Λεξικό
των δανείων στη ρωμαίικη γλώσσα
από τα:
λατινικά, βενετσιάνικα, ιταλικά, αραβικά, τούρκικα, σλάβικα, αλβανικά και
βλάχικα
λέξεις
που αρχίζουν από ν
Δημήτρη
Λιθοξόου
2011-2013
ναβέτα [1860] | & νάβα,
καράβι με τρία κατάρτια | navetta | ιταλικό
νάζι [1790], ναζ < ναζ’ [1960a] | κάμωμα, ασκέρτσο, γκέστο, καμούτα, κατσαμάκι, μότο, μουτσουτσούνι, νίνια, πιτσίμ, σκέρτσο, τζελβές, τζιλβές, τζίνι, τζιριντζάντζολα, τζιριντζάντζουλα, τσαλίμ, τσαλιμάκι, τσαλίμι, τσιριμονιά, τσιριντσάντζουλα, φκιασιά, φρεντάσι | naz | τούρκικο
ναζίκης [1960a], ναζίξ < ναζίκ’ς [1960a] | ευγενικός (λόγιο) | nazik | τούρκικο
ναζίρης [1960a], ναζίρς < ναζίρ’ς [1960a] | υπουργός (λόγιο) / επιθεωρητής (λόγιο) | nazιr | τούρκικο
ναζλαντίζω [1960a], ναζεύω [1960a], ναζλακεύομαι [1960a] | κάνω νάζια, χαριεντίζομαι (λόγιο) | nazlanmak | τούρκικο
ναζλής [1960a], ναζλούμης [1996a] | ναζιάρης, τσαχπίνης, σκερτσόζος | nazlı | τούρκικο
νάι [1709] | βλ. νέι
(φλογέρα) | ney | τούρκικο
ναΐπης [1709] | βοηθός
ιεροδίκη (λόγιο) | naip | τούρκικο
νάκλι [1960a] | διήγηση
(λόγιο) | naklen | τούρκικο
ναλετιά < ναλετιά [1934], ναλέτι [1960a] | κατάρα, άβρα ανάθεμα, άμα, ανά, ανάθεκα, ανάθεμαν,αναθεματία, αναθεματίγια,
αναθεματίδι, αναθεμάτισμα, αναθεμάτισμαν, αναθεματισμός, ανάθιμα, ανάθιμον,
ανάλεμα, ανάρεμα, ανάτεμα, ανάτθεμα, ανεθεμάτι, ανεθεμάτισμα, άρα, αρά,
αράθεμα, άτεμα, διαλέτι, θεμά, μπαλάκιναμ, νάθιμα, ναθιμά, μπεντουβάς, ξάλιμ | nalet | τούρκικο
ναλμπάντης [1835], ναλμπάνης [1910], ναλμπάντς | αλμπάνης, αλμπάντς, αλμπάνς, αλμπάτης,
καλβουτής, καλιγάς, καλιγουτής, καλιγωτής, νταλμπάνης, πεταλάς, πεταλωτής,
πιταλάς, πιταλουτής | nalbant | τούρκικο
ναμάζι [1957], ναμάζ < ναμάζ’ [1960a] | προσευχή, ιζάνι, μπαντέτι, ντοά, ντουά, προσεφκή, προυσιφχή | namaz | τούρκικο
νάμι [1960a], ναμ < ναμ’ [1960a], νάμη | καλό όνομα, φήμη (λόγιο) | nam | τούρκικο
ναμκιόρης < ναμκιόρης [1960a], ναμκιόρς < ναμκιόρ’ς [1960a],
ναμικιόρης [2001b], ναμικιάρης, ναμικιόρ, ναμκιόρ | & νιαμκιόρς, αχάριστος, ανεμοκιόρης, ανεφκαρίστιτος, ανεφκάριστος,
ανεφχαρίστετος, ανεφχαρίστιτος, ανεφχάριστος, ανιφχαρίστετος, αφκαρίστιγος,
αφκαρίστιτος, αφχαρίστιτος, αφχάριστος, αχάριστε, αχάριστες, αχάριστους | nankör | τούρκικο
ναμκιορλίκ < ναμκιορλίκ’ [1960a], | & νιαμκιουρλoύκ, αχαριστία (λόγιο), ανεφχαρισιά, αφχαριστιά, αφχαριστία | nankörlük | τούρκικο
