Δημήτρης Λιθοξόου: Τα χωριά της Αλμωπίας (Μογλενών)

Τα χωριά της Αλμωπίας (Μογλενών)

Οικισμοί και πληθυσμός της περιοχής Αλμωπίας (Μογλενών)

Δημήτρη Λιθοξόου

2009

Τα γεωγραφικά όρια της εδώ εξεταζόμενης περιοχής Αλμωπίας (ή Μογλενών ή Καρατζόβας), είναι εκείνα της επαρχίας Αλμωπίας της απογραφής του 1928 και ο αριθμός των οικισμών 55.

Σύμφωνα με το σύνολο των επί μέρους αριθμών, που παρουσιάζονται αναλυτικά ανά οικισμό στη συνέχεια, πριν την έναρξη των βαλκανικών πολέμων, υπήρχαν στην περιοχή 39.950 περίπου κάτοικοι. Από αυτούς, 30.700 ή το 76,8% του πληθυσμού μιλούσαν μακεδονικά. Όσοι είχαν ως μητρική γλώσσα τη μακεδονική, διακρίνονταν σε 19.950 μουσουλμάνους και 10.750 χριστιανούς. Οι τελευταίοι πάλι, χωρίζονταν σε 8.190 εξαρχικούς και 2.560 πατριαρχικούς.

Στην περιοχή ζούσαν ακόμα 2.800 μουσουλμάνοι Τούρκοι, 3.250 μουσουλμάνοι Βλάχοι, 2.150 χριστιανοί Βλάχοι (κυρίως ρουμανικών φρονημάτων) και τέλος 1.050 χριστιανοί με αδιευκρίνιστη μητρική γλώσσα (κυρίως Τσιγγάνοι που ζούσαν μαζί με Μακεδόνες και Βλάχους).

Μέχρι και το 1924, οι 26.000 μουσουλμάνοι που ζούσαν στην περιοχή υποχρεώθηκαν να μεταναστεύσουν στην Τουρκία. Επίσης σύμφωνα με τα στοιχεία του Βούλγαρου Владимир Руменов, 1.233 εξαρχικοί μετανάστευσαν μεταξύ 1913-1928 στη Βουλγαρία και τη Γιουγκοσλαβία. Από την άλλη, η ελληνική διοίκηση εγκατέστησε στην επαρχία Αλμωπίας χιλιάδες πρόσφυγες.

Ο νόμιμος πληθυσμός (δηλαδή το σύνολο των δημοτών, των απογραφέντων εντός της κοινότητας ή αλλού) της επαρχίας Αλμωπίας, σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 1928, ήταν 28.219 άτομα. Από αυτά, 26.977 ήταν δημότες παρόντες κατά την απογραφή. Οι δημότες που απογράφηκαν σε άλλο δήμο ή κοινότητα ήταν 1.242. Επιπλέον απογράφηκαν στην επαρχία 1.233 ετεροδημότες και 27 αλλοδαποί. Έτσι ο πραγματικός πληθυσμός ανερχόταν το 1928 σε 28.237 άτομα.

Αυτά τα 28.237 άτομα, διακρίνονται πρώτον σε πρόσφυγες και μη πρόσφυγες, δεύτερον ως προς τον τόπο της γέννησής τους και τρίτον ως προς τη μητρική γλώσσα και τη θρησκεία που έχουν.

Σύμφωνα με την πρώτη διάκριση, το 1928 υπήρχαν στην Αλμωπία 15.880 πρόσφυγες (το 56,2% του πραγματικού πληθυσμού). Οι μη πρόσφυγες, δηλαδή οι γηγενείς και οι λίγοι καταγόμενοι από άλλα μέρη του ελληνικού κράτους, κυρίως οι υπάλληλοι του κρατικού μηχανισμού με τις οικογένειές τους, ήταν 12.357 (28.237 μείον 15.880). Οι πρόσφυγες χωρίζονταν επίσης σε εκείνους που ήρθαν πριν ή μετά τη «μικρασιατική καταστροφή» του 1922. Σύμφωνα με αυτό το χωρισμό, 1.351 πρόσφυγες ήρθαν πριν και 14.529 μετά το 1922. Ας σημειωθεί πως ο αριθμός των προσφύγων που ήρθε πριν το 1922, δεν εμφανίζεται στην απογραφή του 1928 αναλυτικά ανά οικισμό (όπως εκείνος όσων ήρθαν μετά το 1922), αλλά μόνο συγκεντρωτικά ανά επαρχία.

Ως προς τον τόπο γέννησης των απογραφέντων: α) στον οικισμό που απογράφηκαν γεννήθηκαν 13.700 άτομα, β) σε διαφορετικό οικισμό της επαρχίας Αλμωπίας, από εκείνον που απογράφηκαν, γεννήθηκαν 530, γ) σε άλλη επαρχία του ίδιου νομού, δηλαδή στις επαρχίες Γιαννιτσών ή Εδέσσης, γεννήθηκαν 184 άτομα (από αυτά 129 γεννήθηκαν στις πόλεις-έδρες των δύο επαρχιών και 55 σε χωριά, δ) σε άλλο νομό της Μακεδονίας γεννήθηκαν 406 άτομα (από αυτά 89 γεννήθηκαν σε πόλεις και 317 σε χωριά), ε) σε άλλο διαμέρισμα του κράτους γεννήθηκαν 220, στ) στη Μικρά Ασία γεννήθηκαν 7.058, ζ) στον Πόντο γεννήθηκαν 3.608, θ) στην Ανατολική Θράκη γεννήθηκαν 1.652, ι) στον Καύκασο γεννήθηκαν 640, ια) τέλος, σε άλλα μέρη του εξωτερικού γεννήθηκαν 239 άτομα.

Ας σημειωθεί επίσης, πως ο αριθμός των γεννηθέντων συνολικά στο εξωτερικό ήταν 13.197, δηλαδή 2.683 άτομα λιγότερα από τον αριθμό των προσφύγων. Αυτό προφανώς συμβαίνει, γιατί στους πρόσφυγες συνυπολογίζονταν και όσα από τα παιδιά τους γεννήθηκαν εντός της ελληνικής επικράτειας.

Με βάση τη γλώσσα και τη θρησκεία των απογραφέντων έχουμε τα εξής επίσημα αποτελέσματα: Ορθόδοξοι Έλληνες 19.306 άτομα, Μακεδονοσλαύοι Ορθόδοξοι 5.840, Τούρκοι Ορθόδοξοι 2.395, Κουτσοβλάχοι Ορθόδοξοι 689, άλλοι 7 άτομα.

Αυτά είναι τα συγκεντρωτικά στοιχεία της απογραφής του 1928 για την επαρχία Αλμωπίας.

Μη αξιόπιστα και εμφανώς παραποιημένα, είναι από την απογραφή του 1928 τα στοιχεία που αφορούν τη γλώσσα (όχι τη θρησκεία) των απογραφέντων. Το γεγονός αυτό θα αποδειχθεί στη συνέχεια, συγκρίνοντας τους αριθμούς των ανωτέρω επιμέρους τριών κατηγοριών.

Εκείνο που πρέπει να υπογραμμιστεί εδώ πριν συνεχίσουμε, είναι ότι σύμφωνα με όλες τις πηγές τις εποχής, στην εξεταζόμενη περιοχή που σε μεγάλο βαθμό ταυτιζόταν με την υποδιοίκηση Ενωτίας του 1920 ή παλαιότερα τον καζά Καρατζόβας (Καρατζά Αμπάτ) ή τα Μογλενά, δεν υπάρχει πριν τους βαλκανικούς πολέμους, οικισμός ή ακόμα και γειτονιά όπου να ζουν άτομα με μητρική γλώσσα την ελληνική. Στην περιοχή δεν υπάρχουν γλωσσικά Έλληνες. Όπου συναντάμε αναφορά σε «Έλληνες» του τόπου, πρέπει να αποκωδικοποιούμε το χαρακτηρισμό αυτό της ελληνικής εθνικής προπαγάνδας και να τον διαβάζουμε ως «χριστιανοί πατριαρχικοί», ή μη ελληνόφωνοι κάτοικοι της περιοχής που ανήκαν στο Ρουμ μιλέτ (Rum millet): στη θρησκευτική κοινότητα των Ρωμιών, των χριστιανών της αυτοκρατορίας που είχαν ως θρησκευτικό αρχηγό των πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως.

Επομένως από τους απογραφέντες του 1928, μιλούσαν ελληνικά μόνον όσοι πρόσφυγες δεν ήταν τουρκόφωνοι και όσοι ήρθαν από άλλες περιοχές του κράτους για να στελεχώσουν τη διοίκηση. Ο αριθμός αυτός δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να ήταν μεγαλύτερος του συνολικού αριθμού των προσφύγων μείον των Τούρκων Ορθοδόξων, συν των γεννηθέντων σε άλλη περιοχή της Ελλάδας εκτός της Μακεδονίας, δηλαδή του αριθμού 13.705 (15.880 μείον 2.395, συν 220).

Αν αφαιρέσουμε από τον επίσημο και παραποιημένο αριθμό των «ελληνοφώνων» της απογραφής του 1928, τον προαναφερόμενο αριθμό του μέγιστου δυνατού των πραγματικά ελληνοφώνων, προκύπτει ο αριθμός 5.601 (19.306 μείον 13.705). Αν αυτός ο αριθμός μοιραστεί αναλογικά και προστεθεί στον αριθμό των απογραφικά εμφανιζόμενων ως Μακεδονοσλαύων (: Μακεδόνων) και Κουτσοβλάχων (: Βλάχων), τότε ο αριθμός των δύο αυτών γλωσσικών κοινοτήτων ανεβαίνει σε 10.850 (5.840 συν 5.010) και 1.280 (689 συν 591) άτομα αντίστοιχα.

Σύμφωνα με αυτή τη μέθοδο υπολογισμού του πληθυσμού, οι απογραφέντες το 1928 στην Αλμωπία (όλοι τους χριστιανοί), διακρίνονταν ως προς τη μητρική τους γλώσσα, σε 13.700 Έλληνες, 10.850 Μακεδόνες, 2.400 Τούρκους και 1.280 Βλάχους.

Υπολογίζοντας στη συνέχεια, με βάση τα αναλυτικά στοιχεία που ακολουθούν, τους παρόντες δημότες ανά οικισμό για το 1928, διακρίνοντάς τους σε πρόσφυγες και γηγενείς, και χαρακτηρίζοντας τους δεύτερους ως προς τη μητρική γλώσσα τους, φτάνουμε στους εξής συγκεντρωτικούς αριθμούς για την επαρχία: 26.575 άτομα ήταν οι δημότες που ζούσαν μόνιμα στα χωριά τους Πρόκειται για έναν αριθμό που βρίσκεται πολύ κοντά σε εκείνο των 26.977 ατόμων της ημέρας της απογραφής (16.5.1928).

Από αυτούς τους 26.575 παρόντες δημότες, 9.430 γηγενείς έχουν ως μητρική γλώσσα τη μακεδονική και 1.280 γηγενείς έχουν ως μητρική γλώσσα τη βλάχικη. Υπάρχουν ακόμα 1.190 γηγενείς που δεν μπορούμε με σιγουριά να προσδιορίσουμε τη γλώσσα τους. Ξέρουμε πάντως πως είναι Μακεδόνες, Βλάχοι και Τσιγγάνοι. Υπάρχουν τέλος 200 ελληνόφωνοι παλαιοελλαδίτες (διοικητικοί υπάλληλοι) και 14.475 πρόσφυγες, που – όπως προαναφέραμε – οι περισσότεροι μιλούν ελληνικές διαλέκτους των περιοχής της καταγωγής τους, ενώ υπάρχει και ένας σημαντικός αριθμός τουρκόφωνων προσφύγων.

Σημείωση: Ο υπολογισμός του αριθμού των κατοίκων ανά οικισμό στη συνέχεια α) κατά θρησκεία και γλώσσα για το 1912 και β) σε γηγενείς και πρόσφυγες για το 1928, γίνεται από μένα έχοντας ως βάση τις πληροφορίες που αναφέρονται στις πηγές που παραθέτω. Μακεδόνες θεωρώ όσους έχουν ως μητρική γλώσσα τη μακεδονική, όπως εξ άλλου χαρακτήριζε με αυτό το όνομα τη συγκεκριμένη γλώσσα και το ελληνικό κράτος στην επίσημη απογραφή πληθυσμού του 1920, αντιδιαστέλλοντάς την τόσο από την βουλγαρική όσο και από την σερβική.

Όσοι έχουν ως μητρική γλώσσα την μακεδονική χαρακτηρίζονται στις πηγές, ανάλογα με το συγγραφέα και τα ιδεολογικοπολιτικά – εθνικά φρονήματά του, ως Μακεδόνες, Βούλγαροι, Βουλγαρίζοντες, Σλάβοι ή Ορθόδοξοι Έλληνες. Σεβόμενος τις πηγές, αφήνω τους χαρακτηρισμούς των συγγραφέων. Μόνο στην περίπτωση του Χαλκιόπουλου, ερμηνεύω τα λεγόμενά του.

Αυστριακός Χάρτης: Χάρτες του αυστριακού επιτελείου στρατού, των αρχών του 20^ου αιώνα, κλίμακας 1: 200.000.

Χάρτης Κοντογόνη: Ελληνικοί χάρτες των αρχών του 20^ου αιώνα, έκδοσης λιθογραφείου Κοντογόνη, κλίμακας 1: 200.000.

Χάρτης Κοντογιάννη: Carte des écoles / Vilayet de Salonique - Vilayet de Monastir, Istituto Agostini.

