την επανάσταση των Νεοτούρκων, τον Ιούλιο του 1908. Στο δεύτερο τόμο του έργου, αξιοποιώ τις πληροφορίες που κρύβονται στο σημαντικό ημερολόγιο του αρχηγού των ένοπλων σωμάτων της Δυτικής Μακεδονίας, του υπολοχαγού Γιώργου Τσόντου (καπετάν Βάρδα), που βρίσκεται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους και εκδόθηκε το 2003 από τον μακεδόνα ερευνητή Γιώργο Πετσίβα. Οι πληροφορίες που αντλούνται από το τρίτομο αυτό έργο, αποκαλύπτουν από πρώτο «επιτελικό» χέρι τον πραγματικό χαρακτήρα αυτού του «αγώνα». Μέσα από το ημερολόγιο του Βάρδα, επιλέγω και παρουσιάζω ημερολογιακές εγγραφές σχετικά με:  Στοχοποίηση και επιθέσεις σε οικισμούς, προγραφές κατοίκων, ξυλοδαρμούς χωρικών, εκτελέσεις και απόπειρες φόνων, κλέψιμο γυναικών και βιασμούς, πλιάτσικο και φορολογία χωριών, πρόστιμα και λύτρα, χρηματισμό των οθωμανικών αρχών, συνεργασία με μπέηδες, εξαγορά ντόπιων στοιχείων, καυγάδες μεταξύ των μελών των σωμάτων, παράπονα για τη μισθοδοσία τους, συνεργασία και αντιθέσεις μεταξύ οπλαρχηγών και δεσποτάδων, διαμάχες πολιτικών και στρατιωτικών εντός της ελληνικής οργάνωσης για την ηγεσία, χαρακτηρισμούς κατά στελεχών, αλλά και μαρτυρίες για τη δυσφορία του πληθυσμού, περιγραφή μακεδονικών εθίμων και αναφορές για τη μακεδονική γλώσσα. Ο Κάκκαβος, ο Draganof και ο Rubin, που δεν είχαν χρησιμοποιηθεί στον πρώτο τόμο, υπήρξαν επίσης σημαντικά βοηθήματα, για τη συγγραφή του έργου. Και οι τρεις αναφέρονται σε πλήθος ελληνικών επιθέσεων και σφαγών. Ο Draganof καλύπτει με πολλές πληροφορίες, το διάστημα μέχρι τα μέσα περίπου του 1906. Ο Κάκκαβος καλύπτει όλο το εξεταζόμενο διάστημα, αλλά είναι συχνά τηλεγραφικός στις αναφορές του, και ασαφής στις ημερομηνίες, γεγονός που δυσκολεύει τη διασταύρωση των ειδήσεων. Τέλος ο Rubin καλύπτει τις περισσότερες ελληνικές επιθέσεις κατά των Βλάχων. Για πρώτη φορά επίσης, αποδελτιώνονται δεκαπέντε ελληνικές εφημερίδες της εποχής και αξιοποιούνται (αφού πρώτα διασταυρώνονται) όλες οι ειδήσεις, που αφορούν ελληνικές πράξεις «εκδίκησης» ή «αντεκδίκησης» κατά προσώπων ή χωριών. Από αυτές τις εφημερίδες, οι πέντε πρώτες σε κυκλοφορία ήταν τότε κατά σειρά οι: Χρόνος, Εμπρός, Καιροί, Σκριπ και Ακρόπολις.  Το Εμπρός ήταν πρώτο σε κυκλοφορία στην Αθήνα. Ο διευθυντής της αθηναϊκής εφημερίδα «Εμπρός» Δημήτρης Καλαποθάκης ήταν (χωρίς αυτό να είναι δημόσια γνωστό) και πρόεδρος του Ελληνικού Μακεδονικού Κομιτάτου. Του Κέντρου δηλαδή που στρατολογούσε και χρηματοδοτούσε (με τη συνδρομή του ελληνικού κράτους, αλλά και ιδιωτών) τις ελληνικές ένοπλες μισθοφορικές ομάδες που δρούσαν στη Δυτική Μακεδονία. Τα γραφεία του Εμπρός στην Αθήνα ήταν ταυτόχρονα και κέντρο στρατιωτικών επιχειρήσεων. Όλες οι πληροφορίες των ελλήνων αξιωματικών και οπλαρχηγών, που δρούσαν στη Δυτική Μακεδονία, περνούσαν πρώτα από τα χέρια του Καλαποθάκη. Οι σφαγές και οι δολοφονίες που πραγματοποιούσαν οι Έλληνες εκεί, ήταν όλες γνωστές στο Εμπρός. Γι’ αυτό και οι «ειδήσεις» για τα μακεδονικά πράγματα που δημοσιεύονταν σε αυτή την εφημερίδα, όταν παραποιούσαν ή αντέστρεφαν τα γεγονότα, δεν οφείλονταν σε λάθος πληροφόρηση, αλλά εντάσσονταν στον πόλεμο της προπαγάνδας, που έδινε το ελληνικό κομιτάτο. Σε αυτό το ιδεολογικό μέτωπο, που σφυρηλατούσε το εθνικό φρόνημα στο εσωτερικό της χώρας και προσπαθούσε να επηρεάσει την κοινή γνώμη στο εξωτερικό, το λεξιλόγιο των αρθογράφων, ήταν παρόμοιο με εκείνο των πολεμικών ανακοινωθέντων. Στο «δημοσιογραφικό πόλεμο» έπαιρνε βέβαια μέρος, όχι μόνο το Εμπρός, αλλά το σύνολο του ελληνικού τύπου, μέσα στα πλαίσια των εθνικών επιδιώξεων στη Μακεδονία. Η έκφραση «δημοσιογραφικός πόλεμος» χρησιμοποιήθηκε από τον Ίωνα Δραγούμη, σε επιστολή του προς τον Παύλο Μελά. Σε αυτή την επιστολή, μεταξύ άλλων διαβάζουμε, σχετικά με την διεξαγωγή της ελληνικής προπαγάνδα στο εξωτερικό: «Τώρα φρόντισε να οργανώσετε πόλεμο δημοσιογραφικό στην Ευρώπη για τα ελληνικά συμφέροντα. Δηλαδή να έχετε χρήματα να αγοράζετε ξένες εφημερίδες και ανθρώπους να γράφουν». Ο ελληνικός τύπος της εποχής, όταν αναφερόταν σε πολιτικά αυτονομιστές και σε θρησκευτικά εξαρχικούς Μακεδόνες τους χαρακτήριζε «Βούλγαρους», όταν δε αναφερόταν σε εκκλησιαστικά πατριαρχικούς Μακεδόνες τους ονόμαζε «Έλληνες». Ένα μακεδονικό χωριό, όταν ήταν εξαρχικό, ονομαζόταν «βουλγάρικο». Όταν όμως το ίδιο χωριό, τρομοκρατημένο από τη δράση των ελλήνων μισθοφόρων, δηλώνει υποταγή στο Πατριαρχείο, βαφτιζόταν διά μαγείας «ελληνικό». Στο δεύτερο μέρος του «Αντιμακεδονικού Αγώνα» δεν έχουμε λοιπόν, κατά κύριο λόγο, να κάνουμε με μια άλλη ανάγνωση ή μια διαφορετική ερμηνεία των γεγονότων (επί τη βάσει κάποιων συμπληρωματικών πληροφοριών), αλλά με μια προσπάθεια συστηματικής καταγραφής, των εκατοντάδων ελληνικών επιθέσεων κατά αμάχων, που πραγματοποιήθηκαν εκείνα τα χρόνια στους μακεδονικούς καζάδες και απουσιάζουν από τα βιβλία της ιστορίας. Συγκροτήθηκε έτσι μια «μαύρη βίβλος» της δράσης των ελλήνων «Μακεδονομάχων», τριπλάσια σε έκταση από τον πρώτο τόμο του «Αντιμακεδονικού Αγώνα». Καθώς θεώρησα πως η γεωγραφία της ιστορίας ήταν απαραίτητη να υπάρχει σε ένα τέτοιο έργο, το βιβλίο συμπληρώθηκε, με τη μορφή υποσημειώσεων, με πληροφορίες για τη γλωσσική και θρησκευτική σύνθεση των 462 οικισμών που αναφέρονται στο κείμενο, καθώς επίσης για τις προσφυγικές μετακινήσεις που διαχρονικά συντελούνται σε αυτούς τους οικισμούς. Βίντεο από την παρουσίαση του δεύτερου μέρους του έργου του Δημήτρη Λιθοξόου "Ελληνικός Αντιμακεδονικός Αγώνας" στη Μελίτη, στις 18 Ιουλίου 2015.

Για το μακεδονικό έθνος, τη μακεδονική γλώσσα και την εθνική μακεδονική μειονότητα       Όποιος γράφει για το παρελθόν των εθνικών ζητημάτων, είναι συγγραφέας πολιτικών κειμένων και όχι αποστασιοποιημένων ουδέτερων πραγματειών. Ακόμα και οι λέξεις που χρησιμοποιούνται κατά τη συγγραφή ενός έργου είναι ιδιαίτερα φορτισμένες πολιτικά. Όσοι υποστηρίζουν το αντίθετο, ή δεν έχουν προβληματιστεί πάνω στο ζήτημα ή διαλαλούν πως επιλέγουν τη νηφάλια μέση οδό, για να υπηρετήσουν καλυμμένα (συνήθως με το αζημίωτο) μία πολιτική. Όσοι ιστοριογραφούν για μεγάλα ζητήματα της ιστορίας, αναπόφευκτα πολιτικολογούν. Οι επαγγελματίες ιστορικοί αμείβονται από κρατικούς κορβανάδες ως εργαζόμενοι στο χώρο αναπαραγωγής κυρίαρχων ιδεολογιών. Τα περί «θεραπείας της επιστήμης» αποτελούν βάλσαμο για την ψυχή τους. Ο κοινωνικά ανατρεπτικός λόγος, όταν υπάρχει, δεν μπορεί παρά να προέρχεται από ερασιτέχνη. Ο χαρακτηρισμός αυτού του λόγου, από τους θεσμικά Ειδικούς, ως «υπόπτου και υπηρετούντα αλλότρια συμφέροντα» προκύπτει, καθώς οι επί χρήμασι εκδιδόμενοι, κρίνοντας εξ ιδίων, αδυνατούν να κατανοήσουν την παραγωγή έργου άνευ υλικής αμοιβής. Η κατανόηση των όσων γράφω, εδράζεται στη άποψή μου για το έθνος, η οποία δεν είναι απλώς προϊόν διανοητικής επεξεργασίας, αλλά συμπέρασμα ενός οδυνηρά βιωμένου κόσμου: Το έθνος λοιπόν, δεν είναι κατά τη γνώμη μου «φαντασιακό κατασκεύασμα», όπως υποστηρίζουν τελευταία αρκετοί πανεπιστημιακοί, ακολουθώντας άκριτα τον μη έχοντα επαρκώς κατανοήσει το εθνικό φαινόμενο Μπένεντικτ Άντερσον. Δεν είναι επίσης μία βιολογική κοινότητα, που ταξιδεύει μέσα στο χρόνο, όπως παραδοσιακά θεωρούν τα μέλη των εθνικών κοινοτήτων. Το έθνος αποτελεί μία μοντέρνα κοινότητα, συγκροτημένη στη βάση της ιδεολογικής πίστης μιας μυθικής κοινής προγονικής καταγωγής και δράσης των μη εχόντων τίτλους ευγενείας μελών της, η οποία μερικώς στηρίζεται σε αντικειμενικά πολιτισμικά στοιχεία. Μίας κοινότητας, που αποσκοπεί ταυτόχρονα να υψωθεί σε συλλογική γραφειοκρατία μιας χώρας και να αναπαραχθεί ως τέτοια. Συμπερασματικά, η ιδεολογικοπολιτική κοινότητα του έθνους, χρησιμοποιεί την ιστορία για να «αποκτήσει» τίτλους νομιμοποίησης έναντι των αντιπάλων της. Τίτλους, που θα της δώσουν το δικαίωμα στο «δικό της» κράτος. Η εθνική ιδεολογία, είναι η κυρίαρχη ιδεολογία των οικονομικοκοινωνικά ισχυρών, στη μεγάλη διάρκεια μεταξύ του τέλους των μεγάλων αυτοκρατοριών και την αυγή της σύγχρονης παγκοσμιοποίησης. Δεν αγωνίζομαι για το έθνος μου ή για τα προσωπικά μου συμφέροντα. Εδώ και πολλά χρόνια, δεν είμαι διεθνιστής αλλά άεθνος. Δεν είμαι ο μόνος άεθνος σε αυτή τη χώρα, αλλά σίγουρα δεν υπάρχουν πολλοί. Ξέρω πως ξενίζει ακόμα και η δήλωση της ιδιότητας. Δεν είναι εξ άλλου τυχαίο που ένας άνθρωπος δίχως έθνος, έχει χαρακτηριστεί σαν «ένα άτομο χωρίς σκιά». Η ένταξη σε ένα έθνος προϋποθέτει την πίστη στην εθνική ανάγνωση του παρελθόντος και την αποδοχή της πολιτικής πρότασης του εθνικού κράτους. Η δική μου εκδοχή της ιστορίας, για αυτή την περιοχή που ζούμε, είναι πολύ διαφορετική από εκείνη της «ιστορίας του ελληνικού έθνους». Ο δε στρατηγικός πολιτικός στόχος μου, εκείνος μιας πολυπολιτισμικής Ευρώπης, στην οποία πολλά λουλούδια ανθίζουν (κάτι που εν πολλοίς φαντάζει ως ουτοπία), είναι ριζικά διάφορος του εθνικού κράτους. Τα παραπάνω, δεν σημαίνουν πως πολιτισμικά είμαι μετέωρος, κάτι εξάλλου αδύνατον. Αντίθετα, αυτοπροσδιορίζομαι ως Ρωμιός (χρησιμοποιώ αυτόν τον όρο, καθώς το όνομα Έλληνας το χρησιμοποιώ για όλους εκείνους που ανήκουν στο ομώνυμο έθνος). Υπερασπίζομαι τη μακεδονική μειονότητα που ο ελληνικός περιφερειακός ιμπεριαλισμός ποδοπατάει εδώ και έναν αιώνα. Τα κίνητρά μου είναι ιδεολογικά – ηθικά, έτσι όπως εγώ έχω διαμορφώσει την πολιτική σκέψη μου και έχω ορίσει τις ηθικές μου αξίες. Όπως ένας άθεος δημοκράτης μπορεί να αγωνίζεται για την υπεράσπιση μιας θρησκευτικής κοινότητας που βρίσκεται υπό διωγμό στη χώρα του, έτσι και ένας άεθνος είναι δυνατόν να αγωνίζεται για το δικαίωμα μιας μειονότητας στη διάσωση της μητρικής γλώσσας και του πολιτισμού της, ή για το δικαίωμα ενός λαού στην εθνική του συγκρότηση (με όποιο ιστορικό μύθο εκείνο επιθυμεί) και τη διεκδίκηση της κρατική εξουσίας στην περιοχή όπου ζει. Ο στρατηγικός στόχος για τον οποίο αγωνίζομαι, δηλαδή εκείνος της υπέρβασης των συνόρων στην Ευρώπη και της μετάβασης σε μία δημοκρατική μεταεθνική κοινωνία των ευρωπαϊκών λαών, προϋποθέτει την ολοκλήρωση της εθνικής φάσης με δημοκρατικό τρόπο. Η δημόσια διατύπωση της άποψής μου, ότι δηλαδή υπάρχει εντός των ορίων της ελληνικής επικράτειας μια μειονότητα, τμήμα μίας ευρύτερης κοινότητας που έχει αυτοπροσδιορισθεί μέσα από μια σύνθετη ιδεολογικοπολιτική διαδικασία (που έχει τις ρίζες της στα τέλη του 19ου αιώνα) ως μακεδονικό έθνος, κι ότι αυτή η μειονότητα έχει στερηθεί του βασικού δημοκρατικού δικαιώματος της θεσμικής διδασκαλίας της μητρικής της γλώσσας, καθώς επίσης τη δυνατότητα επιστροφής των ηλικιωμένων μελών της κοινότητας, που πήραν το 1949 το δρόμο της πολιτικής προσφυγιάς και αποκλείστηκαν μεταπολιτευτικά του επαναπατρισμού ως «μη Έλληνες το γένος», γερνώντας και πεθαίνοντας πέρα απ’ τα σύνορα, είναι που έκανε το έθνος των Ελλήνων να με υποδείξει ως «σκοπιανό προπαγανδιστή», τη μειονότητα να με θεωρήσει συναγωνιστή και τους γείτονες Μακεδόνες να με χαρακτηρίσουν φίλο τους. Εναντιώνομαι σε ένα καθεστώς που αρνείται στους υπηκόους του το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού. Δεν αμφισβήτησα ποτέ το δικαίωμα της πλειοψηφίας των κατοίκων του ελληνικού τμήματος της γεωγραφικής Μακεδονίας, να θεωρούν τον εαυτό τους εθνικά Έλληνες, ακόμα και εκείνων των οποίων η μητρική τους γλώσσα τους είναι αυτή που χαρακτηρίζω ως μακεδονική. Ποτέ επίσης δεν αρνήθηκα σε κανένα να προσδιοριστεί και γεωγραφικά από τον τόπο καταγωγής του. Να είναι δηλαδή κάποιος μακεδόνας Έλληνας, όπως κρητικός Έλληνας ή ηπειρώτης Έλληνας κλπ. Η ηγεσία της ιδεολογικοπολιτικής κοινότητας του ελληνικού έθνους αρνήθηκε και αρνείται στους Μακεδόνες το δικαίωμα του εθνικού αυτοπροσδιορισμού (και ταυτόχρονα την ίδια την πραγματικότητα, διότι το μακεδονικό έθνος υπάρχει, ανεξάρτητα από τη θέληση των Ελλήνων). Η άρνηση μιας εθνικής ιδεολογικοπολιτικής κοινότητας, να αποδεχτεί το γεγονός της ύπαρξης μιας άλλης εθνικής ιδεολογικοπολιτικής κοινότητας, ή με άλλα λόγια, η άρνηση ενός έθνους να αποδεχτεί το γεγονός της ύπαρξης ενός άλλου έθνους, εκτός από πολιτική σχιζοφρένεια, υποκρύπτει τη διεκδίκηση της κρατικής εξουσίας σε αυτή την περιοχή από πλευράς του αρνούμενου. Το ελληνικό και το βουλγαρικό έθνος, αρνούνται την ύπαρξη μακεδονικού έθνους, γιατί επί της ουσίας δεν αποδέχτηκαν ποτέ τα τελευταία 100 χρόνια, ότι η κρατική εξουσία στην περιοχή της Μακεδονίας μπορεί να ανήκει και σε άλλους εκτός από αυτούς. Ένα έθνος υπάρχει ανεξάρτητα από την επιθυμία των εχθρών του. Η αναγνώριση της ύπαρξης ενός έθνους, την εποχή της Κοινωνίας των Εθνών (σήμερα ΟΗΕ), σημαίνει και νομιμοποίηση του αιτήματος αυτής της κοινότητας για χωριστή κρατική συγκρότηση. Ο αγώνας για την ένταξη των μειονοτικών γλωσσών και των υπό εξαφάνιση διαλέκτων, στη σχολική εκπαίδευση των αντίστοιχων περιφερειών, συμβάλλει στην ανάδειξη μιας πολυπολιτισμικής κοινωνίας και όχι ενός «άκρατου εθνικισμού». Η υποχρέωση της αναγνώρισης του συλλογικού και ατομικού αυτοκαθορισμού, αποτελεί παγκόσμια δημοκρατική δέσμευση. Η ελληνική εθνική θέση, για «όνομα με γεωγραφικό προσδιορισμό», έχει από τους εθνικούς ταγούς ξεκάθαρα αιτιολογηθεί και σημαίνει πως οι Έλληνες δεν αναγνωρίζουν την ύπαρξη μακεδονικού έθνους. Εξηγούν μάλιστα πως αν αποδεχθούν εθνικό προσδιορισμό του ονόματος της Μακεδονίας, αυτό θα μετατραπεί σε όχημα αλυτρωτισμού, πως δηλαδή κατόπιν θα τεθεί θέμα ύπαρξης εθνικής μακεδονικής μειονότητας στην Ελλάδα. Ακόμα και η Αριστερά σε αυτό τον τόπο (εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων) αρνείται την ύπαρξη του μακεδονικού έθνους και της μακεδονικής μειονότητας (και συνακόλουθα το ίδιο το πολιτικό παρελθόν της και τους παλαιούς συντρόφους της κατά τον εμφύλιο πόλεμο). Ειδικότερα η επισήμανση από πλευράς μου του διεθνιστικού λόγου του ΚΚΕ του μεσοπολέμου, αποσκοπεί όχι στο να υπερασπιστώ εκ των υστέρων, το λενινιστικό κίνημα, αλλά να υπογραμμίσω, δια της συγκρίσεως, τον εθνικο-σοσιαλιστικό χαρακτήρα της σημερινής γραφειοκρατίας του Περισσού. Πρόσφατες προτάσεις «προοδευτικών» πανεπιστημιακών προς το ελληνικό έθνος, όπως: α) το ελληνικό έθνος δεν πρέπει να αρνείται ότι υπάρχει «(σλαβο-)μακεδονικό έθνος» ή «(σλαβο-)μακεδονική εθνική ταυτότητα» ή «σλαβομακεδόνες πολιτικοί πρόσφυγες» και να λαμβάνει «μέτρα καταστολής της σλαβοφωνίας» [Σκουλαρίκη] ή β) να μιλήσουμε «για τα δικαιώματα των Σλαβομακεδόνων που ζουν στη χώρα μας», να επιτρέψουμε σε «κάτι γερόντια άνω των ογδόντα», τη δυνατότητα «επίσκεψης» στην Ελλάδα, όχι όμως και τον επαναπατρισμό, καθώς αυτός «σκοντάφτει στις δημεύσεις, καταπατήσεις κλπ. περιουσιών» και βέβαια, να πράξουμε τα ανωτέρω, χωρίς να «υιοθετούμε το σλαβομακεδονικό εθνικισμό και την επιχειρηματολογία του» [Μπουρνάζος] ή γ) «πρέπει να πάψουμε να στρουθοκαμηλίζουμε, δηλαδή να επιμένουμε στα περί "ανύπαρκτων Σλαβομακεδόνων"», καθώς «οι άνθρωποι αυτοί ζουν στη χώρα μας και είναι υπαρκτοί αλλά λίγοι: 30-40 χιλιάδες», κάποιοι δε από αυτούς, ακόμα λιγότεροι, «έχουν "μακεδονική" εθνική συνείδηση», οι οποίοι σε καμία ωστόσο περίπτωση δεν αποτελούν μειονότητα, «γιατί η μειονότητα προϋποθέτει μεγάλους αριθμούς» [Ηρακλείδης], αποτελούν προτάσεις οι οποίες θυμίζουν το Φοβού τους Δαναούς και δώρα φέροντας και υπενθυμίζουν εμφαντικά πως στα εσώψυχα των περισσότερων ιθαγενών αντιεθνικιστών κρύβεται ένας Έλληνας.   Επί της ουσίας τα προαναφερόμενα κείμενα αποτελούν τα πιο προωθημένα και έξυπνα γραπτά της ελληνικής εθνικής πολιτικής στο μακεδονικό. Πρόκειται για την ελληνική εθνική στρατηγική του μέλλοντος. Μια γραμμή που εκφράζεται από τη «μη εθνικιστική» διανόηση των ιστορικών, κοινωνιολόγων, ανθρωπολόγων και των γενικώς «παρατηρητών» και «ερευνητών» των μειονοτικών δραστηριοτήτων. Πρόκειται για λόγιους, που ανεξάρτητα από το όποιο αιρετικό φοιτητικό παρελθόν τους, σήμερα ζουν εντός του ακαδημαϊκού εθνικού κατεστημένου, εμφανιζόμενοι υπεράνω εθνικών «φαντασιακών κατασκευασμάτων», μετρώντας τα λόγια τους, προσέχοντας τις κακές συναναστροφές και αναπαράγοντας αυτάρεσκα τη συντεχνία τους, γράφοντας διατριβές για τα έργα και τις ημέρες των Σλάβων της ημεδαπής. Κάνοντας την ανάγκη φιλοτιμία, καθώς υπάρχουν και οι εκτός της Ελλάδας κρίνοντες συνάδελφοί τους, αποδέχονται μεν τη στοιχειώδη για την Ευρώπη υποχρέωση αποδοχής του ατομικού ή συλλογικού προσδιορισμού, άρα το όνομα της Δημοκρατίας της Μακεδονίας, για να μπορέσουν στη συνέχεια να αρνηθούν διά της αποσιωπήσεως, της «σλαβομακεδονικής» αναβάπτισης ή «του μικρού μεγέθους» την ύπαρξη της μακεδονικής μειονότητας στην Ελλάδα. Είχα γράψει σε μία Зора, την περίοδο της ελληνικής αντιμακεδονικής επίθεσης του ‘90, και ξαναλέω εδώ, πως θεωρώ Λυδία Λίθο για τους πραγματικούς φίλους του μειονοτικού κινήματος στην Ελλάδα, τη δημόσια αναγνώριση ύπαρξης μακεδονικού έθνους και εθνικά μακεδονικής μειονότητας που ζει στη χώρα και στερείται των δικαιωμάτων της εδώ και περίπου έναν αιώνα. Ο Τριαρίδης έδειξε στους διανοούμενους τον πόρο για τη διάβαση του Ρουβίκωνα και τις εθνικές επιπτώσεις της αποκοτιάς του. Έχουμε την υπομονή να περιμένουμε τον επόμενο. Στην προεθνική Μακεδονία και Θράκη, υπήρχε ένα γλωσσικό συνεχές νότιων σλαβικών διαλέκτων με κοινά χαρακτηριστικά, που ξεκινούσε από την περιοχή της Κορυτσάς και κατέληγε στην Ανδριανούπολη. Από αυτό το σλαβικό γλωσσικό συνεχές, η πολιτική επέλεξε μέσω δύο αντιμαχόμενων ιδεολογικοπολιτικών κοινοτήτων, να δημιουργήσει δύο εθνικές γλώσσες: τη βουλγαρική πρώτα, και τη μακεδονική στη συνέχεια. Είναι τα έθνη που καλλιέργησαν ένα παλαιό γλωσσικό διαλεκτικό υλικό και ονόμασαν τις δύο λόγιες γλώσσες που δημιούργησαν με τα εθνικά τους ονόματα, και όχι οι γλώσσες που δημιούργησαν τα έθνη. Στο ζήτημα της σχέσης γλώσσας και έθνους, ας σημειωθεί πως κάτω από ορισμένες πολιτικές προϋποθέσεις, μία διάλεκτος επιλέγεται, καλλιεργείται, αναπλάθεται, κάποιες φορές μετονομάζεται, αναπαράγεται μέσα από θεσμούς και γίνεται εθνική γλώσσα. Για παράδειγμα αυτό που εμείς χαρακτηρίζουμε σήμερα ως δημοτική ελληνική, μέχρι το 1821 περίπου χαρακτηριζόταν ως ρωμαίικη ή γραικική γλώσσα. Είναι η ιδεολογικοπολιτική κοινότητα του έθνους των Ελλήνων που βάφτισε αυτή τη γλώσσα ως «ελληνική». Το ζήτημα των εθνικών ταυτοτήτων στη Μακεδονία, είναι μια σύνθετη ιδεολογικοπολική διαδικασία, που συντελείται από τα τέλη του 19ου αιώνα και εντεύθεν. Τα γλωσσικά σύνορα στη Μακεδονία, πριν τη βίαιη μετακίνηση των πληθυσμών της περιόδου 1912-1949, παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον, γιατί έχουν να κάνουν με την εξάπλωση μέσα στο χώρο, διαφορετικών πολιτισμών, οι ρίζες των οποίων βρίσκονται πριν από το ισλάμ και το χριστιανισμό. Για παράδειγμα, στην περιοχή Καστοριάς, νότια της πόλης, η μακεδονική και η ρωμαίικη γλώσσα, λες και χωρίζονται (πριν το 1912) χωριό-χωριό με φυσικά σύνορα. Οι δύο αυτοί πληθυσμοί, όπως επίσης οι Αλβανοί δυτικά ή οι Βλάχοι της Πίνδου, ζουν στις περιοχές τους εκατοντάδες χρόνια. Εάν δεν προσεγγίσεις το έθνος ως ιδεολογικοπολιτική κοινότητα, είναι αδύνατον να κατανοήσεις πώς ένα χωριό της Μακεδονίας με κοινό πολιτισμικό παρελθόν, βγάζει περισσότερα του ενός έθνη. Πώς για παράδειγμα η «σλαβόφωνη» Γκάλιστα (Галишта) Καστοριάς γεννάει Βούλγαρους, Μακεδόνες, Έλληνες και Τούρκους. Πώς τα παιδιά μιας μάνας γίνεται να ανήκουν σε τρία έθνη. Ως πρώτοι εθνικά Μακεδόνες μπορούν να θεωρηθούν οι καθ’ ημάς «Βούλγαροι» που αγωνίστηκαν με συνέπεια για την Αυτονομία της Μακεδονίας και την πολιτική ανεξαρτησία τους από το κράτος των Σιώπηδων, δηλαδή την εξουσία της Σόφιας.   * Το κείμενο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στις 26.7.2008 με τίτλο "έτερα άεθνα".

