Τα χωριά της μειονότητας στη Θράκη

 


Χωριά και πληθυσμός της εθνικής τουρκικής μειονότητας

στη Θράκη

 

Δημήτρη Λιθοξόου

 2006

 


Για τις διακρίσεις εις βάρος της τουρκικής μειονότητας που ζει στους νομούς Ξάνθης, Ροδόπης και Έβρου, έχουν δημοσιευτεί αρκετά στοιχεία. Το κεφάλαιο ωστόσο που λείπει – και όχι τυχαία κατά τη γνώμη μου – είναι τα συγκεκριμένα στοιχεία για τους οικισμούς που ζει αυτή η μειονότητα καθώς και ο αντίστοιχος χάρτης.

Αυτό το κενό έρχεται να καλύψει αυτό το κείμενο, το γράψιμο του οποίου δεν ήταν καθόλου εύκολο καθώς υπάρχει έλλειψη δημοσιευμένων πηγών όχι μόνο στην ελληνική αλλά και στη διεθνή βιβλιογραφία.

Οι διάσπαρτες πληροφορίες κάλυπταν ένα μόνο μέρος, έτσι επέλεξα να προσφύγω στον τηλεφωνικό κατάλογο του οργανισμου τηλεπικοινωνιων ελλαδος και να επεξεργαστώ ένα υλικό 106 χιλιάδων περίπου ονοματεπώνυμων κατά οικισμό.

Τα στοιχεία του πληθυσμού αφορούν εκείνα της απογραφής του 2001. Στους πίνακες που ακολουθούν παραθέτω αυτούς τους αριθμούς κατά Νομό και Δήμο. Οι οικισμοί που κατοικεί η μειονότητα διακρίνονται σε αμιγής μειονοτικούς και σε μικτούς. Εκτός από την επίσημη ελληνική ονομασία (μετονομασία), αναφέρεται και το παλιό όνομα του οικισμού.

Η μειονότητα θεωρείται τουρκική ως προς την εθνική συνείδηση, κάτι που ως γνωστό αρνείται να αποδεχτεί το ελληνικό κράτος (αλλά και το ελληνικό έθνος), που κάνει λόγο για “έλληνες μουσουλμάνους” διακρινόμενους σε τουρκόφωνους ή τουρκογενείς, Πομάκους και Τσιγγάνους.

 


ΝΟΜΟΣ ΞΑΝΘΗΣ

ΔΗΜΟΣ ΒΙΣΤΩΝΙΔΟΣ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Αλκυόνη

Altıcıler

αμιγές

202

Βαφαίικα

Boyacılar

μικτό

683

Γενισέα

Yenice

μικτό

1.872

Παλαιόν Κατράμιον

Karaköy

αμιγές

422

Παλαιός Ζυγός

Mızanlı

μικτό

477

Σούνιον

Sünnetçi

μικτό

930

Τέκτων

Müsellim Teke

μικτό

66

Φελώνη

Masuaklı

μικτό

429


 
ΔΗΜΟΣ ΘΕΡΜΩΝ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Άνω Θέρμαι

Ilıca Birinci Mahalle

αμιγές

433

Διάσπαρτον

İsmail Mahalle

αμιγές

112

Θέρμαι

Ilıca Orta Mahalle

αμιγές

237

Κίδαρις

Sarıyer

αμιγές

50

Κοττάνη

Koşnalar

αμιγές

37

Μέδουσα

Memkova

αμιγές

336

Μέσαι Θέρμαι

(Ilıca İkinci Mahalle)

αμιγές

86


ΔΗΜΟΣ ΚΟΤΥΛΗΣ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Αιμόνιον

Balkanova

αμιγές

141

Δημάριον

Demircik

αμιγές

623

Κοτύλη

Kozluca

αμιγές

463

Πάχνη

Paşevik

αμιγές

1.114


ΔΗΜΟΣ ΜΥΚΗΣ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Αιώρα

Salıncak

αμιγές

238

Άλμα

Agnilo

αμιγές

317

Άνω Κίρρα

 

αμιγές

71

Αχλαδιά

Krusa

αμιγές

5

Γλαύκη

Gökçepınar

αμιγές

1.179

Γοργόνα

Bratankova

αμιγές

208

Διάφορον

Türlü Tarla

αμιγές

51

Εχίνος

Şahin

αμιγές

2.232

Ζουμπούλιον

Zümbül Mahallesi

αμιγές

149

Θεοτόκος

Teu

αμιγές

31

Κένταυρος

Ketenlik

αμιγές

2.380

Κίρρα

Kıramahallesi

αμιγές

106

Κορυφή

Sarilar

αμιγές

26

Κότινον

Kocina Mahallesi

αμιγές

120

Κουτσομύτης

 