Μακεδονία τουριστικός Άτλας 1: 250.000, εκδόσεις Orama, Αθήναι.

Χάρτης της Μακεδονίας 1: 250.000, εκδόσεις Road, Αθήναι.

Απαρίθμηση 1913: Απαρίθμησις των κατοίκων των νέων επαρχιών της Ελλάδος του έτους 1913, Διεύθυνσις Στατιστικής, Αθήναι 1915.

Απογραφή 1920: Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνσις Στατιστικής, α) Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19^ης Δεκεμβρίου 1920 / πραγματικός πληθυσμός, Αθήναι 1921 και β) Λεξικόν των δήμων, κοινοτήτων και συνοικισμών της Ελλάδος επί τη βάσει της απογραφής του πληθυσμού του έτους 1920, Αθήναι 1923.

Απογραφή 1928: Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας - Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, α) Στατιστικά αποτελέσματα της απογραφής του πληθυσμού της Ελλάδος της 15 - 16 Μαΐου 1928 / πραγματικός και νόμιμος πληθυσμός - πρόσφυγες, Αθήναι, 1933, β) Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928, Αθήναι 1935, γ) Στατιστικά αποτελέσματα της απογραφής του πληθυσμού της Ελλάδος της 15 - 16 Μαΐου 1928 / τόπος γεννήσεως – θρησκεία και γλώσσα – υπηκοότης, Αθήναι 1935.

Απογραφή 1940: Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας - Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 16^ης Οκτωβρίου 1940, πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους κοινότητας και χωρία, Αθήναι 1950

Απογραφή 1951: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7^ης Απριλίου 1951 – πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίες, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία, Αθήναι 1955.

Απογραφή 1961: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19^ης Μαρτίου 1961 – πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίες, δήμους, κοινότητας και οικισμούς, Αθήναι 1962.

Απογραφή 1971: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Αποτελέσματα απογραφής πληθυσμού – κατοικιών της 14^ης Μαρτίου 1971 – πληθυσμός κατά γεωγραφικάς και διοικητικάς υποδιαιρέσεις, Αθήναι 1971.

Απογραφή 1981: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5^ης Απριλίου 1981 κατά νομούς, επαρχίες, δήμους, κοινότητες και οικισμούς, Αθήναι 1982.

Απογραφή 1991: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 7^ης Μαρτίου 1991 κατά νομούς, επαρχίες, δήμους, κοινότητες και οικισμούς, Αθήναι 1994.

Δρακάκη Αλεξ. και Κούνδουρου Στυλ., Αρχεία περί της συστάσεως και εξελίξεως των δήμων και κοινοτήτων 1836-1939 και της διοικητικής διαιρέσεως του κράτους, τόμοι δύο, Αθήναι 1939-1940.

ΕΑΠ: Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων, Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών Μακεδονίας με τας νέας ονομασίας, Θεσσαλονίκη, 1928.

Λεξικό ΕΣΥΕ: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Λεξικόν των δήμων, κοινοτήτων και οικισμών της Ελλάδος, Αθήναι 1974.

Μιχαηλίδης: Ιάκωβος Μιχαηλίδης, Σλαβόφωνοι μετανάστες και πρόσφυγες από τη Μακεδονία και τη Δυτική Θράκη (1912 – 1930), διδακτορική διατριβή, Θεσσαλονίκη 1996.

Πρόσφυγες 1915: Υπουργείον Οικονομικών - Διεύθυνσις Κτημάτων Κράτους, Έκθεσις περί των εν Μακεδονία προσφύγων, εθνικο τυπογραφειο, Αθήναι, 1916.

Σταματελάτος Μιχαήλ και Βάμβα-Σταματελάτου Φωτεινή, Επίτομο γεωγραφικό λεξικό της Ελλάδος, Αθήναι 2001.

Στατιστική Πατριαρχείου 1906: Επίσημα έγγραφα περί της εν Μακεδονία οδυνηράς καταστάσεως, έκδοση πατριαρχικου τυπογραφειου, Κωνσταντινούπολις, 1906.

Σχινάς 1886: Νικόλαος Σχινάς, Οδοιπορικαί σημειώσεις Μακεδονίας, Ηπείρου, Νέας οροθετικής γραμμής και Θεσσαλίας / Συνταχθείσαι υπό Νικολάου Θ. Σχινά ταγματάρχου του μηχανικού, Αθήναι, τόμοι τρεις, 1886-1887.

Χαλκιόπουλος 1910: Αθανάσιος Χαλκιόπουλος, Εθνολογική στατιστική των βιλαετίων Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου, Αθήναι 1910.

Χουλιαράκης Μιχαήλ, Γεωγραφική, διοικητική και πληθυσμιακή εξέλιξις της Ελλάδος 1821 - 1971, εθνικον κεντρον κοινωνικων ερευνων, Αθήναι, τόμοι τέσσερις, 1973 - 1976.

Brancoff 1905: D. M. Brancoff, La Macédoine et sa population chrétienne, Paris, 1905.

Carnegie: Carnegie Endowment for International peace, Report of the International Commission To Inquire into the causes and Conduct of the Balkan Wars, Washington 1914.

Кънчов 1900: Васил Кѫнчовъ, Македония етногрфия и статистика, София 1900.

Милојевић 1920: Боровојe Милојевић, Јужна Македонја - Антропогеографска, Београд 1920.

Симовски: Тодор Симовски, Населените места во Егејска Македонија - географски, етнички и стопански карактеристики, τόμοι δύο, Скопје 1998. Χρησιμοποιήθηκαν επίσης οι χάρτες της πρώτης έκδοσης του 1978.

Weigand: Gustav Weigand, Die Aromunen / Ethnographisch - Philologisch - Historische Untersuchungen, Leipzig 1895. Ελληνική μετάφραση: Trede Kahl, Οι Αρωμάνοι (Βλάχοι), Θεσσαλονίκη 2001.

Απογραφή 2001: Πραγματικός πληθυσμός απογραφής πληθυσμού 2001.

Χατζησαββίδης: Σοφρόνη Χατζησαββίδη, Τα ποντιακά στον ελλαδικό χώρο.

Boeschoten: Riki Van Boeschoten, Usage des langues minoritaires dans les départements de Florina et d’Aridea (Macédoine).

Παπαδημητρίου: Δημήτρης Παπαδημητρίου, Η λαογραφία των Ντόπιων στα Μογλενά (ανέκδοτο).

1. Βόλτσιστα / Volčista. Μετονομάστηκε σε Υδρέα και στη συνέχεια σε Υδραία. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Αριδαίας, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 100 πατριαρχικοί Μακεδόνες. Η ελληνική διοίκηση εγκατέστησε το 1924 στο χωριό έναν αριθμό χριστιανών προσφύγων. Το 1928 υπολογίζεται πως υπήρχαν εδώ 140 πρόσφυγες και 140 γηγενείς Μακεδόνες.

1a. Πηγές:

Volčista [Αυστριακός Χάρτης].

Βούλτσιστα καζά Καρατζά Αμπάτ [Χάρτης Κοντογόνη].

Volcista, λειτουργία πατριαρχικού σχολείου και εκκλησίας [Χάρτης Κοντογιάννη].

Вълчища / Енидже-Вардарска каза, 110 χριστιανοί Βούλγαροι [Кънчов 1900].

Volchichta / Caza de Yenidje Vardar, χριστιανικός πληθυσμός: 240 πατριαρχικοί [Brancoff].

Βούλτσιστα Καρατζόβας, κάτοικοι 220 ορθόδοξοι Ελληνίζοντες (: πατριαρχικοί) [Χαλκιόπουλος 1910].

Βόλτσιστα Εδέσσης, 118 άτομα (69 άρρενες και 49 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Βόλτσιστα Ενωτίας, αποτέλεσε οικισμό της κοινότητας Σούμπουσκου [ΦΕΚ 152 / 8.7.1918].

Влчиште, 20 σπίτια χριστιανών Σλάβων [Милојевић 1920].

Βόλτσιστα Ενωτίας, 125 άτομα (72 άρρενες και 53 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Βόλτσιστα σε Υδρέα [ΦΕΚ 41 / τομ. Β΄ 1922].

Βούλτσιστα (Υδρέα) γραφείου Εδέσσης, έγινε μικτός οικισμός γηγενών και προσφύγων. Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 37 προσφυγικές οικογένειες (149 άτομα) [ΕΑΠ].

Υδρέα (Βόλτσιστα) Αλμωπίας, 291 άτομα (153 άρρενες και 138 θήλεις), εκ των οποίων 132 ήταν πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (65 άρρενες και 67 θήλεις). Ομοδημότες ήταν 286 και ετεροδημότες 5 [Απογραφή 1928].

Υδραία Αλμωπίας, 230 άτομα (230 άρρενες και 227 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Волчишта (В’лчишта), το 1912 οι κάτοικοι του χωριού ήταν χριστιανοί Μακεδόνες. Σύμφωνα με στατιστική της εξαρχίας ζούσαν εδώ 122 άτομα. Το 1940 τα 2/3 του χωριού ήταν Μακεδόνες και το 1/3 πρόσφυγες [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 469, 1961: 487, 1971: 503, 1981: 506, 1991: 484, 2001: 462.

Υψόμετρο 120 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

2. Γκάμπριστα ή Γκάμπροφτσι / Gabrišta ή Cabrovci. Μετονομάστηκε σε Δωροθέα. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Αριδαίας, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 850 Μακεδόνες, εκ των οποίων 650 ήταν μουσουλμάνοι και 200 χριστιανοί πατριαρχικοί. Μετά την υποχρεωτική αναχώρηση των μουσουλμάνων για την Τουρκία και την εγκατάσταση των προσφύγων, το 1928 ζούσαν στο χωριό 410 πρόσφυγες και 220 γηγενείς Μακεδόνες.

2a. Πηγές:

Gabrovci (Gabeš) [Αυστριακός Χάρτης].

Γαμπρόφτσι καζά Καρατζά Αμπάτ, μικτός οικισμός χριστιανών και μουσουλμάνων [Χάρτης Κοντογόνη].

Gabrevci, λειτουργία πατριαρχικού σχολείου και εκκλησίας [Χάρτης Κοντογιάννη].

Габровци / Енидже-Вардарска каза, 666 Βούλγαροι (96 χριστιανοί και 570 μουσουλμάνοι) [Кънчов 1900].

Gabrovtzi / Caza de Yenidje Vardar, χριστιανικός πληθυσμός: 128 πατριαρχικοί Βούλγαροι [Brancoff 1905].

Γκαμπρόφτσι Καρατζόβας, κάτοικοι 215 ορθόδοξοι Έλληνες (: πατριαρχικοί) και 650 μουσουλμάνοι [Χαλκιόπουλος 1910].

Γκάμπροφτσα Εδέσσης, 852 άτομα (428 άρρενες και 424 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Γάβριτσα Ενωτίας, αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα μαζί με τον οικισμό Ρανισλάβ [ΦΕΚ 152 / 8.7.1918].

Габровци, 124 σπίτια Σλάβων (22 χριστιανών και 102 μουσουλμάνων) και 7 σπίτια χριστιανών Τσιγγάνων [Милојевић 1920].

Γάβριστα Ενωτίας, 683 άτομα (369 άρρενες και 314 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Γάβριστα σε Δωροθέα [ΦΕΚ 41 / τομ. Β΄ 1922].

Γαύριστα (Δωροθέα) γραφείου Εδέσσης, έγινε μικτός οικισμός γηγενών και προσφύγων. Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 106 προσφυγικές οικογένειες (434 άτομα) [ΕΑΠ].

Δωροθέα (Γάβριστα) Αλμωπίας, 630 άτομα (302 άρρενες και 328 θήλεις), εκ των οποίων 412 ήταν πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (186 άρρενες και 226 θήλεις). Ομοδημότες ήταν 629 και ένας ετεροδημότης [Απογραφή 1928].

Δωροθέα Αλμωπίας, 888 άτομα (430 άρρενες και 458 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Габришта, το 1912 οι κάτοικοι του οικισμού ήταν χριστιανοί και μουσουλμάνοι Μακεδόνες. Σύμφωνα με στατιστική της εξαρχίας υπήρχαν εδώ 228 χριστιανοί και 614 μουσουλμάνοι. Το 1940 τα 3/4 του πληθυσμού ήταν πρόσφυγες Μικρασιάτες και οι υπόλοιποι Μακεδόνες [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 691, 1961: 658, 1971: 680, 1981: 617, 1991: 595, 2001: 633.

Υψόμετρο 170 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

3. Γκόρνο Πόζαρ / Gorno Požar. Μετονομάστηκε σε Άνω Λουτράκι στη συνέχεια σε Άνω Λουτράκιον. Οικισμός της κοινότητας Λουτρακίου της επαρχίας Αλμωπίας. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 1.700 εξαρχικοί Μακεδόνες. Οι περισσότεροι κάτοικοι του κατέβηκαν και εγκαταστάθηκαν στο Ντόλνο Πόζαρ, ενώ μερικοί μετανάστευσαν στη Βουλγαρία. Το 1928 είχαν απομείνει εδώ 160 Μακεδόνες. Ο οικισμός εγκαταλείφθηκε μετά τον πόλεμο.

3a. Πηγές:

Požar [Αυστριακός Χάρτης].

Πόζαρ καζά Καρατζά Αμπάτ, χριστιανικός οικισμός [Χάρτης Κοντογόνη].

Pojar, λειτουργία εξαρχικού σχολείου [Χάρτης Κοντογιάννη].

Ποζιάρσκο Βοδενών, 100 χριστιανικές οικογένειες [Σχινάς 1886].

Пожарско / Воденска каза, 2.004 χριστιανοί Βούλγαροι [Кънчов 1900].

