Λεξικό θεματικό της λαογραφίας
26. ο γάμος
Δημήτρης Λιθοξόου
Για εισαγωγικά και επιμέρους βλ.
Πελοπόννησος: Ρωμαίικα του Μοριά ή διαλεκτικά της Πελοποννήσου
Ρούμελη: Η ρωμαίικη γλώσσα μεταξύ Κορινθιακού και Καστοριάς
Κρήτη: Κρητική Διάλεκτος ή Ρωμαίικα της Κρήτης
αγαποβότανο || Πελοπόννησος: της αγάπης το βοτάνι [Λυγουριό]. ||
Ρούμελη: του αγαπουβότανου [Σταγιάδες].
ακούσματα /
ντουφεκιές μετά το προξενιό || Πελοπόννησος: τα ακούσματα [Αρχαία Φενεός].
αλέσματα /
έθιμο πριν το γάμο: οι συμπέθεροι έφερναν στάρι να αλεστεί για το ψωμί του
γάμου, το κοσκινούσαν σε μια κουβέρτα, ενώ τραγουδούσαν και χόρευαν || Πελοπόννησος: τα αλέσματα [Βρέσθενα, Γυμνό, Καρυά, Στεμνίτσα].
αντεπιστρόφια ||
Πελοπόννησος: τα αντεπιστρόφια [Μυγδαλιά].
αντίγαμος /
τραπέζι στο σπίτι των γονιών του γαμπρού, την επομένη ή οχτώ μέρες μετά το γάμο
|| Ρούμελη: ου αντίγαμους [Δαύλεια, Ωραιόκαστρο]. || Κρήτη: ο αντίγαμος (την επομένη του γάμου) [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα]
| ο αντίγαμος (μια βδομάδα μετά) [Βώροι, Σέλλες].
άντρας /
σύζυγος (Swadesh list, ALE, Buck list)
|| Πελοπόννησος: ο άντρας [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι,
Αμπελιώνα, Βεργαδαίικα, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη,
Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λυγουριό, Νεοχώρι, Πάκια, Πιάνα, Σαρακίνι,
Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια] | ο αφέντης [Άγιος
Δημήτριος, Δροσοπηγή] | ο νοικοκύρης [Αλποχώρι, Παραδείσια] | ο νοικοτσύρης [Τρόπαια] | ο κύρης [Νεοχώρι]
| ο γέρος [Παραδείσια] | ο άτσουπο [Πέρα
Μέλανα] | ο άτσωπο [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]
| ο τσούζη [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | ο ντζούζη [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | ο γέρου [Πέρα Μέλανα]. ||
Ρούμελη: ο άντρας [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια,
Μέγαρα, Πάργα, Πηγή, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | ου άντρας
[Αγία Παρασκευή, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Γουριά, Γραμματικού,
Δαύλεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι,
Μελισσουργοί, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στροφυλιά,
Στυλίδα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | ι άντρας [Αγιά, Κανάλια, Μικρό Βουνό] | ου αφέντς [Δραμεσιοί, Γραμματικού] | ου κυρς [Γραμματικού, Δραμεσιοί] | ι αφέντς [Μικρό Βουνό] | του αφιντικό
[Δράκεια] | ο νοικοκύρης [Τσαμαντάς] | ου νκουκύρς [Χρυσοβίτσα] | ο γέροντας
[Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | ι νταντραβανάς [Μηλίνα]. || Κρήτη: ο άντρας [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή,
Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού,
Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].
αποχαιρετίσματα /
της νύφης στο σπίτι των γονιών της, όταν φεύγει για το γάμο || Κρήτη: τα αποχαιρετίσματα
[Ανώγεια].
αρματωσιά /
τα δώρα του αρραβωνιαστικού στον αρραβώνα: δαχτυλίδι, σκουλαρίκια, καρφίτσα ||
Ρούμελη: η αρματουσιά [Μηλίνα].
αρραβονομπούρεκο /
φτιαγμένο από τη νύφη - το κερνούσαν στο σπίτι της νύφης όταν έφταναν να την
πάρουν για την εκκλησία || Ρούμελη: το αρραβωνομπούρεκο [Δολό, Σταυροδρόμι].
αρραβώνας || Πελοπόννησος: ο αρραβώνας [Νεοχώρι, Πάκια Σαρακίνι] | ο αρρεβώνας [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά,
Εξωχώρι, Κρέστενα, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μυγδαλιά, Παραδείσια, Προάστιο,
Ρούτσι, Σκεπαστό] | το αρραβώνιασμα [Βαλύρα, Σαρακίνι] | το αρρεβώνιασμα [Ροζενά] | η αρρεβώνα [Κρέστενα,
Λαγκάδια, Μελιγού, Μυγδαλιά] | οι αρρεβώνες [Αγία
Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη,
Καλούσι, Κανδήλα, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λυγουριό, Μυγδαλιά, Πιάνα,
Σκεπαστό, Τρόπαια, Τσέρια] | τα αρραβωνιάσματα [Βαλύρα, Γυμνό, Ελληνίτσα,
Κέρτεζη, Στεμνίτσα] | τα αρρεβωνιάσματα [Αγία Άννα, Θαλάμες, Καρυά,
Λεβίδι, Παραδείσια, Ρούτσι] | τα αρρβωνιάσματα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο αρραβώνας [Δελβινάκι, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο]
| ου αρραβώνας [Άγιος, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δραμεσιοί,
Ραψάνη, Φαρκαδόνα, Χρυσοβίτσα] | η αρραβώνα
[Αγία Παρασκευή, Γέρμας, Δελβινάκι, Δραμεσιοί, Πηγή, Σιάτιστα, Χουλιαράδες] | η αρρεβώνα [Άγιος Λουκάς, Θαρούνια] | η αριβώνα [Δαύλεια, Κουμαρίτσι, Χουλιαράδες] | ο αρρεβώνας [Μέγαρα] | ου αριβώνας
[Γουριά, Δομνίστα, Λιλαία, Μακρινή] | ι αρραβώνας
[Αγιά, Δράκεια] | οι αρραβώνες [Πηγή, Σταυροδρόμι,
Ωραιόκαστρο] | οι αραβώνις [Βράχα, Γέρμας, Γραμματικού,
Δαύλεια, Δράκεια, Δραμεσιοί, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Μασχολούρι, Μηλίνα, Πρέβεζα,
Σιάτιστα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες] | οι αρρεβώνες
[Άγιος Λουκάς, Θαρούνια, Μέγαρα] | οι αριβώνις
[Άγιος, Γουριά, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μικρό Βουνό, Στυλίδα, Τιθορέα,
Τσουκαλάδες, Χρυσοβίτσα] | το αρραβώνιασμα [Σταυροδρόμι] | τα αρραβουνίσματα [Δραμεσιοί] | τα αρραβωνιάσματα
[Δελβινάκι] | τα αρρεβωνιάσματα [Θαρούνια, Μέγαρα] | τα αρριβουνιάσματα [Κιλελέρ, Τιθορέα] | τα αριβουνίσια [Δομνίστα, Μελισσουργοί] | τα αρβουνίσα [Γουριά] | τα στιριόματα
[Μακρινή] | τα μπάσματα [Μηλίνα]. || Κρήτη: ο αρραβώνας [Ανατολή, Βρύσες, Βώροι, Παλαιοχώρα, Σάσαλος,
Σιρίλι] | ο αρριβώνας [Λαμπιώτες] | οι αρραβώνες [Βώροι, Λαμπιώτες] | η αρραβώνιαση [Ανώγεια, Μιαμού, Σιρίλι, Τύλισος] | η αρριβώνιαση [Λαμπιώτες] | οι αρραβώνιασες
[Βραχάσι, Λαμπιώτες] | οι γαρραβωνιάσες [Ανώγεια, ] | οι αρραβώνες [Ανώγεια, Βουλγάρω, Κελλάρια, Παλαιοχώρα,
Σάσαλος, Σέλλες] | τα αρραβωνίκια [Κελλάρια] | η αρραβώνιαση [Βουλγάρω, Σάσαλος] | η δαχτυλύδωση [Σάσαλος] | η δακτυλύδωση [Παλαιοχώρα].
αρραβωνιαστάδες /
οι καλεσμένοι στον αρραβώνα || Κρήτη: οι αρραβωνιαστάδες [Βουλγάρω, Σάσαλος, Σιρίλι].
αρραβωνιαστικιά || Πελοπόννησος: η αρρεβωνιαστικιά [Δροσοπηγή, Καρυά, Λεβίδι, Λυγουριό, Ρούτσι] | η αρρεβωνιάρα [Λαγκάδια, Ρούτσι, Σκεπαστό] | η αρραβωνιάρα [Στεμνίτσα] | α αρρβωνιασιχά [Πέρα
Μέλανα, Τυρός] | α αρρβωνιαστσιχά [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η αραβουνιαστικιά [Γέρμας] | η αραβουνιασκιά
[Αγιά] | η σιαστιτσή [Μέγαρα] | η σιβαστικιά [Μηλίνα] | η αραβουνιάρα [Σταγιάδες]. || Κρήτη: η μελετόνυφη [Κελλάρια].