αμιγές

132

Κύκνος

Sadnoviça

αμιγές

246

Μάνταινα

Basaykova

αμιγές

282

Μελίβοια

Elmalı

αμιγές

651

Μύκη

Mustafçova

αμιγές

1.239

Όασις

 

αμιγές

129

Πανέριον

Sekızpinar

αμιγές

44

Προσήλιον

Güney Mahallesi

αμιγές

151

Πύργος

 

αμιγές

35

Ρεύμα

Çahır Mahalle

αμιγές

170

Σιρόκον

Sirak

αμιγές

117

Σμίνθη

Dolaphan

αμιγές

375

Σούλα

 

αμιγές

70

Σταμάτιον

 

αμιγές

8

Στήριγμα

Bara

αμιγές

59

Τρίγωνο

 

αμιγές

73

Χρυσόν

Para Mahallesi

αμιγές

128

Ωραίον

Yassıören

αμιγές

722

 

 ΔΗΜΟΣ ΞΑΝΘΗΣ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Γιαλιστερόν

Karaçanlar

αμιγές

7

Έρανος

Otmanören

αμιγές

1

Κιμμέρια

Koyunköy

μικτό

3.263

Λιβάδιον

Slanve

αμιγές

5

Ξάνθη

İskeçe

μικτό

46.457

Παλαιά Μορσίνη

Büyük Murselli

μικτό

124

Πελεκητόν

Bekirli

αμιγές

4

Πριόνιον

Köstra

αμιγές

1

 

ΔΗΜΟΣ ΣΑΤΡΩΝ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Ακραίος

Dolövo

αμιγές

6

Δουργούτιον

Durgutlar

αμιγές

18

Καλότυχον

Uğurlu

αμιγές

30

Κούνδουρος

Körükler

αμιγές

7

Λυκότοπος

Korçalar

αμιγές

12

Πολύσκιον

Soğuçak

αμιγές

6

Ποταμοχώριον

Sinikova Dur Mahalle

αμιγές

122

Ρεματιά

 

αμιγές

9

Σάτραι

Sinikova Orta Mahalle

αμιγές

298

Τέμενος

Sinikova Eske Mahalle

αμιγές

253

Τσαλαπετεινός

Çalaperde

αμιγές

13

 

 ΔΗΜΟΣ ΣΕΛΕΡΟΥ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Άκαρπον

Koruköy

αμιγές

226

Βελοχώριον

Höyükköy

αμιγές

209

Γρήγορον

Yelkenciler

αμιγές

237

Λευκόπετρα

Sakarkaya

μικτό

639

Ρύμη

Bokluca

αμιγές

15

Σέλερον

Gökçeler

αμιγές

1.764

Σήμαντρα

Karaçanlar

αμιγές

723

Φίλια

Dinkler

αμιγές

687

 

ΔΗΜΟΣ ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΗΣ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Γέρακας

Atmacalı

μικτό

24

Ισαία

Isica

αμιγές

145

Καλλιθέα

Aşagı Kozluca

αμιγές

12

Μέγα Εύμοιρον

Emerli

αμιγές

79

Μυρτούσσα

Buracik

αμιγές

13

Ορεστινή

Köresten

αμιγές

19

Πίλημα

Kıçelı

αμιγές

127

 

ΔΗΜΟΣ ΤΟΠΕΙΡΟΥ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Άβατον

Beyköy

μικτό

1.218

Βανιάνον

Balabanlı

μικτό

206

Δέκαρχον

Beke Ovası

μικτό

701

Εξοχή

Üsekdere

μικτό

109

Εύλαλον

İnhanlı

μικτό

949

Ηλιοκέντημα

Gencerlı & Gütaslı

αμιγές

1.123

Κρεμαστή

Kurthasanlı

μικτό

404

Κύρνος

Kırköy

αμιγές

703

Μικρόν Τύμπανον

Davutlu

μικτό

70

Μικροχώριον

 

αμιγές

259

Ορφανόν

Öksüzlü

αμιγές

284

Παλαιόν Εράσμιον

Taraşmanlı

αμιγές

237

Παλαιόν Όλβιον

Nuhullu

μικτό

125

 

 