Pojarsko / Caza de Voden (Vodena), χριστιανικός πληθυσμός: 2.240 εξαρχικοί Βούλγαροι, λειτουργία ενός εξαρχικού σχολείου με δύο δασκάλους και 52 μαθητές [Brancoff 1905].

Πόζαρ Καρατζόβας, κάτοικοι 1.270 σχισματικοί Βουλγαρίζοντες (: εξαρχικοί Μακεδόνες) [Χαλκιόπουλος 1910].

Πόζιαρ Άνω και Κάτω Εδέσσης, 1.803 άτομα (952 άρρενες και 851 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Άνω Πόζαρ Αλμωπίας, αποτέλεσε οικισμό της κοινότητας Πόζαρ [ΦΕΚ 80 / 14.4.1919].

Горно Пожарско, 170 σπίτια χριστιανών Σλάβων [Милојевић 1920].

Πόζαρ Άνω Ενωτίας, 79 άτομα (43 άρρενες και 36 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Άνω Πόζαρ σε Άνω Λουτράκιον [ΦΕΚ 41 / τομ. Β΄ 1922].

Άνω Λουτράκι (Άνω Πόζαρ) Αλμωπίας, 159 άτομα (82 άρρενες και 77 θήλεις) Δεν απογράφηκε κανένας πρόσφυγας. Ομοδημότες ήταν 157 και ετεροδημότες δύο [Απογραφή 1928].

Άνω Λουτράκιον Αλμωπίας, 185 άτομα (102 άρρενες και 83 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Горно Пожар, το 1912 όλοι οι κάτοικοι ήταν χριστιανοί Μακεδόνες. Σύμφωνα με στατιστική της εξαρχίας ζούσαν εδώ 2.080 άτομα, το 1940 το σύνολο του πληθυσμού ήταν Μακεδόνες. Στο τέλος του εμφυλίου πολέμου το χωριό ερήμωσε, καθώς οι περισσότεροι κάτοικοι του χωριού κατέβηκαν στο Ντόλνο Πόζαρ (Κάτω Λουτράκι), ενώ αρκετοί κατέφυγαν στη Γιουγκοσλαβία [Симовски].

4. Γκόρνο Ράντιβο / Gorno Radivo. Μετονομάστηκε σε Άνω Κορυφή. Οικισμός της κοινότητας Κάτω Κορυφής, της επαρχίας Αλμωπίας. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 140 εξαρχικοί Μακεδόνες. Το 1928 ζούσαν στο χωριό 200 Μακεδόνες. Το χωριό καταστράφηκε κατά τη διάρκεια της κατοχής και του εμφυλίου. Το 1949 οι περισσότεροι κάτοικοί του κατέφυγαν στη Γιουγκοσλαβία.

4a. Πηγές:

Gorno Rodivo [Αυστριακός Χάρτης].

Άνω Ρόδοβον καζά Καρατζά Αμπάτ, χριστιανικός οικισμός [Χάρτης Κοντογόνη].

Rodivo, λειτουργία εξαρχικού σχολείου [Χάρτης Κοντογιάννη].

Горно Родиво / Воденска каза, 200 χριστιανοί Βούλγαροι [Кънчов 1900].

Gorno Radovo / Caza de Voden (Vodena), χριστιανικός πληθυσμός: 184 εξαρχικοί Βούλγαροι, λειτουργία ενός εξαρχικού σχολείου με ένα δάσκαλο και 15 μαθητές [Brancoff 1905].

Άνω Ρόδοβον Καρατζόβας, κάτοικοι 125 σχισματικοί Βουλγαρίζοντες (: εξαρχικοί Μακεδόνες) [Χαλκιόπουλος 1910].

Ρόδοβον Άνω Εδέσσης, 161 άτομα (92 άρρενες και 69 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Άνω Ρόδοβον Αλμωπίας, αποτέλεσε οικισμό της κοινότητας Σαρακίνοβον [ΦΕΚ 80 / 14.4.1919].

Горно Родиво, 37 σπίτια χριστιανών Σλάβων [Милојевић 1920].

Άνω Ρόδοβον Ενωτίας, 159 άτομα (81 άρρενες και 78 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Άνω Ράδοβον σε Άνω Κορυφή [ΦΕΚ 148 / 13.6.1925].

Άνω Κορυφή (Άνω Ράδοβον) Αλμωπίας, 206 άτομα (110 άρρενες και 96 θήλεις). Δεν υπήρχε κανένας πρόσφυγας. Ομοδημότες ήταν 201 και ετεροδημότες δύο [Απογραφή 1928].

Άνω Κορυφή Αλμωπίας, 326 άτομα (172 άρρενες και 154 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Горно Радиво, τόσο το 1912, όσο και το 1940, το σύνολο του πληθυσμού ήταν Μακεδόνες. Στο τέλος του εμφυλίου πολέμου το χωριό ερήμωσε καθώς άλλοι κάτοικοί του κατέφυγαν στη Γιουγκοσλαβία και άλλοι εγκαταστάθηκαν στο Ντόλνο Ράντιβο (Κάτω Κορυφή) [Симовски].

«Οι Γερμανοί έκαψαν το χωριό το 1942. Οι πιο πολλοί κάτοικοι πέρασαν στη Δημοκρατία της Μακεδονίας» [Παπαδημητρίου].

5. Γκόρνο Τούρμανλι / Gorno Turmanli. Μετονομάστηκε σε Άνω Ροδωνιά. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Αριδαίας, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912, μαζί με το Ντόλνο Τούρμανλι, ήταν περίπου 360 μουσουλμάνοι Τούρκοι. Το 1924 όλοι οι κάτοικοι του χωριού έφυγαν αναγκαστικά στην Τουρκία και στη θέση τους εγκαταστάθηκαν χριστιανοί πρόσφυγες. Το 1928 ο αριθμός των τελευταίων ήταν 100 άτομα.

5a Πηγές:

Turman [Αυστριακός Χάρτης].

Τουρμανλή καζά Καρατζά Αμπάτ, μουσουλμανικός οικισμός [Χάρτης Κοντογόνη].

Тороминъ Махале / Воденска каза, 550 μουσουλμάνοι Τούρκοι [Кънчов 1900].

Τουρμανλί Καρατζόβας, κάτοικοι 725 μουσουλμάνοι [Χαλκιόπουλος 1910].

Τουρμανλή Εδέσσης, 338 άτομα (157 άρρενες και 181 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Τουρμανλή Ενωτίας, αποτέλεσε οικισμό της κοινότητας Τσάκων Μαχαλά [ΦΕΚ 152 / 8.7.1918].

Турман Махала, 35 σπίτια μουσουλμάνων Τούρκων [Милојевић 1920].

Τουρμανλή Ενωτίας, 282 άτομα (147 άρρενες και 135 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Τουρμανλή σε Ροδωνιά [ΦΕΚ 97 / 18.3.1926].

Τουρμανλή (Ροδωνιά Άνω και Κάτω) γραφείου Εδέσσης, έγινε καθαρά προσφυγικός οικισμός. Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 65 προσφυγικές οικογένειες (261 άτομα) [ΕΑΠ].

Άνω Ροδωνιά Αλμωπίας, 103 άτομα (56 άρρενες και 47 θήλεις), εκ των οποίων πέντε ήταν πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (δύο άρρενες και τρεις θήλεις). Ομοδημότες ήταν 102 και ετεροδημότης ένας [Απογραφή 1928].

Άνω Ροδωνιά Αλμωπίας, 127 άτομα (56 άρρενες και 71 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Горно Турманли, το 1912 ζούσαν εδώ μουσουλμάνοι Γιουρούκοι Τούρκοι. Από το 1924 και μετά όλοι οι κάτοικοι είναι πρόσφυγες [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 63, 1961: 91, 1971: 60, 1981: 45, 1991: 85.

Υψόμετρο 160 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

6. Γκόρνο Τσερνέσεβο / Gorno Tsrnšesevo. Μετονομάστηκε σε Άνω Γαρέφειον και στη συνέχεια σε Γαρέφειον. Στους οδικούς χάρτες αναγράφεται ως Άνω Γαρέφειο. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Αριδαίας, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 200 πατριαρχικοί Μακεδόνες. Το 1928 ζούσαν στο χωριό 250 Μακεδόνες.

6a. Πηγές:

Črniševo [Αυστριακός Χάρτης].

Τσερνέσοβον καζά Καρατζά Αμπάτ, μικτός οικισμός χριστιανών και μουσουλμάνων [Χάρτης Κοντογόνη].

Cornisevo, λειτουργία πατριαρχικού σχολείου και εκκλησίας [Χάρτης Κοντογιάννη].

Τσερνέσιοβον Βοδενών, 25 χριστιανικές και 80 μουσουλμανικές οικογένειες [Σχινάς 1886].

Църнешево / Воденска каза, 790 Βούλγαροι (210 χριστιανοί και 580 μουσουλμάνοι) [Кънчов 1900].

Tzirnechovo / Caza de Voden (Vodena), χριστιανικός πληθυσμός: 160 πατριαρχικοί Βούλγαροι, λειτουργία ενός πατριαρχικού σχολείου με ένα δάσκαλο και 6 μαθητές [Brancoff 1905].

Τσερνέσοβο Καρατζόβας, κάτοικοι 170 ορθόδοξοι Έλληνες (: πατριαρχικοί) και 695 μουσουλμάνοι [Χαλκιόπουλος 1910].

Τσερνέσοβον Εδέσσης, 1.075 άτομα ( 544 άρρενες και 531 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Τσερνέσοβον Αλμωπίας, αποτέλεσε οικισμό της κοινότητας Μπαχόβου [ΦΕΚ 80 / 14.4.1919].

Црнишево, 220 σπίτια Σλάβων (49 χριστιανών και 171 μουσουλμάνων) [Милојевић 1920].

Τσερνέσοβον Ενωτίας, 821 άτομα (407 άρρενες και 414 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Τσερνέσοβον σε Γαρέφη [ΦΕΚ 346 / 4.10.1926].

Τσερνέσοβον (Γαρέφι) γραφείου Εδέσσης, έγινε μικτός οικισμός γηγενών και προσφύγων. Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 24 προσφυγικές οικογένειες (103 άτομα) [ΕΑΠ].

Γαρέφη (Τσερνέσοβον) Αλμωπίας, 426 άτομα (211 άρρενες και 215 θήλεις), εκ των οποίων 110 ήταν πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (56 άρρενες και 54 θήλεις). Ομοδημότες ήταν 310 και ετεροδημότες 116 [Απογραφή 1928].

Άνω Γαρέφειον Αλμωπίας, 513 άτομα (247 άρρενες και 266 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Горно Црнешево, το 1912 όλοι οι κάτοικοι ήταν χριστιανοί Μακεδόνες. Σύμφωνα με στατιστική της εξαρχίας ζούσαν εδώ 214 άτομα, τόσο το 1940, όσο και μετά τον πόλεμο, το σύνολο του πληθυσμού είναι Μακεδόνες [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 485, 1961: 563, 1971: 405, 1981: 363, 1991: 338.

Υψόμετρο 220 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

7. Γκοστέλιουμπι ή Κόστελιουπ / Gostoljubi ή Kosteljup. Μετονομάστηκε σε Κωνστάντεια και στη συνέχεια σε Κωνσταντία. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Εξαπλατάνου, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 1.000 μουσουλμάνοι Μακεδόνες. Το 1924 όλοι οι κάτοικοι του χωριού μετανάστευσαν αναγκαστικά στην Τουρκία και στη θέση τους εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες, κυρίως από τον Πόντο. Το 1928 ο αριθμός των προσφύγων ήταν 780 άτομα.

7a. Πηγές:

Gosteljube [Αυστριακός Χάρτης].

Κοστελούπ καζά Καρατζά Αμπάτ, μουσουλμανικός οικισμός [Χάρτης Κοντογόνη].

Гостолюби / Енидже-Вардарска каза, 1.300 μουσουλμάνοι Βούλγαροι [Кънчов 1900].

Γκοστελούδι Καρατζόβας, κάτοικοι 350 μουσουλμάνοι [Χαλκιόπουλος 1910].

Κοστουλούπ Εδέσσης, 608 άτομα (256 άρρενες και 352 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Κωστελούπ Ενωτίας, αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα μαζί με τους οικισμούς Νοβοσέλτσι και Πρόδρομος [ΦΕΚ 152 / 8.7.1918].

Гостољубе, 184 σπίτια μουσουλμάνων Σλάβων [Милојевић 1920].

Κωστελούπ Ενωτίας, 1.197 άτομα (633 άρρενες και 564 θήλεις), 272 οικογένειες [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Κωστελούπ σε Κωνσταντεία [ΦΕΚ 148 / 13.6.1925].

Κωστελούπ (Κωσταντεία) γραφείου Εδέσσης, έγινε καθαρά προσφυγικός οικισμός. Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 165 προσφυγικές οικογένειες (741 άτομα) [ΕΑΠ].

Οι περισσότεροι πρόσφυγες που ήρθαν μιλούσαν ποντιακά [Χατζησαββίδης].

Κωνστάντεια (Κωστελούπ) Αλμωπίας, 785 άτομα (385 άρρενες και 400 θήλεις), εκ των οποίων 775 ήταν πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (379 άρρενες και 396 θήλεις), Ομοδημότες ήταν 774 και ετεροδημότες 11, 33 δημότες Απογράφηκαν αλλού [Απογραφή 1928].

Κωσταντία Αλμωπίας, 1.144 άτομα (570 άρρενες και 574 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Гостољуби (Костољуби), το 1912 ζούσαν εδώ μουσουλμάνοι Μακεδόνες. Από το 1924 και μετά κατοικούν στο χωριό πρόσφυγες Μικρασιάτες [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 994, 1961: 1.029, 1971: 802, 1981: 719, 1991: 724, 2001: 759.