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΣ - ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ η ιδεολογική χρήση της Ιστορίας   Μια συζήτηση στη Φιλοσοφική     Η ομιλία του Δημήτρη Λιθοξόου   Καταλαβαίνω πως έχετε κουραστεί, αλλά γι’ αυτά τα πράγματα μπορείς να μιλάς πολλές μέρες, και μπορείς να μιλάς πολλές μέρες γιατί για δεκαετίες έχουν ειπωθεί πάρα πολλά ψέματα. Τόσα ψέματα που όταν πρωτοξεκινήσεις να αντιμετωπίσεις τα γεγονότα και όχι τους μύθους, στην αρχή αυτό που παθαίνεις, και το έπαθα εγώ, είναι να κλονιστεί ο ελληνισμός μέσα σου. Να αισθανθείς ντροπή γιατί είσαι Έλληνας. Ίσως μέσα απ’ αυτή τη διαδρομή φτάσεις σε ένα σημείο που να δηλώσεις: εγώ δεν έχω πια εθνική συνείδηση. Όπως κάνω εγώ σήμερα. Πιστεύοντας ότι το έθνος είναι τόσο υπαρκτό όσο ο Θεός, δηλώνω ότι και άθεος είμαι και εθνική συνείδηση δεν έχω, ξέρω όμως βέβαια, βλέποντας τον ταλαίπωρο ανθρωπάκο στο συλλαλητήριο ντυμένο Μεγαλέξανδρο, ότι αν πιστεύεις στο έθνος μπορείς σαν τον Παύλο Μελά να πας στην Σιάτιστα και να σκοτωθείς (γιατί έχεις το βάρος της κληρονομιάς μιας οικογένειας που λέγεται Μελάδες και είσαι και γαμπρός των Δραγούμηδων, κι όλο αυτό σου έχει σιδερώσει το μυαλό), ξέρω ότι αν πιστεύεις στην Ορθοδοξία και είσαι πρωτοχριστιανός πέφτεις στα λιοντάρια για να σώσεις την ψυχή σου, αλλά εάν δεν πιστεύεις, δεν κάνεις τίποτα. Θα ξεκινήσω με ένα απόσπασμα από κάποιον πανεπιστημιακό δάσκαλο. Λίγα είναι τα αποσπάσματα, σαν κι αυτό που θα πω, που μας έχουν συνηθίσει οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι. Είναι του Σπύρου Ασδραχά από τα Ζητήματα Ιστορίας. Λέει λοιπόν ο Ασδραχάς ότι η «χρήση της Ιστορίας στην Ελλάδα είναι κατεξοχήν ιδεολογική και την επιβάλλει η ενσωμάτωση των λειτουργικών λογίων στο σύστημα μιας κοινωνικής και πολιτικής εξουσίας που εκφράζεται με μια σειρά στερεότυπα». Βέβαια στη συνέχεια ο Ασδραχάς, ως ρομαντικός και ίσως και ως επαγγελματίας που διαθέτει μια αξιοπρέπεια για τη δουλειά που κάνει και θέλει να τη σώσει, ελπίζει ότι μέσα σ’ αυτό το κράτος κάποια στιγμή θα υπάρχουν περιθώρια για να κάνεις Ιστορία και όχι Ιδεολογία. Να μιλήσεις για τα γεγονότα και να μη χτίζεις μύθους. Προσωπικά θα διαφωνήσω μαζί του. Από τη στιγμή που θα το κάνεις αυτό θα πάψεις να είσαι λειτουργικός λόγιος. Θα βρεθείς χωρίς δουλειά. Ας κάνουμε λοιπόν ζημιά στα «στερεότυπα», εγώ δεν είμαι επαγγελματίας και μπορώ να το κάνω.   Στην Καθημερινή, πριν από έναν περίπου μήνα (επαναλήφθηκε και στο επόμενο φύλλο), βγήκε ένα ένθετο για την Ιστορία της Μακεδονίας, το οποίο είπαν μάλιστα ότι σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, θα διανεμηθεί σε όλα τα σχολεία της Ελλάδας. Ας δούμε λοιπόν τι έχουν να τραβήξουν τα καημένα τα ελληνόπουλα. Θα ξεκινήσω με μια απογραφή για την οποία λέει: «Την εποχή του έντονου ελληνοβουλγαρικού ανταγωνισμού είχαν κυκλοφορήσει διάφορες στατιστικές για την εθνολογική σύνθεση του πληθυσμού της Μακεδονίας. Τα αριθμητικά στοιχεία παρουσιάζουν τεράστιες διαφορές μεταξύ τους, γιατί οι στατιστικές στηρίζονταν σε διάφορα κριτήρια και επεδίωκαν να εξυπηρετήσουν τις εθνικές επιδιώξεις των συντακτών τους. Συνήθως οι Βούλγαροι βασίζονταν στην ομιλούμενη γλώσσα, ενώ οι Έλληνες έπαιρναν ως βάση την εθνική συνείδηση ή την εκκλησιαστική ένταξη των κατοίκων στο Οικουμενικό Πατριαρχείο ή την Βουλγαρική Εξαρχεία. Ίσως πλησιέστερα στην πραγματικότητα (και αυτό έχει σημασία) ήταν η τούρκικη απογραφή του Χιλμή Πασά (1904), η οποία εμφάνιζε την ακόλουθη αναλογία Ελλήνων και Βουλγάρων». Να λοιπόν πώς κατασκευάζουμε τους μύθους χρησιμοποιώντας τα στοιχεία μιας απογραφής. Πρώτον εμφανίζεται ότι η Μακεδονία, η γεωγραφική Μακεδονία, δηλ. τα τρία βιλαέτια Σκοπίων, Μοναστηρίου και Θεσσαλονίκης, αποτελείται από Έλληνες και Βούλγαρους. Τα πράγματα δεν ήταν έτσι. Ήταν Πατριαρχικοί και Εξαρχικοί. Στη συνέχεια δίνει τα νούμερα. Σας δίνω τα συνολικά: Πατριαρχικοί (τους ονομάζει Έλληνες) 648 χιλιάδες Εξαρχικοί (τους ονομάζει Βούλγαρους) 557 χιλιάδες Τι φαίνεται εδώ λοιπόν. Ότι όταν μοιράστηκε η Οθωμανική Αυτοκρατορία υπήρχαν Έλληνες και Βούλγαροι, και προφανώς οι Έλληνες ήταν περισσότεροι από τους Βούλγαρους. Άρα: ιστορικά δικαιώματα, τίτλοι ιδιοκτησίας πάνω στην κληρονομιά του μακαρίτη. Αυτά θα διδαχθούν τα παιδάκια. Ας δούμε τώρα ποια είναι η πραγματικότητα. Ας πάμε στην απογραφή του Χιλμή Πασά όπως αυτή δημοσιεύτηκε την περίοδο εκείνη στον Τύπο. Κι όπως δεν την ξαναχρησιμοποίησε κανένας Έλληνας ιστορικός από τότε. Υπάρχουν δύο εκδοχές της απογραφής. Η μία είναι κατά θρησκεία κι η άλλη είναι κατά θρησκεία και γλώσσα. Οι Έλληνες ιστορικοί όταν μιλούν για την απογραφή Χιλμή και δεν παραποιούν (γιατί συνήθως και αυτήν την παραποιούν), μιλούν μόνο κατά θρησκεία. Δε μιλούν για γλώσσα. Αλλά πριν πάμε εκεί ας σταθούμε σε μια πολύ βασική νοθεία που έχει γίνει: Αν αθροίσουμε και των τριών βιλαετίων τον πληθυσμό και μετρήσουμε πόσοι ήταν Μουσουλμάνοι και πόσοι ήταν Ορθόδοξοι, θα δούμε ότι το Ισλάμ ήταν 54,2%. Αυτή η απογραφή είναι η πρώτη που γίνεται κάτω από διεθνή έλεγχο. Δηλαδή δεν υπάρχει νοθεία και κανένας (ούτε εκείνη την εποχή) δεν την έχει κατηγορήσει για χαλκευμένη. Ξεκινάνε λοιπόν τα εθνικά κράτη των Βαλκανίων να διαμελίσουν την Οθωμανική Μακεδονία που οι πληθυσμοί της κατά 54,2% (η πλειοψηφία) δεν είναι Χριστιανοί. Ας δούμε τώρα πόσοι είναι Πατριαρχικοί και πόσοι Εξαρχικοί, σύμφωνα πάντα με τα νούμερα της απογραφής. Οι Πατριαρχικοί λοιπόν είναι το 20,5% και οι Εξαρχικοί το 17,6%. Όταν όμως λέει «Έλληνες» (δηλ. Πατριαρχικούς) εννοεί σλαβόφωνους Πατριαρχικούς, αλβανόφωνους Πατριαρχικούς, ελληνόφωνους Πατριαρχικούς, βλαχόφωνους Πατριαρχικούς (υπάρχουν και λίγα χωριά τουρκόφωνων). Ας έρθουμε στη δεύτερη εκδοχή (γλώσσα - θρησκεία μαζί) που δεν συμφέρει να την αναφέρουμε. Εξαρχικοί Βούλγαροι 19,8% Πατριαρχικοί Βούλγαροι 11% Σύνολο Βουλγάρων 30,8% Σέρβοι 3,5% Έλληνες 10,5% Όταν λοιπόν τα ελληνικά στρατεύματα ξεκινούν να απελευθερώσουν τη Μακεδονία, ξεκινούν να απελευθερώσουν το ελληνόφωνο 10,5% του πληθυσμού. Για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους.   Να γίνω τώρα λίγο πιο συγκεκριμένος. Το πώς είναι συγκεντρωμένοι οι πληθυσμοί τα είπε λίγο ο Τάσος, να τα ξαναπώ και εγώ. Είδαμε ότι η ελληνόφωνη γραμμή είναι Ανασελίτσα, Γρεβενά, Ελασσόνα, Κατερίνη και Κασάνδρα (Χαλκιδική).   Υπάρχει μια συμπαγής περιοχή Καλάρια – Κοζάνη, η οποία είναι τουρκόφωνη, και υπάρχει και ένα κομμάτι το οποίο βρίσκεται στα σύνορα με τη Δυτική Θράκη, δηλ. η περιοχή Πράβι- Δράμα- Καβάλα- Σαρί Σαμπάν, όπου είναι τουρκόφωνοι στην πλειοψηφία πληθυσμοί (δε μιλώ ακόμα για εθνικές συνειδήσεις, αυτό είναι μια άλλη ιστορία), τους οποίους τους «πούλησε» η Τουρκία. Στην ανταλλαγή των πληθυσμών έγινε ένα παζάρι. Θέλω να κρατήσω στην Κωνσταντινούπολη, λέει η Ελληνική Κυβέρνηση, τους Έλληνες. Θέλω την Ίμβρο και την Τένεδο. Τι θα μου μείνει μέσα; Στο παζάρι δεν χωρούσαν αυτοί οι ταλαίπωροι που ζούσαν σε μια γεωγραφική συνέχεια με τους Τούρκους της Θράκης. Τους πήραν λοιπόν οι Τούρκοι ενώ τους άλλους τους αφήσανε. Βλέπουμε λοιπόν πώς λειτουργεί και το Τούρκικο κράτος απ’ την άλλη πλευρά. Κι ερχόμαστε και στη σλαβόφωνη ζώνη που είναι Καστοριά, Φλώρινα, Βοδενά, Γιαννιτσά, Γευγελή, Καφαντάρ, Δεμιρ – Χισάρ (Σιδηρόκαστρο). Στα «δίγλωσσα φαντάσματα», γιατί αυτό είναι που καίει σήμερα. Ο πρώην υπουργός εξωτερικών επί ΠΑΣΟΚ, Καψής, γράφει ότι δεν είναι το πρόβλημα η ονομασία, το πρόβλημα είναι να μην δημιουργηθεί Μακεδονικό Κράτος. Αυτό είναι που καίει. Γιατί από εδώ υπάρχει μία μειονότητα: τα «δίγλωσσα φαντάσματα». Εμείς αρνούμαστε την ύπαρξή της. Κάποτε βέβαια κάναμε παζάρι με τους Βούλγαρους για το αν θα την χαρακτηρίζαμε «Βουλγαρική μειονότητα» και με την παρέμβαση της Σερβίας στην απογραφή του ‘28 βρέθηκε να είναι «Μακεδονο-σλαβική» για να γίνει στη συνέχεια το ‘40 και το ‘50 απλώς «σλαβόφωνη». Η «μειονότητα» (ας μην την χαρακτηρίσουμε σαν Μακεδονική, Ελληνική ή Βουλγαρική, έχει πάντως συνείδηση της διαφορετικότητας), λέει ένα ανέκδοτο: Όταν το 1912 ένας ταγματάρχης του Ελληνικού στρατού (είναι πραγματικό γεγονός) πάει να ξεκουραστεί σε ένα μπακάλικο, μαζεύονται οι Σλάβοι του χωριού και αυτός προσπαθεί να τους βγάλει λόγους, πως επιτέλους τα ελληνικά στρατεύματα ήρθαν και τους απελευθερώσανε. Η απάντηση κάποιου ντόπιου είναι: «κ. Ταγματάρχα, από τους Τούρκους μας ελευθερώσατε, από σας ποιος θα μας ελευθερώσει;». «Κόκκαλο ο ταγματάρχης», γράφει η αναφορά προς το νομάρχη Φλώρινας το 1935 (υπάρχει σε επίσημη έκθεση σε αρχείο) όπου ενημερώνεται το Ελληνικό κράτος για την μειονοτική συνείδηση. «Αυτό το ανέκδοτο κυκλοφορεί από τότε και θα κυκλοφορεί στον αιώνα τον άπαντα», είναι το σχόλιο του συντάκτη της έκθεσης. Τα «δίγλωσσα φαντάσματα» σύμφωνα λοιπόν με τον Χολέβα («Οι Έλληνες της Μακεδονίας»)...είναι ελάχιστα, είναι συγκεντρωμένα κάπου γύρω στην Φλώρινα, έχουν ελληνική εθνική συνείδηση, και το πιο βασικό, είναι «δίγλωσσα». Δεν άκουσα κανέναν Έλληνα πολιτικό ή διανοούμενο να πει ότι οι Έλληνες της Βόρειας Ηπείρου είναι «δίγλωσσοι». Διότι ένας πληθυσμός που ζει μέσα σε ένα κράτος που έχει μια άλλη γλώσσα σαν επίσημη, και ο οποίος πρέπει να επιζήσει, πρέπει να γίνει «δίγλωσσος». Ήταν Έλληνες, και μάθανε και τη σλαβική γλώσσα; Ή μήπως ήταν σλαβόφωνοι και αναγκάστηκαν με την υποχρεωτική Παιδεία (γιατί ήταν απαγορευμένη γλώσσα και ποτέ δεν πέρασε στα σχολεία) να γίνουν δίγλωσσοι; Εξαγριώθηκε το Υπουργείο Εξωτερικών με την προχτεσινή δήλωση των εθνικιστών της Αλβανίας, την είπαν ελληνόφωνη κι όχι Ελληνική. «Πώς τολμάτε, είπαν, και το λέτε αυτό;». Καλά εσείς πώς τολμάτε και λέτε δεν υπάρχει μειονότητα όταν η τελευταία έκθεση του State Department αναφέρει ότι μέσα σ’ αυτόν τον πληθυσμό υπάρχει και ένα κομμάτι το οποίο δηλώνει «Μακεδόνες». Όταν πρόσφατα μέσα σε ένα καφενείο ενός σλαβόφωνου χωριού είπα σε κάποιους ανθρώπους «εσείς είστε Σλαβομακεδόνες;» μου είπαν: «Ε, όχι και Σλαβομακεδόνες. Το ακούμε από τους άλλους, θα τ’ ακούμε κι από σένα; Μακεδόνες είμαστε». Ένα μικρό κομμάτι δηλ. έχει διαμορφώσει αυτή τη στιγμή Μακεδονική εθνική συνείδηση. Όπως οι ίδιοι πληθυσμοί στο παρελθόν είχαν διαμορφώσει Βουλγαρική εθνική συνείδηση, κι όπως ένα κομμάτι απ’ αυτούς έχει Ελληνική εθνική συνείδηση. Υπάρχουν και τα τρία.   Να έρθω τώρα στον Σαμαρά. Ξέρουμε το παραμύθι ότι όλα είναι δημιούργημα του Τίτο. Ο Σαμαράς όταν απευθύνεται στους 11 συναδέλφους του, και δε μιλάει (μέσω των δορυφόρων που έχει βάλει) στο συλλαλητήριο, έχει μια άλλη γλώσσα. Διότι αλλιώς γίνεται γελοίος στην Ευρώπη. Η Ευρώπη ξέρει την Ιστορία διαφορετικά απ’ ότι την έμαθε ο ίδιος στα ελληνικά σχολεία. Και έχει και συμβούλους που τον προφυλάσσουν από το να γίνει ρεζίλι. Τι λέει λοιπόν ο Σαμαράς; (δημοσιεύτηκε όλο το κείμενο στο Ποντίκι): «Το προοίμιο του Συντάγματος των Σκοπίων αναφέρει ότι η νεότευκτη Δημοκρατία βασίζεται πάνω στις κρατικές νομικές παραδόσεις της Δημοκρατίας του Κρούσοβο (1903) [την επανάσταση του Ίλιντεν δηλ., την «ψευδοεξέγερση» για τους Έλληνες ιστορικούς] και στις ιστορικές αποφάσεις της Αντιφασιστικής Συνέλευσης του Λαού για την απελευθέρωση της Μακεδονίας που πέρασαν το 1944. Πράγματι το μανιφέστο του Κρούσοβο της 2ας Αυγούστου του 1903 ήταν μια έκκληση προς το λαό να έρθει κάτω από τη σημαία της Αυτόνομης Μακεδονίας». Και βγαίνουν στη συνέχεια τα mass media (γιατί εκεί παίζεται το παιχνίδι σήμερα, όχι στο σχολείο αλλά στο χαζοκούτι, στις εφημερίδες και στα ραδιόφωνα) και κάνουν πλύση εγκεφάλου σε όλον το ελληνικό λαό, του δημιουργούν ψυχώσεις. Και σε λίγο θα τον στέλνουν να μαζεύει τα κόκαλα των παιδιών του στα σύνορα. Και ξαφνικά ανακαλύψαμε ότι υπάρχουν και 260.000 Έλληνες από «κει». Πώς; Μα μας άνοιξε η όρεξη. Αν δεν δημιουργήσουμε «μειονότητα» σήμερα, πώς θα την διεκδικήσουμε αύριο; Όταν θα πάμε στους Άγιους Σαράντα, στην Κορυτσά, στο Τεπελένι, στην Οχρίδα, στο Μοναστήρι, πρέπει να υπάρχουν ελληνικοί πληθυσμοί. Οι «Έλληνες του Μοναστηρίου» λέει. Μα Βλάχοι ήταν! Να διαβάσουμε μια επίσημη απογραφή του 1981 (η οποία ποτέ δεν αμφισβητήθηκε) της Δημοκρατίας της Μακεδονίας (εγώ την αναγνωρίζω και δεν με ενδιαφέρει τι κάνει το ελληνικό κράτος). Το Βήμα απ’ όπου τη διαβάζω το μόνο σχόλιο που κάνει είναι: «Από την επίσημη απογραφή των Σκοπίων [αυτή η χώρα δεν έχει όνομα, σα να λέμε το κράτος της Αθήνας] προκύπτει ότι το έθνος αποτελείται από 25 εθνότητες ή εθνικές ομάδες, κατάλοιπο των μεγάλων μετακινήσεων της Οθωμανικής περιόδου, και με την τεχνητή συγκόλληση των ομάδων αυτών επιχειρείται η δημιουργία έθνους που δεν μπορεί να είναι τίποτα λιγότερο από έναν πολιτειακό Φραγκενστάιν» (ο όρος Φραγκενστάιν ανήκει κι αυτός στον Καψή). Ας δούμε λοιπόν την απογραφή. Αν εξαιρέσουμε το κομμάτι των Αλβανών που έκανε δημοψήφισμα, και που απ’ ό,τι φαίνεται, μαζί με Αλβανία και Κόσσοβο πάνε για τη «Μεγάλη Αλβανία» γιατί έχουν άλλη εθνική συνείδηση, ένα συμπαγές δηλ. κομμάτι που μπορεί κάλλιστα να αυτονομηθεί (αυτό το ελληνικό κράτος το έχει φτάσει σήμερα σε 40%, σύμφωνα με την απογραφή αυτή του ‘81 είναι 19,8%), το υπόλοιπο που απομένει τι είναι; Μακεδόνες 1.261 χιλιάδες (67%) Τούρκο 86 χιλιάδες (4,5%) Γύφτοι 43 χιλιάδες (2,3%) Βλάχοι 6 χιλιάδες (0,3%) Σέρβοι 44 χιλιάδες (2,3%) Έλληνες 700 άτομα (0,1%) Αυτό λοιπόν είναι το «συνονθύλευμα που τολμάει να δημιουργεί προβλήματα στην Ευρώπη», και που «θα φαγωθούν μεταξύ τους». Ένα σοβαρό πρόβλημα υπάρχει. Με τους Αλβανούς. Δεν υπάρχει άλλο (δικό τους βέβαια) εκεί. Αντίπαλοι εθνικισμοί είναι ο Μακεδονικός και ο Αλβανικός.   Να προχωρήσω σε κάποιες άλλες απάτες του ελληνικού κράτους. Η πρώτη απογραφή που έκανε το ελληνικό κράτος για να μετρήσει αυτούς τους πληθυσμούς ήταν το 1920. Υπήρχε ερωτηματολόγιο για θρησκεία και γλώσσα. Πριν από την ανταλλαγή των πληθυσμών. Τα μαζέψανε τελικά και στο μαγείρεμα δεν βγαίνανε. Τι κάνανε λοιπόν: δημοσιεύσανε τους τόμους μόνο για τη Νότια Ελλάδα. Για Μακεδονία – Θράκη δε βγάλανε τίποτα. Το ‘28 υπήρχε και πίεση. Αποφάσισαν να τους μετρήσουν. (Έχει γίνει η ανταλλαγή σύμφωνα με τη σύμβαση Νεϊγύ όπου φεύγει ένα κομμάτι, 66.000, που έχει Βουλγαρική εθνική συνείδηση, παρά την άρνηση του Βουλγαρικού κράτους, και την παρότρυνσή του να παραμείνουν στα πάτρια εδάφη). Τους βγάζουν λοιπόν 82.000. Το ‘40, 85.000 και το ‘50 τους κατεβάζουν στις 41.000. Λένε το εξής: Ήταν αυτές οι 80.000, έγινε ο εμφύλιος πόλεμος, οι κακοί του ΝΟΦ και ΣΝΟΦ πήγανε με τους κομμουνιστές, τιμωρηθήκανε γι’ αυτό, πήγανε εξορία, καθαρίσαμε μαζί τους. Απομείνανε λοιπόν κάποια «φαντάσματα», 40.000. Ε, πήγανε και στον Καναδά, πήγανε και στην Αυστραλία, κατεβήκανε και στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, τι απέμεινε, κάποιοι ελάχιστοι που εξελληνισθήκανε. Κάνω μια παρένθεση για τον εξελληνισμό. Έτυχε και πήρα μια συνέντευξη απ’ τον Καντιώτη. (Δημοσιεύτηκε στην Αυγή). Έλεγε λοιπόν ο Καντιώτης ότι «κάναμε ό,τι ήταν δυνατό για να τους εξελληνίσουμε». «Δέσποτα, τι κάνατε;» «Δεν υπάρχει και πολλή συνεργασία μεταξύ Εκκλησίας και Κράτους. Τα νηπιαγωγεία προσπάθησαν να κάνουν μια δουλειά». Να ανοίξω μια παρένθεση μέσα στην παρένθεση και να με συγχωρέσετε, γιατί θυμήθηκα την ζάντρουγκα που λέγαμε πριν. Όταν ο Καραβίδας το 1924- 25 φεύγει από το Υπουργείο για να μελετήσει το φαινόμενο της ζάντρουγκας (δηλ. της πατριαρχικής κοινότητας με τα 60-70 μέλη, την ιδιαιτερότητά της και πώς λειτουργεί) λέει το εξής: «Θέλετε να εξελληνίσετε αυτούς τους πληθυσμούς: διαλύστε την ζάντρουγκα. Όσο η μητέρα μπορεί να σώζει τις παραδόσεις, τι να σου κάνει το νηπιαγωγείο, αυτές είναι κλειστές κοινότητες. Έχει μέσα και κουβαλάει αιώνων παράδοση που τη μεταφέρει από γενιά σε γενιά. Κάντε τη μικρή οικογένεια: 3-4-5 άτομα, να είναι πιο εύκολος ο εξελληνισμός». Επίσημη πρόταση προς την Ελληνική Κυβέρνηση. Λοιπόν οι απογραφές αυτές είναι όλες χαλκευμένες. Ο μόνος τρόπος για να το αποδείξεις, πράγμα που το επιχείρησα, είναι να μετρήσεις τον πληθυσμό των χωριών. Κάποια στιγμή δηλ., άμα ψάξεις πολύ βλέπεις ποια είναι τα σλαβόφωνα χωριά, ποια είναι τα ελληνόφωνα, ποιοι πρόσφυγες ήρθαν, πού εγκαταστάθηκαν. Μετά μπορείς να πάρεις τα επίσημα στοιχεία των απογραφών κατά χωριό και να τα αθροίσεις. Κάνοντας λοιπόν αυτή τη δουλειά, (όχι για το σύνολο της Μακεδονίας γιατί δεν είχα το χρόνο ακόμα, μόνο για το κομμάτι Καστοριάς – Φλώρινας) έφτασα στα εξής συμπεράσματα: Το 1928 η επίσημη απογραφή δίνει 38.562 «Μακεδονοσλάβους» στους δύο αυτούς νομούς. Το άθροισμα των χωριών βγάζει 73.000. Το 1940 ο πραγματικός αριθμός έχει ανέβει σε 90.000 ενώ η απογραφή δίνει 39.000. Το 1951 όπου «εξαφανιστήκανε» και τους βγάζει 15.000, είναι στην πραγματικότητα 54.000, τρεισήμισι φορές απάνω δηλ. Στην απάτη αυτή έχουν όμως στηριχθεί από κει και πέρα όλοι οι Έλληνες ιστορικοί. Απάτη πάνω στην απάτη.   Δ. ΛΙΘΟΞΟΟΥ: Να συμπληρώσω ότι τελευταία φορά που τολμήσανε να δημοσιεύσουν στοιχεία είναι το ‘51. Το ‘61,, ‘71, ‘81, 91, για λόγους όπως καταλαβαίνετε που είχαν να κάνουν με την στατιστική εξαφάνιση της μειονότητας, δεν απογράφηκαν μειονότητες.   Ακροατής: Δεν κατάλαβα καλά το τέλος με τις απογραφές, το πώς δουλεύεις δηλαδή. Δ. ΛΙΘΟΞΟΟΥ: Έπιασα και έβαλα όλα τα χωριά πάνω στο χάρτη. Ομαδοποιώ τα χωριά σύμφωνα με τη γλώσσα τους, και αφού υπολογίσω σαν ποσοστό τους πρόσφυγες εκεί όπου έχουν εγκατασταθεί σε μεικτά χωριά, αθροίζω. Ακροατής: Αλλά υπάρχει μία εξέλιξη του πληθυσμού… Δ. ΛΙΘΟΞΟΟΥ: Να μιλήσουμε συγκεκριμένα για τον τρόπο δουλειάς. Να πιάσουμε ένα χωριό, τον Άγιο Νικόλαο. Αυτό το χωριό το 1913 είχε 262 κατοίκους. Στην απογραφή του 1940 είχε 155 και στην απογραφή του 1951 είχε 75. Υπολογίζω τους πραγματικούς αριθμούς. Αν λοιπόν υπολογίσουμε ότι σ’ αυτό το χωριό υπάρχει και χωροφύλακας και παπάς (η μη ντόπια διοίκηση), ένα ποσοστό 2-3%, και το αφαιρέσουμε, βγάζουμε το νούμερο.   …Το χωριό αυτό λέγεται Άγιος Νικόλαος ή Τσουρίλοβο. Ένας από τους τρόπους εξελληνισμού ήταν να αλλάξουν τα ονόματα των χωριών.   (Ο ίδιος ακροατής): Σε όλη την Ελλάδα έγινε αυτό, ακόμα και στην Κρήτη.   Δ. ΛΙΘΟΞΟΥ: Σήμερα υπάρχουν αιτήσεις των κατοίκων στις κοινότητες για να ξαναπάρουν τα παλιά σλάβικα ονόματα. Αυτό έχει να κάνει με τα «δίγλωσσα φαντάσματα» που ακούνε συνέχεια στην τηλεόραση και τους σπάει τα νεύρα.   Να φέρω κι άλλο ένα παράδειγμα για να δείτε με την πολιτική του Ελληνικού κράτους, που δεν είναι μια πολιτική ένταξης μέσα σε μια ισοπολιτεία, σεβόμενη τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη ΔΑΣΕ που έχουν υπογράψει (το δικαίωμα στον αυτοκαθορισμό), αλλά έχει μια λογική «δεν υπάρχεις γιατί έτσι θέλω», το που μπορούμε να οδηγηθούμε. Υπάρχει ένα χωριό που λέγεται Μελίτη, παλιά ονομασία Βοσταράνι. Κάθε χρόνο γινόταν εκεί ένα τοπικό πανηγύρι και συγκεντρώνονταν κάποιοι άνθρωποι, παίζανε τα τραγούδια τους, χορεύαν τους χορούς τους. Ο νομάρχης πέρυσι αποφάσισε ότι καλό είναι να απαγορεύσουμε να γίνονται αυτά τα «έκτροπα» στο νομό μας. Αποτέλεσμα ήταν ότι συγκεντρώθηκαν κάποιες χιλιάδες και έκαψαν ελληνικές σημαίες.   Δ. ΛΙΘΟΞΟΟΥ: Μια μαρτυρία του Καντιώτη. Ο Καντιώτης είχε ένα πρόβλημα την περίοδο της Χούντας. Είχε ελληνόφωνους παπάδες. Επειδή σεβόταν όμως το μυστήριο της εξομολόγησης, έπρεπε να γίνεται στη μητρική γλώσσα. Η Χούντα με εγκύκλιο που έστειλε είπε να βάλει διερμηνέα, χαφιέ δηλ., να μεταφράζει. Εκείνος, πιστός στην Ορθοδοξία αρνήθηκε και αναγκάστηκε να στείλει σλαβόφωνους παπάδες γιατί ελληνικά δεν καταλάβαιναν οι άνθρωποι. Και σε σχέση με αυτό που λέμε ιδεολογική χρήση της ιστορίας να πω ένα μικρό παράδειγμα. Στο ένθετο της Καθημερινής υπάρχει μια μικρή σημείωση που λέει ότι λάθος ονομάζουμε Μακεδονία το από «κει», ένα κομματάκι μόνο ήταν Μακεδονία, Δαρδανία πρέπει να το λέμε. Αυτό είναι η νέα ψηφίδα του ελληνικού εθνικού μύθου σε σχέση με τα ιστορικά δικαιώματα και τους τίτλους κληρονομιάς στην περιοχή. Έρχεται τώρα ο Σακελλαρίου, πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών, ο Κακριδής και ο Καζάζης μαζί με τον Μαλιγκούδη, για να θεμελιώσουν σε ένα αφιέρωμα στο Βήμα, και οι τέσσερις μαζί ότι από εδώ και πέρα «Δαρδανία» θα το λέμε. Ο Μαλιγκούδης είναι σλαβολόγος. Ξέρει πολύ καλά πότε κατέβηκαν οι Σλάβοι στην Ελλάδα. Ξέρει πολύ καλά αν έχουν εντοπιότητα και ιθαγένεια στην περιοχή. Και τι λέει: ότι οι κάτοικοι των Σκοπίων, εάν θέλουν να διεκδικούν τίτλους στην περιοχή πρέπει να ονομαστούν «Δάρδανες» γιατί είναι απόγονοι των Δαρδάνων. Μέσα στην υστερία του πια ο σλαβολόγος Μαλιγκούδης έχει ξεχάσει ότι οι Σλάβοι κατέβηκαν τον 6ο και τον 7ο αιώνα και λέει ότι είναι απόγονοι των Δαρδάνων. Ακροατής: Για το χώρο μιλάει.   Δ. ΛΙΘΟΞΟΟΥ: Όχι, μιλάει επί λέξει για τους κατοίκους. Βήμα 9-2-1992: «Γιατί λοιπόν οι σημερινοί απόγονοι των κατοίκων της αρχαίας Δαρδανίας επιμένουν να ταυτίζονται με τους Μακεδόνες, δηλ, με τους πανάρχαιους εχθρούς των προγόνων τους;»   Ακροατής: Ειπώθηκαν πάρα πολλά στοιχεία τα οποία κατά τη γνώμη μου ήταν σωστά. Χρειάζονται όμως και τα κατάλληλα εργαλεία. Γιατί ωραία όλα αυτά, αλλά αυτό που έχεις να αντιπαλέψεις είναι μια συγκεκριμένη έξαρση του εθνικισμού, μια συγκεκριμένη πολιτική που έχει ορισμένους στόχους. Για να το πω καθαρά. Όταν βγούμε από δω μέσα ποια θα είναι η θέση που θα έχουμε πάνω σε όλα αυτά τα ζητήματα… Δ. ΛΙΘΟΞΟΟΥ: Το πρώτο που θα ήθελα να κρατήσουμε βγαίνοντας από δω μέσα είναι ο καθένας την προσωπικότητά του. Να σκεφτούμε την κουβέντα που έγινε και ο καθένας ας αποφασίσει τι θέλει να κάνει. Προσωπικά πιστεύω ότι με μια ιδεολογία δεν μπορείς να ερμηνεύσεις μια άλλη ιδεολογία. Αν προσπαθήσουμε να κωδικοποιήσουμε και να δημιουργήσουμε κάποια νέα εγχειρίδια τα οποία να δίνουν απάντηση στα πάντα, νομίζω, μιλώντας πια για την Αριστερά (στην οποία πιστεύω ότι ανήκω, έστω και με μια γεωγραφική έννοια…) και με μια παράδοση μιας 20ετίας πολιτικής δραστηριότητας, ότι θα ξανασπάσουμε τα μούτρα μας. Προσωπικά εγώ πιστεύω ότι δεν υπάρχει έθνος. Πιστεύω ότι το έθνος μπορούμε να το ερμηνεύσουμε μονάχα όταν μιλήσουμε για εθνική συνείδηση. Η εθνική συνείδηση είναι ζήτημα ιδεολογίας. Πρέπει λοιπόν να καταλάβεις πώς συγκροτούνται οι ιδεολογίες, και σε τι εξυπηρετούν. Για μένα οι ιδεολογίες εξυπηρετούν την κοινωνική συνοχή. Έχουν να κάνουν με την παραγωγή και την διανομή του πλούτου, έχουν να κάνουν με το να συγκρατήσουν τους λαούς μέσα σε οργανωμένες, εξουσιαστικές βέβαια, κοινωνίες. Επομένως πάνω απ’ όλα εξυπηρετούν κρατικά συμφέροντα, είναι κρατικές ιδεολογίες. Μπορεί να είναι αυτοκρατορικές, μπορεί να είναι ιδεολογίες εθνικών κρατών. Στο τι θα κάνουμε απέναντι στον εθνικισμό σα φαινόμενο και στην υστερία, εκεί μπορούμε να συμμαχήσουμε, έστω και αν χρησιμοποιείς εργαλεία διαφορετικά από τα δικά μου. Δε νομίζω ότι το κύριο είναι να βρούμε εκείνα τα εργαλεία που θα μας ενοποιήσουν κι όλοι μαζί να δίνουμε την ίδια απάντηση. Για μένα πια το πρόβλημα είναι να βάλουμε τα μυαλά μας να σκεφτούμε. Εγώ προσωπικά δεν έχω ανάγκη από καμιά συλλογική ταυτότητα. Μου φτάνει το Δημήτρης Λιθοξόου. Παρ’ όλα αυτά, απέναντι στις υστερίες των συλλογικών εθνικών ταυτοτήτων, οι οποίες φτάνουν μέχρι την άρνηση του δικαιώματος πολιτικού λόγου (δίκη της ΟΑΚΚΕ), που ποινικοποιείται πλέον, εκεί εγώ δεν κάνω πίσω. Εκεί θα είμαστε μαζί. Χρησιμοποίησε όποιο εργαλείο θέλεις. Το θέμα είναι αν μπορείς να ερμηνεύσεις τον κόσμο. Για να αντιστρέψω την 11η θέση για τον Φόυερμπαχ, το πρόβλημα δεν είναι να ξαναθέσουμε το ερώτημα «μέχρι τώρα ερμηνεύαμε τον κόσμο, το ζήτημα είναι να τον ανατρέψουμε». Μέχρι τώρα δεν ερμηνεύουν τον κόσμο. Χειραγωγούν τον κόσμο. Το θέμα είναι επιτέλους να ερμηνεύσουμε τον κόσμο για να δούμε μετά τι μπορούμε να κάνουμε.   Δ. ΛΙΘΟΞΟΟΥ: Ο Μιχάλης Παπακωνσταντίνου, υπουργός και μακεδονολόγος έχει γράψει ένα βιβλίο, «Η Μακεδονία μετά τον Μακεδονικό Αγώνα». Ανάμεσα στα άλλα, προσπαθώντας να βρει ρήγματα στο ΚΚΕ λέει […και ο Πουλιόπουλος διαμαρτύρεται στις 20-10-1927 «δεν επιτρέπεται σε μια διεθνή αρχή να επιβάλει γραμμές ασυμβίβαστες με τις αντικειμενικές συνθήκες μιας χώρας»]. (Αναφέρεται στη γραμμή πάνω στο Μακεδονικό και στην Κομ. Διεθνή). Σαν μη μαρξιστής, αλλά πιστεύω ριζοσπάστης, εγώ θα συνυπογράψω αυτό που έλεγε ο Πουλιόπουλος κλεισμένος στην Ακροναυπλία το 1940. «Όποιος αρνείται την ύπαρξη άλυτου ως τώρα εθνικού Μακεδονικού Ζητήματος στην Ελληνική, Βουλγαρική και Σέρβικη Μακεδονία, είναι δίχως άλλο λακές της μπουρζουαζίας». Αν και η έκφραση είναι λίγο παλιομοδίτικη, θα την χρησιμοποιούσα ακόμα και σήμερα ως προς το περιεχόμενό της.   Ακροατής: Αυτή τη στιγμή συζητάμε το λεγόμενο Μακεδονικό. Αυτό δεν έχει να κάνει με το ότι αποφασίσαμε να γίνουμε όλοι μακεδονολόγοι, αλλά προέκυψε ένα πολιτικό και κοινωνικό ζήτημα που μας πιέζει να αντιδράσουμε σ’ αυτήν την υστερία. Το ζήτημα αυτό των Σκοπίων υπάρχει από παλιά. Ωστόσο μπορούσαμε να υπάρξουμε χωρίς έξαρση του εθνικισμού, παρότι οι γείτονές μας λεγόντουσαν Μακεδόνες. Άρα γιατί επιλέγεται αυτή η στιγμή για να ξεσηκωθεί αυτός ο εθνικισμός; Πού βρίσκει έδαφος ο εθνικισμός που είναι σήμερα φαινόμενο παγκόσμιο; Μια πρώτη προσέγγιση που θα μπορούσα να κάνω είναι γιατί ζήσαμε την κατάρρευση κάποιων «ομαδοποιήσεων» που είχαμε τα προηγούμενα χρόνια. Στις αρχές του αιώνα είχαμε την κυριαρχία της έννοιας του έθνους. Μετά, την κυριαρχία άλλων ομάδων. Του εργάτη, του αγρότη, πιθανώς του αντιφασίστα, κάποιων άλλων συλλογικοτήτων. Πάντως σήμερα έχουν καταρρεύσει όλα αυτά, άρα ο κόσμος αναζητά ένα καινούριο στίγμα σωτηρίας. Το οποίο είναι έτοιμο: είναι ο εθνικισμός, ο οποίος προωθείται με διάφορες πολιτικές σκοπιμότητες. Νομίζω ότι η ανακίνηση του ζητήματος των Βαλκανίων έχει να κάνει με μια επιδίωξη να σπάσουν τα εθνικά κράτη που δημιουργήθηκαν μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, γιατί κάτι τέτοιο θα βοηθήσει τη διείσδυση του ιμπεριαλισμού (π.χ. Γερμανίας). Και πιστεύω ότι από μεριάς μας πρέπει να αντιδράσουμε. Γιατί σκοπός τους είναι μέσω του εθνικισμού, που είναι ένα είδος φασισμού, μαζικής υστερίας, να καλυφθεί και το ξεπούλημα στην Κύπρο, ή ό,τι άλλο ετοιμάζουν, να κλείσουν τα μάτια του κόσμου για να κάνουν πράγματα αντίθετα με το λεγόμενο «εθνικό αίσθημα». Και από την άλλη μεριά να μην υπάρχει θέση για δημοκρατικά δικαιώματα, για οικονομικές ή δημοκρατικές διεκδικήσεις. Το ζήτημα λοιπόν δεν παίζεται «ιστορικά», όπως είπατε κι εσείς γίνεται μια ιδεολογική χρήση της ιστορίας, παίζεται πολιτικά. Πρέπει λοιπόν να αποκαλύψουμε ποιες δυνάμεις και με τι σκοπούς εμπλέκονται σ’ αυτήν την υπόθεση.   Δ. ΛΙΘΟΞΟΟΥ: Ένα μικρό σχόλιο πάνω σ’ αυτό. Εάν η ιστορία δεν λειτουργούσε ιδεολογικά, δεν θα υπήρχε η σχολή σας. Είναι πολύ απλό. Το θέμα είναι να υπάρξει κοινωνική συνοχή. Εάν κάνατε στα μαθήματά σας για το πώς σφάξανε οι Έλληνες στην Τριπολιτσά τους Τούρκους, πώς η ελληνική ανταρτική ομάδα πήγε στη Ζαγορίτσανη κι έσφαξε τα γυναικόπαιδα, εάν κάνατε πακέτο τα γεγονότα και αυτά δεν ερμηνευόντουσαν με μια λογική «να κοιτάξετε προς το παρελθόν, να διδαχθείτε για να μπορέσει να προχωρήσει η κοινωνία», εάν η σχολή λειτουργούσε «διαλυτικά» για την κοινωνική συνοχή, δε θα υπήρχε ανάγκη γι αυτήν. Γιατί αναζωπυρώνεται ο εθνικισμός; Ο εθνικισμός προσφέρει ένα πολύ σημαντικό εμπόρευμα στους λαούς: την συλλογική ταυτότητα. Την οποία την έχουν ανάγκη. Δείτε τι παθαίνουν οι παλιοί αντάρτες την στιγμή που κατέρρευσε το πρώην Σοβιετικό σύστημα. Υπάρχει ένα κενό πια. Υπαρξιακό κενό. Τι ανάγκη έχει σήμερα ο πολιτικός κόσμος την σημαία του εθνικισμού; Μα ο πολιτικός κόσμος σήμερα στην Ελλάδα (μην πάμε αλλού) περνάει μια κρίση νομιμοποίησης. Έχει πάρει δηλ. χαμπάρι ο κόσμος ότι είναι επαγγελματίες που το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να κάνουν «δουλειά τους», να έχουν κάποιες απολαβές και να είναι στο παιχνίδι της εξουσίας. Εάν δεν παρουσιαστούν ως «εκπρόσωποι του έθνους» γύρω από ένα τραπέζι, ως αυτοί που «θα σώσουν αυτό το ταλαίπωρο έθνος, παρά τις διαφωνίες και τη φαγωμάρα μας για να προχωρήσει προς το μέλλον», τι θα μείνει πια; Θα μείνουν τα 80 χιλιάρικα μισθός, η ανεργία, η κοινωνική αδικία. Όσο κι αν φαίνεται απλό, νομίζω ότι είναι ο πυρήνας. Δεν μπορεί δηλ. η εξουσία να κρατήσει σε κοινωνική συνοχή αυτόν τον τόπο αν δεν έχει μία καθολική ιδεολογία. Αυτή είναι η μόνη καθολική ιδεολογία που μπορεί αυτή τη στιγμή να περάσει (δεν ξέρω αν αργότερα μπορεί να την προσφέρει ο «ευρωπαϊσμός»).   Ακροατής: (Ερώτηση προς τον Δ. Λιθοξόου). Είπες ότι στο Μοναστήρι είναι Βλάχοι. Δηλαδή δεν είναι Έλληνες; Θεωρείς ότι αν κάποιος, άσχετα από τη γλώσσα που μιλάει (που μπορεί να είναι η βλάχικη) πιστεύει ακράδαντα και διακηρύσσει ότι είναι Έλληνας μπορεί να θεωρηθεί κάτι άλλο;   Δ. ΛΙΘΟΞΟΟΥ: Φυσικά και είναι Έλληνας. Εξάλλου το διεθνές δίκαιο μιλάει για το δικαίωμα αυτοκαθαρισμού. Δηλ. μπορεί ο καθένας να δηλώνει, και πρέπει να το σεβαστούμε αυτό, ό,τι θέλει. Αυτή η παράγραφος είναι επαναστατική σε σχέση με το τι αντιμετωπίζουμε στα Βαλκάνια. Με αυτή την έννοια, άσχετα με πολιτισμό, θρησκεία και γλώσσα, ο καθένας μπορεί να δηλώσει ότι είναι Έλλην, ακόμα κι αν έχει μαύρο χρώμα. Εγώ δεν μπερδεύω την εθνική συνείδηση με αυτά τα χαρακτηριστικά. Γιατί τώρα το είπα αυτό για το Μοναστήρι. Γιατί αυτή τη στιγμή προσπαθούμε να ανακαλύψουμε Έλληνες στη Γιουγκοσλαβική Μακεδονία. Δεν μιλάμε λ.χ. για 200.000 σλαβόφωνους με ελληνική εθνική συνείδηση που έχουν δημιουργήσει ένα κίνημα για την αυτονομία μιας περιοχής μέσα στην Γιουγκοσλαβική Μακεδονία, και επομένως είναι Ελληνική μειονότητα. Το παραμύθι είναι ότι εκεί υπήρχαν ελληνόφωνοι πληθυσμοί (γιατί σήμερα ταυτίζουμε τον ελληνισμό με τη γλώσσα) και κανείς δε λέει ότι ήταν Βλάχοι. Βεβαίως οι Βλάχοι του Μοναστηρίου για να είμαστε πιστοί στην Ιστορία, είχαν κατά κύριο λόγο Ελληνική εθνική συνείδηση και το μεγαλύτερο κομμάτι τους πέρασε μετά το 1912 σε ελληνικό έδαφος. Αυτό το κομμάτι τώρα είναι 6.900 σε όλη τη Σλαβική Μακεδονία. Προφανώς είναι περισσότεροι, αλλά τόσοι έχουν δηλώσει Βλάχοι στην απογραφή.

Το ΚΚΕ υπερασπίζεται την εθνική μακεδονική μειονότητα κείμενο του Ριζοσπάστη του 1932  2008   Το κείμενο που ακολουθεί δημοσιεύτηκε σε δύο συνέχειες, στην εφημερίδα Ριζοσπάστης (όργανο της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ), στις 24 και 25 Νοεμβρίου του 1932. Υπήρχε ακόμα ένα κεφάλαιο που δε δημοσιεύτηκε, γιατί η αστυνομία κατάσχεσε το χειρόγραφο στο τυπογραφείο. Το κείμενο αναδημοσιεύεται εδώ, δίχως σχόλια. Πρόκειται για ένα σημαντικό ντοκουμέντο, που παρουσιάζει καθαρά τις θέσεις των ελλήνων κομμουνιστών του μεσοπολέμου, πάνω στο μακεδονικό ζήτημα. Θέσεις υποστήριξης του μακεδονικού εθνικού κινήματος, που οι κομμουνιστές της χώρας τις πλήρωσαν τότε με φυλακές και εξορίες. Οι νεώτεροι και μη γνωρίζοντες, μπορούν να συγκρίνουν την τότε στάση του, με το σύγχρονο εθνικο-σοσιαλιστικό λόγο του ΚΚΕ και των συγγενών ιδεολογικοπολιτικών παραφυάδων του. Δημήτρης Λιθοξόου

Κείμενο Ριζοσπάστη:   Με τους Μακεδόνες στη Μακεδονία (υπεράσπιση των εθνικών μειονοτήτων)   Είναι γεγονός χωρίς αμφισβήτηση πως πάνω στη ζωή και την κατάσταση της μακεδονικής εθνότητας έχουν λίγα πράγματα γραφτεί ως τώρα. Σήμερα που το πράγμα αποχτά μια όλως ιδιαίτερη σημασία για μας και το κίνημά μας, μια έρευνα γενική ανάμεσα στους καταπιεσμένους Μακεδόνες είναι απαραίτητη. Θα δώσουμε όσο το δυνατό μια πιο συντομευμένη εικόνα της υπόθεσης μα πάντα με στοιχεία αρκετά. Χωρίς άλλο δεν υπάρχει άλλος λαός απ' το μακεδονικό - μέσα στη Βαλκανική που να βασανίστηκε όσο αυτός. Πάνω από 50 χρόνια βρίσκεται κάτω από διαρκή διωγμό - εξόντωση. Στην αρχή ο βούρδουλας της τούρκικης εξουσίας, ύστερα της ελληνικής και βουλγάρικης. Απ' τη στιγμή που επενέβησαν η βουλγαρική, σερβική και ελληνική κεφαλαιοκρατία για να πάρουν υπό την "προστασία" τους Μακεδόνες, αρχίζει μια πιο τρανή συμφορά. Η εποχή των συμμοριτών, ανταρτών και κομιτατζήδων θα παραμείνει στην ιστορία σαν μια περίοδος άγριου πρωτοφανούς διωγμού της μακεδονικής μειονότητας. Ολόκληρες δεκάδες ετών, έσφαζαν, έκαιαν, σκότωναν, ρήμαζαν σε βάρος του μακεδονικού λαού. Θα περάσουν χρόνια ακόμα πολλά κι ο Μακεδόνας θα μιλάει με τον μεγαλύτερο αποτροπιασμό για τη θηριωδία των Τσακαλάρωφ, των Καπετάν Ζάκηδων και Βάρδηδων. Ολόκληρα χωριά βάφηκαν με αίμα που έρευσε ποταμηδόν. Ήρθαν κατόπιν οι βαλκανικοί πόλεμοι. Ελληνική, βουλγάρικη και σέρβικη κεφαλαιοκρατία συναγωνίστηκαν ποια να καταπιέσει πιο πολύ, ν' αρπάξει, να εξοντώσει. Κι αυτά όλα εν ονόματι του "πατριωτισμού", της "απελευθέρωσης υπόδουλων αδελφών" και σε βάρος ενός λαού - της μακεδονικής εθνότητας - που ούτε βουλγάρικος, ούτε ελληνικός, ούτε σέρβικος είναι, παρά μακεδονικός. Όσοι Μακεδόνες γλίτωσαν απ' τον παγκόσμιο και τους βαλκανικούς πολέμους μαζεύτηκαν ξανά στον τόπο τους για να ξαναχτίσουν τα χωριά τους. Όμως το μαρτύριό τους δεν τέλειωσε. Οι βούλγαροι κομιτατζήδες, όργανα πιστά της βουλγαρικής μπουρζουαζίας, συνεχίζουν την εξοντωτική δράση. Όπως επίσης οι φασίστες της Ε.Ε.Ε., όργανα πιστά της ελληνικής κεφαλαιοκρατίας, κάνουν την εμφάνισή τους για να παραμεγαλώσουν τα βάσανα του μακεδονικού λαού. Εδώ το πράγμα είναι φανερό. Η ελληνική, η βουλγαρική και σερβική κεφαλαιοκρατία, η κάθε μια χωριστά, προσπαθεί να πάρει κάτω απ' τη δική της καταπίεση και λήστεψη τη μακεδονική εθνότητα. Μιλάνε λανθασμένα πολλές φορές για βουλγάρικη μειονότητα μέσα στην καπιταλιστική Ελλάδα ή για ελληνική μειονότητα μέσα στην επίσης καπιταλιστική Βουλγαρία. Δεν είναι σωστό. Στη Μακεδονία, τη βουλγαροκρατούμενη, την ελληνοκρατούμενη, τη σερβοκρατούμενη δεν υπάρχουν Έλληνες, ούτε Βούλγαροι, ούτε Σέρβοι. Υπάρχουν Μακεδόνες (φυσικά δεν μιλάμε για εκείνους που εγκαταστάθηκαν τελευταία στη Μακεδονία). Αρκεί και μια απλή επίσκεψη στους κάμπους και τα βουνά της Μακεδονίας (Καστοριά, Φλώρινα) για να το νοιώσεις. Την απάντηση αυτή την παίρνεις ακόμα απ' τα ήθη και τα έθιμά τους, που δεν είναι καθόλου ελληνικά, ούτε βουλγαρικά, ούτε σερβικά. Φυσικά οι πολυετείς καταπιέσεις απ' τις τρεις κεφαλαιοκρατίες είχαν κάποια επίδραση πάνω στο μακεδονικό λαό, μα πάντα τον διακρίνεις. Τα ρούχα τους έχουν κάτι το ιδιαίτερο, η γλώσσα τους επίσης. Η σλαβική τους γλώσσα, μοιάζει με τη βουλγάρικη μα δεν είναι ίδια. Ξέροντας τη μακεδονική γλώσσα μπορείς οπωσδήποτε να συνεννοηθείς και με τους Σέρβους, όπως και με τους Βούλγαρους. Και τη γλώσσα αυτή τη μιλάνε και σήμερα ακόμη πάνω από 100 χιλιάδες σαν γλώσσα τους μητρική. Δεν ξέρουν άλλη. Έχουν  τόσοι αιώνες περάσει από τότε που εγκαταστάθηκε το σλαβικό στοιχείο στη Μακεδονία και κανένας τους πια σήμερα δεν ξέρει τίποτα άλλο, παρά μονάχα πως στον τόπο αυτό γεννήθηκε και σε αυτόν θα πεθάνει. Και πως ούτε Έλληνας, ούτε Βούλγαρος, ούτε Σέρβος είναι. Φυσικά σε πολλές περιοχές της Μακεδονίας, τα τρία καπιταλιστικά κράτη έφαγαν τα λυσσακά τους και μπόρεσαν ως ένα σημείο με τη φωτιά και με το σίδερο να διαστρεβλώνουν την συνείδηση ενός μέρους του πληθυσμού. Οι πιο πολλοί απ' τους Μακεδόνες βρίσκονται σήμερα στη Δυτική Μακεδονία, γύρω στη Φλώρινα, Έδεσσα, Βέρροια, Καστοριά. Προσέχοντας έστω και λίγο στις περιφέρειες αυτές θα βρεις ολόκληρα χωριά που πότε μιλούν βουλγαρική, πότε ελληνική. Δηλαδή βουλγαρικά και ελληνικά παραφθαρμένα. Αυτό μη σας ξενίζει. Δεν είναι η μητρική τους γλώσσα. Είναι αποτέλεσμα όπως το είπαμε κιόλας της καταπίεσης της βουλγάρικης και της ελληνικής μπουρζουαζίας σε διάφορες περιπτώσεις. Αυτό το διακρίνεις πολύ καλά όταν παρακολουθήσεις από κοντά τα σημερινά μέτρα της ελληνικής κυβέρνησης για τον εξελληνισμό του πληθυσμού. Αλλά γι' αυτό θα μιλήσουμε ιδιαίτερα. Το πρώτο λοιπόν συμπέρασμα: Δεν έχουμε να κάνουμε με Έλληνες ή Βούλγαρους ή Σέρβους της Μακεδονίας, παρά με μακεδονικό λαό, με μακεδονική μειονότητα, που παρ' όλα τα χτυπήματα, παρ' όλες τις καταπιέσεις διατηρεί την οικονομική και εθνική της οντότητα, τον ιδιαίτερο πολιτισμό της. Έχει εν τοιαύτη περιπτώσει και εθνική συνείδηση ο μακεδονικός λαός; Το πράγμα είναι πολύ φανερό μα και αποδείχνεται και από ντοκουμέντα. Ας έρθουμε πιο κοντά στα πράγματα. Ποια είναι η κατάσταση, η ζωή της μακεδονικής μειονότητας; Τρισάθλια. Από κάθε άποψη. Δεν θα μιλήσουμε για την οικονομική καταπίεση που είναι γνωστή, μολονότι κι αυτή είναι ακόμη φοβερότερη παρά σε άλλες περιοχές. Θα αναφέρουμε μόνο ορισμένα στοιχεία της πνευματικής και πολιτικής καταπίεσης για να δούνε οι εργαζόμενοι της Ελλάδας τι μαρτύρια τραβούν οι δύστυχοι Μακεδόνες. Ας ξεκινήσουμε απ' το σχολείο. Λοιπόν: Απαγορεύεται στα παιδάκια, που υποχρεωτικά φοιτούν στο σχολείο για να μάθουν τα ελληνικά κλπ. να μιλάν τη μητρική τους, τη μακεδονική γλώσσα. Άμα συμβεί ένα τέτοιο, το παιδάκι κλείνεται απ' το δάσκαλο στο μπουντρούμι του σχολείου για μια μέρα και πολλές φορές για ένα εικοσιτετράωρο. Άμα συναντήσει στο δρόμο ο χωροφύλακας κάνα εργατόπαιδο που να μιλάει τη γλώσσα του το σαπίζει στο ξύλο. Το ίδιο γίνεται και σε βάρος των ηλικιωμένων. Για απόδειξη τούτο το χαρακτηριστικό γεγονός: Στο Νεστράμι της Καστοριάς ο αστυνόμος απείλησε με ξύλο τον ίδιο το δάσκαλο γιατί μιλούσε μακεδονικά μ' ένα αγρότη. Ο επιθεωρητής των σχολείων της περιφερείας έχει στείλει μυστικές εγκυκλίους και συνιστά να παρθούν αυστηρότερα μέτρα, κυρίως δε στους μαθητές των πατεράδων που έχουν εθνικοεπαναστατικές ιδέες. Όμως εκεί που η καταπίεση έχει φτάσει στο απροχώρητο είναι τα χωριά της Φλώρινας και τα Κορέστια. Οι μαθητές των σχολείων καλούνται κάθε μέρα σ' ανάκριση για να τα κάνουν να "ομολογήσουν" αν και πότε δέχτηκαν οι πατεράδες τους οπλισμένους ανθρώπους στο σπίτι τους, ποια γλώσσα μιλούν κλπ. κλπ. Τους υποχρεώνουν μάλιστα όλους τους εργαζόμενους να μιλάν ελληνικά και στα σπίτια τους για να τους εξελληνίσουν. Σημειωτέον πως ούτε μια γυναίκα ξέρει ελληνικά. Ο νομάρχης Μπάλκος, ένας απ' τους αιμοβορώτερους ανθρώπους, πρώην οπλαρχηγός, καλεί ταχτικά τους δασκάλους για να μαθαίνει την κίνηση στα χωριά και να τους δίνει διάφορες συμβουλές για την εθνική τους αποστολή, για την ωμότερη καταπίεση των Μακεδόνων. Φυσικά δεν φτάνει ο χώρος του "Ρίζου" για να επεκταθούμε σε σωρεία άλλων γεγονότων. Περιοριζόμαστε μόνο να πούμε πως όταν στα παλιά βασίλευαν στην ελληνοκρατούμενη σημερινή Μακεδονία οι συμμορίτες, οι αντάρτες και οι κομιτατζήδες, οι χωριάτες για να γλιτώσουν τη ζωή τους αναγκάζονταν ν' "αλλάζουν" φρόνημα κάθε 24ωρο. Στον κομιτατζή έκαναν το Βούλγαρο, στον αντάρτη τον Έλληνα. Σήμερα είναι υποχρεωμένοι να δηλώνουν κάθε ώρα τη "γνησιότητα" των "ελληνικών τους αισθημάτων". Αλλιώς ο βούρδουλας, που δεν έχει αποστρατευθεί, μπαίνει σε ενέργεια. Όμως το κακό δεν σταματάει μέχρις εδώ. Ο βούρδουλας της εξουσίας της ελληνικής κεφαλαιοκρατίας συνοδεύεται με τη βοήθεια των πλούσιων Μακεδόνων. Δεν είναι αρκετό να "ορκιστείς" στην ...ελληνική πίστη. Πρέπει αυτό να βεβαιωθεί κι απ' τον πλούσιο Μακεδόνα. Εδώ αρχίζει κοντά στ' άλλα και το φανερό πλιατσικολόγημα. Απαράλλαχτα όπως γινότανε και στην εποχή των ανταρτών. Εκβιασμοί, απειλές, ληστείες. Δεν αρκούν οι φόροι οι κρατικοί και κοινοτικοί. Δεν αρκούν οι προσωπικές εργασίες, ούτε η εκμετάλλευση στο μεροκάματο, ούτε η ιδιαίτερη πολιτική και πνευματική καταπίεση. Και προστίθεται και το πλιατσικολόγημα απ' τους πλούσιους. Γνωρίσαμε ένα γέρο αγρότη απ' το χωριό Γκορνίτσοβο. Αυτός ο Μακεδόνας αφηγήθηκε μια χαρακτηριστική ιστορία: Ένας χωριανός του, που τώρα είναι έμπορας στο Σόροβιτς, του πήρε στα 1925 60 λίρες για να "βεβαιώσει" στη διοίκηση χωροφυλακής πως είναι ...Έλληνας. Ο ίδιος αυτός - ο πλούσιος συγχωριανός του, ο τώρα βέρος "Έλλην πατριώτης" - στο "μακεδονικό αγώνα" ήταν πληροφοριοδότης των κομιτατζήδων. Μάλιστα τον μικρότερό του αδελφό τον βάφτισε ο κομιτατζής βοεβόδας Τάνεφ. Οι πλούσιοι Μακεδόνες στα χωριά τους είναι χαφιέδες της ελληνικής αστυνομίας. Όπως άλλοτε ήσαν της Βουλγαρίας. Την εθνικότητά τους την αλλάζουν σαν το πουκάμισό τους, ανάλογα με τα οικονομικά τους συμφέροντα. Και μόνο ο εργαζόμενος μακεδονικός λαός, παρά τις στερήσεις, παρά τους εξοντωτικούς διωγμούς, κρατάει η μακεδονική του εθνικότητα. Τα καθάρματα της Ε.Ε.Ε. Να ο τρόμος των φτωχών Μακεδόνων σήμερα. Είναι αυτοί που άλλοτε ήταν αντάρτες και τώρα στελέχη στα Ε.Ε.Ε και τον "Παύλο Μελά". Δεν είναι υπερβολή αν πούμε πως τους τρομάζουν πιότερο ακόμα κι απ' την αστυνομία. Τόση είναι η καταπίεση που εξασκούν. Πέρσι π.χ. στη μέση της αγοράς της Φλώρινας, μπροστά στα μάτια του αστυνόμου, ο τριοεψιλότης Καπετάν Βαγγέλης είχε σπάσει στο ξύλο έναν αγρότη γιατί μιλούσε μακεδονικά. Στο Βάμπελι της Καστοριάς δάρθηκαν μέχρις αιμοπτυσίας κι ύστερα καταδικάστηκαν και σε φυλάκιση δέκα νέοι γιατί τραγουδούσαν στη γλώσσα τους. Το ίδιο έγινε και στο χωριό Απόσκεπο που οι χωριάτες γιόρτασαν την πρωτομαγιά με εθνικοεπαναστατικά τραγούδια και με τον ύμνο της Διεθνούς, μεταφρασμένο στη μακεδονική. Όπου υπάρχει αστυνομία, απαγορεύεται να γυρνούν ύστερα απ' τις 9 το βράδυ πολλοί μαζί. Και δεν είναι ασυνήθη τα πρόστιμα και το ξύλο για παράβαση αυτής της διάταξης. Έπειτα τι να πούμε για την καταπίεση που επηκολούθησε μετά το φόνο του εθνικιστή χαφιέ Τσαντέφσκυ; Δεν βρίσκει κανείς λόγια να την περιγράψει. Πριν ακόμα συλληφθούν οι εθνικοεπαναστάτες Μάνωφ, Πέτσκωφ και Μπαλάσκα - που τους τουφέκισαν αργότερα - ολόκαρες μέρες ο βούρδουλας και το σπιρούνι χοροπηδούσαν στα κορμιά εκατοντάδων Μακεδόνων ως υπόπτων. Όλα αυτά έχουν δημιουργήσει μια κατάσταση τρομερή στη Μακεδονία. Ο εργαζόμενος Μακεδόνας σε βλέπει και τρομάζει. Και στους τοίχους ακόμα τους φοβάται μη μιλήσουν, μην τον καταδώσουν πως μίλησε μακεδονικά κλπ. κλπ. Και φυσικά αυτά τα βασανιστήρια δεν τα υφίστανται μονάχα οι Μακεδόνες που ζουν κάτω απ' την εξουσία της ελληνικής μπουρζουαζίας. Τα ίδια περνούν κι οι Μακεδόνες που ζουν στις βουλγαροκρατούμενες και σερβοκρατούμενες περιοχές. Η βουλγαρική κυβέρνηση του λεγόμενου σλαβικού συνασπισμού - μαζί και οι αγροτοφασίστες - με τη βοήθεια της Ο.Ρ.Ι.Μ., της οργάνωσης των κομιτατζήδων, βασανίζει κυριολεκτικά τους φτωχούς Μακεδόνες. Παραδείγματα: Στις περιφέρειες Πετριτσίου και Νευροκοπίου δεν υπάρχουν ούτε ίχνη "ελευθεριών". Παντού εδώ κυβερνούν οι κομιτατζήδες. Έχουν επιβληθεί επί πλέον στη ράχη της φτωχολογιάς και οι "μαύροι" λεγόμενοι φόροι. Τα στελέχη των κομιτατζήδων εδώ είναι ανώτεροι υπάλληλοι και διευθυντές των καπνικών εταιριών κλπ. Κάθε διαμαρτυρία κατά της καταπίεσης πνίγεται στο αίμα. Αφού φανταστείτε, σε πληθυσμό 180 χιλιάδες δολοφονήθηκαν δύο χιλιάδες Μακεδόνες μέσα σε εννέα μόνο χρόνια. Εργάτες και αγρότες των άλλων περιφερειών που κρίνονται "επικίνδυνοι" στέλνονται στο Πετρίτσι, όπου οι ορδές του αρχικομιτατζή Μιχαήλωφ τους καθιστούν "ακίνδυνους" - δολοφονώντας τους ακόμα. Μόλις τον περασμένο μήνα πάνω από 300 άτομα εγκατέλειψαν το Νευροκόπι - σπίτια χωράφια κλπ. - κι' έφυγαν σ' άλλες περιφέρειες για να γλιτώσουν απ' τους κομιτατζήδες, που τους έθεσαν εκτός νόμου. Κι η φασιστική μπότα του βασιλιά Αλέξανδρου της Σερβίας δεν πάει πίσω. Από τότε που εγκαθιδρύθηκε η ανοιχτή φασιστική δικτατορία δολοφονήθηκαν 1.500 Μακεδόνες, καταδικάστηκαν 3.400 σε διάφορες βαριές ποινές καταναγκαστικών έργων και πολλές χιλιάδες πέρασαν κατά περιόδους απ' τις φυλακές. Να μια ωχρή, ωχρότατη εικόνα των μαρτυριών που τραβάει η μακεδονική εθνότητα, είτε βρίσκεται στα νύχια της ελληνικής κεφαλαιοκρατικής, είτε της σερβικής, είτε της βουλγαρικής. Το βέβαιο είναι πως η κάθε μία συναγωνίζεται την άλλη στην καταπίεση σε βάρος των φτωχών Μακεδόνων για τους εκμεταλλευτικούς της σκοπούς.