ΝΟΜΟΣ ΡΟΔΟΠΗΣ

 

ΔΗΜΟΣ ΑΙΓΕΙΡΟΥ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Αρωγή

Sarıyer

μικτό

177

Γλυφάδα

Nuhçalı

μικτό

166

Καλλίστη

Kalanca

αμιγές

167

Μελέτη

Melekli

αμιγές

646

Μέση

Meşe

μικτό

313

Πόρπη

Ortakışla

μικτό

447

Αμαξάδες

Arabacıköy Yunan Mahallesi

μικτό

1.060

Άνω Αμαξάδες

Arabacıköy

αμιγές

542

Μοναχοί

Hoca Mahalle

αμιγές

28


ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΞΑΔΩΝ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Αμαξάδες

Arabacıköy Yunan Mahallesi

μικτό

1.060

Άνω Αμαξάδες

Arabacıköy

αμιγές

542

Μοναχοί

Hoca Mahalle

αμιγές

28

 

ΔΗΜΟΣ ΑΡΡΙΑΝΩΝ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Αγιοχώριον

Hacıköy

αμιγές

238

Αρριανά

Kozlukebir

αμιγές

1.144

Δαρμένη

Değirmendere

αμιγές

329

Δειλινά

Delinazköy

αμιγές

341

Ήπιον

Isıklar

αμιγές

301

Κίνυρα

Taşkınlar

αμιγές

219

Λύκειον

Kurcalı

μικτό

1.035

Μικρόν Πιστόν

Küçük Müsellim

αμιγές

367

Μύστακας

Bıyıklıköy

αμιγές

438

Νέδα

Durhasanlar

αμιγές

260

Νικηταί

Üçgaziler

μικτό

101

Πλαγιά

Payamlar

αμιγές

293

Σκάλωμα

Menetler

αμιγές

377

Στροφή

Dolapçılar

αμιγές

346

 

 ΔΗΜΟΣ ΙΑΣΜΟΥ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Αμβροσία

Ortacı

μικτό

600

Γαλήνη

Çakırlı

αμιγές

327

Διαλαμπή

Balabanköy

μικτό

584

Ίασμος

Yassıköy

μικτό

2.722

Ιππικόν

Beygirciler

αμιγές

85

Κοπτερόν

Yalımlı

αμιγές

840

Μελίταινα

Ballıca

αμιγές

42

Μικρόν Παλλάδιον

Palazlı

αμιγές

52

Μωσαϊκόν

Karamusa

μικτό

179

Παλλάδιον

Palazlı

μικτό

316

Πολύαρνον

Kuzubaşi

αμιγές

7

Σάλπη

Sağsallı

μικτό

678

Ταγγαίον

Kuruçay

αμιγές

10

 

ΔΗΜΟΣ ΚΕΧΡΟΥ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Άνω Καμπή

Yukarı Kamberler

αμιγές

42

Βούρλα

Fırçıl

αμιγές

44

Κάμπος

Kaypak

αμιγές

164

Κάτω Καμπή

Aşağı Kamberler

αμιγές

20

Κερασιά

Beşikli

αμιγές

135

Κέχρος

Mehrikoz

αμιγές

155

Μικρός Κέχρος

Atmezarı

αμιγές

166

Μοναστήριον

Manastır

αμιγές

79

Τσούκκα

Çukas

αμιγές

67

Χαμηλόν

Salıncak

μικτό

153

Χαράδρα

Karadere

αμιγές

120

Χλόη

Seçek

αμιγές

432

 

ΔΗΜΟΣ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Ήφαιστος

Kalkanca

αμιγές

1.505

Ιάμπολις

Yabacıklı

αμιγές

145

Ιτέα

Has Köy

αμιγές

71

Κάλχας

Kalfa

αμιγές

644

Κηκίδιον

Tuzcuköy

αμιγές

425

Κομοτηνή

Gümülgine

μικτό

44.421

Μεγάλη Άδα

Adadere

αμιγές

9

Μύτικας

Aşağı Aralıkburun

αμιγές

6

Νυμφαία

Yanıkköy

αμιγές

70

Σαρακηνή

Sarancina

αμιγές

78

Σιδηράδες

Demircili

αμιγές

167

Στυλάριον

Baraklı

αμιγές

304

Σύμβολα

Semetli

αμιγές

243

Τυχηρόν

Bulduklu

αμιγές

302

Φύλακας

Seymen

αμιγές

269

 