Υψόμετρο 180 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

8. Ένι Μάαλα ή Γένι Μάχαλα / Eni Maala ή Jeni Mahala. Μετονομάστηκε σε Μικροχώρι, στη συνέχεια Μικροχώριον. Οικισμός της κοινότητας Πιπεριών, της επαρχίας Αλμωπίας. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 170 μουσουλμάνοι Τούρκοι. Το 1924 όλοι οι κάτοικοι του χωριού έφυγαν αναγκαστικά στην Τουρκία και στη θέση τους ήρθαν χριστιανοί πρόσφυγες. Το 1928 ο αριθμός των τελευταίων ήταν 70 άτομα.

8a. Πηγές:

Ени Махале / Воденска каза, 200 μουσουλμάνοι Τούρκοι [Кънчов 1900].

Γενή Μαχαλά Ενωτίας, αποτέλεσε οικισμό της κοινότητας Μπίτζιο Μαχαλά [ΦΕΚ 152 / 8.7.1918].

Јени Махала, 35 σπίτια μουσουλμάνων Τούρκων [Милојевић 1920].

Γενή Μαχαλά Ενωτίας, 103 άτομα (55 άρρενες και 48 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Γενή Μαχαλά σε Μικροχώρι [ΦΕΚ 346 / 4.10.1926].

Γενή Μαχαλέ (Μικροχώρι) γραφείου Εδέσσης, έγινε καθαρά προσφυγικός οικισμός. Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 19 προσφυγικές οικογένειες (66 άτομα) [ΕΑΠ].

Μικροχώρι (Γενή Μαχαλά) Αλμωπίας, 70 άτομα (38 άρρενες και 32 θήλεις), εκ των οποίων 70 ήταν πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (38 άρρενες και 32 θήλεις), Ομοδημότες ήταν 68 και δύο ετεροδημότες [Απογραφή 1928].

Μικροχώριον Αλμωπίας, 95 άτομα (43 άρρενες και 52 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Ени Маала (Јени Махала), το 1912 ζούσαν εδώ μουσουλμάνοι Γιουρούκοι Τούρκοι. Το 1924 η ελληνική διοίκηση εγκαθιστά στο χωριό πρόσφυγες, στη θέση των μουσουλμάνων που μετανάστευσαν [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 102, 1961: 75, 1971: 41.

Υψόμετρο 160 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

9. Ζμπόρσκο ή Σμπόρσκο / Zborsko ή Sborsko. Μετονομάστηκε σε Πευκωτόν. Στους οδικούς χάρτες αναγράφεται ως Πευκωτό. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Αριδαίας, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 1.100 εξαρχικοί Μακεδόνες. Μεγάλος αριθμός κατοίκων του χωριού μετανάστευσε στη Βουλγαρία. Το 1928 είχαν απομείνει εδώ 180 Μακεδόνες.

9a Πηγές:

Zborsko [Αυστριακός Χάρτης].

Σμπόρσκο καζά Καρατζά Αμπάτ, χριστιανικός οικισμός [Χάρτης Κοντογόνη].

Zborsko, λειτουργία εξαρχικού σχολείου [Χάρτης Κοντογιάννη].

Сборско / Воденска каза, 350 χριστιανοί Βούλγαροι [Кънчов 1900].

Sborsko / Caza de Voden (Vodena), χριστιανικός πληθυσμός: 1.200 εξαρχικοί Βούλγαροι, λειτουργία ενός εξαρχικού σχολείου με δύο δασκάλους και 63 μαθητές [Brancoff 1905].

Σπόρσκο Καρατζόβας, κάτοικοι 220 ορθόδοξοι Έλληνες τρομοκρατούμενοι (: Μακεδόνες που προσχώρησαν στην εξαρχία) από το 1905 και 980 σχισματικοί Βουλγαρίζοντες (: παλαιοί εξαρχικοί) [Χαλκιόπουλος 1910].

Σμπόρτσκο Εδέσσης, 1.102 άτομα (567 άρρενες και 535 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Σμπόρτσκον Αλμωπίας, αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα [ΦΕΚ 378 / 1919].

Зборско, 260 σπίτια χριστιανών Σλάβων [Милојевић 1920].

Σμπόρτσκον Ενωτίας, 172 άτομα (91 άρρενες και 81 θήλεις), 44 οικογένειες [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Σμπόρτσκο σε Πευκωτόν [ΦΕΚ 97 / 18.3.1926].

Ρευστοποιήθηκαν 15 περιουσίες κατοίκων που μετανάστευσαν στη Βουλγαρία [Μιχαηλίδης].

Πευκωτόν (Σμπόρτσκον) Αλμωπίας, 189 άτομα (97 άρρενες και 92 θήλεις). Yπήρχε μία γυναίκα πρόσφυγας πού ήρθε μετά το 1922. Ομοδημότες ήταν 187 και ετεροδημότες 2 [Απογραφή 1928].

Πευκωτόν Αλμωπίας, 292 άτομα (163 άρρενες και 129 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Сборско (Зборско), πριν τους βαλκανικούς πολέμους ήταν ένα χριστιανικό μακεδονικό χωριό. Σύμφωνα με στατιστική της εξαρχίας ζούσαν τότε εδώ 930 άτομα. Μέχρι το 1920 μεγάλος αριθμός κατοίκων κατέφυγε στη Βουλγαρία. Το 1940 ήταν ένα αμιγώς μακεδονικό χωριό [Симовски].

«Στην γερμανική κατοχή, το χωριό έγινε ορμητήριο του ΕΛΑΣ. Μια μέρα, μεγάλη δύναμη Γερμανών με καμιόνια ανέβηκαν στο χωριό, το έκαψαν και το ισοπέδωσαν. Πολλοί κάτοικοί του εγκαταστάθηκαν δίπλα στο προσφυγικό χωριό Βορεινό» [Παπαδημητρίου].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 0, 1961: 198, 1971: 228, 1981: 244, 1991: 268.

Υψόμετρο 680 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

10. Ίζβορ / Izvor. Μικρός εξαρχικός μακεδονικός οικισμός δυτικά του χωριού Τρέστενικ / Θηριόπετρα, που ερήμωσε την εποχή των βαλκανικών πολέμων. Το 1912 ζούσαν εδώ 100 εξαρχικοί Μακεδόνες. Ο έρημος οικισμός μετονομάστηκε το 1919 σε Ανάβρα.

10a. Πηγές:

Izvor [Αυστριακός Χάρτης].

Ίσβορον καζά Καρατζά Αμπάτ, χριστιανικός οικισμός [Χάρτης Κοντογόνη].

Изворъ / Енидже-Вардарска каза, 70 χριστιανοί Βούλγαροι [Кънчов 1900].

Izvor / Caza de Yenidje Vardar, χριστιανικός πληθυσμός: 80 εξαρχικοί Βούλγαροι [Brancoff 1905].

Ίσβορ Καρατζόβας, κάτοικοι 125 σχισματικοί Βουλγαρίζοντες (: εξαρχικοί Μακεδόνες) [Χαλκιόπουλος 1910].

Ίσβορον Εδέσσης, έρημο [Απαρίθμηση 1913].

Ίσβορον Αλμωπίας, αποτέλεσε οικισμό της κοινότητας Φούστανη [ΦΕΚ 80 / 14.4.1919].

Μετονομασία του οικισμού από Ίσβορον σε Ανάβρα [ΦΕΚ 97 / 18.3.1926].

Извор, πριν τους βαλκανικούς πολέμους ήταν ένα μικρό χριστιανικό μακεδονικό χωριό. Σύμφωνα με στατιστική της εξαρχίας ζούσαν τότε εδώ 30 άτομα. Το χωριό ερήμωσε στη συνέχεια [Симовски].

11. Καπίνιανι / Kapinjani. Μετονομάστηκε σε Εξαπλάτανον και στη συνέχεια σε Εξαπλάτανος. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Εξαπλατάνου, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 1.300 μουσουλμάνοι Μακεδόνες και 150 χριστιανοί (Μακεδόνες και Τσιγγάνοι). Το 1924 όλοι οι μουσουλμάνοι μετανάστευσαν αναγκαστικά στην Τουρκία και τη θέση τους πήραν χριστιανοί πρόσφυγες. Το 1928 υπήρχαν εδώ 1.400 πρόσφυγες και 200 γηγενείς.

11a Πηγές:

Kapinjani [Αυστριακός Χάρτης].

Καπίνιανη καζά Καρατζά Αμπάτ, μικτός οικισμός χριστιανών και μουσουλμάνων [Χάρτης Κοντογόνη].

Капиняни / Енидже-Вардарска каза, 1.575 Βούλγαροι (175 χριστιανοί και 1.400 μουσουλμάνοι) [Кънчов 1900].

Kapineni / Caza de Yenidje Vardar, χριστιανικός πληθυσμός: 200 πατριαρχικοί Βούλγαροι [Brancoff 1905].

Καπίνιανι Καρατζόβας, κάτοικοι 65 ορθόδοξοι Έλληνες (: πατριαρχικοί) και 87 μουσουλμάνοι [Χαλκιόπουλος 1910].

Καπίνιανη Εδέσσης, 1.561 άτομα (846 άρρενες και 715 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Καπίνιανη Ενωτίας, αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα [ΦΕΚ 152 / 8.7.1918].

Капињане, 260 σπίτια μουσουλμάνων Σλάβων και 28 χριστιανών Τσιγγάνων [Милојевић 1920].

Καπίνιανη Ενωτίας, 1.520 άτομα (827 άρρενες και 693 θήλεις), 376 οικογένειες [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Καπίνιανη σε Εξαπλάτανον [ΦΕΚ 148 / 13.6.1925].

Καπίνιανη (Εξαπλάτανος) γραφείου Εδέσσης, έγινε μικτός οικισμός γηγενών και προσφύγων. Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 412 προσφυγικές οικογένειες (1.554 άτομα) [ΕΑΠ].

Εξαπλάτανον (Καπίνιανη) Αλμωπίας, 1.569 άτομα (775 άρρενες και 794 θήλεις), εκ των οποίων 1.264 ήταν πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (610 άρρενες και 631 θήλεις). Ομοδημότες ήταν 1.566και 3 ετεροδημότες. Απογράφηκαν αλλού 88 δημότες [Απογραφή 1928].

Εξαπλάτανος Αλμωπίας, 2.156 άτομα (1.048 άρρενες και 1.108 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Капињани, το 1912 οι κάτοικοι του οικισμού ήταν χριστιανοί και μουσουλμάνοι Μακεδόνες. Σύμφωνα με στατιστική της εξαρχίας υπήρχαν εδώ 178 χριστιανοί και 1.450 μουσουλμάνοι. Το 1940 η πλειοψηφία των κατοίκων ήταν Θρακιώτες και Μικρασιάτες πρόσφυγες, ενώ υπήρχαν και 300 Μακεδόνες [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 1.974, 1961: 2.028, 1971: 2.049, 1981: 2.109, 1991: 2.069, 2001: 1.768.

Υψόμετρο 125 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

12. Καρά Ντερέ Βόντενσκι / Kara Dere Vodenski. Μετονομάστηκε σε Μαυρόλακκον και στη συνέχεια σε Μαυρόλακκος Εδέσσης. Οικισμός της κοινότητας Αψάλου της επαρχίας Αλμωπίας. Το 1912 ήταν ένα μουσουλμανικό τουρκικό χωριό 200 ατόμων. Το 1924 όλοι οι κάτοικοί του έφυγαν στην Τουρκία και στη θέση τους ήρθαν λίγοι χριστιανοί πρόσφυγες. Ο αριθμός των τελευταίων το 1928 ήταν 35 άτομα. Ο οικισμός ερήμωσε πριν τον πόλεμο.

12a. Πηγές:

Karadere [Αυστριακός Χάρτης].

Καρά Δερέ Βοδενών Εδέσσης, 190 άτομα (91 άρρενες και 99 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Καρά Δερέ Βοδενών Ενωτίας, αποτέλεσε οικισμό της κοινότητας Δραγομάνιτσα [ΦΕΚ 152 / 8.7.1918].

Воденска Карадере, 30 σπίτια μουσουλμάνων Τούρκων [Милојевић 1920].

Καρά Δερέ Βοδενών Ενωτίας, 129 άτομα (67 άρρενες και 62 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Καρά Δερέ Βοδενών σε Μαυρόλακκον Βοδενών [ΦΕΚ 148 / 13.6.1925].

Καρά Δερέ Εδέσσης (Μαυρόλακος Εδέσσης) γραφείου Εδέσσης, έγινε καθαρά προσφυγικός οικισμός. Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 9 προσφυγικές οικογένειες (32 άτομα) [ΕΑΠ].

Μαυρόλακκος Εδέσσης (Καρά Δερέ) Αλμωπίας, 35 άτομα (15 άρρενες και 20 θήλεις), όλα πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (15 άρρενες και 20 θήλεις). Και τα 35 ήταν ομοδημότες [Απογραφή 1928].

Кара Дере Воденски, μικρό μουσουλμανικό τουρκικό χωριό που ερήμωσε με την αναχώρηση των κατοίκων του για την Τουρκία το 1924 [Симовски].

13. Καρά Ντερέ Πάζαρσκι/ Kara Dere Pazarski. Οικισμός της κοινότητας Δραγομάνιτσας της υποδιοίκησης Ενωτίας. Το 1912 ζούσαν εδώ 190 μουσουλμάνοι Τούρκοι. Το 1924 ερήμωσε, καθώς όλοι οι κάτοικοί του μετανάστευσαν αναγκαστικά στην Τουρκία. Το έρημο χωριό μετονομάστηκε σε Μαυρόλακκον Γενιτσών.