8.608 εθνικά Μακεδόνες μετανάστες στην Αμερική μεταξύ των ετών 1897-1924 τα ονοματεπώνυμα μελών ενός «ανύπαρκτου» έθνους (όταν ο Τίτο ήταν παιδί)       Στις αρχές του 20ου αιώνα, ένα μεγάλο κύμα μεταναστών έφτασε στις ΗΠΑ από την Ευρώπη. Κατά την άφιξη τους στο κέντρο υποδοχής μεταναστών των Ηνωμένων Πολιτειών, που βρισκόταν στη νήσο Ellis Island στη Νέα Υόρκη, οι μετανάστες δήλωσαν το ονοματεπώνυμό τους, τη χώρα προέλευσης, την ιδιαίτερη περιοχή από όπου κατάγονταν (περιφέρεια, πόλη, χωριό) και την ηλικία τους. Επιπλέον δήλωσαν και τα εθνικά τους (ethnic) φρονήματα. Όσον αφορά τα εθνικά φρονήματα, οι απαντήσεις παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον για μας, καθώς υπάρχει ιδιαίτερη καταγραφή όσων δήλωσαν εθνικότητα (ethnicity) Μακεδονική (Macedonian), διάφορη της βουλγαρικής (Bulgarian), της σερβικής (Servian) και βέβαια της ελληνικής (Greek). Η πρόσβαση στα αρχεία μετανάστευσης των ΗΠΑ της εποχής εκείνης (1892-1924), είναι σήμερα δυνατή μέσω της μηχανής αναζήτησης της ιστοσελίδα του μουσείου Elis Island  http:/ www.ellisislandrecords.org/search/search_new.asp? Όποιος αναζητά ένα πρόσωπο, μπορεί να ψάξει χρησιμοποιώντας τουλάχιστον τα τρία πρώτα γράμματα που αρχίζει το επώνυμό του. Έτσι κι εγώ τσεκάροντας το αντίστοιχο τετράγωνο με τη μακεδονική εθνικότητα, πραγματοποίησα μία έρευνα βάζοντας κάθε φορά στο αντίστοιχο πεδίο του επωνύμου τρία διαφορετικά διαδοχικά γράμματα του αγγλικού αλφάβητου, όπως: baa, bab, bac, bad κλπ. Έτσι για παράδειγμα ψάχνοντας στο αντίστοιχο "να αρχίζει με / starts with" bad, η εγγραφή – απάντηση είναι: Tachuls Badjika (name of passenger / όνομα επιβάτη), Caraferia, δηλαδή Βέροια (residence / κατοικία), 1912 (arrived / άφιξη), 33 (age on arrival / ηλικία κατά την άφιξη). Μια πλήρης έρευνα για την αναζήτηση όλων των επωνύμων, προϋποθέτει τη διατύπωση 26Χ26Χ26 = 17.576 ερωτήσεων. Προσωπικά κάνοντας μία συστηματική (όχι όμως εξαντλητική) εργασία και διατυπώνοντας ερωτήσεις με τους πιθανότερους συνδυασμούς γραμμάτων, πήρα και επεξεργάστηκα σε βάση δεδομένων απαντήσεις για 7.821 άτομα (και των δύο φύλων) που δήλωσαν μεταξύ των ετών 1897-1924 πως είναι εθνικά Μακεδόνες. Κοντολογής, κατέγραψα το μεγαλύτερο τμήμα της λίστας των, κατά δήλωσή τους, μελών του μακεδονικού έθνους που μετανάστευσαν στις ΗΠΑ, το έτος μετανάστευσης, την ηλικία και τις ιδιαίτερες πατρίδες τους στη Μακεδονία. Λίγες μέρες μετά την πρώτη δημοσίευση, εδώ στην ιστοσελίδα μου, των στοιχείων αυτών των 7. 821 Μακεδόνων, έλαβα με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο mail από έναν Έλληνα, ο οποίος με τη βοήθεια ενός προγράμματος που έφτιαξε, κατέγραψε και μου έστειλε τον πλήρη κατάλογο των μεταναστών, που δήλωσαν στο Elis Island πως είναι εθνικά Μακεδόνες, ανεβάζοντας έτσι τον αριθμό τους σε 8.608 άτομα. Από αυτή τη θέση, ευχαριστώ τον έλληνα φίλο, χωρίς να αναφέρω το όνομά του, όπως ο ίδιος επιθυμεί, για ευνόητους λόγους. Αυτή η λίστα των 8.608 εθνικά Μακεδόνων, είναι η οριστική απάντηση στην Ελλάδα, στη Βουλγαρία και σε όσους ανά την υφήλιο ισχυρίζονται ότι δεν υπάρχει μακεδονικό έθνος ή ότι αυτό είναι μεταπολεμικό «κατασκεύασμα» του Τίτο. Στη συνέχεια παραθέτω τα πρώτα και παλαιότερα χρονολογικά στοιχεία, σχετικά με τη μετανάστευση αυτών των Μακεδόνων. Ας σημειωθεί, πως η ορθογραφία των ονοματεπώνυμων και των τοπωνυμίων, έχει πολλές φορές αλλοιωθεί, τόσο κατά την τότε εγγραφή από τους αμερικανούς υπάλληλους της υπηρεσίας, όσο και κατά τη σύγχρονη αποδελτίωση και μεταγραφή τους από άτομα που δε γνωρίζουν ούτε τη γλώσσα ούτε τους τόπους καταγωγής των μεταναστών. Οι πρώτοι μετανάστες που δήλωσαν στις ΗΠΑ πως ήταν εθνικά Μακεδόνες ήταν το έτος 1897 οι: Todor Hote, 42 ετών. Olia Thanso, 22 ετών και Georg Christaki, 21 ετών, όλοι από το Monaster ή Monastir (: Μοναστήρι ή Μπίτολα). Ακολουθούν το 1899 τα εξής οκτώ άτομα: philip Terptsche, 33 ετών, από Biton. Anesty Trayem, 26 ετών από Biton. Duno Stoyan, 29 ετών από Biton. Miton Risto, 23 ετών από Biton. Vasil Stoyan, 36 ετών, από Biton. Dimitri Carafil, 23 ετών από Monastiz (: Monastir). Anton Bogoi, 29 ετών, από Monastiz. Papa Lazor Nicola, 25 ετών, από Monastiz.   Το 1900 μεταναστεύουν οι: Vasil Vaun, 19 ετών, από Monastir. Risto Vaun, 27 ετών, από Monastir και Athamas Traithe, 40 ετών, από Monastir.   Το 1901 έχουμε 25 μετανάστες Μακεδόνες: Georg Athanaso, 34 ετών, από Constantes. Frisa Potre, 35 ετών, από Constantes. Jouwan Potre, 39 ετών, από Constantes. Milan Antonivic, 23 ετών, από Kitsch... oz. Lasar Eftinuos, 27 ετών, από Koritscha. Johann Filipp, 27 ετών, από Koritscha. Anastas Grigor, 36 ετών, από Koritscha. Angel Grigor, 27 ετών, από Koritscha. Josef Ivanno, 30 ετών, από Koritscha. Josef Kosta, 33 ετών, από Koritscha. Stefan Lambro, 26 ετών, από Koritscha. Gregor Namn, 27 ετών, από Koritscha. Dmitro Panajod, 27 ετών, από Koritscha. Herakles Teachare, 18 ετών, από Koritscha. Anastas Teodor, 27 ετών, από Koritscha. Antonino Cacho, 29 ετών, από Salonicco. Savos Mili, 29 ετών, από Salonicco. Elio Bagoya, 46 ετών, από Salonico. Paoto Damia, 28 ετών, από Salonico. Ivetko Pietro Dimitro, 51 ετών, από Salonico. Friandofilo Ito, 32 ετών, από Salonico. Cont. Cartunal Lazono, 25 ετών, από Salonico. Damia Pietro, 24 ετών, από Salonico. Histo Tanto, 26 ετών, από Salonico. Vasil Tasso, 31 ετών, από Salonico.   Το 1902 μεταναστεύουν οι εξής 22: Sekulan Dime, 37 ετών. Nicolas Jovan, 18 ετών. Demitre Riste, 25 ετών. Papa Dimitre Yovan, 25 ετών. Gyorgy Minowska, 17 ετών, από Buf Flouna. Risto Minowsky, 24 ετών, από Buf Flouna. Gregor Anastasia, 39 ετών, από Florina, Macedonia. Vane Casge, 17 ετών, από Florina, Macedonia. Constantin Victir Paps, 17 ετών, από Florina, Macedonia. Gheosghi Riste, 26 ετών, από Gadish. Marco Isarics, 21 ετών, από Inkovdva. Tupche Dimitri, 29 ετών, από Pisco. Stoyan Joran, 35 ετών, από Pisco. Vassili Lasar, 29 ετών, από Pisco. Baun Petro, 27 ετών, από Pisco. Dimitri Petro, 22 ετών, από Pisco. Dimiter Tadar, 30 ετών, από Pisco. Yoran Tador, 30 ετών, από Pisco. Costantine Trane, 23 ετών, από Pisco. Stefo Vasil, 35 ετών, από Pisco. Nicola Feaich, 42 ετών, από Rahovo. Jovan Thass, 29 ετών, από Rahovo.   Το 1903, χρονιά της επανάστασης του Ίλιντεν και των αιματηρών αντεπαναστατικών μέτρων που πήρε η οθωμανική κυβέρνηση, έχουμε τους εξής 240 μετανάστες που δηλώνουν εθνικά Μακεδόνες: Nicolas Bozier, 31 ετών. Medelev Christo, 18 ετών. Nicolas Kisto, 19 ετών. Joseph Naumet, 20 ετών. Stoian Ogujen, 30 ετών. Angelo Spiro, 19 ετών. Vasil Vetro, 35 ετών. Metre Mladin, 33 ετών, από Balanca. Alexander Denutric, 22 ετών, από Bansko. Asthanase Ilo, 30 ετών, από Barechani. Toanice Risto, 22 ετών, από Baresani. Januti Nikola, 17 ετών, από Belkausen. Georgi Vangel, 21 ετών, από Belkausen. Ylo Bognic, 19 ετών, από Bintucha. Joseph Basil, 21 ετών, από Bitosche. Stoytche Bozine, 19 ετών, από Bitosche. Atanas Casko, 25 ετών, από Bitosche. Thador Craitze, 24 ετών, από Bitosche. Gheorges Crendo, 21 ετών, από Bitosche. Vasil Spase, 38 ετών, από Bitosche. Petre Vasil, 23 ετών, από Boncovo. Johan Yraiko, 28 ετών, από Braticha. Coti Spasc, 20 ετών, από Brotouchina. Lazar Oghnen, 35 ετών, από Bucora. Nicolo Dimo, 30 ετών, από Bucoro. Kote Pavle, 39 ετών, από Bucoro. Christe Spasse, 36 ετών, από Bucoro. Anastas Traitche, 31 ετών, από Bucoro. Vikola Gavradas, 20 ετών, από Buf. Vasiloff Todor, 22 ετών, από Buf. Stefoff Lazar, 18 ετών, από Buf.. Stefoff Vikola, 24 ετών, από Buf.. Qu... off Shojan, 24 ετών, από Buf.... Nicola Stefo, 37 ετών, από Canena. Dine Phile, 31 ετών, από Castoria. Jovan Kole Pof, 27 ετών, από Cerevo. Mice Nannice, 29 ετών, από Cerevo. Velian Karufil, 19 ετών, από Clobocisce. Giovanni Fazinisdis, 22 ετών, από Constantinople. Talc Todor, 23 ετών, από Costanza. Teachko Fodor, 25 ετών, από Dehovo. Angyel Spiro, 39 ετών, από Dolgaec. Ghiorghi Ayram, 35 ετών, από Dragons. Petri Risti, 44 ετών, από Dragons. Tasse Bozin, 28 ετών, από Dragos. Constantin Dimitre, 14 ετών, από Dragos. Georghe Dimitre, 38 ετών, από Dragos. Nicolo Pavle, 16 ετών, από Dragos. George Stojan, 24 ετών, από Dragos. Janc Tolef, 30 ετών, από Dragos. Tacko Diuntri, 19 ετών, από Florina. Hristoff Mihael, 22 ετών, από Florina. Constantin Nedeljha, 20 ετών, από Florina. Anastas Rioto, 17 ετών, από Florina. Michalo Rista, 20 ετών, από Florina. Dane Todorce, 22 ετών, από Florina. Pavel Karabel, 15 ετών, από Florma. Karofil Rishe, 38 ετών, από Giadesnica. Lazar Rishe, 30 ετών, από Giadesnica. Basile Adam, 19 ετών, από Goritza. Tavlos Dumitrin Tsili, 25 ετών, από Goritza. Gregor Ioanon, 36 ετών, από Goritza. Christo Lamby, 35 ετών, από Goritza. Dimitri Vassil, 17 ετών, από Grademitcha. Ristef George, 32 ετών, από Graesnica. Petreff Riste, 20 ετών, από Graesnica. Costantinos Joann, 22 ετών, από Grevena. Jean Margaritis, 24 ετών, από Grevena. Georges Tsantas, 30 ετών, από Grevena. Anghel Velian, 27 ετών, από Guisgin. Atanase Nesks, 25 ετών, από Hannia. Yosche Marco, 30 ετών, από Kanena. Riste Kriste, 18 ετών, από Kanina. Jovan Nasto, 20 ετών, από Kanina. Stoyan Naumtsche, 18 ετών, από Kanina. Naum Nikola, 23 ετών, από Karca. Josif Toma, 25 ετών, από Katundi. Srbin Bogoja, 17 ετών, από Klabasaista. Dimitri Riste, 26 ετών, από Klabutochete. Tanas Vasilic, 26 ετών, από Klechtine. Deniastri Riste, 26 ετών, από Klo.... teh.... t. Pando Dimitri, 29 ετών, από Korca. Ab... Dinits, 22 ετών, από Kortacha. G. Pop Nikdan Ilias, 38 ετών, από Kortacha. Ab... Michael, 20 ετών, από Kortacha. Efd.. ,in Pandchi, 18 ετών, από Kortacha. Nikola Kostowolf, 19 ετών, από Kortscha. Vane Velo, 19 ετών, από Koturi. Velian Kristo, 30 ετών, από Kristahor. Georgi Andou, 27 ετών, από Krovo. Tasko Kote, 33 ετών, από Krovo. Marko Zisi, 29 ετών, από Krovo. Vassil Traytsche, 22 ετών, από Lahtochi. Cane Velian, 18 ετών, από Laksche. Ilya Jovan, 40 ετών, από Lavci. Tachko Jovan, 31 ετών, από Lavci. Jovan Veljan, 18 ετών, από Lavci. Staice Dince, 41 ετών, από Leri.... Lambo Petrus, 20 ετών, από Lerice. Vaum Georgi, 19 ετών, από Lerin. Alexa Jovan, 21 ετών, από Lerin. Dimitri Potre, 33 ετών, από Lerin. Tacheff Nase, 30 ετών, από Leshovec. Mice Petre, 30 ετών, από Leshovec. Kristoff Gligor, 22 ετών, από Lljubouja. Kosta Petro, 30 ετών, από Luaras. Simon Stefan, 40 ετών, από Luaras. Lazi Petro, 35 ετών, από Lutorya. Petros Petro, 22 ετών, από Lutorya. Gjorgje Belev, 30 ετών, από Macedonia. Demetrio Belos, 20 ετών, από Macedonia. John Cosmas, 15 ετών, από Macedonia. Demetrio Delis, 35 ετών, από Macedonia. Nicolaus Evangelu, 28 ετών, από Macedonia. Laso Jankulovic, 36 ετών, από Macedonia. Todeo Jankulovic, 14 ετών, από Macedonia. Filip Srbidovich, 36 ετών, από Macedonia. Dimitri Naum, 37 ετών, από Mona... ir. Jane Kotef, 47 ετών, από Monaster. Andre Craitche, 26 ετών, από Monasth. Ilia Craitche, 22 ετών, από Monasth. Yorghi Riste, 28 ετών, από Monasth. Riste Blaji, 26 ετών, από Monastir. Mihailo Jovan, 34 ετών, από Monastir. Nedelco Kostic, 29 ετών, από Monastir. Pano Spiro, 29 ετών, από Monastir. Lazar Stojtsche, 46 ετών, από Monastir. Nedelco Vaughel, 21 ετών, από Monastir. Stoyan Spasso, 24 ετών, από Negoschane. Jovan Dinsitri, 38 ετών, από Nevoleni. Luice Dinsitri, 24 ετών, από Nevoleni. Kosto Hekso, 32 ετών, από Nevoleni. Taseff Kole, 23 ετών, από Nevoleni. Kole Lazo, 23 ετών, από Nevoleni. Mice Risto, 22 ετών, από Nevoleni. Mice Stefo, 25 ετών, από Nevoleni. Petre Vasilj, 27 ετών, από Nevoleni. Ilo Janef, 19 ετών, από New York. Angheli Frayco, 42 ετών, από Oliveni. Koce Done, 28 ετών, από Pafiazani. Minco Flo, 37 ετών, από Pafiazani. Kole Georgi, 28 ετών, από Pafiazani. Shojan Koce, 23 ετών, από Pafiazani. Vaneff Marko, 20 ετών, από Pafiazani. Mice Tasko, 20 ετών, από Pafiazani. Georgi Ruse, 18 ετών, από Papazani. Aleksa Tanas, 21 ετών, από Papazani. Traiko Georgi, 22 ετών, από Papazaui. Stojan Jlo, 32 ετών, από Papazaui. Risto Kole, 35 ετών, από Papazaui. Wimce Ltoice, 28 ετών, από Papazaui. Tacko Petre, 22 ετών, από Papazaui. Karisis Cosmas, 28 ετών, από Piree. Nicolas Cosmas, 25 ετών, από Piree. Anastasion Evang, 25 ετών, από Piree. Spiro Diomsi, 23 ετών, από Prenat. Mihael Soefo, 31 ετών, από Raccova. Demitri Bazin, 15 ετών, από Racovo. Dimitri Bogine, 23 ετών, από Racovo. Petro Ilo, 33 ετών, από Racovo. Riste Jovan, 26 ετών, από Racovo. Ilo Pano, 27 ετών, από Racovo. Nestar Sotir, 23 ετών, από Racovo. Ilia Stoytche, 34 ετών, από Racovo. Riste Velian, 17 ετών, από Racovo. Vassil Riste, 17 ετών, από Raeovo. Andru Kostandin, 37 ετών, από Rakmatari. Todor Kostandin, 44 ετών, από Rakmatari. Dsice Nace, 30 ετών, από Ranica. Ruse Todor, 24 ετών, από Ranica. Mitre Mihal, 27 ετών, από Resni. Spasel Krste, 22 ετών, από Ropoto. Miches Mizze, 27 ετών, από Salonic. Tarpe Hariton, 28 ετών, από Sarat. Lazar Tasko, 24 ετών, από Sorovitch. Filip Apostol, 22 ετών, από Strado Bida. Josif Dimitri, 45 ετών, από Strado Bida. Michael Dimitri, 20 ετών, από Strado Bida. Yuri Georgi, 20 ετών, από Strado Bida. Stefan Gligor, 35 ετών, από Strado Bida. Nunm Hari, 35 ετών, από Strado Bida. Andro Hristo, 39 ετών, από Strado Bida. Apostol Bozin, 19 ετών, από Sv. Petka. Paoli Craytsche, 19 ετών, από Sv. Petka. Nikola Jovan, 23 ετών, από Sv. Petka. Gheorghi Petre, 21 ετών, από Sv. Petka. Tla Nicola, 41 ετών, από T. Severin. Anastas Naydo, 34 ετών, από Tchapare. Beto Neausmtche, 25 ετών, από Tihovo. Pelse Cosman, 27 ετών, από Tocsani. Demetri Jon, 32 ετών, από Tocsani. Mladin Mattei, 26 ετών, από Tocsani. Canase Spase, 31 ετών, από Tocsani. Lazar Argir, 21 ετών, από Treska. Adam Jani, 29 ετών, από Treska. Costas Demetrio Ganas, 20 ετών, από Tsotilli. Mitre Anastas, 28 ετών, από Turkey. Mitre Bogoia, 19 ετών, από Turkey. Ghiorghi Bozin, 25 ετών, από Turkey. Ilia Bozin, 17 ετών, από Turkey. Ghiorghi Costantin, 23 ετών, από Turkey. Ghiorghi Costi, 29 ετών, από Turkey. Paole Dimitri, 35 ετών, από Turkey. Jovan Kotet, 38 ετών, από Turkey. Petre Lazar, 32 ετών, από Turkey. Christie Mitre, 21 ετών, από Turkey. Mitre Naum, 18 ετών, από Turkey. Audon Mihaldftchi Paudeli, 21 ετών, από Turkey. Cote Bogoie, 30 ετών, από Turu Severin. Stoyan Ghiorghi, 26 ετών, από Velanscchina. Stepho Lazar, 29 ετών, από Velanscchina. Atanase Michel, 21 ετών, από Velanscchina. Ghiorgi Paole, 29 ετών, από Velanscchina. Dimo Spasse, 19 ετών, από Velanscchina. Nicolas Todor, 20 ετών, από Velanscchina. Riste Velian, 39 ετών, από Velanscchina. Christe Carsto, 36 ετών, από Velouchina. Velica Ghiorghi, 19 ετών, από Velouchini. Kotke Glia, 23 ετών, από Velouchini. Yovan Kriste, 18 ετών, από Velouchini. Petre Nedelco, 37 ετών, από Velouchini. Riste Spasse, 40 ετών, από Velouchini. Angbelis Stayan, 47 ετών, από Velouchini. Taseff Vaumce, 24 ετών, από Veokozi. Velon Fooan, 28 ετών, από Vepet. Petro Hanas, 23 ετών, από Vepet. Jfojhek Krista, 20 ετών, από Vepet. Risko Pauz, 36 ετών, από Vepet. File Phojan, 25 ετών, από Vepet. Cornfanfia Risko, 36 ετών, από Vepet. Felimice Tamas, 36 ετών, από Vepet. Vasil Stoitche, 18 ετών, από Veret. Mitre Stayan, 21 ετών, από Vischine. Mihail Georgi, 20 ετών, από Viticuci. Mitro Jlya, 48 ετών, από Viticuci. Vangel Jlya, 25 ετών, από Viticuci. Lazo Tusi, 26 ετών, από Viticuci. Zizi Aleksi, 24 ετών, από Zuaras. Soltir Gligor, 39 ετών. Stefan Petro, 30 ετών.   Το 1904, πρώτο χρόνο του ελληνικού αντιμακεδονικού αγώνα, δηλώνουν στις ΗΠΑ εθνικά Μακεδόνες τα εξής 629 άτομα: Petri Dimitri, 22 ετών. Lazar Kiriak, 37 ετών. Anastasiona Lotiri, 19 ετών. Kole Risto, 26 ετών, από... , Columbus, Oh.. Konstondin Risto, 18 ετών, από... , Columbus, Oh.. Dimitrge Petrof, 35 ετών, από... ritiy. Wasil Tanas, 46 ετών, από Aflorina. Luirqui Stefoff, 22 ετών, από Annerora. Dostoff Resto, 32 ετών, από Annonoco. Lazas Petre, 22 ετών, από Annonocs. Evangelo Naum, 25 ετών, από Aolona. Vasil Gotche, 22 ετών, από Armeno. Karste Petre, 30 ετών, από Armenor. Petre Stortsie, 33 ετών, από Armenor. Vane Gele, 21 ετών, από Armenoza. Vane Petre, 36 ετών, από Armenoza. Nicolas Nole, 28 ετών, από Armensko. Risto Stefo, 37 ετών, από Armensko. Stoitchef Petko, 30 ετών, από Armensko, Monostiz. Felip Ristics, 19 ετών, από Armerisko. Nicola Angele, 21 ετών, από Armezo. Dimitri Kole, 45 ετών, από Ascorcesoko. Stojho Georgi, 35 ετών, από Asmonsko. Joanoff Jane, 29 ετών, από Asmonsko. Topco Lambro, 29 ετών, από Asmonsko. Lanilos Risto, 36 ετών, από Asmonsko. Vojce Vaselj, 38 ετών, από Asmonsko. Theodor Giorgion, 17 ετών, από B... gacek.... Jlo Bojin, 20 ετών, από Barahoff. Jio Lazor, 24 ετών, από Barahoff. Nicola Toleff, 27 ετών, από Barahoff. Dunef Karafil, 25 ετών, από Barakin. Nedeleo Dime, 32 ετών, από Barechani. Ilia Kole, 17 ετών, από Batch. Constantin Petre, 26 ετών, από Belgrade. Petri Naoumtche, 29 ετών, από Bistritcha. Cuetan Fovanof, 24 ετών, από Bitola. Christo Andreas, 17 ετών, από Bitolia. Dimitrios Consta, 17 ετών, από Bitolia. Consta Naoum, 19 ετών, από Bitolia. Christo Panaghiot, 17 ετών, από Bitolia. Bogori Mitre, 16 ετών, από Bitusi. Konstantin Riste, 27 ετών, από Bitusi. Ghorgi Velian, 15 ετών, από Bitusi. Thodor Boche Dantche, 26 ετών, από Bogdanesci. Padle Stoyan, 21 ετών, από Bogdanesci. Iovan Petre, 24 ετών, από Boncoro. Jossif Riste, 32 ετών, από Boncoro. Iovan Hio, 29 ετών, από Boneoro. Riste Nicola, 25 ετών, από Boneoro. Riste Treiton, 26 ετών, από Bonevro. Nicoloi Flia, 30 ετών, από Bonff. Tanas Geane, 25 ετών, από Bonff. Kostadin Karsts, 20 ετών, από Bonff. Todor Naounitsic, 27 ετών, από Bonff. Petre Todor, 17 ετών, από Bonff. Tanas Risto, 32 ετών, από Borchintza. Christo Nedelko, 24 ετών, από Borechuitza. Stoyan Bozin, 21 ετών, από Bouf. Petre Giorgiof, 28 ετών, από Bouf. Stefo Savo, 28 ετών, από Bouf. Vasili Tamelko, 38 ετών, από Bouf. Ristov Yovan Temelko, 17 ετών, από Bouf. Yorghi Todorcha, 19 ετών, από Bouf. Crsta Todortcha, 17 ετών, από Bouf. Alekso Tzvetko, 21 ετών, από Bouf. Christo Gheorghi, 17 ετών, από Bouf, Monastir. Koustantin Petko, 23 ετών, από Bouf, Monastir. Nicola Vassil, 41 ετών, από Bouf, Monastir. Kote Milco, 20 ετών, από Bouf, Turkey. Nikolas Bitskitji, 34 ετών, από Bouf. , Turkey. Apostel Andreje, 17 ετών, από Bouff. Stojan Dimoff, 35 ετών, από Bouff. Jovan Filip, 17 ετών, από Bouff. Kosta Ilioff, 34 ετών, από Bouff. Konstandin Ilof, 17 ετών, από Bouff. Andrej Jowan, 18 ετών, από Bouff. Jovan Kreste, 27 ετών, από Bouff. Janaki Nedelkoff, 18 ετών, από Bouff. Stoitse Petcoff, 50 ετών, από Bouff. Mitre Petreff, 30 ετών, από Bouff. Jovan Ristoff, 25 ετών, από Bouff. Efto Sovanoff, 22 ετών, από Bouff. Nedeljko Stevo, 35 ετών, από Bouff. Lazar Stojan, 23 ετών, από Bouff. Simon Stojan, 30 ετών, από Bouff. Jane Todorcheff, 17 ετών, από Bouff. Nicola Topche, 14 ετών, από Bouff. Pante Trajanoff, 15 ετών, από Bouff. Boze Veljanoff, 18 ετών, από Bouff. Anton Athanas, 33 ετών, από Bout, Monaster. Storan Traytre, 39 ετών, από Bozdanerte. Ifecto Naoumtche, 37 ετών, από Bradouchina. Vassil Stejan, 36 ετών, από Bratout Eliras, Monaster. Petro Teodor, 27 ετών, από Bririska. Stefan Auguste, 22 ετών, από Brotskin. Spiro Qane, 24 ετών, από Brotskin. Gime Sfetco, 21 ετών, από Brusnik. Anaezi Denosten, 18 ετών, από Bucarest. Elias Vasilin Koletse, 23 ετών, από Bucarest, Roumania. Stefan Bozin, 32 ετών, από Buf.... Ilioff Ione, 32 ετών, από Buf.... Trpceff Naumce, 25 ετών, από Buf.... Janeff Petko, 28 ετών, από Buf.... Bozin Risto, 33 ετών, από Buf.... Trlip Bogaya, 43 ετών, από Buff. Nicolas Constantin, 37 ετών, από C. Latine. Nicola Todorche, 35 ετών, από Canina. Christo Spiro, 26 ετών, από Castera. Dimitri Velo, 30 ετών, από Castera. Joh. Ch. Alvanos, 16 ετών, από Castoria, Macedonia. Kostaki Terzakon, 18 ετών, από Castoria, Macedonia. Stefan George, 32 ετών, από Castusko. Duia Javan Pando, 23 ετών, από Castusko. Philip Coti, 21 ετών, από Centza. Nicolaon Fotcos, 10 ετών, από Chropustoni. Stefan Vidine, 29 ετών, από Chtercova. Traico Grozdan, 19 ετών, από Chtercovo. Ghiorghi Jlo Costa, 15 ετών, από Clechtina. Hassan Chimourchach, 15 ετών, από Clestina. Adam Vassilin, 35 ετών, από Colionic. Gheorghi Foti, 25 ετών, από Conomlati. Jantche Dimo, 30 ετών, από Constanta. Peodos Dimitri, 19 ετών, από Coricka. Christos Fovan, 30 ετών, από Coridia. Pano Tracli, 30 ετών, από Coritza, Turk.. Gyorgye Petri, 34 ετών, από Costusko. Jvan Petze, 32 ετών, από Cotsrizis,.... Iovan Coki, 19 ετών, από Csritzer, Turkey. Samaris Iftimio, 18 ετών, από Deskati. Petre Gnels, 24 ετών, από Dimborn. Vasile Kristo, 29 ετών, από Dimborn. Gheorgho File, 31 ετών, από Dirzise Florina. Gheorgho Stoitche, 27 ετών, από Dirzise Florina. Theodor Navnim, 24 ετών, από Doliore. Petre Riste, 15 ετών, από Draga. Atanas Spasse, 15 ετών, από Draga. Andrea Tasse, 29 ετών, από Dragoche. Korste Stoitse, 15 ετών, από Drogoche. Anghele Riste, 22 ετών, από Egu Pacha. Kote Rishe, 41 ετών, από Egv. Mice Vangel, 23 ετών, από Ekoiso. Joveff Saisso, 21 ετών, από Emboso. Vasil Gjorgje, 21 ετών, από Ermensko. Christo Cob, 28 ετών, από Eruchos, Greece. Tanas Mitze, 34 ετών, από Eruchos, Greece. Tonas Stojic, 32 ετών, από F... ina. Sotu Naum, 36 ετών, από Fiekista. Stoyan Krste, 19 ετών, από Fiorina. Kr... te Luiogni, 37 ετών, από Floina. Lazar Canaso, 24 ετών, από Florina. Stoyan Christo, 24 ετών, από Florina. Lazar Dimitri, 31 ετών, από Florina. Nicolas Dimitri, 19 ετών, από Florina. Lazar Guele, 26 ετών, από Florina. Nikola Gyorgye, 21 ετών, από Florina. Blago Jane, 22 ετών, από Florina. Nikola Jonan, 16 ετών, από Florina. Kole Kote, 31 ετών, από Florina. Andreu Koti, 20 ετών, από Florina. Nicolas Manumitsche, 30 ετών, από Florina. Yorghi Paole, 31 ετών, από Florina. Constantin Papa, 21 ετών, από Florina. Stefo Petre, 30 ετών, από Florina. Dimitri Photi, 22 ετών, από Florina. Bojin Risso, 24 ετών, από Florina. Stojan Risso, 20 ετών, από Florina. Freitchi Risto, 17 ετών, από Florina. Risto Tanas, 35 ετών, από Florina. Nicola Valian, 18 ετών, από Florina. Bogaha Vasselef, 17 ετών, από Florina. Dimitri Vassilo, 25 ετών, από Florina. Petre Velian, 21 ετών, από Florina. Gronio Wassil, 29 ετών, από Florina. Petre Yankoula, 29 ετών, από Florina. Delo Petko, 32 ετών, από Florina, Maced.. Filip Stojce, 29 ετών, από Florina, Maced.. Tanas Danail, 22 ετών, από Florina, Turkey. Todor Dimitri, 17 ετών, από Florina, Turkey. Dimitri Miskin, 27 ετών, από Florina, Turkey. Todor Stefo, 20 ετών, από Florina, Turkey. Todor Spasse, 20 ετών, από Floriza. Petre Kota, 28 ετών, από Flouna. Nicola Natse, 36 ετών, από Flouna. Risto Koze, 24 ετών, από Flovina. Velian Laror, 30 ετών, από Flovina. Iovan Spasse, 22 ετών, από Fobiani. Feigor Spiro, 19 ετών, από Freska. Jane Done, 23 ετών, από Frsic. Dimitri Atawas, 26 ετών, από Funme. Petru Staian, 20 ετών, από Funme. Bosko Jakim, 22 ετών, από Gaber. Ivan Kristo, 20 ετών, από Gaber. Jury Trajan, 20 ετών, από Gaber. Angele Gyorgye, 42 ετών, από Gazsan. Illie Gyorgye, 15 ετών, από Gazsan. Stoian Lazo, 23 ετών, από Gelevo. Filip Sotir, 19 ετών, από Gesirino. Risto Naoum, 18 ετών, από Gherman,... espa. Kole Lazo, 29 ετών, από Giaodta. Dimitri Ilio, 20 ετών, από Gradechnitra. Lazar Dimitri, 35 ετών, από Gradechuiza. Riste Milosh, 20 ετών, από Gradechuiza. Naomer Parle, 19 ετών, από Gradechuiza. Dimitri Jans, 20 ετών, από Graderlmitas. Anguela Ilio, 15 ετών, από Gradeschutzi. Jovan Athanas, 20 ετών, από Gradeshurtza. Spasse Bozoya, 18 ετών, από Gradeshurtza. Stefo Stoyan, 19 ετών, από Gradisiutza. Nestor Petre, 13 ετών, από Grdeschitza. Andreas Toannon, 27 ετών, από Grecia. Lazor Tole, 18 ετών, από Grodeschnila. Ilia Staygan, 33 ετών, από Grogoelie. Simon Duis, 23 ετών, από Guerman. Risto Naido, 36 ετών, από Guerman. Mote Navum, 25 ετών, από Guerman. Jovan Nitjo, 44 ετών, από Guerman. Cote Possikko, 24 ετών, από Guerman. Spiro Tanas, 39 ετών, από Guerman. Georgi Dindiko, 21 ετών, από Haimensko. Tlia Stojkoff, 31 ετών, από Harmencko. Stavre Effim, 19 ετών, από Harvoty. Gatzo Vasil, 28 ετών, από Hassanova. Koste Ghitche, 26 ετών, από Hassanovo. Giorghi Papacosta, 23 ετών, από Himnitsa. Petre Spasse, 21 ετών, από Ivanerton. Vele Spasse, 19 ετών, από Ivanerton. Torbe Marko, 15 ετών, από Jabiani. Dsde Petko, 31 ετών, από Jaimanjos. Vassil Christo, 29 ετών, από Jieleva. Ghiorgi Sotic, 31 ετών, από Jieleva. Todor Risto, 29 ετών, από Jielevo. Tanas Tacho, 27 ετών, από Jielevo. Rade Trouka, 29 ετών, από Jielevo. Dimitri Vassil, 25 ετών, από Jielevo. Ghiorghi Vassil, 17 ετών, από Jielevo. Nicolas Calamas, 32 ετών, από Juben. Christos Contsos, 26 ετών, από Juben. Athanas Dellas, 38 ετών, από Juben. Antonios Gagas, 34 ετών, από Juben. Sterios Gagas, 37 ετών, από Juben. Theodor Liatos, 25 ετών, από Juben. Costas Marinos, 35 ετών, από Juben. Gregorios Marinos, 15 ετών, από Juben. John Theodoron, 35 ετών, από Juben. Nicolas Zonglos, 30 ετών, από Juben. Lazor Riste, 53 ετών, από K. Voden. Petre Trifankoff, 20 ετών, από K. Voden. Konstandin Trifounoff, 25 ετών, από K. Voden. Karste Dimitri, 20 ετών, από Kabasnitra. Iovan Risto, 19 ετών, από Kahasmita, Monastir.. Bogoya Dimo, 24 ετών, από Kahasnitza. Andop Fliger, 39 ετών, από Kakonel. Petre Kosta, 33 ετών, από Kalenik. Nicola Nesko, 24 ετών, από Kamino. Druw Rasmo, 31 ετών, από Kammo. Petri Yoche, 36 ετών, από Kanina. Athanase Yovan, 19 ετών, από Kanina. Lazar Dionis, 15 ετών, από Kantody. Andreja Pandeli, 15 ετών, από Kantody. Tom Christon, 36 ετών, από Karitra. Chrostos Grozorios, 28 ετών, από Karitra. Caralanow Ksitroa Mitro, 22 ετών, από Karitra. Michele Varilion, 22 ετών, από Karitra. Zome Kusman, 31 ετών, από Kastoria. Janaki Spiro, 38 ετών, από Katendi. Risto Gheorghi, 24 ετών, από Kats... , Greece. Apostol Dionis, 27 ετών, από Katuneli. Dimitri Feigor, 16 ετών, από Katuneli. Apostol Spiro, 23 ετών, από Katuneli. Vasil Riste, 26 ετών, από Keadorahi. Kirko Stoyche, 31 ετών, από Kegotzian. Karsto Farpeeff, 19 ετών, από Kesrie Turkesch, Turkey. Ginri Anastas, 14 ετών, από Kiafody. Nestor Stavri, 33 ετών, από Kiretch. Taseff Duko, 40 ετών, από Kitzlevo. Nedeleo Lazar, 33 ετών, από Klabeutehisle, Monaster. Novace Petre, 26 ετών, από Kladocati. Yovan Stojan, 21 ετών, από Kladorati. Elija Junkula, 36 ετών, από Klatucista. Trpkof Krste, ετών, από Klatucista. Jovan Vasilj, 25 ετών, από Klatucista. Pavle Mitre, 19 ετών, από Klechtineizer. Petre Lazar, 18 ετών, από Klechting. Lozer Mitsoff, 48 ετών, από Klechting. Geogi Traytche, 52 ετών, από Klektina. Stoyan Anghel, 19 ετών, από Klischtina. Retace Jovan, 26 ετών, από Kobomica. Jossif Gaki, 35 ετών, από Koetsa. Janko Apostol, 23 ετών, από Kofava. Drina Stojan, 18 ετών, από Kolinsk. Luca Aposlolis, 35 ετών, από Kologna. Thoma Vissarin, 29 ετών, από Kologna. Filip Janaker, 34 ετών, από Konca. Anastas Teodos, 31 ετών, από Konca. Tanas Vangal, 30 ετών, από Konca. Mima Kuzma, 34 ετών, από Kondoky. Anastas Nicola, 46 ετών, από Konka. Mehmed Monstafa, 30 ετών, από Konstantinopel. Constantin Anguele, 20 ετών, από Korham. Yovan Naoum, 18 ετών, από Korhan. Eftimiofth Tsicoz, 27 ετών, από Korica. Gachis Vasilin, 14 ετών, από Korica. George Andrea, 15 ετών, από Koritsa. Iraklis Constantina, 22 ετών, από Koritsa. Kostant Adam, 38 ετών, από Koritza. Atanassio Christo, 23 ετών, από Koritza. Nicolaos Giananni, 28 ετών, από Koritza. Anastasios Kosma, 22 ετών, από Koritza. Kostant Michale, 30 ετών, από Koritza. Fain Solin, 39 ετών, από Koritza. Nanm Theodoru, 26 ετών, από Koritza. Costant Trili, 20 ετών, από Koritza. Giorgio Vassilion, 17 ετών, από Koritza. Christo Illie, 38 ετών, από Kostusko. Vedelkoff Dimetri, 21 ετών, από Kotasmed. Grozdan Kosta, 33 ετών, από Kotchcovin. Lazor Stefo, 23 ετών, από Kotchcovin. Stefo Trayan, 26 ετών, από Kotchcovin. Ivle Papa Naoumtsche, 30 ετών, από Kotcheo.... Groza Torlev, 23 ετών, από Kotcheo.... Dimetri Vossil, 25 ετών, από Kotcheo.... Flo Kote, 22 ετών, από Kotomi. Christo Guiorgui, 38 ετών, από Kotori. Waszil Risto, 44 ετών, από Krain. Nicole Stojan, 30 ετών, από Krain. Naido Casta, 21 ετών, από Kram. Nicola Krstin, 24 ετών, από Kram. Jans Traiko, 28 ετών, από Krane. Lasar Nedelko, 19 ετών, από Krestina. Angele Stoyan, 22 ετών, από Krestina. Kotho Stoyan, 46 ετών, από Krestina. Flo Tasse, 19 ετών, από Krestina. Vasil Tlaihe, 22 ετών, από Krestina. Povle Klimo, 32 ετών, από Kritt Vefalamin. Petre Traitse, 21 ετών, από Lajetz. Petre Tale, 34 ετών, από Lajietz. Nicola Risto, 22 ετών, από Lamson. Stanas Risto, 16 ετών, από Lau... posa. Jovan Kristin, 16 ετών, από Lauso.... Jofko Krstin, 18 ετών, από Lauzbing. Vince Bogoya, 38 ετών, από Lepety. Dimitri Anastas, 15 ετών, από Lercic. Todor Kostits, 26 ετών, από Lerina. George Miste, 28 ετών, από Leskovatz. Zole Tacho, 27 ετών, από Leskovatz. Janos Stoyan, 27 ετών, από Letkowetz. Fovan Anastas, 17 ετών, από Levirr. Gregorico Kostontuiv, 40 ετών, από Liborya. Fovan Sparse, 19 ετών, από Lopectz. Josif Tama, 16 ετών, από Loras. Lazor Ilia, 35 ετών, από Louboino, Monastir. Lazor Naydo, 21 ετών, από Louboino, Monastir. Spyro Stoyan, 17 ετών, από Louboino, Monastir. Traian Nedelen, 21 ετών, από Lozir. Georgi Spiro, 29 ετών, από Lubanja. Nicola Knofit, 36 ετών, από Lubans. Anghele Kole, 32 ετών, από Lubonio. Vangnel Nitso, 24 ετών, από Lubonio. Namn Giorgio, 27 ετών, από Lubonja. Luca Guiseppe, 35 ετών, από Lubonja. Kirioco Spiro, 38 ετών, από Lubonja. Gurias Sohirm, 20 ετών, από Lubouza. Lazaro Demetrio, 23 ετών, από Lujboma. Cristo Lambron, 36 ετών, από Macedone. Evange Nicolaou, 22 ετών, από Macedonia. Ijon Sterjos, 24 ετών, από Macedonian. Stavre Stergio, 20 ετών, από Magorova. Anastas Dimitri, 32 ετών, από Magorovo. Anastas Tanash, 29 ετών, από Magorovo. Bogoza Mitseth, 30 ετών, από Manaster. David Trochas, 33 ετών, από Marseille. Stojan Isran, 29 ετών, από Maze.... aido Nicolas, 35 ετών, από Me... svo. Risto Andon, 22 ετών, από Medovo, Turkey. Yovan Dimitri, 29 ετών, από Megarovo. Yanni Fasson, 31 ετών, από Memcurler Lerines, Batalia. Georghi Mitson, 18 ετών, από Menastio. Petre Riste, 26 ετών, από Molevine. Costa Yanni, 38 ετών, από Monartir,. Jean Spiro, 15 ετών, από Monaster. Midi Spiro, 23 ετών, από Monaster. Cote Trifon, 19 ετών, από Monaster. Janko Anastas, 19 ετών, από Monasti... , Turkey. Hadji Lazar Petraki, 19 ετών, από Monasti... , Turkey. Lazar Naumce, 22 ετών, από Monastin. Anton Stojan, 25 ετών, από Monastin. Atanas Bosilko, 41 ετών, από Monastir. Mitre Bozim, 17 ετών, από Monastir. Thodor Bozim, 30 ετών, από Monastir. Philippe Christophorides, 20 ετών, από Monastir. Giagi Dimiter, 29 ετών, από Monastir. Anghele Hristo, 25 ετών, από Monastir. Dimitri Janko, 18 ετών, από Monastir. Riste Joffche, 42 ετών, από Monastir. Lazor Jovan, 20 ετών, από Monastir. Tanco Kote, 36 ετών, από Monastir. Lazar Ligor, 23 ετών, από Monastir. George Mirtze, 22 ετών, από Monastir. Stefo Mitri, 45 ετών, από Monastir. Riste Nedelko, 22 ετών, από Monastir. Krste Poffkoff, 19 ετών, από Monastir. Dimitri Riste, 21 ετών, από Monastir. Tale Spiro, 24 ετών, από Monastir. Forghi Sposse, 18 ετών, από Monastir. Riste Trapantche, 33 ετών, από Monastir. Vangheli