αρραβωνιαστικός || Πελοπόννησος: ο αρρεβωνιαστικός [Αγία Άννα, Αρχαία Φενεός, Βρέσθενα, Καρυά,
Λεβίδι] | ο αρρεβωνιάρης [Αμπελιώνα, Αμπελιώνα, Ρούτσι,
Σκεπαστό] | ο αρρβωνιασιχό [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | ο αρρβωνιαστσιχό [Πέρα Μέλανα]. ||
Ρούμελη: ου αραβουνιαστκός [Αγία Παρασκευή, Γέρμας, Πλατύστομο, Ραψάνη,
Σιάτιστα, Χουλιαράδες] | ου αραβουνιασκός [Δομνίστα] | ι αραβουνιασκός [Αγιά] | ου αριβουνιαστκός [Κουμαρίτσι]
| ο σιαστιτσός [Μέγαρα]. ||
Κρήτη: ο αρραβωνιαστικός [Ανατολή, Σάσαλος] | ο αρραβωνιάρης [Άγιος Βασίλειος] | ο μελετόγαμπρος
[Κελλάρια].
ασκέρι /
πλήθος ανθρώπων, κυρίως γαμηλιωτών || Πελοπόννησος: το ασκέρι [Αλποχώρι, Αμπελιώνα,
Βεργαδαίικα, Ελάτη, Καστρί, Λεβίδι, Μάλη, Μυγδαλιά, Πηγαδάκια, Πιάνα] | το αστσέρι [Πέρα Μέλανα] | το αστσέζι [Πέρα
Μέλανα] | το ασέζι [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: το ασκέρι [Άγιος Λουκάς, Θαρούνια] | του ασκέρ [Μακρινή]. ||
Κρήτη: το ασκέρι [Ανώγεια, Κελλάρια, Σάσαλος].
βέρα || Πελοπόννησος: η βέρα [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Αρχαία
Φενεός, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Δολιανά, Ελάτη, Θαλάμες, Καρυά, Κρέστενα,
Λαγκάδια, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μελιγού, Νεοχώρι, Πάκια, Ρούτσι,
Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια] | η αρραβώνα [Αγρίδι]
| η αρρεβώνα [Βρέσθενα, Λαγκάδια, Ροεινό] | το κάπαρο [Ροεινό] | α βεργέτα [Πέρα
Μέλανα] | α αβεργέτα [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η βέρα [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Άγιος, Άγιος Λουκάς, Άγιος
Νικόλαος, Γουριά, Δαύλεια, Δραμεσιοί, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Μακρινή, Μασχολούρι,
Μέγαρα, Μηλίνα, Πηγή, Πρέβεζα, Ραψάνη, Τιθορέα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | το αρραβώνιασμα [Δελβινάκι] | η αρρεβώνα
[Θαρούνια] | η αριβώνα [Δαύλεια] | η ζάβα
[Μακρολίβαδο]. || Κρήτη: η βέρα [Ανατολή,
Βουλγάρω, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Σιρίλι] | το δαχτυλίδι
[Ανατολή] | η αρραβώνα [Μάρθα, Παλαιοχώρα] | ο αρραββώνας [Τύλισος].
γαμηλιώτες /
οι καλεσμένοι στο γάμο || Κρήτη: οι γαμηλιώτες [Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Κελλάρια, Λαμπιώτες,
Τύλισος] | οι γαμουλιώτες [Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι]
| οι καλεστοί [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι].
γάμος (ALE, Buck list)
|| Πελοπόννησος: ο γάμος [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος,
Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα,
Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Εξωχώρι, Θαλάμες, Καλούσι,
Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά,
Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Παραδείσια,
Πηγαδάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό,
Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός] | το στεφάνωμα
[Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Δολιανά, Θαλάμες, Κανδήλα, Καρυά, Κρέστενα,
Λεβίδι, Μάλη, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Παραδείσια, Προάστιο, Ροζενά, Τσέρια] |
τα στεφανώματα [Δροσοπηγή, Ελάτη, Καρυά, Λεβίδι, Πιάνα,
Προάστιο, Τρόπαια] | η στεφάνωση [Λυγουριό] | ο γάμο [Πέρα
Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το στεφάνουμα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο γάμος [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια,
Μέγαρα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | ου γάμους [Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Άγιος
Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα,
Δραμεσιοί, Κανάλια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο,
Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Στυλίδα,
Τιθορέα, Τσουκαλάδες, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | ι γάμους [Αγιά, Δράκεια, Κανάλια, Μηλίνα, Μικρό Βουνό] | γάμους [Ραψάνη] | το στεφάνωμα
[Δελβινάκι, Θαρούνια] | του στιφάνουμα [Δαύλεια, Δομνίστα, Μακρινή,
Τιθορέα, Τσουκαλάδες] | η στεφάνωση [Άγιος Λουκάς] | τα στέφανα [Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος Νικόλαος,
Δαύλεια, Μακρινή, Τσαμαντάς, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | τα στιφάνια [Χρυσοβίτσα] | τα στεφανώματα
[Άγιος Λουκάς, Θαρούνια, Μέγαρα, Πάργα] | τα στιφανώματα
[Μακρινή, Ραψάνη, Χουλιαράδες] | το βλόημα
[Μέγαρα] | η βλόηση [Μέγαρα] | τα βλουγήματα [Δαύλεια] | η χαρά [Αγία
Παρασκευή, Άγιος Λουκάς, Άγιος Νικόλαος, Δαύλεια, Δελβινάκι, Δολό, Έλατος,
Θαρούνια, Μηλίνα, Σιάτιστα, Σταυροδρόμι, Στυλίδα, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο]. || Κρήτη: ο γάμος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή,
Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια,
Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η βλόγα [Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι, Λαμπιώτες,
Παλαιοχώρα, Τύλισος] | η βλόηση [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι] | τα βλοήματα [Άγιος Βασίλειος] | το στεφάνωμα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή] | η στεφάνωση [Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος,
Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | τα στεφανώματα [Λαμπιώτες] | η ξεφάντωση
(το γλέντι του γαμου) [Βουλγάρω, Κελλάρια, Παλαιοχώρα] | η χαροκοπιά [Βουλγάρω].
γαμπριάτικα /
το κουστούμι του γάμου || Ρούμελη: τα γαμπριάτκα [Γουριά, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Σιάτιστα]
| του γαμπριάτκου [Ραψάνη].
γαμπρός (ALE) || Πελοπόννησος: ο γαμπρός [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος,
Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα,
Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Εξωχώρι, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά,
Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό,
Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Πιάνα,
Προάστιο, Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα,
Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός] | ο γαμπρέ [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο γαμπρός [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια,
Μέγαρα, Πάργα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | ου γαμπρός [Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Άγιος
Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δραμεσιοί,
Έλατος, Καρίτσα, Κιλελέρ, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μελισσουργοί, Μεσούντα,
Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στυλίδα, Τιθορέα, Τσουκαλάδες,
Φαρκαδόνα, Χρυσοβίτσα] | ι γαμπρός [Αγιά, Δράκεια, Κανάλια, Μικρό
Βουνό]. || Κρήτη: ο γαμπρός
[Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες,
Βώροι, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος,
Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο γαπρός [Ανατολή].
γειτονική /
η επίσκεψη που κάνουν οι γειτόνισσες, στη νύφη, την άλλη Κυριακή μετά τον γάμο ||
Κρήτη: η γειτονική [Σάσαλος].
γυναίκα /
σύζυγος (Swadesh list, ALE, Buck list)
|| Πελοπόννησος: η γυναίκα [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι,
Αμπελιώνα, Γυμνό, Δολιανά, Εξωχώρι, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω
Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λεβίδι, Λεχαινά, Μάλη, Μυγδαλιά, Ρούτσι, Σαρακίνι,
Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τσέρια] | η κυρά [Αμπελιώνα,
Ρούτσι] | η γριά [Ελληνίτσα] | α γουναίκα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α γρία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η γυναίκα [Αγία Παρασκευή, Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό,
Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Χρυσή, Ωραιόκαστρο] |
η γναίκα [Αμφίκλεια, Βράχα, Δομνίστα, Καρίτσα, Κιλελέρ,
Κουμαρίτσι, Μακρινή, Μελισσουργοί, Μηλίνα, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα,
Τσουκαλάδες, Χουλιαράδες] | η γνιέκα [Αγιά, Μασχολούρι, Ραψάνη] | η νκουκυρά [Χρυσοβίτσα]. ||
Κρήτη: η γυναίκα [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βουλγάρω, Κελλάρια,
Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η συζεύτρα [Ανώγεια] | η κερά
[Τύλισος] | η καντίνη (σύζυγος μουσουλμάνου)
[Αποδούλου].
διπλοκαλέσματα /
τραπέζι που έκαναν οι συγγενείς του γαμπρού και της νύφης στο νιόγαμπρο ζευγάρι
μαζί με (μονό αριθμό) άλλων καλεσμένων || Ρούμελη: τα διπλοκαλέσματα
[Δολό] | τα γαμπρολόγια [Δολό].
ειδώματα /
των νέων, μετά τα τελειώματα του προξενιού || Πελοπόννησος: τα ειδώματα [Καλούσι, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Λυγουριό] | τα φτιαξίματα [Λυγουριό, Ροεινό]. || Ρούμελη: τα ειδήσια [Τσουκαλάδες] | τα διαδώματα
[Δαύλεια] | τα γνουρίσματα [Δράκεια] | τα φκιάσματα [Σταγιάδες].
καλέσματα /
προσκλήσεις γάμου || Πελοπόννησος: τα καλέσματα [Αρχαία Φενεός, Δροσοπηγή,
Ελάτη, Καλούσι, Κέρτεζη, Λεχαινά, Μαγούλα, Μελιγού, Παραδείσια, Ροεινό,
Σκεπαστό, Σπαρτιά] | το κάλεσμα [Βεργαδαίικα, Κάτω Λουσοί,
Κρέστενα, Στεμνίτσα] | τα καλεσίδια [Θαλάμες]. || Ρούμελη: τα καλέσματα [Άγιος Λουκάς, Δαύλεια, Θαρούνια, Αμφίκλεια,
Γέρμας, Γραμματικού, Δομνίστα, Καρίτσα, Μακρινή, Σταυροδρόμι, Στυλίδα, Τιθορέα,
Ωραιόκαστρο] | το κάλεσμα [Θαρούνια] | του κάλισμα
[Άγιος, Δραμεσιοί] | του ακάλισμα [Μηλίνα]. || Κρήτη: τα καλέσματα [Άγιος Βασίλειος] | το κάλεσμα
[Μάρθα] | ο καλεσόνας [Κελλάρια] | η κάλεση [Λαμπιώτες, Σιρίλι].