13a. Πηγές:

Karadere [Αυστριακός Χάρτης].

Καρά Δερέ καζά Γιανιτσών, μουσουλμανικός οικισμός [Χάρτης Κοντογόνη].

Кара Дере / Енидже-Вардарска каза, 80 χριστιανοί Βούλγαροι και 165 μουσουλμάνοι Τούρκοι [Кънчов 1900].

Καρά Δερέ Γιαννιτσών, 184 άτομα (89 άρρενες και 95 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Καρά Δερέ Γενιτσών Ενωτίας, αποτέλεσε οικισμό της κοινότητας Δραγομάνιτσα [ΦΕΚ 152 / 8.7.1918].

Пазарска Карадере, 30 σπίτια μουσουλμάνων Τούρκων [Милојевић 1920].

Καρά Δερέ Γενιτσών Ενωτίας, 139 άτομα (74 άρρενες και 65 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Καρά Δερέ Γενιτσών σε Μαυρόλακκον Γενιτσών [ΦΕΚ 148 / 13.6.1925].

Кара Дере Пазарски, μικρό μουσουλμανικό τουρκικό χωριό που ερήμωσε με την αναχώρηση των κατοίκων του για την Τουρκία το 1924 [Симовски]

14. Καρλάντοβο ή Κάρλατ / Karladovo ή Karlat. Μετονομάστηκε σε Μηλιάς και στη συνέχεια σε Μηλέα. Στους οδικούς χάρτες αναγράφεται ως Μηλιά. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Εξαπλατάνου, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 750 μουσουλμάνοι Μακεδόνες. Το 1924 οι κάτοικοι του χωριού μετανάστευσαν αναγκαστικά στην Τουρκία και τη θέση τους πήραν χριστιανοί πρόσφυγες. Το 1928 ο αριθμός των προσφύγων ήταν 660 άτομα.

14a. Πηγές:

Karalad [Αυστριακός Χάρτης].

Καραλάτ καζά Καρατζά Αμπάτ, μουσουλμανικός οικισμός [Χάρτης Κοντογόνη].

Кърладово / Воденска каза, 200 μουσουλμάνοι Βούλγαροι [Кънчов 1900].

Καρλάδοβον Καρατζόβας, κάτοικοι 200 μουσουλμάνοι [Χαλκιόπουλος 1910].

Καρλάτ Εδέσσης, 789 άτομα (416 άρρενες και 373 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Καρλάτ Ενωτίας, αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα μαζί με τους οικισμούς Ρούζινο και Νιχώρι [ΦΕΚ 152 / 8.7.1918].

Карладово, 260 σπίτια μουσουλμάνων Σλάβων [Милојевић 1920].

Καρλάτ Ενωτίας, 605 άτομα (330 άρρενες και 275 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Καρλάτ σε Μηλιάς [ΦΕΚ 97 / 18.3.1926].

Καρλάτ (Μηλιάς) γραφείου Εδέσσης, έγινε μικτός οικισμός γηγενών και προσφύγων. Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 169 προσφυγικές οικογένειες (508 άτομα) [ΕΑΠ].

Μηλιάς (Καρλάτ) Αλμωπίας, 668 άτομα (322 άρρενες και 316 θήλεις), εκ των οποίων 615 ήταν πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (296 άρρενες και 319 θήλεις). Ομοδημότες ήταν 664 και ετεροδημότες τέσσερις [Απογραφή 1928].

Μηλέα Αλμωπίας, 982 άτομα (484 άρρενες και 498 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Карладово, το 1912 οι κάτοικοι του οικισμού ήταν χριστιανοί και μουσουλμάνοι Μακεδόνες. Σύμφωνα με στατιστική της εξαρχίας υπήρχαν εδώ 150 χριστιανοί και 700 μουσουλμάνοι. Το 1940 τα ¾ του πληθυσμού της κωμόπολης ήταν πρόσφυγες Πόντιοι και οι υπόλοιποι Μακεδόνες [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 904, 1961: 970, 1971: 845, 1981: 787, 1991: 769, 2001: 677.

Το 1981 οι κάτοικοι του χωριού ήταν Μακεδόνες και πρόσφυγες χριστιανοί Τούρκοι [Boeschoten].

Υψόμετρο 143 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

15. Κοζούσανι / Kožušani. Μετονομάστηκε σε Φιλώτια και στη συνέχεια σε Φιλώτεια. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Εξαπλατάνου, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 1.100 Μακεδόνες (930 μουσουλμάνοι και 170 χριστιανοί πατριαρχικοί). Το 1924 οι μουσουλμάνοι μετανάστευσαν αναγκαστικά στην Τουρκία και στη θέση τους ήρθαν χριστιανοί πρόσφυγες. Το 1928 υπήρχαν στο χωριό 190 Μακεδόνες και 280 πρόσφυγες.

15a. Πηγές:

Kozušani [Αυστριακός Χάρτης].

Κουζούσανη καζά Καρατζά Αμπάτ, μικτός οικισμός χριστιανών και μουσουλμάνων [Χάρτης Κοντογόνη].

Козишоми (Кожушани) / Енидже-Вардарска каза, 1.222 Βούλγαροι (72 χριστιανοί και 1.150 μουσουλμάνοι) [Кънчов 1900].

Kouzichane / Caza de Yenidje Vardar, χριστιανικός πληθυσμός: 320 πατριαρχικοί Βούλγαροι [Brancoff 1905].

Κοζούσανη Καρατζόβας, κάτοικοι 170 ορθόδοξοι Έλληνες και 750 μουσουλμάνοι [Χαλκιόπουλος 1910].

Κουζιούσιανη Εδέσσης, 1.132 άτομα (567 άρρενες και 565 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Κουζούσιανη Αλμωπίας, αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα [ΦΕΚ 80 / 14.4.1919].

Кожушани, 241 σπίτια Σλάβων (36 χριστιανών και 205 μουσουλμάνων) και 5 σπίτια χριστιανών Τσιγγάνων [Милојевић 1920].

Κουζούσιανη Ενωτίας, 972 άτομα (492 άρρενες και 480 θήλεις), 245 οικογένειες [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Κουζούσιανη σε Φιλώτια [ΦΕΚ 41 / τομ. Β΄ 1922].

Κουζούσιανη (Φιλώτεια) γραφείου Εδέσσης, έγινε μικτός οικισμός γηγενών και προσφύγων. Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 87 προσφυγικές οικογένειες (315 άτομα) [ΕΑΠ].

Φιλώτια (Κουζούσιανη) Αλμωπίας, 476 άτομα (262 άρρενες και 214 θήλεις), εκ των οποίων 276 ήταν πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (135 άρρενες και 141 θήλεις). Ομοδημότες ήταν 470, ετεροδημότες τέσσερις και αλλοδαποί δύο. Απογράφηκαν αλλού επτά δημότες [Απογραφή 1928].

Φιλώτεια Αλμωπίας, 825 άτομα (407 άρρενες και 418 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Кожушани, το 1912 οι κάτοικοι του οικισμού ήταν χριστιανοί και μουσουλμάνοι Μακεδόνες. Σύμφωνα με στατιστική της εξαρχίας υπήρχαν εδώ 174 χριστιανοί και 966 μουσουλμάνοι. Το 1940 τα ¾ του πληθυσμού της κωμόπολης ήταν πρόσφυγες Μικρασιάτες και οι υπόλοιποι Μακεδόνες [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 561, 1961: 664, 1971: 682, 1981: 647, 1991: 677, 2001: 639.

Το 1981 οι κάτοικοι του χωριού ήταν Μακεδόνες και πρόσφυγες [Boeschoten].

Υψόμετρο 190 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

16. Κοστούρινο ή Κοστούρενι / Kosturino ή Kostureni. Μετονομάστηκε σε Ξυφόνεια, στη συνέχεια Ξυφώνια και τελικά Ξιφιανή. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Αριδαίας, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 700 Μακεδόνες (520 μουσουλμάνοι και 180 χριστιανοί πατριαρχικοί). Το 1924 οι μουσουλμάνοι μετανάστευσαν αναγκαστικά στην Τουρκία και στη θέση τους ήρθαν χριστιανοί πρόσφυγες. Το 1928 υπήρχαν στο χωριό 400 πρόσφυγες και 230 Μακεδόνες.

16a. Πηγές:

Kusturjan [Αυστριακός Χάρτης].

Κωστούριανη καζά Καρατζά Αμπάτ, μικτός οικισμός χριστιανών και μουσουλμάνων [Χάρτης Κοντογόνη].

Kosturjan, λειτουργία πατριαρχικού σχολείου και εκκλησίας [Χάρτης Κοντογιάννη].

Κουστούρινη Βοδενών, 20 χριστιανικές και 100 μουσουλμανικές οικογένειες [Σχινάς 1886].

Костурени (Костурчани) / Воденска каза, 950 Βούλγαροι (250 χριστιανοί και 700 μουσουλμάνοι) [Кънчов 1900].

Kostoureni / Caza de Voden (Vodena), χριστιανικός πληθυσμός: 280 πατριαρχικοί Βούλγαροι, λειτουργία ενός πατριαρχικού σχολείου με ένα δάσκαλο και 10 μαθητές [Brancoff 1905].

Κωστούριανι Καρατζόβας, κάτοικοι 280 ορθόδοξοι Έλληνες (: πατριαρχικοί) και 470 μουσουλμάνοι [Χαλκιόπουλος 1910].

Κωστούργιαννη Εδέσσης, 722 άτομα (375 άρρενες και 347 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Κωστούργιαννη Ενωτίας, αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα μαζί με τους οικισμούς Ζλάτινα και Ρούδινον [ΦΕΚ 152 / 8.7.1918].

Костурени, 110 σπίτια Σλάβων (20 χριστιανών και 90 μουσουλμάνων) [Милојевић 1920].

Κωστούργιαννη Ενωτίας, 710 άτομα (374 άρρενες και 336 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Κωστούργιαννη σε Ξυφόνεια [ΦΕΚ 41 / τομ. Β΄ 1922].

Κουστούργιανη (Ξιφώνεια) γραφείου Εδέσσης, έγινε μικτός οικισμός γηγενών και προσφύγων. Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 107 προσφυγικές οικογένειες (426 άτομα) [ΕΑΠ].

Ξυφόνεια (Κωστούργιανη) Αλμωπίας, 640 άτομα (318 άρρενες και 322 θήλεις), εκ των οποίων 375 ήταν πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (190 άρρενες και 185 θήλεις). Ομοδημότες ήταν 626 και ετεροδημότες 14 [Απογραφή 1928].

Ξυφώνια Αλμωπίας, 850 άτομα (443 άρρενες και 407 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Μετονομασία του οικισμού από Ξυφώνια σε Ξιφιανή [ΦΕΚ 16 / τομ. Α΄ 1953].

Костурино, το 1912 οι κάτοικοι του οικισμού ήταν χριστιανοί και μουσουλμάνοι Μακεδόνες. Σύμφωνα με στατιστική της εξαρχίας υπήρχαν εδώ 268 χριστιανοί και 1.234 μουσουλμάνοι. Το 1940 ο μισός πληθυσμός ήταν πρόσφυγες και ο άλλος μισός γηγενείς Μακεδόνες [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 823, 1961: 889, 1971: 944, 1981: 923, 1991: 879, 2001: 120.

Το 1981 οι κάτοικοι του χωριού ήταν Μακεδόνες και Πόντιοι [Boeschoten].

Υψόμετρο 120 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

17. Λέσκοβο / Leskovo. Μετονομάστηκε σε Τρία Έλατα. Οικισμός της κοινότητας Αρχαγγέλου, της επαρχίας Αλμωπίας που ερήμωσε μετά τον εμφύλιο πόλεμο. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 580 εξαρχικοί Μακεδόνες. Οι περισσότεροι κάτοικοι του μετανάστευσαν στη Βουλγαρία. Η ελληνική διοίκηση εγκατέστησε στο χωριό έναν αριθμό προσφύγων. Το 1928 υπήρχαν εδώ 120 πρόσφυγες και 40 γηγενείς Μακεδόνες.

17a. Πηγές:

Leskovo [Αυστριακός Χάρτης].

Λέσκοβον καζά Γευγελής, χριστιανικός οικισμός [Χάρτης Κοντογόνη].

Leskovo, λειτουργία εξαρχικού σχολείου και εκκλησίας [Χάρτης Κοντογιάννη].

«Μεταξύ 1912-1919 μετά από βάρβαρες πιέσεις του ελληνικού κράτους, και για να γλιτώσουν από την μανία των Ελλήνων, πολλοί έφυγαν για την Βουλγαρία. Ανάμεσα στους κυνηγημένους και ο καθηγητής της φιλοσοφίας Κίριλ Μλαντένοβ που με το συγγραφικό του έργο έδωσε πολλές χρήσιμες πληροφορίες γύρω από την ιστορία των Μογλενών και τον πληθυσμό τους. Μετά το χωριό κατοικήθηκε από Βλάχους της περιοχής. Αλλά και αυτοί δεν είχαν καλύτερη τύχη. Κατά την περίοδο της κατοχής, οι Γερμανοί ξέσπασαν στο χωριό και το έκαψαν. Σήμερα, μόνο τα ερείπια μαρτυρούν πως κάποτε εκεί είχε ζωή» [Παπαδημητρίου].

Лѣсково / Гевгелийска каза, 650 χριστιανοί Βούλγαροι [Кънчов 1900].