Velicum, 30 ετών, από Monastir. Tachof Naoum, 17 ετών, από Monastir, Turkey. Risto Vane, 22 ετών, από Monastir, Turkey. Mina Aleska, 16 ετών, από Monastis. Cristof Canas, 19 ετών, από Monastis. Angele Ghiorghi, 34 ετών, από Monastis. Gyorgy Janak, 18 ετών, από Monastis. Nitone Lazenc, 34 ετών, από Monastis. Nitsan Voltse, 23 ετών, από Monastis. Joven Bogia, 16 ετών, από Monastiv. Riste Kote, 23 ετών, από Monastiv. Kirkie Leter, 27 ετών, από Monastiv. Angela Mitre, 15 ετών, από Monastiv. Kirkie Mitre, 28 ετών, από Monastiv. Pase Ognens, 20 ετών, από Monastiv. Kote Paube, 16 ετών, από Monastiv. Fraitcha Bojon, 46 ετών, από Monastri. Spasce Focha, 24 ετών, από Monastri. Angelo Lazar, 36 ετών, από Monastri. Constantin Naumtje, 36 ετών, από Monastri. Jovan Nicolas, 26 ετών, από Monastri. Todor Riste, 29 ετών, από Monastri. Dimitri Terneko, 47 ετών, από Monastri. Lazo Sotir, 15 ετών, από Montenegun. Marco Lazaroff, 17 ετών, από Mouastir. Traico Bazoyc, 33 ετών, από Nacoletz. Mitre Tacho, 16 ετών, από Nacoletz. Ilija Krsto, 35 ετών, από Navkasi. Risto Trifim, 22 ετών, από Negoliani,. Angelo Kote, 16 ετών, από Negorain,. Todor Stefu, 21 ετών, από Negorain,. Atanas Kote, 26 ετών, από Negotzian. Ilo Stoiko, 19 ετών, από Negotzian. Itip Case, 22 ετών, από Negsiani,. Angelo Eosr, 17 ετών, από Negsiani,. Constantin Anastase, 18 ετών, από New York. Eugenia Moscou, 29 ετών, από New York. Mitre Naido, 22 ετών, από Nivitza, Turkey. Izak Kcfo, 43 ετών, από Nostarani. Andon Naoumtcheff, 20 ετών, από Novabian. Tamas Stofo, 39 ετών, από Novolian. Gheorgi Dimitre, 17 ετών, από Obcinina. Dimo Cozman, 33 ετών, από Octissi. Delo Krste, 24 ετών, από Ofcarani. Ristoff Naum, 35 ετών, από Ofcarani. Nicolas Slo, 33 ετών, από Ohri,. Tasse Boche, 12 ετών, από Oleveni. Riste Ilo, 33 ετών, από Oleveni. Giovanni Kolchi, 18 ετών, από Oolone. Kiriaki Traijko, 37 ετών, από Opaye. Ilia Sime, 27 ετών, από Orinensko, Monastir. Risto Troiko, 31 ετών, από Osehesma,. Bosko Duiso, 70 ετών, από Pagocani. Milo Filite, 25 ετών, από Pagocani. Oguen Pikola, 20 ετών, από Pagocani. Riste Pikola, 40 ετών, από Pagocani. Stanko Riate, 36 ετών, από Pagoczani. Abedin Airula, 37 ετών, από Panarit. Zefat Aslan, 20 ετών, από Panarit. Derois Assan, 40 ετών, από Panarit. Giamal Liachino, 23 ετών, από Panarit. Minisc Slija, 39 ετών, από Papazam,. Vasil Nitjo, 39 ετών, από Paplje. Mice Deice, 42 ετών, από Patele. Deice Dimetri, 21 ετών, από Patele. Kinaf Dimetri, 31 ετών, από Patele. Apostale Kole, 32 ετών, από Patele. Jeo Lazar, 33 ετών, από Patele. Nicolae Vane, 34 ετών, από Patele. Tomas Kriste, 27 ετών, από Pateli, Greece. Nicolas Stefo, 25 ετών, από Pateli, Greece. Michael Steho, 17 ετών, από Pateli, Greece. Dore Vani, 21 ετών, από Pateli, Greece. Alero Joftsief, 20 ετών, από Patile. Thoma Alesci, 9 ετών, από Piero. Adam Ansolatios, 16 ετών, από Piero. Jsams Dimitri, 22 ετών, από Piero. Naum Dimitri, 27 ετών, από Piero. Isvan Elias, 21 ετών, από Piero. Vito Giorgio, 20 ετών, από Piero. Nicolan Joseph, 22 ετών, από Piero. Vasilin Jotirios, 22 ετών, από Piero. Vasilu Nicola, 22 ετών, από Piero. Antonin Pantetis, 27 ετών, από Piero. Steru Pitori, 35 ετών, από Piraeus. Stefan Evan, 20 ετών, από Piree. Meskos Stoianoff, 52 ετών, από Piree. Lazuros Andrie, 40 ετών, από Pireo. Theodore Andrie, 38 ετών, από Pireo. Grnetro Athanassu, 35 ετών, από Pires. Dionisis Babo, 17 ετών, από Pires. Theodora Biki, 23 ετών, από Pires. Apostolo Culezzo, 15 ετών, από Pires. Christo Evangelo, 35 ετών, από Pires. Theodore Giainbas, 15 ετών, από Pires. Spiro Mussi, 18 ετών, από Pires. Mihel Neurnicles, 19 ετών, από Pires. Petro Mito, 29 ετών, από Polanka. Ilia Tasso, 20 ετών, από Polanka. Vasili Fue, 32 ετών, από Polena. Stefan Lazar, 29 ετών, από Polena. Vangel Ligor, 24 ετών, από Polena. Spiro Marco, 30 ετών, από Polena. Dronis Navarn, 22 ετών, από Polena. Dimitri Thimi, 22 ετών, από Polena. Basil Janach, 22 ετών, από Polena, Monostiz. Athanas Spiro, 25 ετών, από Polena, Monostiz. Lazi Terpo, 23 ετών, από Polena, Monostiz. Petro Lambi, 28 ετών, από Polena, Turk.. Pelar Cristo, 24 ετών, από Popazan. Christni Angele, 26 ετών, από Popla. Stefan Kosti, 23 ετών, από Postranni. Stojan Petre, 44 ετών, από Prassna. Iliar Orchan, 42 ετών, από Preinet. Risto Krstin, 37 ετών, από Prespa. Stefan Naum, 28 ετών, από Prespa. Risto Stoyan, 33 ετών, από Prespa. Tlateff Saloff Jordan, 23 ετών, από Prilep. Yovanceff Milan, 19 ετών, από Prilep. Vasile Anton, 26 ετών, από Progn. Piatn Sideri, 23 ετών, από Progn. Mitre Naoum, 30 ετών, από R.... Lazart Ilo, 17 ετών, από Racova. Petre Staitche, 31 ετών, από Racova. Dimitre Tritchi, 32 ετών, από Racova. Temelko Nechko, 17 ετών, από Racovo. Flo Stefo, 35 ετών, από Racovo. Guiorzni Tadoc, 45 ετών, από Racovo. Andrea Tasseff, 17 ετών, από Racovo. Nedelko Krste, 24 ετών, από Ralenik. Philip Riste, 18 ετών, από Raosvo. Wasili Konstantinow, 23 ετών, από Rataanburg. Dionis Apostol, 14 ετών, από Ratondi. Mihail Apostol, 29 ετών, από Ratondi. Dimitre Naum, 24 ετών, από Rendad. Mitre Miho, 30 ετών, από Rimbi, Turkey. Jovan Georgiet, 26 ετών, από Ripiccin, Turkey. Spiro Veljan, 24 ετών, από Ritnik. Lazo Srbinov, 43 ετών, από Romaulin,. Alexo Joftchef, 33 ετών, από Rosma. Petre Rista, 34 ετών, από Rosma. Fraico Risto, 26 ετών, από Rosma. Efto Jovan, 20 ετών, από Rotery. Risto Miho, 41 ετών, από Roudari. Pavle Analavkovary, 34 ετών, από Russia. Pepe Crayan, 21 ετών, από Rusvona. Pepe Naum, 17 ετών, από Rusvona. Pepe Peys, 26 ετών, από Rusvona. Katze Risto, 27 ετών, από Rusvona. Pepe Risto, 21 ετών, από Rusvona. Pepe Spiro, 16 ετών, από Rusvona. Kire Stase, 30 ετών, από Rusvona. Ivan Wasil, 38 ετών, από Sastam. Tachiv Dimitri, 25 ετών, από Sctina. Gusergui Anartas, 22 ετών, από Setuna. Georg Parle, 31 ετών, από Sfetapelka. Paole Gheorgi, 31 ετών, από Sfetapetha. Giorgini Traiko, 38 ετών, από Sliminka. Stoyan Bogine, 28 ετών, από Slimnitza. Stavie Papacosta, 23 ετών, από Slimnitza. Sacudi Kormann, 24 ετών, από Slionik. Metre Soter, 24 ετών, από So. Patko. Yranoff Dimitrife, 35 ετών, από Sofia. Dimitri Georgi, 30 ετών, από Sofia. Jlya Georgi, 32 ετών, από Sofia. Yvanoff Kirto, 30 ετών, από Sofia. George Parthimos, 25 ετών, από Sparte. Kristin Kosta, 30 ετών, από Stircovo. Stoyan Stefan, 33 ετών, από Stircovo. Kristo Everkovitch, 50 ετών, από S'ton. Todor Moretsoff, 20 ετών, από Tapolczani. Mitre Vasil, 21 ετών, από Tepla. Andiria Sotir, 21 ετών, από Trelinka. Dimitro Spiro, 31 ετών, από Tresk. Dimitro Sotir, 29 ετών, από Treska. Teodosin Teovgi, 19 ετών, από Treska. Filip Lazar, 41 ετών, από Tresko. Simo Naum, 15 ετών, από Tresko. Teodor Teodos, 16 ετών, από Tresko. Tronko Kote, 35 ετών, από Trnorg, Macedonian. Lambro State, 29 ετών, από Trnoro. Trpo Novakovitz, 31 ετών, από Trnova. Frinko Stato, 19 ετών, από Trnovo. Tanos Vasilic, 31 ετών, από Trsic. Nicolo Dine Baisongua, 15 ετών, από Tsedane.... dristo Stoyan Liarse, 27 ετών, από Tsedane. Vele Ghewic, 28 ετών, από Turkey. Christine Gunio, 34 ετών, από Turkey. Naiolo Riste, 21 ετών, από Turkey. Terpo Sterghio, 40 ετών, από Tyrnova. Anastas Teovgi, 17 ετών, από Tzecka. Flian Bogoyeff, 21 ετών, από V. Racova. Dimitri Jovan, 36 ετών, από Varbini. Lazo Andonoff, 32 ετών, από Varna. Nicola Georgieff, 36 ετών, από Varna. Bassil Bodrs, 18 ετών, από Velokir. Riste Fle, 17 ετών, από Velokir. Petre Stoytche, 15 ετών, από Velokir. Stouan Viorgi, 36 ετών, από Velokir. Bogoya Riste, 39 ετών, από Veluchina. Nicolas Kerassine, 25 ετών, από Verbine. Risto Matze, 32 ετών, από Verbino, Greece. Karsto Lazaroff, 33 ετών, από Vodena. Flo Lazoroff, 24 ετών, από Vodena. Dimitri Gozanoff, 29 ετών, από Vostaram. Michal Rado, 35 ετών, από Vrben.... Georges Girna, 27 ετών, από Ward Hill, Pan Marinor. Tordor Dimef, 16 ετών, από Wegorian,. Anton Divgerio, 28 ετών, από Widdin. Mitre Nicola, 45 ετών, από Wilage. Nicola Cole, 29 ετών, από Witton. Jovan Dime, 19 ετών, από Witton. Antoni Dimitra, 21 ετών, από Witton. Mihali Ilia, 31 ετών, από Witton. Jovan Stoyan, 27 ετών, από Witton. Isvan Iraiko, 29 ετών, από Zabiani. Vasilov Stojko, 30 ετών, από Zelzevo,. Constante Augyela, 28 ετών, από Zitoszka. Jranon Szilla, 42 ετών, από Zitoszka. Stefo Mitse, 18 ετών. Kasta Naum, 28 ετών. Ito Petre, ετών. Tanaj Risto, 27 ετών.   Το 1905, δεύτερο έτος του ελληνικού αντιμακεδονικού αγώνα, μεταναστεύουν στις ΗΠΑ και δηλώνουν στις αμερικανικές αρχές εθνικά Μακεδόνες τα εξής 1. 153 άτομα: Michal Apostoloff, 17 ετών. Nicola Belian, 18 ετών. Geore Bogden, 26 ετών. Tanas Bojinoff, 22 ετών. Jovan Bosheff, 29 ετών. Franciska Cog, 30 ετών. Paula Cog, 9 ετών. Spiro Couzmenioff, 36 ετών. Ghiorghi Dine, 19 ετών. Kriste Dune, 25 ετών. Jan Filip, 33 ετών. Mihal Georgi, 34 ετών. Stoiche Georgi, 22 ετών. Constantin Gheorghi, 36 ετών. Dine Ghiorghi, 35 ετών. Mintche Ghiorghioff, 36 ετών. Talle Hristoff, 39 ετών. Duno Joanoff, 26 ετών. Angele Jovan, 34 ετών. Rish Kolof, 17 ετών. Jorden Koneff, 20 ετών. Anton Miche, 26 ετών. Sotir Nedelko, 30 ετών. Tale Netzo, 45 ετών. Njel Opasinow, 17 ετών. Filip Panov, 17 ετών. Damian Papalambra, 33 ετών. Alekso Petre, 39 ετών. Stoian Petre, 18 ετών. Vassil Petre, 27 ετών. Todor Risto, 19 ετών. Vassil Risto, 24 ετών. Petre Spasse, 18 ετών. Stanko Stefanoff, 28 ετών. Stoiman Stefanoff, 23 ετών. Javan Stoich, 20 ετών. Dimitri Stoitche, 29 ετών. Iote Stoitche, 37 ετών. Velian Suetkoffi, 33 ετών. Dimo Tache, 18 ετών. Bogoya Tale, 19 ετών. Petre Talle, 22 ετών. Vassil Tanas, 36 ετών. Mite Tasse, 40 ετών. Risto Tasse, 22 ετών. Jovan Tholiv, 21 ετών. Riste Toleff, 32 ετών. Bojin Mintse, 22 ετών, από (Macedo) Neret. Stefo Risto, 20 ετών, από (Macedo)neret. Todor Kostandicorff, 22 ετών, από... , Macadonia. G. Samadouras, 23 ετών, από Alasona. Elias Vithos, 17 ετών, από Alasona. Dimitro Nickolas, 19 ετών, από Albanu. Vaska Nickolas, 39 ετών, από Albanu. Vasyl Nickolas, 16 ετών, από Albanu. Nicola Veloff, 33 ετών, από Alfmer. Ilias Janos, 20 ετών, από Antwerp. Petri Kozmanoff, 23 ετών, από Antwerp. Serbui Kuze, 28 ετών, από Antwerp. Paoli Mikal, 18 ετών, από Antwerp. Lazor Stoyan, 36 ετών, από Antwerp. Iraian Vetian, 20 ετών, από Antwerp. Mitre Guele, 12 ετών, από Aposkep. Nitre Noume, 25 ετών, από Aposkepay. Cota Dimcos, 20 ετών, από Aposkipay. Vassil Lazo, 22 ετών, από Armehohou. Tanas Fraitche, 28 ετών, από Armehori. Nicolas Krste, 24 ετών, από Armenohor. Stojena Christo, 23 ετών, από Armenora. Jraiko Velo, 37 ετών, από Armenora. Tanas Dimitri, 18 ετών, από Armens. Ghorghe Tankoule, 39 ετών, από Armens, Monastir. Cole Stoian, 19 ετών, από Armensco. Stoian Bojin, 29 ετών, από Armenshori. Andre Dimitri, 16 ετών, από Armensko. Nicolas Ivan, 25 ετών, από Armensko. Christo Koleff, 35 ετών, από Armensko. Kote Koleff, 16 ετών, από Armensko. Philippe Traitche, 35 ετών, από Armensko. Bojin Voitche, 45 ετών, από Armensko. Strezo Kole, 46 ετών, από Armensko Monast.. Jovan Andrei, 24 ετών, από Armensko Monastir. Tanas Tarptche, 42 ετών, από Armensko Monastir. Tasef Tanass, 16 ετών, από Armensko, France. Traitche Toma, 27 ετών, από Armensko, France. Anastas Trayan, 21 ετών, από Armensko, France. Risto Anastas, 34 ετών, από Armensko, Monastir. Krste Petre, 19 ετών, από Armensko, Turkey. Vassil Petre, 15 ετών, από Armensko, Turkey. Risto Vassil Gronioff, 19 ετών, από Armentihko. Lazar Constantin, 17 ετών, από Armerisko Monastir. Dimitri Petre, 20 ετών, από Armerisko Monastir. Filipp Tasso, 25 ετών, από Armeusko Monastir. Kole Bojin, 19 ετών, από Armeusko, Monastir. Gheorghe Novatche, 44 ετών, από Armeusko, Monastir. Nicola Petre, 30 ετών, από Armevisko, Monest. Mitse Stoyan, 30 ετών, από Assanovan Monastir. Elia Crislen, 27 ετών, από Athene. Mitre Guiorgui, 24 ετών, από Babchor. Krsto Risto, 32 ετών, από Babchor. Stasse Risto, 31 ετών, από Babchor. Stoyan Mitre, 40 ετών, από Babchov Monastir. Jean File, 45 ετών, από Babchov, Monest. Atanes Fidem, 27 ετών, από Babino. Risto Peter, 32 ετών, από Balontchina, Turkey. Tanas Risto, 32 ετών, από Banista Monastir. Tome Stoitche, 25 ετών, από Banista Monastir. Risto Stoitche, 30 ετών, από Banista Monorte. Pandel Christe, 20 ετών, από Banitsa. Riste Cole, 28 ετών, από Banitsa. Petre Dine, 33 ετών, από Banitsa. Apostol Kice, 18 ετών, από Banitsa. Krste Mitre, 40 ετών, από Banitsa. Kole Mitze, 32 ετών, από Banitsa. Kire Ninsto, 25 ετών, από Banitsa. Christe Pile, 42 ετών, από Banitsa. Alusen Rasse, 22 ετών, από Banitsa. Ieszo Risto, 41 ετών, από Banitsa. Rosse Risto, 22 ετών, από Banitsa. Bosze Russe, 35 ετών, από Banitsa. Risto Steffo, 26 ετών, από Banitsa. Pawle Stojeon, 15 ετών, από Banitsa. Alexo Terpecke, 41 ετών, από Banitsa. Dandel Vasil, 31 ετών, από Banitsa. Done Yordan, 19 ετών, από Banitsa. Dine Zole, 18 ετών, από Banitsa. Wasil Zote, 23 ετών, από Banitsa. Petre Lazor, 22 ετών, από Banitsa Monastir. Tirpche Natse, 35 ετών, από Banitsa Monastir. Kole Risto, 28 ετών, από Banitsa Monastir. Risto Type, 14 ετών, από Banitsa Monastir. Alexo Risto, 26 ετών, από Banitsa, Monastir. Jene Altanasoff, 19 ετών, από Banitza. Koste Koleff, 33 ετών, από Banitza. Vasil Mintcheff, 21 ετών, από Banitza. Mihal Stoian, 24 ετών, από Banitza. Mitze Stoitchoff, 19 ετών, από Banitza. Michali Kole, 22 ετών, από Banitza, Turkey. Dine N. Kotcheff, 32 ετών, από Bantsa. Alexi Fraitche, 38 ετών, από Baptchor. Fraiko Nicola, 28 ετών, από Baptchor. Petre Ristro, 27 ετών, από Baptchor. Jovan Petreff, 15 ετών, από Barechani Monastir. Nicole Risto, 15 ετών, από Barechani Monastir. Nicole Stefo, 23 ετών, από Barechani Monastir. Marko Tole, 28 ετών, από Barechani Monastir. Nedelco Georghi, 23 ετών, από Barichani. Josef Vancoff, 21 ετών, από Barmach. Christo Nedelcoff, 25 ετών, από Bas. Christo Stojern, 30 ετών, από Batch. Monur Fvetanoff, 41 ετών, από Belecerkva. Georgi Andrcon, 27 ετών, από Belkamen. Constantine Dune, 20 ετών, από Belonsina. Nicola Dunef, 18 ετών, από Belonsina. Domtra Bogin, 29 ετών, από Belonsine. Tole Dime, 20 ετών, από Belonsine. Iovan Spasc, 27 ετών, από Belonsine. Soran Dunof, 25 ετών, από Belonsvia. Netzo Georse, 37 ετών, από Belonsvia. Nicola Bogoyia, 37 ετών, από Berantsi. Aid Awedi, 17 ετών, από Beyrouth. Tanase Laser, 22 ετών, από Bidola. Georgeia Iowan, 26 ετών, από Bistrilsa. Tale Dimitri, 23 ετών, από Bistritza Monastir. Risto Ivanof, 21 ετών, από Bitol, Maced.. Janko Traiko, 28 ετών, από Bitoli. Philip Bogoia, 22 ετών, από Bitoucha. Ho Dimitri, 27 ετών, από Bitoucha. Todor Ghiorghi, 24 ετών, από Bitoucha. Petref Vassil, 38 ετών, από Bitoucha. Jovan Alexander, 35 ετών, από Bitula. Abdourahman Iomail, 31 ετών, από Blatazir Monastir. Anasta Cousma, 25 ετών, από Blatsa. Stoian Stefo, 28 ετών, από Bomitsa Monastir. Lazar Stefan, 17 ετών, από Boncovo. Nicola Augnele, 41 ετών, από Bonkovo. Dimitri Qiste, 23 ετών, από Bonkovo. Riste Slo, 26 ετών, από Bonkovo. Dimo Spasse, 30 ετών, από Bonkovo. Yanas Karste, 39 ετών, από Borech. Sfetan Karafil, 32 ετών, από Botoun. Dinro Stoian, 16 ετών, από Botoun. Serbinilo Anghele, 23 ετών, από Boukovo Monastir. Spasse Traitche, 25 ετών, από Boukovo Monastir. Traitche Velian, 29 ετών, από Boukovo Monastir. Stefan Grozdan, 30 ετών, από Boukovo, Turkey. Petre Kozman, 15 ετών, από Boukovo, Turkey. Jossif Pavle, 41 ετών, από Boukovo, Turkey. Stoyan Riste, 35 ετών, από Boukovo, Turkey. Pehe Bogni, 35 ετών, από Brahlan. Fudor Tale, 24 ετών, από Brahlan. Anghele Stefan, 20 ετών, από Bralanchina, Austria. Iovan Guisrgni, 29 ετών, από Bratindol. Athana Christian, 26 ετών, από Bratontchma. Dime Petref, 40 ετών, από Brelovo, Turkey. Christo Spiro, 31 ετών, από Bresdani. Dimitri Spiro, 31 ετών, από Bresdani. Evangelos Sprio, 35 ετών, από Bresdani. Dimitri Vasil, 31 ετών, από Bresdani. Yoven Tofil, 27 ετών, από Brezovo. Kote Yovantche, 38 ετών, από Bronsnick. Todor Dince, 17 ετών, από Brousnik. Dimitri Ghinche, 23 ετών, από Brousnik. Spasse Giuvorgui, 35 ετών, από Brousnik. Iovan Ilo, 16 ετών, από Brousnik. Gheoghi Jossif, 23 ετών, από Brousnik. Yovan Lazor, 19 ετών, από Brousnik. Cotso Ognen, 32 ετών, από Brousnik. Dimitri Ognen, 22 ετών, από Brousnik. Dimo Stefo, 31 ετών, από Brousnik. Nicola Stefo, 26 ετών, από Brousnik. Vassil Stefo, 42 ετών, από Brousnik. Iovan Todor, 28 ετών, από Brousnik. Todor Costantin, 25 ετών, από Brousnik Monastir. Georghi Dimo, 20 ετών, από Brousnik Monastir. Risto Stefo, 26 ετών, από Brousnik Monastir. Nedalko Velis, 22 ετών, από Brusnic. Gheorghi Ilo, 21 ετών, από Brusnik. Vassil Lazor, 18 ετών, από Brusnik. Kostal Riste, 28 ετών, από Brusnik. Theodore Riste, 37 ετών, από Brusnik. Gheorghi Sotir, 18 ετών, από Brusnik. Spasse Stefo, 20 ετών, από Brusnik. Anguele Theodor, 17 ετών, από Brusnik. Mitre Vassil, 29 ετών, από Brusnik. Jossif Yovan, 19 ετών, από Brusnik. Lazar Constantin, 48 ετών, από Bucarest. Alexo Georghi, 21 ετών, από C.... Demitri Naon, 40 ετών, από Cabasinga. Guiorgni Traitche, 26 ετών, από Carsie. Lazo Sfetko, 33 ετών, από Cartchichta. Vassil Yoti, 35 ετών, από Cartchichta. Melo Dimitrios, 32 ετών, από Cartoria. Georgio Naoum, 21 ετών, από Cartoria. Georg Duma, 18 ετών, από Castonia, Macedonia. Nikola Gagas, 46 ετών, από Castonia, Macedonia. Jaco Meosiah Bitr, 18 ετών, από Castoria. Pascalis Christon, 32 ετών, από Castoria. Christo Constantin, 16 ετών, από Castoria. Terpen Dimko, 20 ετών, από Castoria. Vicola Pavajoth Hadji, 36 ετών, από Castoria. Jacob Isaac, 20 ετών, από Castoria. Waszil Jorgo, 24 ετών, από Castoria. Christo Kak, 19 ετών, από Castoria. Nicolaos Lambros, 26 ετών, από Castoria. Chrizos Mausuras, 17 ετών, από Castoria. Micho Naviun, 23 ετών, από Castoria. Andreas Nicolav, 30 ετών, από Castoria. Dingo Ondrea, 18 ετών, από Castoria. Andrea Philip, 19 ετών, από Castoria. Panajot Risto Hags, 40 ετών, από Castoria. Andon Vasil, 46 ετών, από Castoria. Christadanlos Yankau, 31 ετών, από Castoria. Naoum Christodoulo, 23 ετών, από Castoria,. Haum Kassouto, 31 ετών, από Castoria,. Jakob Mair Papari, 25 ετών, από Castoria,. Mouchon Mair Papari, 22 ετών, από Castoria,. Tsak Mair Papari, 29 ετών, από Castoria,. Petrou Tlia, 23 ετών, από Castoria,. Anastassiou Konstantinos, 19 ετών, από Castoria, Turkey. Criston Attanasio, 18 ετών, από Catoria. Kristo Cerbo, 39 ετών, από Cattoria. Vassil Guiorgin, 18 ετών, από Cattoria. Thome Mitre, 25 ετών, από Cattoria. Yovan Sotir, 25 ετών, από Cattoria. Riste Kirste, 29 ετών, από Chaboutsista. Thirste Riste, 24 ετών, από Chaboutsista. Ilo Stoico, 27 ετών, από Chaboutsista. Paole Damian, 31 ετών, από Chichtina,. Petro Vantcho, 21 ετών, από Christophore. Dimitri Bocho, 21 ετών, από Cinfech. Theodor Stoyan, 29 ετών, από Cochurat. Demetri Constantin, 18 ετών, από Constantinople. Tipe Daikoff, 44 ετών, από Constantinople. Georgi Dine, 36 ετών, από Constantinople. Petros Vezouvios, 22 ετών, από Constantinople. Nazi Zonni, 23 ετών, από Constantinople. Alexe Alexo, 18 ετών, από Constanza, Turkey. Pandelo Christu, 22 ετών, από Constanza, Turkey. Filip Dine, 33 ετών, από Constanza, Turkey. Jovan Dino, 29 ετών, από Constanza, Turkey. Jovan Dumittzu, 20 ετών, από Constanza, Turkey. Kriste Kire, 31 ετών, από Constanza, Turkey. NICOLA T. CHRISTOPULOS, 40 ετών, από CORFLI. Rafael Aristidi, 19 ετών, από Coritjac Mon.. Hadji Giorgaki, 25 ετών, από Coritsa. Joseph Gregor, 42 ετών, από Coritsa. Rapo Luka, 36 ετών, από Coritsa. Lazar Michel, 16 ετών, από Coritsa. Papanicol Pandel, 30 ετών, από Coritsa. Gapadimitru Vanghel, 22 ετών, από Coritsa. Alouch Cherif, 25 ετών, από Coritza. Apostol Costa, 27 ετών, από Coritza. Christo Costa, 30 ετών, από Coritza. George Costa, 20 ετών, από Coritza. Gregove Dossi, 35 ετών, από Coritza. Lonca Hiracli, 22 ετών, από Coritza. Christo Klime, 33 ετών, από Coritza. Nicola Louca, 15 ετών, από Coritza. Theshar Pando, 35 ετών, από Coritza. Christo Efthim Papo, 28 ετών, από Coritza. Raphael Georgiou Papo, 21 ετών, από Coritza. Iracli Pavo, 29 ετών, από Coritza. Constantin Spiro, 30 ετών, από Coritza. Petro Vangel, 22 ετών, από Coritza. Athanas Costec, 35 ετών, από Coritzac. Haritou Theodoros Sarkli, 18 ετών, από Coritzac. Vassil Dresso, 25 ετών, από Coritzec. Ahmet Nedfip, 20 ετών, από Coritzec. Adam Vangel, 25 ετών, από Coritzec. Epaminondas Aristidi Chirurgien, 23 ετών, από Corytsa Monastir. Christo Spira Kyrindji, 18 ετών, από Corytsa Monastir. Sotir Disnitza Themelis, 32 ετών, από Corytsa Monastir. Demetri Isvan, 22 ετών, από Corytza. A. Coke Leonidas, 18 ετών, από Corytza. Rakvr Menhiden, 26 ετών, από Corytza. Secoula Kose, 32 ετών, από Costanza. Dine Vaughele, 26 ετών, από Costanza. Spyro Jovanoff, 18 ετών, από Cotchista. Isvan Fraian, 22 ετών, από Coton. Ilia Cole, 26 ετών, από Cotori. Naki Cole, 24 ετών, από Cotori. Nicolas Ghiorghi, 27 ετών, από Cotori. Tanas Kole, 29 ετών, από Cotori. Risto Petko, 41 ετών, από Cotori. Constantin Risto, 23 ετών, από Cotoribas. Kirste Risto, 26 ετών, από Cotoribas. Johan Georgi, 16 ετών, από Cotory. Atanas Petre, 19 ετών, από Cotri. Bojin Risto, 24 ετών, από Coutchkovein. Nicolas File, 27 ετών, από Crouchoradi. Yovan Rousse, 24 ετών, από Crouchoradi. Misel Nasurn, 24 ετών, από Csrytza. Stoyan Manol, 38 ετών, από Custoria,. Apostol Atanassoff, 31 ετών, από Dambeni. Andreoff Kyriako, 28 ετών, από Dambeni. Vassil Naoum, 33 ετών, από Dambeni. Erpo Christoff, 24 ετών, από Dambeni, Monast.. Vane Christoff, 22 ετών, από Dambeni, Monast.. Ghiorghi Lazo, 28 ετών, από Dambeni, Monast.. Nicola Christo, 36 ετών, από Dambeni, Monest. Coustantin Gheorghi, 31 ετών, από Dambeni, Monest. Stavro Janoff, 22 ετών, από Dambeni, Monest. Mitre Melo, 32 ετών, από Dambeni, Monest. Trayko Kole, 19 ετών, από Damberri Monastir. Nasum Georgi, 35 ετών, από Damberri, Mon.. Stavro Nasso, 17 ετών, από Damberri, Mon.. Jane Krste, 21 ετών, από Damerri, Mon.. Guiorgui Dine, 20 ετών, από Datele, Monastir. Imbraimis Roustem, 23 ετών, από Demenico. Bojinoff Gheorgi, 34 ετών, από Derlepe. Traico Dimko, 40 ετών, από Derlipe. Simonoff Krkoff Mitre, 30 ετών, από Diarato, Monastir. Marko Yankoff, 24 ετών, από Diarato, Monest. Spiro Mitkeff, 22 ετών, από Diarato, Monistr. Apostol Petre, 27 ετών, από Diavato Monastir. Apostol Ecmelco Dodoff, 24 ετών, από Diavato, Monastir. Stoian Traitcheff, 36 ετών, από Dihao. Dimitri Stoian, 15 ετών, από Dihavo. Jean Theodorou, 16 ετών, από Dihoro. Dunko Jouvan, 28 ετών, από Dihova. Nicola Riste, 41 ετών, από Dihova. Vassil Atanas, 30 ετών, από Dihovo. Flo Ceodove, 30 ετών, από Dihovo. Vanquel Nuhal, 17 ετών, από Dihovo. Vassil Pero, 23 ετών, από Dihovo. Raquil Sirsfcur, 15 ετών, από Dihovo. Stoyan Traitche, 18 ετών, από Dihovo. Velo Nacki, 55 ετών, από Dikovo. Anghele Papachristou, 21 ετών, από Dobromire. Costa Doitchine, 28 ετών, από Dobromiri. Ghiorghi Kousof, 28 ετών, από Dolintchi. Ilia Smile, 30 ετών, από Dolnini. Christe Stoyem, 37 ετών, από Dolnini. Spiro Petre, 24 ετών, από Dolosiaz, Turkey. Maria Temelkoff, 13 ετών, από Dotolischtscha. Nikola Temelkoff, 4 ετών, από Dotolischtscha. Olga Temelkoff, 0 ετών, από Dotolischtscha. Raina Temelkoff, 4 ετών, από Dotolischtscha. Stojana Temelkoff, 30 ετών, από Dotolischtscha. Vasilie Temelkoff, 6 ετών, από Dotolischtscha. Constantin Risto, 21 ετών, από Dragos. Boche Spasse, 21 ετών, από Dragozani. George Illie, 24 ετών, από Dregoch. Nicole Illie, 26 ετών, από Dregoch. Illie Petre, 20 ετών, από Dregoch. Wanil Stefo, 21 ετών, από Dregoch. George Stojan, 22 ετών, από Dregoch. Constantiz Trenjco, 25 ετών, από Dregoch. Melo Tole, 25 ετών, από Drenoveni. Sotir Gluorglu, 26 ετών, από Drhovo. Nikola George, 35 ετών, από Dumbeni. Vassil Lazoff, 23 ετών, από Dumbeni, Monest. Fisso Dimitroff, 23 ετών, από Dumberri. Christo Stoianoff, 37 ετών, από Dumberri. Trepof Guianoff, 32 ετών, από Dzspamchia. Stavros Kyriazos, 16 ετών, από Dzspamchia. Tolos Thescharoff, 30 ετών, από Dzspamchia. Christos Vane, 30 ετών, από Dzspamchia. Theshar Vassiloff, 20 ετών, από Dzspamchia. Constantin Tomas, 33 ετών, από Eikcheson. Stewje Chiorghi, 26 ετών, από Ekchison. Petre Mitze, 33 ετών, από Ekchison. Stefo Mitze, 26 ετών, από Ekchison. Vane Mitzo, 22 ετών, από Ekchison. Vasil Stefo, 22 ετών, από Ekchison. Simo Stojko, 25 ετών, από Ekchison. George Tassi, 32 ετών, από Ekchison. Stefo Vane, 17 ετών, από Ekschis. Kire Dore, 15 ετών, από Ekschiso. Krote Risto, 39 ετών, από Ekschiso. Giorgie Eks Vane, 19 ετών, από Ekschisso. Done Tanas, 25 ετών, από Ekshisson. Michael Alexis, 24 ετών, από Epoio. Giovanni Dimitrius, 28 ετών, από Epoio. Zenel Kiamil, 20 ετών, από Erseka. Adil Neim, 19 ετών, από Erseka. Giezor Ivanoff, 17 ετών, από Escison. Ghiorghi Kole, 45 ετών, από Escison. Filip Nane, 21 ετών, από Evisison. George Stefan, 29 ετών, από Evisison. Lazar Kole, 31 ετών, από Exchison. Vassil Mintche, 29 ετών, από Exchisson,. Petro Stefo, 42 ετών, από Exchisson,. Risto Stoitche, 20 ετών, από Exchisson,. Nikola Irefunoff, 27 ετών, από Exison. Petre Mansoff, 18 ετών, από Exison. Klemo Vasileff, 18 ετών, από Exison. Yanaki Cipe, 34 ετών, από Exisson. Petre Ivanoff, 16 ετών, από Exxison. Laso Anastas, 34 ετών, από Florina. Vantso Anastas, 19 ετών, από Florina. Nedelko Rirko Bayoff, 20 ετών, από Florina. Iofscheff Bogoya, 35 ετών, από Florina. Spasse Bogoyeff, 40 ετών, από Florina. Stogan Kote Branoff, 40 ετών, από Florina. Nicolas Cacho, 38 ετών, από Florina. Gurorgin Angelo Cchokreff, 30 ετών, από Florina. William Chapasse, 35 ετών, από Florina. Papa Anottad Dantso, 19 ετών, από Florina. Vassil Dello, 17 ετών, από Florina. Gheorghi Dimitri, 16 ετών, από Florina. Janaki Dimitri, 40 ετών, από Florina. Risto Dimitri, 16 ετών, από Florina. George Dimitry, 20 ετών, από Florina. Divitko Fanas, 16 ετών, από Florina. Stefo Fanas, 23 ετών, από Florina. Yovan Fanas, 18 ετών, από Florina. Lazar George, 45 ετών, από Florina. Kotelis Giuorgin, 26 ετών, από Florina. Lazer Gani Gorsehi, 17 ετών, από Florina. Vassil Grino, 31 ετών, από Florina. Naumci Gyile, 18 ετών, από Florina. Redjaib Ibrahim, 44 ετών, από Florina. Stefan Jouwonch, 18 ετών, από Florina. Vasil Jowan, 18 ετών, από Florina. Philippe Kostoff, 31 ετών, από Florina. Risto Krstef, 41 ετών, από Florina. Risto Lazor, 15 ετών, από Florina. Stoytsche Mirtcheff, 40 ετών, από Florina. Naoum Nicolas, 19 ετών, από Florina. Pantelio Papathanas, 16 ετών, από Florina. Ferman Petre Nedelco, 20 ετών, από Florina. Zole Petrof, 35 ετών, από Florina. Kamil Rashid, 18 ετών, από Florina. Dinis Risto, 29 ετών, από Florina. Jakob Sahli, 17 ετών, από Florina. Illia Smia, 25 ετών, από Florina. Josef Soliman, 18 ετών, από Florina. Anastasi Stefo, 19 ετών, από Florina. Ho Stefo, 32 ετών, από Florina. Tasse Stefo, 33 ετών, από Florina. Kiro Stoikoff, 38 ετών, από Florina. Dimitri Stoitche, 38 ετών, από Florina. Fodor Storka, 46 ετών, από Florina. Dine Stoyan, 20 ετών, από Florina. Karafil Stoyanof, 18 ετών, από Florina. Petko Stoyanoff, 33 ετών, από Florina. Constantin Strefoff, 27 ετών, από Florina. Athanas Tasko, 32 ετών, από Florina. Nicola Tasr, 22 ετών, από Florina. Risto Terpo, 22 ετών, από Florina. Vasil Traianow, 17 ετών, από Florina. Jowan Traiko, 18 ετών, από Florina. Iovan Trayko, 18 ετών, από Florina. Milre Serbin Traystehe, 33 ετών, από Florina. Andrea Vane, 27 ετών, από Florina. Iovan Vassil, 18 ετών, από Florina. Risto Vichin, 18 ετών, από Florina. Grosdam Voitche, 38 ετών, από Florina. Gheorghi Stefan, 16 ετών, από Florina Monastir. Filip Namoun, 28 ετών, από Florina, Maced.. Mitse Stefo, 21 ετών, από Florina, Monest. Peof Lazo, 16 ετών, από Florina, Turkey. Stoyan Ylo, 31 ετών, από Florine,. Riste Nedelev, 27 ετών, από Flornia. Philip Pavle, 35 ετών, από German, Turkey. Guele Ristof, 20 ετών, από German, Turkey. Vassil Traiko, 38 ετών, από German, Turkey. Kosta Stojka, 25 ετών, από Germany, Chmnitz. Vanguel Karafil, 21 ετών, από Gherman. Mitre Pando, 21 ετών, από Gherman. Spasoje Kovacevic, 20 ετών, από Golie. Petru Michel, 33 ετών, από Gorentzi, Masedonia. Petri Nicoloff, 22 ετών, από Gorma. Vassil Miti, 24 ετών, από Gorman. File Risto, 17 ετών, από Gornikhovon, Monest. Vassil File, 34 ετών, από Gornitcho. Mitze Sipe, 22 ετών, από Goulentsi. Anastas Ila, 18 ετών, από Gradechintzer. Welean Ilo, 16 ετών, από Gradechintzer. Miciel Spasze, 16 ετών, από Gradechintzer. Sotir Traitse, 21 ετών, από Gradechintzer. Christo Bosic, 22 ετών, από Gradesnitza. Michal Krista, 20 ετών, από Graslechustza. Philip Traitse, 37 ετών, από Graslechustza. Theodor Nestcho, 25 ετών, από Grodschwitz. Kouzman Kouzeff Sekoula, 21 ετών, από Guerat. Wassil Katscheroti, 21 ετών, από Hamburg, Germany. Nasto Blagon, 23 ετών, από Hassanovo. Ghiorghi Stoyanoff, 20 ετών, από Haut Kalinik. Anastas Dimitri, 17 ετών, από Horina Monastir. Gheorghi Jota Tasse, 27 ετών, από Horina Monastir. Steris Todor, 22 ετών, από Horina, Turkey. Amica Tanas, 32 ετών, από Houftsa. Itcho Traico, 40 ετών, από Ichegane. Wangel Dimitrow, 15 ετών, από Insbruck. Stefo Ghiorghi, 36 ετών, από Jivonia. Lazor Ghitche, 22 ετών, από Jivonia. Riste Petre, 31 ετών, από Jivonia. Gitchef Stoian, 29 ετών, από Jivonia. Stoianof Stoian, 18 ετών, από Jivonia. Dimitri Kostanoff, 57 ετών, από Kaikovsi. Naoum Risto, 17 ετών, από Kalachnitsa Monastir. Anghele Stefo, 38 ετών, από Kalachnitsa Monastir. Ilia Stefo, 16 ετών, από Kalachnitsa Monastir. Atje Petko, 21 ετών, από Kanpruliz. Anghele Marcos, 27 ετών, από Karamali. Velian Yovantche, 35 ετών, από Karamanli. ELIAS COSTANTINO, 24 ετών, από KASITORIA. ELIAS COSTANTINO, 25 ετών, από KASITORIA. TRIFON LAFARON, 20 ετών, από KASITORIA. NICOLAS NTRICOS, 26 ετών, από KASITORIA. Liakas Ducos Alenis, 19 ετών, από Kastoria, Macedonia. Demeter Iona, 24 ετών, από Kastoria, Macedonia. Raramphil Auquele, 30 ετών, από Kauiua. Stoyan Jovan, 21 ετών, από Kauiua. Nestoroff Naste, 33 ετών, από Kitchevo. Steffo Vassil, 32 ετών, από Kitchevo. Riste Velian, 43 ετών, από Klabon, Echichta. Yanko Marko, 26 ετών, από Klabouchnitos Monastir. Mitre Trajan, 29 ετών, από Klaboutchichta, Mon.. Lazor Ghorghi, 33 ετών, από Klaboutchichta, Monastir. Constantin Ilo, 17 ετών, από Klaboutchichta, Monstir. Naonny Spasse, 33 ετών, από Klaboutchista. Nicolas Stefo, 28 ετών, από Klaboutchista. Stoyan Criste, 17 ετών, από Kladarab,. Petre Dimo, 41 ετών, από Kladarab,. Angela Kosta, 26 ετών, από Kladorabi. Georgi Stoitche, 30 ετών, από Kladorabi. Nicola Stoitche, 35 ετών, από Kladorabi. Todor Nedelco, 37 ετών, από Kladorabi Monastir. Tanas Traitche, 19 ετών, από Kladorabi Monastir. Tlo Yovan, 18 ετών, από Klechtina,. Th. Georges Thanou, 20 ετών, από Kojana, Maced.. Jane Constantin, 18 ετών, από Konomlat, Monastir. Risto Saro, 21 ετών, από Konomlate. Gligor Vassil, 22 ετών, από Konomlate. Yovan Ghiorghi, 28 ετών, από Konomlati. Janni Lanibro, 24 ετών, από Konomlati. Lazo Naoum, 31 ετών, από Konomlati. Nake Vauguel, 23 ετών, από Konomlati. Tanas Melio, 17 ετών, από Kononilat Monastir. Rafail Lazaros, 20 ετών, από Koreza. Nasoum Teorpos, 18 ετών, από Koreza. Alex Janesas, 26 ετών, από