καλεσοχάρτι /
προσκλητήριο || Πελοπόννησος: το καλεσοχάρτι [Δολιανά, Μυγδαλιά]. || Ρούμελη: του καλισουχάρτς [Σιάτιστα].
καλεστάδες /
για τον γάμο || Πελοπόννησος: οι καλεστάδες [Ρούτσι, Τσέρια, Φενεός]. || Ρούμελη: οι καλιστάδες [Έλατος, Σταγιάδες] | οι καλιστίδις [Μικρό Βουνό]. ||
Κρήτη: οι καλεστάδες [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια] | οι καλεστοί [Βουλγάρω, Μάρθα] | ο καλεστής [Σιρίλι].
καλέστρες /
κοπέλες που μοίραζαν στους χωριανούς τις προσκλήσεις του γάμου || Πελοπόννησος: οι καλέστρες [Κανδήλα, Πηγαδάκια]. || Κρήτη: η καλέστρα [Ανώγεια].
καλορίζικα / ξεροτήγανα
και παξιμάδια για το γάμο || Κρήτη: τα καλορίζικα [Σάσαλος, Σιρίλι].
καλορίζικα /
πέταλα λουλουδιών μέσα σε ένα πανέρι, μαζί με ρύζι και κουφέτα - τα ρίχνουν στο
ζευγάρι στην εκκλησία, στο Χορό του Ησαΐα || Κρήτη: τα καλορίζικα
[Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βώροι, Μάρθα, Σιρίλι].
καλορίζικα /
πέταλα λουλουδιών μέσα σε ένα πανέρι, που κρατά μια γυναίκα κατά την πομπή
μεταφοράς της προίκας, από το σπίτι της νύφης στο σπίτι του γαμπρού - τα πέταλα
τα σκορπά στο δρόμο || Κρήτη: τα καλορίζικα [Άγιος Γεώργιος] | τα καλορίζικια [Άγιος Βασίλειος].
κανισκέρης /
ήταν μπροστά στη γαμήλια πομπή || Πελοπόννησος: ο κανισκέρης [Βεργαδαίικα] | ο κανισκιάρης [Κρέστενα] | ο κανιστσιάρης [Κανδήλα]
| ο κανισκολόος [Κάτω Λουσοί] | ο κανισκολόγος [Ροζενά]
| ο σφαχτολόος [Κάτω Λουσοί].
κανίσκι /
τα φαγώσιμα που προσφέρει ο καλεσμένος, για το τραπέζι του γάμου || Πελοπόννησος: το κανίσκι [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Βεργαδαίικα,
Βρέσθενα, Ελάτη, Καλούσι, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Μάλη,
Προάστιο, Ροζενά, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Φενεός] | το κανίστσι [Κανδήλα,
Τρόπαια] | το αζίκι [Άγιος Δημήτριος] | το τενταρούκι [Λαγκάδια] | το ντανταρούκι [Παραδείσια]. || Ρούμελη: το κανίσκι (κάτι φαγώσιμο που προσφέρεται σαν δώρο)
[Δελβινάκι, Δολό, Πάργα, Ωραιόκαστρο] | του κανίσκ
[Αγία Παρασκευή, Άγιος Νικόλαος, Γουριά, Γραμματικού, Δραμεσιοί, Έλατος,
Μεσούντα, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Χρυσοβίτσα] | του κανίς (δώρου γάμου) [Σιάτιστα] | οι προυβέντις (ψωμί, κρασί και κρέας) [Δομνίστα, Καρίτσα]. || Κρήτη: το κανίσκι [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες,
Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | η κανισκάρα [Μιαμού, Τύλισος].
κεντιστήρι /
για το κέντημα της προβέντας (του ψωμιού του γάμου) - ήταν σαν τσιμπίδα με
μυτούλες στις άκρες || Ρούμελη: του κιντστήρ [Κουμαρίτσι].
κεραστής /
κερνούσε κρασί στο γάμο || Ρούμελη: ου κιραστής
[Δαύλεια, Σταγιάδες]. || Κρήτη: ο κεραστής
[Λαμπιώτες, Σάσαλος].
κεραστίκια /
τα κεράσματα (λεφτά) των συνοδών του γαμπρού, στο σπίτι της νύφης, για να τους
επιτραπεί πάρουν τη νύφη και τα προικιά της || Ρούμελη: τα κεραστίκια
[Τσαμαντάς].
κλέψιμο /
της νύφης || Πελοπόννησος: το κλέψιμο [Δολιανά]. || Κρήτη: η κλεψά [Ανατολή].
κορικάτα /
τα αίματα της παρθενιάς, στο νυφικό σεντόνι || Ρούμελη: τα κορικάτα
[Θαρούνια].
κορόνα /
ασημένια, στο κεφάλι της νύφης || Ρούμελη: η κορόνα [Δολό, Σταυροδρόμι, Ωραιόκαστρο].
κοτεράς /
στο γάμο || Πελοπόννησος: ο κοτεράς [Ελληνίτσα].
κουλουριάρης /
την Παρασκευή, πριν το γάμο, πάει στη νύφη την κουλούρα που στέλνει ο γαμπρός
|| Ρούμελη: ου κλουριάρς [Δομνίστα, Μελισσουργοί, Χουλιαράδες].
κουλουρίστες /
έφτιαχναν τις μικρές και μεγάλες κεντητές κουλούρες ψωμιά του γάμου || Κρήτη: οι κουλουρίστρες
[Ανώγεια].
κουμπάρα || Ρούμελη: η κουμπάρα [Άγιος,
Δράκεια, Θαρούνια, Κουμαρίτσι, Μακρολίβαδο, Μηλίνα, Ραψάνη, Στροφυλιά,
Τσουκαλάδες] | η κμπάρα [Δαύλεια, Λιλαία]. || Κρήτη: η συντέκνισα (κουμπάρα από βάφτιση) [Άγιος Γεώργιος,
Αποδούλου, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | η στέκνισα [Ανατολή].
κουμπαριά || Πελοπόννησος: η κουμπαριά [Άγιος Δημήτριος, Βρέσθενα, Ρούτσι, Στεμνίτσα] | η κουμπαρία [Τσέρια] | α κουμπαρία [Πέρα
Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α κουμπαζία [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η κουμπαριά [Γέρμας, Δραμεσιοί, Μεσούντα, Ραψάνη,
Χουλιαράδες]. || Κρήτη: η κουμπαριά
[Εμπρόσνερος] | η συντεκνιά (κουμπαριά από βάφτιση) [Άγιος
Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα] | η συντεχνιά [Σέλλες].
κουμπάρος || Πελοπόννησος: ο κουμπάρος [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι,
Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά,
Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Εξωχώρι, Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί,
Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα,
Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Πιάνα,
Προάστιο, Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα,
Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός] | ο κουμπάρε [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο κουμπάρος [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια,
Μέγαρα, Πάργα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | ου κμπάρους [Αγία Ευθυμία, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια,
Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Καρίτσα, Λιλαία, Μακρινή, Τιθορέα] | ου κουμπάρους [Άγιος, Βράχα, Γέρμας, Δομνίστα, Δραμεσιοί,
Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Πλατύστομο,
Πρέβεζα, Σταγιάδες, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τσουκαλάδες, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] |
ι κουμπάρους [Αγιά, Δράκεια, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Ραψάνη] | κουμπάρους [Ραψάνη] | ου κμάρους
[Γραμματικού]. || Κρήτη: ο κουμπάρος [Άγιος
Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι,
Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες,
Σιρίλι] | ο σύντεκνος (κουμπάρος από βάφτιση) [Άγιος
Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι,
Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος]
| ο σύντεχνος [Άγιος Βασίλειος, Σέλλες].
κουνιάδα (Buck list) || Πελοπόννησος: η κουνιάδα [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι,
Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Κανδήλα, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα,
Λεχαινά, Μελιγού, Πάκια, Πιάνα, Ροζενά, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα] | α συντζενικά [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η κουνιάδα [Αγιά, Άγιος Λουκάς, Αγία Ευθυμία, Άγιος
Νικόλαος, Βράχα, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δελβινάκι, Δομνίστα, Καρίτσα,
Θαρούνια, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Τσαμαντάς, Στυλίδα, Χουλιαράδες] | η κυρά (για τη νύφη) [Αγία Παρασκευή, Καρίτσα,
Χρυσοβίτσα, Ωραιόκαστρο] | η τσυρά (η μεγαλύτερη κουνιάδα)
[Δαύλεια] | η μότρα [Τσαμαντάς] | η αντραδέρφη [Πάργα, Ωραιόκαστρο] | η αντραδέρφ [Αγία Παρασκευή, Σταγιάδες]. || Κρήτη: η κουνιάδα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Λαμπιώτες, Μιαμού,
Παλαιοχώρα, Σιρίλι, Τύλισος].
κουνιάδια || Πελοπόννησος: τα κουνιάδια [Άγιος Δημήτριος, Δροσοπηγή, Λαγκάδια, Λεχαινά,
Μαγούλα, Μελιγού, Πάκια, Παραδείσια, Στεμνίτσα]. ||
Ρούμελη: τα κουνιάδια [Αγιά, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Κουμαρίτσι,
Λιλαία, Σιάτιστα, Στυλίδα, Χρυσοβίτσα].
κουνιάδος || Πελοπόννησος: ο κουνιάδος [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Βαλύρα,
Βρέσθενα, Δροσοπηγή, Ελάτη, Κάτω Λουσοί, Λεχαινά, Ροζενά, Σαρακίνι] | ο αφέντης (για τη νύφη) [Αγρίδι, Αμπελιώνα, Βρέσθενα,
Νεοχώρι, Ρούτσι]. || Ρούμελη: ο κουνιάδος [Δελβινάκι,
Πάργα] | ου κουνιάδους [Άγιος Νικόλαος, Βράχα,
Γραμματικού, Δαύλεια, Καρίτσα, Λιλαία, Μακρινή, Μεσούντα, Σιάτιστα, Στυλίδα,
Τιθορέα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | ι κουνιάδους [Αγιά,
Μικρό Βουνό] | ο αντράδερφος [Πάργα, Ωραιόκαστρο] | ου αντραδιρφός [Αγία Παρασκευή, Δομνίστα, Έλατος] | ου αντράδιρφους [Σταγιάδες] | ο αφέντης (για
τη νύφη) [Ωραιόκαστρο] | ου αφέντς (για τη νύφη) [Αγία Παρασκευή,
Δαύλεια, Καρίτσα, Κουμαρίτσι, Σταγιάδες, Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: ο κουνιάδος [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Λαμπιώτες,
Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].
κουφέτα || Πελοπόννησος: τα κουφέτα [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι,
Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά,
Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Εξωχώρι, Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί,
Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού,
Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Πηγαδάκια, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σαρακίνι,
Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός] | τα κουφέτε [Πέρα
Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: τα κουφέτα [Αγιά,
Αγία Ευθυμία, Άγιος Λουκάς, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά,
Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Κανάλια, Καρίτσα, Κιλελέρ,
Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Πηγή,
Πλατύστομο, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Τσαμαντάς,
Τσουκαλάδες, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | τα κουβέτα
[Μέγαρα] | τα κφέτα [Πρέβεζα] | οι κουφέτες [Θαρούνια]. ||
Κρήτη: τα κουφέτα [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω,
Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα,
Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | τα κουβέτα [Άγιος Γεώργιος].
κουφετιέρα ||
Πελοπόννησος: η κουφετιέρα [Άγιος Δημήτριος].
λινάδερφος /
ετεροθαλής αδερφός || Ρούμελη: ο λινάδερφος [Πάργα, Τσαμαντάς] | ο λολάδερφος [Πάργα] | ου μιλαδιρφός [Σταγιάδες]
| τα μιλαδέφρια [Σιάτιστα, Σταγιάδες]. || Κρήτη: τα λιγοπρόγονα [Ανατολή, Ανώγεια,Αποδούλου, Βραχάσι, Τύλισος] |
τα λιμοπρόγονα [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού] | τα αλληλαδέρφια [Εμπρόσνερος, Σάσαλος].
λογόδοσμα ||
Πελοπόννησος: το λογόδοσμα [Νεοχώρι]. || Κρήτη: το λογόστεμα [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Μάρθα] | τα λογοστέματα [Ανατολή] | ο λόγος [Βουλγάρω,
Σάσαλος, Σέλλες].
λούσματα /
της νύφης || Πελοπόννησος: τα λούσματα [Καρυά].
μέρτζες /
φούντες στην κορόνα της νύφης || Ρούμελη: οι μέρτζες [Ωραιόκαστρο].
μητριά (Buck list) || Πελοπόννησος: η μητριά [Δολιανά, Καστρί, Κρέστενα] | η μητριγιά [Σκεπαστό] | α ματσία [Πέρα
Μέλανα]. || Ρούμελη: η μητριά
[Άγιος Λουκάς, Γουριά, Μέγαρα, Πρέβεζα, Τσαμαντάς] | η μτρα [Έλατος] | η παραμάνα [Γέρμας]. || Κρήτη: η μητριγιά [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια].
μιλήματα /
στο προξενιό || Πελοπόννησος: τα μιλήματα [Λεβίδι].
μότριμες /
φίλες της νύφης στην ετοιμασία του γάμου || Πελοπόννησος: οι μότριμες [Δροσοπηγή].
μπαϊραχτάρης /
κρατάει το μπαϊράκι (ή φλάμπουρο) στο γάμο || Πελοπόννησος: ο μπαϊραχτάρης [Καρυά]. ||
Ρούμελη: ο μπαϊρακτάρης [Μέγαρα] | ου μπαϊραχτάρς
[Χουλιαράδες] | ου φλαμπουριάρς [Δομνίστα, Καρίτσα, Στυλίδα]. || Κρήτη: ο μπαϊραχτάρης [Βουλγάρω] | ο μπαϊρακτάρης
[Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].
μπαρμπούλι /
μεταξωτό μαντίλι-καλύπτρα του κεφαλιού της νύφης || Ρούμελη: το μπαρμπούλι
[Δολό, Ωραιόκαστρο].
μπαστοκούλουρο /
το κρεμούσουν πάνω από το μπάστο (το στολισμένο νυφικό κρεβάτι) || Κρήτη: το μπαστοκούλουρο [Ανατολή].
μπατζανάκης || Ρούμελη: ο μπατζανάκης
[Πάργα] | ου μπατζανάκς [Αμφίκλεια] | ου μπατζιανάκς [Σιάτιστα].
μπατίκια /
δώρα του πεθερού στο γαμπρό || Κρήτη: τα μπατίκια [Άγιος Βασίλειος].
μπουμπουνιέρα || Πελοπόννησος: η μπουμπουνιέρα [Άγιος Δημήτριος, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα,
Λυγουριό, Τσέρια]. || Ρούμελη: η μπουμπουνιέρα [Αγιά,
Δράκεια, Μέγαρα, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Τιθορέα, Χρυσοβίτσα] | η μπονμπονιέρα [Πάργα].
μπραζέρης /
αδερφικός φίλος του γαμπρού, συνοδός ή και παρακούμπαρος στο γάμο || Πελοπόννησος: ο μπραζέρης [Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Ελληνίτσα,
Καστρί, Παραδείσια, Ροεινό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Φενεός] | ο μπουραζέρης [Βεργαδαίικα, Ελάτη, Λαγκάδια] | ο μπουραντζέρης [Δολιανά] | ο μπρουαζέρης [Καστρί]
| ο μπραζιέρης [Κάτω Λουσοί, Ρούτσι] | ο αδερφοποιτός [Βρέσθενα,
Γυμνό, Δολιανά, Καρυά, Πάκια]. || Ρούμελη: ο βλάμης
[Δελβινάκι, Πηγή, Ωραιόκαστρο] | οι βλαμάδις [Δαύλεια,
Δραμεσιοί, Λιλαία, Μασχολούρι] | οι βλάμδις [Δραμεσιοί]
| οι αβλαμάδις [Μασχολούρι] | οι αβλάμδις
[Φαρκαδόνα] | ου βλαμς [Άγιος, Αμφίκλεια,
Μακρολίβαδο, Πλατύστομο, Τιθορέα] | ου βλαμπς
[Σταγιάδες] | ου προυτουβλάμς [Τιθορέα] | ου μπράτμους [Άγιος, Ραψάνη, Χρυσή] | ου μπράτσμους [Σιάτιστα] | ου μπράτιμους
[Αγία Παρασκευή, Κιλελέρ, Φαρκαδόνα] | ι μπράτιμους
[Μικρό Βουνό] | ι μπράρμους [Μηλίνα] | τα μπρατίμια [Αγιά, Δράκεια, Μικρό Βουνό, Ραψάνη, Φαρκαδόνα].
νάχτι /
τα μετρητά της προίκας || Πελοπόννησος: το νάχτι [Ελληνίτσα, Καστρί, Λαγκάδια,
Λυγουριό, Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: το νάχτι
[Μέγαρα] | του ναχτς [Σιάτιστα] | του τράχουμα [Γέρμας].
νιόνυφη || Πελοπόννησος: η νιόνυφη [Αμπελιώνα, Ελάτη, Κανδήλα, Λαγκάδια, Λυγουριό,
Νεοχώρι, Παραδείσια, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό] | η νιόπαντρη [Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Κάτω Λουσοί, Λαγκάδια,
Πιάνα] | α νιόνυθη [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η νιόνυφη [Δελβινάκι, Σταυροδρόμι] | η νιόνυφ [Άγιος Νικόλαος, Γέρμας, Γουριά, Σταγιάδες] | η νιόνφ [Έλατος] | η νιόπαντρη
[Θαρούνια, Τσαμαντάς] | η νιόπαντρ [Αγιά, Αγία Παρασκευή, Άγιος
Νικόλαος, Γραμματικού, Κιλελέρ]. ||
Κρήτη: η νιόνυφη [Σιρίλι].
νιόπαντροι || Πελοπόννησος: οι νιόπαντροι [Αγία Άννα, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δροσοπηγή,
Ελάτη, Καλούσι, Καστρί, Κρέστενα, Ρούτσι, Σπαρτιά] | τα νιόπαντρα [Κρέστενα] | τα νιόπαντρα [Κρέστενα] | οι νιόγαμπροι [Αγία
Άννα, Αρχαία Φενεός, Μάλη, Πάκια, Προάστιο, Τσέρια, Πέρα Μέλανα, Πραστός,
Τυρός] | τα νιογάμπρια [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος,
Αλποχώρι, Βεργαδαίικα, Δολιανά, Ελάτη, Ελληνίτσα, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Κάτω
Λουσοί, Λαγκάδια, Λυγουριό, Μάλη, Μυγδαλιά, Πιάνα, Ροεινό, Ρούτσι, Σκεπαστό,
Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τρόπαια] | τα νιόγαμπρα [Σπαρτιά]
| οι νιογάμπροι [Εξωχώρι, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | οι νιόνυφοι [Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Καρυά, Κρέστενα, Λαγκάδια,
Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Προάστιο, Ροζενά, Σαρακίνι] | τα νεονύφια [Αμπελιώνα, Μαγούλα] | τα νιονύφια [Αρχαία Φενεός]. ||
Ρούμελη: οι νιόπαντροι [Άγιος Λουκάς] | τα νιόπαντρα
[Βράχα, Δαύλεια, Κουμαρίτσι, Μικρό Βουνό, Πάργα, Τσαμαντάς, Τσουκαλάδες] | οι νιόπαντρ [Αγία Παρασκευή, Άγιος, Αμφίκλεια, Βράχα,
Δαύλεια, Δομνίστα, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μελισσουργοί,
Μικρό Βουνό, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στυλίδα, Χουλιαράδες] | τα νιουνύφια [Μακρινή] | τα νιόνυφα
[Γουριά, Κουμαρίτσι, Ωραιόκαστρο] | τα νιόνφα
[Άγιος Νικόλαος, Δομνίστα, Μακρολίβαδο, Πρέβεζα] | οι νιόνυφοι [Θαρούνια] | οι νιόνυφ
[Μακρινή, Μασχολούρι, Φαρκαδόνα] | οι νιονφ
[Γραμματικού, Δομνίστα, Δράκεια, Χρυσοβίτσα] | τα νιόγαμπρα
[Αγία Παρασκευή, Άγιος Νικόλαος, Γέρμας, Γουριά, Δαύλεια, Δελβινάκι, Δολό,
Δομνίστα, Δραμεσιοί, Έλατος, Καρίτσα, Πηγή, Σιάτιστα, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς,
Χουλιαράδες] | τα νιουγάμπρια [Μελισσουργοί, Σταγιάδες] | το γαμπρολόι [Δολό]. ||
Κρήτη: οι νιόπαντροι [Ανατολή, Βουλγάρω, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα,
Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | οι νιόνυφοι [Παλαιοχώρα,
Σάσαλος, Τύλισος] | οι καινουριοπαντρεμένοι
[Παλαιοχώρα].
ντενταρούκι /
το δώρο στον γάμο || Πελοπόννησος: το ντενταρούκι [ντενταρούκι] | η μπαλάσκα [Ελληνίτσα]. ||
Κρήτη: τα ντανταρίκια [Παλαιοχώρα].
ντολιά /
έθιμο του γάμου, όπου έπιναν (μετά από προπόσεις) πέντε ποτήρια κρασί, στην
υγειά του γαμπρού, της νύφης, του κουμπάρου, του πεθερού και ενός συμπέθερου
|| Ρούμελη: τα ντολιά [Δελβινάκι, Δολό, Σταυροδρόμι, Ωραιόκαστρο] | τα
ντουλιά [Πηγή].
ντολίπασας /
ο γέροντας που έκανε την πρώτη πρόποση στο τραπέζι του γάμου || Ρούμελη: ο ντολίπασας
[Δολό].
νύφη (ALE) || Πελοπόννησος: η νύφη [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος,
Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα,
Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Εξωχώρι, Θαλάμες, Καλούσι,
Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά,
Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Παραδείσια,
Πηγαδάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό,
Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός] | α νύθη
[Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α νύιθη [Πέρα
Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η νύφη [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια,
Μέγαρα, Πάργα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | η νυφ [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος,
Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια,
Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι,
Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Μελισσουργοί,
Μικρό Βουνό, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στυλίδα, Τσουκαλάδες,
Τιθορέα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα]. ||
Κρήτη: η νύφη [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή,
Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια,
Μιαμού, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | οι νυφάδες [Ανώγεια, Κελλάρια, Σάσαλος].
νύφη /
συγγένεια (ALE, Buck list) || Πελοπόννησος: η νύφη [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Βεργαδαίικα,
Βρέσθενα, Δροσοπηγή, Θαλάμες, Κάτω Λουσοί, Λαγκάδια, Λεχαινά, Μαγούλα, Μάλη,
Πιάνα, Προάστιο, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τσέρια] | α νύθη [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α νύιθη [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η νύφη [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Μέγαρα, Σταυροδρόμι,
Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | η νυφ [Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια,
Γέρμας, Γουριά, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Καρίτσα, Κιλελέρ,
Κουμαρίτσι, Μακρινή, Μεσούντα, Μηλίνα, Μασχολούρι, Πλατύστομο, Σιάτιστα,
Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | η νυφαδιά [Έλατος]. ||
Κρήτη: η νύφη [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Κελλάρια, Λαμπιώτες,
Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | οι νυφάδες [Άγιος
Βασίλειος, Παλαιοχώρα, Σέλλες].
νυφιάτικα /
τα δώρα του γαμπρού στη νύφη, για να στολιστεί για τον γάμο || Ρούμελη: τα νυφιάτκα
[Αγία Παρασκευή, Γουριά, Κουμαρίτσι] | τα νυφικά
[Δραμεσιοί].
νυφικό
(φόρεμα) || Πελοπόννησος: το νυφικό [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι,
Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Εξωχώρι, Θαλάμες, Καλούσι,
Καστρί, Κρέστενα, Λεβίδι, Λυγουριό, Μελιγού, Πάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ροζενά,
Ρούτσι, Σαρακίνι, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια] | το νυφιάτικο [Αμπελιώνα,
Σκεπαστό] | το νυθιάτσιχο [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το νυφικό [Δελβινάκι, Θαρούνια] | του νυφικό [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Γουριά, Γραμματικού,
Δράκεια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μελισσουργοί,
Μεσούντα, Σιάτιστα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα] | του νυφκό
[Άγιος, Πρέβεζα, Ραψάνη] | του νυφιάτκου [Ραψάνη] | τα νυφιάτικα [Τσαμαντάς] | τα νφιάτκα
[Λιλαία] | του στουλίδ [Γουριά]. || Κρήτη: το νυφικό [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Κελλάρια,
Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].
νυφοπάζαρο || Ρούμελη: του νφουδιάλιμα
[Δομνίστα]. || Κρήτη: το νυφοπάζαρο
[Ανώγεια].
νυφόσπιτο /
το σπίτι των γονιών της νύφης || Κρήτη: το νυφόσπιτο [Κελλάρια].
νυφοστόλι /
το δωμάτιο που στολιζόταν η νύφη || Πελοπόννησος: το νυφοστόλι [Βεργαδαίικα, Πιάνα, Ροεινό,
Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: του νφουστόλ
[Αγία Ευθυμία].
ξεπέζεμα /
της νύφης || Ρούμελη: του ξιπέζιμα [Δομνίστα].
παλικαριάτικα /
χρήματα που δίνουν όταν φεύγουν τα προικιά || Πελοπόννησος: τα παλικαριάτικα [Κανδήλα].
παντρειά || Πελοπόννησος: η παντρειά [Αγία Άννα, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Καστρί,
Κάτω Λουσοί, Λαγκάδια, Ρούτσι, Τρόπαια, Φενεός] | α παντρειά [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α παντζειά [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η παντρειά [Αγία Ευθυμία, Γέρμας, Γουριά, Δελβινάκι,
Δραμεσιοί, Κανάλια, Μεσούντα, Μηλίνα, Πάργα, Τσαμαντάς, Τσουκαλάδες] | η παντρά [Σιάτιστα]. ||
Κρήτη: η παντρειά [Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι, Παλαιοχώρα, Σιρίλι] |
η παντρεγιά [Άγιος Γεώργιος] | η παντριγιά
[Μιαμού].
πανωπροίκι /
δινόταν κάποιες φορές, μετά το γάμο, αν η νύφη δεν ήταν παρθένα || Πελοπόννησος: το πανωπροίκι [Βρέσθενα, Δολιανά, Καρυά, Κρέστενα, Πάκια,
Ρούτσι, Στεμνίτσα] | το απανωπροίκι [Κάτω Λουσοί, Σκεπαστό, Φενεός]
| το πανωπροίτσι [Τσέρια, Πέρα Μέλανα] | το πανωπζοίτσι [Πέρα Μέλανα] | το απανωτίμι [Άγιος
Δημήτριος, Κανδήλα, Λαγκάδια] | το πανωτίμι [Ρούτσι]. || Ρούμελη: το πανωπροίκι [Πάργα] | του πανουπροίκ
[Βράχα, Γουριά, Δαύλεια, Κουμαρίτσι, Μηλίνα] | του πανουτίμ [Μακρινή]. || Κρήτη: το πανωπρούκι [Ανατολή, Ανώγεια].
πανωσιάγιακο /
νυφικός επενδύτης || Ρούμελη: το πανωσιάγιακο [Ωραιόκαστρο].
παπαδονύφη /
με πεθερό παπά || Ρούμελη: η παπαδονύφη [Τσαμαντάς].
παρακούμπαρος /
βοηθός του κουμπάρου στο γάμο || Πελοπόννησος: ο παρακούμπαρος [Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά,
Ελάτη, Κάτω Λουσοί, Λαγκάδια, Λυγουριό, Μελιγού, Πηγαδάκια, Ροεινό]. || Ρούμελη: ου παρακούμπαρους [Άγιος Νικόλαος, Δαύλεια, Δραμεσιοί, Κουμαρίτσι]
| ι παρακούμπαρους [Μικρό Βουνό]. ||
Κρήτη: ο παρακούμπαρος [Άγιος Γεώργιος].
παράνυφοι /
αγόρια ή κορίτσια || Πελοπόννησος: τα παρανύφια [Βαλύρα] | οι παρανυφάδες [Σκεπαστό] | οι ντάγιες [Σκεπαστό]
| οι μπραζιέρες [Κάτω Λουσοί] | ο παράνυφος [Άγιος
Δημήτριος, Μυγδαλιά, Ρούτσι] | η παράνυφη [Άγιος
Δημήτριος] | ο μπουραζέρης [Κανδήλα, Λυγουριό] | η μπουραζέρα [Κανδήλα] | η μπραζέρα [Φενεός]. || Ρούμελη: οι παράνυφοι [Μέγαρα] | τα παράνφα
[Γραμματικού] | οι περγένυφες [Δολό] | η παράνυφη [Άγιος Λουκάς, Θαρούνια] | η βλάμσα [Άγιος] | ο παράγαμπρος
[Άγιος Λουκάς]. || Κρήτη: οι παράνυφοι [Ανατολή,
Βουλγάρω, Κελλάρια, Παλαιοχώρα] | οι παράγαμπροι
[Ανατολή, Κελλάρια].
παρθένα || Πελοπόννησος: η παρθένα [Άγιος Δημήτριος, Βαλύρα, Βρέσθενα, Καστρί,
Λεβίδι, Πάκια, Πηγαδάκια, Σκεπαστό]. ||
Ρούμελη: η παρθένα [Άγιος Λουκάς, Άγιος, Γουριά, Δαύλεια,
Κουμαρίτσι, Μακρινή, Μικρό Βουνό, Πρέβεζα, Στυλίδα] | η απάρθιν [Σταγιάδες] | η κόφα (η
μη παρθένα) [Θαρούνια]. || Κρήτη: η παρθένα
[Άγιος Γεώργιος, Σάσαλος].
παρθενιά ||
Πελοπόννησος: η παρθενιά [Δολιανά, Κανδήλα, Λεβίδι,
Πηγαδάκια]. || Κρήτη: η παρθενιά
[Βραχάσι, Μιαμού].
παστικά /
τραγούδια που λέγονται στο στόλισμα του πάστου || Κρήτη: τα παστικά [Βρύσες,
Βώροι].
πάστος /
το στόλισμα του νυφικού κρεβατιού || Κρήτη: ο πάστος [Ανώγεια, Σέλλες] | ο μπάστος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή,
Βραχάσι, Λαμπιώτες, Τύλισος] | το παστό
[Μάρθα].
πατινάδα /
τραγούδι της γαμήλιας πομπής || Ρούμελη: η μπατνάδα [Πρέβεζα].
πεθερά (Buck list) || Πελοπόννησος: η πεθερά [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος,
Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα,
Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Εξωχώρι, Θαλάμες, Κανδήλα, Καρυά,
Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό,
Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Νεοχώρι, Πάκια, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Πιάνα, Προάστιο,
Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός]
| α πεθερά [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η πεθερά [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια,
Μέγαρα, Πάργα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | η πιθιρά [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος,
Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια,
Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία,
Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Μικρό Βουνό,
Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα,
Τσουκαλάδες, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | η μαλ (για τη νύφη) [Αγία Παρασκευή]. || Κρήτη: η πεθερά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή,
Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια,
Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σιρίλι, Τύλισος].
πεθερικά || Πελοπόννησος: τα πεθερικά [Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα,
Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Κανδήλα, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό,
Μάλη, Μελιγού, Παραδείσια] | το πεθερικό [Προάστιο, Ροεινό, Ροζενά,
Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τσέρια] | τα πεθεριακά [Πέρα
Μέλανα, Τυρός] | τα πεθεζακά [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: τα πεθερικά [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Τσαμαντάς] | τα πεθερκά [Πηγή] | τα πιθιρκά [Αγιά,
Αγία Παρασκευή, Βράχα, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Έλατος,
Κουμαρίτσι, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σταγιάδες, Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: τα πεθερικά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βρύσες,
Θεοδώρα, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].
πεθερός (Buck list) || Πελοπόννησος: ο πεθερός [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος,
Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή,
Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι,
Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Παραδείσια,
Πιάνα, Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Φενεός]
| ο πεθερέ [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο πεθερός [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Μέγαρα,
Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | ου πιθιρός
[Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας,
Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Έλατος, Καρίτσα, Κιλελέρ,
Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα,
Πλατύστομο, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Τσουκαλάδες,
Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | ι πιθιρός
[Δράκεια, Ραψάνη, Μηλίνα, Μικρό Βουνό] | ο αφέντης
(για τη νύφη) [Σταυροδρόμι, Ωραιόκαστρο] | ου αφέντς
[Έλατος, Λιλαία] | ου αφιντάκς (για τη νύφη) [Καρίτσα] | ου μπαμπάλς (για τη νύφη) [Αγία Παρασκευή]. || Κρήτη: ο πεθερός [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Κελλάρια,
Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].
πίκερος /
είχε το γενικό πρόσταγμα στο τραπέζι του γάμου || Κρήτη: ο πίκερος [Τύλισος].
πιστρόφια /
το τραπέζι που γίνεται στο πατρικό της νύφης, για τους νιόπαντρους και το
συμπεθεριό, συνήθως μια βδομάδα (αλλού δυο ή και τρεις βδομάδες) μετά το γάμο
|| Πελοπόννησος: τα πιστρόφια [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος,
Αγρίδι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή,
Ελάτη, Ελληνίτσα, Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη,
Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λυγουριό, Μαγούλα, Μυγδαλιά, Πιάνα, Προάστιο,
Ροεινό, Ρούτσι, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Φενεός] | τα επιστρόφια [Γυμνό, Καστρί, Πάκια, Ροζενά]. || Ρούμελη: τα πιστρόφια [Άγιος, Δαύλεια, Δολό, Δράκεια, Κανάλια, Μέγαρα,
Μελισσουργοί, Πάργα, Πηγή, Σταγιάδες, Τσαμαντάς, Χρυσή] | τα πστρόφια [Αγία Παρασκευή, Αμφίκλεια, Γέρμας, Γουριά,
Έλατος, Κουμαρίτσι, Δομνίστα, Μακρινή, Σιάτιστα, Στυλίδα, Τιθορέα, Χουλιαράδες] | τα πιστόφια [Μικρό Βουνό] | η αντίχαρα [Δολό]
| τα γυρίσματα [Αγιά, Βράχα, Καρίτσα] | το μπόγιασμα [Θαρούνια]. ||
Κρήτη: ο αντίγαμος [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Κελλάρια, Λαμπιώτες,
Τύλισος] | η αντιχαρά [ Λαμπιώτες] | αντίχαρα [Βουλγάρω, Σιρίλι].
πιτολόγοι /
γάμος || Πελοπόννησος: οι πιτολόοι [Σκεπαστό].
ποδετής /
σταλμένος από το γαμπρό στη νύφη για να ασημώσει την κάλτσα || Πελοπόννησος: ο ποδετής [Κανδήλα, Λεβίδι].
πομπή /
γαμηλιωτών || Πελοπόννησος: η πομπή [Ελάτη, Λεχαινά, Φενεός] | το ψίκι [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Θαλάμες]. || Ρούμελη: η πουμπή [Αγία Παρασκευή, Δαύλεια] | το ψίκι [Δελβινάκι, Δολό, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του ψικ [Δραμεσιοί]. ||
Κρήτη: το ψίκι [Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Τύλισος] | η συνεπαρσά (όταν η νύφη ήταν από άλλο χωριό) [Βρύσες,
Λαμπιώτες].
προγονή (Buck list) || Πελοπόννησος: η προγονή [Σκεπαστό] | η προγονά [Παραδείσια]. ||
Ρούμελη: η προυγουνή [Σταγιάδες].
προγόνι (Buck list) || Πελοπόννησος: το προγόνι [Αλποχώρι, Παραδείσια]. || Ρούμελη: το προγόνι [Πάργα, Τσαμαντάς] | του προυγόν [Γέρμας, Έλατος, Σιάτιστα, Σταγιάδες].
προίκα || Πελοπόννησος: η προίκα [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Βαλύρα,
Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Εξωχώρι, Θαλάμες,
Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λυγουριό, Μαγούλα,
Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σκεπαστό,
Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός] | το προικιό [Αγία
Άννα, Μάλη, Παραδείσια] | τα προικιά [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος,
Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά,
Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί,
Κέρτεζη, Κρέστενα, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά,
Νεοχώρι, Πάκια, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι,
Σαρακίνι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα] | τα προιτσιά [Λαγκάδια,
Τρόπαια] | τα προικιά [Τσέρια] | α προίκα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α πζοίκα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το προιτσίε [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το πζοιτσίε [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το πζουτσίε [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η προίκα [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος,
Άγιος Λουκάς, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού,
Δαύλεια, Δελβινάκι, Δολό, Δραμεσιοί, Θαρούνια, Κανάλια, Κουμαρίτσι, Λιλαία,
Μακρινή, Μηλίνα, Πηγή, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Στυλίδα, Τιθορέα,
Τσουκαλάδες, Φαρκαδόνα, Ωραιόκαστρο] | το προικιό [Πάργα]
| του προικιό [Αγιά, Γουριά, Δομνίστα, Δράκεια, Κιλελέρ,
Μελισσουργοί, Μηλίνα, Πλατύστομο, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | τα προικιά [Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Άγιος
Λουκάς, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια,
Δελβινάκι, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Κανάλια, Καρίτσα, Κουμαρίτσι, Λιλαία,
Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Μικρό Βουνό,
Πάργα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Σταυροδρόμι, Τιθορέα, Τσαμαντάς,
Τσουκαλάδες, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | το προιτσίο [Μέγαρα] | τα προιτσία [Μέγαρα]
| τα προιτσιά [Άγιος Λουκάς] | τα προιτσά
[Θαρούνια] | του γκουμπίμ [Κιλελέρ] | του γαρλίκ (προίκα του γαμπρού στη νύφη) [Αγία Παρασκευή] | η αρμάτα [Έλατος, Σταγιάδες]. || Κρήτη: η προίκα [Βραχάσι, Βώροι, Σέλλες] | η προύκα [Ανατολή, Παλαιοχώρα] | τα προυκιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή,
Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες,
Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το προυκιό [Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα] | το ξεπρούκι [Σάσαλος] | τα ξεπρούκια
[Βουλγάρω, Παλαιοχώρα].
προικολαβή /
παραλαβή της προίκας την Πέμπτη το απόγευμα || Πελοπόννησος: η προικολαβή [Αρχαία Φενεός, Δροσοπηγή].
προικολόγοι /
για την παραλαβή της προίκας || Πελοπόννησος: οι προικολόοι [Ρούτσι] | οι πιτολόοι [Κέρτεζη]. ||
Ρούμελη: οι προικουλόοι [Άγιος Νικόλαος] | οι προικιαρέοι [Καρίτσα]. ||
Κρήτη: οι προυκολόοι [Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | οι προυκολόγοι [Σιρίλι].
προικοσύμφωνο || Πελοπόννησος: το προικοσύμφωνο [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα,
Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Κανδήλα, Λαγκάδια,
Λεβίδι, Λυγουριό, Μαγούλα, Μυγδαλιά, Ροζενά, Ρούτσι, Τρόπαια, Φενεός] | το προικοσύφωνο [Αρχαία Φενεός, Κάτω Λουσοί, Λεχαινά, Προάστιο] |
το προικοχάρτι [Κρέστενα] | η κόπια [Βεργαδαίικα]
| το προικοσύφωνε [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το πζοικοσύφωνε [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | α κόπια [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το προικοσύμφωνο [Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Πηγή, Τσαμαντάς,
Ωραιόκαστρο] | το προικοσύφωνο [Άγιος Λουκάς] | του προικουσύμφουνου [Αμφίκλεια, Γέρμας, Γουριά, Δαύλεια, Δράκεια,
Δραμεσιοί, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι] | του πιρκουσύμφουνου
[Χουλιαράδες] | το ξωφύλλι [Μέγαρα] | η κόπια [Γουριά] | του χαρτί
[Σιάτιστα] | η νότα [Πρέβεζα]. || Κρήτη: το προικοσύμφωνο [Βουλγάρω] | το προυκοσύφωνο [Παλαιοχώρα].
προξενητής || Πελοπόννησος: ο προξενητής [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα,
Αρχαία Φενεός, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Εξωχώρι,
Θαλάμες, Καλούσι, Καρυά, Κρέστενα, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη,
Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Παραδείσια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι,
Στεμνίτσα, Τρόπαια, Φενεός] | ο συμπεθεροκόπος [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος,
Καλούσι, Κανδήλα, Κάτω Λουσοί, Λαγκάδια, Ροζενά] | ο συμπεθεροφτιάστης [Κρέστενα] | ο συμπεθεριάρης [Λαγκάδια] | ο προξενήτα
[Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: ο προξενητής [Θαρούνια, Μέγαρα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς,
Ωραιόκαστρο] | ου προυξινητής [Άγιος, Γουριά, Γραμματικού,
Μακρινή, Μασχολούρι, Μικρό Βουνό, Στυλίδα, Τσουκαλάδες, Χρυσοβίτσα] | ου προυξιντής [Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Γέρμας, Δαύλεια,
Δομνίστα, Έλατος, Μελισσουργοί, Πρέβεζα, Τιθορέα, Χουλιαράδες] | ι προυξιντής [Αγιά, Δράκεια, Μηλίνα] | ου προυξιντσής [Σιάτιστα] | ο συμπέθερος
[Άγιος Λουκάς, Θαρούνια] | ου σμπέθιρους [Δαύλεια] | ου συμπιθιρουμάνους [Πλατύστομο] | ου σμπιθιρουμάνους
[Κουμαρίτσι]. || Κρήτη: ο προξενητής
[Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια,
Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | οι προξενητάδες [Μιαμού, Τύλισος].
προξενήτρα || Πελοπόννησος: η προξενήτρα [Δολιανά, Ελληνίτσα, Λυγουριό, Τσέρια]. || Ρούμελη: η προξενήτρα [Δελβινάκι] | η
προυξιντού [Ραψάνη, Σιάτιστα] | η προυξινήτρα [Άγιος, Δαύλεια] | η προυξιντέσια
[Δραμεσιοί] | η συμπιθέρα [Δαύλεια]. || Κρήτη: η προξενήτρα
[Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Κελλάρια].
προξενιό || Πελοπόννησος: το προξενιό [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα,
Βρέσθενα, Γυμνό, Ελάτη, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα,
Λαγκάδια, Λεβίδι, Λυγουριό, Μαγούλα, Μελιγού, Παραδείσια, Σαρακίνι, Σκεπαστό,
Τρόπαια, Φενεός] | τα προξενιά [Καλούσι, Κέρτεζη, Κρέστενα,
Πάκια, Ρούτσι] | το συμπεθεριό [Λυγουριό] | τα συμπεθεριά [Αγία Άννα, Κέρτεζη, Πάκια] | το συμπεθερείε [Πέρα Μέλανα] | το συμπεθεζείε [Πέρα
Μέλανα]. || Ρούμελη: το προξενιό
[Δελβινάκι, Μέγαρα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του προυξινιό [Αγία Ευθυμία, Άγιος, Γραμματικού, Δαύλεια,
Δραμεσιοί, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Ραψάνη, Σιάτιστα Τιθορέα, Τσουκαλάδες,
Χρυσοβίτσα] | τα προξενιά [Τσαμαντάς] | τα προυξινιά [Γουριά, Δαύλεια, Μακρινή, Μεσούντα, Πρέβεζα,
Σιάτιστα, Χρυσοβίτσα] | η προξενιά [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι,
Θαρούνια] | η προυξινιά [Αγία Ευθυμία, Γέρμας, Γουριά, Έλατος, Μικρό Βουνό,
Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | οι προυξινιές [Αγιά, Δραμεσιοί, Έλατος,
Τιθορέα, Χουλιαράδες] | του σμπιθιριό [Άγιος, Αμφίκλεια] | η συμπεθεριά [Θαρούνια] | η συμπιθιριά
[Πλατύστομο] | η σουμπεθεριά [Άγιος Λουκάς] | τα σμπιθιριά [Άγιος]. ||
Κρήτη: το προξενιό [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω,
Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | η προξενιά [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Βώροι, Μάρθα, Σέλλες,
Τύλισος] | τα προξενιά [Βραχάσι, Παλαιοχώρα, Σάσαλος,
Σιρίλι] | οι προξενιές [Μάρθα].
πρωτοκούμπαρος || Κρήτη: ο πρωτοκούμπαρος
[Παλαιοχώρα, Σάσαλος].
πρωτομπράτιμοι || Ρούμελη: οι προυτουμπράτιμ
[Κιλελέρ].
πρωτοσυμπέθεροι || Ρούμελη: οι πρωτοσυμπέθεροι
[Τσαμαντάς].
ριξίδια /
δώρα γάμου της νυφης στο σόι του γαμπρού || Πελοπόννησος: τα ριξίδια [Δροσοπηγή].
ροσολάτα /
σαν κουφέτα || Πελοπόννησος: τα ροσολάτα [Λεβίδι].
σημάδια /
δώρα της μέλλουσας πεθεράς στη νύφη || Πελοπόννησος: τα σημάδια [Λεβίδι].
σιχτίρ πιλάφι /
το τρώνε στο τέλος του γάμου || Κρήτη: το σιχτίρι πιλάφι [Κελλάρια] | το σιχτίρι πιλάβι
[Ανώγεια, Τύλισος].
σκαριάτες /
προπορεύονταν των καλεσμένων του γαμπρού που πήγαιναν να πάρουν τη νύφη για το
γάμο || Ρούμελη: οι σκαριάτες [Πηγή] | οι σκαριάτις [Χρυσή].
στέφανα /
του γάμου || Πελοπόννησος: τα στέφανα [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος,
Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Δολιανά,
Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Εξωχώρι, Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί,
Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα,
Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Παραδείσια, Προάστιο, Ροεινό, Ροζενά,
Ρούτσι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός]. || Ρούμελη: τα στέφανα [Αγιά, Άγιος, Άγιος Λουκάς, Αμφίκλεια, Βράχα,
Γουριά, Γραμματικού, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Καρίτσα, Κιλελέρ,
Κουμαρίτσι, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μέγαρα, Μελισσουργοί, Μικρό
Βουνό, Πηγή, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Τιθορέα, Τσαμαντάς,
Τσουκαλάδες, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | τα στεφάνια [Πηγή] | τα στιφάνια
[Άγιος Νικόλαος, Λιλαία, Μακρινή, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Τσουκαλάδες]. || Κρήτη: τα στέφανα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή,
Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Σάσαλος, Σέλλες,
Τύλισος] | τα στεφάνια [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή,
Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].
στεφανοθήκη || Πελοπόννησος: η στεφανοθήκη [Βρέσθενα, Κάτω Λουσοί, Λυγουριό]. || Ρούμελη: η στεφανοθήκη [Άγιος Λουκάς] | η στιφανουθήκ
[Δαύλεια, Λιλαία, Μακρινή].
στεφανοσκέπασμα || Ρούμελη: του στιφανουσκέπασμα
[Ραψάνη, Χρυσοβίτσα, Χουλιαράδες].
στεφανοχάρτι ||
Πελοπόννησος: το στεφανοχάρτι [Κάτω Λουσοί].
στολίστρα /
γυναίκα που στόλιζε τη νύφη || Πελοπόννησος: η στολίστρα [Λεβίδι, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: η στολίστρα [Δελβινάκι, Πηγή].
σύγαμπρος ||
Πελοπόννησος: ο σύγαμπρος [Μυγδαλιά].
συμπέθεροι || Πελοπόννησος: οι συμπέθεροι [Αλποχώρι] | οι συμπέθεροι [Άγιος Δημήτριος,
Αγρίδι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό,
Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Καλούσι, Καρυά, Καστρί, Κέρτεζη,
Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μελιγού, Μυγδαλιά,
Πάκια, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σαρακίνι,
Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τσέρια, Φενεός, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το συμπεθεριό [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα,
Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη,
Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια,
Λυγουριό, Μαγούλα, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Παραδείσια, Πηγαδάκια,
Πιάνα, Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Φενεός]. || Ρούμελη: οι συμπέθεροι [Δελβινάκι, Τσαμαντάς] | οι συμπεθέροι [Άγιος Λουκάς, Δολό, Θαρούνια, Σταυροδρόμι,
Τσαμαντά] | οι συμπέθιρ [Σιάτιστα] | οι συμπεθεροί [Ωραιόκαστρο] | οι συμπιθέρ
[Βράχα, Δραμεσιοί, Κουμαρίτσι, Μικρό Βουνό, Τσουκαλάδες] | οι σμπιθέρ [Αγία Ευθυμία, Αμφίκλεια, Γουριά, Δομνίστα,
Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μεσούντα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Τιθορέα,
Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | οι σουμπεθέροι [Άγιος Λουκάς, Μέγαρα] | οι συμπιθέρ [Δαύλεια, Κιλελέρ, Μασχολούρι, Στυλίδα] | οι συμπιθιροί [Αγία Παρασκευή] | οι σμπιθιροί [Μηλίνα] | οι σμιθέρ [Γραμματικού]
| τα σιμπιθέρια [Κιλελέρ] | του σμπιθιριό
[Αγία Ευθυμία, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Πρέβεζα, Χρυσοβίτσα] | του σμπιθιρικό [Βράχα, Δομνίστα, Καρίτσα, Κουμαρίτσι, Μακρινή,
Μηλίνα, Πλατύστομο] | του συμπιθιριό [Αγιά, Δαύλεια, Λιλαία,
Χουλιαράδες] | του σμπιθιρκό [Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια,
Βράχα, Γουριά, Δαύλεια, Δομνίστα, Λιλαία, Στυλίδα, Τιθορέα] | του συμπιθιριακό [Τσουκαλάδες] | του σμπιθιριακό
[Μεσούντα] | του σμιθιριό [Γέρμας] | του σμιθιριακό [Έλατος] | το σουμπεθεριό [Μέγαρα]
| η συμπιθιριά [Κουμαρίτσι] | τα σμιθιρά
[Έλατος]. || Κρήτη: οι συμπέθεροι [Άγιος
Γεώργιος] | οι συμπεθέροι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος
Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα,
Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | το συμπεθερικό [Ανώγεια].
συννυφάδα (Buck list) || Πελοπόννησος: η συννυφάδα [Αγρίδι, Αμπελιώνα, Δολιανά,
Μάλη, Παραδείσια, Πιάνα, Στεμνίτσα] | α σύνυφο [Πέρα
Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η συννυφάδα
[Ωραιόκαστρο] | η συνφάδα [Δαύλεια, Έλατος, Στυλίδα,
Μελισσουργοί, Τσουκαλάδες, Χουλιαράδες] | η συμφάδα
[Έλατος, Σιάτιστα] | η σουνυφάδα [Μέγαρα] | η ζόνια [Τσαμαντάς].
συχαρικιάρης /
έφτανε στο σπίτι της νύφης πριν το συμπεθεριό, που ερχόταν να πάρει τη νύφη για
να την πάει στην εκκλησία || Πελοπόννησος: ο συχαρικιάρης [Αρχαία Φενεός, Δολιανά,
Δροσοπηγή, Κανδήλα, Λυγουριό, Ροεινό, Σαρακίνι, Στεμνίτσα, Φενεός] | ο συχαριάτης [Αλποχώρι, Κάτω Λουσοί, Σκεπαστό, Σπαρτιά] | ο συχαριτσιάρης [Λαγκάδια] | ο σκαρικάρη [Πέρα
Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | ο σκαζικάζη [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο σχαρικιάρης [Τσαμαντάς] | ου σχαρκιάρς
[Κουμαρίτσι, Μακρινή] | ου σχαρκάρς [Χουλιαράδες] | ου σχαριάτς [Άγιος Νικόλαος, Βράχα, Έλατος, Καρίτσα,
Πλατύστομο] | ου σκαριάτς [Μακρολίβαδο, Σταγιάδες] | οι σχαριαρέοι [Λιλαία].
σώγαμπρος || Πελοπόννησος: ο σώγαμπρος [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Βρέσθενα,
Δολιανά, Καστρί, Λυγουριό, Προάστιο, Σκεπαστό] | ο σπιτόγαμπρος [Λαγκάδια]
| ο σώγαμπρε [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο σώγαμπρος [Δελβινάκι, Μέγαρα, Πάργα, Τσαμαντάς] | ου σώγαμπρους [Αμφίκλεια, Γουριά, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία,
Μασχολούρι, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Χρυσοβίτσα] | ι σώγαμπρους [Κανάλια] | ου σπιτόγαμπρους
[Έλατος] | ου σπτόγαμπρους [Γέρμας, Σιάτιστα].
σωρκάδι /
φορεσιά νύφης || Πελοπόννησος: το σωρκάδι [Γυμνό].
τελειώματα /
το κλείσιμο της συμφωνίας στο προξενιό || Πελοπόννησος: τα τελειώματα [Βρέσθενα, Ελάτη, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Λεβίδι,
Λυγουριό]. || Ρούμελη: τα τελειώματα [Πάργα]
| τα τιλειώματα [Γουριά, Δομνίστα, Λιλαία, Πλατύστομο, Πρέβεζα]
| τα σιάσματα [Τιθορέα] | του κλείσιμου [Μασχολούρι]. ||
Κρήτη: τα τελειώματα [Παλαιοχώρα] | τα ξετελέματα [Σέλλες].
τούλι || Πελοπόννησος: το τούλι [Αλποχώρι, Λεβίδι, Λυγουριό, Λυγουριό, Σκεπαστό,
Φενεός]. || Ρούμελη: το τούλι [Μέγαρα]
| η τσίπα [Αγία Παρασκευή]. ||
Κρήτη: το τούλι [Βουλγάρω].
φανερώματα /
το τέλος του προξενιού με γλέντι των συμπεθέρων στο σπίτι της νύφης || Πελοπόννησος: τα φανερώματα [Βρέσθενα, Τσέρια] | το ξεφανέρωμα [Εξωχώρι]. ||
Ρούμελη: τα φανιρώματα [Ραψάνη] | τα φλέματα [Δαύλεια].
φλάμπουρο /
στην πομπή του γάμου || Πελοπόννησος: το φλάμπουρο [Αρχαία Φενεός, Ροζενά, Φενεός]
| ο φλάμπουρας [Λυγουριό] | το μπαϊράκι
[Καστρί] | το μπαργιάκι [Καρυά]. || Ρούμελη: το φλάμπουρο [Ωραιόκαστρο] | ου φλάμπρας
[Δομνίστα, Μακρινή] | ου φλάμπουρας [Στυλίδα, Τσουκαλάδες] | ου φλάμπρους [Άγιος] | του φλάμπουρου
[Αγιά, Δομνίστα, Έλατος, Καρίτσα, Κιλελέρ, Μικρό Βουνό, Σταγιάδες, Τιθορέα] | του φλάμπρου [Αγία Παρασκευή, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Δαύλεια,
Δομνίστα, Μακρολίβαδο, Πλατύστομο] | το μπαϊράκι [Τσαμαντάς] | του φλάμπουρου
(κανάτα άντι σημαία) [Σιάτιστα] | του μπαϊράκ
[Δραμεσιοί, Χουλιαράδες] | το μπαϊριάκι [Δελβινάκι] | το μπαριάκι [Δελβινάκι, Δολό, Πηγή, Σταυροδρόμι,
Ωραιόκαστρο]. || Κρήτη: το μπαϊράκι
[Βουλγάρω, Βρύσες, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].
φορτωματιάρης /
πάει το Σάββατο, εκ μέρους του γαμπρού, τα τρόφιμα για το τραπέζι, στο σπίτι
της νύφης || Πελοπόννησος: ο φορτωματιάρης [Κρέστενα] | ο εγκές [Κρέστενα].
φυλαχτέσες /
φύλαγαν τη νύφη πριν το γάμο και ετοίμαζαν τα προικιά της || Ρούμελη: οι φλάχτρις
[Πρέβεζα].
χάρισμα /
το δόσιμο των δώρων, από τους καλεσμένους στους νεόνυμφους, αμέσως μετά την
τελετή του γάμου || Κρήτη: το χάρισμα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω,
Βώροι, Βρύσες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | τα χαρίσματα
[Λαμπιώτες, Σάσαλος] | οι χάρες [Ανώγεια].
χαρίσματα /
τα δώρα του γαμπρού και της νύφης στα πεθερικά και τα κουνιάδια || Πελοπόννησος: τα χαρίσματα [Κάτω Λουσοί, Λεβίδι, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: τα χαρίσματα [Μεσούντα, Πάργα].