Liaskovo / Caza de Ghevgheli, χριστιανικός πληθυσμός: 720 Βούλγαροι (640 εξαρχικοί και 80 πατριαρχικοί), λειτουργία ενός εξαρχικού σχολείου με ένα δάσκαλο και 41 μαθητές [Brancoff 1905].

Λέσκοβο Γευγελής, κάτοικοι 560 ορθόδοξοι Έλληνες άρτι απαλλαγέντες της βουλγαρικής τρομοκρατίας (: εξαρχικοί Μακεδόνες που δήλωσαν πατριαρχικοί λόγω του φόβου των ελληνικών ανταρτικών ομάδων) [Χαλκιόπουλος 1910].

Λέσκοβον Εδέσσης, 592 άτομα (305 άρρενες και 287 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Λέσκοβον Ενωτίας, αποτέλεσε οικισμό της κοινότητας Μεγάλα Λειβάδια [ΦΕΚ 152 / 8.7.1918].

Λέσκοβον Αλμωπίας, αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα [ΦΕΚ 80 / 14.4.1919]

Лешково, 150 σπίτια χριστιανών Σλάβων [Милојевић 1920].

Λέσκοβον Ενωτίας, 523 άτομα (255 άρρενες και 268 θήλεις), 109 οικογένειες [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Λέσκοβον σε Τρία Έλατα [ΦΕΚ 148 / 13.6.1925].

Ρευστοποιήθηκαν 263 περιουσίες κατοίκων που μετανάστευσαν στη Βουλγαρία [Μιχαηλίδης].

Λέσκοβον (Τρία Έλατα) γραφείου Εδέσσης, έγινε μικτός οικισμός γηγενών και προσφύγων. Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 23 προσφυγικές οικογένειες (90 άτομα) [ΕΑΠ].

Τρία Έλατα (Λέσκοβον) Αλμωπίας, 162 άτομα (73 άρρενες και 89 θήλεις), εκ των οποίων 117 ήταν πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (5 άρρενες και 66 θήλεις). Και τα 162 ήταν ομοδημότες [Απογραφή 1928].

Τρία Έλατα Αλμωπίας, 146 άτομα (69 άρρενες και 77 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Лесково, το 1912 όλοι οι κάτοικοι του χωριού ήταν χριστιανοί Μακεδόνες. Σύμφωνα με εξαρχική στατιστική ζούσαν εδώ 540 άτομα. Το 1924 μετανάστευσαν στη Βουλγαρία 100 οικογένειες. Το 1940 τα 3/4 του πληθυσμού ήταν πρόσφυγες και οι υπόλοιποι Μακεδόνες. Μετά τον εμφύλιο πόλεμο ο οικισμός ερήμωσε [Симовски].

18. Λούγκουντσι ή Λούντσι / Lugunci ή Lunci. Μετονομάστηκε σε Λαγκαδιά. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Εξαπλατάνου, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 620 χριστιανοί Βλάχοι, κυρίως ρουμανικών φρονημάτων. Ο ελληνικός στρατός έκαψε το χωριό το 1913. Αρκετοί κάτοικοι μετανάστευσαν το 1925 στη Δοβρουτσά (Dobrudža), μετά από πρόσκληση της ρουμανικής κυβέρνησης. Το 1928 στο χωριό ζούσαν 330 Βλάχοι. Το 1949 μεγάλο μέρος του πληθυσμού κατέφυγε στη Γιουγκοσλαβία.

18a. Πηγές:

Lunzi (Lugunci) [Αυστριακός Χάρτης].

Λούγκουντσα καζά Γευγελής, χριστιανικός οικισμός [Χάρτης Κοντογόνη].

Lunzi (Lugunca), λειτουργία πατριαρχικού σχολείου και εκκλησίας [Χάρτης Κοντογιάννη].

Лугонци (Лунци) / Гевгелийска каза, 700 χριστιανοί Βλάχοι [Кънчов 1900].

Liougountzi / Caza de Ghevgheli, χριστιανικός πληθυσμός: 588 Βλάχοι, λειτουργία ενός βλάχικου σχολείου με δύο δασκάλους και 40 μαθητές [Brancoff 1905].

Λούγουνδζα Μογλενών, αριθμός βλάχικων οικογενειών: 14 πατριαρχικών και 160 ρουμανιζόντων [Στατιστική Πατριαρχείου 1906].

Λούγκουντσα Γευγελής, κάτοικοι 228 ορθόδοξοι Ελληνόβλαχοι (: πατριαρχικοί Βλάχοι), κάτοχοι εκκλησίας και 371 Ρουμανιστές (: Βλάχοι ρουμανικής συνείδησης) κατέχοντες πατριαρχική εκκλησία από το 1896 [Χαλκιόπουλος 1910].

Longountsa, Το χωριό κάηκε από τον ελληνικό στρατό στο δεύτερο βαλκανικό πόλεμο [Carnegie].

Λούγγουντσα Εδέσσης, 633 άτομα (323 άρρενες και 310 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Λούγγουντσα Αλμωπίας, αποτέλεσε οικισμό της κοινότητας Μπερίσλαφ [ΦΕΚ 80 / 14.4.1919].

Лугунци, 50 σπίτια χριστιανών Βλάχων [Милојевић 1920].

Λούγγουντσα Ενωτίας, 406 άτομα (188 άρρενες και 218 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Λούγγουντσα σε Λαγκαδιά [ΦΕΚ 97 / 18.3.1926].

Λούγγουστα (Λαγκαδιά) γραφείου Εδέσσης, έγινε μικτός οικισμός γηγενών και προσφύγων. Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 19 προσφυγικές οικογένειες (65 άτομα) [ΕΑΠ].

Λαγκαδιά (Λούγουντσα) Αλμωπίας, 331 άτομα (152 άρρενες και 179 θήλεις), εκ των οπίων ένας ήταν πρόσφυγας πού ήρθε μετά το 1922. Ομοδημότες ήταν 326 και ετεροδημότες πέντε [Απογραφή 1928].

Λαγκαδιά Αλμωπίας, 543 άτομα (271 άρρενες και 272 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Лугунци (Лунци), το 1912 οι κάτοικοι του χωριού ήταν χριστιανοί Βλάχοι. Το 1924 εγκαταστάθηκαν εδώ μερικές προσφυγικές ποντιακές οικογένειες. Το 1925 εβδομήντα οικογένειες μετανάστευσαν στη Ρουμανία. Στο τέλος του εμφυλίου πολέμου πολλοί κάτοικοί του κατέφυγαν στη Γιουγκοσλαβία [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 0, 1961: 135, 1971: 160, 1981: 99, 1991: 90, 2001: 89.

Υψόμετρο 610 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

19. Μοναστιρτζίκ ή Μάναστιρ / Monastidžik ή Manastir. Μετονομάστηκε σε Μοναστηράκι και στη συνέχεια σε Μοναστηράκιον. Στους οδικούς χάρτες αναγράφεται ως Μοναστηράκι. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Αριδαίας, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 400 μουσουλμάνοι Μακεδόνες. Το 1924 όλοι οι κάτοικοι του χωριού έφυγαν υποχρεωτικά στην Τουρκία και στη θέση τους ήρθαν χριστιανοί πρόσφυγες. Το 1928 ο αριθμός των προσφύγων ήταν 290 άτομα.

19a. Πηγές:

Monastirče [Αυστριακός Χάρτης].

Μοναστηρτζίκ καζά Καρατζά Αμπάτ, μουσουλμανικός οικισμός [Χάρτης Κοντογόνη].

Манастиръ / Воденска каза, 350 μουσουλμάνοι Βούλγαροι [Кънчов 1900].

Μαναστηρτζήκ Καρατζόβας, κάτοικοι 625 μουσουλμάνοι [Χαλκιόπουλος 1910].

Μοναστηρτζίκ Εδέσσης, 427 άτομα (221 άρρενες και 206 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Μοναστηρτζίκ Ενωτίας, αποτέλεσε οικισμό της κοινότητας Μπίζοβου [ΦΕΚ 152 / 8.7.1918].

Манастир, 70 σπίτια μουσουλμάνων Σλάβων [Милојевић 1920].

Μοναστηρτζίκ Ενωτίας, 348 άτομα (195 άρρενες και 153 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Μοναστηρτζίκ σε Μοναστηράκι [ΦΕΚ 41 / τομ. Β΄ 1922].

Μοναστηρδζίκ (Μοναστηράκι) γραφείου Εδέσσης, έγινε καθαρά προσφυγικός οικισμός. Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 62 προσφυγικές οικογένειες (241 άτομα) [ΕΑΠ].

Μοναστηράκι (Μοναστηρτζίκ) Αλμωπίας, 310 άτομα (161 άρρενες και 149 θήλεις), εκ των οποίων 290 ήταν πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (146 άρρενες και 144 θήλεις). Ομοδημότες ήταν 267 και ετεροδημότες 43 [Απογραφή 1928].

Μοναστηράκιον Αλμωπίας, 373 άτομα (194 άρρενες και 179 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Манастир (Монастир, Монастирџик), το 1912 όλοι οι κάτοικοι του χωριού ήταν μουσουλμάνοι Μακεδόνες. Σύμφωνα με στατιστική της εξαρχίας, επί οθωμανικής διοίκησης υπήρχαν εδώ 422 άτομα. Το 1940 ο πληθυσμός ήταν πρόσφυγες Μικρασιάτες [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 132, 1961: 191, 1971: 154, 1981: 161, 1991: 155, 2001: 169.

Υψόμετρο 240 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

20. Μπάοβο ή Μπάχοβο / Baovo ή Bahovo. Μετονομάστηκε σε Πρόμαχοι. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Εξαπλατάνου, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 1.000 πατριαρχικοί Μακεδόνες. Το 1928 ζούσαν στο χωριό 1.150 Μακεδόνες.

20a. Πηγές:

Bahovo [Αυστριακός Χάρτης].

Μπάχοβον καζά Καρατζά Αμπάτ, χριστιανικός οικισμός [Χάρτης Κοντογόνη].

Bahovo, λειτουργία πατριαρχικού σχολείου και εκκλησίας [Χάρτης Κοντογιάννη].

Μπάχοβον Βοδενών, 90 χριστιανικές οικογένειες [Σχινάς 1886].

Баово / Воденска каза, 560 χριστιανοί Βούλγαροι Кънчов 1900].

Baovo / Caza de Voden (Vodena), χριστιανικός πληθυσμός: 1.280 πατριαρχικοί Βούλγαροι, λειτουργία ενός πατριαρχικού σχολείου με ένα δάσκαλο και 15 μαθητές [Brancoff 1905].

Μπάχοβον Καρατζόβας, κάτοικοι 900 ορθόδοξοι Έλληνες (: πατριαρχικοί) [Χαλκιόπουλος 1910].

Μπάχοβον Εδέσσης, 1.082 άτομα (583 άρρενες και 499 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Μπάχοβον Αλμωπίας, αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα μαζί με τον οικισμό Τσερνέσοβον [ΦΕΚ 80 / 14.4.1919].

Бахово, 35 σπίτια χριστιανών Σλάβων [Милојевић 1920].

Μπάχοβον Ενωτίας, 978 άτομα (498 άρρενες και 480 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Μπάχοβον σε Πρόμαχοι [ΦΕΚ 346 / 4.10.1926].

Πρόμαχοι (Μπάχοβον) Αλμωπίας, 1.160 άτομα (602 άρρενες και 558 θήλεις), εκ των οποίων πέντε ήταν πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (ένας άντρας και τέσσερις γυναίκες). Ομοδημότες ήταν 1.142, ετεροδημότες 17 και ένας αλλοδαπός [Απογραφή 1928].

Πρόμαχοι Αλμωπίας, 1.598 άτομα (817 άρρενες και 781 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Баово (Бахово), το 1912 όλοι οι κάτοικοι ήταν χριστιανοί Μακεδόνες. Σύμφωνα με στατιστική της εξαρχίας ζούσαν εδώ 1.008 άτομα. Το 1940 το σύνολο του πληθυσμού ήταν Μακεδόνες. Στο τέλος του εμφυλίου πολέμου μερικοί κάτοικοι κατέφυγαν στη Γιουγκοσλαβία [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 1.549, 1961: 1.879, 1971: 1.821, 1981: 1.754, 1991: 1.862, 2001: 1.825.

Το 1981 οι κάτοικοι του χωριού ήταν Μακεδόνες [Boeschoten].

Υψόμετρο 290 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

21. Μπέρισλαφ ή Μπόρισλαφ ή Μπερίσλαφτσι / Borislav ή Berislav ή Berislavci. Μετονομάστηκε σε Περίκλεια. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Εξαπλατάνου, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 330 χριστιανοί Βλάχοι, κυρίως ρουμανικών φρονημάτων. Μερικοί κάτοικοι μετανάστευσαν το 1925 στη Δοβρουτσά (Dobrudža), μετά από πρόσκληση της ρουμανικής κυβέρνησης. Το 1928 στο χωριό ζούσαν 250 Βλάχοι.

21a. Πηγές:

Borislav (Berislav) [Αυστριακός Χάρτης].

Μπόρισλαφ καζά Γευγελής, χριστιανικός οικισμός [Χάρτης Κοντογόνη].

Borislav, λειτουργία πατριαρχικού σχολείου και εκκλησίας [Χάρτης Κοντογιάννη].

Μπερίσλαφ, βλάχικο χωριό με 45 σπίτια [Weigand].

Бориславъ (Бориславци) / Гевгелийска каза, 380 χριστιανοί Βλάχοι [Кънчов 1900].

Berislav / Caza de Ghevgheli, χριστιανικός πληθυσμός: 360 Βλάχοι, λειτουργία ενός βλάχικου σχολείου με ένα δάσκαλο και 30 μαθητές [Brancoff 1905].