Koritsa. Todor Jani, 28 ετών, από Koritsa. Ligor Nicola, 17 ετών, από Koritsa. Stefan Vassil, 32 ετών, από Koritsa. Theodoro Naum, 19 ετών, από Koriza. Papaconstantino Nicolas, 30 ετών, από Koriza. Dimitri George, 18 ετών, από Kortsela, Macedonia. Andrelf Kosta, 33 ετών, από Kortsela, Macedonia. Dimitroff Nangel, 22 ετών, από Kortsela, Macedonia. Timi Ontsoho, 32 ετών, από Kortsela, Macedonia. Step. Costa, 18 ετών, από Kosineto. Tomas Kalavki Gorgi, 29 ετών, από Kosker, Macedonia. Duka Batalis Janaki, 29 ετών, από Kosker, Macedonia. Jovan Marco, 28 ετών, από Kostru. Stasse Tanasz, 34 ετών, από Kostru. Risto Trando, 36 ετών, από Kostru. Gyorg Zuetko, 18 ετών, από Kostru. Filip Zweski, 22 ετών, από Kostru. Dimitre Ghiorghi, 26 ετών, από Kotori. Kosladan Stortzeff, 26 ετών, από Kotori. Gheorghi Mitse, 20 ετών, από Kotori Monastir. Nicola Risto, 18 ετών, από Kotori Monastir. Apostol Sotiv, 30 ετών, από Kotori Monastir. Tanas Kosta, 25 ετών, από Kotori Monistir. Petre Bogoya, 39 ετών, από Kottori, Turkey. Vasef Vane, 20 ετών, από Kottori, Turkey. Gheorghi Delieff, 26 ετών, από Kourichorh. Nedelko Kosteff, 35 ετών, από Kourichorh. Janas Petreff, 23 ετών, από Kourichorh. Stefo Petreff, 26 ετών, από Kourichorh. Christo Steffoff, 33 ετών, από Kourichorh. Koste Stefroff, 21 ετών, από Kourichorh. Risto Zileff, 38 ετών, από Kourichorh. Andrea Leonidaso, 26 ετών, από Koutza. Petrowo Leonidaso, 23 ετών, από Koutza. Ghisrghi Miloch, 25 ετών, από Kranc (Turkey). Pesef Stojan, 33 ετών, από Kratovo. Gheorghi Dimetreff, 26 ετών, από Krouchorati. Risto Doneff, 26 ετών, από Krouchorati. Koste Gatzeff, 21 ετών, από Krouchorati. Ghorghi Stoitchoff, 29 ετών, από Krouchorati. Ghorghi Zoleff, 26 ετών, από Krouchorati. Peter Geoigieff, 22 ετών, από Kruceio. Ilia Miti, 25 ετών, από Kvoika. Dimitri Stoyan, 20 ετών, από Lachtche. Velian Chrisu, 17 ετών, από Lacytzi. Gheorghi Papadafo, 23 ετών, από Laghen,. Stasse Stefo, 18 ετών, από Lagheni. Marko Krste, 28 ετών, από Lahtche. Marko Riste, 32 ετών, από Lahtche. Guiorgni Lazar, 24 ετών, από Lahtche Monastir. Tole Tachko, 23 ετών, από Lahtche Monastir. Mitre Vanguel, 36 ετών, από Lahtche Monastir. Jovan Dimitri, 17 ετών, από Lahtchi. Constantin Gheorghi, 23 ετών, από Lahtchi. Jovan Stefo, 17 ετών, από Lahtchi. Micael Dineff, 22 ετών, από Lakli. Petre Tonas, 23 ετών, από Lakulcov. Ghiorghi Diteze, 23 ετών, από Laubetino. Ghiorghi Zafur, 30 ετών, από Laubetino. Traiche Kole, 30 ετών, από Lazeni, Turkey. Nedelko Stopsche, 32 ετών, από Leonitsche. Vassil Dimitri, 33 ετών, από Lerinesko. Ilia Nedelks, 23 ετών, από Lescovets Monorte. Kole Stoitche, 32 ετών, από Lescovets Monorte. Petre Anson, 20 ετών, από Lescovetz. Dimitri Frjole, 19 ετών, από Lescovetz. Toche Josko Jovantche, 29 ετών, από Logwardi. Koteff Spiro, 34 ετών, από Lombenio, Turkey. Setko Dine, 26 ετών, από Lomboina. Stefan Kriste, 16 ετών, από Lomboina. Nicolas Spiro, 23 ετών, από Loubo?no. Kristo Stoyan, 26 ετών, από Louboino. Vassil Stoyan, 25 ετών, από Louboino. Jovan Traico, 20 ετών, από Louboino. Simon Bogoya, 34 ετών, από Lubtchi. Costantinos Birbilis, 28 ετών, από Macedonia. Athanassios Chelepis, 30 ετών, από Macedonia. Dogas Costas, 30 ετών, από Macedonia. Demetriou Elias, 21 ετών, από Macedonia. Jeanelo Maki, 16 ετών, από Macedonia. Tomasson Maltezos, 17 ετών, από Macedonia. Sversnis Pantelis, 20 ετών, από Macedonia. Nicolas Timoleon, 27 ετών, από Macedonia. Demetrio Trantafilo, 18 ετών, από Macedonia. Christos Vasacas, 16 ετών, από Macedonia. Caralamb Vasahas, 30 ετών, από Macedonia. Constantino Vasilio, 25 ετών, από Macedonia. Tomas Nicolay Cenanouyl, 16 ετών, από Macedonia Kostur. Riste Atanas, 27 ετών, από Madjovista. Riste Nicola, 17 ετών, από Madjovista. Dimitri Spiro, 39 ετών, από Madjovista. Constantin Terpo, 26 ετών, από Madjovista. Georghi Vele, 15 ετών, από Madjovista. Atanas Condo, 38 ετών, από Madjsvista. Tomas Ganski, 24 ετών, από Magarovo. Dimitri Mihal, 46 ετών, από Magarovo. Diamanto Anassinis, 20 ετών, από Magoula, Sparta. Panayiotis Anassinis, 25 ετών, από Magoula, Sparta. Petre Stefan, 26 ετών, από Makisdornes. Anastas Dotcho, 21 ετών, από Malovitcha. Ilia Petko, 32 ετών, από Manastir/Turque. Olevisto Tanas, 16 ετών, από Manatir. Georges Risto, 21 ετών, από Mangalia. Helene Vorvis, 30 ετών, από Marseille. Risto Stoyan, 30 ετών, από Medoro, Turkey. Vassil Efthim, 17 ετών, από Megaron. Dimitri Costantin, 25 ετών, από Messimeri. Antoni Papachristo, 38 ετών, από Messimeri. Christo Peo, 20 ετών, από Messimeri. Mihali Triffon, 20 ετών, από Messimeri. Nicolas Yovan, 16 ετών, από Messimeri. Gasto Gregoire, 20 ετών, από Misimere. Dimitrios Jovan, 20 ετών, από Misimere. Ghiorghi Thomas, 20 ετών, από Misunori. Ilia Grouio, 23 ετών, από Mogila. Mitre Naoumtche, 31 ετών, από Mogila. Stoitche Terpo, 23 ετών, από Molovicht. Yoven Terpo, 21 ετών, από Molovicht. Dimitri Yemghel, 18 ετών, από Molovicht. Costa Michal, 20 ετών, από Molovichte. Nicola Costa, 23 ετών, από Molovitch. Naumtze Tasse, 46 ετών, από Monas.... Jovan Riste, 18 ετών, από Monast... , Turkey. Dimitri Ilia, 25 ετών, από Monasta. Dinio Mihal, 27 ετών, από Monaster. Anastas Nedan, 39 ετών, από Monaster. Gherogi Sotir, 24 ετών, από Monaster. Christo Ligor, 25 ετών, από Monasti. Tacho Naoumtche', 33 ετών, από Monastia. Kirste Natse', 29 ετών, από Monastia. Traikof Nestor, 20 ετών, από Monastia. Petre Nicolas, 19 ετών, από Monastia. Christos Pandos, 30 ετών, από Monastin. Guele Phote', 40 ετών, από Monastin. Athanas Riste, 28 ετών, από Monastin. Spasse Riste, 45 ετών, από Monastin. Caranfil Risto, 41 ετών, από Monastin. Christo Risto, 31 ετών, από Monastin. Costa Risto, 19 ετών, από Monastin. Petko Risto, 49 ετών, από Monastin. Stoian Risto, 32 ετών, από Monastin. Vanef Risto, 22 ετών, από Monastin. Isaac Sabatchi, 15 ετών, από Monastin. George Stefo, 20 ετών, από Monastin. Doneff Tache, 30 ετών, από Monastin. Marko Theodore, 42 ετών, από Monastin. Philio Tyrpo, 24 ετών, από Monastin. Thanas Petre, 20 ετών, από Monastio. Vassil Petre, 17 ετών, από Monastio. Vassil Bozin, 31 ετών, από Monastir. Petre Christo, 29 ετών, από Monastir. Petko Cole, 34 ετών, από Monastir. Petro Dello, 38 ετών, από Monastir. Theodor Dimitri, 19 ετών, από Monastir. Nicolaos Dimitrion, 22 ετών, από Monastir. Jean George Fozi, 20 ετών, από Monastir. Sotirios Nicolas Fozi, 19 ετών, από Monastir. Constantin Georghi, 16 ετών, από Monastir. Christo Gnocheff, 42 ετών, από Monastir. Petre Pop Guiorgui, 32 ετών, από Monastir. Stoitche Haralamb, 26 ετών, από Monastir. Kralo Hristo, 17 ετών, από Monastir. Petro Illo, 22 ετών, από Monastir. Petre Janeff, 23 ετών, από Monastir. Christoff Josnes, 26 ετών, από Monastir. Nicola Jovan, 35 ετών, από Monastir. Jovan Karamphil, 30 ετών, από Monastir. Gheorghi Krste, 18 ετών, από Monastir. Stefo Kyrste, 19 ετών, από Monastir. Illie Dime Moianoff, 18 ετών, από Monastir. Jossif Naonne, 41 ετών, από Monastir. Nicola Noneff, 34 ετών, από Monastir. Nicola Orolem, 31 ετών, από Monastir. Jean Papadimitrion, 24 ετών, από Monastir. Anastac Pelkov, 22 ετών, από Monastir. Stefo Petse, 28 ετών, από Monastir. Volceni Sotir, 22 ετών, από Monastir. Nicola Stawre, 29 ετών, από Monastir. Yani Tache, 23 ετών, από Monastir. Constantinos Theodorss, 28 ετών, από Monastir. Risto Trendo, 24 ετών, από Monastir. Assini Alamed, 17 ετών, από Monastir, Turkey. Tome Alexo, 31 ετών, από Monastir, Turkey. Dimitri Anghele, 19 ετών, από Monastir, Turkey. Christon Athanas, 23 ετών, από Monastir, Turkey. Dime Blaje, 20 ετών, από Monastir, Turkey. Ivanoff Christo, 24 ετών, από Monastir, Turkey. Cotcho Costantin, 13 ετών, από Monastir, Turkey. Constantinos Done, 35 ετών, από Monastir, Turkey. Mitse Gheorghi, 39 ετών, από Monastir, Turkey. Vasunitche Janaki, 23 ετών, από Monastir, Turkey. Dello Mitse, 34 ετών, από Monastir, Turkey. Stefo Mitse, 45 ετών, από Monastir, Turkey. Paole Nasum, 37 ετών, από Monastir, Turkey. Lazor Risto, 17 ετών, από Monastir, Turkey. Tanass Traitche, 36 ετών, από Monastir, Turkey. Ilia Trayhan, 17 ετών, από Monastir, Turkey. Stoico Tryfahon, 18 ετών, από Monastir, Turkey. Kriste Veliari, 31 ετών, από Monastir, Turkey. Cote Dimitri, 30 ετών, από Monastiv, Turkey. Tomas Dine, 21 ετών, από Monostir, Turkey. Costa Harilaos, 19 ετών, από Monostir, Turkey. Vanghelina Sterio Gheorghi Marko, 18 ετών, από Monostir, Turkey. Nicola Naoum, 30 ετών, από Monostir, Turkey. Lazor Note, 26 ετών, από Monostir, Turkey. Petre Ordein, 31 ετών, από Monostir, Turkey. Grigor Roussi, 22 ετών, από Monostir, Turkey. Nasum Sotir, 21 ετών, από Monostir, Turkey. Nicolas Stavre, 19 ετών, από Monostir, Turkey. Petre Stoitche, 32 ετών, από Monostir, Turkey. Tole Pando Stoitche, 21 ετών, από Monostir, Turkey. Triantafil Tacho, 20 ετών, από Monostir, Turkey. Christo Tego, 16 ετών, από Monostir, Turkey. Karste Tole, 34 ετών, από Monostir, Turkey. Petreff Trenjco, 28 ετών, από Monostir, Turkey. Simon Type, 16 ετών, από Monostir, Turkey. Mikail Vantcho, 15 ετών, από Monostir, Turkey. Guiorgi Kosta, 19 ετών, από Naoussa. Riste Bojine, 40 ετών, από Negotchan. Nasto Gheorgi, 36 ετών, από Negotchan. Stoyan Krste, 22 ετών, από Negotchan. Ognem Velian, 32 ετών, από Negotchan. Todor Anghele, 21 ετών, από Negotchani Monastir. Constantin Spasse, 19 ετών, από Negotchani Monastir. Nicola Stoyan, 22 ετών, από Negotchani Monastir. Mitre Nedan, 38 ετών, από Negotchani, Monastir. Mitre Petko, 24 ετών, από Negotchoni, Mon.. Vassil Stoiko, 32 ετών, από Negotchoni, Mon.. Athanase Mitre, 32 ετών, από Negotina. Marko Yankoula, 40 ετών, από Negotina. Traytse Codor, 18 ετών, από Negotsam. Dimitri Serbin, 21 ετών, από Negotsqni. Sterio Janouli, 22 ετών, από Negovan. Vassil Lito, 33 ετών, από Negovan. Vassil Spiro, 23 ετών, από Negovan. Ilo Traico, 18 ετών, από Neocazi. Petar Hristoff, 17 ετών, από Neokazi. Mitre Spiro, 16 ετών, από Nerch. Alfonso Zorovich, 4 ετών, από Neresme. Giuliana Zorovich, 29 ετών, από Neresme. Bojin Carsto, 41 ετών, από Neret. Mitre File, 33 ετών, από Neret. Ianas Lazo, 17 ετών, από Neret. Vassil Mintse, 26 ετών, από Neret. Stasse Naoumtche, 38 ετών, από Neret. Vane Pando, 22 ετών, από Neret. Ilia Risto, 24 ετών, από Neret. Mitre Risto, 31 ετών, από Neret. Traiko Risto, 32 ετών, από Neret. Yanas Risto, 37 ετών, από Neret. Mitre Stasse, 23 ετών, από Neret. Petre Stasse, 21 ετών, από Neret. Petre Yovan Stasse, 36 ετών, από Neret. Nitre Stefo, 21 ετών, από Neret. Lazor Stoitche, 23 ετών, από Neret. Risto Stolan, 22 ετών, από Neret. Petre Vane, 26 ετών, από Neret. Vassil Vasunitche, 20 ετών, από Neret. Yovan File, 24 ετών, από Neret,. Mitre Noumtche, 19 ετών, από Neret,. Done Stasse, 26 ετών, από Neret,. Tasse Velou, 30 ετών, από Neret,. Ghiorghi Stefo, 35 ετών, από Neret, Monastir. Jane Stoyan, 19 ετών, από Neret, Monastir. Lazov Petre, 40 ετών, από Neret, Monestir. Christo Poupka, 22 ετών, από Nessimeri. Palio Calio, 27 ετών, από Nestram. Coustantin Petre, 24 ετών, από Netret, Monest. Cristo Harsc, 30 ετών, από Nevo Casy. Petri Costa, 32 ετών, από Nevocosy. Costa Georeff, 40 ετών, από Nevodina, Turkey. Anastas Kole, 27 ετών, από Nevolani, Turkey. Epta Naonmtche, 33 ετών, από Nevolani, Turkey. Riste Naonmtche, 32 ετών, από Nevolani, Turkey. Andrea Pavle, 18 ετών, από Nevoliani, Turkey. Sterico Tacho, 27 ετών, από Nevoliani, Turkey. Nako Christo, 29 ετών, από Nijopoli. Sterio Nako, 17 ετών, από Nijopolis. Ilia Petreff, 32 ετών, από Nivelauan. Mihal Mihi, 23 ετών, από Nivoliani, Turkey. Risko Naonmtche, 17 ετών, από Nivoliani, Turkey. Milko Boratchits, 19 ετών, από Nova Baroch. Jovan Velef, 30 ετών, από Novasello, Turkey. Sfetko Eachkoff, 30 ετών, από Oblakovo, Monastir. George Tanc, 26 ετών, από Okrid. Done Tanas, 35 ετών, από Okruk, Turkey. Traico Georghi, 41 ετών, από Oleveni. Yovan Velian, 19 ετών, από Opsyrina, Turkey. Gueska Risto, 30 ετών, από Optitsari. Dime Velian, 25 ετών, από Optitsari. Satoyan Stoico, 36 ετών, από Orchovo. Georghi Cunelko, 21 ετών, από Orehovo. Traytse Petre, 32 ετών, από Orehovo. Joran Qiste, 26 ετών, από Orehovo. Joran Shefo, 28 ετών, από Orehovo. Josif Spasse, 25 ετών, από Orehovo. Stefan Kosti, 24 ετών, από Orizjari. Todor Boche, 19 ετών, από Orta Egri Monastir. Jovan Koti, 22 ετών, από Orta Egri Monastir. Vassil Nedelko, 22 ετών, από Orta Egri Monastir. Velicko Cene, 22 ετών, από Palanka. Jakimad Josip, 25 ετών, από Palanka. Marko Orzo, 33 ετών, από Palanka. Stoilka Pesab, 28 ετών, από Palanka. Freannil Petre, 31 ετών, από Palanka. Toiorai Petro, 25 ετών, από Palanka. Miklo Slamenko, 26 ετών, από Palanka. Stojan Stanisso, 35 ετών, από Palanka. Jakimo Stoilko, 22 ετών, από Palanka. Apostol Pascho, 29 ετών, από Palene. Stefan Mitzeff, 23 ετών, από Palepe. Rosta Stoikoff, 31 ετών, από Palepe. Gueorgui Kasteff, 21 ετών, από Patche Monastir. Mitse Marko, 28 ετών, από Patche Monastir. Petre Cole, 21 ετών, από Patele. Dimitri Dimoff, 35 ετών, από Patele. Ephifrim Dineff, 17 ετών, από Patele. Costa Fote, 18 ετών, από Patele. Michael Abese Georgje, 17 ετών, από Patele. Andreff Gligor, 22 ετών, από Patele. Mitse Joftcheff, 35 ετών, από Patele. Georgi Kriste, 33 ετών, από Patele. Petri Lazar, 31 ετών, από Patele. Eoma Lazaroff, 34 ετών, από Patele. Itcho Patett Marko, 25 ετών, από Patele. Vane Mitseff, 31 ετών, από Patele. Ghiorghi Mitzeff, 33 ετών, από Patele. Stojan Mize, 18 ετών, από Patele. Karste Ondorioff, 22 ετών, από Patele. Methode Tacheff, 16 ετών, από Patele. Dine Tipeff, 28 ετών, από Patele. Prohapp Tippeff, 31 ετών, από Patele. Apostolof Vane, 19 ετών, από Patele. Pawle Vaneff, 18 ετών, από Patele. Pavle Dineff, 17 ετών, από Patele Monast.. Alexo Strati, 23 ετών, από Patele Monastir. Krste Alexo, 24 ετών, από Patele, Monest. Ilo Fane, 25 ετών, από Patele, Monest. Guiorgui Vassil, 15 ετών, από Patele, Monestr. Oraio Giaunellis, 24 ετών, από Patinos, Greece. Stefo Mitse, 21 ετών, από Pechosnitsa. Vassil Nicola, 21 ετών, από Pechosuitsa. Jovan Petre, 27 ετών, από Pechtani. Doco Toche, 25 ετών, από Peilepe. Nicoloff Lunco, 22 ετών, από Perlefe. Mitze Altanasoff, 18 ετών, από Perlepe. Stanze Anghele, 26 ετών, από Perlepe. Ghorglie Athanasas, 25 ετών, από Perlepe. Milem Bodje, 21 ετών, από Perlepe. Stefan Gheortche, 26 ετών, από Perlepe. Daniel Ilieff, 23 ετών, από Perlepe. Petre Illie, 34 ετών, από Perlepe. Yordon Mirtcheff, 27 ετών, από Perlepe. Sotio Momiroff, 23 ετών, από Perlepe. Abram Najdo, 48 ετών, από Perlepe. Dineko Najdoff, 20 ετών, από Perlepe. Angelo Nicola, 35 ετών, από Perlepe. Jovan Risto, 29 ετών, από Perlepe. Dinie Sretene, 16 ετών, από Perlepe. Antonia Stenikovik, 18 ετών, από Perlepe. Ordem Todoff, 24 ετών, από Perlepe. Petre Vasuntche, 22 ετών, από Perlepe. Athanas Vele, 31 ετών, από Perlepe. Petre Veleff, 45 ετών, από Perlepe. Theodore Yvan, 22 ετών, από Perlepe. Tale Temelco, 42 ετών, από Perlepe,. Dimitri Temelko, 46 ετών, από Perlepe,. Angelo Georgi, 28 ετών, από Perlepe, Turkey. Georgi Gvanof, 39 ετών, από Perlepe, Turkey. Spiro Sprikoff, 21 ετών, από Perlepe, Turkey. Arlambi Kone, 16 ετών, από Perlipe. Petre Bitjoff, 19 ετών, από Perlope. Simon Bochiso, 31 ετών, από Perlope. Nicolas Yovan Tlieff, 20 ετών, από Perlope. Gheorghi Todortche, 31 ετών, από Perlope. Janas Christoff, 35 ετών, από Pessdchintza. Milan Tale, 20 ετών, από Petitoba. Stavro Papanoum, 15 ετών, από Petka. Alexos Keref, 18 ετών, από Piree. Ruse Keref, 17 ετών, από Piree. Thomas Kolle, 23 ετών, από Piree. Covetcovitch Nicolas, 27 ετών, από Piroto. George Christo Coroni, 25 ετών, από Plassad. Costantin Vangel, 19 ετών, από Plassad. Risto Done, 37 ετών, από Pochosuitsa. Stefan Marco, 13 ετών, από Pogradetz. Theshar Sotir, 22 ετών, από Polena Monastir. Petro Nicol Stefan, 33 ετών, από Polena Monastir. Ilia Stitzeff, 24 ετών, από Popogeani. Kirke Trayanoff, 23 ετών, από Popojani,. COLITOI CHRISTO, 35 ετών, από POSTOVITZA. Christo Kaytsch, 31 ετών, από Presb. TLIJA SIMONOFF, 31 ετών, από PRILEP. ORDAN TROANKCHOFF, 25 ετών, από PRILEP. Filip Nikola, 28 ετών, από Prilep, Turkey. Simeon Aoranoff, 27 ετών, από Prilippa. Christe Janojtjoff, 37 ετών, από Prilippa. Danili Stojciff, 20 ετών, από Prilippa. Jurgi Taseff, 48 ετών, από Prilippa. Nicola Ghiorghi, 47 ετών, από Prostranye. George Djsurof, 30 ετών, από Provodia. Atanas Mize, 40 ετών, από Quatori. Atanas Sterio, 28 ετών, από Quatory. Temelco Ducoff, 28 ετών, από R. Vede Veneri If.. Mitche Todor, 24 ετών, από Rachtani. Avram Ilo, 26 ετών, από Racono. Jovan Dimitryi, 37 ετών, από Racouoseto, Turkey. Karofil Guiorgnieff, 32 ετών, από Racovo. Kole Nedelko, 17 ετών, από Racovo. Krste Bogoje, 22 ετών, από Racowoseto, Turkey. Petre Daniel, 19 ετών, από Racowoseto, Turkey. Filippi Krste, 16 ετών, από Racowoseto, Turkey. Angyele Lazar, 45 ετών, από Racowoseto, Turkey. Dimitri Nedan, 40 ετών, από Racowoseto, Turkey. Vaszil Nicola, 18 ετών, από Racowoseto, Turkey. Vilian Vasil, 19 ετών, από Racowoseto, Turkey. Dimitrye Vaszil, 38 ετών, από Racowoseto, Turkey. Vaszil Vedeljko, 40 ετών, από Racowoseto, Turkey. Fulop Nicholas, 17 ετών, από Rakovar. Constantin Risto, 23 ετών, από Rakovar. Nicola Janacki, 31 ετών, από Ramby. Stefan Nicola, 32 ετών, από Ramby. Panafotti Traico, 35 ετών, από Ramby. Vasil Koleff, 32 ετών, από Ramna. Yovanne Christof, 25 ετών, από Rapchor. Thomas Ghiorghi, 27 ετών, από Recotina. Parissi Gregori, 38 ετών, από Rehovo. Guionde Mihal, 11 ετών, από Rehovo. Train Constantiz, 26 ετών, από Reicobo. Illie Atanas, 28 ετών, από Reicono. Constantz Cotso, 48 ετών, από Reicono. Andrea Sotir, 16 ετών, από Reicono. Riste Pavle, 17 ετών, από Rekotina. Naste Todor, 29 ετών, από Rekotina. Ligar Bogoya, 20 ετών, από Rembi. Tasko Micolo, 21 ετών, από Rippol. Simon Flo, 19 ετών, από Rokovar. Nebjiko Gelle, 17 ετών, από Rokovar. Sterics Lazar, 23 ετών, από Rokovar. Dimitre Riste, 18 ετών, από Rokovar. Pitre Dimitri, 31 ετών, από Romano. Petre Kosta, 25 ετών, από Rossen, Turkey. Stefo Kosta, 22 ετών, από Rosseri/Turque (Turkey). Nicolas Dineff, 28 ετών, από Rossilovo. Geli Mitseff, 33 ετών, από Rossilovo. Vane Stoian, 15 ετών, από Rossine. Lazor Tirptche, 37 ετών, από Rossine. Mitre Tracki, 26 ετών, από Rostou. Lazor Traianoff, 18 ετών, από Rostou. Nicola Mandy, 26 ετών, από Roumania, Bucarest. Mitse Dine, 29 ετών, από Sabonique, Macedonia. Philippe Traiko, 28 ετών, από Sagheni. Spiro Valsil, 37 ετών, από Sahtsi. Vosur Gatzo, 24 ετών, από Saloni.... Vastelos Satiros, 34 ετών, από Salonica. Phiorghi Lazo, 22 ετών, από Salonique, Turkey. Ghiorghi Matsi, 39 ετών, από Salonique, Turkey. Petre Vane, 21 ετών, από Salonique, Turkey. Itso Vassil, 22 ετών, από Salonique, Turkey. Lambe Mitreff, 19 ετών, από Sapotako. Cole Stoyan, 41 ετών, από Sartch,. Nicola Yomtcheff, 30 ετών, από Senorosse. Risto Petre, 24 ετών, από Sescovets. Stefo Traico, 18 ετών, από Sescovets. Dimitri Risto, 19 ετών, από Setin. Storan Bliznaroff, 18 ετών, από Setina. Petre Bornoff, 40 ετών, από Setina. Stoiko Cole, 31 ετών, από Setina. Kosta Csoleff, 30 ετών, από Setina. Jancoula Done, 32 ετών, από Setina. Alexo Matskoff, 18 ετών, από Setina. Dene Piskatchoff, 23 ετών, από Setina. Kiste Spassof, 19 ετών, από Setina. Canas Strianoff, 40 ετών, από Setina. Kole Tchoff, 28 ετών, από Setina. Ila Tsokreff, 18 ετών, από Setina. Done Volskoff, 23 ετών, από Setina. Gheorghi Pee, 20 ετών, από Setina, Turkey. Sotir Georglis, 17 ετών, από Sfeta, Petoa. Ghiorghi Kote, 32 ετών, από Sfetapetka. Kole Ghiorghi, 20 ετών, από Slimnitza. Kole Kosta, 29 ετών, από Slornia. Todor Vafe, 17 ετών, από Slornia. Delo Dacese, 26 ετών, από Smicozo. Constantin Anastas, 27 ετών, από Smyrdeech. Constantin Naoum, 36 ετών, από Smyrdeech. Jorghi Cota, 25 ετών, από Sorovitch. Vaneff Ghisrghi, 17 ετών, από Sorovitch. Nakieff Katsio, 22 ετών, από Sorovitch. Petroff Marks, 27 ετών, από Sorovitch. Kriste Mitse, 19 ετών, από Sorovitch. Andon Stoyan, 16 ετών, από Sorovitch. Spasse Gheorghi, 17 ετών, από Sovitche. Vassil Gheorgi, 19 ετών, από Sovitche. Melidonis Georgis, 25 ετών, από Sparta, Greece. Cok Bazoia, 16 ετών, από Spina. Stefco Cok, 35 ετών, από Spina. Tzimas Meltiades, 20 ετών, από St. Marnia. Vassil Ghiorghi, 35 ετών, από Statitcha, Monest. Filippe Rote, 31 ετών, από Sterbo. Paule Krstin, 29 ετών, από Stimnitza. Stoicse Nicola, 33 ετών, από Surovits. Panayeoks Lolas, 18 ετών, από Svolia. Creste Risto, 30 ετών, από Taggen. Lazar Risto, 28 ετών, από Taggen. Fonie Nounie, 26 ετών, από Tarsie. Riste Fovan, 24 ετών, από Tavilobo. Spaise Stojanof, 26 ετών, από Teloinlina. Bofin Jorghi, 30 ετών, από Tepafche. Jean Andronis, 22 ετών, από Thestogos. Vaido Torpkoff, 21 ετών, από Tivonia. Ivan Velian, 32 ετών, από Tocna, Turkey. Vassel Demetri, 18 ετών, από Tonchemist. Nasto Stoyan, 34 ετών, από Tourie. Petre Stasse Lazoff, 17 ετών, από Tourie Monastir. Tanas Marko, 30 ετών, από Tourie Monastir. Kosta Mladen, 30 ετών, από Tourie Monastir. Done Ristoff, 16 ετών, από Tourie Monastir. Kole Bojin, 17 ετών, από Tourie, Monastir. Demitri Spyro, 10 ετών, από Treska. Risto Trpo, 36 ετών, από Trnova. Stoian Mitreff, 18 ετών, από Trnovo. Griortche Dime, 36 ετών, από Tsernobochy, Turkey. Georgni Constantin, 26 ετών, από Tsrnov. Darle Mantche Risto, 23 ετών, από Turic Monastir. Stoian File, 20 ετών, από Tyrsie. Kitanoff Milan, 20 ετών, από U. S. A.. Kitanovith Starre, 32 ετών, από U. S. A.. Nicola Gheorghe, 21 ετών, από Ueskule. Jankoff Alexo, 45 ετών, από Vachitza. Spiro T. Caradonnis, 20 ετών, από Vallona. Lazaros Rumbulacu, 22 ετών, από Vallona. Jovem Mihal, 21 ετών, από Varoch. Dine Iteho, 27 ετών, από Vastena. Yamaki Blaje, 36 ετών, από Veirtchevo. Kiro Sirbin, 26 ετών, από Veirtchevo. Nedelco Stefo, 17 ετών, από Velochin,. Nicola Athauas, 33 ετών, από Velochina. Tole Dime, 22 ετών, από Velondive. Stoicoff Angele, 31 ετών, από Vetteltchan. Dimitri Stoian, 19 ετών, από Vibeni. Dimitri Stoianoff, 19 ετών, από Vibeni. Christoff Iote, 25 ετών, από Vicheni. Spiros Tirpoff, 20 ετών, από Vicheni. Sterio Dimitri, 17 ετών, από Vijopoli. Traico Vande, 20 ετών, από Virbeme. Lazor Traico, 20 ετών, από Virbine. Stefo Ghiorghi, 21 ετών, από Vochtara. Stosgan Karste, 18 ετών, από Vochtarani. Nicola Tlia, 30 ετών, από Vochtarani,. Tanas Vani, 35 ετών, από Vochtarani,. Itso Mitse, 31 ετών, από Vochtareni. Ilo Vassil, 23 ετών, από Vochtareni. Nedam Petre Cote, 27 ετών, από Vochtorain. Gheorghi Tarpche, 49 ετών, από Vochtorain. Kirste Dafs, 28 ετών, από Vochtorani. Constantin Risto, 27 ετών, από Vochtorani. Traiko Tacho, 28 ετών, από Vochtorani. Dina Petre, 25 ετών, από Vodena. Gatso Tyrptchi, 38 ετών, από Vodenac. Janitch Alexandar, 20 ετών, από Vrania, Turkey. Risto Gotec, 40 ετών, από Wadena. Dimitre Jane, 22 ετών, από Wadena. Mitze Thamas, 17 ετών, από Wadena. Lazar Mladan, 20 ετών, από Wodena. Christo Mitse, 17 ετών, από Zaberdani. Vainn Risco, 22 ετών, από Zeleoo. Simo Christo, 18 ετών, από Zelevo. Piste Karapl, 30 ετών, από Zishiani. Mihal Anastas, 22 ετών, από Zivonia. Vassil Cawrste, 30 ετών, από Zivonia. Risto Ilia, 23 ετών, από Zivonia. Petre Lazor, 36 ετών, από Zivonia. Risto Petre, 37 ετών, από Zivonia. Risto Tanas, 34 ετών, από Zivonia. Gheorgi Velko, 26 ετών, από Zivonia. Stefo Ghele, 28 ετών. Το 1906, χρονιά που έχει χαρακτηριστεί από τους έλληνες ιστορικούς, ως Έτος της Ελληνικής Επίθεσης στη Μακεδονία, μεταναστεύουν στις ΗΠΑ οι εξής 968 εθνικά Μακεδόνες:... ef Clama, 41 ετών. Steso Ejtof, 32 ετών. Nicolas Famiolli, 29 ετών. Vanguel Lagor, 23 ετών. Nicolo Milc, 29 ετών. Nicolas Petre, 24 ετών. Stergio Ponobli, 24 ετών. Bojin Tasse, 31 ετών. Lagor Troize, 32 ετών. Laza... s Pantelis, 35 ετών, από... htene. Mitsef Ylo, 26 ετών, από... toro. Nicola Apostol, 28 ετών, από Agosta. Dimitrije Christa, 20 ετών, από Agosta. Nicola Pando, 17 ετών, από Agosta.... eta Yamu Psaroyanni, 34 ετών, από Agosta. Antoni Steryo, 19 ετών, από Agosta. Dimitrije Theslogi, 26 ετών, από Agosta. Vandel Thimjo, 19 ετών, από Agosta.... oryhi Dimitri, 21 ετών, από Agostos. Thoma Karamicho, 22 ετών, από Agostos. Janni Mihail, 18 ετών, από Agostos. Constantin Taso, 22 ετών, από Agostos. Anton Dimitri, 18 ετών, από Agoustos Salonique. Ghiorghi Dina, 19 ετών, από Agoustos Salonique. Tomas Karaitzkous, 17 ετών, από Agoustos Salonique. Ghiorghi Kostaki, 16 ετών, από Agoustos Salonique. Christo Nicola, 42 ετών, από Agoustos Salonique. Christo Petro Schiopi, 18 ετών, από Agoustos Salonique. Demitri Socratis, 23 ετών, από Agoustos Salonique. Nicola Tassi, 23 ετών, από Agoustos Salonique. Antoin Yannaki, 18 ετών, από Agoustos Salonique. Demetri Zaphir, 21 ετών, από Agoustos Salonique. Arghiri Tassi, 29 ετών, από Agoustos Talonigue. Grigorios Flocos, 27 ετών, από Arghiro Kartros. Risto Petre, 24 ετών, από Armenshor. Stoian Stoitche, 18 ετών, από Armenshor. Boshe Bozin, 32 ετών, από Arta Egri. Neilseff Stoche, 27 ετών, από Artrswo. Angelo Petreo, 21 ετών, από Assling. Petra Steitshe, 17 ετών, από Atorina. Lajos Bacskan, 24 ετών, από Avar. Yosef Alexi, 39 ετών, από B. cotosam. Yosef Spiro, 17 ετών, από B. cotosam. File Mitzeff, 18 ετών, από Bametza. Vassel Ristoff, 35 ετών, από Bametza. T. Risto Kotzeff, 43 ετών, από Banetza. Dine Apostol, 29 ετών, από Banilzer, Macedonia. Nicola Kotze, 17 ετών, από Banilzer, Macedonia. Stefo Krste, 17 ετών, από Banilzer, Macedonia. Delo Lazor, 31 ετών, από Banilzer, Macedonia. Risto Lazor, 35 ετών, από Banilzer, Macedonia. Delo Tipeff, 32 ετών, από Banilzer, Macedonia. Bogle Alexof, 18 ετών, από Banitza. Sazo Nicola Cotche, 25 ετών, από Banitza. Tovan Dellef, 28 ετών, από Banitza. Panaquoti Demitroff, 31 ετών, από Banitza. Anastas Done, 18 ετών, από Banitza. Gheorghi Kiste, 20 ετών, από Banitza. Gheorghi Kosta, 28 ετών, από Banitza. Demitre Krste, 17 ετών, από Banitza. Kostanten Krste, 18 ετών, από Banitza. Chanas Lazo, 27 ετών, από Banitza. Gheorghi Metse, 25 ετών, από Banitza. Tllo Mitse, 28 ετών, από Banitza. Kostanton Naoumtche, 24 ετών, από Banitza. Eftim Petreff, 37 ετών, από Banitza. Vassil D. Ricaloff, 35 ετών, από Banitza. Filip Ristoff, 17 ετών, από Banitza. Nicola Ristoff, 29 ετών, από Banitza. Constandin Tanasoff, 17 ετών, από Banitza. Ilo Tanasoff, 34 ετών, από Banitza. Nicola Tlof, 18 ετών, από Banitza. Lambo Vaneff, 16 ετών, από Banitza. Stefo Zaphiroff, 23 ετών, από Banitza. Kire Rista, 30 ετών, από Banitza, Turkey. Kire Stoian, 17 ετών, από Banitza, Turkey. Vane Vassel, 17 ετών, από Banitza, Turkey. Riste Lazoff, 23 ετών, από Barechani, turkey. Dime Nicoloff, 22 ετών, από Barechani, turkey. Dime Spasseff, 16 ετών, από Barechani, turkey. Tole Temelkoff, 40 ετών, από Barechani, turkey. Jovan Traitcheff, 18 ετών, από Barechani, turkey. Dime Nicoloff, 20 ετών, από Barechano. Tassr Nicolas, 35 ετών, από Beiontsi. Kale Eftim, 31 ετών, από Bela Trikfa. Inis Mitro, 25 ετών, από Bela Trikfa. Mihail Ghiorgaki, 24 ετών, από Belcamen. Dimitri Sterio, 24 ετών, από Belcamen. Sfetco Bogoye, 26 ετών, από Belovista. Gheorghi Isso, 26 ετών, από Belovista. Misla Gaki, 27 ετών, από Bercamene. Stefan Asfelvre, 38 ετών, από Betol. Angelo Maisoff, 35 ετών, από Bievdita, Turkey. Athasanova Vassilka, 20 ετών, από Bileta. Dimitre Stoyan, 21 ετών, από Bilianik. Wasil Constantin, 15 ετών, από Bitola. Theodor Vassiloff, 20 ετών, από Bitolje. Petre Veliam, 28 ετών, από Bitorachu. Andri Macle, 21 ετών, από Bohio. Slo Abraitse, 25 ετών, από Boncovo. Petar Stoyanofl, 25 ετών, από Bordr Geran, Macedonia. Nicola Yane, 17 ετών, από Borechnitcha. Risto Delio, 25 ετών, από Bossivolo. Codor Dime, 21 ετών, από Bouf. Visio Pandeli, 18 ετών, από Bovia. Passil Grtgor, 35 ετών, από Bradsiza. Hristo Pandeli, 30 ετών, από Bratwitza. Paolo Johann Papa, 19 ετών, από Bratwitza. Papa Jorghi Lazare, 45 ετών, από Bratwitze. Costadin Petro, 19 ετών, από Bratwitze. Christe Iomtehe, 23 ετών, από Brol. Ghiorgi Lazor, 23 ετών, από Bronsnik. Jovan Naoumtche, 28 ετών, από Bronsnik. Anghele Nedelco, 33 ετών, από Bronsnik. Stefo Tasco, 25 ετών, από Bronsnik. Velo Witre, 34 ετών, από Brunsnik, Turkey. Spiro Alixi, 18 ετών, από Bsionol. Kendro Lazare, 21 ετών, από Bsionol. Miho Mastas, 18 ετών, από Bsionol. Miho Tassi, 18 ετών, από Bsionol. Philippi Kole, 26 ετών, από Buffe. Kioto Tomeff Kotso, 35 ετών, από Buffe. Tarso D. Mizareft, 50 ετών, από Bukaresy. Salamon Abram, 38 ετών, από Ca.... Samuel Jokol Elldon, 18 ετών, από Cakower. Samuel Gheorghe, 22 ετών, από Caleandele. Nasum Vassil, 31 ετών, από Capiotaita. Orolagas Alexandre, 23 ετών, από Caraferia. Tslo Goucho Conoms, 16 ετών, από Caraferia. Castandin Fanco, 28 ετών, από Caraflria. Costandin Thomas, 29 ετών, από Caraflria. Peyo Joanos, 20 ετών, από Castonis. Dimitri Angelo, 18 ετών, από Castono. Stemrihthni Coustatni, 25 ετών, από Castono. Lampro Ghorghi, 18 ετών, από Castono. Christakis Naonm, 27 ετών, από Castono. Kosta Sideri, 30 ετών, από Castono. Christon Sudon, 18 ετών, από Castono. Athanas Thedosni, 20 ετών, από Castono. Nicola Thorna, 25 ετών, από Castono. Vassilion Argirios, 17 ετών, από Castoria. Tome Naorem, 20 ετών, από Castoria. Christo. K. Pappagosta, 21 ετών, από Castoria. Toska Georyes Setiriow, 25 ετών, από Castoria. Theodor Tanas, 36 ετών, από Castoria. Panajoth Thomas, 32 ετών, από Castoria. Tasche Zargli, 48 ετών, από Castoria. Theodore Hristodo... lo, 24 ετών, από Castoria Dep. Monastir. Dimitri Naoun, 26 ετών, από Castoria Monastir. Basili Georgin, 18 ετών, από Castoria, Macedonia. Dimitri Nikolau, 17 ετών, από Castoria, Macedonia. Nicola Tonas, 18 ετών, από Castoria, Macedonia. Anasta Menelos, 22 ετών, από Castova. Petre Mitro, 26 ετών, από Chabontrista. Ylo Tristre, 17 ετών, από Chabontrista. Milan Stephanoff, 22 ετών, από Christeto. Anghele Stoyan, 22 ετών, από Clechtina. Casef Stoyan, 36 ετών, από Cledilim. Mihael David Eskalio, 30 ετών, από Clonastir. Kiste Neihko, 18 ετών, από Clonastir. Petro Andon, 18 ετών, από Coitsa. Jarghi Mastas, 36 ετών, από Cologna. Luca Jorghi, 17 ετών, από Cologua. Costa Joseph, 28 ετών, από Cologua. Osman Hassan Oglan, 18 ετών, από Constantinople. Konstondin Petras, 23 ετών, από Constin. Iumotse A... Spiro, 31 ετών, από Contja. Jossef Theodone, 22 ετών, από Contza. Mikail Nicoloff, 25 ετών, από Copolatera. Svela Pavle Jovan, 41 ετών, από Coretza. Krespam Nicola, 16 ετών, από Coretza. Dina Petros Thoma, 17 ετών, από Corijtza. Christo Apostol, 18 ετών, από Coritza. Nicola Cole Christo, 16 ετών, από Coritza. Pine Rafael Constantin, 18 ετών, από Coritza. Rapi Fraeli, 34 ετών, από Coritza. Konstandin Jussif, 21 ετών, από Coritza. Palagoni Naonin, 18 ετών, από Coritza. Nastas Petro, 18 ετών, από Coritza. Syilio Theodaras, 20 ετών, από Coritza. Anastas Alexi, 22 ετών, από Coritzar. Athanas Sotir, 17 ετών, από Corytra. Pando Petros Nicola, 17 ετών, από Corytsa. Ismain Vemgeloff, 18 ετών, από Cossilety. Jonika Nakoum, 40 ετών, από Costaroi. Demitra Constansino, 19 ετών, από Costrisa. Petro Vagnel, 34 ετών, από Couka. Dimitrios Charalampes, 20 ετών, από Coventzi, Macedonia. Tovan Stefo, 42 ετών, από Cronshoradi. Janaki Mathei Lega, 32 ετών, από Croushova. Nokolaus Wasili, 34 ετών, από Cuninnaty. Mile Stanoyoff, 26 ετών, από Czarewitch, Turkey. Kote Mitseff, 16 ετών, από Dearato. Goche Spiroff, 18 ετών, από Dearato. Naoum Trptcheff, 35 ετών, από Dearato. Eftim Risto, 20 ετών, από Debar. Irvan George, 48 ετών, από Demirhisar, Macedonia. Lazar Lilianoff, 32 ετών, από Demirhisar, Macedonia. Georgiu Mitre, 27 ετών, από Diavato. Georgiu Riste, 28 ετών, από Diavato. Athanas Leonidas, 16 ετών, από Dichnitsa. Mirtse Sfetan, 17 ετών, από Dihovo. Steso Sterghio, 21 ετών, από Dirmeni. Mitse Mero Temelcoff, 30 ετών, από Dirmeni. Mihal Dimitri Dukali, 47 ετών, από Djourna. Jorghi Wagnel, 20 ετών, από Dodena. Nicola Christe, 21 ετών, από Dolani, Turkey. Stoyan Pandaff, 20 ετών, από Dombeni. Djissi Wacho, 33 ετών, από Dophan. Ognen Ulage, 32 ετών, από Douf, Turkey. Riste Tale, 41 ετών, από Dragoch. Nicola Miloch, 44 ετών, από Dragoch, Turkey, E.. Mina Kote, 20 ετών, από Dragonake. Lazar Giorghi, 16 ετών, από Dragos. Vassie Atoksi, 31 ετών, από Dragot. Anastase Grogor, 18 ετών, από Dranitsevr, Macedonia. Petre Traico, 28 ετών, από Drobitchta. Nicolas Costa, 20 ετών, από Eistoria. Georghi Lido, 35 ετών, από Eistoria. Vane Stefoff, 18 ετών, από Ekche. Kole Dafoff, 20 ετών, από Ekchi Lois. Rousse Ilioff, 35 ετών, από Ekchi Lois. Mitus Ivanoff, 41 ετών, από Ekchi Lois. Dime Lazoff, 20 ετών, από Ekchi Lois. Simo Stefoff, 18 ετών, από Ekchi Lois. Spilo Nisi, 21 ετών, από Eni Tsiflik, Macedonia. Jancoff Stoyeo, 15 ετών, από Erchison. Vassil Stoitcheff, 21 ετών, από Exi-son. Stefo Krste, 19 ετών, από Florena. Gheorghi Kste, 20 ετών, από Florena. Delio Noleff, 29 ετών, από Florena. Lazo Risto, 19 ετών, από Florena. Vassil Risto, 18 ετών, από Florena. Stockha Stefo, 38 ετών, από Florena. Vangel Stefo, 20 ετών, από Florena. Petre Stoianeff, 28 ετών, από Florena. Constantin Tasse, 20 ετών, από Florena. Kole Tasse, 25 ετών, από Florena. Kiro Aleti, 30 ετών, από Florina. Kole Arastas, 18 ετών, από Florina. Todor Athamas, 22 ετών, από Florina. Risto Costantin, 23 ετών, από Florina. Ghiorghi Cote, 43 ετών, από Florina. Naoum Cozma, 31 ετών, από Florina. Gheorghi Dimitri, 37 ετών, από Florina. Vassil Dimitri, 32 ετών, από Florina. Petrouche Done, 16 ετών, από Florina. Petse Ghishe, 29 ετών, από Florina. Ritte Ghitsche, 18 ετών, από Florina. Nicola Hotcho, 38 ετών, από Florina. Pavle Ilia, 24 ετών, από Florina. Ilio Karanfil, 31 ετών, από Florina. Stoitche Kistoff, 30 ετών, από Florina. Andon Fapa Lazor, 32 ετών, από Florina. Stefo Milne, 35 ετών, από Florina. Damjan Milos, 42 ετών, από Florina. Nicolas Mitse, 21 ετών, από Florina. Georgi Mitsef, 25 ετών, από Florina. Alisco Mitseff, 20 ετών, από Florina. Geigor Morkv, 19 ετών, από Florina. Todor Nicola, 15 ετών, από Florina. Dimitri Pavlo, 13 ετών, από Florina. Rosta Petre, 20 ετών, από Florina. Panto Petro, 17 ετών, από Florina. Georges Risto, 28 ετών, από Florina. Nalko Risto, 19 ετών, από Florina. Pavle Risto, 36 ετών, από Florina. Stoian Risto, 18 ετών, από Florina. Cole Sotve, 21 ετών, από Florina. Gelko Spasse, 16 ετών, από Florina. Dimitre Stasse, 17 ετών, από Florina. Constantin Stefou, 32 ετών, από Florina. Ristv Stiv, 42 ετών, από Florina. Vassil Stoyan, 18 ετών, από Florina. Mito Tanas, 19 ετών, από Florina. Dimo Traian, 23 ετών, από Florina. Nedelco Traitshe, 13 ετών, από Florina. Ilia Trayan, 16 ετών, από Florina. Mitse Vane, 37 ετών, από Florina. Lave Vantcho, 23 ετών, από Florina. Tanas Veliv, 32 ετών, από Florina. Nikola Traitche, 30 ετών, από Florina, Turkey. Nicola Risto, 23 ετών, από Florine. Mitre Douc, 27 ετών, από Flornia. Mazo Kosta, 21 ετών, από Flornia. Mitre Nake, 26 ετών, από Flornia. Risto Troyan, 30 ετών, από Flornia. Vasil Micllo, 21 ετών, από Floxina. Petre Mitty, 14 ετών, από Floxina. Anolan Nannotche, 21 ετών, από Floxina. Anochas Tase, 15 ετών, από Floxina. Vanghol Tome, 15 ετών, από Floxina. Jovan Dine, 26 ετών, από Fodena. Ilia Zisso, 27 ετών, από Gabrech. Jordan Doitchinoff, 29 ετών, από Galichuk. Nilan Miletit, 20 ετών, από Galiebnuk. Costandin Lambi, 18 ετών, από Gendje.. Risto Fassil, 25 ετών, από Germ. Isale Arghis, 21 ετών, από Geurdje. Rapo Christo, 20 ετών, από Geurdje. Tanas Marco, 36 ετών, από Geurdje. Cevi Soter, 18 ετών, από Geurdje. Petre Vassilian, 19 ετών, από Geurdje. Stovan Stefo, 29 ετών, από Gherman. Spyro Stojan, 22 ετών, από Gherman. Naoum Lazor, 24 ετών, από Globotch. Tasse Vanguel, 32 ετών, από Globotch. Stavre Spyro, 20 ετών, από Globotchane. Janaki Vaguel, 21 ετών, από Golech. Gilgor Vane, 29 ετών, από Gometchoro. Charis Mitzeff, 18 ετών, από Gometzora. Dene Lazo Dichle, 31 ετών, από Gonibehoro. Mintch Petri Moutchia, 18 ετών, από Gonibehoro. Kole Vassil, 25 ετών, από Gonibehoro. Storan Mitsef, 19 ετών, από Gornetchovo. Christo Dine Prou, 27 ετών, από Gornetchovo. Steso Daso, 23 ετών, από Gornitchovet. Stefan Tirpe, 28 ετών, από Gostivar. Stefan Druichro, 28 ετών, από Gradesmotsa. Ristel Pavle, 42 ετών, από Gradesmotsa. Yossif Petar, 14 ετών, από Gradesmotsa. Jovan Petre, 25 ετών, από Gradesmotsa. Caranphil Riste, 10 ετών, από Gradesmotsa. Ylo Riste, 20 ετών, από Gradesmotsa. Guarchef Spasse, 48 ετών, από Gradesmotsa. Irina Spasse, 42 ετών, από Gradesmotsa. Pavle Stefin, 12 ετών, από Gradesmotsa. Kirste Teanulko, 18 ετών, από Gradesmotsa. Yovan Thodor, 34 ετών, από Gradesmotsa. Vassil Velian, 26 ετών, από Gradesmotsa. Lazo Nicolaki, 22 ετών, από Grasdje. Vasili Michel Mika, 20 ετών, από Grevena. Costantin Nerelcof, 35 ετών, από Groc Bitsucha. Adam Spiro, 19 ετών, από Gsewdje. Jan Arguir, 20 ετών, από Hamburg, Hamburg. Jan Lutir, 24 ετών, από Hamburg, Hamburg. Dame Tleff, 23 ετών, από Harigrad. Risto Cote, 47 ετών, από Herct. Vane Dimitri, 26 ετών, από Herct. Alexo Kole, 35 ετών, από Herct. Risto Stasse, 24 ετών, από Herct. Velo Stoytche, 37 ετών, από Herct. Yovan Stoytche, 35 ετών, από Herct. Stefan Christoff, 40 ετών, από Horika, Macedonia. Tani Dinihr, 19 ετών, από Horika, Macedonia. Mete Kisteff, 30 ετών, από Horina. Kristoff Anile, 13 ετών, από Hortza, Macedonia. Ritia Kristo, 20 ετών, από Houchista, Macedonia. Symeon Spiro, 27 ετών, από Houchista, Macedonia. Constantin Naoum, 19 ετών, από Houchistan, Macedonia. Nicola Nasum, 26 ετών, από Houchistan, Macedonia. Andon Simon, 23 ετών, από Houchistan, Macedonia. Thoma Sotir, 26 ετών, από Houchistan, Macedonia. Constantinon Spiro, 21 ετών, από Houchistan, Macedonia. Fam Costa, 19 ετών, από Hronpis, Macedonia. Jaki Tanas, 22 ετών, από Hungary. Petre Toran, 32 ετών, από Isegan. George Hristo, 20 ετών, από Istrovo. Vunef Hristo, 18 ετών, από Istrovo. Vicolan Mrgirios, 35 ετών, από Izgtibe, Macedonia. Chemon Israel Pitsrilo, 22 ετών, από Jannina. Risto Istvan Iancoula, 31 ετών, από Jochtarini. Anguele Riste, 25 ετών, από Joncova. PopaJoanon Demitre, 24 ετών, από Jopesch. Kusta Gligor, 38 ετών, από Jrada. Ilio Dine, 18 ετών, από Kalenic. Thomas Kristodulo, 16 ετών, από Karapiera. Dimitri Theodor, 24 ετών, από Kastoria. Th. Wanta Loucas, 20 ετών, από Kastoria, Macedonia. Andon Vaihil, 25 ετών, από Kaufena.... usta Sterio, 19 ετών, από Keczondova. Anasta Georgy Milan, 26 ετών, από Kepr... lu. Alet Yvanoff, 23 ετών, από Keprulu. Yovemoff Risto, 31 ετών, από Keyprulen. Marco Spasbe, 33 ετών, από Keyprulen. Costandi Dionis, 15 ετών, από Kiotesa. Costa Pheodorossie, 22 ετών, από Kirectchhey. Thomas O. Peltekis, 22 ετών, από Kirk Klisse. Miste Guiorgmeff, 18 ετών, από Kissia Vodma. Sovan Guiorguieff, 35 ετών, από Kissia Vodma. Petri Taneff, 16 ετών, από Kissia Vodma. Trptchi Taneff, 23 ετών, από Kissia Vodma. Save Tang, 32 ετών, από Kocrhinova. Dinie Sokli, 33 ετών, από Kokoretchani. Alexandre Pendeli Vretta, 15 ετών, από Konastir. Sotir Pendeli Vretta, 20 ετών, από Konastir. Ria Vanguel, 38 ετών, από Konastir. Nehko Vale, 23 ετών, από Konhan. Toman Fotion, 23 ετών, από Konsckeva, Macedonia. Mits Glorgki, 21 ετών, από Korcoro, Macedonia. Jraklia Tangel, 25 ετών, από Korika, Macedonia. Petro Tasil, 40 ετών, από Korika, Macedonia. Athanas Andrea Kalfa, 29 ετών, από Koritsa. Dimitri Mil... , 18 ετών, από Koritsa. Dimitri Pendeli, 24 ετών, από Koritsa. Spico Menelass Tchitsa, 19 ετών, από Koritsa. Sotirios Petro Colena, 21 ετών, από Koritza, Macedonia. Naky Dimitri, 25 ετών, από Kotori. Done Ivanoff, 15 ετών, από Koutz Koveni. Adatzi D. Natsi Eftiva Elflin, 18 ετών, από Kovitsa. Gheorghi Moisso, 27 ετών, από Krapa. Kiste Eftin, 17 ετών, από Krinesic. Pere Riste, 19 ετών, από Kriveng. Yanco Casse, 36 ετών, από Kriveni. Andrea Stefo, 24 ετών, από Kriveni. Stoian Gheorghi, 28 ετών, από Kronshoradi. Risto Petreff, 31 ετών, από Kronst.... Tomas Mitche, 16 ετών, από Krouchov... di. Nitse Mintche, 38 ετών, από Krouchova... sti. Rafail Misailoff, 20 ετών, από Krtschevo, Macedonia. Theodor Dmitri, 27 ετών, από Labousichta. Athaulis Georglis, 22 ετών, από Labousichta. Constantin Lazor, 22 ετών, από Labousichta. Dimitre File, 16 ετών, από Laghen. Gheorghi File, 37 ετών, από Laghery. Apostol Eftim, 17 ετών, από Leoreka. Rogine Georgi, 30 ετών, από Leoreka. Ivane Christoff, 39 ετών, από Leruzk. Petre Doleff, 41 ετών, από Leruzk. Ketze Gele, 17 ετών, από Leruzk. Alec Lassef, 35 ετών, από Leruzk.... angela Nicola, 31 ετών, από Lionadw. Cristit Mitear Hadgi, 30 ετών, από Liplian. Dimo Pavle, 13 ετών, από Loznani. Pietre Walze, 21 ετών, από Lufanterin. Philip Iovan, 35 ετών, από m. Trptche Vangel Visir, 26 ετών, από M.... Dimitri Hasse, 19 ετών, από M... ed. Iraeles Miner, 33 ετών, από Maced.. Naki Tima, 24 ετών, από Macedonia. Melo Ilo, 43 ετών, από Macedonia Jiraa. Apostol Stefan, 15 ετών, από Macedonia Jiraa. Nasko Zipe, 30 ετών, από Macedonia Kortza. Andras Janas, 30 ετών, από Macedonia Maldavez. Janas Nise, 19 ετών, από Macedonia Radi. Povan Dimitri, 13 ετών, από Magarosso. Nicolas Petro, 19 ετών, από Magarova. Petre Codi, 19 ετών, από Magoronio. Gyorgy Batze, 18 ετών, από Makovisto. Lazar Boseff, 25 ετών, από Mamastir, Macedonia. Atanaz Tale, 20 ετών, από Mamastir, Macedonia. Gligor Andonoff, 22 ετών, από Manastio. Stoian Aneff, 33 ετών, από Manastio. Luzare Bocheff, 20 ετών, από Manastio. Riste Dimeff, 20 ετών, από Manastio. Tachko Risteff, 25 ετών, από Manastio. Vangel Sotiroff, 28 ετών, από Manastio. Taleff Hefo Spanakoff, 17 ετών, από Manastio. Nicola Tovanoff, 24 ετών, από Manastio. Cann Traptche, 22 ετών, από Mangolia. Stevan Ristoff, 25 ετών, από Margari. Georgio Damianou, 17 ετών, από Mavrovo, Macedonia. Nicolas Dimitri, 25 ετών, από Megarovo. Leonida Iona Nacho, 20 ετών, από Megarovo. Stoitshe Petre, 18 ετών, από Megarovo, Macedonia. Georghi Taki, 19 ετών, από Megarovo, Macedonia. Gasso Petse, 32 ετών, από Messamako. Ivanon Evanghelo, 20 ετών, από Messioner. Joonon Czawganon, 34 ετών, από Mettimer. Gheorghi Athanas, 20 ετών, από Mezsimer. Iovan Denie, 27 ετών, από Miriador. Ligor Foran, 21 ετών, από Miriador. Lazor Stefo, 32 ετών, από Miriador. Fovaci Stoikov, 48 ετών, από Miriador. Michal Georgi, 14 ετών, από Misopol, Turkey. Aristidi Maco, 16 ετών, από Misopol, Turkey. Michal Stergio, 15 ετών, από Misopol, Turkey. Const Gheorghi, 27 ετών, από Molovista. Vanghel Spyro, 27 ετών, από Molovista. Thomas Yancouch, 15 ετών, από Molovista. Stoische Nicolas, 45 ετών, από Monast.... Boris Serafim, 16 ετών, από Monast... , Macedonia. Lazo Athanassoff, 38 ετών, από Monaster. Vangeli Christoff, 28 ετών, από Monaster. Cyneorgu Demitrioff, 20 ετών, από Monaster. Atso Dianrand, 18 ετών, από Monaster. Todor Guiorguieff, 22 ετών, από Monaster. Nicola Kostantinoff, 21 ετών, από Monaster. Miche Metoff, 18 ετών, από Monaster. Velian Nedelco, 40 ετών, από Monaster. Nicola Ivan Papa, 21 ετών, από Monaster. George Tanas Petre, 23 ετών, από Monaster. Ghorghi Philijep, 28 ετών, από Monaster. Petre Ristoff, 33 ετών, από Monaster. Kosti Taleff, 20 ετών, από Monaster. Vele Tasseff, 42 ετών, από Monaster. Andrea Anastasse, 20 ετών, από Monaster, Turkey E.. Jovan Demitri, 18 ετών, από Monaster, Turkey E.. Costa Papavassil, 30 ετών, από Monaster, Turkey E.. Ilia Stergiou, 19 ετών, από Monaster, Turkey E.. Nicola Yanaki, 19 ετών, από Monaster, Turkey E.. Bojui Zdrave, 23 ετών, από Monaster, Turkey E.. Ghitan Riste, 34 ετών, από Monasti. Argrion Contantinon, 26 ετών, από Monasti... , Macedonia. Nooum Dimc, 19 ετών, από Monasti... , Macedonia. Andreaj Gheorghan, 22 ετών, από Monasti... , Macedonia. Iavan Kouzman, 18 ετών, από Monasti... , Macedonia. Nicola Maum, 18 ετών, από Monasti... , Macedonia. Havry Measma, 22 ετών, από Monasti... , Macedonia. Dimitrios Mihali, 19 ετών, από Monasti... , Macedonia. Stergios Vassilian, 21 ετών, από Monasti... , Macedonia. Nikola Najakin, 29 ετών, από Monastik. Nikola Totorajki, 27 ετών, από Monastik. Corise Craitze, 38 ετών, από Monastin. Vasctcho Simkan, 41 ετών, από Monastin. Theodoroki Vantzo, 22 ετών, από Monastin. Gheorghi Vassil, 26 ετών, από Monastin. Manoliti Vaughel Yani, 21 ετών, από Monastin. Stesso Angele, 21 ετών, από Monastir. Gheorghi Athanas, 18 ετών, από Monastir. Risto Atze, 21 ετών, από Monastir. Marco Avram, 27 ετών, από Monastir. Yovan Bogatin, 22 ετών, από Monastir. Tane Bogoya, 27 ετών, από Monastir. Ipasse Bogoyevits, 22 ετών, από Monastir. Aroesti Isacc Bohor, 18 ετών, από Monastir. Isaac Bohor Koen, 25 ετών, από Monastir. Milan Bozinof, 20 ετών, από Monastir. Zoulficar Chosbedin, 16 ετών, από Monastir. Kire Christoff, 28 ετών, από Monastir. Tezo Cole, 21 ετών, από Monastir. Alexion Constantin, 18 ετών, από Monastir. Paole Constantin, 25 ετών, από Monastir. Sekoule Cote, 32 ετών, από Monastir. Veloff Criste, 32 ετών, από Monastir. Anastasse Danail, 18 ετών, από Monastir. Nole Dello, 29 ετών, από Monastir. Nicola Dimitri, 25 ετών, από Monastir. Ilia Dimkoff, 19 ετών, από Monastir. Panto Dine, 22 ετών, από Monastir. Nicolas Dore, 21 ετών, από Monastir. Stavros Evanghelou, 29 ετών, από Monastir. Vassil Georgihi, 19 ετών, από Monastir. Vassil Ghele, 30 ετών, από Monastir. Dimitri Gheorghi, 19 ετών, από Monastir. Petco Gheorghi, 22 ετών, από Monastir. Petre Gheorghi, 27 ετών, από Monastir. Petre Gheorghi, 29 ετών, από Monastir. Borgoia Ghermani, 24 ετών, από Monastir. Constantin Gitse, 31 ετών, από Monastir. Christo Sive Gogon, 22 ετών, από Monastir. Houslou Halitz, 39 ετών, από Monastir. Risto Ilio, 16 ετών, από Monastir. Constandine Ilo, 25 ετών, από Monastir. Constantin Joannou, 20 ετών, από Monastir. Dimitrie Jovan, 19 ετών, από Monastir. Parsegh Khalajian, 25 ετών, από Monastir. Alexdre. Skalera Kosti, 17 ετών, από Monastir. Eyrptecke Kouzman, 39 ετών, από Monastir. Pericles Lambro, 14 ετών, από Monastir. Atanos Laza, 16 ετών, από Monastir. Jaonon Lazaros, 24 ετών, από Monastir. Riste Ligor, 33 ετών, από Monastir. Petse Mavre, 30 ετών, από Monastir. Frenko Mirtetri, 25 ετών, από Monastir. Marko Mitre, 25 ετών, από Monastir. Spirko Mitseff, 17 ετών, από Monastir. Michael Calderon Mouchion, 17 ετών, από Monastir. Yosse Mourgof, 28 ετών, από Monastir. Stefo Mowatche, 30 ετών, από Monastir. Elia Naikanoff, 22 ετών, από Monastir. Gheorghi Natso, 22 ετών, από Monastir. Stavre Nicoloff, 25 ετών, από Monastir. Itcho Ordan, 25 ετών, από Monastir. Andon Pandeli, 24 ετών, από Monastir. Naoum Pandellis, 28 ετών, από Monastir. File Tomey Parche, 21 ετών, από Monastir. Nicolas Pargon, 18 ετών, από Monastir. Iwan Petre, 24 ετών, από Monastir. Waido Petre, 14 ετών, από Monastir. Dime Petref, 35 ετών, από Monastir. Demitre Petro, 22 ετών, από Monastir. Ylia Phote, 22 ετών, από Monastir. Thomas Ropi, 28 ετών, από Monastir. Mirtse Sckoulof, 26 ετών, από Monastir. Kiro Simeon, 40 ετών, από Monastir. Riste Sokol, 21 ετών, από Monastir. Paulof Sotir, 30 ετών, από Monastir. Kire Stefo, 29 ετών, από Monastir. Pande Stefo, 24 ετών, από Monastir. Sotirios Stephanon, 25 ετών, από Monastir. Mihalaki Sterghio, 28 ετών, από Monastir. Petruch Stocco, 18 ετών, από Monastir. Risto Stoicke, 40 ετών, από Monastir. Stesso Stoicke, 38 ετών, από Monastir. Alexander Stoicoff, 25 ετών, από Monastir. Petre Stoitche, 38 ετών, από Monastir. Risko Stoitche, 33 ετών, από Monastir. Nota Storan, 24 ετών, από Monastir. Namtze Stoyan, 24 ετών, από Monastir. Stoyan Svetan, 25 ετών, από Monastir. Spiro Svetko, 23 ετών, από Monastir. Mihal Tale, 24 ετών, από Monastir. Risto Tome, 24 ετών, από Monastir. Lado Triadafilo, 38 ετών, από Monastir. Starre Vanne, 28 ετών, από Monastir. Lazor Vassil, 15 ετών, από Monastir. Nicola Vassil, 29 ετών, από Monastir. Petre Vassil, 18 ετών, από Monastir. Jovan Waido, 25 ετών, από Monastir. Ilinka Waidova, 20 ετών, από Monastir. Petre Waoum, 18 ετών, από Monastir. Lazor Vassil, 26 ετών, από Monastir (U. S. ). Marios Dina, 20 ετών, από Monastir, Macedonia. Traiko Fonah, 35 ετών, από Monastir, Macedonia. Grigoria... Myron, 18 ετών, από Monastir, Macedonia. Traiko Nikoloff, 22 ετών, από Monastir, Macedonia. Kone Sakineff, 19 ετών, από Monastir, Turkey. Milan Spiroff, 19 ετών, από Monastir, Turkey. Traian Taleff, 19 ετών, από Monastir, Turkey.... ode Stoianoff, ετών, από Monastis. Alexo Stoianoff, 27 ετών, από Monastis. Bogoja Todeff, 18 ετών, από Monastis. Stavie Traitcheff, 24 ετών, από Monastis. Constantin Sterio, 39 ετών, από Monastiv, Turkey. Roche Traiko, 19 ετών, από Monastu. Georghi Bochtlo, 18 ετών, από Monesew. Gheorghe Cache, 23 ετών, από Mongolia. George Dimitri, 25 ετών, από Mongolia. Papadimitri Bambro, 21 ετών, από Monistir, Macedonia. Nedelko Christo, 32 ετών, από Monistir, Macedonia. Abram Paole, 27 ετών, από Monistir, Macedonia. Papadimitri Tasse, 14 ετών, από Monistir, Macedonia. Tol Troyan, 16 ετών, από Monistir, Macedonia. Josif Vasil, 22 ετών, από Monistir, Macedonia. Lazar Vaughel, 22 ετών, από Monsetiv. H... sse Riste, 23 ετών, από Monsister. Georgeo Sterio Stacal, 23 ετών, από Monstir. Manahem Kassorla Jechovah, 24 ετών, από N. Monastir. Nicola Costa, 19 ετών, από Negovan. Gheorghi Mical, 45 ετών, από Negovan. Dimitri Nicola, 17 ετών, από Negovan. Christo Vanghel, 19 ετών, από Negovan. Tenas File, 27 ετών, από Neret. Risto Petre, 32 ετών, από Neret. Petre Stoio, 23 ετών, από Neret. Risto Pando, 31 ετών, από Neret, Macedonia. Flo Vane, 17 ετών, από Neret, Macedonia. Anastas Bassis, 35 ετών, από Neveska, Macedonia. Philip Spyro, 18 ετών, από Nevitcha. Risto Kotchoff, 21 ετών, από Nevoliana. Lazor Tovanoff, 18 ετών, από Nevoliana. Tanas Doneff, 17 ετών, από Nevoliani. Ghitze Naoumtzeff, 36 ετών, από Nevoliani. Lazo Natzoff, 18 ετών, από Nevoliani. Done Stefoff, 17 ετών, από Nevoliani. Cache Tovan, 41 ετών, από Nevoliani. Nicola Vassileff, 19 ετών, από Nevoliani. Ivan Gulorgi, 31 ετών, από Nevoliania. Petre Koleff, 30 ετών, από Nevoliania. Miste Dene, 35 ετών, από Nissia.... olo Trpko, 45 ετών, από Nissia. Spyro Petre, 16 ετών, από Nivitsa. Bertha Jacob Haim, 37 ετών, από Nonastir. Bonna Jacob Haim, 4 ετών, από Nonastir. Gentille Jacob Haim, 16 ετών, από Nonastir. Isaac Jacob Haim, 15 ετών, από Nonastir. Isaac Jacob Haim, 40 ετών, από Nonastir. Rayna Jacob Haim, 8 ετών, από Nonastir. Veliko Ivanoff, 16 ετών, από Obretenik, Macedonia. Trabje Storan, 38 ετών, από Obserna. Blaze Steloff, 41 ετών, από Ohrid Monastir. Peter Strezoff, 25 ετών, από Ohrid Monastir. Christo Stamo, 28 ετών, από Opav, Turkey. Mitre Risto, 18 ετών, από Orova. Marco Tancole, 29 ετών, από Orova. Stehoff Kirste, 16 ετών, από Pateli. Georghef Tacho, 18 ετών, από Pateli. George Darne, 18 ετών, από Peilepe. Jordon Risto, 17 ετών, από Peitersa. Vlade Dimeff, 18 ετών, από Perelope, Turkey. Mile Traicoff, 23 ετών, από Perelope, Turkey. Ordan Angudoff, 20 ετών, από Perlepe. Lazor Arizanoff, 16 ετών, από Perlepe. Tordan Bogheff, 24 ετών, από Perlepe. Spyro Cousmanoff, 17 ετών, από Perlepe. Nicola Dameff, 34 ετών, από Perlepe. Todov Dimoff, 29 ετών, από Perlepe. Spiro Guiorganieff, 17 ετών, από Perlepe. Navtza Jordan Ilaff, 17 ετών, από Perlepe. Filip Iovenoff, 18 ετών, από Perlepe. Dimitre Ivanoff, 18 ετών, από Perlepe. Constantin Lezo, 18 ετών, από Perlepe. Dime Ligor, 29 ετών, από Perlepe. Ilia Massoff, 20 ετών, από Perlepe. Petri Mihal, 17 ετών, από Perlepe. Christo Milan, 26 ετών, από Perlepe. Zdrave Mirtsche, 32 ετών, από Perlepe. Vassil Mitre, 30 ετών, από Perlepe. Iovan Naidoff, 27 ετών, από Perlepe. Koye Ognanoff, 35 ετών, από Perlepe. Cone Riste, 25 ετών, από Perlepe. Iovan Risteff, 25 ετών, από Perlepe. Gheorghi Risto, 29 ετών, από Perlepe. Demitre Sfvetkoff, 25 ετών, από Perlepe. Krste Sfvetkoff, 17 ετών, από Perlepe. Todore Stanojeff, 27 ετών, από Perlepe. Hasalindi Stoianoff, 29 ετών, από Perlepe. Simon Stoianoff, 26 ετών, από Perlepe. Atcho Tlioff, 30 ετών, από Perlepe. Nannie Tode, 23 ετών, από Perlepe. Dino Toftcheff, 20 ετών, από Perlepe. Dragan Ilieff, 24 ετών, από Perlepe, Turkey. Giiorgui Yovan Yantchouleff, 19 ετών, από Perlifie. Theodor Damian, 21 ετών, από Perlipe. Christeff Vanghel, 20 ετών, από Perlope. Steso Milochoff, 23 ετών, από Perovo. Stavie Sphetes, 22 ετών, από Perovo. Jovantche Tane, 17 ετών, από Perovo. Steso Traitcheff, 29 ετών, από Perovo. Sotir Tache, 21 ετών, από Petersko. Vassil Tache, 30 ετών, από Petersko. Tacho Vane, 34 ετών, από Petersko. Spiro Costaki, 19 ετών, από Pliassa. Mikas Falabacou, 15 ετών, από Pliassa. Andreus Farpu, 18 ετών, από Pliassa. Stavre Ianaki, 17 ετών, από Pliassa. Athanas Nastou, 25 ετών, από Pliassa. Athanas Soulico Spiro, 17 ετών, από Pliassa. Andrea Pipas Thoma, 17 ετών, από Pliassa. Stoian Pante, 31 ετών, από Po... k. Tasoe Tole, 31 ετών, από Po... k. Yvan Goche, 36 ετών, από Podenchsam. Pavinn Riste, 20 ετών, από Podenchsam. Yovan Cofe, 22 ετών, από Podenchsan. Temelcoff Stipontsi Tane, 28 ετών, από Pokirmeni. Jovan Ciracovich, 23 ετών, από Polostrogo. Dimitri Milatovich, 18 ετών, από Polostrogo. Janco Peroscevich, 26 ετών, από Polostrogo. Radovan Stanisich, 19 ετών, από Polostrogo. Mirco Stanissich, 17 ετών, από Polostrogo. Jovan Mitse, 35 ετών, από Popozan. Tasse Andon, 30 ετών, από Por.... Pavle Gheorghi, 24 ετών, από Poulier. Vone Gheorghi, 21 ετών, από Poulier. Jocheff Nantcho, 25 ετών, από Prelionbie. Zivan Mihevilovitz, 38 ετών, από Prizzen. Nicolas Velco Antitch, 18 ετών, από Prizzend. Petro K. Chanas, 24 ετών, από Prizzend. Gheorghi Mladen, 21 ετών, από Prizzend. Hria Stanoija, 28 ετών, από Prizzend. Gheorgui Stoyan, 30 ετών, από Prizzend. Stanco Stoytch, 43 ετών, από Prizzend. Petre Yanitch, 27 ετών, από Prizzend. Vucachin Yovan, 24 ετών, από Prizzend. Dimitri Spiro, 39 ετών, από Pseonolis. Dimitri Nicola, 18 ετών, από Racova. Miti Grigor, 40 ετών, από Rambck, Macedonia. Vassel Christoff, 19 ετών, από Ramna. Nicoloi Markoff, 21 ετών, από Ramna. Ilia Taleff, 25 ετών, από Rapotono. Jovantso Paole, 28 ετών, από Rarecham Depart. Dimitri Kali, 18 ετών, από Resna. Ilia Sotir, 18 ετών, από Resna. Dragane Stavreff, 26 ετών, από Resna. Soter Guirrgie Steezoff, 16 ετών, από Resna. Cole Stefo, 17 ετών, από Resna. Eftim Sterghio, 34 ετών, από Resna.... Strezoff, ετών, από Resna. Mihael Tchoukalef, 26 ετών, από Resna. Costa Misovik, 24 ετών, από Retovo. Riste Veliem, 26 ετών, από Retovo. Dimitri Risto, 24 ετών, από Ribero. Cousmen Milencoff, 32 ετών, από Rilevo. Blage Petreff, 21 ετών, από Rilevo. Todov Petreff, 35 ετών, από Rilevo. Blage Trencoff, 22 ετών, από Rilevo. Spiro Staitze, 20 ετών, από Ronla. Anguele Yovan, 27 ετών, από Ropotono. Bojin Iovan, 17 ετών, από Roudari. Stoyan Iovan, 30 ετών, από Roudari. Sotir Filoff, 20 ετών, από Roulier. Marco Gardanevich, 20 ετών, από Rudins. Markar Parghanian, 16 ετών, από Russia. Athanos Dimitri, 21 ετών, από Sal... teir. Efthim Petchef, 28 ετών, από Sal... teir. Avram Carusso, 39 ετών, από Salomique. Kirste Petre, 21 ετών, από Salonica. Capon Isaac, 30 ετών, από Saloniki.... uss Salomon Elie Saporta, 12 ετών, από Saloniki. Salaman Venezia, 25 ετών, από Salonique. Vasil Aleksieff Gjortsckeff, 29 ετών, από Samokoff, Macedonia. Ghiossif Iracli, 25 ετών, από Sandari. Kjendro Dametre, 27 ετών, από Saxalo. Dini Soler, 23 ετών, από Saxalo. Atanas Joanoff, 23 ετών, από Sbara Tagora, Macedonia. Vassil Riste, 33 ετών, από Selka Petkan. Nikola Pamdeiff, 26 ετών, από Serin. Gheorghi Anastas, 23 ετών, από Setina. Kirste Costa, 24 ετών, από Setina. Petre Cotoho, 21 ετών, από Setina. Gheorghi Dimitri, 21 ετών, από Setina. Tasso Dimitri, 26 ετών, από Setina. Dimitri Olnastas, 21 ετών, από Setina. Kirste Spasse, 20 ετών, από Setina. Flo Stoico, 23 ετών, από Setina. Toma Stoyan, 27 ετών, από Setina. Bojin Tirptche, 28 ετών, από Setina. Dimitri Costa, 20 ετών, από Settina. Dunitri Aleksi, 18 ετών, από Sfeta Petea. Mitse Tasse, 17 ετών, από Sirbtzi. Rozin Apostoke, 22 ετών, από Sleka Petkan. Yeliam Darexve, 17 ετών, από Sleka Petkan. Jova Georgiu, 20 ετών, από Sleka Petkan. Jovan Riste, 21 ετών, από Sleka Petkan. Velian Riste, 28 ετών, από Sleka Petkan. Jovan Stefo, 26 ετών, από Sleka Petkan. Kosho Dionis, 34 ετών, από Slenoa. Mossi Pericli, 25 ετών, από Slenoa. Mitre Dime, 30 ετών, από Sleta Petkan. Sparse Nedelko, 35 ετών, από Sleta Petkan. Gavril Fidanoff, 43 ετών, από Smilevo. Andrea Sfetos, 23 ετών, από Smilevo. Petre Traitche, 18 ετών, από Smilovo. Dimitrula Wasilin, 20 ετών, από Smraosch. Fania Wasilin, 4 ετών, από Smraosch. Vasilin Constantin, 32 ετών, από Snitsene, Macedonia. Cole Naido, 24 ετών, από Sorovitch. Dimitri Napoleonoff, 26 ετών, από Sorovitz. Nuczo Haggi Mitzko, 46 ετών, από Sorowitz. Vane S. Sotir, 35 ετών, από Sorowitz. Nicola Done, 20 ετών, από Sovitch. Dimitri Isso, 22 ετών, από Sovitch. Nicola Mitre, 24 ετών, από Sovitch. Costa Kristin, 32 ετών, από Steurcovo. Stoian Gligor, 37 ετών, από Sulina. Petre Gheorghi, 20 ετών, από Tchapary. Petre Naoum, 18 ετών, από Tchapary. Simon Spyro, 19 ετών, από Tchapary. Tanas Zisso, 22 ετών, από Tchernovistche. Ristef Tippe, 25 ετών, από Tehegam, H. Petre Ritte, 29 ετών, από Tekaparu. Athomas Jovan, 14 ετών, από Telonshnia. Foran Riste, 32 ετών, από Telonshnia. Vangel Risto, 14 ετών, από Teoio. Ordem Atamasoff, 16 ετών, από Terlop. Mihailo Gheore, 24 ετών, από Tetovo. Petre Dimitri, 26 ετών, από Tivonia. Iovan Pandil, 21 ετών, από Tivonia. Nikodin Blazey, 20 ετών, από Toher. Nikodin Blazej, 20 ετών, από Toliar. Jarghi Dionis, 14 ετών, από Tunea. Risto Vaneff, 22 ετών, από Tuparo. Yane Kole, 38 ετών, από Turie. Kole Kyrkoff, 24 ετών, από Turie. Lazo Mihal, 37 ετών, από Turie. Noume Stoutche, 36 ετών, από Turie. Lazo Stoyan, 19 ετών, από Turie. Vassil Stoyan, 22 ετών, από Turie. Tasse Jossiff, 20 ετών, από Turkey. Yani Thana... Sakelaridi, 48 ετών, από Turu.... Gligor Naoumtzeff, 18 ετών, από Tzercchovo. Dimitri Ttzoff, 17 ετών, από Tzirehovo. Papa Ilya Dimitri, 30 ετών, από U. S.. Jovan Cete, 42 ετών, από U. S. A.. Sckaule Jalle, 28 ετών, από Uonastn. Lsojan Kirko, 24 ετών, από Uonastn. Milan P. Kristo, 28 ετών, από Uskub. Thoma Petre, 18 ετών, από Uskub. Dada Ristits, 28 ετών, από Uskul. Yanni Gotcho, 32 ετών, από Vahif Kisi. Petko Trifon, 19 ετών, από Valornchina. Illia Michkoff, 18 ετών, από Varoche. Petre Ileff Glsesrgovtche, 27 ετών, από Veley. Brche Riste, 17 ετών, από Velonshua. Nicolas Glseorghi, 17 ετών, από Velouchina. Gheorghi Karafil, 18 ετών, από Velouchina. Lazor Michal, 20 ετών, από Velouchina. Riste Olndonoff, 17 ετών, από Velouchina. Riste Tane, 16 ετών, από Velouchina. Nedelsco Iovantche, 32 ετών, από Velouchine. Ilia Karafil, 19 ετών, από Veloucluna. Constan Dimoulas, 25 ετών, από Velvendo. Stephanos Arghiropoulas, 35 ετών, από Velvendos. Markos Karonanghelos, 18 ετών, από Velvendos. Nicalos Karouanghelos, 35 ετών, από Velvendos. Anastasio Soupouras, 27 ετών, από Velvendos. Giorgio Vlati... , 22 ετών, από Velvendos. Georghi Mitche, 32 ετών, από Verbeni. Risto Stoitche, 32 ετών, από Verbeni. Traian Terptche, 32 ετών, από Verbeni. Bogor Ristoff, 25 ετών, από Villape Serri. Mitre Ristoff, 30 ετών, από Villape Serri. Risto Vane, 23 ετών, από Villape Serri. Simen Vaneff, 22 ετών, από Villape Serri. Jovani Olabacka, 4 ετών, από Vittolia. Vassilka Olabacka, 29 ετών, από Vittolia. Soultana Slonayo, 38 ετών, από Vittolia. Otze Tala, 47 ετών, από Vittolia. Bekiar Filip Cole, 24 ετών, από Vochtano.... Gheorghi Lazor, 23 ετών, από Vochtarani. Mitse Naoumthe, 18 ετών, από Vochtarani. Mitse Nicola, 22 ετών, από Vochtarani. Krste Irunof Pandeli, 21 ετών, από Vochtaraui.... itse Dine Christo, 30 ετών, από Vodena. Gorghi Dina, 29 ετών, από Vodena. Andon Gosghi, 18 ετών, από Vodena. Risto Mitseff, 46 ετών, από Vodena. Iovan Mizzi, 18 ετών, από Vodena. Christo Nicola, 17 ετών, από Vodena. Peridis Papadopoulos, 22 ετών, από Vodena. Veissil Parichkoff, 29 ετών, από Vodena. Christo Traico, 17 ετών, από Vodena. Vouche Gatso, 33 ετών, από Vodena, Turkey. Nasse Rissaff, 25 ετών, από Vodina. Constantin Gheorghieff, 16 ετών, από Vostaran. Dimitri Papa Gheorghieff, 41 ετών, από Vostaran. Tanas Gheorghieff, 18 ετών, από Vostaran. Christo Nitseff, 30 ετών, από Vostaran. Mintche Petreff, 38 ετών, από Vostaran. Petre Risteff, 41 ετών, από Vostaran. Gheorgi Zinis Lognion, 20 ετών, από Vozanni. Stefan Stemtse, 38 ετών, από Vratzitsa,. Ligorn Bone, 22 ετών, από Waslawa. Nado Stotz Corisch, 18 ετών, από Waslawa. Nicola Paxton Stojan, 19 ετών, από Waslawa. Staitche Kosta, 38 ετών, από Zaberdani, Macedonia. Krste Sterghia, 18 ετών, από Zaberdani, Macedonia. Risto Vane, 18 ετών, από Zaberdani, Macedonia. Tanas Stoian, 27 ετών, από Zabirdeni. Petre Costa, 26 ετών, από Zabirdeny. Kosta Tipel, 22 ετών, από Zabirdeny. Trptze Alexoff, 17 ετών, από Zabrdani. Spiro Georgeff, 18 ετών, από Zagoritschain, Macedonia. Dune Nesseff, 18 ετών, από Zagoritschain, Macedonia. Joan Dimitri, 25 ετών, από Zagoritschani, Macedonia. Georgi J. Zouznroff, 18 ετών, από Zagoritschani, Macedonia. Giani V. Zouznroff, 38 ετών, από Zagoritschani, Macedonia. Naoum Bojin, 33 ετών, από Zelovo. Vassil Traico, 30 ετών, από Zelovo. Stefan Stoyan, 24 ετών, από Zencova. Stefan Nicolof, 21 ετών, από Zerecham. Ionie Riste, 1 ετών, από Zerecham. Zdrave Cote, 24 ετών, από Zerre. Anastas Constantin, 19 ετών, από Zradvitza. Christo Alexis, 36 ετών. Petro Alexis, 11 ετών.... Arso, 31 ετών. Nastol Bogdan, 17 ετών. Ilie Dineff, 19 ετών. Nicolas Ghoro, 23 ετών. Filip Irdanovitch, 28 ετών. Nicolas Ivetco, 34 ετών. Dimitri Jordaneff, 20 ετών. Illia Karsto, 31 ετών. Ghorgi Kirsteff, 31 ετών. Lazo Konstantin, 22 ετών. Bl... Mijatovic, 18 ετών. Milka Miljevic, 17 ετών. Mirko Mirjacic, 22 ετών. Vukota Mirjucic, 20 ετών. Nicola Mitze, 36 ετών. Milo... Nikcevitch, 20 ετών. Angele Lazer Papaleff, 32 ετών. Lazo Ronstantinoff, 19 ετών. Mirko Schaletich, 23 ετών. Mitro Stefo, 25 ετών. Mcoloff Stocko, 26 ετών. Ristoff Stoen, 26 ετών. Petre Stoianeff, 29 ετών. Mara Tacheff, 13 ετών. Weaden Iovan Tanaj, 23 ετών. Giorgi Trainenoff, 18 ετών. Lazo Trayenoff, 14 ετών. Itchs Vanoff, 23 ετών. Petre Vanoff, 23 ετών. Stojko Vasillio, 24 ετών. Jovan Vusovic, 28 ετών.

 

Περί των αρχαίων Μακεδόνων *   Δημήτρη Λιθοξόου

Στην ελληνική εθνική ιστορία, και συγκεκριμένα στο κεφάλαιο περί αρχαίας Μακεδονίας, εδράζεται η βασική θέση του ελληνικού έθνους, στη διαμάχη των τελευταίων ετών για τη χρήση του ονόματος Μακεδονία και των παραγώγων του. Η θέση αυτή είναι πως οι αρχαίοι Έλληνες αποτελούσαν έθνος, οι δε αρχαίοι Μακεδόνες συνιστούσαν ένα τμήμα του έθνους αυτού. Προέκταση της καθαρά ιδεολογικού χαρακτήρα αυτής θέσης, αποτελεί το πολιτικό "επιχείρημα" ότι οι σύγχρονοι Έλληνες ως συνεχιστές του ελληνικού έθνους, είναι οι νόμιμοι κληρονόμοι της χώρας που κατοικούσαν οι Αρχαίοι Μακεδόνες, άρα και των σχετικών ονομάτων, συμβόλων κλπ. και των παραγώγων του. Η θέση αυτή είναι πως οι αρχαίοι Έλληνες αποτελούσαν έθνος, οι δε αρχαίοι Μακεδόνες συνιστούσαν ένα τμήμα του έθνους αυτού. Στο βαθμό που το ελληνικό κράτος, ως μέλος πλέον ευρύτερων πολιτικών σχηματισμών, δεν έχει το δικαίωμα της απόφασης κήρυξης Πολέμου, η μάχη για τη Μακεδονία περιορίζεται σε διπλωματική διαμάχη επί του συμβολικού (του ονόματος). Και καθώς στη σύγχρονη διπλωματία οι εκπρόσωποι των άλλων κρατών λαμβάνουν στα σοβαρά, επί του συγκεκριμένου, μόνο το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού των λαών και όχι τις ενστάσεις που εδράζονται στους αντίπαλους εθνικούς μύθους, μια ελληνική ήττα μοιάζει σχεδόν αναπόφευκτη. Μια ελληνική ήττα, σε αυτή την ύστερη φάση του μακεδονικού ζητήματος, είναι πολύ πιθανό να σηματοδοτήσει για το ελληνικό έθνος την έναρξη μιας εσωτερικής συλλογικής υπαρξιακής αναζήτησης, αναφερόμενης πλέον στην ίδια την ουσία του εθνικού μύθου του και στις πολιτικές-κρατικές σκοπιμότητες που ώθησαν διαχρονικά σε μια τέτοιου τύπου ιδεολογική συγκρότηση. Ευελπιστούμε πάντα να βοηθήσουμε σε μια τέτοια εξέλιξη, καθώς θεωρούμε προϋπόθεση για την υπέρβαση του εθνικού κράτους την αποδόμηση της ιδεολογίας του και την έξοδο των εγκλωβισμένων μελών του από αυτή την κοινότητα, σε μια κατεύθυνση αναζήτησης και προβληματισμού γύρω από την πρόταση πολιτικής θεμελίωσης μιας μεταεθνικής πολυπολιτισμικής ευρωπαϊκής δημοκρατίας. Έχοντας αυτή τη λογική, επιχειρούμε εδώ να παρέμβουμε στη συζήτηση περί του ελληνισμού των αρχαίων Μακεδόνων. Χωρίς να εμπλακούμε στη φιλολογική διαμάχη για τις μαρτυρίες και τις ερμηνείες των αρχαίων πηγών που απασχόλησε στο παρελθόν τους ευρωπαίους λόγιους, καθώς στη σημερινή συγκυρία κάτι τέτοιο θα μπορούσε εύκολα να παρεξηγηθεί ή σκόπιμα να διαστρεβλωθεί ένθεν κακείθεν, θα περιοριστούμε στην ανάδειξη ενός σημαντικού γεγονότος που δεν είναι και τόσο γνωστό. Το ότι δηλαδή το ελληνικό έθνος τις πρώτες δεκαετίες της συγκρότησής του, μέχρι περίπου τα μέσα του 19ου αιώνα, θεωρούσε τους Μακεδόνες ως βάρβαρους και εχθρούς της αρχαίας Ελλάδας. Κοντολογίς οι τότε εθνικά Έλληνες, πίστευαν σε πράγματα που σήμερα διακηρύττουν οι "ακατονόμαστοι" γείτονες και απορρίπτει ο απανταχού Ελληνισμός μετά βδελυγμίας. Ας έρθουμε λοιπόν στα σχετικά κείμενα-πηγές που θεμελιώνουν τον ισχυρισμό μας. Ξεκινάμε με το δεύτερο τόμο της Ιστορίας της Ελλάδος, του Γόλδσμιθ (Oliver Goldsmith), έργο το οποίο μετέφρασε και επιμελήθηκε ο Δημήτριος Αλεξανδρίδης. Σε αυτό το βιβλίο που τυπώθηκε στη Βιέννη το 1806, οι έλληνες αναγνώστες της εποχής μπορούσαν να διαβάσουν πως "οι Μακεδόνες εθεωρούντο ανάξιοι της κοινωνίας του συμμαχικού σώματος των Ελλήνων, και ως αλλοεθνείς και οπωσούν ημιβάρβαροι, οι οποίοι εκαυχώντο μεν Έλληνες το γένος, διέφερον δε αυτών κατά τε τα ήθη και την πολιτείαν". Να μάθουν επίσης ότι "πάντοτε οι βασιλείς της Μακεδονίας εδιώχθησαν ως αλλοεθνείς" από τα κοινά πράγματα των Ελλήνων, και πως "οι Έλληνες, όσοι περιελαμβάνοντο υπ' αυτό το όνομα, ενόμιζον επικίνδυνον και ολεθρίαν εις εαυτούς την είσοδον των ξένων εις την Ελλάδα, οίοι ενομίζοντο και οι Μακεδόνες" [Αλεξανδρίδης 1806, σ. 1 και 16]. Την επόμενη χρονιά τυπώθηκε στο τυπογραφείο του Νικολάου Γλυκή στη Βενετία μια Επιτομή Ιστορίας της Ελλάδος, που είχε γράψει ο Γ. Δ. του Ελληνομουσείου στο Λιβόρνο και είχε χρηματοδοτήσει η Αδελφότητα των Ορθοδόξων Ελλήνων της ίδιας πόλης. Στο δεύτερο τόμο αυτού του έργου μπορούσε κάποιος να διαβάσει ότι η Μακεδονία "ενομίσθη και ήτον τη αληθεία βάρβαρος" και ότι ένας εμφύλιος πόλεμος μεταξύ των Ελλήνων "έφερε την Ελλάδα να πέσει εις τας χείρας του Φιλίππου", που στην αρχή του πολέμου "εστάθη ουδέτερος, αφίνων τους Έλληνας να αδυνατήσουν αλλήλων". Να μάθει ακόμα πως στη μάχη της Χαιρώνειας αυτό που κρίθηκε ήταν "η δουλεία ή η ελευθερία της Ελλάδος" και δυστυχώς "εβεβαιώθη το πρώτον". Πως οι ηττημένοι εκεί από τους Μακεδόνες, έγραψαν το εξής επίγραμμα προς τιμή των νεκρών τους: "Ούτοι κατ' εχθρών όπλα έλαβον αξίως, ζωήν δεν αψύχησαν υπέρ πατρίδος, αλλά τον θάνατον προυτίμησαν ανδρείως, παρ' οι Έλληνες δούλοι γίνωσιν αχρείως" [ΓΔ 1807, σ. 76, 84, 108, 111]. Ας σημειωθεί ότι το ίδιο ακριβώς έργο, με τον ίδιο τίτλο, θα επανεκδοθεί στο τυπογραφείο του Νικολάου Γλυκή στη Βενετία το 1815. Στην επανέκδοση όμως ως συγγραφέας εμφανίζεται όχι ο Γ. Δ. αλλά ο ιερομόναχος Γρηγόριος Παλιουρίτης. Τα ανωτέρω περί Μακεδόνων αποσπάσματα επαναλαμβάνονται και εδώ αυτούσια [Παλιουρίτης 1815, σ. 75, 83, 107, 109]. Το 1808 εκδίδεται στην Κωνσταντινούπολη μια Επιτομή χρονολογική της Γενικής Ιστορίας, μεταφρασμένη από τα γαλλικά και ξαναδουλεμένη από τον Λάμπρο Αντωνιάδη, με την άδεια και την προτροπή του πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως. Και εδώ οι έλληνες μάθαιναν ότι οι αρχαίοι Μακεδόνες υπήρξαν εχθροί των Ελλήνων: "Μετά την παρακμήν των Λακεδαιμονίων, οι Έλληνες μηδαμώς ησυχάζοντες, επροξένησαν εαυτοίς τον ίδιον όλεθρον διά των εμφυλίων πολέμων, και διά των αδιαλείπτων διχονοιών τους. Αλλ' εκ τούτων Φίλιππος, ο Βασιλεύς Μακεδόνων μεγάλως ωφελήθη και ενεδυναμώθη δια της αγχινοίας του μάλλον, παρά της ανδρείας του, ώστε κατήντησε να γένη κύριος σχεδόν όλης της Ελλάδος, και μόνοι οι Αθηναίοι των άλλων Ελλήνων εμψυχωθέντες υπό του Δημοσθένους, αντέστησαν όλαις δυνάμεσι προς την μέλλουσαν μεγαλειότητα των Μακεδόνων, πλην ανωφελώς" [Αντωνιάδης 1808, 26-27]. Το ίδιο έτος κυκλοφόρησε στη Βενετία ένα ιστορικό παιχνίδι που απευθυνόταν στους καλλιεργημένους "απογόνους των Γραικών", που έδειχναν ενδιαφέρον για "την μελέτην της ιστορίας των προγόνων". Την επιμέλεια της έκδοσης είχε ο Α. Β. Στις σχετικές καρτέλες, οι παίκτες διάβαζαν πως του Φιλίππου η "Μακεδονία υψώθη κατά της Ελλάδος", πως ο Φίλιππος με αφορμή τον λεγόμενο ιερό πόλεμο "εισέβη εις την Ελλάδα και κυριεύσας αυτήν, τον ετελείωσε", και πως μετά το θάνατο του Φιλίππου, "οι Έλληνες και τα λοιπά υποχείρια έθνη εξωπλίσθησαν κατά του υιού του" [ΑΒ 1808, σ. 6, 171, 183]. Ο Δανιήλ Φιλιππίδης μεταφράζει και σχολιάζει, σε γλώσσα που θα ονομάζαμε απλή καθαρεύουσα, το έργο Justini Historiarum philippicarum ex Trogo Pompeio, το οποίο τυπώνεται στη Λειψία το 1817. Οι φιλίστορες Γραικοί διάβαζαν εδώ ότι η διχοστασία και οι εμφύλιοι πόλεμοι στην Ελλάδα επέτρεψαν "να έβγη επάνω το ρυπαρόν και σκοτεινόν όνομα των μακεδόνων" και να κατορθώσει ο Φίλιππος " να βάλη επάνω εις τον λαιμόν της Ελλάδος και της Ασίας, ως ζυγόν δουλείας, το βασίλειον των μακεδόνων". Κατέληξε έτσι να υπάρχει: "Αισχρόν και ελεεινόν θέαμα, η Ελλάς οπού και τότε ακόμα διά ταις δυνάμεις της και την αξίαν, ήταν η πρώτη της γης, βασιλέων βέβαια και εθνών νικήτρια πάντοτε και κυρία πολλών ακόμα πόλεων, να επερείδεται εις ξένας βάσεις, ευχόμενη ή απευχόμενη πόλεμον. Οι εκδικηταί της οικουμένης να βάνουν ταις ελπίδας τους εις δύναμιν ενός ξένου". Υπάρχουν στο βιβλίο κεφάλαια με τίτλο "Συμφοραίς της Ελλάδος υπό τον μακεδόνα Φίλιππον" και "Ο Φίλιππος καταξεσχίζει την Ελλάδα". Ο Φιλιππίδης σχολιάζοντας την προσωπικότητα του Φιλίππου γράφει: "Από αυτά ημπορείς να συμπεράνης τι ήταν ο Φίλιππος, και να τον ορίσης. Βέβαια εις αυτόν τον ορισμόν δεν ηξεύρω αν ημπορείς να αφήσης κανένα κακόν επίθετον. Ημπορεί να παραβάλλη τινάς τον Φίλιππον με τον Σεβήρον αυτοκράτορα των ρωμάνων. Αν κάτι διαφορά, αι περιστάσεις είναι τα αίτια. Και οι δύο επιτηδειότατοι ηγεμόνες, όμως μοχθηρότατοι άνθρωποι. Άξιοι και οι δύο αποστροφής και μίσους" [Φιλιππίδης 1817, σ. 131, 144, 151, 152]. Σε μια άλλη Γενική Ιστορία που τυπώνεται το 1820 στο Ιάσιο και συγγραφέας της είναι ο Νικόλαος Πολύαινος (Ν. Π.), το τότε "Πανελλήνιον", μπορούσε να μάθει ότι κατά την αρχαιότητα: "Οι Έλληνες έφθασαν εις μέγαν βαθμόν δυνάμεως και δόξης, και τέλος παρήκμασαν και σχεδόν εξηφανίσθησαν. Κατά ταύτην και οι πρότερον άσημοι και καταφρονημένοι Μακεδόνες, διά της φρονήσεως και των στρατηγικών προτερημάτων του Φιλίππου και του Αλεξάνδρου έφθασαν εις τοιούτον βαθμόν μεγαλείου και δυνάμεως, εις οποίον δεν έφθασεν ποτέ άλλο έθνος, εις τόσον ολίγον διάστημα καιρού" [Πολύαινος 1820, σ. ε, στ] Το 1830 κυκλοφόρησε στη Βιέννη ο δεύτερος τόμος του έργου Ιστορίαι των Ανθρωπίνων Πράξεων, του Κωνσταντίνου Κούμα. Ο λόγιος που θεωρείται από το ελληνικό έθνος ως "δάσκαλος του Γένους", έγραφε αναφερόμενος στη σχέση Ελλήνων και Μακεδόνων, πως οι βασιλείς των Μακεδόνων "προσπάθησαν να συναφθούν με το Ελληνικόν πνεύμα", πλην όμως "αι προσπαθήσεις αύται απέβλεπαν μόνον την παιδείαν των ηγεμόνων, όχι δε και των πτωχών υπηκόων, τους οποίους εκαταφρόνουν οι Έλληνες ως βαρβάρους" [Κούμας 1830, σ. 140]. Το 1830 επίσης τυπώνεται στο Παρίσι ο τρίτος τόμος από τα Άτακτα του Αδαμαντίου Κοραή, του σημαντικότερου ίσως έλληνα διανοούμενου της εποχής. Ο τότε θεωρούμενος σοφός γέροντας Γραικός δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνείας, μιλώντας για τους Μακεδόνες: "Ο πανούργος της Μακεδονίας δεσπότης (Φίλιππος) παρετήρησεν, ότι οι Έλληνες, φθαρμένοι τα ήθη, δεν ήσαν πλέον καλοί να φυλάτωσι την ελευθερίαν των, όθεν έκαμεν ό,τι κάμνουν συνήθως όλοι οι δορικτήτορες δεσπόται. Ηύξησε την φθοράν, έως να την καταστήσην ανίατον, αυξάνων τας διχονοίας των πόλεων δωροδοκών αφθόνως τους δημαγωγούς και προδότας της Ελλάδος, διά να ερεθίζωσιν αδιακόπως τους δημοτικούς κατά των ολιγαρχικών, και τούτους πάλιν κατ' εκείνων, εωσού εκέρδησε την ολέθριον εις τους Έλληνας νίκην της Χαιρωνείας. Τούτο το έτος απέθανεν εις τας Αθήνας, μην υποφέρων την ταπείνωσιν της πατρίδος του, και ο ρήτωρ Ισοκράτης, ένας από τους ολίγους εκείνους αληθείς φιλοπάτριδας, των οποίων αν ήκουαν τας συμβουλάς οι Αθηναίοι, δεν ήθελαν πέσειν, ουδέ συγκατασύρειν την Ελλάδα όλην εις την πτώσίν των. Αλλ' ουδ' οι δορικτήτορες μένουν άπτωτοι διόλου. Εξεναντίας, δίκη τις αόρατος τους σαλεύει και αυτούς, ενώ σαλεύουν την ειρήνην και την ησυχίαν των άλλων, έως να πέσωσι πτώμα τόσον ελεεινότερον, όσον γίνετ' από τόπον υψηλότερον, διά να πληρωθή ο ιερός ούτος χρησμός " Ουδείς δίχα απωλείας και ζημίας κακός εστι". Μετά δύο έτη από της εν χαιρωνείας μάχης, εδολοφονήθη, εις αυτούς της θυγατρός του τους γάμους, ο επίβουλος της ελληνικής ελευθερίας Φίλιππος. Ευτυχέστερος καν εις τούτο παρά τον ασυγκρίτως μεγαλουργότερον του καιρού μας δορικτήτορα, όστις και πριν αποθάνη εστερήθη την ελευθερίαν του από ανθρώπους όχι πολύ πλέον σεβομένους την κοινήν των ανθρώπων ελευθερίαν. Φυσικά μετά τον θάνατον του Φιλίππου αι Ελληνικαί πόλεις επεθύμησαν να ανακτήσωσι την προτέραν αυτονομίαν, καταφρονούντες μάλιστα τον υιόν και διάδοχον αυτού Αλέξανδρον" [Κοραής 1830, 138, 139]. Ένα χρόνο μετά τυπώνεται στο Ναύπλιο, πρωτεύουσα τότε του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, μία επιτομή της Παλαιάς Ιστορίας. Πρόκειται για ένα βιβλίο προοριζόμενο για τα προκαταρκτικά σχολεία, μεταφρασμένο από τα γαλλικά και συμπληρωμένο από το Ν. Σιλήβεργο. Οι μαθητές μπορούσαν να διαβάσουν εκεί πως "μ' όλον ότι οι βασιλείς της Μακεδονίας διϊσχυρίζοντο, ότι εκατάγοντο από τον Ηρακλέα, οι Έλληνες δεν τους εθεωρούσαν ομοεθνείς, αλλ' ως βαρβάρους, καθώς και τους Πέρσας" [Σιλήβεργος 1831, 67]. Το 1836 τυπώνεται στη Σμύρνη η Ιστορίας της Αρχαίας Ελλάδος για χρήση των μαθητών των εκεί ελληνικών σχολείων. Στην αρχή του κεφαλαίου για την αρχαία Μακεδονία, ο αναγνώστης μάθαινε πως: "Της Μακεδονίας το βασίλειον είχεν υπάρξειν υπέρ τα τετρακόσια έτη, αλλά χωρίς ποτέ να λάβη μεγάλην τινά φήμην. Δεν εσυγκρότει μέρος της Ελληνικής συμπολιτείας, ουδ' έστελλεν αντιπρόσωπον εις την βουλήν των Αμφικτυόνων. Οι κάτοικοι εκαυχόντο μεν ως από Ελληνικήν αποικίαν καταγόμενοι, αλλ' είχαν ολίγην συγκοινωνίαν με τους Έλληνας, και εθεωρούντο υπ' αυτών ως βάρβαροι" [Ερανιστής 1836, σ. 98-99]. Το προαναφερόμενο σχολικό εγχειρίδιο θα πραγματοποιήσει διαδοχικές εκδόσεις. Το 1844 θα τυπωθεί πάλι στη Σμύρνη, αλλά σε άλλο τυπογραφείο, η τέταρτη έκδοση, όπου επαναλαμβάνονται ακριβώς τα ίδια περί Μακεδονίας με αυτά της πρώτης έκδοσης [Ερανιστής 1844, σ. 88]. Το 1839 εκδίδεται στη Αθήνα μεταφρασμένη και επιμελημένη από το γυμνασιάρχη Γεώργιο Γεννάδιο, η Γενική Ιστορία του Καμμερέρου (Cammerer), που προοριζόταν για σχολική χρήση. Τυπώνεται στο τυπογραφείο του Ανδρέα Κορομηλά, που φαίνεται πως είχε αναλάβει τότε και για τα επόμενα χρόνια τις περισσότερες σχολικές εκδόσεις. Μεταξύ άλλων οι μαθητές μάθαιναν στην Ιστορία πως ο Φίλιππος ήταν "εχθρός πανούργος" της Ελλάδας και πως στη Χαιρώνεια, όχι μόνο "ηττήθησαν οι Έλληνες", αλλά αυτή η ήττα αυτή "έγινε τάφος της ελευθερίας και αυτονομίας των Ελλήνων" [Γεννάδιος 1839, σ. 34 και 38]. Το 1841, ως νέος Δημοσθένης, ο πρόεδρος της Αρχαιολογικής Εταιρείας Ιακωβάκης Ρίζος Νερουλός, σε λόγο που εκφωνεί σε εκδήλωση που πραγματοποιείται στην πρωτεύουσα του ελληνικού κράτος, και μάλιστα πάνω στην Ακρόπολη, υποστηρίζει πως ο Φίλιππος όχι μόνο νίκησε την Ελλάδα στη Χαιρώνεια, αλλά "έπραξεν άλλο της νίκης ολεθριώτερον, εγέννησεν τον Αλέξανδρον" [Δημαράς 1986, 70-71]. Το έτος 1845, ένας "νέος γνωστός για τις ιστορικές μελέτες του", ο μετέπειτα έλληνας εθνικός ιστορικός Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, μεταφράζει και επιμελείται τη Γενική Ιστορία του γάλλου ιστορικού Λευΐ, που εκδίδει προς σχολική χρήση ο Ανδρέας Κορομηλάς. Σε αυτό το βιβλίο ιστορίας οι μαθητές διδάσκονταν πως οι αρχαίοι Μακεδόνες ήταν εχθροί των Ελλήνων. Στο σχετικό κεφάλαιο για την αρχαία Μακεδονία, μάθαιναν πως "ο Φίλιππος αφού κατέπαυσε τας εμφυλίους ταραχάς της Μακεδονίας και συνέστειλε τους εξωτερικούς αυτής εχθρούς, εβουλεύθη την υποδούλωσιν της Ελλάδος", πως "κατεπολέμησε τους Ιλλυριούς, τους Θράκας και τους Σκύθας, και επανήλθεν αύθις μετ' ολίγον εις την κυρίαν αυτού ιδέαν, της Ελλάδος την υποδούλωσιν" και πως στη Χαιρώνεια, στις 3 Αυγούστου 338, "ενικήθησαν οι Έλληνες και απώλεσαν την ελευθερίαν" [Παπαρρηγόπουλος 1845, σ. 130-131]. Το 1848, ο καθηγητής Νικόλαος Σαρίπολος, σε λόγο που εκφώνησε στις 21 Οκτωβρίου 1848, κατά την έναρξη των μαθημάτων των αρχαίων Ελληνικών πολιτευμάτων, τόνιζε κατηγορηματικά πως "ο Φίλιππος, ωφεληθείς εκ των εμφυλίων τούτων σπαραγμών, τολμητίας Βασιλεύς, την Ελλάδα άπασαν κατέστησεν υποχείριον εαυτώ, και εις τας πεδιάδας της Χαιρωνείας εξεψύχησεν η ελευθερία της Ελλάδος". Μετά τη μάχη στη Χαιρώνεια, "πέπλος μέγας δουλείας επισκιάζει την Ελλάδα, εποχή μακράς καταστροφής, εποχή άγονος! Τους Μακεδόνες διαδέχονται οι Ρωμαίοι, τους Ρωμαίους οι Βάρβαροι του Βορρά, τούτους δε οι αιμοχαρείς της Κασπίας περίοικοι" [Σαρίπολος 1848, σ. 11 και 24]. Ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος επανέρχεται το 1849 στο ζήτημα των Μακεδόνων, χωρίς να είναι σίγουρος για την καταγωγή τους. Σε νέο βιβλίο σχολικής ιστορίας που γράφει και τυπώνεται το έτος αυτό σημειώνει: "Οι Μακεδόνες, άδηλον εάν υπάγωνται εις την Θρακικήν, εις την Ελληνικήν ή εις την Ιλλυρικήν φυλήν, διότι εκάστη των γνωμών τούτων έχει τους θιασώτας αυτής. Η δε τετάρτη (άποψη) και πιθανωτάτη είναι ότι ήσαν έθνος Ιλλυρικόν μεμιγμένων μετά Ελλήνων". Σε άλλο δε κεφάλαιο συμπληρώνει: "Η μακεδονική εποχή δύναται ευλόγως να διακριθή από της Ελληνικής, διότι το Μακεδονικόν έθνος εξεπλήρωσεν, εν τη Γενική Ιστορία, εντολήν άλλην παρά το Ελληνικόν" [Παπαρρηγόπουλος 1849, σ. 96 και 193]. Από την ανάγνωση των ανωτέρω, γίνεται φανερό ότι η κοινότητα του ελληνικού έθνους, κατά τις πρώτες δεκαετίες της συγκρότησής της, είχε εντάξει τους αρχαίους Μακεδόνες εντός της εθνικής ιστορίας της ως εχθρούς-κατακτητές των αρχαίων Ελλήνων. Στα μέσα του 19ου αιώνα, το πολιτικό σχέδιο του ελληνικού εθνικισμού που έμεινε γνωστό ως Μεγάλη Ιδέα, και διατυπώθηκε για πρώτη φορά το 1844 από το βλάχικης καταγωγής κορυφαίο πολιτικό της εποχής (και πρωθυπουργό της Ελλάδας) Ιωάννη Κωλέττη, επέβαλε την ιδεολογική προετοιμασία του πληθυσμού της χώρας, για μελλοντική επίθεση του ελληνικού κράτους στη βαλκανική ενδοχώρα. Το επεκτατικό σχέδιο απαιτούσε μεταξύ άλλων, τη δημιουργία ελληνικών ιστορικών τίτλων κληρονομίας επί των εδαφών βορείως των ελληνικών συνόρων, μεγάλο μέρος των οποίων αποτελούσαν οι οθωμανικές μακεδονικές επαρχίες. Ο τίτλος του εθνικού ιστορικού δεν δόθηκε τυχαία στον Κωνσταντίνο Παπαρρηγόπουλο. Αυτός είναι ο βασικός συγγραφέας της ιστορίας των ελληνικού έθνους. Αρκετοί άλλοι πριν ή παράλληλα με αυτόν συνέβαλαν στην προσπάθεια, ωστόσο το τελικό έργο φέρνει τη δική του υπογραφή. Ο εθνικός ιστορικός δεν καταγράφει τα γεγονότα του παρελθόντος. Από αυτά, άλλα επιλέγει, άλλα ανακατασκευάζει και άλλα αποσιωπά, σύμφωνα με τις ανάγκες πολιτικής λειτουργίας και αποτελεσματικότητας του έργου του. Μέχρι το δημιούργημά του, η ελληνική εθνική ιστορία, να λάβει την οριστική λειτουργική μορφή, ένα κεφάλαιο μπορεί να ξαναγραφτεί, να αλλάξει μορφή, ακόμα και να μετατραπεί στο αντίθετό του. Η Μεγάλη Ιδέα επέβαλε στον εθνικό ιστορικό να προχωρήσει στον "εξελληνισμό" των αρχαίων Μακεδόνων, και στην παρουσίαση των εχθρών ως ομοεθνών. Ας παρακολουθήσουμε τη σκέψη του, όπως καταγράφεται  στην Ιστορία του Ελληνικού Έθνους το 1853: "Οι Μακεδόνες, αν και μη αναφερόμενοι εις τους αρχαιοτάτους χρόνους της Ελληνικής ιστορίας, ήσαν όμως Έλληνες. Ιδίως δε οι βασιλείς αυτών έλεγον εαυτούς απογόνους του Ηρακλέους, και οι άλλοι Έλληνες τους θεωρούσαν ως ομογενείς, διότι εδέχοντο αυτούς εις τους Ολυμπιακούς αγώνας, εις τους οποίους ουδείς εγίνετο δεκτός ν' αγωνισθή αν δεν ήτο Έλλην. Η Μακεδονία λοιπόν ήτο κατ' αρχάς μία από τας πολλάς εκείνας μικράς Ελληνικάς βασιλείας, τας οποίας είδομεν εις τους αρχαιοτάτους χρόνους της Ελλάδος. Έπειτα η βασιλεία δεν κατηργήθη εις την χώραν εκείνην, καθώς εις το μεγαλύτερον μέρος της Ελλάδος, αλλά διετηρήθη. Προς τούτοις οι Μακεδόνες, επειδή κατώκουν εις την βορειοτέραν άκραν της Ελλάδος, και είχον τριγύρω των πολλά βάρβαρα έθνη, με τα οποία ήσαν εις ακαταπαύστους πολέμους, δεν ειμπόρεσαν να προκόψωσιν όσον οι άλλοι Έλληνες εις τα γράμματα και εις τας τέχνας. Και επί Φιλίππου ακόμη είχον ομοιότητά τινα με τους παναρχαίους Έλληνας, όπως περιγράφει αυτούς ο Όμηρος επί του Τρωϊκού πολέμου" [Παπαρρηγόπουλος 1853, σ. 57]. Ως μεγάλος πρωτομάστορας, ο Παπαρρηγόπουλος δόμησε τόσο καλά τη μακεδονική ψηφίδα, ώστε δεν άφησε ουσιαστικό περιθώριο για διορθώσεις και μερεμέτια στους επίγονους μαθητάδες, εκτός από μια αναπόφευκτη απόδοση του κειμένου σε μεταγενέστερη σύγχρονη γλώσσα και την κατά βούληση προσθήκη μερικών υποσημειώσεων.

Βιβλιογραφία ΑΒ 1808: Ιστορικόν χαρτοπαίγνιον περιέχον επιτομήν της ελληνικής ιστορίας της οποίας προηγείται γενική προθεωρία της αρχαίας ιστορίας, εκ της τυπογραφίας Γεωργίου Βενδώτου, εν Βιέννη της Αυστρίας 1808. Αλεξανδρίδης 1806: Γολδσμίθ Ιστορία της Ελλάδος Από της πρώτης καταβολής των Ελληνικών πραγμάτων άχρι της αλώσεως της Κωνσταντινουπόλεως υπό των Οθωμανών, νυν πρώτον μεταφρασθείσα εκ του πρωτοτύπου της Αγγλικής διαλέκτου κατά την νεωτάτην εν Λονδίνω έκδοσιν εις την καθ' ημάς των Ελλήνων διάλεκτον, άμα δε και επαυξηθείσα υπό Δημητρίου Αλεξανδρίδου ιατρού, του εκ Τυρνάβου της Θεσσαλίας, και μέλους αντεπιστέλλοντος των εν Ιένη εταιρειών, της τε Ορυκτολογικής και της Φυσικής, τόμος Β', τύποις Σραιμβλείοις, εν Βιέννη της Αουστρίας 1806. Αντωνιάδης 1808: Επιτομή χρονολογική της Γενικής Ιστορίας, εκ της γαλλικής εις την ημετέραν μετενεχθείσα διάλεκτον, και μετά πλείστων σημειωμάτων επαυξηνθείσα, υπό του Φιλογενούς Λάμπρου Αντωνιάδου του εκ Μοισίας, προς χρήσιν των φιλομαθών νέων Ελλήνων, σπουδή και επιμελεία του λογιωτάτου Κυρ Παναγιωτάκη Κωνσταντινίδου, νυν το πρώτον τύποις εκδοθείσα διά συνδρομής των φιλοτίμων του Γένους, ων τα ονόματα εν τω τέλει του παρόντος καταγράφονται, αδεία και προτροπή του Παναγιωτάτου ημών Δεσπότου Κυρίου Γρηγορίου, του Οικουμενικού Πατριάρχου, Εν τω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινουπόλεως Τυπογραφείου, έτει 1808. ΓΔ 1807: Επιτομή Ιστορίας της Ελλάδος, συνερανισθείσα μεν υπό Γ. Δ. του εν Λιβόρνω Ελληνομουσείου, τύποις δε εκδοθείσα αδρά δαπάνη της Πανεντίμου Αδελφότητος των εν αυτή τη Πόλει Ορθοδόξων Ελλήνων, τόμος δεύτερος, επιστασία και διορθώσει Σ. Β., παρά Νικολάω Γλυκεί τω εξ Ιωαννίνων, εν Βενετία 1807. Γεννάδιος 1839: Σύνοψις της Γενικής Ιστορίας Γερμανική συνταχθείσα υπό Α. Α. Κ. Καμμερέρου, κατά διαταγήν της Κυβερνήσεως μεταφρασθείσα προς χρήσιν των Ελληνικών σχολείων του κράτους υπό Γ. Γενναδίου και εκδοθείσα υπό Ανδρέου Κορομηλά, εκ της τυπογραφίας Ανδρέου Κορομηλά, Εν Αθήναις 1839. Δημαράς 1986: Κ. Θ. Δημαράς, Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, η εποχή - η ζωή του - το έργο του, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1986. Ερανιστής 1836: Ιστορία της αρχαίας Ελλάδος κατ' επιτομήν, ερανισθείσα εις χρήσιν σχολείων, εκ της Αμερικανής Τυπογραφίας, διευθυνομένης παρά του Αιδεσίμου Δανιήλ Τέμπλου, εν Σμύρνη 1836. Ερανιστής 1844: Ιστορία της Ελλάδος κατ' επιτομήν, έκδοσις τετάρτη, εκ της τυπογραφίας Γ. Γριφφίτου, εν Σμύρνη 1844. Κοραής 1830: Άτακτα, ήγουν παντοδαπών εις την Αρχαίαν και την νέαν Ελληνικήν γλώσσαν αυτοσχεδίων σημειώσεων, και τινων άλλων υπομνημάτων, αυτοσχέδιος συναγωγή, τόμος τρίτος, εκ της Τυπογραφίας Κ. Εβεράρτου, εν Παρισίοις 1830. Κούμας 1830: Ιστορίαι των Ανθρωπίνων Πράξεων από των αρχαιοτάτων χρόνων έως των ημερών μας εκ παλαιών απανθισθείσαι, και τα νεώτερα εξ αρίστων Γερμανών ιστοριογράφων ελευθέρως μεταφρασθείσαι υπό Κ. Μ. Κούμα, τόμος δεύτερος, εκ της Τυπογραφίας Αντωνίου Αυκούλου. (Anton v. Haykul), εν Βιέννη της Αυστρίας 1830. Παλιουρίτης 1815: Επιτομή Ιστορίας της Ελλάδος / συνερανισθείσα μεν εκ διαφόρων συγγραφέων υπό Γρηγορίου Παλιουρίτου διδασκάλου του εν Λιβόρνω Ελληνομουσείου, προσφωνηθείσα δε τη Πανεντίμω Αδελφότητι των εν αυτή τη πόλει Ορθοδόξων Ελλήνων, δευτέρα έκδοσις επιδιορθείσα παρά του συγγραφέως, τόμος δεύτερος, παρά Νικολάω Γλυκεί τω εξ Ιωαννίνων, εν Βενετία 1815. Παπαρρηγόπουλος 1845: Στοιχεία της γενικής ιστορίας κατά το σύστημα του Γάλλου Λευΐ υπό Κ. Παπαρρηγοπούλου, Εκδίδονται δαπάνη Ανδρέου Κορομηλά προς χρήσιν της απανταχού νεολαίας κατ' έγκρισιν του επί των Εκκλησιαστικών και της Δημοσίας Εκπαιδεύσεως Υπουργείου και της επί των διδακτικών βιβλίων Επιτροπής, εκ της τυπογραφίας Ανδρέου Κορομηλά, εν Αθήναις 1845. Παπαρρηγόπουλος 1849: Εγχειρίδιον της Γενικής Ιστορίας συντεθέν μεν υπό Κ. Παπαρρηγοπούλου κατά τα νεώτερα και δικιμώτερα βοηθήματα - βιβλίον πρώτον περιέχον την Αρχαίαν Ιστορίαν εις επιμελώς παρετέθησαν, αι Εβραϊκαί, αι Ελληνικαί, αι Ρωμαϊκαί πηγαί, εκδοθέν δε δαπάνη Ανδρέου Κορομηλά, εκ της τυπογραφίας Ανδρέου Κορομηλά, εν Αθήναις 1849. Παπαρρηγόπουλος 1853: Ιστορία του Ελληνικού Έθνους από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι της σήμερον, προς διδασκαλίαν των παίδων, συνταχθείσα μεν υπό Κωνσταντίνου Παπαρρηγοπούλου, εκδοθείσα δε δαπάνη Ανδρέου Κορομηλά, εκ της Τυπογραφίας Ανδρέου Κορομηλά, εν Αθήναις 1853. Πολύαινος 1820: Γενική ιστορία εκ διαφόρων παλαιών και νέων ιστορικών, συνερανισθείσα, και συνταχθείσα εν επιτομή υπό Ν. Π. (: Νικολάου Πολυαίνου), εν τη Ελληνική Τυπογραφία, εν Ιασσίω 1820. Σαρίπολος 1848: Λόγος εκφωνηθείς την 21 Οκτωβρίου 1848 κατά την έναρξιν της διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικών πολιτευμάτων, υπό Δρος Νικολάου Ι. Σαριπόλου καθηγητού εν τω του Όθωνος Πανεπιστημίω, εκ του τυπολιθογραφικού καταστήματος Χ. Χριστοδούλου και Συν., Αθήνησιν 1848. Σιλήβεργος 1831: Επιτομή της παλαιάς ιστορίας και εξαιρέτως της ελληνικής εις την οποίαν έπεται σύντομον γεωγραφικόν λεξικόν και σύνοψις της μυθολογίας, Ερανισθείσα μεν εις χρήσιν των μαθητών του Βασιλικού Πολεμικού Σχολείου εις την Γαλλίαν, μεταφρασθείσα δε εκ του γαλλικού παρά Ν. Σιληβέργου, εν τη Εθνική Τυπογραφία διευθυνομένη υπό Παύλου Πατρικίου, εν Ναυπλίω 1831. Φιλιππίδης 1817: Επιτομή των Φιλιππικών του Πομπηίου Τρόγου, νυν πρώτον εκ του λατινικού εις την αιολοδωρικήν ελληνικήν διάλεκτον μεταγλωτισθείσα, και εκδοθείσα παρά του αποπειρογράφου της Ρουμουνίας και προσφωνηθείσα, παρά τω Τάουχνιτζ, Εν Λειψία 1817.

* Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στην παλαιά ιστοσελίδα μου, στις 20 Οκτωβρίου 2008. Μεταφράστηκε στα μακεδόνικα και δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Новамакедонија (4 Δεκεμβρίου 2008)

 

 

Ο μακεδονικός Αγώνας στην περιοχή των Σερρών ή άγνωστες σελίδες από τον ελληνικό αντιμακεδονικό αγώνα   Ανέκδοτη έκθεση 55 προκρίτων των Σερρών προς το Στέφανο Δραγούμη (1908)   Δημήτρη Λιθοξόου

Το κείμενο που ακολουθεί είναι μια ανέκδοτη έκθεση 55 εθνικά ελλήνων προκρίτων από τις Σέρρες, γραμμένη το Σεπτέμβριο του 1908, μετά δηλαδή την επανάσταση των Νεοτούρκων και την επιστροφή των ένοπλων σωμάτων στην Ελλάδα, προς τον τότε βουλευτή Αττικής (πρώην υπουργό Εξωτερικών και Εσωτερικών και μετέπειτα πρωθυπουργό) Στέφανο Δραγούμη. Η έκθεση αποτελείται από 26 χειρόγραφες σελίδες και προέρχεται από το αρχείο του έλληνα πολιτικού, που βρίσκεται στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη. Αντίγραφό της είχα φυλαγμένο στο αρχείο μου από τα τέλη της δεκαετίας του ’80. Για να γίνει κατανοητή στο ευρύτερο κοινό, η έκθεση παρουσιάζεται εδώ, μεταγραμμένη από την καθαρεύουσα της εποχής στην οποία συντάχθηκε, στη σημερινή επίσημη γλώσσα, στην κοινή νεοελληνική. Ορισμένα σημεία της έκθεσης σχολιάζονται από μένα [τα κομμάτια αυτά είναι μέσα σε αγκύλες, με πλάγιους χαρακτήρες και μπλε χρώμα]. Ο αναγνώστης μπορεί μέσα από αυτό το έγγραφο να αντικρίσει μια διαφορετική όψη της «Ιστορίας», να δει τα εσωτερικά της ελληνικής οργάνωσης Σερρών, μια άλλη αθέατη πλευρά του λεγόμενου μακεδονικού αγώνα (στην περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας), την οποία δεν πρόκειται να βρει στα εγχειρίδια του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος ή στις μονογραφίες των εθνικά ελλήνων μακεδονολόγων, τόσο των επαγγελματιών χαλκευτών, όσο και των ημιμαθών ερασιτεχνών.   5.11.2012

Προς την Αυτού Εξοχότητα Κύριο Στέφανο Δραγούμη Βουλευτή Αττικής   Εξοχώτατε   Οι υπογράφοντες έχοντες πάντοτε υπόψη τις θυσίες στις οποίες υποβλήθηκε το ελεύθερο έθνος για την προστασία των δικαίων των Ελληνισμού στην χώρα μας, ιδίως δε κατά την τελευταία τριετία, πιστεύοντας δε ότι η Σεβαστή Κυβέρνηση της ελεύθερης πατρίδας μας πρέπει να έχει σαφή και ακριβή γνώση της πραγματοποιούμενης ενταύθα εθνικής εργασίας και όλης της πολιτείας και δράσης όσων έχουν αναλάβει τη διεύθυνση αυτής, λαμβάνουμε την τιμή να υποβάλουμε στην Εξοχότητά σας την παρούσα σύντομη και αμερόληπτη έκθεση μας.   Όταν προ τριετίας περίπου η Σεβαστή Κυβέρνηση της ελεύθερης πατρίδας μας έδωσε το σύνθημα της ένοπλης άμυνας στη Μακεδονία, με ανέκφραστη χαρά και ανακούφιση υποδέχθηκε η πόλη μας τον κ. Σπ. Κουρέβελη [: Σπυρίδων Κουρέβελης υπολοχαγός του πεζικού], που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως Πρωτεσίλαος [: ομηρικός ήρωας] του αγώνα της Ανατολικής Μακεδονίας. Μόνη η παρουσία ενός τέκνου της ελεύθερης πατρίδας, ενός γενναίου στρατιώτη του ελληνικού στρατού, που ερχόταν για να αγωνιστεί και να προασπίσει, μαζί μας, τη βρισκόμενη σε κίνδυνο πατρίδα, αρκούσε για να ηλεκτρίσει αμέσως όλους μας. Ιδρύθηκαν δε όμιλοι για αυτό το σκοπό και άτομα, χωρίς διάκριση κοινωνικής τάξης, σπεύσανε να προσφέρουν ό,τι  μπορούσαν για να αρχίσει η ένοπλη δράση μας. Από εκείνη την εποχή αρχίζει η πρώτη περίοδος της εδώ εθνικής εργασίας, η οποία εάν και δεν υπήρξε πολύ ευτυχής σε αποτελέσματα και επιτυχίες, υπήρξε όμως η περισσότερο ειλικρινής, αφιλόκερδη και πατριωτική περίοδος της εθνικής δράσης στην Ανατολική Μακεδονία. Δυστυχώς η περίοδος αυτή δεν κράτησε παρά ελάχιστο, γιατί εκείνη η εργασία, αφού κατακρίθηκε από τον τότε πρόξενο, μακαρίτη Ι. Στουρνάρα, ο οποίος εκφραζόταν απροκάλυπτα εναντίον κάθε ένοπλης δράσης και ο οποίος παρέμβαλε όχι λίγα προσκόμματα στον κύριο Κουρέβελη. Αυτή κατάσταση έπεσε στην αντίληψη της κυβέρνησης και επέφερε την ανάκληση του κ. Κουρέβελη. Με την ανάκληση δε αυτού έληξε και το πρώτο στάδια της εργασίας μας. Πέρασαν λίγοι μήνες και εμφανίστηκε ανάμεσά μας ο κ. Δ. Φλωριάς [: Δημοσθένης Φλωριάς, υπολοχαγός του πεζικού], με το ψευδώνυμο Νούτσιος. Αυτός βρίσκοντας πάντοτε τη μεγάλη προθυμία των πολιτών για κάθε είδους θυσίες, ανέλαβε τη διεύθυνση του αγώνα μας, έχοντας πολύτιμο συνάδελφο και συνεργάτη του, το διευθύνοντα με ιδιαίτερη επιτυχία Προξενείο μας, κ. Τσαμαδό. Τα πράγματα προχωρούσαν με τους καλύτερους οιωνούς, αθρόοι δε οι ομογενείς Σερραίοι που διψούσαν για εθνική εργασία, σπεύδανε να δηλώσουν ενόρκως τη συμμετοχή τους στον αγώνα. Το πνεύμα της αλληλεγγύης και συναδέλφωσης, το αίσθημα της αγάπης και αφοσίωσης για την πατρίδα που έπασχε, αίσθημα αρκετά καλλιεργημένο σε μας και από πριν, στη θέα του κίνδυνου που μας απειλούσε, δεν άργησε να μεταδοθεί από τους πολίτες και στα ελληνικά χωριά. Όλοι λοιπόν, πολίτες και χωρικοί, πλούσιοι και φτωχοί, υποβληθήκαμε εκούσια σε άμεση και έμμεση φορολογία. Καθένας στον κύκλο που δρούσε πρόσφερε όσες και όποιες υπηρεσίες μπορούσε, αφετέρου δε ομάδες ανδρών, έξω από την πόλη, στην ύπαιθρο χώρα, προσφέρθηκαν για καταρτισμό σωμάτων, τα οποία αποσκοπούσαν στην καταδίωξη των βουλγαρικών συμμοριών [: δεν κάνει διάκριση σε ελεγχόμενες από τη βουλγαρική κυβέρνηση και σε μακεδόνικες αυτονομιστικές τσέτες] που ελεύθερα λυμαίνονταν τα ορθόδοξα [: πιστά στο Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης] χωριά και στην επανάκτηση όσων είχαν απολεσθεί. Άρχισε λοιπόν ο καταρτισμός ενόπλων σωμάτων, με αγωνία δε και ενδόμυχη χαρά αναμέναμε όλοι, από μέρα σε μέρα, από στιγμή σε στιγμή, το πρώτο χτύπημα κατά του εχθρού. Σε τέτοιο σημείο βρισκόμαστε, όταν με απαίτηση της τουρκικής κυβέρνησης, κατόπιν του γεγονότος του Καρατζά Κιόι [καταστροφή του εξαρχικού χωριού και φόνος 25 κατοίκων του, στις 7-8 Νοεμβρίου 1906, από το ελληνικό σώμα του λήσταρχου Γιαγλή], απομακρύνθηκε από το προξενείο Σερρών ο κ. Μ. Τσαμαδός, ο τόσο σπουδαίος, τίμιος, σοβαρός, φιλόπονος και εμβριθής πρόξενός μας. Την αναχώρηση του κ. Τσαμαδού έπρεπε να θρηνήσει η Ανατολική Μακεδονία, γιατί μετά από αυτή τα πράγματα άρχισαν απότομα να μεταβάλλουν μορφή. Ο κ Φλωριάς, ο περιβληθείς από την πρώτη μέρα της άφιξης του με την απεριόριστη εμπιστοσύνη και υπακοή μας, αφού μέθυσε όπως φαίνεται από την τόση ισχύ του, ισχύς που το δόθηκε ενόρκως από μας τους ίδιους και αφού ίσως θαμπώθηκε από το άφθονο χρήμα το οποίο εισέρρεε στο εδώ προξενείο από την ελεύθερη Ελλάδα, άρχισε απαλλαγμένος από κάθε ανώτερη επίβλεψη, να τρέπεται σε οδό που καθόλου δεν διαφέρει από εκείνη που ακολούθησε ο Σαντάνσκι, ο Σαράφωφ και άλλοι επί των υπηκόων τους. Το μειλίχιο αυτού διαδέχτηκε πολύ γρήγορα ύφος απότομο και προπετές, το οποίο έτεινε στην εκμηδένιση κάθε γνώμης ή συμβουλής μας, ίσως για να μη θεωρηθούν αργότερα οι επιτυχίες του αγώνα αποτέλεσμα κοινής μας συνεργασίας και μειώσουν την ατομική του αξία και ικανότητα ή κάτι που είναι και πιθανότερο, με τον αποκλεισμό των πολιτών από κάθε ανάμιξη στη διεύθυνση της εθνικής εργασίας να προληφθεί κάθε έλεγχος στην όλη εργασία, από μέρους τους. Εμείς οι οποίοι αποβλέπαμε στη σωτηρία της πατρίδας που κινδύνευε και καμία άλλη ωφέλεια δεν αποβλέπαμε από την εθνική εργασία, δεν διστάσαμε χάρη του επιδιωκόμενου σκοπού να θυσιάσουμε ατομικές φιλοτιμίες και να καταπνίξουμε κάθε φορά όποια δίκαιη δυσαρέσκεια ή αγανάκτηση παρουσιαζόταν. Έπρεπε, κατά την αντίληψη των περισσοτέρων μας, ο αντιπρόσωπος της ελεύθερης πατρίδας να είναι σεβαστός, έστω και αν ενεργούσε δεσποτικά προς εμάς. Έπρεπε να έχει στη διάθεση του τις θελήσεις μας, έπρεπε να εφοδιαστεί με την πιο τυφλή υπακοή και αφοσίωσή μας. Όσοι δε λίγοι, είχαν ορθή φρόνηση και διέβλεπαν ανώτερο κίνδυνο από αυτό ή ιδιοτελείς σκοπούς, παρασύρθηκαν κατ’ ανάγκη από το ρεύμα της τυφλής υποταγής στον κ. φλωριά. Μιας υπακοής που οι περισσότεροι δεν μπορούσαν να φανταστούν ότι ο αυτός που εμπιστεύτηκαν τα ιερότερα εθνικά συμφέροντα, ο κ. Φλωριάς, θα έκανε ποτέ κατάχρηση της εμπιστοσύνης τους. Δυστυχώς πλανηθήκαμε. Αναμέναμε με αγωνία τη μέρα της έναρξης της πραγματικής ένοπλης δράσης, αλλά η πολυπόθητη αυτή μέρα δεν φαίνεται. Εντούτοις καθ’ εκάστη στρατολογούνται οπλίτες, καταρτίζονται σώματα και τέλος εγκαθίστανται αυτά εντός των καθαρά ελληνικών χωριών και της πόλης των Σερρών. Η αποστολή αυτών άρχισε. Ανάγκη, λέει ο κ. Δ. Φλωριάς να φρονηματισθεί η πόλη και οι έξω ελληνικοί πληθυσμοί, έτσι ώστε να χρησιμεύσουν ως ορμητήρια για τη μελλοντική δράση. Δεν επιτρέπει άλλωστε καμία ανάμιξη ή εξωτερική επέμβαση στο έργο του, για το οποίο δεν έχει ανάγκη συμβουλών. Επιβάλλεται η υποχρέωση σε κάθε έλληνα Σερραίο ή χωρικό να δέχεται στο σπίτι του ένα η περισσότερους οπλίτες, σε οποιαδήποτε ώρα της νύκτας ή της ημέρας και να προστατεύει αυτούς καθ’ όλη τη διάρκεια της φιλοξενίας τους. Αυτός που υποβάλλει την ένσταση ότι η διαρκής διαμονή μέσα στην πόλη και τα χωριά, όχι μόνο δεν ωφελεί αλλά μπορεί και να γίνει πρόξενος πολλών συμφορών ή αυτός που αρνείται να δεχθεί αντάρτες, σε ακατάλληλη ώρα και χωρίς κανένα λόγο, τιμωρείται αμέσως με χρηματικό πρόστιμο  ή κάτι που είναι και συνηθέστερο, δέρνεται από αυτά τα ίδια τα σώματα, με εντολή του κ. Φλωριά. Αυτό σημαίνει για εκείνον έναρξη του αγώνα και φρονηματισμός του Ελληνισμού. Εκατοντάδες έλληνες χωρικοί ή πολίτες υφίστανται τις ποινές του κ. Φλωριά, χωρίς εντούτοις η εθνική εργασία να προχωρήσει κατά ένα βήμα. Αλλά αυτό είναι το λιγότερο. Οι οπλίτες που αποτελούν τα σώματα, χρησιμεύουν ως εκτελεστές των ποινών που επιβάλλει ο κ. Φλωριάς στους ευυπόληπτους εμπόρους, τραπεζίτες, επιστήμονες ή σεβάσμιους προκρίτους των χωρικών. Ως εκπλήρωση της αποστολής τους, εγκαθιδρύονται εκεί που βρίσκουν τον πιο τρυφηλό βίο, διέρχονται ολόκληρους μήνες μέσα σε σπίτια της πόλης ή των χωριών, παρίστανται σε τελετές και συναθροίσεις, υποπίπτουν όπως είναι φυσικό, στο βλέμμα της άγρυπνης κυβέρνησης και τότε αθρόοι Σερραίοι και χωρικοί γεμίζουν τις τουρκικές φυλακές, για υπόθαλψη ελλήνων ανταρτών και έτσι άρχεται το μέγα έργο του φρονηματισμού των ελλήνων Μακεδόνων! Δαπανώνται τότε εκ του εθνικού ταμείο υπέρογκα ποσά για συντήρηση απροστάτευτων οικογενειών, για δωροδοκία δικαστών προς απαλλαγή των υποδίκων, έτσι ώστε αυτοί εξερχόμενοι των φυλακών να παραχωρήσουν τις θέσεις τους προς φρονηματισμό, σε άλλα τέκνα της Μακεδονίας. Αλλά ο Ελληνισμός της Ανατολικής Μακεδονίας, που προσέφερε τον εαυτό του οικιοθελώς για τη σωτηρία της πάσχουσας πατρίδας δεν φρονηματίζεται. Τα ένοπλα σώματα ξεχειμωνιάζουν και παραθερίζουν μέσα στην πόλη και τα χωριά, λες και έθεσαν σκοπό τους την εξόντωση κάθε τι ελληνικού που δεν μπόρεσε να αγγίξει η βουλγαρική θηριωδία. Οι δε βουλγαρικές συμμορίες εκπληρώνουν ανενόχλητες το έργο τους και υποτάσσουν στο ζυγό τους, τα ορθόδοξα χωριά που μάταια περιμένουν την επικουρία μας. Η πεδιάδα που βρίσκεται μπροστά από την πόλη των Σερρών και ήταν ορθόδοξη πριν την έναρξη του αγώνα, περιέρχεται από άκρο σε άκρο στην βουλγαρική κυριότητα. Παπάδες και δάσκαλοι εκδιώκονται ή φονεύονται, το βουλγαρικό δίκτυο απλώνεται διαρκώς και καταλήγει μέχρι των θυρών της πόλης. Εμείς δε, εξακολουθούμε να φρονηματίζουμε τον Ελληνισμό, στέλνουμε στις φυλακές πολλούς, δέρνουμε και κακοποιούμε ακόμη περισσότερους, είτε γιατί δεν προσήλθαν σε θεατρική παράσταση ή χοροεσπερίδα ή αρνήθηκαν να πληρώσουν πρόστιμο που τους επιβλήθηκε παράλογα. Αλλά αδικούμε το προξενείο μας, με το να λησμονούμε τον σπουδαιότερο κλάδο της εθνωφελής του δράσης, το δικαστικό. Έχοντας δηλαδή την πρόνοια το προξενείο μας, για τα συμφέροντα του καθένα μας, μη προστατευμένου τα δέοντα από την τουρκική δικαιοσύνη, απαγόρευσε, με βαριά ποινή, την προσέλευση στα τουρκικά δικαστήρια, υποχρεώνοντας κάθε Έλληνα να αποτείνεται στο προξενείο για οποιαδήποτε διαφορά ή υπόθεση έχει με άλλο Έλληνα. Όλα αυτά, λησμονήσαμε να πούμε, γίνονται με την έγκριση του κ. Α. Σαχτούρη [: Αντώνης Σαχτούρης], ο οποίος λίγο μετά την αναχώρηση του κ. Μ. Τσαμαδού, ανέλαβε την διεύθυνση του προξενείου μας και δεν δυσκολεύτηκε να συμφωνήσει καθ’ ολοκληρία με το συνάδελφό του κ. Φλωριά. Ο δεύτερος λοιπόν κλάδος του προξενείου μας, ο δικαστικός, συσσώρευσε, όπως ήταν επόμενο, πολλές υποθέσεις τις οποίες εκδίκαζε πάντα ο κ. Φλωριάς και κάποια έμμισθα όργανά του, που είχε στρατολογήσει μεταξύ των πιο βδελυρών όντων της κοινωνίας μας και τα οποία εγκαθιδρύθηκαν στο προξενείο για να βοηθήσουν τον κ. Φλωριά να εκπληρώσει την υψηλή αποστολή του. Ποινές, πρόστιμα και μη ανακλητές αποφάσεις, μη βασιζόμενες σε καμία λογική, απαγγέλλονταν από τον κ. Φλωριά, τον κ. Σαχτούρη και τους δικαστές συναδέλφους τους, οι οποίοι διέπραξαν όργια, τα οποία θα ζήλευαν και αυτός ο Ιεζέτ [: Ιζέτ πασάς ? ] μετά της συντροφίας του. Αρκούμαστε να προσθέσουμε, για να μην επεκταθούμε περισσότερο, ότι ευυπόληπτοι έμποροι, που είχαν την κοινή εκτίμηση, απειλήθηκαν διά θανάτου από τον κ. Φλωριά, γιατί δεν δέχτηκαν να διανείμουν την περιουσία ή την εργασία τους με τα όργανα του κ. Φλωριά, ως εθνικών παραγόντων θεωρουμένων. Αλλά ας επανέλθουμε στην ένοπλη άμυνα μας. Εξακολουθεί αυτή να τρομοκρατεί πολίτες και χωρικούς, με το να στέλνει συνέχεια με τις απρονοησίες πότε των σωμάτων και πότε του κ. Φλωριά, εκατοντάδες ομογενείς δέσμιους στις τουρκικές φυλακές και πέρα από αυτό τίποτα. Το σώμα του οπλαρχηγού Μητρούση [: ο Μητρούσης Γκογκολάκης με τους άντρες του είχε σκοτώσει την πενταμελή οικογένεια του αδελφού της μάνας του στο χωριό Χόμοντος, έναν κοτζαμπάση στο Καρατζά Κιόι, δυο εξαρχικούς στην περιοχή της Ζίχνας κι έναν ονόματι Κιράτση στο χωριό Χρίστος, είχε σφάξει τέσσερεις χωρικούς στο Μέλνικιτς και τον επίτροπο της εξαρχικής εκκλησίας στο Βόιτσο] καταστράφηκε σε ένα προάστειο της πόλης των Σερρών όπου διέμενε [: στα Καμενίκια], ως συνέπεια απερισκεψίας του κ. Φλωριά, που πήγε εκεί με το αμάξι για επίσκεψη και δημιούργησε έτσι υπόνοιες για τον τόπο διαμονής του σώματος [: το ελληνικό προξενείο κατηγόρησε για την «προδοσία» του Μητρούση, το φίλο του Κώστα Παπαϊωάννου και έβαλε τον καπετάν Στέργιο Βλαχάβα να τον δολοφονήσει, κάτι που έκανε μπροστά στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στις Σέρρες]. Ο τελικός εντούτοις σκοπός των κυρίων Φλωριά και Σαχτούρη πραγματοποιήθηκε. Παρουσιάστηκε εργασία στα μάτια του Πανελληνίου, που έκρινε τον αγώνα μας από τις αθρόες φυλακίσεις και καταστροφές (από την επιφάνεια δηλαδή), όλοι δε μας εξυμνούσαν και ευτυχείς έβλεπαν την πατριωτική δράση των προξενικών υπαλλήλων, των σημαιοφόρων του αγώνα μας. Έτσι είχαν τα πράγματα όταν ο κ. Φλωριά ανακλήθηκε, μετά από απαίτηση της τουρκικής κυβέρνησης και αναχώρησε αφήνοντας ασυμπλήρωτο το έργο της καταστροφής του Ελληνισμού της Ανατολικής Μακεδονίας, παίρνοντας μαζί του ευχαριστήριο δακτυλογραφημένο έγγραφο του προξενείου, γραμμένο ως πιστοποιητικό για την εθνωφελή του δράση. Αλλά δεν αρκούσε μόνο αυτό. Με πρόταση του Ι. Παπάζογλου, του πιο βδελυρού προσώπου της κοινωνίας των Σερρών, αυτού που γεμίζει ακόμα και τώρα τις τσέπες του με εθνικό χρήμα, με την ανοχή του κ. Σαχτούρη, με πρόταση λοιπόν αυτού του ατόμου που υποστηρίχθηκε και από 3 - 4 άλλα έμμισθα όργανα των κυρίων Φλωριά και Σαχτούρη, έπρεπε η πόλη των Σερρών και η ύπαιθρος χώρα να εκδηλώσει έμπρακτα την εκτίμησή της προς τον ήρωα που έφυγε, με πολύτιμα δώρα που στάλθηκαν σε αυτόν μετά την αναχώρησή του στην Αθήνα. Συλλέγονται με τους αρχηγούς των σωμάτων, από τις Σέρρες και την ύπαιθρο χώρα, για εθνικούς δήθεν σκοπούς, 170 περίπου λίρες και με αυτές αγοράζεται πολύτιμο ξίφος, χρυσό ρολόι και τηλεσκόπιο. Ποιος θα κομίσει τα δώρα αυτά; Ο κ. Σαχτούρης μαζί με 4 – 5 αισχροκερδείς, όργανα του, καταρτίζει επιτροπή από τους ίδιους για να αντιπροσωπεύσει την ύπαιθρο χώρα, προτείνει δε έμμεσα να διορισθεί αντιπρόσωπος για το σκοπό αυτό, εκ μέρους της πόλης, ο οποίος μαζί με τους άλλους συναδέλφους του θα μεταβεί στην Αθήνα (αυτά μετά την ανακήρυξη του Συντάγματος) και θα στεφανώσει τον κ. Φλωριά, που αγωνίστηκε με γενναιότητα και επιτυχία. Επειδή δε η πόλη είχε διαφορετική γνώμη για τη δράση του και αρνείται να διορίσει αντιπρόσωπο, προσλαμβάνεται από τα λοιπά μέλη και πέμπτο μέλος από τους άεργους της πόλης, στρατολογούνται για μεγαλύτερη επιβλητικότητα και μερικοί άλλοι, από αυτούς που αναμίχθηκαν στον αγώνα και μεταβαίνουν στην Αθήνα, με δαπάνες των χρημάτων του εθνικού ταμείου, όπου και δίνουν τα πολυθρύλητα δώρα στον κ. Φλωριά, κλέβοντας έτσι, με τη συνενοχή του κ. Σαχτούρη, το όνομα της πόλης και της περιφέρειας των Σερρών. Εδώ λήγει η ιστορία της γενναίας δράσης του κ. Δ. Φλωριά. Φεύγοντας αυτός, κατ’ όνομα τον διαδέχτηκε ο κ. Κατσιμάνης [: ανθυπίλαρχος Βασίλειος Καψαμπέλης], στην πραγματικότητα δε ο κ. Σαχτούρης, ο οποίος ευτυχώς μη έχοντας την πονηριά του πρώην συναδέλφου του αποδείχτηκε στους πολλούς ως ανάξιος διάδοχός του. Εξάλλου όμως πολίτες και χωρικοί Έλληνες, αφού έχασαν πια κάθε ελπίδα εθνικής δράσης και δεν είχαν πλέον καμιά εμπιστοσύνη στο προξενείο μας, δήλωσαν τη γνώμη που είχαν σχηματίσει με την αποχή τους σε όσα αφορούσαν το προξενείο, αφήνοντας έτσι αυτό στην ελεύθερη και ανενόχλητη εκμετάλλευση του κ. Σαχτούρη και τους 4 - 5 έμμισθους λωποδύτες του. Και ενώ βρισκόμαστε σε απελπισία για το τι να κάνουμε, είδαμε ξαφνικά τη σωτηρία της πατρίδας μας να έρχεται από εκεί που κανείς δεν περίμενε. Το Σύνταγμα ανακηρύσσεται [: επανάσταση των Νεοτούρκων και αποδοχή από το Σουλτάνο, στις 11 Ιουλίου 1908, του αιτήματος της αποκατάστασης του τουρκικού Συντάγματος του 1876 και της προκήρυξης εκλογών] προς μεγάλη μας χαρά και ακόμα πιο μεγάλη κατάπληξη του κ. Σαχτούρη και των οργάνων του. Βλέπουν αυτοί τον τούρκικο δεσποτισμό να γκρεμίζεται και φοβούνται για την κατάλυση της δυναστείας τους. Εκδηλώνουμε αμέσως τη χαρά μας για το σπουδαίο γεγονός, αλλά αλλιώς φρονεί ο κ. Σαχτούρης. Επιτιμώνται πικρά από αυτόν όσοι συμμερίζονται τη χαρά των Οθωμανών, διατάσσονται δε όλοι οι Έλληνες την 11 Ιουλίου, ως ένδειξη δυσαρέσκειας για το γεγονός, να αποχωρήσουν αμέσως μαζί με τις οικογένειές τους από τα κεντρικά καφενεία. Ο κόσμος τρομοκρατημένος ακόμα υπακούει στη διαταγή του κ. Σαχτούρη και τα καφενεία της πόλης, ασφυκτικά γεμάτα για τον εορτασμό του Συντάγματος, ερημώνουν μέσα σε λίγα λεπτά. Το πράγμα δεν μπορούσε παρά να γίνει αισθητό από τους Οθωμανούς, χρειάστηκαν δε κατόπιν εορτής πολυδάπανα δείπνα και πανηγύρια εκ μέρους του Ελληνισμού για την επανόρθωση του ατοπήματος που έγινε.   Το Σύνταγμα έκανε μεγάλη ζημιά στον Ελληνισμό. Η 11η Ιουλίου του 1908 είναι πιο ολέθρια και από την 29η Μαΐου του 1453, αποφαίνεται ο κ. Σαχτούρης. Η ανακήρυξη του Συντάγματος αναχαιτίζει τη νικηφόρα πορεία των σωμάτων μας, τα οποία μέσα σε έξι μήνες θα περνούσαν το Νευροκόπι και θα φτάνανε νικηφόρα μέχρι το Ροζλόκι και την Άνω Τζουμαγιά!!! Τι αναισχυντία! Αλλά ρωτάμε τον κ. Σαχτούρη, πότε τα πολυθρύλητα σώματα, που στοιχίσανε εκατομμύρια στο πρόθυμε σε θυσίες αλλά φτωχό έθνος, σκέφτηκαν περί κατακτήσεων; Πότε πήραν διαταγή να εξέλθουν από τα ασφαλή κρησφύγετά τους, για να τιμήσουν τα ελληνικά όπλα στην Ανατολική Μακεδονία; Το ευάριθμο βουλγαρικό σώμα των Τάσκα και Ντίνα Αραμπατζή [: οι δυο μακεδόνες βοεβόδες σκοτώθηκαν στις 4 Απριλίου 1908 στο χωριό Σιάκαφτσα, σε μάχη με τον τουρκικό στρατό], εδώ και δυο χρόνια εκβουλγαρίζει την ελληνική πεδιάδα των Σερρών και πηγαίνοντας από χωριό σε χωριό καταστρέφει κάθε τι ελληνικό με εμπρησμούς και φόνους. Γιατί τα σώματα μας, που αποτελούνται από δύναμη μεγαλύτερη των εκατό ανδρών δεν σκέφτηκαν ποτέ να αντιμετωπίσουν το βουλγαρικό χείμαρρο και δεν επιχείρησαν ούτε μια φορά να εμφανιστούν στην πεδιάδα των Σερρών; Λίγες μέρες μετά την ανακήρυξη του Συντάγματος άρχισε η προσέλευση των βουλγαρικών σωμάτων από το Νευροκόπι, το Μελένικο και την πεδιάδα των Σερρών, οπότε και τα δικά μας σώματα, αφού περιόδευσαν για επίδειξη μερικά βουλγαρικά χωριά [: χριστιανικά χωριά όπου οι κάτοικοι τους μιλούσαν μακεδόνικα και πήγαιναν σε εξαρχικές εκκλησίες, καθώς εκεί καταλάβαιναν τη λειτουργία, που γινόταν στη μεσαιωνική νοτιοσλαβική, τη γλώσσα του Κύριλλου και του Μεθόδιου], παρουσιάστηκαν στις τουρκικές αρχές [: για να πάρουν αμνηστία] ως προερχόμενα από το Μελένικο, τη Τζουμαγιά και τη Δράμα (ένα από αυτά  που διέμενε διαρκώς γύρω από τη Νιγρίτα, παραδόθηκε στο Μελένικο, άλλο από το ίδιο διαμέρισμα παρουσιάστηκε στη Μπαϊρακλή Τζουμαγιά και άλλο στη Δράκα) και τότε έγινε γνωστή πόσο μεγάλη ήταν η κατακτητική δράση των σωμάτων μας. Αυτή ήταν λοιπόν η πραγματική μας κατάσταση, η οποία όμως έπρεπε να παρουσιάζεται πάντα διαφορετικά στη Σεβαστή Ελληνική Κυβέρνηση, γιαυτό και δαπανήθηκαν 170 λίρες για αγορά δώρων και ύστερα άλλες 200 τουλάχιστον για την αποστολή της επιτροπής των εγκάθετων. Μεταβαίνει με την επιτροπή ο κ. Σαχτούρης και λαμβάνει ως έπαθλό του την προαγωγή σε πρόξενο πρώτης τάξεως. Με την ευκαιρία δεν λησμονεί μεταξύ άλλων να συκοφαντήσει και να προκαλέσει την παύση του αρίστων μεταξύ των γυμνασιαρχών, του κ. Αθ. Φυλακτού, για μόνο το λόγο ότι ο κ. Φυλακτός καταλαβαίνοντας τον προορισμό του Γυμνασίου καλύτερα από τον κ. Σαχτούρη και μη έχοντας κανένα υψηλότερο καθήκον από αυτό, δεν δίστασε να κατακρίνει τις ανόητες παρεμβάσεις του κ. Σαχτούρη στα πράγματα του Γυμνασίου. Επιδιώκοντας την τέλεια καταστροφή των εκπαιδευτηρίων μας, φρόντισε μετά την παύση του κ. Φυλακτού, με κατάλληλες ενέργειες προς την τρομοκρατούμενη Εφορεία [: σχολική επιτροπή], να διορίσει ως διευθύντρια του Παρθεναγωγείου την εξαδέλφη του κυρία Βογάτσα, για την οποία καθόλου τιμητικές πληροφορίες διαβιβάζονται σε μας από την Ανδριανούπολη και τη Μανσούρα. Επανέρχεται εξ Αθηνών ο κ. Σαχτούρης και βλέπουμε με λύπη να εξακολουθεί την ίδια πάντα σπατάλη του εθνικού χρήματος. Αρχηγοί σωμάτων και οπλίτες εξακολουθούν να μισθοδοτούνται, όπως και οι υπόλοιποι αργόμισθοι που αποτελούν την κλίκα του Κέντρου [: τα Εθνικά Κέντρα καθοδηγούσαν τις επιχειρήσεις των ένοπλων ελληνικών σωμάτων στη Μακεδονία την περίοδο 1904-1908 και βρίσκονταν στεγασμένα κρυφά μέσα στα ελληνικά προξενεία]. Αφετέρου η πολιτεία και η συμπεριφορά του κ. Σαχτούρη, ήταν εντελώς ασυμβίβαστη με τη διακηρυγμένη παντού επίσημη θετική στάση του Ελληνισμού για τη μεταβολή που είχε πραγματοποιηθεί και έδειχνε τη διάθεσή του για επαναφορά του προηγούμενου καθεστώτος. Αναφέρουμε λίγα, από τα πολλά γεγονότα, για πιστοποίηση αυτού. Α’) Επειδή, εξαιτίας των διάφορων υπερβάσεων αυτών που αποτελούσαν την κλίκα του προξενείου και την κακή συμπεριφορά του κ. Σαχτούρη, διάφοροι ευσυνείδητοι συμπολίτες μας εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους, πριν από ένα μήνα, ο κ Σαχτούρης συγκάλεσε τους οπλίτες ενός σώματος και με ένα φλογερό λόγο που συνοδευόταν από κροκοδείλια δάκρυα, φανατίζει αυτούς, για να προσφερθούν, σύμφωνα με την εισήγηση ενός από τους εγκάθετούς του, να τιμωρήσουν με θάνατο όσους σχολιάζουν αντιστρατιωτικά την εθνωφελή του δράση. Αυτά έγιναν γνωστά στους ενδιαφερόμενους από τον αρχιερέα κ. Γρηγόριο. Για το μητροπολίτη μας κ. Γρηγόριο, περιοριζόμαστε να πούμε ότι αφού για σειρά ετών εξυμνούσε το μακαρίτη το Ι. Στουρνάρα, ο οποίος τον εξυμνούσε με τη σειρά του για λόγους αμοιβαίας ωφελείας και με την αδιαφορία και την αναλγησία του επέτρεψε τον εκβουλγαρισμό [: την προσχώρηση μακεδονικών κοινοτήτων από το πατριαρχείο στην εξαρχία] μεγάλου μέρους της επαρχίας Σερρών, στην αρχή ταράχθηκε και αντιστάθηκε στο νέο πρόγραμμα της εθνικής δράσης, εφόσον νόμιζε ότι πρόκειται για πραγματικό τέτοια. Όταν όμως αντιλήφθηκε γρήγορα τις πραγματικές βλέψεις των κυρίων Α. Σαχτούρη και Δ. Φλωριά, στάθηκε αμέσως στο πλευρό τους, μάλιστα τόσο περισσότερο πρόθυμα όσο η φαινομενική συμμετοχή του στην εθνική δράση τον ανύψωνε στην εκτίμηση του απλού λαού και του εξασφάλιζε την εδώ μελλοντική του παραμονή και την αξιοποίηση της περιουσίας του σε πολλές και διαφορετικές επιχειρήσεις.  Β’) Ο κ. Αργυριάδης κτηματίας από τους περισσότερο ευυπόληπτους Σερραίους, απήχθη προ δεκαπέντε ημερών από οπλίτη με διαταγή του αρχηγού Αλέξανδρου [: ο «ανισόρροπος» (κατά το Σουλιώτη-Νικολαΐδη) Αλέξανδρος Ευρυθιώτης ή Αϊβαλιώτης, ξεκίνησε ως φονιάς - εκτελεστής της ελληνικής οργάνωσης Θεσσαλονίκης, μετά έγινε οπλαρχηγός σώματος στην Ανατολική Μακεδονία και τελικά δολοφονήθηκε με εντολή του πρόξενου Σερρών Πολυχρονίδη, για συνεργασία με τους Νεότουρκους] με την απειλή ότι θα φονευθεί αυτός και οι γιοί του, εάν δεν παραχωρήσει δωρεάν για εκμετάλλευση σε κάποιους χωρικούς, μέρος της λίμνης που είχε εκμισθώσει. Γ’) Οπλίτες του ίδιου σώματος, που πήγαιναν πριν από λίγες μέρες στη Νιγρίτα, πήραν εντολή από τον αρχηγό τους να δείρουν τον εκεί αξιωματικό της χωροφυλακής. Εκείνοι, καθώς δεν μπορούσαν να πράξουν αυτό, δείρανε ανηλεώς δύο τούρκους χωροφύλακες και έγιναν έτσι αίτιοι για τη φυλάκιση δεκατεσσάρων ομογενών στη Νιγρίτα, οι οποίοι προσφέρθηκαν εκουσίως ως ένοχοι, για να απαλλάξουν τους έλληνες αντάρτες από την κατηγορία και να προλάβουν δυσάρεστες συνέπειες. Κι όμως οι υπεύθυνοι του Κέντρου [: στο προξενείο] επικρότησαν το γεγονός, ισχυριζόμενοι πως αυτό θα χρησιμεύσει στην ανύψωσή μας και στην εκτίμηση των Τούρκων. Δ’) Χωρικοί και ιερείς Έλληνες στην Τοπόλιανη, δάρθηκα ανηλεώς από τον αρχηγό Αλέξανδρο, για καθυστέρηση οφειλομένων φόρων και για το διορισμό δασκάλου, που δεν άρεσε στην κλίκα του Κέντρου. Σαράντα λίρες που ανήκαν στην Αδελφότητα του ίδιου χωριού, τις άρπαξαν με τη βία και τις πήγαν στο προξενείο. Την παρούσα έκθεση μας, επισφραγίζει ένα γεγονός το οποίο συντάραξε ολόκληρη την πόλη και την περιφέρεια Σερρών, κρατά δε σε συγκίνηση Έλληνες και Οθωμανούς (για τους οποίους η πολιτική του εδώ προξενείου μας και επομένως του εδώ Ελληνισμού είναι εντελώς ανεξήγητη). Στο τσιφλίκι Γενί-Μαχαλά της εκβουλγαρισμένης πεδιάδας των Σερρών, το οποίο απέχει μια ώρα από τις Σέρρες, οι βούλγαροι κάτοικοι [: μακεδονόφωνοι χριστιανοί που προσχώρησαν στην εξαρχία (στην εδώ περίπτωση σίγουρα μετά το 1905)], αφού έδιωξαν τον έλληνα ιερέα έφεραν βούλγαρο παπά να λειτουργήσει βουλγάρικα στην εκκλησία του τσιφλικιού, την προπερασμένη Κυριακή. Η μητρόπολη Σερρών που ειδοποιήθηκε, αντί να λειτουργήσει νόμιμα όπως της υπέδειξε επίλεκτο μέλος του κομιτάτου των Νεοτούρκων (να ζητήσει δηλαδή την αποστολή χωροφυλάκων για να ματαιώσει την πρόθεση των Βουλγάρων, κάτι που είναι πολύ εύκολο χάρη στο νόμο που ισχύει και με αυτόν οι αμφισβητούμενες εκκλησίες θεωρούνται ελληνικές μέχρι τη σύγκληση της Βουλής), γνωστοποίησε το γεγονός στο προξενείο, το οποίο αντί για άλλο μέτρο εξαπέστειλε ιερέα με ομάδα νέων, κάποιων από αυτούς οπλισμένους με κυνηγετικά όπλα, για να λειτουργήσουν στην εκκλησία ελληνικά, στην ανάγκη με τη βία. Το πρωί της Κυριακής, πηγαίνοντας αυτοί οι νέοι στην εκκλησία, έπεσαν σε ενέδρα βουλγάρων χωρικών. Από αυτός δύο σκοτώνονται και ένας τραυματίζεται βαριά, από δε τους Βούλγαρους σκοτώνεται ένας και τραυματίζονται δύο. Τα θύματα που μεταφέρθηκαν εδώ, κηδεύτηκαν την επομένη παρουσία όλων των ανθρώπων του προξενείου, το οποίο συμμετείχε στο πένθος επίσημα έχοντας τη σημαία μεσίστια. Το δε ακόμη χειρότερο ήταν πως 14-15 ώρες μετά το επεισόδιο του τσιφλικιού, βρέθηκαν στο Καρλί Κιόι [: χωριό πατριαρχικών Μακεδόνων] πέντε φονευμένοι Βούλγαροι και μια γυναίκα και τρεις τραυματίες. Ανάγκη να σχολιάσουμε τα ανωτέρω και την εξ αυτών ανεπανόρθωτη ζημιά; Τέτοια είναι λοιπόν η πραγματική εικόνα των πραγμάτων μας, Εξοχώτατε, επειδή δε η εσφαλμένη και αντεθνική συμπεριφορά του προξενείου μας, έχοντας πέσει στην αντίληψη και των πιο αφελών πολιτών (εκτός αυτών που είναι ακόμη τρομοκρατημένοι), αφαίρεσε πλέον κάθε εκτίμηση και εμπιστοσύνη προς αυτό, παρακαλούμε θερμά την Εξοχότητά σας όπως προβεί σε ταχεία αντικατάσταση του προξένου μας κ. Σαχτούρη και να επανορθώσει το τελείως καταβαραθρωμένο γόητρο του Εθνικού μας Κέντρου, με το οποίο, όπως έχει σήμερα, καμία πια συνεργασία της πόλης μαζί του δεν είναι δυνατή. Ευγνώμονες διατελούντες εκ των προτέρων, με ιδιαίτερη τιμή και άκρα υπόληψη για την Εξοχότητά σας.   Σέρρες 27 Σεπτεμβρίου 1908   Κ. Σχινάς Κ. Αργυριάδης Δ. Αλεξανδρίδης Δ. Ζαγκαρόλας Ζαφειρ. Νικολάου Ν. Σχινάς Ναούμ Κ. Σχινάς Πάντιος Νικολάου Κ. Τενεκετζής Οδ. Αργυριάδης Γ. Σίμου Β. Μελισσάς Γ. Ελευθερίου Θ. Χρηστίδης Κ. Χατζηδήμου Γ. Τζελέπης Ε. Περδικάρης Τάτσης Φέκας Τρ. Πολυμέρης Ν. Δούρος Αθ. Ευθυμίου Κίκος Ευθύμιος Γεωργ. Κίκος Μιλτιάδης Σχινάς Κ. Παπαδόπουλος Ορ. Περδικάρης Π. Παπίτσας Γ. Παπίτσας Α. Τζελέπης Θεμ. Γιαννούσης Ν. Τσουλαΐδης Δ. Χρ. Ωρολογάς Γ. Ωρολογάς Σ. Μπαμπαλέκας Α. Ηλία Π. Ηλία Κ. Μήτσας Ι. Αλεξανδρίδης Θ. Γούτας Γ. Γούτας Θ. Καμβουστήρας Β. Σκάρδης Β. Γκέγκας Β. Χατζηστογιάννης Αθ. Γραμμένος Κ. Τέλαντζη Σεραφ. Πλάτσικου Χαρ. Αθ. Εμμανουήλ Ιωαν. Αθανασίου Γιαν. Ζαρκάς Κ. Ζαρκάς Θ. Τσιάζκας Ι. Σώμντσας Κ. Σμιλιάν Π. Πέντζας Ν. Βίγκας