ναμλής [1960a] | διάσημος
(λόγιο) | namlı | τούρκικο
ναμούς [1960a], ναμούσι [2001b] | τιμή, αξιοπρέπεια (λόγιο), ηθική (λόγιο) | namus | τούρκικο
ναμουσλής [1960a] | τίμιος,
αξιοπρεπής (λόγιο), ηθικός | namuslu | τούρκικο
ναμουσούζης [1960a] | άτιμος,
ανήθικος (λόγιο) | namussuz | τούρκικο
νανά [1688], νανέ [1960a] | φυτά του
γένους Mentha (δυόσμος) | nane | τούρκικο
νανεσεκέρ [1960a] | πιοτό μέντας
με ζάχαρι | nane şekeri | τούρκικο
ναντίρι [1960a] | σπάνιος
(λόγιο) | nadir | τούρκικο
ναπολεόνιον [1957], ναπολεόνι [1961] | κάποια παλιά γαλλική μονέδα, αξίας είκοσι φράγκων | napoleone | ιταλικό
ναπολιτάνικος [1934] | του
Ναπολιτάνου | Napoletano | ιταλικό
Ναπολιτάνος [1934] | από τη Νάπολη | Napoletano | ιταλικό
νάπος [1894], νάπα [1894] | & άπος,
κούπα από ξύλο | nappo | ιταλικό
ναργιλές [1910], ναργελές [1934], ναργκελές [1957], ναργκιλές [1960a] | αργιλές, αργκιλές | nargile | τούρκικο
νάρδος [1635], νάρδον [1957] | το φυτό Valeriana Dioscoridis: άγριος ζαμπούκος, βαλεριάνη,
βαλεριανή, μυριστική | nardus | λατινικό
νάρκι [1835] | διατίμηση
(λόγιο) | narh | τούρκικο
νάτολα | κάμαρα σε
ταράτσα | natole | βενετσιάνικο
νατούρα [1894] | φύση (λόγιο) | natura | ιταλικό
νατουράλε [2001c], νατουράλ [2001c] | φυσικός (λόγιο) | naturale | ιταλικό
ναφιλέ [1960a] | μάταια (λόγο) | nafile | τούρκικο
ναχιγές [1960a], ναχές [1960a] | διοικητική περιφέρεια (λόγιο) | nahiye | τούρκικο
νάχτι [1960a] | μετρητά
(λόγιο) | nakit | τούρκικο
νε [1998] | ούτε | ne-ne | τούρκικο
νεαγκού [1894] | ούτε καν | neanco | ιταλικό
Νέβρης | βλ. Νοέβρης | November | λατινικό
νεγκότσιο [2003], νεγότσιο [2003], νεγότσια, | βλ. μαγαζί (αργαστήρι) | negozio | ιταλικό
νέγρης [1866a], νέγρος [1957] | βλ. μόρος (αράπης) | negro | ιταλικό
νέι [1835] | & νάι,
φλογέρα, γαβάλ, θιαμπόλι, καβάλν, μαντούρα, μπαμπιόλι, μπαντούρα,
νταρβίρα, ντουντούκι, παντούρα, σλιάβεργι, σλιαβρούδ, σουβλιάρι, σουράβλι,
τζαμάρα, τσαφλιάρ, φιαμπόλι, φλουέρα, χαμπιόλι | ney | τούρκικο
νέισε [1996a], νέισι [1996a], νέισα | ας είναι | neyse | τούρκικο
νεμ < νεμ’ [1960a], νέμια | βλ. μπούντα (υγρασία) | nem | τούρκικο
νεμλεντίζω [1960a] | υγραίνομαι
(λόγιο), νοτίζω, αναδίδω, αναδίνου, μιλιανίσκω, μουκιάζω, ναδόνω, νιμλιντίζου,
νουτίζου, νουτίζουμι, νοτάω, νοτέβω | nemlenmek | τούρκικο
νέμπο [1894] | & έμπος,
έμπος, έμβος, βλ. μπουράσκα (καταιγίδα) | nembo | ιταλικό
νένα [1894] | βλ. λάλα
(παραμάνα) | nena | βενετσιάνικο
νενέ [1860] | βλ. μάρε
(μάνα) | nënë | αλβανικό
νενέ < ναιναί [1709], νένα [1837], νενέ [1931] | γιαγιά, βαβά, βάβα, βάβου, βαβούλω, βάβω,
γαγά, γιάγια, γιαγιάε, γιαγιάες, γιαγιές, ζαζά, ιαιά, καλή, καλομάνα,
κιουρά, κυρά, κυρούλα, λαλά, μαδόνα, μάκω, μαμάνα, μαμή, μάμη, μάνα τρανή,
μανάκου, μανή μανιά, μανιά, μανίτσα, μανίτσα, μανού, μπαμπίτσα, μπάμπου,
μπάμπω, νανά, νιάνια, νινέ, νινιέ, νόνα | nene | τούρκικο
νεποτισμός [1894] | ευνοιοκρατία
(λόγιο) | nepotismo | ιταλικό
νεραγκούλα [1910], νεράγκουλα [1923b] | φυτά του γένους Ranunculus: αβδελοχόρταρο, αβδελόχορτο, γκιρίτι, ρόγκολο | ranuncolo | ιταλικό
νεράντζιον [1614], ναράντζι [1635], νεράντζι [1709], νεράντσι [1860],
νεράντζι [1910], νεράτζι | ο καρπός του
δέντρου Citrus bigaradia: νεραντζιά, ανερατζά, λεραντζιά, νερατζά, νερατζιά | naranza | βενετσιάνικο
νερβόζος [2003] | νευρικός
(λόγιο) | nervoso | βενετσιάνικο
νέσπουρα [1622], νέσπουρον [1894], νέσπολα | δέσπολα, μέσπιλο, μούσμουλο | nespola | ιταλικό
νεσπουριά [1622], νεσπουλέα [1966], νεσπολιά | μουσμουλιά | nespolo | ιταλικό
νετάρω [1894], νετέρω [1894], νετέρνω [1996b] | καθαρίζω / τελειώνω (λόγιο) | netar | βενετσιάνικο
νέτος [1910] | καθαρός | neto | βενετσιάνικο
νεφέρ < νεφέρ’ [1960a], νεφέρι [2001b] | φαντάρος / άτομο (λόγιο), πρόσωπο | nefer | τούρκικο
νεφές < νεφέσ’ [1960a], νεφέσι [1962b] | ανάσα, αναπνοή / ρουφηξιά, τζούρα (από τσιγάρο) | nefes | τούρκικο
νεφούσι [1957] | βλ. νουφούσι
(ταυτότητα) | nüfus | τούρκικο
νέφτι [1835], νεφτ | τερεβινθέλαιο
(λόγιο) | neft | τούρκικο
νιαμκιόρς < νιαμκιόρ’ς [2011] | βλ. ναμκιόρης (αχάριστος) | nankör | τούρκικο
νιαμκιουρλoύκ < νιαμκιουρλoύκ’ [2011] | βλ. ναμκιορλίκ (αχαριστία) | nankörlük | τούρκικο
νιβορός < νηβορός [1966], νουβρός < νουβ’ρός [1978], νουβρό,
νουβουρός | οβορός, αυλή | obbor-i | αλβανικό
νιγέτι < νιγιέτι [1960a], νιγετ < νιγιέτ’ [1960a] | πρόθεση (λόγιο), σκοπός (λόγιο) | niyet | τούρκικο
νιέντε < νιέντε [1996b] | τίποτα,
τίποτε | niente | ιταλικό
νιζάμης [1934], νιζάμς < νιζάμ(η)ς [1987b] νιζάμπς [2006] | χωροφύλακας (λόγιο) | nizami | τούρκικο
νιζάμι [1960a], νιζάμ < νιζάμ’ [1960a] | τάξη, ρύθμιση (λόγιο) | nizam | τούρκικο
νικέιζ < νικέηζ [1962c] | τσιγκούνης | nekes | τούρκικο
νινέ [1960a], νιάνια < νιάνια [1996a] | βλ. νενέ (γιαγιά) | nine | τούρκικο
νίνη [1966] | βλ. νενέ
(μάνα) | nënë | αλβανικό
νινί < νιννί [1894], νινί [1910], νηνί [1910], | νήπιο (λόγιο) | ninin | βενετσιάνικο
νιοράντες < νιοράντες [2003] | αγράμματος, αμόρφωτος (λόγιο) | ignorante | βενετσιάνικο
νισάνι < νισάνι [1966], νισιάν < νισιάν [1972], νισάν < νισάν’
[1978], νισιάνι < νισιάνι [1996a], νισάν < νισάν’ [2003] | το σημάδι που έκανε ο τσοπάνης στο αυτί
των γιδοπροβάτων του / στόχος (λόγιο), σκόπευση (λόγιο) / βέρα αρραβώνων | nişan | τούρκικο
νισαντίρι < νισαντήρι [1835], νισαντίρι < νισσαντήρι [1910],
νισαντίρι [1934], νισαντίρ < νισαντίρ’ [1960a] | χλωριούχο αμμώνιο (λόγιο), λισαντίρι, λσαντίρ | nιşadιr | τούρκικο
νισάφι [1910], νισάφ < νισάφ’ [1978], νσαφ < ν’σαφ [2010] | & ανσάφ ή ισνάφι, έλεος | insaf | τούρκικο
νισεστές [1835], νισαστάς [1960a], νισιστές | άμυλο (λόγιο) | nişasta | τούρκικο
νιτερεσάδος [1996b], νιτερεσόδος [2001b] | συμφεροντολόγος (λόγιο) | interessato | ιταλικό
νιτερέσο [1931], νιτερέσι, νιτερέσιο | & ιντερέσο, συμφέρον (λόγιο) | interesse | λατινικό
νιτράδα [2001c] | εισόδημα
(λόγιο), ιντράδα, εντράδα | entrata | ιταλικό
νιτρίγος [1996b] | ραδιούργος
(λόγιο) | intrigo | ιταλικό
νιτσεράδα [1910] | μουσαμάς | incerada | βενετσιάνικο
νόβα [1894] | βλ. νοβιτά
(είδηση) | nova | βενετσιάνικο
νοβάρω [1996b] | ανακαινίζω
(λόγιο) | novare | ιταλικό
νοβέλο [2003] | εδαφονόμιο
(λόγιο) | novelo | βενετσιάνικο
νόβερος | βλ. νούμερο
(αριθμός) | novero | ιταλικό
νοβιτά [1894] | είδηση
(λόγιο), νέο, χαμπέρι | novita | βενετσιάνικο
Νοέβρης [1622], Νοέμβρης [1622], Νοέμπρης [1934], Νοβέμπηρς < Νοβέbηρς
[2001c] | Νοέμβριος
(λόγιο), Βροχάρης, Νέβρης, Σποριάς, Σπορίτης | November | λατινικό
νοκούτι [1960a] | βλ. νάχτι
(μετρητά) | nakit | τούρκικο
νοκτάς [1960a] | τελεία
(λόγιο), σημείο (λόγιο) | nokta | τούρκικο
νομινάρω [2001c], νουμενάρω [2001c] | ονομάζω / ορίζω | nominare | ιταλικό
νομπέτι [1960a], νομπέτ < νομπέτ’ [1960a], νομπέτης | σκοπιά, βάρδια, καραούλι | nöbet | τούρκικο
νομπετσής < νομπεττσής [1960a] | σκοπός, φρουρός (λόγιο) | nöbetçi | τούρκικο
νόμπιλες [2003], νόμπιλε [2003], νόμπιλος | ευγενής (λόγιο) | nobile | ιταλικό
νομπιλιτά [2003] | αριστοκρατία
(λόγιο) | nobilita | ιταλικό
νομπλιστικά < νομπληστικά [2001b] | ευγενικά | nobilesco | ιταλικό
νον [2003] | όχι | non | ιταλικό
νόνα < νόννα [1866], νόνα [1910] | βλ. νενέ (γιαγιά) | nonna | ιταλικό
νόνα < νόννα [1934], νόνα [1957] | μαμή | nonna | ιταλικό
νόνος [1910] | παππούς,
νένης | nonno | ιταλικό
νοντάς [1960a], νουντάς < νουdάς [1962c], νουντάς < νουνdάς [1978] | οντάς, ουντάς, κάμαρα, δωμάτιο (λόγιο) | oda | τούρκικο
νόντσολος [2003], νότσολος | όντσολος,
νεωκόρος (λόγιο) | nonzolo | βενετσιάνικο
νόρμα [1995] | | norma | λατινικό
νόστρο [2003] | δικός μας | nostro | ιταλικό
νότα [1866a] | σημείο
(λόγιο) | nota | λατινικό
νοτάριος [1614], νοτάρος [1709], νοδάρος [1934], νουδάρος [1996b], νόταρος,
νοταριάς | συμβολαιογράφος
(λόγιο) | notarius | λατινικό
νοτιφικάρω [1996b] | κοινοποιώ
(λόγιο) | notificare | ιταλικό
νοτίφικο [1996b] | κοινοποίηση
(λόγιο) | notifica | ιταλικό
νοτούρνο [1998] | μουσ. όρος | notturno | ιταλικό
νότσινος | καρυδένιος | nocino | ιταλικό
νουβέλα < νουβέλλα [1934], νουβέλα [1983a] | αφήγημα (λόγιο) | novella | ιταλικό
νούγια < νούγια [2001b] | ούγια | oya | τούρκικο
νουζίτσα [1894] | ζωνάρι από
δέρμα | uzdica | σλάβικο
νούλα [1931] | μηδέν
(λόγιο), μηδενικό (λόγιο) / τίποτα, τίποτε | nulla | ιταλικό
νουμεράρω | αριθμώ | numerare | ιταλικό
νούμερον [1614], νούμερο [1894] | αριθμός (λόγιο) | numero | ιταλικό
νουμιδή [1934] | φραγκόκοτα | numida | ιταλικό
νουνός [1709], νούνος [1790], νονός < νοννός [1894], νουνός < νουννός
[1894] νονός [1910], νουνός [1910], νούνους | νονός | nonnus | λατινικό
νούντσιος [1894], νούτσιος [1957] | παπικός αντιπρόσωπος (λόγιο) | nunzio | ιταλικό
νούρι [1960a], νουρ | φως, φέγγος, λαμπρότητα | nur | τούρκικο
νούρκα [1835] | το ζώο Mustela lutreola: νυφίτσα | nurka | σλάβικο
νούσα [1966] | νύφη | nuse | αλβανικό
νουσκάς [1960a] | &
μουσκάς, φυλαχτό για το μάτιασμα (μέσα έχει χαρτάκι με μαγικά λόγια) | nüsha | τούρκικο
νούτικος [1998] | αγόρευση
(λόγιο) | nutuk | τούρκικο
νούφαρο < νούφαρα (τα) [1688], νούφαρον [1835], νούφαρ [1957], νούφαρο
[1957] | φυτό | nufar | αραβικό
νουφούσι [1957], νουφούς < νουφούσ’ [1960a], νουφούζι [1996a] | & νεφούσι ή νοφούσι ή νοφούζι, δελτίο
ταυτότητας (λόγιο) | nüfus | τούρκικο
νοφούσι [1960a], νοφούζι [1966], | βλ. νουφούσι (ταυτότητα) | nüfus | τούρκικο
νοφράγιο [1996b] | ναυάγιο
(λόγιο) | naufrago | ιταλικό