Περισλάβ Μογλενών, αριθμός βλάχικων οικογενειών: 60 ρουμανιζόντων [Στατιστική Πατριαρχείου 1906].

Μπερίσλαβ Γευγελής, κάτοικοι 210 ορθόδοξοι Ελληνόβλαχοι (: πατριαρχικοί Βλάχοι), κάτοχοι της εκκλησίας και 108 Ρουμανιστές (: Βλάχοι ρουμανικής συνείδησης) [Χαλκιόπουλος 1910].

Περισλάβ Εδέσσης, 340 άτομα (172 άρρενες και 168 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Μπερίσλαφ Αλμωπίας, αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα μαζί με τον οικισμό Λούγγουντσα [ΦΕΚ 80 / 14.4.1919].

Б’риславци, 50 σπίτια χριστιανών Βλάχων [Милојевић 1920].

Μπερίσλαφ Ενωτίας, 200 άτομα (95 άρρενες και 105 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Μπέρισλαφ σε Περίκλεια [ΦΕΚ 148 / 13.6.1925].

Περίκλεια (Μπέρισλαβ) Αλμωπίας, 271 άτομα (149 άρρενες και 122 θήλεις), εκ των οποίων τρεις ήταν πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 δύο άντρες και μία γυναίκα). Ομοδημότες ήταν 269 και δύο ετεροδημότες [Απογραφή 1928].

Περίκλεια Αλμωπίας, 413 άτομα (227 άρρενες και 186 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Бериславци (Берислав, Борислав), το 1912 οι κάτοικοι του χωριού ήταν Μογλενίτες Βλάχοι. Σύμφωνα με στατιστική της εξαρχίας, επί οθωμανικής διοίκησης ζούσαν εδώ 280 άτομα. Το 1925 τμήμα του πληθυσμού κατέφυγε στη Ρουμανία. Το 1940 το σύνολο του πληθυσμού ήταν Βλάχοι Στο τέλος του εμφυλίου πολέμου μερικοί κάτοικοι κατέφυγαν στη Γιουγκοσλαβία [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 342, 1961: 372, 1971: 393, 1981: 373, 1991: 354, 2001: 382.

Το 1981 οι κάτοικοι του χωριού ήταν Βλάχοι [Boeschoten].

Υψόμετρο 570 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

22. Μπίζοβο / Bizovo. Μετονομάστηκε σε Μεγαπλάτανον και στη συνέχεια σε Μεγαπλάτανος. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Αριδαίας, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 780 Μακεδόνες, εκ των οποίων 620 ήταν μουσουλμάνοι και 160 χριστιανοί εξαρχικοί. Μετά την υποχρεωτική αναχώρηση των μουσουλμάνων για την Τουρκία και την εγκατάσταση των προσφύγων, το 1928 ζούσαν στο χωριό 320 πρόσφυγες και 150 γηγενείς Μακεδόνες.

22a. Πηγές:

Risova [Αυστριακός Χάρτης].

Μπίζεβον καζά Καρατζά Αμπάτ, μικτός οικισμός χριστιανών και μουσουλμάνων [Χάρτης Κοντογόνη].

Bisovo, λειτουργία εξαρχικού σχολείου [Χάρτης Κοντογιάννη].

Μπίζοβον Βοδενών, 20 χριστιανικές και 80 μουσουλμανικές οικογένειες [Σχινάς 1886].

Бизово / Воденска каза, 800 Βούλγαροι (150 χριστιανοί και 650 μουσουλμάνοι) [Кънчов 1900].

Bizevo / Caza de Voden (Vodena), χριστιανικός πληθυσμός: 176 εξαρχικοί Βούλγαροι, λειτουργία ενός εξαρχικού σχολείου με ένα δάσκαλο και 25 μαθητές [Brancoff 1905].

Μπίζοβον Εδέσσης, 771 άτομα (388 άρρενες και 383 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Μπίζοβον Ενωτίας, αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα μαζί με τον οικισμό Μοναστηρτζίκ [ΦΕΚ 152 / 8.7.1918].

Бизово, 130 σπίτια Σλάβων (30 χριστιανών και 100 μουσουλμάνων) [Милојевић 1920].

Μπίζοβον Ενωτίας, 797 άτομα (409 άρρενες και 388 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Μπίζοβον σε Μεγαπλάτανον [ΦΕΚ 148 / 13.6.1925].

Μπίζοβον (Μεγαπλάτανον) γραφείου Εδέσσης, έγινε μικτός οικισμός γηγενών και προσφύγων. Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 47 προσφυγικές οικογένειες (150 άτομα) [ΕΑΠ].

Μεγαπλάτανον (Μπίζοβον) Αλμωπίας, 503 άτομα (303 άρρενες και 200 θήλεις), εκ των οποίων 316 ήταν πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (176 άρρενες και 140 θήλεις). Ομοδημότες ήταν 417 και ετεροδημότες 86 [Απογραφή 1928].

Μεγαπλάτανος Αλμωπίας, 623 άτομα (319 άρρενες και 304 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Бизово, το 1912 οι κάτοικοι του χωριού ήταν χριστιανοί και μουσουλμάνοι Μακεδόνες. Σύμφωνα με στατιστική της εξαρχίας, επί οθωμανικής διοίκησης υπήρχαν εδώ 120 χριστιανοί και 750 μουσουλμάνοι. Το 1940 τα ¾ του πληθυσμού ήταν πρόσφυγες Μικρασιάτες και το ¼ γηγενείς Μακεδόνες. Στο τέλος του εμφυλίου πολέμου μερικοί κάτοικοι κατέφυγαν στη Γιουγκοσλαβία [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 312, 1961: 394, 1971: 369, 1981: 382, 1991: 351, 2001: 310.

Το 1981 οι κάτοικοι του χωριού ήταν Μακεδόνες και πρόσφυγες (ομιλητές της ποντιακής ή τουρκόφωνοι) [Boeschoten].

Υψόμετρο 215 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

23. Μπίτζοβα Μάαλα ή Μπίτζο Μάχαλα / Bidžova Maala ή Bidžo Mahala. Μετονομάστηκε σε Πιπεριές, στη συνέχεια Πιπεριές και τελικά Πιπεριαί. Στους οδικούς χάρτες αναγράφεται ως Πιπεριές. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Αριδαίας, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 1.200 μουσουλμάνοι Τούρκοι. Το 1924 όλοι οι κάτοικοι του χωριού έφυγαν αναγκαστικά στην Τουρκία και στη θέση τους ήρθαν χριστιανοί πρόσφυγες. Το 1928 ο αριθμός των τελευταίων ήταν 420 άτομα.

23a. Πηγές:

Bidžo Mah. [Αυστριακός Χάρτης].

Μπίτζο καζά Καρατζά Αμπάτ, μουσουλμανικός οικισμός [Χάρτης Κοντογόνη].

Биджо Махале / Воденска каза, 700 μουσουλμάνοι Τούρκοι [Кънчов 1900].

Μπήτζο Μαχαλέ Καρατζόβας, κάτοικοι 1.200 μουσουλμάνοι [Χαλκιόπουλος 1910].

Μπίτζιο Μαχαλεσί Εδέσσης, 1.201 άτομα (610 άρρενες και 591 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Μπίτζιο Μαχαλά Ενωτίας, αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα μαζί με τον οικισμό Γενή Μαχαλά [ΦΕΚ 152 / 8.7.1918].

Биџо Махала, 140 σπίτια μουσουλμάνων Τούρκων [Милојевић 1920].

Μπίτζιο Μαχαλά Ενωτίας, 856 άτομα (451 άρρενες και 405 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Μπίτζιο Μαχαλά σε Πιπεριές [ΦΕΚ 97 / 18.3.1926].

Μπίτζο Μαχαλέ (Πιπεριές) γραφείου Εδέσσης, έγινε καθαρά προσφυγικός οικισμός. Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 134 προσφυγικές οικογένειες (579 άτομα) [ΕΑΠ].

Πιπεργιές (Μπίτζιο Μαχαλά) Αλμωπίας, 427 άτομα (214 άρρενες και 213 θήλεις), εκ των οποίων 389 ήταν πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (193 άρρενες και 196 θήλεις). Ομοδημότες ήταν 418 και ετεροδημότες εννέα [Απογραφή 1928].

Πιπεριαί Αλμωπίας, 631 άτομα (315 άρρενες και 316 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Биџова Мала (Биџо Махала), το 1912 ζούσαν εδώ μουσουλμάνοι Γιουρούκοι Τούρκοι. Το 1940 οι περισσότεροι κάτοικοι ήταν πρόσφυγες, ενώ υπήρχαν στο χωριό και 90 Μακεδόνες που είχαν έρθει από το Γκόρνο Πόζαρ (Άνω Λουτράκι). Στο τέλος του εμφυλίου πολέμου μερικοί κάτοικοι κατέφυγαν στη Γιουγκοσλαβία [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 390, 1961: 435, 1971: 484, 1981: 481, 1991: 542, 2001: 589.

Το 1981 οι κάτοικοι του χωριού ήταν Μακεδόνες και πρόσφυγες (ομιλητές της ποντιακής ή τουρκόφωνοι) [Boeschoten].

Υψόμετρο 162 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

24. Νέβορ ή Νίβορ / Nevor ή Nivor. Μετονομάστηκε σε Νεοχώρι και στη συνέχεια σε Νεοχώριον. Στους οδικούς χάρτες αναγράφεται ως Νεοχώρι. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Αριδαίας, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 770 μουσουλμάνοι Μακεδόνες. Το 1924 όλοι οι κάτοικοι του χωριού έφυγαν αναγκαστικά στην Τουρκία και στη θέση τους ήρθαν χριστιανοί πρόσφυγες. Το 1928 ο αριθμός των τελευταίων ήταν 420 άτομα.

24a. Πηγές:

Nevohor (Nihor) [Αυστριακός Χάρτης].

Νεοχώρι καζά Καρατζά Αμπάτ, χριστιανικός οικισμός [Χάρτης Κοντογόνη].

Неворъ / Енидже-Вардарска каза, 630 μουσουλμάνοι Τούρκοι [Кънчов 1900].

Νεβόρ Καρατζόβας, κάτοικοι 95 μουσουλμάνοι [Χαλκιόπουλος 1910].

Νεοχώριον Εδέσσης, 771 άτομα (386 άρρενες και 385 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Νιχώρι Ενωτίας, αποτέλεσε οικισμό της κοινότητας Ρούζινο [ΦΕΚ 152 / 8.7.1918].

Невор, 155 σπίτια μουσουλμάνων Σλάβων [Милојевић 1920].

Νεοχώρι Ενωτίας, 624 άτομα (326 άρρενες και 298 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Νιβώρ (Νιχώρι) γραφείου Εδέσσης, έγινε καθαρά προσφυγικός οικισμός. Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 121 προσφυγικές οικογένειες (439 άτομα) [ΕΑΠ].

Νεοχώρι Αλμωπίας, 420 άτομα (212 άρρενες και 208 θήλεις), εκ των οποίων 406 ήταν πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (201 άρρενες και 205 θήλεις). Ομοδημότες ήταν 419 και ένας ετεροδημότης [Απογραφή 1928].

Νεοχώριον Αλμωπίας, 635 άτομα (306 άρρενες και 329 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Невор (Невохор, Нивор, Мало Северник), το 1912 όλοι οι κάτοικοι του χωριού ήταν μουσουλμάνοι Μακεδόνες. Σύμφωνα με στατιστική της εξαρχίας, επί οθωμανικής διοίκησης υπήρχαν εδώ 674 μουσουλμάνοι. Το 1924 τη θέση των μουσουλμάνων που μετανάστευσαν στην Τουρκία, πήραν πρόσφυγες από την Μικρά Ασία και τον Πόντο [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 529, 1961: 585, 1971: 604, 1981: 550, 1991: 489, 2001: 469. Υψόμετρο 170 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

25. Νόβο Σέλο ή Ενί Κιόι / Novo Selo ή Eni Kjoj. Μετονομάστηκε σε Λιθαριά. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Μενηίδος, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 30 εξαρχικοί Μακεδόνες. Το ελληνικό κράτος το 1924 εγκατέστησε στο χωριό πρόσφυγες. Το 1928 ζούσαν εδώ 80 πρόσφυγες και 20 Μακεδόνες.

25a. Πηγές:

Γενή Κιόι Εδέσσης, 36 άτομα (20 άρρενες και 16 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Γενή Κιόι Ενωτίας, αποτέλεσε οικισμό της κοινότητας Στράιστα [ΦΕΚ 152 / 8.7.1918].

Γενήκιοϊ Ενωτίας, δύο άτομα (άρρενες) [Απογραφή 1920].

Γενίκιοϊ Ενωτίας (Λιθαριά) γραφείου Εδέσσης, έγινε μικτός οικισμός γηγενών και προσφύγων. Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 19 προσφυγικές οικογένειες (72 άτομα) [ΕΑΠ].

Μετονομασία του οικισμού από Γενή Κιόι σε Λιθαριά [ΦΕΚ 81 / 14.5.1928].

Λιθαριά (Γενή Κιόι) Αλμωπίας, 114 άτομα (59 άρρενες και 55 θήλεις), εκ των οποίων 70 ήταν πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (38 άρρενες και 32 θήλεις). Ομοδημότες ήταν 88 και ετεροδημότες 26 [Απογραφή 1928].

Λιθαριά Αλμωπίας, 156 άτομα (91 άρρενες και 65 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Ново Село (Ени Ќој), το 1912 ήταν ένα χριστιανικό μακεδονικό χωριό. Σύμφωνα με στατιστική του ΝΟΦ του 1947, ζούσαν εδώ 26 Μακεδόνες και 126 πρόσφυγες [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 153, 1961: 224, 1971: 115, 1981: 24, 1991: 10, 2001: 6.