ΔΗΜΟΣ ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Αμάραντα

Yahyabeyli

αμιγές

643

Ασκηταί

Sofular

μικτό

94

Βάκος

Vakıf

αμιγές

394

Βέννα

Demirbeyli

αμιγές

491

Εργάνη

Yardımlı

αμιγές

387

Ίσαλον

Uysallı

αμιγές

487

Μίρανα

Muratlı

αμιγές

297

Πάμφορον

Ambarköy

μικτό

315

Σαλμώνη

Salmanlı

αμιγές

395

 

ΔΗΜΟΣ ΝΕΟΥ ΣΙΔΗΡΟΧΩΡΙΟΥ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Καλαμόκαστρον

Kargılısarıca

αμιγές

360

Μαυρομμάτιον

Karagözlü

αμιγές

130

Μέγα Δουκάτον

Büyük Doğanca

αμιγές

415

Μικρόν Δουκάτον

Küçük Doğanca

αμιγές

193

Παγούρια

Bayatlı

μικτό

703

  

ΔΗΜΟΣ ΟΡΓΑΝΗΣ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Άνω Κάρδαμος

Gerdeme

αμιγές

131

Βυρσίνη

Hacıviran

αμιγές

407

Δρανιά

Kozdere

αμιγές

170

Καλύβια

Kulubeler

αμιγές

84

Κάρδαμος

Aşağı Gerdeme

αμιγές

193

Κάτω Βυρσίνη

Kazören

αμιγές

174

Κόβαλον

Kovanlık

αμιγές

91

Κύμη

Keziren

αμιγές

406

Μυρτίσκη

Musacık

αμιγές

434

Οργάνη

Hemetli

αμιγές

521

Σμιγάδα

Çalabı

αμιγές

254

 

ΔΗΜΟΣ ΣΑΠΩΝ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Αμφία

Hacımustafa

μικτό

390

Αρίσβη

Ircan

μικτό

1.087

Αρσάκειον

Aşağıköy

μικτό

712

Βέλκιον

Bekirköy

αμιγές

293

Εβρίνος

Evrenköy

μικτό

507

Κρωβύλη

Karakurcalı

μικτό

220

Λοφάριον

Lefeciler

μικτό

414

Παλαιά Κρωβύλη

Karakurcalı

αμιγές

293

Πρωτάτον

Çeribaşköy

μικτό

345

Σάπαι

Şapçı

μικτό

3.812

Τσιφλίκιον

Çiftlik

αμιγές

76

Χαμηλόν

Gaybıköy

μικτό

254

 

ΔΗΜΟΣ ΣΩΣΤΟΥ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Αγίασμα

Ayazma

αμιγές

363

Ασώματοι

Bulatköy

μικτό

778

Δύμη

Sendelli

αμιγές

430

Θάμνα

Eşekçlli

αμιγές

553

Κερασέα

Kirazlı

αμιγές

13

Κρυστάλλη

Tekedere

αμιγές

8

Ληνός

Kozlu Dere

αμιγές

396

Μέγα Πιστόν

Büyük Müsellim

αμιγές

938

Μίσχος

Çepellli

αμιγές

736

Πολύανθον

Narlıköy

μικτό

798

Ρίζωμα

Gebecili

αμιγές

263

Σώστης

Susurköy

μικτό

751

Τρίκορφον

Dağkaramusa

αμιγές

9

Φωλέα

Yuvancillı

αμιγές

251

 

ΔΗΜΟΣ ΦΙΛΛΥΡΑΣ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Άγρα

Küçük Sirkeli

αμιγές

298

Άνω Δροσινή

Üntiren

αμιγές

119

Άρατος

Karacalköy

μικτό

1.131

Αρδεία

Kayrak

αμιγές

55

Αρχοντικά

Celebiköy

αμιγές

336

Βραγιά

Balafar

αμιγές

468

Δοκός

Domruköy

αμιγές

1.015

Δροσιά

Dundarlı

αμιγές

258

Δρύμη

Kardere

αμιγές

320

Εσοχή

Üşekdere

αμιγές

362

Κάτω Δροσινή

Küçüren

αμιγές

111

Λαμπρόν

Satıköy

αμιγές

514

Νέον Καλλυντήριον

Kalendereköy

αμιγές

228

Νεύρα

Sınırdere

αμιγές

168

Ομηρικόν

Umurköy

αμιγές

323

Πάσσος

Basırlıköy

αμιγές

689

Πατερμά

Payamdere

αμιγές

114

Ραγάδα

Kızılağaç

αμιγές

366

Σκιάδα

Çardaklı

αμιγές

112

Φιλλύρα

Sirkeli

αμιγές

1.041


ΝΟΜΟΣ ΕΒΡΟΥ

ΔΗΜΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΕΩΣ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Αλεξανδρούπολις

Dedeağaç

μικτό

49.724

Ατάρνη

Hotallar

αμιγές

76

Αύρα

Hasanlar

αμιγές

140

Δίκελλα

Dikiltaş

μικτό

285

Κόμαρος

Musaköy

αμιγές

144

Λεπτοκαρυά

Fındıcak

αμιγές

78

Μάκρη

Miri

μικτό

805

Μεσημβρία

Güvendik

μικτό

149

Μέστη

Kösemescit

μικτό

116

Πέραμα

Güreci

αμιγές

109

Πλάκα

Sağırlar

αμιγές

106

 

ΔΗΜΟΣ ΔΙΔΥΜΟΤΕΙΧΟΥ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Διδυμότειχον

Dimetoka

μικτό

8.853


ΔΗΜΟΣ ΜΕΤΑΞΑΔΩΝ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Πολιά

Aksakal

μικτό

156

 

ΔΗΜΟΣ ΟΡΦΕΑ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Αγριάνη

Ahrenpınar

μικτό

458

Γέρικον

 

αμιγές

135

Γονικόν

Babalar

αμιγές

354

Κόρυμβος

Hacıalıköy

μικτό

257

Μέγα Δέρειον

Büyük Dervent

μικτό

571

Πετρόλοφος

Taşal

αμιγές

109

Ρούσσα

Ruşanlar

αμιγές

314

Σιδηροχώριον

Alren Pınar

αμιγές

354

 

ΔΗΜΟΣ ΣΟΥΦΛΙΟΥ

μετονομασία

όνομα

σύνθεση

απογραφή

2001

Σιδηρώ

Demirören

αμιγές

499

 

Τα συγκεντρωτικά στοιχεία που προκύπτουν από την παρουσίαση των ανωτέρω πινάκων εμφανίζουν την εξής εικόνα:

 

 

Νομός Ξάνθης:

Σύνολο οικισμών 180 σύμφωνα με την απογραφή του 2001. Σε δεκαπέντε από αυτούς τους οικισμούς δεν απογράφηκε κανένα άτομο. Έτσι απομένουν 165 κατοικούμενοι οικισμοί με 102.959 άτομα. Αμιγείς τουρκικοί οικισμοί είναι 79 ή το 47,9 %, με πληθυσμό 23.654 άτομα. Μικτοί οικισμοί είναι  19 ή το 11,5 %. Στους τελευταίους, ο συνολικός αριθμός μειονοτικών και μη ανέρχεται σε 58.746 κατοίκους.

 

 

Νομός Ροδόπης:

Σύνολο κατοικούμενων οικισμών 182, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, με πληθυσμό 111.237 άτομα. Από αυτούς αμιγείς τουρκικοί οικισμοί είναι 105 ή το 57,7 %, με πληθυσμό 32.207 άτομα. Μικτοί είναι  32 ή το 17,6 %. Στους τελευταίους, ο συνολικός αριθμός μειονοτικών και μη ανέρχεται σε 66.323 κατοίκους.

 

 

Νομός Έβρου:

Σύνολο κατοικούμενων οικισμών 168, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, με πληθυσμό 149.283 άτομα. Από αυτούς αμιγείς τουρκικοί οικισμοί είναι 12 ή το 7,1 %, με πληθυσμό 2.418 άτομα. Μικτοί είναι  13 ή το 7,7 %. Στους τελευταίους, ο συνολικός αριθμός μειονοτικών και μη ανέρχεται σε 62.581 κατοίκους. Οι περισσότεροι από τους Τούρκους ζουν στη δυτική πλευρά του Νομού, στα σύνορα με το νομό Ροδόπης.

 

 

Συνολικά, από το σύνολο των 515 κατοικούμενων οικισμών του ελληνικού τμήματος της Θράκης, που στην απογραφή του 2001 είχαν 363.479 κατοίκους, οι Τούρκοι ζούσαν μόνοι τους σε 196 οικισμούς ή στο 38,1 % και από κοινού με Έλληνες [1] σε 64 οικισμούς ή στο 12,4 %.

Οι 260 αμιγώς μειονοτικοί και μικτοί οικισμοί αποτελούσαν δηλαδή το 50,5 % του συνόλου της ελληνικής Θράκης ή ειδικότερα κατά Νομό, το 14,9 % του Έβρου, το 54,4 % της Ξάνθης και το 75,3 % της Ροδόπης. [2]

[1] Έλληνες ως προς την εθνική συνείδηση, ανεξάρτητα αν η μητρική γλώσσα τους είναι ρωμαίικη, τουρκική (Γκαγκαβούζηδες) ή αλβανική (Αρβανίτες).

[2] Σύμφωνα με την απογραφή που διεξήγαγε ο γαλλικός στρατός το 1920, υπήρχαν στην περιοχή της Δυτικής Θράκης 86.578 μουσουλμάνοι, 54.092 εξαρχικοί χριστιανοί και 56.114 πατριαρχικοί χριστιανοί. Στην απογραφή του ελληνικού κράτους του 1928, το σύνολο σχεδόν των εξαρχικών είχε καταφύγει στη Βουλγαρία, ενώ είχαν έλθει 107.607 πρόσφυγες. Οι μουσουλμάνοι το 1928 ήταν 89.260. Στην απογραφή του 1951 ο αριθμός των τελευταίων ανήλθε στα 105.092 άτομα. Μεταξύ 1955 και 1998 εκδιώχθηκαν από την Ελλάδα 46.124 Τούρκοι (με το άρθρο 19 περί ιθαγένειας). Κατά το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, το 1991 ο πληθυσμός της μειονότητα της Θράκης ήταν 98.000 περίπου άτομα.

 

 

Και πομάκικο έθνος στην Ελλάδα;

 

Δημήτρη Λιθοξόου

 

 


Στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας Ζαγάλισα υπάρχει ένας κείμενο-λίβελος εναντίον μου. Άρεσε δε τόσο πολύ, αυτός ο λίβελος, στον παραδοσιακό χώρο των μαύρων εθνικοσοσιαλιστών (διάφορος αυτός των κόκκινων εθνικο-σοσιαλιστών ή εθνικο-κρατιστών, της άλλης πλευράς του φαιοκόκκινου νομίσματος) που αναδημοσιεύτηκε τον τελευταίο μήνα σε δεκάδες ιστολόγιά τους.

Πέρα από τα υβριστικά ή ειρωνικά σχόλια για το πρόσωπό μου, που προφανώς χαρακτηρίζουν τον συντάκτη του άρθρου και την κουλτούρα που έχει για το δημόσιο διάλογο, στόχος του συγγραφέα είναι η μελέτη μου «Πληθυσμός και οικισμοί της τουρκικής μειονότητας στη Θράκη», που ας σημειωθεί δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 2006, ως χωριστό κεφάλαιο, στην τρίτη έκδοση του βιβλίου μου «Μειονοτικά ζητήματα και εθνική συνείδηση στην Ελλάδα», μαζί με το χάρτη που έφτιαξα για όλα τα χωριά της περιοχής.

Το ζήτημα αυτό κανένας μέχρι τότε, δεν το είχε προσεγγίσει σε επίπεδο χωριού-χωριού (ούτε οι Τούρκοι) και υπήρχε αντικειμενική δυσκολία, καθώς οι δημοσιευμένες σχετικές πληροφορίες ήταν διάσπαρτες και κάλυπταν μόνο ένα μέρος του υπό εξέταση χώρου.

Γι’ αυτό επέλεξα να κάνω κάτι κοπιαστικό, να επεξεργαστώ τον τηλεφωνικό κατάλογο του ΟΤΕ του 1996, αξιοποιώντας τις πληροφορίες που μου έδιναν τα 106 χιλιάδες ονοματεπώνυμα που υπήρχαν για τη Θράκη.

Τα ονοματεπώνυμα μπορούν να δώσουν, για όσους έχουν τη γνώση να τα διαβάσουν, σημαντικές πληροφορίες. Ένας τηλεφωνικός ή ένας εκλογικός κατάλογος (μπορεί να) κρύβει σημαντικές πληροφορίες για την ιστορία του τόπου, για τη γλώσσα και τη θρησκεία των κατοίκων του. Εκτός βέβαια αν τα ονόματα των ανθρώπων έχουν υποχρεωτικά αλλαχτεί, με εθνικό κρατικό σχέδιο, όπως για παράδειγμα έγινε σε αρκετούς (κυρίως μακεδονικούς) νομούς της Ελλάδας.

«Απορία ψάλτου βηξ». Για έναν αμόρφωτο, ένας τηλεφωνικός κατάλογος, όπως διδάσκει εξ άλλου και το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, είναι απλώς «ένας τηλεφωνικός κατάλογος». Οπότε ειρωνευόμαστε το Λιθοξόου και τους τηλεφωνικούς καταλόγους του, μια κι «όσα δε φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια».

Επί της ουσίας, στην περίπτωση της Θράκης, τα ονοματεπώνυμα του καταλόγου διακρίνονται σε δυο κατηγορίες: σε αυτά των χριστιανών και εκείνα των μουσουλμάνων. Αν λοιπόν θεωρήσουμε ότι τόσο οι χριστιανοί όσο και οι μουσουλμάνοι είχαν τη δυνατότητα να έχουν τηλέφωνο, τότε μπορούμε να βρούμε το ποσοστό των κατοίκων των δύο θρησκευτικών κοινοτήτων ανά οικισμό.

Αν στη συνέχεια συνδυάσουμε τα ποσοστά αυτά, με τον πληθυσμό της πιο κοντινής (στο 1996) απογραφής, που είναι η απογραφή του 2001, έχουμε τον πληθυσμό των θρησκευτικών κοινοτήτων ανά οικισμό, με πολύ μικρή απόκλιση από την πραγματικότητα (που δεν θα τη μάθουμε ποτέ, αφού το ελληνικό κράτους δεν το επιθυμεί).

Η επίσημη ελληνική θέση, η θέση της ελληνικής πολιτείας και του ελληνικού έθνους, είναι πως δεν υπάρχει τουρκική μειονότητα ή τουρκική εθνική κοινότητα στην Δυτική Θράκη. Υπάρχουν μόνο εθνικά Έλληνες και θρησκευτικά μουσουλμάνοι. Οι τελευταίοι δε, διακρίνονται σε Τούρκους, σε Πομάκους και σε Τσιγγάνους.

Εδώ αρχίζουν, τα επί του θέματος, δύσκολα για την ελληνική εθνική θέση.

Όσοι ζουν στη Δυτική Θράκη, γνωρίζουν πως εκεί δεν υπάρχει ένα έθνος αλλά δύο. Υπάρχουν δύο εθνικές κοινότητες, η ελληνική και η τουρκική. Ξέρουν επίσης οι άνθρωποι, πως αυτό δεν πρέπει να ακούγεται δημόσια. Και αν λέγεται δυνατά από κανένα «ξεροκέφαλο», είναι γιατί εκμεταλλεύεται την αναγκαστική ανοχή των αρχών, λόγω της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πραγματικότητα όμως, σε κάθε περίπτωση, παραμένει η ίδια: Στη Δυτική Θράκη υπάρχουν δύο έθνη, οι Έλληνες και οι Τούρκοι.

Ξέρουμε επίσης πως εθνικά Έλληνας σημαίνει κυρίως χριστιανός ορθόδοξος, ή τέλος πάντων χριστιανός άλλου τύπου ή κάποιας άλλης θρησκείας ή παραξενιάς (δωδεκαθεϊστής), άντε και άθρησκος ή άθεος, όχι όμως και μουσουλμάνος.

Ας μην ξεχνάμε πως το ελληνικό έθνος έδιωξε, το 1923-1924, τους ρωμιούς μουσουλμάνους της Κρήτης (τους λεγόμενους Τουρκοκρητικούς) και τους ρωμιούς μουσουλμάνους της Μακεδονίας (τους λεγόμενους Βαλαάδες) γιατί τους θεωρούσε εθνικά Τούρκους.

Επομένως ένα μουσουλμανικό χωριό της Δυτικής Θράκης, σύμφωνα με την ίδια την ελληνική εθνική σκέψη, δεν μπορεί να είναι εθνικά ελληνικό.

Αντίθετα, ορθόδοξοι χριστιανικοί πληθυσμοί, με διαφορετική μητρική γλώσσα, έχουν διαχρονικά ενσωματωθεί στο ελληνικό Έθνος.

Οι μουσουλμάνοι της Δυτικής Θράκης, στην μεγάλη πλειοψηφία τους, έχουν ως μητρική γλώσσα την τουρκική. Ένα μικρότερο τμήμα του πληθυσμού έχει ως μητρική γλώσσα την πομάκικη (που ανήκει στη μεγάλη οικογένεια των νότιων σλαβικών γλωσσών) και ένα ακόμα μικρότερο έχει την τσιγγάνικη (ή ρομά, μια γλώσσα που συγγενεύει με τη χιντί).

Αυτές όμως είναι διακρίσεις ως προς τη γλώσσα (ή τον πολιτισμό) και όχι ως προς το Έθνος, που είναι ιδεολογικο-πολιτική κοινότητα.

Τα έθνη έχουν ως πολιτικό πρόγραμμα τη συγκρότηση και κατόπιν τη διατήρηση ιδιαίτερου κράτους. Μια κοινότητα που δεν θέλει κρατική εξουσία, δεν μπορεί να είναι εθνική κοινότητα.

Επανέρχομαι τώρα στη μελέτη μου, για να θυμίσω πως σε αυτή δεν σχεδίασα το χάρτη των οικισμών της Δυτικής Θράκης, σύμφωνα με τη μητρική γλώσσα των κατοίκων.

Διευκρίνισα πως θεωρώ ότι οι μουσουλμάνοι έχουν τουρκική εθνική συνείδηση (είναι μια μη αναγνωρισμένη, πλην όμως υπαρκτή εθνική μειονότητα) και οι χριστιανοί «ανεξάρτητα αν η μητρική γλώσσα τους είναι ρωμαίικη, τουρκική (Γκαγκαβούζηδες) ή αλβανική (Αρβανίτες)» έχουν ελληνική εθνική συνείδηση.

Όποιος επιθυμεί και έχει τη γνώση να σχεδιάσει και το χάρτη της Δυτικής Θράκης, ανά οικισμό, σύμφωνα με τη μητρική γλώσσα των κατοίκων της, ας το επιχειρήσει. Ιδού πεδίον δόξης λαμπρό.

 

Άφησα όμως τα σημαντικά για το τέλος.

Το εναντίον μου άρθρο είναι ανυπόγραφο. Ο συντάκτης του κρύβεται στο σκοτάδι. Όσοι είναι υποψιασμένοι, καταλαβαίνουν τι σημαίνει να γράφεις για τέτοια ευαίσθητα ζητήματα ανώνυμα ή με ψευδώνυμο.

Το χειρότερο όμωςγια το ελληνικό Έθνος, είναι ότι ο συντάκτης του άρθρου χρησιμοποιεί το ψευδώνυμο «ένας Εθνικά Πομάκος».

Που σημαίνει, για όσους στοιχειωδώς καταλαβαίνουν, τη δήλωση ύπαρξης ή επιθυμία συγκρότησης κοινότητας στη Θράκη, πού για να είναι εθνική, δεν μπορεί παρά να έχει πολιτικά ως στρατηγικό στόχο το σχηματισμό πομάκικου εθνικού Κράτους ή πομάκικης αυτόνομης Περιοχής. Δηλαδή μελλοντική διεκδίκηση πομάκικης κρατικής εξουσίας, σε μια περιοχή που σήμερα μοιράζεται μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας.

Κοντολογίς ο αρθογράφος της εφημερίδας Ζαγάλισα, για να ξορκίσει το «κακό», την ύπαρξη των εθνικά Τούρκων, επιχειρεί να εμφανίσει κι άλλο έθνος στην περιοχή (και μάλιστα μουσουλμανικό ως προς το θρήσκευμα).

Στην αγωνία του να αντικρούσει τον άεθνο Λιθοξόου (που καταγράφει όσα γνωρίζουν όλοι στη Θράκη) ή διαπράττει μια φοβερή εθνική γκάφα ή συμμετέχει σε ένα εθνικά βλακώδη υπηρεσιακό σχεδιασμό ή αποκαλύπτει μια υπό διαμόρφωση δεύτερη εθνική κοινότητα, στο χώρο των θρησκευτικά μουσουλμάνων της περιοχής, δίπλα στην τουρκική, και επομένως ένα νέο αντίπαλο δέος για το ελληνικό Έθνος.

Κι εντάξει, αυτός έγραψε, όσα έγραψε. Οι εθνικοί παπαγάλοι που αναπαράγουν το λόγια του στα ιστολόγια, προσθέτοντας μόνο λίγη λάσπη εναντίον μου, δεν καταλαβαίνουν τι διαβάζουν και τι ζημιά προκαλούν στον εαυτό τους; Βάζουνε τα χέρια τους και βγάζουν τα (εθνικά) μάτια τους.

 

Δεν έχουν κουκούτσι μυαλό οι σύγχρονοι έλληνες Εθνικιστές;

 

31.5.2012