Υψόμετρο 230 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

26. Νοβόσελτσι / Novoselci. Μετονομάστηκε σε Νερόμυλοι. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Εξαπλατάνου, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 460 μουσουλμάνοι Μακεδόνες. Το 1924 όλοι οι κάτοικοι του χωριού έφυγαν αναγκαστικά στην Τουρκία και στη θέση τους ήρθαν χριστιανοί πρόσφυγες. Το 1928 ο αριθμός των τελευταίων ήταν 240 άτομα.

26a. Πηγές:

Novoselci [Αυστριακός Χάρτης].

Νοβοσέλτσι καζά Καρατζά Αμπάτ, μουσουλμανικός οικισμός [Χάρτης Κοντογόνη].

Новоселци / Енидже-Вардарска каза, 550 Βούλγαροι (300 χριστιανοί και 250 μουσουλμάνοι) [Кънчов 1900].

Νοβοσέλτσι Καρατζόβας, κάτοικοι 910 μουσουλμάνοι [Χαλκιόπουλος 1910].

Νοβοσέλτσι Εδέσσης, 452 άτομα (222 άρρενες και 230 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Νοβοσέλτσι Ενωτίας, αποτέλεσε οικισμό της κοινότητας Κωστελούπ [ΦΕΚ 152 / 8.7.1918].

Новоселце, 84 σπίτια μουσουλμάνων Σλάβων [Милојевић 1920].

Νοβοσέλτσι Ενωτίας, 377 άτομα (188 άρρενες και 189 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Νοβοσέλτσι σε Νερόμυλοι [ΦΕΚ 97 / 18.3.1926].

Νοβοσέλτσι (Νερόμυλος) γραφείου Εδέσσης, έγινε καθαρά προσφυγικός οικισμός. Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 54 προσφυγικές οικογένειες (229 άτομα) [ΕΑΠ].

Νερόμυλοι (Νοβοσέλτσι) Αλμωπίας, 273 άτομα (132 άρρενες και 141 θήλεις), εκ των οποίων 235 ήταν πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (113 άρρενες και 122 θήλεις). Ομοδημότες ήταν 235 και 38 ετεροδημότες [Απογραφή 1928].

Νερόμυλοι Αλμωπίας, 335 άτομα (167 άρρενες και 168 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Новоселци, το 1912 όλοι οι κάτοικοι του χωριού ήταν μουσουλμάνοι Μακεδόνες. Σύμφωνα με στατιστική της εξαρχίας, επί οθωμανικής διοίκησης υπήρχαν εδώ 396 μουσουλμάνοι. Το 1924 τη θέση των μουσουλμάνων που έφυγαν στην Τουρκία, πήγαν πρόσφυγες από τον Πόντο και την Ανατολική Θράκη [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 164, 1961: 178, 1971: 146, 1981: 113, 1991: 111, 2001: 123.

Υψόμετρο 230 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

27. Νότι ή Νόντε/ Note ή Nonte. Μετονομάστηκε σε Νώτια και στη συνέχεια σε Νότια. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Εξαπλατάνου, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 3.250 μουσουλμάνοι Βλάχοι και 150 χριστιανοί Τσιγγάνοι. Το 1924 οι μουσουλμάνοι του χωριού μετανάστευσαν υποχρεωτικά στην Τουρκία και στη θέση τους εγκαταστάθηκαν χριστιανοί πρόσφυγες, κυρίως από τον Πόντο. Το 1928 ο πληθυσμός του χωριού ήταν 700 πρόσφυγες.

27a. Πηγές:

Nonte (Natja) [Αυστριακός Χάρτης].

Νότια ή Ενώτια καζά Γευγελής, μουσουλμανικός οικισμός [Χάρτης Κοντογόνη].

Νόντε, κεφαλοχώρι με 450 σπίτια. οι κάτοικοι είναι μουσουλμάνοι Βλάχοι και ασχολούνται με τη γεωργία και την αγγειοπλαστική [Weigand].

Нѫте (Нонте) / Гевгелийска каза, 3.500 μουσουλμάνοι Βλάχοι και 160 Τσιγγάνοι [Кънчов 1900].

Nouta / Caza de Ghevgheli, χριστιανικός πληθυσμός: 168 Τσιγγάνοι [Brancoff 1905].

Νόντια Γευγελής, κάτοικοι 3.320 ομιλούντες την κουτσοβλαχική γλώσσα, προ πολλού καιρού εξισλαμισμένοι [Χαλκιόπουλος 1910].

Νότια Εδέσσης, 3.442 άτομα (1.759 άρρενες και 1.683 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Νώτια Αλμωπίας, αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα μαζί με τον οικισμό Τούσιν ή Τούσιανη [ΦΕΚ 80 / 14.4.1919].

Н’нте, 1.000 σπίτια μουσουλμάνων Βλάχων [Милојевић 1920].

Νώτια Ενωτίας, 1.697 άτομα ( άρρενες και _ θήλεις) [Απογραφή 1920].

Νώτια γραφείου Εδέσσης, έγινε καθαρά προσφυγικός οικισμός. Μέχρι το 1926 εγκαταστάθηκαν 184 προσφυγικές οικογένειες (691 άτομα) [ΕΑΠ].

Οι περισσότεροι πρόσφυγες που ήρθαν μιλούσαν ποντιακά [Χατζησαββίδης].

Νώτια Αλμωπίας, 712 άτομα (329 άρρενες και 383 θήλεις), εκ των οποίων 124 ήταν πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922 (52 άρρενες και 72 θήλεις). Ομοδημότες ήταν 704 και ετεροδημότες οκτώ [Απογραφή 1928].

Νότια Αλμωπίας, 1.098 άτομα (554 άρρενες και 544 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Ноти (Н’ти), το 1912 όλοι οι κάτοικοι του χωριού ήταν μουσουλμάνοι Βλάχοι. Σύμφωνα με στατιστική της εξαρχίας, επί οθωμανικής διοίκησης υπήρχαν εδώ 3.600 άτομα, τη θέση των μουσουλμάνων που μετανάστευσαν στην Τουρκία, πήραν πρόσφυγες από τον Πόντο και τον Καύκασο [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 95, 1961: 437, 1971: 440, 1981: 412, 1991: 367, 2001: 388.

Το 1981 οι κάτοικοι του χωριού ήταν Πόντιοι και Βλάχοι [Boeschoten].

Υψόμετρο 595 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

28. Ντόλνο Πόζαρ / Dolno Požar. Μετονομάστηκε σε Κάτω Λουτράκι, στη συνέχεια σε Κάτω Λουτράκι και τελικά σε Λουτράκιον. Στους οδικούς χάρτες αναγράφεται ως Λουτράκι. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Αριδαίας, του νομού Πέλλης. Δημιουργήθηκε στις αρχές του 20^ου αιώνα από κατοίκους του Γκόρνο Πόζαρ (Άνω Λουτράκιον). Το 1928 είχε πληθυσμό περίπου 1.700 χριστιανούς Μακεδόνες. Το 1949 αρκετοί κάτοικοι κατέφυγαν στη Γιουγκοσλαβία.

28a. Πηγές:

Πόζιαρ Άνω και Κάτω Εδέσσης, 1.803 άτομα (952 άρρενες και 851 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Κάτω Πόζαρ Αλμωπίας, αποτέλεσε οικισμό της κοινότητας Πόζαρ [ΦΕΚ 80 / 14.4.1919].

Долно Пожарско, 20 σπίτια χριστιανών Σλάβων [Милојевић 1920].

Πόζαρ Κάτω Ενωτίας, 1.283 άτομα (637 άρρενες και 646 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Κάτω Πόζαρ σε Κάτω Λουτράκιον [ΦΕΚ 41 / τομ. Β΄ 1922].

Ρευστοποιήθηκαν 21 περιουσίες κατοίκων που μετανάστευσαν στη Βουλγαρία [Μιχαηλίδης].

Κάτω Λουτράκι (Κάτω Πόζαρ) Αλμωπίας, 1.282 άτομα (652 άρρενες και 630 θήλεις), εκ των οποίων τρεις ήταν γυναίκες πρόσφυγες πού ήρθαν μετά το 1922. Ομοδημότες ήταν 1.268 και 14 ετεροδημότες [Απογραφή 1928].

Κάτω Λουτράκιον Αλμωπίας, 1.580 άτομα (800 άρρενες και 780 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Μετονομασία του οικισμού από Κάτω Λουτράκιον σε Λουτράκιον [ΦΕΚ 16 / 19.2.1960].

Долно Пожар, ο οικισμός δημιουργείται από κατοίκους του Γκόρνο Πόζαρ (Άνω Λουτράκι). Οι κάτοικοι του είναι όλοι Μακεδόνες. Το 1924 μεταναστεύουν στη Βουλγαρία 15 οικογένειες (οκτώ στη Βάρνα, έξι στη Σόφια και μία στη Στάρα Ζάγκορα). Στο τέλος του εμφυλίου πολέμου, μεγάλος αριθμός κατοίκων καταφεύγει στη Γιουγκοσλαβία [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 725, 1961: 947, 1971: 1.063, 1981: 1.066, 1991: 1.127, 2001: 1.163.

Το 1981 οι κάτοικοι του χωριού ήταν Μακεδόνες [Boeschoten].

Υψόμετρο 260 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

29. Ντόλνο Ράντιβο / Dorno Radivo. Μετονομάστηκε σε Κάτω Κορυφή. Οικισμός της κοινότητας Κάτω Κορυφής, της επαρχίας Αλμωπίας. Ο πληθυσμός του το 1912 ήταν περίπου 480 εξαρχικοί Μακεδόνες. Το 1928 ζούσαν στο χωριό 500 Μακεδόνες. Το 1949 μερικοί κάτοικοί του κατέφυγαν στη Γιουγκοσλαβία.

29a. Πηγές:

Dln. Rodivo [Αυστριακός Χάρτης].

Κάτω Ρόδοβον καζά Καρατζά Αμπάτ, χριστιανικός οικισμός [Χάρτης Κοντογόνη].

Rodivo, λειτουργία εξαρχικού σχολείου [Χάρτης Κοντογιάννη].

Долно Родиво / Воденска каза, 250 χριστιανοί Βούλγαροι [Кънчов 1900].

Dolno Radovo / Caza de Voden (Vodena), χριστιανικός πληθυσμός: 184 εξαρχικοί Βούλγαροι, λειτουργία ενός εξαρχικού σχολείου με ένα δάσκαλο και 76 μαθητές [Brancoff 1905].

Κάτω Ρόδοβον Καρατζόβας, κάτοικοι 135 σχισματικοί Βουλγαρίζοντες [Χαλκιόπουλος 1910].

Ρόδοβον Κάτω Εδέσσης, 491 άτομα (252 άρρενες και 239 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].

Κάτω Ρόδοβον Ενωτίας, αποτέλεσε οικισμό της κοινότητας Σαρακίνοβου [ΦΕΚ 152 / 8.7.1918].

Долно Родиво, 45 σπίτια χριστιανών Σλάβων [Милојевић 1920].

Κάτω Ρόδοβον Ενωτίας, 435 άτομα (209 άρρενες και 226 θήλεις) [Απογραφή 1920].

Μετονομασία του οικισμού από Κάτω Ράδοβον σε Κάτω Κορυφή [ΦΕΚ 148 / 13.6.1925].

Ρευστοποιήθηκε μία περιουσία κάτοικου που μετανάστευσε στη Βουλγαρία [Μιχαηλίδης].

Κάτω Κορυφή (Κάτω Ράδοβον) Αλμωπίας, 501 άτομα (268 άρρενες και 233 θήλεις). Δεν υπήρχε κανένας πρόσφυγας. Ομοδημότες ήταν 498 και τρεις ετεροδημότες [Απογραφή 1928].

Κάτω Κορυφή Αλμωπίας, 599 άτομα (309 άρρενες και 290 θήλεις) [Απογραφή 1940].

Долно Радиво, το 1912 όλοι οι κάτοικοι του χωριού ήταν χριστιανοί Μακεδόνες. Σύμφωνα με εξαρχική στατιστική ζούσαν εδώ 350 άτομα. Το 1924 μετανάστευσαν στη Βουλγαρία 29 άτομα. Το 1940 το σύνολο του πληθυσμού ήταν Μακεδόνες. Στο τέλους του εμφυλίου πολέμου μεγάλος αριθμός κατοίκων κατέφυγε στη Γιουγκοσλαβία [Симовски].

Στις επόμενες απογραφές ο πραγματικός πληθυσμός ήταν --> 1951: 65, 1961: 121, 1971: 128, 1981: 126, 1991: 114, 2001: 96.

Το 1981 οι κάτοικοι του χωριού ήταν Μακεδόνες [Boeschoten].

Υψόμετρο 180 [Λεξικό ΕΣΥΕ].

30. Ντόλνο Τούρμανλι / Dolno Turmanli. Μετονομάστηκε σε Κάτω Ροδωνιά. Σήμερα είναι οικισμός του δήμου Αριδαίας, του νομού Πέλλης. Ο πληθυσμός του το 1912, μαζί με το Γκόρνο Τούρμανλι, ήταν περίπου 360 μουσουλμάνοι Τούρκοι. Το 1924 όλοι οι κάτοικοι του χωριού έφυγαν αναγκαστικά στην Τουρκία και στη θέση τους εγκαταστάθηκαν χριστιανοί πρόσφυγες. Το 1928 ο αριθμός των τελευταίων ήταν 100 άτομα.

30a. Πηγές: