Λεξικό των διαλέκτων (τ-υ)

 

 

λεξικό των διαλέκτων

 

γλωσσογεωγραφικά της ρωμαίικης λαογραφίας

τ - υ

 

Δημήτρης Λιθοξόου

 

Οκτώβριος 2024

 

Για εισαγωγικά και επιμέρους βλ.

Πελοπόννησος: Ρωμαίικα του Μοριά ή διαλεκτικά της Πελοποννήσου

Ρούμελη: Η ρωμαίικη γλώσσα μεταξύ Κορινθιακού και Καστοριάς

Κρήτη: Κρητική Διάλεκτος ή Ρωμαίικα της Κρήτης

 

ταβάνι || οικοδομή - σπίτι - αυλή || Πελοπόννησος: το ταβάνι [Αγία Άννα, Αγρίδι, Δροσοπηγή, Κανδήλα, Λεχαινά, Λυγουριό, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα] | το νταβάνι [Δολιανά, Δροσοπηγή, Καρυά, Προάστιο, Ροεινό]. || Ρούμελη: το ταβάνι [Δελβινάκι, Δολό, Πηγή, Τσαμαντάς] | του ταβάν [Άγιος, Μακρινή, Δαύλεια, Δολό, Δράκεια, Μελισσουργοί, Πλατύστομο, Σιάτιστα] | το νταβάνι [Δελβινάκι, Μεσούντα, Πάργα, Σταυροδρόμι, Ωραιόκαστρο] | του νταβάν [Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά, Κανάλια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Λιλαία, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Ραψάνη, Σταγιάδες, Στροφυλιά, Στυλίδα, Χουλιαράδες, Χρυσή]. || Κρήτη: το ταβάνι [Παλαιοχώρα, Σιρίλι].

ταβέρνα || ο οικισμός || Πελοπόννησος: η ταβέρνα [Βρέσθενα, Δολιανά, Λυγουριό, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: η ταβέρνα [Αμφίκλεια].

ταβερνιάρης || επαγγέλματα || Πελοπόννησος: ο ταβερνιάρης [Βρέσθενα, Ελληνίτσα].

τάβλα / μάλλινο πανί που το έστρωναν στο σοφρά ή χάμω για να φάνε || υφαντική || Πελοπόννησος: η τάβλα [Δροσοπηγή, Κανδήλα, Μυγδαλιά, Πιάνα, Τρόπαια]. || Ρούμελη: η τάβλα [Γέρμας, Λιλαία, Πρέβεζα, Τιθορέα].

τάβλα / σανίδα για τραπέζι (Buck list) || έπιπλα - αναχρικά || Πελοπόννησος: η τάβλα [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βρέσθενα, Ελάτη, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κρέστενα, Μαγούλα, Νεοχώρι, Προάστιο, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τσέρια]. || Ρούμελη: η τάβλα [Άγιος Λουκάς, Γουριά, Δομνίστα, Μασχολούρι, Πλατύστομο, Χουλιαράδες]. || Κρήτη: η τάβλα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | οι ταβλιές [Ανώγεια].

ταβλάδο / είδος κρεβατιού, που δημιουργείται με τάβλες, που μπαίνουν πάνω από το πατητήρι || οικοδομή - σπίτι - αυλή || Κρήτη: το ταβλάδο [Βραχάσι].

τάβλι || το παιχνίδι || Ρούμελη: του τάβλ [Ραψάνη].

ταγάρι || υφαντική || Πελοπόννησος: το ταγάρι [Αγρίδι, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελληνίτσα, Κανδήλα, Καρυά, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λεβίδι, Λυγουριό, Μαγούλα, Μελιγού, Μυγδαλιά, Ροεινό, Φενεός, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το τράστο [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Κέρτεζη, Μαγούλα, Σκεπαστό, Σπαρτιά] | η τραστίνα [Βρέσθενα] | το τράιστο [Κάτω Λουσοί, Μυγδαλιά, Τρόπαια] | το στράστο [Κρέστενα] | το ταγάζι [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: το ταγάρι [Άγιος Λουκάς, Δολό, Θαρούνια, Μέγαρα, Πάργα] | η ταγάρα [Τιθορέα] | του ταγάρ [Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Αμφίκλεια, Γέρμας, Δαύλεια, Δραμεσιοί, Λιλαία, Σιάτιστα, Τιθορέα, Τσουκαλάδες, Χουλιαράδες, Χρυσή] | του τράστου [Αγία Ευθυμία, Άγιος, Αμφίκλεια, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Τιθορέα] | του τράσιου [Πλατύστομο].

ταγάρι / ξύλινο στρογγυλό δοχείο για τη μέτρηση του σταριού, ίσο με μισό κιλό (11-12 οκάδες) || μέτρα-σταθμά || Ρούμελη: του ταγάρ [Έλατος, Σιάτιστα]. || Κρήτη: το ταγάρι (από προβιά) [Μιαμού].

ταΐνι / μερίδα φαγητού || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Ρούμελη: τα ταΐνια [Χρυσοβίτσα].

ταίρι || αταξινόμητα || Ρούμελη: το ταίρι [Θαρούνια] | του ταιρ [Άγιος].

τάισμα || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: το τάισμα [Σκεπαστό]. || Ρούμελη: του τάισμα [Γέρμας, Έλατος]. || Κρήτη: η ταγούρα [Ανατολή].

ταϊστά / λιανά σκουτιά || υφαντική || Πελοπόννησος: τα ταϊστά [Ροεινό].

ταΐστρα || κτηνοτροφία - τυροκομία || Ρούμελη: η ταΐστρα [Μακρολίβαδο]. || Κρήτη: η ματζαδούρα [Τύλισος].

τακίμι / το σύνολο των ρούχων μιας φορεσιάς || φορεσιά || Πελοπόννησος: το τακίμι [Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: το τακίμι (το σύνολο ομοειδών πραγμάτων) [Πάργα] | το τακίμ [Έλατος, Σιάτιστα] | το τακούμ [Σιάτιστα]. || Κρήτη: το τακίμι [Βώροι, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα].

τάκος || σύνεργα-υλικά || Πελοπόννησος: ο ντάκος [Αλποχώρι, Βρέσθενα, Καστρί]. || Ρούμελη: ο τάκος [Πάργα]. || Κρήτη: ο ντάκος [Άγιος Γεώργιος].

τακούνι || φορεσιά || Πελοπόννησος: το τακούνι [Αμπελιώνα, Θαλάμες, Στεμνίτσα] | το ντακούνι [Αγία Άννα, Βρέσθενα, Δολιανά, Ελάτη, Ρούτσι]. || Ρούμελη: του τακούν [Μασχολούρι, Μικρό Βουνό, Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: το τακούνι [Σέλλες] | το νταγκούνι [Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | το ντακούνι [Τύλισος].

ταλάρι / μεγαλο ξύλινο δοχείο για αλεύρι || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Ρούμελη: του ταλάρ [Χουλιαράδες].

τάλαρος / ξύλινο δοχείο για πήξιμο τυριού || κτηνοτροφία - τυροκομία || Ρούμελη: ου τάλαρους [Γουριά, Καρίτσα, Μακρινή] | ι τάλαρους [Μηλίνα].

τάλια / ίση με δέκα οκάδες λάδι || ελαιοκομία || Πελοπόννησος: η τάλια [Δολιανά]. || Ρούμελη: η τάλια [Θαρούνια, Μέγαρα].

ταλιούρα / ρηχό πήλινο πιάτο || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Ρούμελη: η ταλιούρα [Καρίτσα].

ταλιούρι / κομμάτι κορμού δέντρου που πάνω σε αυτό κόβει ο χασάπης το κρέας || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Ρούμελη: του ταλιούρ [Μακρινή] | η νταλιούρα [Μελισσουργοί].

τάμα || θρησκεία || Πελοπόννησος: το τάμα [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βρέσθενα, Θαλάμες, Κανδήλα, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Φενεός, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το τάμα [Δελβινάκι, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς] | του τάμα [Αγιά, Γουριά, Γραμματικού, Δομνίστα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι, Μεσούντα, Μηλίνα, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στυλίδα, Τσουκαλάδες, Χουλιαράδες] | το τάγμα [Ωραιόκαστρο] | τα ταξίματα [Ραψάνη]. || Κρήτη: το τάμα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βρύσες, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

ταμπακέρα || φορεσιά || Ρούμελη: η ταμπακέρα [Χουλιαράδες] | η νταμπακέρα [Καρίτσα].

ταμπάκης / βυρσοδέψης || επαγγέλματα || Πελοπόννησος: ο ταμπάκης [Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: ο ταμπάκης [Πάργα] | ου ταμπάκς [Σιάτιστα] | ου νταμπάκς [Σιάτιστα].

ταμπάκικο / βυρσοδεψείο || ο οικισμός || Ρούμελη: του νταμπακλί [Σιάτιστα].

ταμπάκος / επεξεργασμένος καπνός || αταξινόμητα || Ρούμελη: ου ταμπάκους [Χουλιαράδες] | του ταμπάκου [Λιλαία].

ταμπάνια / ξύλα της σκεπής || οικοδομή - σπίτι - αυλή || Πελοπόννησος: τα ταμπάνια [Αρχαία Φενεός, Δροσοπηγή]. || Ρούμελη: τα ταμπάνια [Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μέγαρα, Τιθορέα] | τα νταμπάνια [Χρυσή].

ταμπάρο / παιδική κάπα || φορεσιά || Πελοπόννησος: το ταμπάρο [Βαλύρα, Κανδήλα]. || Ρούμελη: του ταμπάρου [Χρυσοβίτσα].

ταμπάρο / χοντρό πανωφόρι || φορεσιά || Ρούμελη: το ταμπάρο [Μέγαρα].

ταμπέλα || αταξινόμητα || Ρούμελη: η ταμπέλα [Χρυσοβίτσα].

ταμπλάς / αποπληξία || αρρώστιες || Πελοπόννησος: ο ταμπουλάς [Λαγκάδια] | ο κουτσιούκος [Κανδήλα] | ο νταμουλά [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο ταμπλάς [Σταυροδρόμι] | ου ταμπλάς [Μακρινή, Χουλιαράδες] | ου νταμπλάς [Γέρμας, Έλατος, Πάργα, Σταγιάδες, Τσαμαντάς] | το νταμπλάκι [Τσαμαντάς] | του άντισμα [Λιλαία] | ο κόλπος [Πάργα] | η πληξ [Χρυσή].

ταμπούκι / σαν παχνί || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: το ταμπούκι [Ρούτσι].

ταμπουράς || μουσική || Πελοπόννησος: ο ταμπουράς [Σκεπαστό] | ο νταμουράς [Κρέστενα]. || Ρούμελη: ου ταμπράς [Χουλιαράδες] | ου νταμπουράς [Αγία Παρασκευή, Σιάτιστα] | ου ντάμπουρας [Έλατος] | ι ταμπουράς [Κανάλια].

ταμπούρι || βία || Κρήτη: το ταμπούρι [Τύλισος].

τανάλια || σύνεργα-υλικά || Πελοπόννησος: η τανάλια [Άγιος Δημήτριος, Σκεπαστό] | η ντανάλια [Λαγκάδια]. || Κρήτη: η τανάλια [Άγιος Γεώργιος].

ταξίδι || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: το ταξίδι [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δροσοπηγή, Ελληνίτσα, Θαλάμες, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κρέστενα, Παραδείσια, Πιάνα, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τσέρια, Φενεός] | το ταξίιδι [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: το ταξίδι [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του ταξίδ [Αγιά, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δραμεσιοί, Κιλελέρ, Λιλαία, Μακρινή, Μεσούντα, Μηλίνα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Τιθορέα, Χουλιαράδες] | του σιφέρ [Γέρμας] | το βιάτζο [Πάργα]. || Κρήτη: το ταξίδι [Βρύσες, Βώροι, Βραχάσι, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος].

τάξιμο || θρησκεία || Πελοπόννησος: το τάξιμο [Αλποχώρι, Λυγουριό, Ρούτσι] | το τάτσιμο [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το τάξιμο [Άγιος Λουκάς, Σταυροδρόμι] | του τάξιμου [Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Μακρινή, Σιάτιστα, Χρυσοβίτσα] | του τάξμου [Γέρμας, Δράκεια, Δραμεσιοί, Έλατος] | του τάγμα [Γέρμας]. || Κρήτη: το τάξιμο [Ανατολή, Αποδούλου, Βρύσες, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | το τάσιμο [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού].

τάπα / βαρελιού || αμπελουργία || Πελοπόννησος: η τάπα [Κανδήλα, Καρυά, Μελιγού, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: η τάπα [Μακρινή, Σιάτιστα] | η όκνα [Κανάλια] | ι τίλους [Κανάλια].

ταπεινάρες / αδενίτιδα || αρρώστιες || Κρήτη: οι ταπεινάρες [Θεοδώρα].

ταπέτο / χαλί || υφαντική || Πελοπόννησος: το ταπέτο [Κάτω Λουσοί] | το τάπητο [Άγιος Δημήτριος] | τα τάπητα [Αλποχώρι]. || Ρούμελη: του ταπέτου [Μεσούντα, Πρέβεζα] | ο σιντζαντές [Πάργα].

ταραμάς || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: ο ταραμάς [Βαλύρα, Κανδήλα, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: ο ταραμάς [Άγιος Λουκάς, Πάργα] | ου ταραμάς [Γουριά, Στροφυλιά, Τιθορέα] | τα ταραμάδια [Σιάτιστα].

ταράτσα || οικοδομή - σπίτι - αυλή || Πελοπόννησος: η ταράτσα [Αγία Άννα, Αλποχώρι, Δολιανά, Θαλάμες, Καστρί, Ροεινό, Τσέρια]. || Ρούμελη: η ταράτσα [Άγιος Λουκάς, Μακρινή] | ο λιακός [Μέγαρα]. || Κρήτη: η ταράτσα [Ανώγεια, Βρύσες, Μάρθα, Μιαμού] | το δώμα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

ταράτσα / καλύβα τσοπάνη || κτηνοτροφία - τυροκομία || Ρούμελη: η ταράτσα [Μακρινή] | η τσιουπανουτάρατσα [Μακρινή].

ταραχή || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: η ταραχή [Αμπελιώνα, Ελάτη, Προάστιο] | α ταραχή [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η ταραχή [Γέρμας, Χουλιαράδες] | ο ταραμός [Μέγαρα]. || Κρήτη: η ταραχή [Θεοδώρα].

ταρκάσα / χορτόπιτα με χυλό και όχι φύλλο || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: η ταρκάσα [Λαγκάδια]. || Ρούμελη: η χυτόπιτα (με χυλό και τυρί) [Δελβινάκι].

τάσι / κύπελλο με πλατύ στόμιο || έπιπλα - αναχρικά || Πελοπόννησος: το τάσι [Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λεβίδι, Ρούτσι, Στεμνίτσα, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το τάσι [Μέγαρα] | του τας [Γέρμας, Μακρινή]. || Κρήτη: το τάσι [Άγιος Γεώργιος, Βώροι].

τάφος (ALE, Buck list) || ο θάνατος || Πελοπόννησος: ο τάφος [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Θαλάμες, Κανδήλα, Καρυά, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μυγδαλιά, Πάκια, Παραδείσια, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα] | το μνήμα [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελληνίτσα, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λεχαινά, Πάκια, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Ροεινό, Ρούτσι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Φενεός] | το μήμα [Κρέστενα] | το κιβούρι [Δροσοπηγή, Ελληνίτσα, Καστρί] | το τσιβούρι [Εξωχώρι, Καστρί, Λαγκάδια, Τσέρια, Πέρα Μέλανα, Τυρός] | το τσιβούζι [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | η γούβα [Κανδήλα] | το γουβί [Σκεπαστό]. || Ρούμελη: ο τάφος [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Μέγαρα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς] | ου τάφους [Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Κιλελέρ, Καρίτσα, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μελισσουργοί, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Τσουκαλάδες, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | ου τράφους [Σιάτιστα] | ι τάφους [Αγιά, Κανάλια, Μηλίνα, Μικρό Βουνό] | τάφους [Ραψάνη] | το μνήμα [Άγιος Λουκάς, Άγιος Νικόλαος, Θαρούνια, Λιλαία, Πηγή, Τσαμαντάς] | του μνήμα [Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Δραμεσιοί, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Ραψάνη, Τιθορέα, Τσουκαλάδες, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | του μνημόρ [Έλατος, Σταγιάδες] | του νημόρ [Αγία Παρασκευή] | το κιβούρι [Πάργα, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του κιβούρ [Γέρμας, Μηλίνα, Σιάτιστα] | το τσιβούρι [Μέγαρα] | η γούρνα [Αγιά, Κανάλια, Μακρολίβαδο, Πηγή, Στροφυλιά] | η γκούβα [Έλατος, Ωραιόκαστρο] | ο λάκος [Θαρούνια] | ου λάκους [Βράχα, Γουριά] | του μιζάρ (κυρίως μουσουλμάνου) [Έλατος]. || Κρήτη: ο τάφος [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | το μνήμα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | η άρκλα (μνήμα κτισμένο με πέτρες) [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου] | το μεζάρι [Κελλάρια].

ταφτάς || φορεσιά || Ρούμελη: ο ταφτάς [Δελβινάκι] | ου ταφτάς [Πρέβεζα, Σιάτιστα] | του ταφτάν [Σιάτιστα]. || Κρήτη: ο ταφτάς [Βουλγάρω].

ταχταρίσματα || κίνηση || Ρούμελη: τα ταχταρίσματα [Σιάτιστα].

ταψί || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: το ταψί [Αρχαία Φενεός, Γυμνό, Κανδήλα, Καρυά, Λυγουριό, Ροζενά, Τσέρια, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το τεψί [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Μαγούλα, Μυγδαλιά, Πάκια, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Ροεινό, Ρούτσι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα] | η τέψα [Αμπελιώνα]. || Ρούμελη: το ταψί [Άγιος Λουκάς, Δολό, Θαρούνια, Μέγαρα, Σιάτιστα, Τσαμαντάς] | το τεψί [Δελβινάκι, Πηγή, Σταυροδρόμι, Ωραιόκαστρο] | του ταψί [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δράκεια, Κανάλια, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μεσούντα, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Πλατύστομο, Ραψάνη, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Στυλίδα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χρυσοβίτσα] | του τιψί [Γουριά, Δραμεσιοί, Έλατος, Πρέβεζα, Χουλιαράδες] | του ντιψί [Μελισσουργοί]. || Κρήτη: το τεψί [Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

τέγκι / μεγάλο καλούπι για να γίνουν δέμα τα φύλλα του καπνού || γεωργία || Ρούμελη: τα τέγκια [Γουριά] | τα ντέγκια [Δελβινάκι, Σιάτιστα].

τεζάχι / ξύλινο σκεύος - εκεί έκοβαν τα αλατισμένα τυριά πριν τα βαρελιάσουν || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: το τεζάχι [Άγιος Δημήτριος, Κανδήλα, Ροεινό] | το τεζάκι [Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: το τεζιάχι (πάγκος εμπόρου με συρτάρι) [Πάργα] | του τιζάκ [Τιθορέα].

τελάρο || σύνεργα-υλικά || Πελοπόννησος: το τελάρο [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Λεβίδι, Λυγουριό, Προάστιο]. || Ρούμελη: το τελάρο [Πηγή] | του τιλάρου [Αγία Ευθυμία, Άγιος, Γραμματικού, Δραμεσιοί, Λιλαία, Μακρινή, Μηλίνα, Σιάτιστα, Τιθορέα]. || Κρήτη: το τελάρο [Παλαιοχώρα].

τελατίνι / μοσχαρίσιο δέρμα για παπούτσια || θρησκεία || Ρούμελη: η τιλατίν [Καρίτσα, Μελισσουργοί].

τελειώματα / ολοκλήρωση μιας δουλειάς || αταξινόμητα || Κρήτη: τα ξετελέματα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Σάσαλος].

τελειώματα / το κλείσιμο της συμφωνίας στο προξενιό || ο γάμος || Πελοπόννησος: τα τελειώματα [Βρέσθενα, Ελάτη, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Λεβίδι, Λυγουριό]. || Ρούμελη: τα τελειώματα [Πάργα] | τα τιλειώματα [Γουριά, Δομνίστα, Λιλαία, Πλατύστομο, Πρέβεζα] | τα σιάσματα [Τιθορέα] | του κλείσιμου [Μασχολούρι]. || Κρήτη: τα τελειώματα [Παλαιοχώρα] | τα ξετελέματα [Σέλλες].

τέλος (Buck list) || χώρος-σχήματα || Πελοπόννησος: το τέλος [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βρέσθενα, Δροσοπηγή, Καλούσι, Καρυά, Καστρί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Παραδείσια, Πιάνα, Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι, Τσέρια]. || Ρούμελη: το τέλος [Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Μέγαρα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς] | του τέλους [Αγία Παρασκευή, Άγιος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Πρέβεζα, Ραψάνη, Στροφυλιά, Τιθορέα, Τσουκαλάδες] | του τσέλους [Σιάτιστα] | το έβγα [Τσαμαντάς] | του έβγα [Γέρμας, Έλατος] | του σων [Γέρμας, Σιάτιστα] | ο πάτος [Τσαμαντάς]. || Κρήτη: το τέλος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η υστεριά [Κελλάρια] | το ύστερο [Σάσαλος] | η υστεριά [Βώροι].

τελώνιο || δοξασίες || Κρήτη: τελώνι [Σιρίλι] | τα τελώνια [Βρύσες].

τεμενάς / υπόκλιση || κίνηση || Ρούμελη: ο τεμενάς [Τσαμαντάς] | ου τιμινάς [Σιάτιστα] | ο ντεμενάς [Πάργα] | η ριβεράντσα [Πάργα].

τεμπέλης (ALE, Buck list) || ιδιότητες || Πελοπόννησος: ο τεμπέλης [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Κρέστενα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Πάκια, Προάστιο, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τσέρια] | ο ντεμπέλης [Κανδήλα, Κρέστενα] | ο τεμπέλη [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | ο εργατά [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: ο τεμπέλης [Δελβινάκι, Πάργα] | ου τιμπέλς [Γουριά, Μακρολίβαδο, Μακρινή, Μασχολούρι] | ου τιμπέλτς [Γέρμας, Έλατος] | ου τσιμπέλς [Σιάτιστα] | ο ντεμπέλης [Μέγαρα] | ο αδούλευτος [Μέγαρα] | ο ακαμάτης [Μέγαρα, Πάργα] | ο ασιβίστρης [Μέγαρα] | ου σαπλαμάς [Χρυσή] | ου σαπλαούρας [Χρυσή] | ου χαϊμανάς [Σιάτιστα] | ου καλπουζάντς [Σταγιάδες].

τεμπελιά || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: η τεμπελιά [Προάστιο, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: η τιμπιλιά [Γέρμας] | η τσιμπιλιά [Σιάτιστα] | το αραλίκι [Πάργα, Σταγιάδες] | η καλπουζανιά [Σταγιάδες].

τέμπλα / ξύλο ραβδίσματος || γεωργία || Πελοπόννησος: η τέμπλα [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Καλούσι, Κανδήλα, Καστρί, Λαγκάδια, Λυγουριό, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα] | η δέμπλα [Μάλη] | α τέπλα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η τέμπλα [Κανάλια]. || Κρήτη: η τέμπλα [Εμπρόσνερος, Θεοδώρα] | η δέμπλα [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] |.

τέμπλο || θρησκεία || Πελοπόννησος: το τέμπλο [Αλποχώρι, Γυμνό, Δολιανά, Ελληνίτσα, Κανδήλα, Σκεπαστό] | το τέμπλι [Γυμνό] | το τέμπλε [Πέρα Μέλανα] | το τέμπο [Πραστός]. || Ρούμελη: του τέμπλου [Αγία Παρασκευή, Βράχα, Σιάτιστα, Χουλιαράδες].

τέντα (Buck list) || υφαντική || Πελοπόννησος: η τέντα [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Δολιανά, Σκεπαστό, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός] | α τέντα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η τέντα [Τιθορέα].

τεπές / κεντημένη κορυφή φεσιού || φορεσιά || Πελοπόννησος: ο τεπές [Παραδείσια].

τέσα / μεταλλικό δοχείο για κρασί ίση με 3-4 μπότσες || αμπελουργία || Πελοπόννησος: η τέσα [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Δολιανά, Κανδήλα, Καρυά, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λυγουριό, Μαγούλα, Μυγδαλιά, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια] | η ντέσα [Τρόπαια] | α τέστα [Πέρα Μέλανα, Τυρός].

τεσσεράγκωνο / τετράγωνο || χώρος-σχήματα || Πελοπόννησος: το τεσσεράγκωνο [Βρέσθενα]. || Ρούμελη: του τισαράγκουνου [Γουριά] | του τισιράγκουνου [Μηλίνα].

Τετάρτη (ALE, Buck list) || χρόνος || Πελοπόννησος: η Τετράδη [Αλποχώρι, Βεργαδαίικα, Καρυά, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Προάστιο, Σκεπαστό, Σπαρτιά] | α Τίτιντα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η Τετράδη [Δολό, Μέγαρα, Πηγή] | η Τιτάρτ [Άγιος Νικόλαος, Γουριά, Δραμεσιοί, Καρίτσα, Κιλελέρ, Μακρινή, Μασχολούρι, Μικρό Βουνό] | η Τιτράδ [Αγιά, Αγία Παρασκευή, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρολίβαδο, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Σταγιάδες, Στυλίδα, Τιθορέα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | η Τσιτράδ [Σιάτιστα]. || Κρήτη: η Τετράδη [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα, Θεοδώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

τέταρτο || χρόνος || Κρήτη: το τέταρτο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή].

τετζερέδες || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: οι τετζερέδες [Άγιος Δημήτριος, Ελληνίτσα, Κανδήλα, Λεβίδι, Λυγουριό, Πηγαδάκια, Στεμνίτσα] | τα τετζέρια [Αγία Άννα, Βρέσθενα, Ελληνίτσα, Μαγούλα, Μυγδαλιά, Μυγδαλιά, Στεμνίτσα, Τρόπαια] | τα τεντζέρια [Κρέστενα, Λαγκάδια, Μαγούλα, Σκεπαστό] | τα τεντσέρια [Αλποχώρι] | οι τεντζέρες [Ρούτσι] | τα τετζερέδια [Άγιος Δημήτριος, Αρχαία Φενεός, Ελληνίτσα, Παραδείσια] | τα τετζιερέδια [Παραδείσια] | οι τεντζερέδες [Σκεπαστό] | οι τετζιερέδες [Ροεινό] | οι τσεντζερέδες [Αλποχώρι, Δολιανά]. || Ρούμελη: οι τετζερέδες [Άγιος Λουκάς] | οι τεντζερέδες [Μέγαρα] | οι τέντζερες [Σταυροδρόμι] | οι τέτζερες [Δελβινάκι] | οι τέντζιερες [Ωραιόκαστρο] | οι τεντζιερέδες [Ωραιόκαστρο] | οι τιντζιρέδις [Γέρμας, Γραμματικού, Έλατος, Στυλίδα, Χουλιαράδες] | οι τιτζιρέδις [Μασχολούρι, Σιάτιστα] | οι τέντζιρις [Δραμεσιοί, Πρέβεζα] | τα ντιτζιρέδια [Μακρινή] | τα τιντζιρέδια [Δαύλεια, Δράκεια, Δραμεσιοί, Τιθορέα, Σταγιάδες] | τα τσεντερέδια [Μέγαρα] | τα τσιτσιρέδια [Κιλελέρ] | τα τετζερέδια [Δελβινάκι] | τα τιτζιρέδια [Δράκεια, Μελισσουργοί, Μηλίνα] | τα τιντζέρια [Λιλαία]. || Κρήτη: τα τετζέρια [Παλαιοχώρα].

τέτζερης (Buck list) || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: ο τέτζερης [Άγιος Δημήτριος, Καλούσι, Κανδήλα, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Μαγούλα, Μελιγού, Μυγδαλιά, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα] | ο τέντζερης [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Βεργαδαίικα, Δολιανά, Κρέστενα, Ροζενά, Σκεπαστό, Στεμνίτσα] | ο τέτζερης [Στεμνίτσα] | ο τετζερές [Στεμνίτσα] | η τεντζέρα [Ρούτσι] | η τέντζερη [Δολιανά, Ρούτσι] | η τέντζιερη [Κανδήλα, Ροεινό] | η τέτζερη [Κανδήλα, Λεβίδι, Παραδείσια, Στεμνίτσα] | η τέτζιερη [Παραδείσια] | ο ντέτζερης [Αλποχώρι] | ο τσέτζερας [Πάκια] | ο τσέτζερες [Βρέσθενα] | ο τέντερης [Μυγδαλιά] | το τσέντζερο [Τσέρια] | το τέντζερε [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο τέτζερης [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Θαρούνια] | η τέτζερη [Τσαμαντάς] | η τέντζερη [Τσαμαντάς] | ου τέντζιρς [Αμφίκλεια, Έλατος, Λιλαία, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Πλατύστομο, Σιάτιστα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες] | ι τέντζιρς [Μηλίνα] | ου τέτζιρς [Αμφίκλεια, Μασχολούρι, Στυλίδα] | ου ντέτζιρς [Στυλίδα] | ου ντέντζιρς [Γουριά, Δαύλεια, Έλατος, Λιλαία] | η τέντζιρ [Γουριά, Δραμεσιοί, Μικρό Βουνό, Χουλιαράδες] | τέτζιρ [Μελισσουργοί] | ου τέντζαρς [Γέρμας] | ο τέντζερης [Θαρούνια] | ο τεντζερές [Μέγαρα] | ο τσέντερες [Μέγαρα] | ου τσέντζιρς [Σιάτιστα] | ου τσιντζιρές [Σιάτιστα] | ου τέντζιρους [Άγιος] | ου τζέτζιρς [Σιάτιστα] | του τέτζιρ [Φαρκαδόνα]. || Κρήτη: ο τέτζερης [Σάσαλος] | ο τέντζερης [Βουλγάρω] | η τέντζερη [Τύλισος].

τετραβάγγελο || θρησκεία || Ρούμελη: το τετραβάγγελο [Πάργα] | του τιτραβάγγιλου [Γουριά, Καρίτσα, Μικρό Βουνό, Στυλίδα] | του τραβάγγιλου [Δραμεσιοί]. || Κρήτη: το τετραβάγγελο [Θεοδώρα, Λαμπιώτες].

τεφτέρι || λόγια-γράμματα || Πελοπόννησος: το δεφτέρι [Πιάνα]. || Ρούμελη: το δεφτέρι [Πάργα, Τσαμαντάς] | του διφτέρ [Δραμεσιοί, Έλατος, Σταγιάδες] | του τιφτέρ [Γέρμας] | του τσιφτσέρ [Σιάτιστα].

τέχνη (Buck list) || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: η τέχνη [Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Κανδήλα, Καρυά, Μαγούλα, Μυγδαλιά, Προάστιο, Ροεινό, Στεμνίτσα, Τσέρια] | η τέγνη [Λαγκάδια] | α τέχρα [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η τέχνη [Πηγή, Τσαμαντάς] | η τεχν [Αγία Ευθυμία, Γέρμας, Γραμματικού, Έλατος, Κανάλια, Μασχολούρι, Μηλίνα, Σιάτιστα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες] | το χουνέρι [Τσαμαντάς]. || Κρήτη: η τέχνη [Άγιος Βασίλειος, Μάρθα].

τεχνίτης (Buck list) || επαγγέλματα || Πελοπόννησος: ο τεχνίτης [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Λαγκάδια, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα] | ο τεχνίτα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ου τιχνίτς [Αγία Ευθυμία, Άγιος, Γέρμας, Δαύλεια, Σιάτιστα, Φαρκαδόνα, Χρυσοβίτσα] | ι τιχνίτς [Μηλίνα] | ου ουστάς [Γέρμας, Έλατος].

τεχνίτρα || ιδιότητες || Πελοπόννησος: η τεχνίτρα [Προάστιο].

τεχρίλι / λεπτό κορδόνι απο μετάξι || φορεσιά || Κρήτη: το τεχρίλι [Τύλισος].

τζακάδες || επαγγέλματα || Πελοπόννησος: οι τζακάδες [Δολιανά].

τζάκι (ALE, Buck list) || οικοδομή - σπίτι - αυλή || Πελοπόννησος: το τζάκι [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Θαλάμες, Καλούσι, Καρυά, Καστρί, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Παραδείσια, Ροεινό, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | ο τζάκης [Μελιγού] | ο τζιάκης [Βρέσθενα] | το τζιάκι [Βρέσθενα, Ελάτη, Κανδήλα, Καρυά, Κρέστενα, Παραδείσια] | το τσιάτσι [Τρόπαια] | το τζάτσι [Τσέρια] | η γωνιά [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Γυμνό, Δολιανά, Κανδήλα, Καρυά, Κρέστενα, Λεβίδι, Μαγούλα, Μελιγού, Μυγδαλιά, Ροεινό, Ρούτσι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Τρόπαια] | η φωτογωνιά [Βρέσθενα, Θαλάμες, Λαγκάδια, Ροεινό, Τσέρια] | το φωτογώνι [Βρέσθενα] | η αγκωνή [Πάκια, Προάστιο, Τσέρια] | α γωνιά [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το τζάκι [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς] | του τζακ [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά, Γραμματικού, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Καρίτσα, Κουμαρίτσι, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μεσούντα, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | το τζιάκι [Ωραιόκαστρο] | του τζιακ [Αγία Παρασκευή, Γέρμας, Δομνίστα, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρ, Μηλίναι, Πλατύστομο] | του ατζάκ [Γουριά] | του ατζιάκ [Σιάτιστα] | του μπτζιακ [Ραψάνη] | του ντιζιάκ [Κανάλια] | του ουτζάκ [Δράκεια, Μικρό Βουνό] | του ουτζιάκ [Μηλίνα] | του τσακ [Κιλελέρ] | ο τζάκης [Θαρούνια] | η γωνιά [Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | η γουνιά [Άγιος Νικόλαος, Άγιος Νικόλαος, Βράχα, Γραμματικού, Δομνίστα, Κανάλια, Καρίτσα, Μακρινή, Μελισσουργοί, Χουλιαράδες] | η γωνίστρα [Πάργα] | η αγκουνή [Δομνίστα, Δραμεσιοί, Πλατύστομο] | η αγουνίστρα [Δραμεσιοί] | η παραστιά [Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Αμφίκλεια, Γέρμας, Δαύλεια, Δράκεια, Έλατος, Θαρούνια, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι, Μηλίνα, Πλατύστομο, Ραψάνη, Στροφυλιά, Τιθορέα] | η παρστσιά [Σιάτιστα] | ου πυρουμάχους [Αγία Παρασκευή, Λιλαία, Τιθορέα, Τσουκαλάδες] | το μπουχάρι [Τσαμαντάς] | ου μπουχαρές [Λιλαία] | η στια [Τσαμαντάς]. || Κρήτη: το τζάκι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Σιρίλι] | το τσάκι [Μάρθα] | η παραστιά [Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες] | η παραθιά [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βραχάσι, Βώροι, Μιαμού] | η παρασθιά [Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Μιαμού, Τύλισος] | η παρασιά [Εμπρόσνερος, Λαμπιώτες, Σάσαλος, Τύλισος] | ο πυρομάχος [Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες] | το πυρομάχι [Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι].

τζάκι / καλό σόι || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: το τζάκι [Καρυά, Προάστιο]. || Ρούμελη: το τζάκι [Πηγή].

τζακόπανο || υφαντική || Πελοπόννησος: το τζακόπανο [Δολιανά, Καστρί, Στεμνίτσα] | το τζιακόπανο [Λαγκάδια] | το τζιακοπάνι [Βρέσθενα] | η τζιακοποδιά [Λαγκάδια] | το τζακόπανε [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: του τζακόπανου [Αγία Ευθυμία, Αμφίκλεια, Κανάλια, Κουμαρίτσι, Μηλίνα] | του τζιακουπάν [Μασχολούρι] | η τζακουπουδιά [Αγία Ευθυμία, Γουριά, Γραμματικού, Χρυσοβίτσα] | του μπουχαρουπόδ [Χουλιαράδες] | η μπουχαρουπουδιά [Μελισσουργοί] | η μπχαρουπουδιά [Χρυσοβίτσα].

τζαμαρία || οικοδομή - σπίτι - αυλή || Πελοπόννησος: η τζαμαρία [Τρόπαια] | το τζιαμωτό [Λαγκάδια].

τζαμί || ο οικισμός || Πελοπόννησος: το τζαμί [Αγρίδι, Βρέσθενα, Δολιανά, Ρούτσι, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: του τζαμί [Γέρμας].

τζάμι || οικοδομή - σπίτι - αυλή || Πελοπόννησος: το τζάμι [Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δροσοπηγή, Κανδήλα, Κανδήλα, Λαγκάδια, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Πέρα Μέλανα, Πραστός] | το τζιάμι [Αγρίδι, Ελάτη, Λαγκάδια, Τρόπαια]. || Ρούμελη: το τζάμι [Δελβινάκι] | του τζαμ [Άγιος, Αμφίκλεια, Γουριά, Δράκεια, Κουμαρίτσι, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μηλίνα, Πρέβεζα, Χρυσή] | του τζιαμ [Γέρμας, Δραμεσιοί, Μασχολούρι, Ραψάνη, Σιάτιστα, Φαρκαδόνα] | η λάστρα [Πάργα, Χουλιαράδες]. || Κρήτη: το τζάμι [Σιρίλι] | το τσάμι [Βραχάσι].

τζαμιλίκι || οικοδομή - σπίτι - αυλή || Πελοπόννησος: το τζαμιλίκι [Στεμνίτσα] | το τζαμιλίτσι [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: το τζαμιλίκι [Μέγαρα] | του τζαμλίκ [Έλατος] | του τζιαμλίκ [Γέρμας, Κανάλια, Σιάτιστα].

τζαμόπορτα || οικοδομή - σπίτι - αυλή || Πελοπόννησος: η τζιαμόπορτα [Λαγκάδια]. || Ρούμελη: η τζιαμόπουρτα [Γέρμας] | του τζιαμόθυρου [Σιάτιστα].

τζανφές / μεταξωτό ύφασμα || φορεσιά || Ρούμελη: ου τζανφές [Πρέβεζα].

τζένιο / πασαλάκι || σύνεργα-υλικά || Κρήτη: το τζένιο [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Μάρθα].

τζερεμές / πρόστιμο || πλούτος-χρήματα || Ρούμελη: ου τζιριμές [Έλατος, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Χρυσή] | η γλόμπα [Τσαμαντάς] | ο γκεζάς [Πάργα]. || Κρήτη: ο τζερεμές [Θεοδώρα].

τζίβα / χορτάρι που γέμιζαν το ματαράτσι || χλωρίδα || Πελοπόννησος: η ντζίβα [Αλποχώρι].

τζινέτια / σιδερένιοι συνδετήρες για τα ξύλα || σύνεργα-υλικά || Πελοπόννησος: τα τζινέτια [Κανδήλα].

τζίνιες / λουλούδια || χλωρίδα || Πελοπόννησος: οι τζίνιες [Σκεπαστό].

τζιουβέρα / φορείο για μεταφορά λάσπης και χώματος || σύνεργα-υλικά || Πελοπόννησος: η τζιουβέρα [Βρέσθενα, Κανδήλα, Λαγκάδια] | η τζιβιέρα [Άγιος Δημήτριος] | η τζουβέρα [Δροσοπηγή]. || Ρούμελη: η ντιζγκιριά [Γέρμας] | η ντιζγκιρά [Σιάτιστα] | η καζιάκα [Κανάλια] | η καζάκα [Χρυσή]. || Κρήτη: η τζιβέρα [Παλαιοχώρα].

τζιουμάκα / ραβδί με τη μια άκρη πιο χοντρή - με αυτή την άκρη χτυπούσαν τα παιδιά τις πόρτες των σπιτιών, για να πουν τα κόλιαντα (κάλαντα) των Χριστουγέννων || θρησκεία || Ρούμελη: η τζιουμάκα [Σιάτιστα].

τζιούφα / η τούφα του καλαμποκιού || φυτολογικά || Ρούμελη: η τζιούφα [Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο].

τζιρίλια / [είδος έμπλαστρου] || αρρώστιες || Πελοπόννησος: τζιρίλια [Ελληνίτσα].

τζισβέρα / μεταλλικό δοχείο σε σχήμα ταψιού - κάτω από τους μποξάδες στο ελαιοτριβείο || ελαιοκομία || Κρήτη: η τζισβέρα [Μάρθα].

τζίτζικας / έντομα της οικογένειας Cicadidae || πανίδα || Πελοπόννησος: ο τζίτζικας [Μυγδαλιά, Σκεπαστό] | το τζιτζίκι [Αγία Άννα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Λαγκάδια] | α τσιτσιρόνα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο τζίτζικας [Μέγαρα, Τσαμαντάς] | ου τζίτζικας [Γουριά, Γραμματικού] | του τσιντζίκ [Δομνίστα] | ου τζίτζιρας [Ραψάνη] | ου τζίντζιρας [Σιάτιστα, Χρυσή] | τα τζιτζίρια [Κουμαρίτσι] | τα τσιντζίρια [Δραμεσιοί] | το τσουτσούρι [Θαρούνια]. || Κρήτη: ο τζίτζικας [Λαμπιώτες, Σιρίλι, Παλαιοχώρα].

τζίτζικας / το πίσω μέρος της αξίνας || σύνεργα-υλικά || Πελοπόννησος: ο τζίτζικας [Μυγδαλιά].

τζιτζιφιά / το δέντρο Ziziphus jujuba || χλωρίδα || Ρούμελη: η τζιτζιφιά [Αγία Παρασκευή] | η τσιντζιφιά [Έλατος].

τζίτζιφο || καρποί || Ρούμελη: του τσίντσφου [Έλατος].

τζίφα / καλαμιές καλαμποκιού || γεωργία || Πελοπόννησος: η τζίφα [Ρούτσι].

τζόπλινα / παγίδα για πιάσιμο πουλιών - με πλάκα που στηρίζεται σε δεμένα με σπάγκο ξυλαράκια || το κυνήγι || Ρούμελη: η τζόπλινα [Χουλιαράδες].

τζορμπάς / τραχανάς σούπα || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Κρήτη: ο τζορμπάς [Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

τζουλαμάς / είδος κοτόπιτας || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Κρήτη: ο τζουλαμάς [Βώροι].

τζουλμπένι / φυλαχτό που έβαζαν στα μωρά για το μάτιασμα || δοξασίες || Ρούμελη: του τζουλμπέν [Χουλιαράδες].

τζουλούφριγια / από γυναικεία μαλλιά || χτένισμα - καλλωπισμός || Ρούμελη: τα τζουλούφριγια [Ωραιόκαστρο].

τζουνάρα / η έξοδος μούστου από το πατητήρι || αμπελουργία || Πελοπόννησος: η τζουνάρα [Καλούσι]. || Κρήτη: το κουτσουνάρι [Τύλισος] | ο κάραβος [Τύλισος].

τζούρα / μικρή ποσότητα σε υγρό || μέτρα-σταθμά || Πελοπόννησος: η τζουριά [Λαγκάδια].

τζουρνί / η κορφή της τσοπάνικης καλύβας, πού είναι από άκρες βριζάχυρων δεμένων με σύρμα || κτηνοτροφία - τυροκομία || Ρούμελη: το τζουρνί [Τσαμαντάς].

τηγανέλος / τηγάνι για τιγανήτες || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: ο τηγανέλος [Λυγουριό].

τηγάνι (Buck list) || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: το τηγάνι [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Θαλάμες, Κανδήλα, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λυγουριό, Μαγούλα, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Παραδείσια, Πιάνα, Προάστιο, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια] | το τέγανε [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το τηγάνι [Άγιος Λουκάς, Θαρούνια, Μέγαρα, Πάργα, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του τγαν [Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δραμεσιοί, Λιλαία, Μακρινή, Μελισσουργοί, Πλατύστομο, Τιθορέα, Χουλιαράδες] | του τηγάν [Αγία Παρασκευή, Άγιος, Γέρμας, Κανάλια, Κουμαρίτσι, Μασχολούρι, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Σιάτιστα, Στυλίδα, Φαρκαδόνα] | του τσηγάν [Σιάτιστα] | το κακαβούλι [Θαρούνια]. || Κρήτη: το τηγάνι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

τηγανιά || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Ρούμελη: η τγανιά [Πρέβεζα]. || Κρήτη: η τηγανέ [Αποδούλου].

τηγάνισμα || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: το τηγάνισμα [Καστρί]. || Ρούμελη: το τηγάνισμα [Θαρούνια] | του τηγάνισμα [Φαρκαδόνα] | του τηγάντζμα [Γέρμας]. || Κρήτη: το τηγάνισμα [Μιαμού].

τηγανίτες || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: οι τηγανίτες [Άγιος Δημήτριος, Αρχαία Φενεός, Βρέσθενα, Δροσοπηγή, Κανδήλα, Λεχαινά, Λυγουριό, Μυγδαλιά, Πιάνα, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Φενεός] | οι τηγανίδες [Λαγκάδια] | οι λαλαγκίδες [Αμπελιώνα, Κρέστενα, Λαγκάδια, Μυγδαλιά, Παραδείσια] | οι λαλαγκίτες [Στεμνίτσα] | οι λαντζίτες [Κανδήλα] | οι λαγκίτες [Λεβίδι] | οι λατζίτες [Λεβίδι] | οι λαγκίδες [Μελιγού] | οι κουταλίδες [Προάστιο] | οι τηγανίτε [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: οι τηγανίτες [Άγιος Λουκάς, Δολό, Θαρούνια, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | οι τηγανίτις [Άγιος, Βράχα, Δραμεσιοί, Κουμαρίτσι] | οι τγανίτις [Αμφίκλεια, Γουριά, Δαύλεια, Λιλαία, Μακρινή, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Τιθορέα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | οι λαλαγκίτες [Σταυροδρόμι, Ωραιόκαστρο] | οι λαλαγκίτις [Αγιά] | οι λαγκίτις [Αγία Παρασκευή, Γέρμας, Έλατος, Μηλίνα, Ραψάνη, Σταγιάδες, Φαρκαδόνα, Χρυσή] | οι λαγκίτσις [Σιάτιστα]. || Κρήτη: οι τηγανίτες [Άγιος Βασίλειος, Βώροι, Μιαμού] | ο τηγανίτης [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια, Σέλλες] | οι τηγανίτοι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος] | οι τηγανόφτες (είδος τηγανίτας) [Άγιος Γεώργιος] | οι ανεβατοί (όταν το ζυμάρι είχε προζύμι) [Κελλάρια].

τηγανομουτζούρα || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: η τηγανομουτζούρα [Βρέσθενα].

τηγανόψωμο / ζυμάρι τηγανιτό με μέλι ή ζάχαρη || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: το τηγανόψωμο [Άγιος Δημήτριος, Γυμνό, Δολιανά, Λυγουριό]. || Ρούμελη: το τηγανόψωμο [Πάργα] | του τγανόψουμου [Τιθορέα]. || Κρήτη: η τηγανόπιτα [Μάρθα, Μιαμού].

τίλιο / ή φλαμούρι - άνθη του δέντρου Tilia platyphyllos || φυτολογικά || Πελοπόννησος: το τίλιο [Άγιος Δημήτριος, Λυγουριό]. || Ρούμελη: το φλαμούρι [Σταυροδρόμι] | η φιλουριά [Σταγιάδες] | του τίλιου [Δράκεια, Κουμαρίτσι, Μακρινή, Ραψάνη].

τιμόνι / αλετριού || γεωργία || Πελοπόννησος: το τιμόνι [Άγιος Δημήτριος] | η σταλίδα [Θαλάμες]. || Ρούμελη: το τιμόνι [Μέγαρα].

τίναγμα || κίνηση || Ρούμελη: του τίναμα [Μασχολούρι] | του σίναγμα [Έλατος].

τιράντα || φορεσιά || Πελοπόννησος: η ράντα [Αμπελιώνα, Αμπελιώνα].

το ζωνάρι της Παναγιάς / ουράνιο τόξο (ALE) || η φύση || Πελοπόννησος: το ζωνάρι της Παναγιάς [Άγιος Δημήτριος, Λυγουριό] | το ζωνάρι της γριάς [Άγιος Δημήτριος, Λαγκάδια] | το ζωνάρι της καλόγριας [Αγρίδι] | το ζουνάρι της καλόγριας [Βρέσθενα, Καλούσι, Κρέστενα, Ρούτσι] | το ζουνάρι της καλογριάς [Κανδήλα, Καρυά] | η ζώνη της καλογριάς [Δολιανά] | το ζωνάρι της γριάς [Λαγκάδια] | το ζωνάρι της γριγιάς [Σκεπαστό] | η σουσουμπάμπα [Τσέρια] | η καμάρα του Θεού [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η δόξα [Λιλαία, Μασχολούρι, Ραψάνη, Σταγιάδες, Στροφυλιά] | η καμάρα [Μασχολούρι, Μέγαρα, Τσουκαλάδες] | του δουξάρ [Άγιος Νικόλαος, Γέρμας, Μακρινή, Σιάτιστα] | του στιφάν [Τσουκαλάδες] | του ζουνάρ τς Παναΐας [Χουλιαράδες] | του σπαθί του Θιού [Χρυσοβίτσα] | του θιουδόξαρου [Κουμαρίτσι] | το λάδι και το ξίδι [Τσαμαντάς] | ριχν γιουφύρ ου Θιός [Τσουκαλάδες]. || Κρήτη: η κεραζώζα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι] | η κεραζώνη [Σέλλες] | η καργκιόζα [Άγιος Γεώργιος] | τση γρας το λουρί [Σάσαλος] | τση γρες το λουρί [Εμπρόσνερος] | τση γρες η ζώνη [Αποδούλου] | τση κεράς η ζώνη [Ανώγεια, Θεοδώρα, Τύλισος] | τση κεράς η ζώζη [Μιαμού].

τοίχος (Buck list) || οικοδομή - σπίτι - αυλή || Πελοπόννησος: ο τοίχος [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Εξωχώρι, Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Πηγαδάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τσέρια] | το ντουβάρι [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Παραδείσια, Πέρα Μέλανα] | ο τοίχο [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το ντουβάζι [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: ο τοίχος [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Μέγαρα, Πάργα, Πηγή, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | ου τοίχους [Αγία Ευθυμία, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Βράχα, Γουριά, Γραμματικού, Γέρμας, Δαύλεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Καρίτσα, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | τα τοίχια [Αγία Ευθυμία, Λιλαία, Στυλίδα, Χουλιαράδες] | ι τοίχους [Δράκεια, Κανάλια, Μηλίνα] | του τχαρ [Δραμεσιοί] | το ντουβάρι [Μέγαρα, Μηλίνα, Πάργα, Ωραιόκαστρο] | του ντβαρ [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Γέρμας, Δράκεια, Έλατος, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Ραψάνη, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Χρυσή] | του ντουβάρ [Δράκεια, Κανάλια, Κιλελέρ, Ραψάνη, Σιάτιστα] | το μουργιόνι [Πάργα]. || Κρήτη: ο τοίχος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το ντουβάρι [Παλαιοχώρα].

τοκάδα / κόσμημα στο στήθος || φορεσιά || Ρούμελη: η τοκάδα (μεταλλική πόρπη) [Δελβινάκι, Πάργα] | η τόκα [Σιάτιστα] | ου τουκάς [Σιάτιστα, Αγία Παρασκευή] | ι τουκάς [Μικρό Βουν.

τόκος (Buck list) || πλούτος-χρήματα || Πελοπόννησος: ο τόκος [Αγρίδι, Δολιανά, Δροσοπηγή, Λυγουριό, Τσέρια] | ο τόκο [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το νοβολέ [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: ου τόκους [Γέρμας, Γραμματικού, Λιλαία, Μακρινή] | το διάφορο [Μέγαρα].

τομαράκια / η πέτσα του γουρουνιού βρασμένη με παραπούλες || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: τα τομαράκια [Δροσοπηγή].

τομαράς / βυρσοδέψης || επαγγέλματα || Πελοπόννησος: ο τομαράς [Άγιος Δημήτριος, Κανδήλα].

τομάρι (Buck list) || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: το τομάρι [Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελληνίτσα, Θαλάμες, Κανδήλα, Καρυά, Κρέστενα, Λεβίδι, Λυγουριό, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός] | το πετσί [Αγρίδι, Παραδείσια, Προάστιο] | η πέτσα [Γυμνό] | η γδουρά [Μυγδαλιά] | το τομάζι [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: το τομάρι [Θαρούνια, Ωραιόκαστρο] | το τουμάρι [Τσαμαντάς] | του τουμάρ [Αγία Ευθυμία, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Καρίτσα, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μεσούντα, Μηλίνα, Πλατύστομο, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Στυλίδα, Τιθορέα, Χρυσοβίτσα] | του κουζίν [Σιάτιστα]. || Κρήτη: το τομάρι [Μάρθα].

τονάκι / το ψάρι Thunnus alalunga || πανίδα || Ρούμελη: του τουνάκ [Στυλίδα] | το τονέλι [Πάργα].

τόνος / το ψάρι Thunnus thynnus || πανίδα || Ρούμελη: ι τόνους [Μηλίνα] | του τουνόπλου [Πρέβεζα].

τόπι / παλιά ήταν από κουρέλια (ALE) || το παιχνίδι || Πελοπόννησος: το τόπι [Αγρίδι, Αμπελιώνα, Δολιανά, Λαγκάδια, Μυγδαλιά, Ρούτσι, Σκεπαστό, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το τόπι [Δελβινάκι, Μέγαρα] | του τοπ [Λιλαία, Μακρινή, Σιάτιστα, Χουλιαράδες | η τόπα [Έλατος, Κανάλια, Μακρολίβαδο, Σταγιάδες, Τιθορέα] | η τόπκα [Σιάτιστα, Χρυσή] | η σιούμκα [Σιάτιστα]. || Κρήτη: το τόπι [Ανατολή, Βραχάσι].

τόπι / υφάσματος || υφαντική || Πελοπόννησος: το τόπι [Αμπελιώνα, Παραδείσια, Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: το τόπι [Άγιος Λουκάς] | του τόπ [Άγιος Νικόλαος, Γουριά, Μεσούντα] | η τρούμπα [Χρυσή].

τόπος (Buck list) || χώρος-σχήματα || Πελοπόννησος: ο τόπος [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Θαλάμες, Κανδήλα, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τσέρια, Φενεός] | ο τόπο [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο τόπος [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Μέγαρα, Πάργα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | ου τόπους [Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Αμφίκλεια, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Έλατος, Κανάλια, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι, Μεσούντα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Τσουκαλάδες, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | ι τόπους [Αγιά, Δράκεια, Κανάλια, Μηλίνα] | τα τόπια [Μικρό Βουνό, Σταγιάδες, Τσουκαλάδες]. || Κρήτη: ο τόπος [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | ο τόπο [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Σάσαλος, Τύλισος].

τόρνος || σύνεργα-υλικά || Πελοπόννησος: ο τόρνος [Προάστιο, Στεμνίτσα].

τούβλο (Buck list) || οικοδομή - σπίτι - αυλή || Πελοπόννησος: το τούβλο [Δολιανά, Λυγουριό, Ρούτσι, Στεμνίτσα] | το τούβουλο [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Βρέσθενα, Καλούσι, Λαγκάδια, Μελιγού, Παραδείσια, Σκεπαστό] | το τούβουλε [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το τούβλο [Θαρούνια, Τσαμαντάς] | του τούβουλου [Άγιος Νικόλαος] | του τούβλου [Αγιά, Γουριά, Δράκεια, Σιάτιστα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χρυσοβίτσα] | του μανταλίδ [Αμφίκλεια, Κανάλια, Κουμαρίτσι, Λιλαία].

τούλι || ο γάμος || Πελοπόννησος: το τούλι [Αλποχώρι, Λεβίδι, Λυγουριό, Λυγουριό, Σκεπαστό, Φενεός]. || Ρούμελη: το τούλι [Μέγαρα] | η τσίπα [Αγία Παρασκευή]. || Κρήτη: το τούλι [Βουλγάρω].

τουλούμι / ασκί για να διατηρούν το τυρί || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: το τουλούμι [Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Κανδήλα, Καστρί, Λεβίδι, Λυγουριό, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σκεπαστό, Τσέρια]. || Ρούμελη: το τουλούμι [Μέγαρα, Πάργα] | του τουλούμ [Άγιος, Κιλελέρ, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Σιάτιστα, Στροφυλιά] | του τλουμ [Αμφίκλεια, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μηλίνα, Πρέβεζα, Τιθορέα, Τσουκαλάδες] | του διρμάτ [Αγία Παρασκευή, Άγιος, Έλατος, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Πλατύστομο, Ραψάνη, Σταγιάδες] | του διρμάτς [Σιάτιστα]. || Κρήτη: το τουλούμι [Ανατολή] | ο αραγός [Ανώγεια, Αποδούλου, Παλαιοχώρα].

τουλουμοτύρι || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: το τουλουμοτύρι [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δροσοπηγή, Μυγδαλιά, Προάστιο, Ροεινό, Σκεπαστό, Τσέρια, Φενεός] | το τυροτούλουμο [Βρέσθενα]. || Ρούμελη: το τουλουμοτύρι [Πάργα, Τσαμαντάς] | του τουλουμουτύρ [Κανάλια, Πρέβεζα, Ραψάνη] | του τλουμουτύρ [Λιλαία].

τουλούμπα / υδροστρόβιλος || η φύση || Κρήτη: η τουλούμπα [Σέλλες].

τουλούπα || υφαντική || Πελοπόννησος: η τουλούπα [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Καλούσι, Κανδήλα, Κρέστενα, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια]. || Ρούμελη: η τουλούπα [Αγία Παρασκευή, Άγιος Λουκάς, Γέρμας, Δελβινάκι, Θαρούνια, Πάργα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς] | η τλούπα [Άγιος, Αμφίκλεια, Γουριά, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Έλατος, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Πρέβεζα, Σταγιάδες, Τιθορέα, Τσουκαλάδες, Χρυσοβίτσα] | η τλίπα [Πρέβεζα] | η τούφα [Γραμματικού] | του νιβατό [Αγία Παρασκευή] | η σκαμάνγκ (μικρή) [Χρυσή]. || Κρήτη: η τουλούπα [Βουλγάρω, Βραχάσι, Παλαιοχώρα].

τουλπάνι || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: το τουλπάνι [Στεμνίτσα] | το τουλουπάνι [Αλποχώρι, Δολιανά, Κανδήλα, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Ροζενά] | το τουλοπάνι [Δροσοπηγή]. || Ρούμελη: του τουλουπάν [Σιάτιστα] | του τουλπάν [Μηλίνα] | του τλουπάν [Μακρολίβαδο]. || Κρήτη: το τουλουπάνι [Βουλγάρω].

τουμάνι / γυναικείο εσώρουχο - βρακί με δαντέλα || φορεσιά || Πελοπόννησος: το τουμάνι [Αμπελιώνα].

τούμπα / κωλοτούμπα || κίνηση || Πελοπόννησος: η τούμπλα [Αμπελιώνα, Δολιανά, Κανδήλα, Σαρακίνι] | α αμπαρία [Πέρα Μέλανα] | α τούμπα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η κωλοτούμπα [Πάργα, Ωραιόκαστρο] | η κουλουτούμπα [Γουριά, Σιάτιστα, Χουλιαράδες, Χρυσή] | η κουλτούμπα [Βράχα, Κανάλια] | η κυλντάρα [Χουλιαράδες]. || Κρήτη: η τούμπα [Λαμπιώτες] | η ντούμπα [Θεοδώρα] | το κουλουμούντρι [Ανώγεια] | η κουλουμούντρα [Τύλισος].

τουμπέκι / πέτρινο ή ξύλινο γουδί || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: το τουμπέκι [Σκεπαστό]. || Ρούμελη: του ντουμπέκ [Αγιά, Σιάτιστα] | του τμπεκ [Μασχολούρι] | του στμπεκ [Γουριά] | η τζούμα [Χρυσή].

τουπί / ξύλινο πλεκτό στρογγυλό καλαθάκι, για να στραγγίξει και να πάρει σχήμα το τυρί || κτηνοτροφία - τυροκομία || Κρήτη: το τουπί [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | το τυροτούπι [Ανώγεια, Σέλλες] | το μυζηθροτούπι [Σέλλες] | το αθοτυροτούπι [Ανώγεια, Μάρθα] | η μοδαρά (μεγάλο τουπί) [Μιαμού].

τουράκι / ο μικρός τοίχος του ληνού, σαν πεζούλι || αμπελουργία || Πελοπόννησος: το τουράκι [Βρέσθενα, Λαγκάδια] | το τουράτσι [Στεμνίτσα].

τουρέκι / ψωμί κεντημένο || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: το τουρέκι [Αγρίδι].

Τουρκάλα / μουσουλμάνα || θρησκεία || Ρούμελη: η Τουρκάλα [Πρέβεζα, Σιάτιστα]. || Κρήτη: η Τουρκάλα [Ανατολή] | η Τούρκισα [Αποδούλου, Θεοδώρα].

Τουρκιά || θρησκεία || Ρούμελη: η Τουρκιά [Ωραιόκαστρο]. || Κρήτη: η Τουρκιά [Αποδούλου, Σέλλες].

Τουρκόγυφτοi / μουσουλμάνοι Γύφτοι || θρησκεία || Ρούμελη: οι Τουρκόυφτοι [Δελβινάκι].

Τούρκοι / οι μουσουλμάνοι || θρησκεία || Ρούμελη: οι Τούρκοι [Δελβινάκι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | οι Τουρκ [Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Σιάτιστα]. || Κρήτη: οι Τούρκοι [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

τουρκολάναρο / για λανάρισμα στημονιού || υφαντική || Ρούμελη: του τουρκουλάναρου [Κουμαρίτσι].

τουρκοπούλα / πουλί || πανίδα || Πελοπόννησος: η τουρκοπούλα [Βρέσθενα].

τουρλού / με πατάτες, κολοκύθια και μελιτζάνες || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Ρούμελη: το τουρλού [Τσαμαντάς] | του τουρλιού [Σιάτιστα].

τούρνα / το ψάρι του γλυκού νερού Esox lucius || πανίδα || Ρούμελη: η τούρνα [Φαρκαδόνα].

τουρσί || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: το τουρσί [Βρέσθενα, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι]. || Ρούμελη: το τουρσί [Πηγή] | το τρουσί [Δελβινάκι] | του τουρσί [Αγιά, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι] | τα πιπέρια [Μηλίνα]Μικρό Βουνό, Σιάτιστα, Τιθορέα] | η αρμιά [Γέρμας] | η αρμνιά [Έλατος] | τα ξινάδια [Πηγή]. || Κρήτη: το τουρσί [Σάσαλος].

τουτουμάκια / μικρές χυλοπίτες || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: τα τουτουμάκια [Δροσοπηγή, Σκεπαστό].

τούφα || χώρος-σχήματα || Πελοπόννησος: η τούφα [Άγιος Δημήτριος, Βρέσθενα] | η λοΐδα [Κανδήλα]. || Ρούμελη: η τούφα [Άγιος, Γέρμας, Γραμματικού, Δολό, Δραμεσιοί, Μακρινή, Τσαμαντάς] | η τζούφα [Δελβινάκι, Σταυροδρόμι, Χρυσή]. || Κρήτη: η τούφα [Άγιος Γεώργιος] | η αντουμπανιά (μαλλιών) [Κελλάρια].

τουφέκι (Buck list) || το κυνήγι || Πελοπόννησος: το τουφέκι [Νεοχώρι, Πηγαδάκια, Σκεπαστό] | το ντουφέκι [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Γυμνό, Δολιανά, Καρυά, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λυγουριό, Μελιγού, Μυγδαλιά, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Φενεός] | το ντουφέτσι [Εξωχώρι, Κανδήλα, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το ντουφέκι [Πάργα, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | το τουφέτσι [Θαρούνια] | του ντουφέκ [Μακρινή] | του τφεκ [Αγία Ευθυμία, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά, Γραμματικού, Έλατος, Κανάλια, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μηλίνα, Πλατύστομο, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Στροφυλιά, Τιθορέα, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | του ντφεκ [Μηλίνα]. || Κρήτη: το τουφέκι [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | το ντουφέκι [Παλαιοχώρα, Τύλισος].

τουφεκιά || το κυνήγι || Πελοπόννησος: η τουφεκιά [Νεοχώρι, Σκεπαστό] | η ντουφεκιά [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελληνίτσα, Καρυά, Καστρί, Κέρτεζη, Λυγουριό, Μελιγού, Πάκια, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι] | το ντουφέκι [Αγία Άννα, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βρέσθενα, Γυμνό, Ελάτη, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Λυγουριό, Ροεινό, Ρούτσι, Σαρακίνι] | το ντουφέτσι [Εξωχώρι, Κανδήλα] | η ντουφετσιά [Τρόπαια, Τσέρια] | το ντουφεκόριμα [Βρέσθενα] | α ντουφετσία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η τουφεκιά [Πηγή] | η τουφικιά [Δαύλεια] | η ντουφεκιά [Άγιος, Δολό, Πάργα] | η ντουφικιά [Αγιά] | η τουφετσέα [Μέγαρα] | η τουφετσά [Άγιος Λουκάς] | η τφικιά [Αγία Ευθυμία, Βράχα, Γουριά, Δαύλεια, Δομνίστα, Δράκεια, Λιλαία, Μακρινή, Πλατύστομο] | του τφεκ [Άγιος Νικόλαος, Καρίτσα, Μακρολίβαδο, Στροφυλιά, Τιθορέα, Χουλιαράδες] | το ντουφέκι [Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | το ντουφέτσι [Άγιος Λουκάς] | του ντφεκ [Μελισσουργοί, Χουλιαράδες] | η ντουφικιά [Γέρμας, Δραμεσιοί, Πρέβεζα] | η ντφικιά [Δαύλεια]. || Κρήτη: η τουφεκιά [Σέλλες] | η ντουφεκιά [Σιρίλι].

τουφεκίδι || το κυνήγι || Πελοπόννησος: το ντουφεκίδι [Ελληνίτσα, Κρέστενα] | το ντουφέτσι [Κανδήλα]. || Ρούμελη: το ντουφεκίδι [Πάργα, Τσαμαντάς] | του τφικίδ [Αμφίκλεια].

τουφεκόβεργα || το κυνήγι || Πελοπόννησος: η ντουφεκόβεργα [Αμπελιώνα, Τρόπαια].

τράβηγμα / του μωρού από τη μαμή || η γέννα - το μωρό || Ρούμελη: το τράβηγμα [Δολό].

τραβηχτά / εξαρτήματα του αλετριού || γεωργία || Πελοπόννησος: τα τραβηχτά [Κανδήλα, Πιάνα, Ροεινό]. || Ρούμελη: τα τραβηχτά [Θαρούνια].

τραγάνα / χωράφι με πέτρες || γεωργία || Πελοπόννησος: η τραγάνα [Κανδήλα, Παραδείσια, Πιάνα] | α τραγάνα [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η τραγάνα [Αγία Παρασκευή, Σταγιάδες] | η καψούρα [Σταγιάδες] | τα τσιακονόια [Αγία Παρασκευή]. || Κρήτη: οι πετραδιάδες [Ανώγεια].

τραγάρης / ο βοσκός που φυλάει στέρφα και τραγιά || κτηνοτροφία - τυροκομία || Ρούμελη: ου τραγάρς [Κουμαρίτσι].

τράγια / κοντομάνικη κάπα με κατσούλα από μαλλί τράγου || φορεσιά || Πελοπόννησος: η τράγια [Δολιανά, Κανδήλα, Λεβίδι, Πιάνα, Ροεινό, Στεμνίτσα] | η τραγόκαπα [Στεμνίτσα] | η τραγοκαπότα [Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: η τράγια [Δομνίστα, Στυλίδα].

τραγιάσκα || φορεσιά || Πελοπόννησος: η τραγιάσκα [Βρέσθενα, Κανδήλα, Λαγκάδια, Λυγουριό, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα] | η ντραγιάσκα [Αλποχώρι]. || Ρούμελη: η τραγιάσκα [Δολό, Κανάλια, Σταγιάδες, Τσαμαντάς, Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: η τραγιάσκα [Σάσαλος].

τραγόμαλλο || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: το τραγόμαλλο [Αρχαία Φενεός, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Κανδήλα, Μελιγού, Πιάνα, Ροεινό]. || Ρούμελη: του τραγόμαλου [Αγία Ευθυμία, Βράχα, Γουριά, Δομνίστα, Κανάλια, Μασχολούρι, Μεσούντα, Μηλίνα, Πλατύστομο, Χουλιαράδες] | του τραόμαλου [Χρυσοβίτσα] | του τραγουμαλίσιου [Μελισσουργοί].

τραγόξιγκο || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: το τραγόξιγκο [Σκεπαστό].

τράγος / λέγεται έτσι το αρσενικό γίδι πάνω από 18 μηνών (ALE, Buck list) || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: ο τράγος [Αλποχώρι, Αρχαία Φενεός, Βεργαδαίικα, Εξωχώρι, Κανδήλα, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Φενεός] | το τραγί [Αγία Άννα, Αγρίδι, Αλποχώρι, Δολιανά, Εξωχώρι, Θαλάμες, Κανδήλα, Καστρί, Κρέστενα, Λυγουριό, Προάστιο, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός] | το τραΐ [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελληνίτσα, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Λεβίδι, Μάλη, Πιάνα, Ροεινό, Ρούτσι, Σκεπαστό] | ο τσάο [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο τράγος [Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς] | το τραΐ [Πάργα, Ωραιόκαστρο] | του τραΐ [Αγία Ευθυμία, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δράκεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μηλίνα, Πηγή, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Σταυροδρόμι, Στυλίδα, Τιθορέα, Τσαμαντάς, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | το τραγί [Άγιος Λουκάς, Θαρούνια, Τσαμαντάς] | του τραγί [Δαύλεια, Τιθορέα, Χουλιαράδες] | ου τράγους [Γέρμας, Τιθορέα] | ο τσάπος [Σταυροδρόμι] | ου τσάπους [Σταγιάδες, Χρυσή] | ου πούρτσιους [Σιάτιστα] | του πουρτσιάδ [Αγία Παρασκευή, Σιάτιστα] | του προυτσάλ [Σταγιάδες]. || Κρήτη: ο τράγος [Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Θεοδώρα, Τύλισος] | ο τράος [Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

τραγόσακο || υφαντική || Πελοπόννησος: το τραόσακο [Βρέσθενα].

τραγούδι || μουσική || Πελοπόννησος: το τραγούδι [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Εξωχώρι, Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Νεοχώρι, Πάκια, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το τραγούιδι [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: το τραγούδι [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Μέγαρα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του τραγούδ [Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μικρό Βουνό, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Τσουκαλάδες, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: το τραγούδι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

τραγουδιστής || επαγγέλματα || Πελοπόννησος: ο τραγουδιστής [Σκεπαστό]. || Κρήτη: ο τραγουδιστής [Άγιος Γεώργιος].

τραγοψάλιδο || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: το τραγοψάλιδο [Προάστιο].

τράμπα / ανταλλαγή προϊόντων || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: η τράμπα [Άγιος Δημήτριος, Καστρί, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: η τράμπα [Κανάλια, Κουμαρίτσι].

τραμπάλα || το παιχνίδι || Πελοπόννησος: η τραμπάλα [Βρέσθενα, Λυγουριό, Πιάνα] | η ντραμπάλα [Αλποχώρι] | η θραμπάλα [Λυγουριό]. || Ρούμελη: ο σαλταντρούτσος [Πάργα] | το σαλταντρούτσο [Πάργα].

τραούσες / σκεπάσματα από τραγίσιο μαλλί || υφαντική || Πελοπόννησος: οι τραούσες [Ρούτσι].

τραπεζαρία || έπιπλα - αναχρικά || Πελοπόννησος: η τραπεζαρία [Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Δολιανά, Λυγουριό, Σπαρτιά]. || Ρούμελη: η τραπιζαρία [Μεσούντα] | το αχντιβάνι [Πάργα] | η σούστα [Κιλελέρ]. || Κρήτη: η τραπεζαρία [Σιρίλι].

τραπέζι (ALE, Buck list) || έπιπλα - αναχρικά || Πελοπόννησος: το τραπέζι [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Πάκια, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το ταβλί [Κρέστενα, Μαγούλα]. || Ρούμελη: το τραπέζι [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Μέγαρα, Πάργα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του τραπέζ [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Κανάλια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Τσουκαλάδες, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα, Χρυσοβίτσα] | η τάβλα [Άγιος, Δραμεσιοί, Έλατος, Πάργα] | η μάσα [Σιάτιστα]. || Κρήτη: το τραπέζι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | τα τραπέζα [Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Σέλλες, Τύλισος].

τραπέζι / επίσημο γεύμα ή δείπνο || διασκέδαση || Πελοπόννησος: το τραπέζι [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελληνίτσα, Εξωχώρι, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Παραδείσια, Προάστιο, Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το τραπέζι [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Μέγαρα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του τραπέζ [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στυλίδα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: το τραπέζι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

τραπεζομάντιλο || υφαντική || Πελοπόννησος: το τραπεζομάντιλο [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Κανδήλα, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λυγουριό, Μαγούλα, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια] | η τραπεζομαντίλα [Βαλύρα, Λεβίδι, Μυγδαλιά, Ρούτσι] | το τραπεζόπανο [Βρέσθενα] | το τραπεζομάντελο [Στεμνίτσα] | η μεσάλα [Αλποχώρι, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Μαγούλα, Μάλη, Σκεπαστό] | το μεσάλι [Βρέσθενα, Κέρτεζη, Κρέστενα, Πάκια, Πέρα Μέλανα] | το τραπεζομάγκιλε [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | το μισάλι [Πέρα Μέλανα] | α μισά [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: το τραπεζομάντιλο [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Μέγαρα, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς] | του τραπιζουμάντλου [Αγιά, Γραμματικού, Γουριά, Δαύλεια, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μηλίνα, Πρέβεζα, Στυλίδα, Τιθορέα] | του τραπιζουμάντιλου [Δράκεια, Δραμεσιοί, Μελισσουργοί, Φαρκαδόνα] | του τραπιζμάντλου [Άγιος, Αμφίκλεια] | ου τράπιζους [Σιάτιστα] | το μεσάλι [Πάργα] | του μισάλ [Αμφίκλεια, Γουριά, Γραμματικού, Έλατος, Κανάλια, Κουμαρίτσι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Ραψάνη, Τιθορέα, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | του μσαλ [Πρέβεζα]. || Κρήτη: το τραπεζομάντιλο [Ανώγεια, Βουλγάρω, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

τραπέζωμα || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: το τραπέζωμα [Κανδήλα]. || Ρούμελη: του τραπέζουμα [Μακρινή, Μασχολούρι].

τράπουλα || το παιχνίδι || Πελοπόννησος: η τράπουλα [Καλούσι]. || Ρούμελη: η τράπλα [Χρυσοβίτσα].

τρασιτερό / με πολλά χωρίσματα για τη μεταφορά φαγητού στο χωράφι || έπιπλα - αναχρικά || Πελοπόννησος: το τρασιτερό [Στεμνίτσα].

τράτα / το κωνικό δίχτυ και το καΐκι που το χρησιμοποιεί || ψάρεμα || Ρούμελη: η τράτα [Πρέβεζα, Στυλίδα]. || Κρήτη: η τράτα [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα].

τραχανάς || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: ο τραχανάς [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Θαλάμες, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πηγαδάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια] | ο ντραχανάς [Αλποχώρι] | ο τραχανούτσος [Προάστιο] | ο τραχανά [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο τραχανάς [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Θαρούνια, Μέγαρα, Πάργα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Ωραιόκαστρο] | ου τραχανάς [Αγία Παρασκευή, Άγιος, Αμφίκλεια, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δραμεσιοί, Έλατος, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Στροφυλιά, Τιθορέα, Τσαμαντάς, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | ι τραχανάς [Αγιά, Δράκεια, Κανάλια, Μηλίνα, Μικρό Βουνό]. || Κρήτη: ο χόντρος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μάρθα].

τραχανόγαλο / τραχανάς βρασμένος με γάλα || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Ρούμελη: του τραχανόγαλου [Δραμεσιοί].

τραχανοζούμι || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: το τραχανοζούμι [Βρέσθενα]. || Κρήτη: το χοντροζούμι [Μιαμού].

τραχανόπιτα || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: η τραχανόπιτα [Καρυά, Λυγουριό, Ροεινό] | η ντραχανόπιτα [Αλποχώρι]. || Ρούμελη: η τραχανόπτα [Αγία Παρασκευή, Γέρμας, Μακρινή, Μεσούντα, Σιάτιστα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | η τραχανόπιτα [Μασχολούρι] | του τραχανόψουμου [Κανάλια] | του τραχανουψώμ [Κανάλια] | η μπρικόπτα [Γουριά].

τραχάς / μεγάλο καμπυλωτό μαχαίρι για κλάδεμα || γεωργία || Κρήτη: το σαρακομάχαιρο [Κελλάρια].

τραχηλιά / σε φορεσιά || φορεσιά || Πελοπόννησος: η τραχηλιά [Αλποχώρι, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λυγουριό, Μαγούλα, Μυγδαλιά, Παραδείσια, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Φενεός] | η σαλιέρα [Προάστιο] | α τραχηλιά [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η τραχηλιά [Δολό, Τσαμαντάς] | η τραχηλέα [Μέγαρα] | η τραχλιά [Δομνίστα, Κανάλια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Μακρινή, Μασχολούρι, Μηλίνα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες] | η τραχουλιά [Ωραιόκαστρο].

τρέλα || αρρώστιες || Πελοπόννησος: η τρέλα [Άγιος Δημήτριος, Κανδήλα, Τρόπαια] | η ζούρλια [Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Μελιγού] | η ζουρλαμάρα [Λαγκάδια] | η μουρλαμάρα [Λαγκάδια] | α ζούρλια [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το βουρλικό [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | ο βουρλισμό [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | α παλαβουμάρα [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | α παλαβουμάγρα [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η τρέλα [Γραμματικού, Πηγή] | η τριλαμάρα [Γέρμας] | η ζουρλαμάρα [Γέρμας] | η ζούρλια [Πάργα] | η παλαβουμάρα [Γέρμας, Κανάλια] | η μουρλαμάρα [Κανάλια] | η μουρλαμάδα [Στροφυλιά] | η λωλαμάρα [Πάργα] | του σάλιμα [Χρυσή] | η σαλαμάρα [Έλατος]. || Κρήτη: η τρέλα [Θεοδώρα, Κελλάρια] | η κουζουλάγρα [Παλαιοχώρα] | η κουζουλάδα [Παλαιοχώρα].

τρεμούλα || κίνηση || Πελοπόννησος: η τρεμούλα [Παραδείσια]. || Ρούμελη: η τριμούρα [Γέρμας, Έλατος] | το αραρικό [αραρικό]. || Κρήτη: η τρεμούλα [Σέλλες].

τρεντές / πλατιά δαντέλα || φορεσιά || Πελοπόννησος: ο τρεντές [Αρχαία Φενεός, Λαγκάδια] | ο ατρεντές [Αλποχώρι]. || Ρούμελη: ου ατραντές [Άγιος, Γουριά, Πρέβεζα] | ου τραντές [Μακρολίβαδο]. || Κρήτη: οι ατραντέδες [Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

τρέσα || φορεσιά || Ρούμελη: η τρέσα [Μικρό Βουνό].

τρεχάλα / τρέξιμο || κίνηση || Πελοπόννησος: η τρεχάλα [Λυγουριό, Μυγδαλιά, Προάστιο] | το τρέξιμο [Αγρίδι, Βρέσθενα, Ελάτη, Νεοχώρι, Προάστιο] | η πηλάλα [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Ελληνίτσα, Εξωχώρι, Κρέστενα, Μυγδαλιά, Παραδείσια, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Σκεπαστό] | το πηλάλημα [Βρέσθενα] | η πουλάλα [Κανδήλα] | το πηλαλητό [Κρέστενα] | το δράνημα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | ο τσαχιμό [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | το τσάχιμο [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α τσάχιμα [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η τριχάλα [Σιάτιστα] | του τρέξιμου [Κανάλια] | του τρέξμου [Γέρμας, Πρέβεζα] | το τρεχούσι [Μέγαρα] | το πηλάλημα [Πάργα] | η πηλάλα [Πάργα] | του πχιάλμα [Γέρμας] | του κουσί [Γουριά] | του κουσό [Σταγιάδες] | του κόσιαμα [Κανάλια] | ου κουσός [Έλατος, Σταγιάδες] | ου κουσιός [Σιάτιστα] | η βάβουλα [Μέγαρα] | το μουστρισίδι [Μέγαρα] | το παραπολυτό [Μέγαρα] | το παραπολυσίδι [Μέγαρα] | ου πιαλτός [Σιάτιστα] | η κουσή [Χρυσή]. || Κρήτη: το τρέξιμο [Σιρίλι] | το γλάκι [Ανώγεια, Θεοδώρα].

τριαντάρης || αταξινόμητα || Κρήτη: ο τριαντάρης [Άγιος Γεώργιος].

τριανταριά || αταξινόμητα || Ρούμελη: η τριανταριά [Κουμαρίτσι].

τριανταφυλλιά / φυτά του γένους Rosa || χλωρίδα || Πελοπόννησος: η τριανταφυλλιά [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Βεργαδαίικα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Κρέστενα, Στεμνίτσα] | α τζανταφυλία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η τριανταφλιά [Δομνίστα, Μακρινή] | η τρανταφλιά [Αγιά, Γέρμας, Δαύλεια, Δράκεια, Μηλίνα]. || Κρήτη: η ροδιά [Σάσαλος] | η ροδαρά [Ανατολή, Βραχάσι, Μιαμού, Τύλισος] | η ροδαρέ [Αποδούλου] | η αροδαρά [Άγιος Γεώργιος] | η ροδέ [Εμπρόσνερος] | η ροδαριά [Ανώγεια].

τριαντάφυλλο / λουλούδι (Buck list) || φυτολογικά || Πελοπόννησος: το τριαντάφυλλο [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Κανδήλα, Λεχαινά, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τσέρια] | το τζαντάφυλε [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το τριαντάφυλλο [Άγιος Λουκάς, Πηγή] | το τραντάφυλο [Άγιος Λουκάς, Θαρούνια] | του τραντάφλου [Άγιος, Γέρμας, Κανάλια, Σιάτιστα, Τιθορέα] | του τραντάφυλου [Αγία Παρασκευή, Άγιος] | του τριαντάφλου [Αμφίκλεια, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Πρέβεζα, Στυλίδα, Χρυσοβίτσα] | του τριαντάφυλου [Πρέβεζα] | του τριαντόφλου [Χουλιαράδες]. || Κρήτη: το τριαντάφυλλο [Σάσαλος, Σέλλες] | το ρόδο [Βραχάσι, Σέλλες, Τύλισος].

τριανταφυλλόξιδο || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: το τριανταφυλλόξιδο [Βρέσθενα].

τριβιά / για το τρίψιμο του σταριού || γεωργία || Πελοπόννησος: η τριβιά [Άγιος Δημήτριος].

τριβίδι / ψωμί σε σχήμα μπαγκέτας || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Κρήτη: το τριβίδι [Ανώγεια].

τριβόλια / αγκαθωτά ζιζάνια || φυτολογικά || Ρούμελη: τα τριβόλια [Άγιος Λουκάς, Θαρούνια, Λιλαία].

τρίβολος / το φυτό Tribulus terrestris || χλωρίδα || Κρήτη: ο αντρίβολος [Άγιος Γεώργιος].

τριγυρίστρα / φλεγμονή στο νύχι || αρρώστιες || Πελοπόννησος: η τρογυρίστρα [Σκεπαστό] | η μεθύστρα [Σκεπαστό]. || Κρήτη: μεθύστρα [Θεοδώρα].

τριγωνάκι / για κάλαντα || σύνεργα-υλικά || Πελοπόννησος: το τριγωνάκι [Ρούτσι].

τρίγωνο || χώρος-σχήματα || Κρήτη: το τρίγωνο [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα].

τριζόνι / ή γρύλος, το έντομο Acheta domesticus || πανίδα || Πελοπόννησος: το τριζόνι [Δολιανά, Δροσοπηγή]. || Ρούμελη: του τριζόν [Γραμματικού] | του τριτσόν [Κουμαρίτσι] | του τσιρουπούλ [Σιάτιστα] | του κιρκίρ [Δραμεσιοί] | ου θιρστής [Έλατος].

τρικέρι / λαμπάδα στο μπόι του νεκρού, κομμένη στα τρία, που καίγεται στην εκκλησία την ώρα που ψέλνει ο παπάς || ο θάνατος || Ρούμελη: το τρικέρι [Τσαμαντάς].

τρίκλισμα || κίνηση || Πελοπόννησος: το τρέκλισμα [Λαγκάδια].

τρικόκι || καρποί || Πελοπόννησος: το τρικόκι [Άγιος Δημήτριος].

τρικοκκιά / ο θάμνος Crataegus monogyna || χλωρίδα || Πελοπόννησος: η τρικοκκιά [Άγιος Δημήτριος, Λεχαινά, Σκεπαστό, Σπαρτιά] | η μουρτζιά [Αμπελιώνα, Δολιανά, Λαγκάδια, Ρούτσι]. || Ρούμελη: η τροκουκιά [Πηγή] | η γλογκιά [Τσαμαντάς].

τρικούλι / ξύλινο σύνεργο σαν το δικράνι, αλλά με τρία δόντια - για το αλώνισμα || γεωργία || Ρούμελη: το τρικούλι [Δελβινάκι, Δολό, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο]. || Κρήτη: το θρινάκι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | το θιρνάκι [Σέλλες].

τρίμερα / μνημόσυνο || ο θάνατος || Ρούμελη: τα τρίμερα [Άγιος, Άγιος Λουκάς, Θαρούνια] | το τρίμερο [Δελβινάκι]. || Κρήτη: τα τρίμερα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Κελλάρια, Μάρθα, Σέλλες].

τρίμερο / από την Καθαρή Δευτέρα έκαναν τριήμερη αυστηρή νηστεία (ούτε λάδι) || θρησκεία || Κρήτη: το τρίμερο [Άγιος Γεώργιος].

τρίμηνα / μνημόσυνο || ο θάνατος || Ρούμελη: τα τρίμηνα [Δελβινάκι, Τσαμαντάς]. || Κρήτη: τα τρίμηνα [Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | τα τριμήνια [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες] | η τριμηνιά [Ανώγεια].

τρίμματα || χώρος-σχήματα || Πελοπόννησος: τα τρίμματα [Καστρί, Λεβίδι, Στεμνίτσα, Τρόπαια] | τα τσίματα [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: τα τρίμματα [Γέρμας, Έλατος, Κανάλια, Σταγιάδες, Στυλίδα, Τσαμαντάς, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | τα ντριμούδια [Μέγαρα].

τρίξιμο || ήχοι || Πελοπόννησος: το τρίξιμο [Αλποχώρι, Κανδήλα]. || Ρούμελη: του κρίτσμα [Έλατος, Σιάτιστα].

τρίπατο || οικοδομή - σπίτι - αυλή || Ρούμελη: το τρίπατο [Δολό].

τρίποδο || έπιπλα - αναχρικά || Πελοπόννησος: το τρίποδο [Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Καρυά, Κάτω Λουσοί, Λαγκάδια, Μελιγού] | το στρίποδο [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Δολιανά, Καλούσι, Κρέστενα, Μυγδαλιά, Παραδείσια, Στεμνίτσα] | το τζίποδε [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: το τρίποδο [Τσαμαντάς] | του τρίπουδου [Γραμματικού, Κουμαρίτσι] | το στριπόδι [Μέγαρα] | του στρίπουδου [Άγιος, Δράκεια, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι, Μηλίνα, Πλατύστομο] | του στρίμπουδου [Αγία Ευθυμία]. || Κρήτη: το τρίποδο [Μιαμού, Παλαιοχώρα] | το στρίποδο [Βώροι, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

τρίστρατο || ο οικισμός || Πελοπόννησος: το τρίστρατο [Κρέστενα, Προάστιο, Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: το τρίστρατο [Πάργα] | του τρίστρατου [Αγία Ευθυμία, Πρέβεζα]. || Κρήτη: το τρίστρατο [Σάσαλος].

τριτέρι / αρνί ή γίδι 3 χρονών || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: το τριτέρι [Τρόπαια] | το τριτάρι [Λεβίδι]. || Ρούμελη: το τριτάρι [Θαρούνια].

Τρίτη (ALE, Buck list) || χρόνος || Πελοπόννησος: η Τρίτη [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Ελάτη, Ελληνίτσα, Κανδήλα, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λυγουριό, Μάλη, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πάκια, Πιάνα, Ροεινό, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια] | α Τσίτα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η Τρίτη [Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Μέγαρα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | η Τρίτ [Αγιά, Αγία Παρασκευή, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Γραμματικού, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Έλατος, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μεσούντα, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Ραψάνη, Στυλίδα, Τιθορέα, Τσουκαλάδες, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | η Τριτς [Σιάτιστα]. || Κρήτη: η Τρίτη [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

τριφτάδες / είδος ζυμαρικού || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: οι τριφτάδες [Άγιος Δημήτριος, Βρέσθενα, Γυμνό, Ελάτη, Κανδήλα, Λεβίδι, Λυγουριό, Μελιγού, Ροεινό, Σκεπαστό] | οι τριφτίδες [Αγρίδι] | οι τριφτιάδες [Αλποχώρι, Καρυά, Κρέστενα, Λαγκάδια, Μαγούλα, Μυγδαλιά, Σαρακίνι, Στεμνίτσα, Τρόπαια] | οι τριφκιάδες [Αλποχώρι] | τα τριφτάδια [Αρχαία Φενεός, Κάτω Λουσοί, Πιάνα, Ρούτσι] | οι στριφτάδες [Δολιανά] | οι ντρούμιζες [Ελάτη, Τρόπαια] | οι ντρουμούζες [Κρέστενα] | οι μπιρμπιλιόνες [Ελάτη, Καρυά] | οι κορκοσούρες [Ελάτη] | οι ζυμαρίθρες [Κρέστενα]. || Ρούμελη: οι τριφτάδις [Κουμαρίτσι, Μακρινή].

τρίφτης || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: ο τρίφτης [Αγρίδι, Βεργαδαίικα, Ελληνίτσα, Ροεινό, Στεμνίτσα] | ο τσίφτα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ου τρίφτς [Αμφίκλεια, Γέρμας, Δαύλεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Μελισσουργοί, Τιθορέα, Χουλιαράδες].

τριφτομανάδες / χονρές τριφτάδες || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: οι τριφτομανάδες [Σκεπαστό].

τριφύλλι / φυτά που ανήκουν στα γένη Trifolium και Medicago (ALE) || χλωρίδα || Πελοπόννησος: το τριφύλλι [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βρέσθενα, Δροσοπηγή, Κανδήλα, Κρέστενα, Λεβίδι, Λυγουριό, Ρούτσι, Σκεπαστό, Φενεός] | το τρουφύλλι [Προάστιο] | το τζιφύλι [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το τριφύλλι [Δελβινάκι, Πηγή] | του τριφύλ [Αμφίκλεια, Γέρμας, Γραμματικού, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Έλατος, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι, Μεσούντα, Μικρό Βουνό, Μηλίνα, Πλατύστομο, Σιάτιστα, Στυλίδα, Τιθορέα, Χρυσοβίτσα] | η γιόντζα [Γέρμας] | του γιντζέ [Αγία Παρασκευή]. || Κρήτη: το τριφύλλι [Λαμπιώτες].

τρίχα (Buck list) || το σώμα (ανθρώπου-ζώων) || Πελοπόννησος: η τρίχα [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βρέσθενα, Δολιανά, Εξωχώρι, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Μάλη, Μυγδαλιά, Πάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός] | α τσίχα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η τρίχα [Αγιά, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Θαρούνια, Κανάλια, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Πηγή, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Τσαμαντάς, Χρυσοβίτσα] | η θρίχα [Δελβινάκι]. || Κρήτη: η τρίχα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

τριχέοι / ψάρια ποταμίσια || πανίδα || Πελοπόννησος: οι τριχέοι [Άγιος Δημήτριος].

τριχιά / χοντρό μάλλινο σκοινί || σύνεργα-υλικά || Πελοπόννησος: η τριχιά [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Καρυά, Καστρί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λυγουριό, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Πάκια, Παραδείσια, Πιάνα, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Φενεός] | α τζιχία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η τριχιά [Αγιά, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Δαύλεια, Δελβινάκι, Δραμεσιοί, Θαρούνια, Κανάλια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Σταυροδρόμι, Τιθορέα, Τσαμαντάς, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα, Ωραιόκαστρο] | η αργανέλα [Μελισσουργοί].

τριχοφάς / τριχοφάγος || αρρώστιες || Κρήτη: ο τριχοφάς [Θεοδώρα].

τρίχρονα/ μνημόσυνο || ο θάνατος || Ρούμελη: τα τρίχρουνα [Μεσούντα].

τριψιάνα / παπάρα || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: η τριψιάνα [Βρέσθενα, Λαγκάδια, Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: η παπάρα [Γέρμας, Έλατος, Κανάλια] | η τριψάνα [Κανάλια] | η τρίψα [Μελισσουργοί].

τρίψιμο || κίνηση || Πελοπόννησος: το τρίψιμο [Παραδείσια]. || Ρούμελη: του τρίψιμου [Αγιά] | του τρίψμου [Γέρμας, Λιλαία, Ραψάνη, Τιθορέα].

τροκάνια / κουδούνια για κριάρια || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: τα τροκάνια [Αγρίδι, Αμπελιώνα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Κανδήλα, Κέρτεζη, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λυγουριό, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Πιάνα, Ροεινό, Ρούτσι, Στεμνίτσα, Τρόπαια] | τα τροκάκια [Αλποχώρι, Κρέστενα, Σαρακίνι] | τα τρουγκάνια [Θαλάμες, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | τα χοντροτρόκανα [Τρόπαια] | τα χοντροκούδουνα [Σκεπαστό] | τα τρουγκάρια [Τσέρια] | τα τρουκάνια [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: τα τροκάνια [Θαρούνια, Μέγαρα, Σταυροδρόμι] | τα τρουκάνια [Αμφίκλεια, Σταγιάδες] | τα τρκάλια [Κιλελέρ].

τρομάρα (Buck list) || συναισθήματα || Πελοπόννησος: η τρομάρα [Λαγκάδια, Λεβίδι, Παραδείσια, Ρούτσι, Σκεπαστό, Τσέρια] | ο τρόμος [Καστρί, Κέρτεζη, Κρέστενα] | α τρομάρα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α τρεμαούρα [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | το σύφοβο [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η τρομάρα [Μέγαρα, Πάργα] | η τρουμάρα [Γέρμας] | ου τρόμους [Γέρμας] | ου παραλαγμός [Γέρμας] | του σκιάξμου [Γέρμας] | η μερμερία [Μέγαρα] | το ιμπρέτι [Πάργα] | η φριξ [Έλατος, Σταγιάδες, Χρυσή]. || Κρήτη: η τρομάρα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Μάρθα, Σέλλες].

τρόμπα || σύνεργα-υλικά || Πελοπόννησος: η τρόμπα [Παραδείσια]. || Ρούμελη: η τρόμπα [Πάργα].

τροπάρι / τροπάριο || θρησκεία || Ρούμελη: του τρουπάρ [Άγιος Νικόλαος, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Καρίτσα]. || Κρήτη: το τροπάρι [Κελλάρια, Σάσαλος].

τρόπος (Buck list) || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: ο τρόπος [Αμπελιώνα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Ελάτη, Κανδήλα, Καρυά, Κρέστενα, Λεβίδι, Ροζενά] | ο τρόπο [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο τρόπος [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Τσαμαντάς] | ου τρόπους [Αγία Ευθυμία, Άγιος, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | τρόπους [Ραψάνη] | ι τρόπους [Μηλίνα] | ου τσαρές [Έλατος]. || Κρήτη: ο τρόπος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | ο μόδος [Σάσαλος].

τρούλος || οικοδομή - σπίτι - αυλή || Πελοπόννησος: ο τρούλος [Άγιος Δημήτριος, Μυγδαλιά]. || Ρούμελη: ο γκουμπές [Πάργα, Σιάτιστα, Ωραιόκαστρο] | ο κουμπές [Πάργα]. || Κρήτη: το τρουλί [Παλαιοχώρα].

τρούμπες / ρολά πανιού || υφαντική || Πελοπόννησος: οι τρούμπες [Βρέσθενα, Κάτω Λουσοί, Λαγκάδια, Ρούτσι] | οι τρούπες [Μαγούλα].

τρουμπέτα || μουσική || Ρούμελη: η τρουμπέτα [Έλατος, Κουμαρίτσι].

τρουμπούκι / η ρόκα καλαμποκιού που έχει πάνω τον καρπό || γεωργία || Πελοπόννησος: το τρουμπούκι [Άγιος Δημήτριος, Λαγκάδια, Μυγδαλιά] | το ντρουμπούκι [Αλποχώρι, Λαγκάδια] | η κούκλα [Αμπελιώνα, Προάστιο] | το καρούμπαλο [Λεβίδι] | το κότσαλο [Σκεπαστό] | το λουμπούκι [Βρέσθενα] | το λουμπούσι [Αμπελιώνα] | το λουμπούτσι [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: του ρούμπαλου [Αμφίκλεια] | η ρόκα [Έλατος, Κανάλια, Μεσούντα, Πηγή, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Χουλιαράδες] | ρουκιά [Μεσούντα] | τα ρουκιά [Μελισσουργοί] | η κούκλα [Γέρμας] | του σιόχαλου [Γέρμας] | το κόρτσαλο [Πάργα] | το κρότσαλο [Πάργα] | του κότσιαλου [Κανάλια] | το τσιόκαλο [Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | το τσόκαλου [Δραμεσιοί] | του κούτσαλου [Γουριά] | η καλαμπόκα [Γουριά] | του καρπούζ [Γουριά, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή]. || Κρήτη: το ξενικόσταρο [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Τύλισος] | το ξενικό [Μιαμού] | η κεχροκεφαλή [Ανατολή] | ο πάβλος [Εμπρόσνερος, Σάσαλος].

τρουμπούκι / κορμός δίχως κλαδιά || φυτολογικά || Πελοπόννησος: το τρουμπούκι [Βρέσθενα].

τροφή (Buck list) || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: η τροφή [Άγιος Δημήτριος, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Θαλάμες, Καλούσι, Λυγουριό, Νεοχώρι, Ρούτσι, Φενεός] | α θροφή [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η τροφή [Μέγαρα, Τσαμαντάς] | η τρουφή [Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά, Δράκεια, Δραμεσιοί, Κουμαρίτσι, Μακρινή, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Φαρκαδόνα, Χρυσοβίτσα] | η θροφή [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Πάργα] | η θρουφή [Γέρμας, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Χουλιαράδες] | το γεμεκλίκι [Πάργα]. || Κρήτη: η τροφή [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια] | η θροφή [Βραχάσι, Θεοδώρα, Σιρίλι, Τύλισος].

τροχάλι / χοντρό χαλίκι || η φύση || Πελοπόννησος: το τροχάλι [Λαγκάδια].

τροχός / για τρόχισμα || σύνεργα-υλικά || Πελοπόννησος: ο τροχός [Άγιος Δημήτριος]. || Ρούμελη: ου τρουχός [Γέρμας].

τρυγητάδες || αμπελουργία || Πελοπόννησος: οι τρυγητάδες [Κανδήλα]. || Κρήτη: οι τρυγητάδες [Ανατολή] | ο τρυγητής [Τύλισος].

τρυγητός / τρύγος μελιού || μελισσοκομία || Ρούμελη: ο τρυγητός [Σταυροδρόμι].

τρυγοκόφινο || αμπελουργία || Πελοπόννησος: το τρυγοκόφινο [Αγία Άννα, Αλποχώρι] | το τζιγικό [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το τζινικό [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: του τρυγουκόφνου [Μακρινή].

τρυγολόγος / μαχαίρι για το κόψιμο των σταφυλιών || αμπελουργία || Ρούμελη: τρυγουλόγους [Ραψάνη] | του τρυουμάχιρου [Μηλίνα] | τα τρυγουλόια [Άγιος].

τρυγόνι / το πουλί Streptopelia turtur || πανίδα || Πελοπόννησος: το τρυγόνι [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Θαλάμες, Κανδήλα, Καστρί, Κρέστενα, Λυγουριό, Προάστιο, Ρούτσι, Σκεπαστό] | η τρυγόνα [Κρέστενα] | το τζυγόνι [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το τρυγόνι [Ωραιόκαστρο] | η τρυγόνα [Γουριά, Κουμαρίτσι, Μακρινή, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Φαρκαδόνα] | του τρυγόν [Αμφίκλεια, Γουριά, Γραμματικού, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μασχολούρι, Μεσούντα, Ραψάνη, Τιθορέα, Φαρκαδόνα] | η τούρα [Τσαμαντάς] | η τουρτούρα [Δραμεσιοί, Έλατος, Πηγή, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Χρυσή]. || Κρήτη: το τρυγόνι [Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα].

τρύγος || αμπελουργία || Πελοπόννησος: ο τρύγος [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δροσοπηγή, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Κρέστενα, Λυγουριό, Μαγούλα, Μελιγού, Μυγδαλιά, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Πιάνα, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα] | ο τρυγητός [Δολιανά] | ο αμπελότρυγος [Αλποχώρι] | ο τσύγο [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το τσύγημα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο τρύγος [Δελβινάκι, Μέγαρα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς] | ου τρύγους [Αγία Παρασκευή, Άγιος, Αμφίκλεια, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Έλατος, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Ραψάνη, Σιάτιστα, Τιθορέα, Φαρκαδόνα, Χρυσοβίτσα] | ι τρύγους [Κανάλια, Μηλίνα] | ο τρυγητός [Σιάτιστα, Τσαμαντάς] | ου τρυγτός [Ραψάνη, Τιθορέα] | του τρύγμα [Γέρμας, Έλατος] | το τρύγισμα [Θαρούνια]. || Κρήτη: ο τρύγος [Άγιος Βασίλειος, Παλαιοχώρα] | το τρύγος (sic) [Ανατολή, Ανώγεια, Βώροι, Λαμπιώτες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο τρυγητός [Άγιος Βασίλειος].

τρύπα (Buck list) || χώρος-σχήματα || Πελοπόννησος: η τρύπα [Ελάτη, Λεχαινά, Μαγούλα] | η τρούπα [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελληνίτσα, Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λυγουριό, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Παραδείσια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός] | α κραΐα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η τρύπα [Αγία Παρασκευή, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δελβινάκι, Δράκεια, Δραμεσιοί, Κανάλια, Καρίτσα, Κουμαρίτσι, Μακρινή, Μασχολούρι, Μέγαρα, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Πάργα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Τσαμαντάς, Τσουκαλάδες, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα, Ωραιόκαστρο] | η τρούπα [Αγία Ευθυμία, Δελβινάκι, Θαρούνια, Λιλαία, Μακρινή, Ραψάνη, Τιθορέα] | η στρυπ [Αμφίκλεια] | η βίνα [Μέγαρα] | η χαρβάλα [Γέρμας]. || Κρήτη: η τρύπα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η τρυπιά [Άγιος Γεώργιος].

τρυπάνι (Buck list) || σύνεργα-υλικά || Πελοπόννησος: το τρυπάνι [Κανδήλα, Σκεπαστό] | το τριβέλι [Προάστιο] | το τριβέλι [Πέρα Μέλανα] | το τζιβέλι [Πέρα Μέλανα] | το αρίδι [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το αζίδι [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α αζίδα [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η αρίδα [Δραμεσιοί, Κουμαρίτσι, Πάργα, Σταγιάδες] | ματικάπι [Πάργα] | του ματκάπ [Σιάτιστα]. || Κρήτη: το αρίδι [Άγιος Βασίλειος, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

τρυπητήρι || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: το τρυπητήρι [Κανδήλα] | το τρουπητήρι [Ροεινό]. || Ρούμελη: του τρυπτήρ [Πρέβεζα, Χρυσοβίτσα].

τρυπογάζι / κέντημα || χλωρίδα || Πελοπόννησος: το τρυπογάζι [Μυγδαλιά].

τρυποπέρασμα || δοξασίες || Πελοπόννησος: το τρυποπέρασμα [Κάτω Λουσοί].

τρυποφράχτης / το πουλί Troglodytes troglodytes || πανίδα || Πελοπόννησος: ο τρουποφράχτης [Δροσοπηγή] | οι τρουποκλάρηδες [Βρέσθενα]. || Ρούμελη: ι τρυποφράχτς [Κανάλια] | ου τρυπουσάκους [Έλατος] | το καρυδάτσι [Μέγαρα].

τρυφεροφεγγαριά / καινούριο φεγγαρι || η φύση || Πελοπόννησος: η τρυφεροφεγγαριά [Κέρτεζη].

τρύφος / το πηγμένο τυρί πριν μπει στην τσαντίλα || κτηνοτροφία - τυροκομία || Ρούμελη: ο τρύφος [Θαρούνια].

τσάγαλο / το πράσινο χλωρό αμύγδαλο || καρποί || Ρούμελη: του τσάγαλου [Ραψάνη]. || Κρήτη: τα αθάλια [Σέλλες].

τσαγκάρα / η προβατίνα που χάνει το αρνί της || κτηνοτροφία - τυροκομία || Ρούμελη: η τσαγκάρα [Σταυροδρόμι].

τσαγκαρικά / τα σύνεργα του τσαγκάρη-παπουτσή || κτηνοτροφία - τυροκομία || Κρήτη: τα τζαγκαρικά [Τύλισος].

τσαγκαροβελόνα || σύνεργα-υλικά || Πελοπόννησος: η τσαγκαροβελόνα [Βρέσθενα]. || Ρούμελη: η τσαγκαρουβιλόνα [Δραμεσιοί, Χουλιαράδες] | του τσαρχουβέλουνου [Καρίτσα].

τσαγκαροσούβλι || σύνεργα-υλικά || Πελοπόννησος: το τσαγκαροσούφλι [Βρέσθενα]. || Ρούμελη: του τσαγκαρουσούφλ [Δραμεσιοί, Κουμαρίτσι, Χουλιαράδες] | του τσαγκαρσούλ [Σιάτιστα, Χρυσή] | του τσαγκρισούλ [Σταγιάδες] | του τσαγκρασούλ [Έλατος] | το πατοτικό [Πάργα].

τσαγκλί / κύπελο || έπιπλα - αναχρικά || Πελοπόννησος: το τσαγκλί [Προάστιο].

τσάι || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: το τσάι [Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Κανδήλα, Κρέστενα, Μελιγού, Στεμνίτσα, Τσέρια, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το τσάι [Άγιος Λουκάς, Μέγαρα, Πηγή, Σταυροδρόμι] | του τσάι [Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά, Δραμεσιοί, Λιλαία, Μακρινή, Μελισσουργοί, Πρέβεζα, Στροφυλιά, Τιθορέα, Χρυσοβίτσα] | του τσιάι [Κανάλια, Ραψάνη]. || Κρήτη: το τσάι [Ανώγεια, Μιαμού].

τσάι (του βουνού) / φυτά του γένους Sideritis || χλωρίδα || Ρούμελη: το τσάι [Μηλίνα, Τσαμαντάς] | του τσάι [Κουμαρίτσι, Μεσούντα) | του τσιάι [Σιάτιστα]. || Κρήτη: το τσαγόχορτο [Άγιος Γεώργιος].

τσακάλι / το θηλαστικό Canis aureus || πανίδα || Πελοπόννησος: το τσακάλι [Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Δολιανά, Θαλάμες, Καστρί, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το τσιακάλι [Κανδήλα, Λαγκάδια, Τρόπαια] | ο τσιάκαλος [Λαγκάδια]. || Ρούμελη: του τσακάλ [Βράχα, Γουριά, Κουμαρίτσι, Μεσούντα, Μηλίνα, Σιάτιστα, Τιθορέα] | του τσιακάλ [Λιλαία] | ο τσιάκαλος [Τσαμαντάς].

τσάκια / από μαλλί πρόβατου, έβαζαν μέσα το σπόρο όταν έσπερναν || γεωργία || Ρούμελη: τα τσάκια [Δραμεσιοί].

τσακίδια || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: τα τσακίδια [Βρέσθενα]. || Ρούμελη: τα τσακίδια [Κανάλια].

τσάκισμα || αταξινόμητα || Ρούμελη: του τσάγκσμα [Έλατος, Σιάτιστα, Σταγιάδες] | ου τσαγκσμός [Έλατος] | ου τσάκους [Χρυσοβίτσα].

τσακίσματα / κουνήματα στο χορό || διασκέδαση || Πελοπόννησος: τα τσακίσματα [Σκεπαστό].

τσακμάκι || σύνεργα-υλικά || Πελοπόννησος: το τσακμάκι [Άγιος Δημήτριος, Δολιανά] | το τσακουμάκι [Λαγκάδια, Τσέρια] | ο πριόβολος [Βεργαδαίικα] | το τσακουμάτσι [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: το τσακμάκι [Ωραιόκαστρο] | το τσακουμάκι [Μέγαρα] | του τσακμάκ [Έλατος, Χρυσοβίτσα] | του τσιακμάκ [Φαρκαδόνα] | ου πριόβουλους [Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | ι πριόβουλους [Κανάλια].

τσακμακόπετρα || η φύση || Πελοπόννησος: η τσιακουμακόπετρα [Βεργαδαίικα] | το στουρνάρι [Αμπελιώνα, Σκεπαστό] | ο καρόπετσε [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η τσακμακόπιτρα [Γουριά, Έλατος] | η τσιακμακόπιτρα [Σιάτιστα] | το στερνάρι [Ωραιόκαστρο] | του στουρνάρ [Μηλίνα, Σταγιάδες, Χουλιαράδες].

τσακτσίρα / άσπρο υφαντό παντελόνι με στενά μπατζάκια || φορεσιά || Ρούμελη: η τσακτσίρα [Μελισσουργοί, Μεσούντα].

τσακωμός || βία || Πελοπόννησος: ο τσακωμός [Βαλύρα]. || Ρούμελη: του τσάκουμα [Γέρμας]. || Κρήτη: ο τσακωμός [Σιρίλι].

τσαλακόπα / μικρό τσεκούρι || σύνεργα-υλικά || Ρούμελη: η τσαλακόπα [Δελβινάκι, Δολό].

τσαλαπετεινός / το πουλί Upupa epops || πανίδα || Πελοπόννησος: ο τσαλαπετεινός [Δροσοπηγή] | ο φραγκοκόκορας [Άγιος Δημήτριος] | ο αγριοκόκορας [Προάστιο, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: ου τσαλαπιτνός [Γραμματικού, Μεσούντα, Τιθορέα] | του αγριουπιτίναρου [Τιθορέα] | η παμζάρα [Κανάλια] | η μουμζέλα [Γουριά]. || Κρήτη: ο κουκλοπετεινός [Μιαμού, Παλαιοχώρα].

τσαλαφούτι / άσπρο κρεμώδες τυρί || κτηνοτροφία - τυροκομία || Ρούμελη: του τσαλαφούτ [Μεσούντα, Πρέβεζα, Τσουκαλάδες] | του βραστόγαλου [Πρέβεζα].

τσαλιμάκια / στο χορό || διασκέδαση || Πελοπόννησος: τα τσαλιμάκια [Λαγκάδια, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: τα τσαλιμάκια [Πάργα] | τα τσικλιμάκια [Κανάλια] | το τσιαλούμι [Μέγαρα] | τα τσιαλίμια [Αμφίκλεια]. || Κρήτη: τα ταλίμια [Βρύσες].

τσάλμα / η ρόκα του καλαμποκιού χωρίς τον καρπό || γεωργία || Ρούμελη: το τσάλμα [Πάργα] | του τσόκαλου [Χρυσή] | του ρουμπουσίτ [Έλατος] | του κουκλί [Σταγιάδες].

τσαμπάς / αντρικό χτένισμα με τα μαλλιά μπροστά στο ένα φρύδι || χτένισμα - καλλωπισμός || Ρούμελη: ου τσαμπάς [Χουλιαράδες] | ου τσιαμπάς [Καρίτσα].

τσαμπάς / χαίτη αλόγου || το σώμα (ανθρώπου-ζώων) || Ρούμελη: ου τσαμπάς [Χρυσή].

τσάμπες / χάντρες στο λαιμό || φορεσιά || Πελοπόννησος: οι τσάμπες [Ρούτσι].

τσαμπί || αμπελουργία || Πελοπόννησος: το τσαμπί [Άγιος Δημήτριος, Βρέσθενα, Δολιανά, Εξωχώρι, Λυγουριό, Παραδείσια, Ρούτσι] | το τσαγκί [Πέρα Μέλανα] | το τσαγκίδι [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: το τσαμπί [Δελβινάκι, Πάργα] | του τσαμπί [Δραμεσιοί, Μακρινή, Τιθορέα] | του αυτί [Κανάλια] | του αυτάκ [Κανάλια] | η κλαμπούρα [Σταγιάδες].

τσάμπουρο / το τσαμπί δίχως τις ρώγες || αμπελουργία || Ρούμελη: του τσάμπουρου [Σταγιάδες] | του τσάμπρου [Γουριά, Κανάλια, Τιθορέα]. || Κρήτη: οι τζαμπούρες [Τύλισος].

τσανάκα / δοχείο ξύλινο ή μεταλλικό για άρμεγμα || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: η τσανάκα [Δολιανά, Στεμνίτσα] | η τσιανάκα [Λαγκάδια] | η τζονάκα [Αμπελιώνα]. || Ρούμελη: η τσανάκα [Σταγιάδες] | το τσανάκι (πήλινο δοχείο) [Πάργα].

τσανάκια/ κατσαρολικά και πιατικά || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Ρούμελη: τα τσανάκια [Δελβινάκι].

τσάντα || φορεσιά || Πελοπόννησος: η τσάντα [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Λεβίδι, Λυγουριό, Μυγδαλιά, Στεμνίτσα] | η τσιάντα [Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Ροεινό]. || Ρούμελη: η τσάντα [Άγιος, Αμφίκλεια, Γουριά, Δαύλεια, Θαρούνια, Κουμαρίτσι, Μελισσουργοί, Τιθορέα] | η τσιάντα [Μακρινή, Σιάτιστα]. || Κρήτη: η τσάντα [Βουλγάρω, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

τσαντίλα / αραιοπλεγμένο ύφασμα για στράγγισμα τυριού || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: η τσαντίλα [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Εξωχώρι, Θαλάμες, Κανδήλα, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λεβίδι, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πιάνα, Ροεινό, Ρούτσι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός] | η τζαντίλα [Προάστιο] | το τσαντίλι [Βρέσθενα, Παραδείσια, Ρούτσι, Στεμνίτσα] | α τσαντζία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η τσαντίλα [Αγία Ευθυμία, Αμφίκλεια, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δράκεια, Δραμεσιοί, Θαρούνια, Καρίτσα, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Πρέβεζα, Σταγιάδες, Σταυροδρόμι, Στροφυλιά, Πλατύστομο, Τιθορέα, Τσαμαντάς, Τσουκαλάδες, Χουλιαράδες] | η τσιαντίλα [Ραψάνη] | η τζαντίλα [Αγία Παρασκευή, Μακρινή, Σιάτιστα, Χρυσή] | η τζατζίλα [Σιάτιστα] | η τσαντίλια [Πρέβεζα] | η τσαντλιά [Μηλίνα] | του τσαντήλ [Στροφυλιά] | του τυρουπάν [Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: η τσαντίλα [Ανώγεια, Παλαιοχώρα].

τσαντίλια / που έβαζαν τον πολτό στο λιοτρίβι || ελαιοκομία || Ρούμελη: τα τσαντίλια [Άγιος].

τσαούσης / το ψάρι Dentex gibbosus || πανίδα || Ρούμελη: τα τσαούσια [Στυλίδα].

τσάπα (Buck list) || γεωργία || Πελοπόννησος: η τσάπα [Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Ελληνίτσα, Κανδήλα, Μελιγού, Προάστιο] | το τσαπί [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Βαλύρα, Μαγούλα, Ρούτσι, Τσέρια] | η τζάπα [Προάστιο] | η τσαπόνα [Άγιος Δημήτριος] | α μάτουκα [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η τσάπα [Γέρμας, Δελβινάκι, Θαρούνια, Κιλελέρ, Ραψάνη, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Χουλιαράδες] | η τσιάπα [Ραψάνη] | η τσιαπ [Σιάτιστα] | η τσαπ [Αγία Παρασκευή, Έλατος] | το τσαπί [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Μέγαρα, Πηγή, Τσαμαντάς] | του τσαπί [Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι, Μηλίνα, Πλατύστομο, Σταγιάδες, Στυλίδα, Τιθορέα, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | του τσιαπί [Σιάτιστα] | το σταπί [Θαρούνια]. || Κρήτη: η τσάπα [Σέλλες] | το σκαπέτι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Μάρθα, Σάσαλος, Τύλισος] | τα σκαπέθια [Θεοδώρα, Μιαμού].

τσαπαρί / τεχνική ψαρέματος για αφρόψαρα με πετονιά και χρωματιστές λωρίδες || ψάρεμα || Ρούμελη: του τσαπαρί [Πρέβεζα].

τσαπατσουλιά || ιδιότητες || Κρήτη: η τσαπατσουλιά [Βουλγάρω].

τσαπέλα / με σύκα || γεωργία || Πελοπόννησος: η τσαπέλα [Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Θαλάμες, Λεβίδι, Προάστιο, Ρούτσι] | η τσιαπέλα [Κρέστενα] | α τσαπέα [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η τσαπέλα [Μέγαρα, Μηλίνα] | η τσιαπέλα [Τσαμαντάς] | η τσουπέλα [Τιθορέα].

τσαπελόσυκα || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: τα τσαπελόσυκα [Βρέσθενα] | τα αρμαθόσυκα [Βρέσθενα].

τσαπουρνιά / το δέντρο Prunus spinosa || χλωρίδα || Ρούμελη: η τσαπουρνιά [Έλατος, Καρίτσα, Λιλαία, Σταγιάδες].

τσάπουρνου || καρποί || Ρούμελη: του τσάπουρνου [Έλατος, Σταγιάδες].

τσαπράκι / γαντζάκι για κούμπωμα || φορεσιά || Πελοπόννησος: το τσαπράκι [Δολιανά, Καρυά, Λεβίδι] | το τσιαπράκι [Λαγκάδια]. || Ρούμελη: το τσαπράκι [Δελβινάκι, Σταυροδρόμι] | το τσιαπράκι [Ωραιόκαστρο] | ο τσιάπρακας [Ωραιόκαστρο].

τσάπροι / αγριόχορτα || χλωρίδα || Πελοπόννησος: οι τσάπροι [Κανδήλα].

τσαρδάκι / παράσπιτο ή πρόχειρο υπόστεγο με κλαδιά || οικοδομή - σπίτι - αυλή || Ρούμελη: το τσαρδάκι [Δελβινάκι] | του τσαρδάκ [Κουμαρίτσι, Μικρό Βουνό, Τσουκαλάδες].

τσαρδίνια / ψηλά άσπρα παπούτσια που έδεναν με κόκκινα κορδόνια || φορεσιά || Κρήτη: τα τσαρδίνια [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα].

τσαρέζι / ορεκτικό || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Κρήτη: το τσαρέζι [Τύλισος].

τσάρκος / φράχτης με κλαδιά που βάζουν τα αρνοκάτσικα το καλοκαίρι - χρησιμοποιείται σαν στρούγκα για άρμεγμα || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: ο τσάρκος [Δολιανά, Κέρτεζη, Προάστιο, Ρούτσι, Τσέρια] | ο τζάρκος [Αγία Άννα] | ο τσιάρκος [Βρέσθενα] | ο τζιάρκος [Βρέσθενα] | ο τσάρκο [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο τσάρκος (περιφραγμένος χώρος στο κατώι για τα κατσίκια) [Τσαμαντάς] | ου τσάρκους [Έλατος, Ραψάνη, Χρυσή] | ι τσάρχους [Μηλίνα].

τσαρουχάδικο || ο οικισμός || Ρούμελη: του τσαρχάτκου [Χουλιαράδες].

τσαρουχάς || επαγγέλματα || Πελοπόννησος: ο τσαρουχάς [Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: ο τσαρουχάς [Ωραιόκαστρο] | ου τσαρχάς [Λιλαία, Στυλίδα, Χουλιαράδες] | ο σαράτσης [Πάργα].

τσαρούχι || φορεσιά || Πελοπόννησος: το τσαρούχι [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Θαλάμες, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λεβίδι, Λυγουριό, Μαγούλα, Μελιγού, Μυγδαλιά, Παραδείσια, Πιάνα, Προάστιο, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια, Φενεός, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το τσαρούχι [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του τσαρούχ [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Έλατος, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Στυλίδα, Πλατύστομο, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | του τσαρούφ [Χουλιαράδες] | οι πόχις [Σιάτιστα] | τα πουδητά [Άγιος].

τσαρτσάρα / το πουλί Turdus viscivorus || πανίδα || Ρούμελη: η τσαρτσάρα [Αμφίκλεια, Δραμεσιοί] | η ελατότσιχλα [Αμφίκλεια].

τσαρτσάφια / σεντόνια για παπλώματα || υφαντική || Πελοπόννησος: τα τσαρτσάφια [Κρέστενα] | τα τσιαρτσιάφια [Κρέστενα].

τσαρτσίνα / χοντρό μάλλινο παντελόνι (του τσοπάνη) || φορεσιά || Ρούμελη: η τσαρτσίνα [Γουριά].

τσατάλι || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: το τσατάλι [Άγιος Δημήτριος, Δροσοπηγή, Πέρα Μέλανα, Τυρός] | το τσιατάλι [Λαγκάδια, Ροεινό] | η τσίτα [Κρέστενα] | η τσιατάλα [Λαγκάδια] | η τσιετάλα [Κρέστενα]. || Ρούμελη: του τσατάλ [Γουριά, Έλατος, Κανάλια, Τιθορέα, Χουλιαράδες] | του τσιατάλ [Σιάτιστα] | του τσιτάλ [Σταγιάδες]. || Κρήτη: το τσατάλι [Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].

τσατουμάς / ψευδότοιχος με λάσπη, καλάμια και ξύλα || οικοδομή - σπίτι - αυλή || Πελοπόννησος: ο τσατουμάς [Αλποχώρι, Καλούσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα] | ο τζιατιμάς [Λαγκάδια] | ο τσιατιμάς [Λαγκάδια] | ο τσιατουμάς [Μελιγού] | ο τσατουμά [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: ο τσατμάς [Αμφίκλεια, Πάργα, Σταυροδρόμι] | ου τσατμάς [Αγία Ευθυμία, Αμφίκλεια, Γέρμας, Γουριά, Έλατος, Σταγιάδες, Χρυσή] | ι τσατμάς [Δράκεια] | το μοροφίντο [Πάργα].

τσατσάρα (ALE) || χτένισμα - καλλωπισμός || Πελοπόννησος: η τσατσάρα [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Κανδήλα, Καρυά, Κρέστενα, Μυγδαλιά, Πιάνα, Προάστιο, Στεμνίτσα] | η χτένα [Λεχαινά] | α τσιτσάρα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η τσατσάρα [Αγία Ευθυμία, Άγιος Λουκάς, Άγιος Νικόλαος, Θαρούνια, Μακρινή, Μέγαρα, Μεσούντα, Στυλίδα, Τιθορέα, Χρυσοβίτσα] | η χτένα [Μακρινή] | το χτένι [Ωραιόκαστρο] | του χτεν [Μακρινή, Στυλίδα] | ο αδιολόγος [Μέγαρα] | ο αριολόγος [Μέγαρα].

τσαφαράκια / μικρά κουδούνια για αρνιά || κτηνοτροφία - τυροκομία || Κρήτη: τα τσαφαράκια [Άγιος Γεώργιος] | τα τσαφάρια [Μάρθα].

τσάχαλα / σκουπιδάκια στο λανάρισμα του μαλλιού από ξυλαράκια και κομματάκια άχυρου || υφαντική || Ρούμελη: τα τσάχαλα [Γουριά, Κουμαρίτσι, Χρυσοβίτσα].

τσεκούρι (Buck list) || σύνεργα-υλικά || Πελοπόννησος: το τσεκούρι [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Ροζενά, Ρούτσι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τσέρια] | η μανιάρα [Κρέστενα] | το τσικούρι [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το τσικούζι [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: το τσεκούρι [Δολό, Θαρούνια, Πηγή, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του τσικούρ [Αγία Παρασκευή, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Γέρμας, Γουριά, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μεσούντα, Τιθορέα, Τσουκαλάδες, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | του τσιακούρ [Σιάτιστα] | η τσεκούρα (το μεγάλο) [Δελβινάκι, Έλατος] | η τσικούρα [Γέρμας] | το πελέκι [Πάργα] | του πιλιέκ [Σταγιάδες]. || Κρήτη: το τσεκούρι [Σάσαλος] | το μανάρι [Αποδούλου, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | η μανάρα (μεγάλο τσεκούρι) [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | το πελέκι [Θεοδώρα].

τσεκουριά || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: η τσεκουριά [Αλποχώρι, Κανδήλα, Λυγουριό, Νεοχώρι, Σκεπαστό] | α τσικουρία [Πραστός] | α τσικουζία [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η τσεκουριά [Τσαμαντάς] | η τσικουριά [Αγία Παρασκευή, Άγιος Νικόλαος, Χρυσή] | η τσικριά [Κανάλια]. || Κρήτη: η μαναριά [Θεοδώρα, Σάσαλος].

τσέλιγκας / βοσκός με περισσότερα από χίλια ζώα || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: ο τσέλιγκας [Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Δολιανά, Κρέστενα, Πιάνα, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια] | ο τσιέλιγκας [Ροεινό]. || Ρούμελη: ο τσέλεγκας [Δελβινάκι, Τσαμαντάς] | ο τσιέλεγκας [Ωραιόκαστρο] | ο τσέλιγκας [Θαρούνια] | ου τσέλιγκας [Αγία Παρασκευή, Βράχα, Λιλαία, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Πλατύστομο, Τιθορέα, Τσουκαλάδες, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | ι τσέλιγκας [Μικρό Βουνό] | ου τσέλνικας [Γέρμας, Χρυσή].

τσελιγκάτο || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: το τσελιγκάτο [Σκεπαστό]. || Ρούμελη: το τσελιγκάτο [Δελβινάκι] | του τσιλιγκάτου [Μακρινή].

τσεμπέρι / κεφαλόδεσμος || φορεσιά || Πελοπόννησος: το τσεμπέρι [Αγία Άννα, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Καλούσι, Καστρί, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Πηγαδάκια, Ρούτσι, Σκεπαστό, Τσέρια, Πέρα Μέλανα] | η τσεμπέρα [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Δολιανά, Ελάτη, Ελληνίτσα, Εξωχώρι, Θαλάμες, Κανδήλα, Καρυά, Λαγκάδια, Μαγούλα, Μάλη, Μυγδαλιά, Πάκια, Ρούτσι, Σαρακίνι, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια] | το τσιεμπέρι [Καρυά, Παραδείσια, Πιάνα, Προάστιο] | η τσιεμπέρα [Κρέστενα] | το τσεμπέζι [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: του τσιμπέρ [Αγιά, Άγιος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γουριά, Δομνίστα, Κιλελέρ, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μεσούντα, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Ραψάνη, Στυλίδα, Φαρκαδόνα] | του τσμπερ [Σταγιάδες] | ου τσιμέρ [Γραμματικού] | του τσιουμπέρ [Μελισσουργοί] | τσιβριέ [Φαρκαδόνα]. || Κρήτη: το τσεμπέρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | το τζεμπέρι [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | ο γιασμάς [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Λαμπιώτες, Μιαμού] | ο κουτελίτης [Άγιος Γεώργιος, Σέλλες] | το απομεσοτζέμπερο (έμπαινε μέσα από το γιασμά) [Άγιος Γεώργιος] | το ρασάκι (μάλλινο - για το χειμώνα) [Παλαιοχώρα] | το ρασίδι (μάλλινο) [Βώροι] | ο κορονιός (μάλλινο)[Βώροι].

τσέπη (ALE, Buck list) || φορεσιά || Πελοπόννησος: η τσέπη [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Ελάτη, Κανδήλα, Λεβίδι, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μυγδαλιά, Παραδείσια, Πιάνα, Ροζενά, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τσέρια] | η τσιέπη [Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια] | η τζέπη [Παραδείσια] | α μπούρσα [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | α μπρούσα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το μπουρσί [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το μπρουσί [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η τσέπη [Άγιος Λουκάς, Δολό, Θαρούνια, Μέγαρα, Τσαμαντάς] | η τσεπ [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Βράχα, Γραμματικού, Δαύλεια, Δραμεσιοί, Καρίτσα, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μεσούντα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Τιθορέα, Χρυσοβίτσα] | η τζέπη [Δελβινάκι, Πάργα] | η τζεπ [Δράκεια, Έλατος, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Σιάτιστα, Χουλιαράδες] | η τσέπα [Κανάλια, Κιλελέρ] | η τζέπα [Κανάλια] | η τζοπ [Έλατος, Σταγιάδες] | ου τζοπς [Γέρμας, Σιάτιστα] | ου τζιοπς [Σιάτιστα] | η μπούρσια [Μέγαρα] | ου σουπάς [Έλατος]. || Κρήτη: η τσέπη [Ανατολή, Βουλγάρω, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | η τζέπη [Θεοδώρα].

τσέρα / επιδερμίδα || το σώμα (ανθρώπου-ζώων) || Πελοπόννησος: η τσέρα [Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: η τσέπα [Μέγαρα] | η τσίπα [Μέγαρα].

τσερέκι / ψιλό μαντίλι κεφαλής || φορεσιά || Πελοπόννησος: το τσερέκι [Άγιος Δημήτριος].

τσερέπα / καπάκι για ταψί || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: η τσερέπα [Αρχαία Φενεός] | η τσιερέπα [Κάτω Λουσοί] | η τζερέπα [Σκεπαστό].

τσεριά / είδος δέντρου || χλωρίδα || Ρούμελη: η τσεριά [Σταυροδρόμι].

τσέρκι || σύνεργα-υλικά || Ρούμελη: το τσέρκι [Πάργα] | του τσερκ [Σιάτιστα] | το τουρκί [Πάργα, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του τουρκί [Χρυσή].

τσερούκλα / το ψάρι του γλυκού νερού Scardinius acarnanicus || πανίδα || Ρούμελη: η τσιρούκλα [Γουριά].

τσέρουλα / το ψάρι Maena chryselis || πανίδα || Ρούμελη: η τσέρουλα [Στυλίδα]. || Κρήτη: η τσέρολα [Παλαιοχώρα].

τσερτσέτο / καμπυλωτό μαχαίρι με μεγάλη λαβή || σύνεργα-υλικά || Κρήτη: το τσερτσέτο [Σέλλες].

τσετιά / ομάδα || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: η τσετιά [Σκεπαστό].

τσετσέκι / φυτά του γένους Tagetes || χλωρίδα || Πελοπόννησος: το τσετσέκι [Λαγκάδια, Σκεπαστό] | ο καντιφές [Λυγουριό, Ροεινό, Σαρακίνι] | α γαρφαλίνα [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Κρήτη: ο κατιφές [Σέλλες] | ο καντιφές [Βρύσες].

τσετσεκιά / ή κατιφές, το φυτό Tagetes patula || χλωρίδα || Πελοπόννησος: η τσετσεκιά [Άγιος Δημήτριος] | τα τσετσέκια [Αγία Άννα].

τσιάγκρα / παλιό μονόκανο όπλο || το κυνήγι || Πελοπόννησος: η τσιάγκρα [Τρόπαια].

τσιάρα / θάμνοι || χλωρίδα || Πελοπόννησος: τα τσιάρα [Βρέσθενα].

τσιβίλα / ελαστικό τυρί που το ψήνουν || κτηνοτροφία - τυροκομία || Κρήτη: η τσιβίλα [Μιαμού, Παλαιοχώρα].

τσιγαρίδα (ALE) / τραγανό κομμάτι από χοιρινό λίπος και κρέας που μένει μετά την παραγωγή του λαρδιού || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: η τσιγαρίδα [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Δροσοπηγή, Καλούσι, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Μάλη, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Στεμνίτσα] | η τσιγαρίθρα [Σκεπαστό]. || Ρούμελη: η τσιγαρίδα [Βράχα, Έλατος, Κανάλια, Κιλελέρ, Μασχολούρι, Πάργα, Σιάτιστα] | η τσγαρίθρα [Μακρινή] | η τσιγαρίθρα [Κουμαρίτσι, Μακρολίβαδο, Πλατύστομο]. || Κρήτη: η τσιγαρίδα [Βώροι, Μιαμού].

τσιγαριδόπιτα || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Κρήτη: η τσιγαριδόπιτα [Μιαμού].

τσιγάρισμα || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: το τσιγάρισμα [Αλποχώρι, Βρέσθενα].

τσιγάρο || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: το τσιγάρο [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Μυγδαλιά, Ρούτσι, Σκεπαστό, Φενεός, Τυρός]. || Ρούμελη: το τσιγάρο [Άγιος Λουκάς, Μέγαρα, Τσαμαντάς] | του τσιγάρου [Κανάλια, Μασχολούρι, Μεσούντα, Πλατύστομο, Στροφυλιά, Χρυσοβίτσα] | του τζγάρου [Χουλιαράδες] | η τσιγάρα [Κανάλια]. || Κρήτη: το τσιγάρο [Ανώγεια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

τσιγαρόχαρτο || αταξινόμητα || Ρούμελη: του τσιγαρόχαρτου [Στυλίδα].

τσιγκέλι || σύνεργα-υλικά || Πελοπόννησος: το τσιγκέλι [Άγιος Δημήτριος, Κρέστενα, Λεβίδι, Λυγουριό, Μάλη, Σαρακίνι, Στεμνίτσα, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το τσεγκέλι [Αλποχώρι] | το τσιεγκέλι [Λαγκάδια]. || Ρούμελη: το τσιγκέλι [Δολό, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του τσιγκέλ [Αγιά, Γέρμας, Κανάλια, Σιάτιστα] | του τσγκέλ [Σταγιάδες] | του τσιτζέλ [Καρίτσα] | η κλιδέρα [Καρίτσα]. || Κρήτη: το τσιγκέλι [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βώροι] | το τσεγκέλι [Βουλγάρω].

τσίγκος || σύνεργα-υλικά || Πελοπόννησος: ο τσίγκος [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Θαλάμες, Κανδήλα, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λεβίδι, Λυγουριό, Μάλη, Ρούτσι, Σκεπαστό, Τσέρια] | ο τσίγκο [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: ο τσίγκος [Πηγή, Τσαμαντάς] | ο τζίγκος [Πάργα] | ου τσίγκους [Γέρμας, Δαύλεια, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Πλατύστομο, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα] | ι τσίγκους [Δράκεια] | τα τσίγκια [Άγιος, Κανάλια, Κουμαρίτσι, Στροφυλιά] | τα τσίνκα [Αγία Ευθυμία]. || Κρήτη: ο τσίγκος [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια].

τσιγκούνης (ALE) || ιδιότητες || Πελοπόννησος: ο τσιγκούνης [Άγιος Δημήτριος, Πιάνα] | η καρβουνοσακούλα [Ρούτσι] | ο τσιγκούνη [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | ο σιγκούνη [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: ου τσιγκούνς [Βράχα, Δραμεσιοί, Μακρινή] | ου τσιφούτς [Αμφίκλεια] | ου τσφουτς [Σταγιάδες] | ου τσουμπρής [Έλατος] | ου τσουμπρός [Έλατος] | του τσμπραδ [Σταγιάδες]. || Κρήτη: ο τσιγκούνης [Βουλγάρω, Θεοδώρα, Σέλλες] | ο τσίφρης [Κελλάρια] | ο τσιφούτης [Παλαιοχώρα].

τσιγκουνιά || ιδιότητες || Ρούμελη: η τσιγκουνία [Μέγαρα].

τσιγκόφυλλα || σύνεργα-υλικά || Ρούμελη: τα τσιγκόφλα [Λιλαία].

τσιγκριά / σαν μικρά λανάρια με μεγάλα δόντια || υφαντική || Ρούμελη: τα τσιγκριά [Τσαμαντάς] | τα σκαμάγκια [Δραμεσιοί].

τσικλί / δέσμη νήματος || υφαντική || Πελοπόννησος: το τσικλί [Άγιος Δημήτριος, Λαγκάδια, Πιάνα, Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: του τσικλί [Γραμματικού, Κουμαρίτσι, Μακρινή].

τσικλιτάρα / το πουλί Dendrocopos major || πανίδα || Ρούμελη: η τσικλιτάρα [Βράχα] | η τσκλιτάρα [Σταγιάδες] | ου τσοκανάρους [Χρυσή].

τσίκνα || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: η τσίκνα [Κανδήλα, Λεβίδι, Προάστιο] | η τσίγνα [Λαγκάδια] | α τσίκνα [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η τσίκνα [Γέρμας, Έλατος, Σταγιάδες, Χουλιαράδες].

Τσικνοπέφτη || αταξινόμητα || Ρούμελη: η Τσικνοπέφτη [Άγιος Λουκάς, Τσαμαντάς] | η Τσικνουπέφτ [Στροφυλιά] | η Τσικνουπέμπτ [Μακρολίβαδο, Ραψάνη]. || Κρήτη: η Τσικνοπέφτη [Ανώγεια, Βρύσες] | η Τσουκνοπέφτη [Θεοδώρα].

τσικούρι / η ραφή με το κορδόνι της βράκας || φορεσιά || Κρήτη: το τσικούρι [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Μιαμού].

τσικρίκια / μικρές και μυτερές πέτρες || η φύση || Ρούμελη: τα τσικρίκια [Μηλίνα].

τσιλίκι / παιδικό παιχνίδι με δυο ξύλα || το παιχνίδι || Ρούμελη: το τσιλίκι [Δελβινάκι] | η τσιλίκα [Στυλίδα, Φαρκαδόνα] | του τσουλιγκάρι [Έλατος].

τσιλικουκάρι / το κοντό ξύλο στο παιχνίδι τσιλίκι || το παιχνίδι || Ρούμελη: του τσιλικουκάρ [Ραψάνη] | η τσουλέγκα [Έλατος].

τσιμέντο || οικοδομή - σπίτι - αυλή || Πελοπόννησος: το τσιμέντο [Άγιος Δημήτριος, Βαλύρα, Δροσοπηγή, Λεχαινά, Παραδείσια, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τσέρια]. || Ρούμελη: το τσιμέντο [Άγιος Λουκάς, Θαρούνια, Τσαμαντάς] | του τσιμέντου [Γουριά, Γραμματικού, Κανάλια, Μακρινή, Σιάτιστα, Τιθορέα, Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: το τσιμέντο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

τσιμεντόπλιθες || οικοδομή - σπίτι - αυλή || Πελοπόννησος: οι τσιμεντόπλιθες [Άγιος Δημήτριος].

τσιμουδιά || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: η τσιμουδιά [Κρέστενα] | η τσιμουτιά [Λαγκάδια] | α τσιμουδία [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | α τσιμουτία [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η τσιμουδιά [Μέγαρα] | η τσιμουτιά [Χρυσή]. || Κρήτη: άχνα [Άγιος Βασίλειος, Εμπρόσνερος, Κελλάρια].

τσίμπημα / εντόμου || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: το τσίμπημα [Βρέσθενα, Καρυά, Λυγουριό, Παραδείσια, Σκεπαστό] | το τσίγκημα [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | το τσίγκησμα [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: το τσίμπημα [Αγιά, Δραμεσιοί, Ωραιόκαστρο] | του τσίμπμα [Αγία Ευθυμία, Γέρμας, Πρέβεζα] | η τσίμπσα [Χουλιαράδες | η τσιμσά [Χρυσή] | η τσιμπιά [Τσαμαντάς]. || Κρήτη: η κεντρωματέ [Παλαιοχώρα].

τσιμπιά || βία || Πελοπόννησος: ο τσίμπος [Αμπελιώνα]. || Ρούμελη: του τσίμπμα [Γέρμας]. || Κρήτη: η τζιμπιά [Θεοδώρα].

τσιμπίδα / για τη φωτιά || σύνεργα-υλικά || Πελοπόννησος: η τσιμπίδα [Βρέσθενα, Δολιανά, Κανδήλα, Καρυά, Λυγουριό, Σκεπαστό, Στεμνίτσα] | α τσιμπίδα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η τσιμπίδα [Δολό, Κουμαρίτσι, Μέγαρα, Ωραιόκαστρο] | η τσμπίδα [Γραμματικού, Λιλαία, Σταγιάδες, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | του τσιουμπίδ [Σιάτιστα] | η μασιά [Αγιά].

τσιμπιδάκι / για τα φρύδια || χτένισμα - καλλωπισμός || Ρούμελη: του τσιμπιδάκ [Άγιος, Γραμματικού] | του τσιμπδάκ [Μακρινή] | του τσιμπίδ [Μηλίνα].

τσιμπίδι || σύνεργα-υλικά || Ρούμελη: το τσιμπίδι [Τσαμαντάς].

τσίμπλα || το σώμα (ανθρώπου-ζώων) || Πελοπόννησος: η τσίμπλα [Μυγδαλιά]. || Ρούμελη: η τσίμπλα [Γέρμας, Έλατος, Σταγιάδες].

τσιμπλιά / ασπρόχωμα σαν ρετσίνι || η φύση || Πελοπόννησος: η τσιμπλιά [Δροσοπηγή].

τσιμπλόλαμπα / λάμπα πετρελαίου χωρίς γυαλί || έπιπλα - αναχρικά || Πελοπόννησος: η τσιμπλόλαμπα [Λαγκάδια] | η τσιμπλού [Λαγκάδια].

τσιμπούκι || φορεσιά || Πελοπόννησος: το τσιμπούκι [Άγιος Δημήτριος, Βαλύρα, Κρέστενα]. || Ρούμελη: το τσιμπούκι [Τσαμαντάς] | του τσιμπούκ [Κιλελέρ, Τιθορέα] | του τζιαμπούκ [Μασχολούρι] | η πίπα [Μελισσουργοί]. || Κρήτη: το τσιμπούκι [Σέλλες] | η πίπα [Παλαιοχώρα].

τσιμπούρι / παρασιτικά αρθρόποδα της τάξης Ixodida || πανίδα || Πελοπόννησος: το τσιμπούρι [τσιμπούρι, Γυμνό, Δολιανά, Προάστιο, Ροεινό, Σκεπαστό, Τσέρια, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | η αβάρα [Λαγκάδια] | το τσιμπούζι [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | α αβάρα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α βάρα [Πέρα Μέλανα, Πραστός]. || Ρούμελη: του τσιμπούρ [Στροφυλιά] | του τσιμούρ [Μασχολούρι].

τσίνορο / βλεφαρίδα (ALE) || το σώμα (ανθρώπου-ζώων) || Πελοπόννησος: το τσίνορο [Βρέσθενα, Ελάτη] | το τσίνουρο [Άγιος Δημήτριος, Σκεπαστό, Σπαρτιά] | το τσίνουρε [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: του τσίνουρου [Αμφίκλεια, Τιθορέα, Χουλιαράδες] | το ματόκλαρο [Πάργα] | του ματουτσίνουρου [Γέρμας, Έλατος, Σιάτιστα, Σταγιάδες]. || Κρήτη: τα ματοτσίνορο [Ανατολή] | το αματόκλαδο [Θεοδώρα].

τσιοντάλια / δόντια δικρανιού || γεωργία || Πελοπόννησος: τα τσιοντάλια [Παραδείσια].

τσιούρναρης / τρύπα εξόδου της τσιπουριάς || αμπελουργία || Πελοπόννησος: ο τσιούρναρης [Βρέσθενα].

τσιποκάλαμο / φυτό || χλωρίδα || Πελοπόννησος: το τσιφοκάλαμο [Κρέστενα].

τσίπουρα / τα στέμφυλα, τα υπολείμματα στο πατητήρι || αμπελουργία || Πελοπόννησος: τα τσίπουρα [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βρέσθενα, Δροσοπηγή, Καλούσι, Λυγουριό, Μυγδαλιά, Παραδείσια, Πιάνα, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Πέρα Μέλανα, Τυρός] | τα κλάμπουρα [Βρέσθενα]. || Ρούμελη: τα τσίπουρα [Δελβινάκι, Έλατος, Λιλαία, Πηγή, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Σταυροδρόμι] | τα τσίμπουρα [Μέγαρα] | τα τσίπρα [Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Γουριά, Γραμματικού, Δελβινάκι, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μηλίνα, Ραψάνη, Τιθορέα, Χρυσοβίτσα, Ωραιόκαστρο] | τα τσάμπρα [Μασχολούρι, Τιθορέα, Τσουκαλάδες] | τα στίματα [Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: τα στράφυλα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | τα τσίκουδα [Ανώγεια, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Τύλισος].

τσιπούρα / το ψάρι Sparus aurata || πανίδα || Ρούμελη: η τσιπούρα [Πρέβεζα, Στυλίδα] | η κότσια [Στυλίδα] | το κοτσί [Στυλίδα] | η λίγδα (η μικρή) [Πρέβεζα] | η ξόφα (η μεγάλη) [Πρέβεζα].

τσιπουριά / πιεστήριο || αμπελουργία || Πελοπόννησος: η τσιπουριά [Αλποχώρι, Βρέσθενα, Δολιανά, Λυγουριό] | η τσιπουρήθρα [Καρυά] | η στρίφλα [Αλποχώρι] | α τσιπουραρία [Πέρα Μέλανα] | α τσιπουζαζία [Πέρα Μέλανα].

τσιπούρισμα || αμπελουργία || Πελοπόννησος: το τσιπούρισμα [Βρέσθενα].

τσιπουρίτης / κρασί κακής ποιότητας || αμπελουργία || Πελοπόννησος: ο τσιπουρίτης [Λυγουριό, Σκεπαστό].

τσίπουρο / ποτό || αμπελουργία || Πελοπόννησος: το τσίπουρο [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Καλούσι, Κανδήλα, Καρυά, Μαγούλα, Παραδείσια, Πιάνα, Ρούτσι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα] | η τσιπούρα [Βρέσθενα] | το ρακί [Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Δροσοπηγή, Ελληνίτσα, Καστρί, Λεβίδι, Μυγδαλιά, Πιάνα, Ρούτσι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Πέρα Μέλανα, Τυρός] | η ρακή [Αλποχώρι, Σκεπαστό] | η ρατσή [Τρόπαια] | το ρατσί [Πέρα Μέλανα] | η σούμα [Αμπελιώνα] | το λάσπινο [Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: το τσίπουρο [Δελβινάκι, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς] | του τσίπρου [Αγιά, Άγιος Νικόλαος, Γραμματικού, Δράκεια, Δραμεσιοί, Κανάλια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Ραψάνη, Φαρκαδόνα, Χουλιαράδες] | του τσίπουρου [Αγία Παρασκευή, Λιλαία, Μεσούντα, Σιάτιστα, Σταγιάδες] | το ρακί [Δελβινάκι, Δολό, Πάργα, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του ρακί [Γέρμας, Γουριά, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Έλατος, Κουμαρίτσι, Μακρινή, Πρέβεζα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | η ρακή [Αγία Παρασκευή, Γέρμας, Δελβινάκι, Έλατος, Μηλίνα, Πηγή, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Χρυσή, Ωραιόκαστρο] | η λιόρου [Σιάτιστα] | η σούμα [Σταγιάδες]. || Κρήτη: η ρακή [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | η τσικουδιά [Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

τσιπροκράσι / τσίπουρα μαζί με κρασί που βράζουν μέσα στο βαρέλι || αμπελουργία || Ρούμελη: το τσιπροκράσι [Δελβινάκι].

τσιράκι / μαθητευόμενος τεχνίτης || επαγγέλματα || Ρούμελη: του τσιράκ [Έλατος].

τσίριγμα || ήχοι || Ρούμελη: του τσούργμα [Έλατος, Σταγιάδες].

τσίρλα / ευκοίλια || αρρώστιες || Πελοπόννησος: η τσέρλα [Κανδήλα, Λαγκάδια] | το κόψιμο [Αρχαία Φενεός] | η σπουρίκλα [Κανδήλα] | η σπόρα [Λαγκάδια] | η σπορίλα [Λαγκάδια] | α τσίρλα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η τσίρλα [Έλατος, Μέγαρα, Πάργα, Σιάτιστα, Σταγιάδες] | το τσιρλιό [Πάργα] | η τσιρλία [Μέγαρα] | το τσουρλιό [Πάργα] | το τσερλιό [Πάργα] | η τσίλα [Γέρμας] | το τσερλιατό [Πάργα] | το τσιλταριό [Πάργα] | ου τσίλταρους [Σιάτιστα] | του τσίλτζμα [Γέρμας] | ι τσούρλους [Κανάλια] | το σιούρντισμα [Μέγαρα] | του σούρντσμα [Έλατος] | του σούτσμα [Σιάτιστα] | η σπούρα [Μέγαρα] | το σπούριγμα [Μέγαρα] | η σρμη [Σταγιάδες] | η βγάλση [Πάργα] | του βγάλσμου [Μελισσουργοί] | η χυς [Χρυσή]. || Κρήτη: το κόψιμο [Παλαιοχώρα].

τσιρλιό / ζώων || αταξινόμητα || Ρούμελη: του τσιρλιό [Γουριά].

τσιρόνι / το ψάρι της λίνης Rutilus rutilus || πανίδα || Πελοπόννησος: το τσιρόνι [Δροσοπηγή]. || Ρούμελη: του τσιρόν [Έλατος, Σιάτιστα].

τσιροπούλια || πανίδα || Πελοπόννησος: τα τσιροπούλια [Σκεπαστό]. || Ρούμελη: τα τσιριπούλια [Δραμεσιο, Έλατος] | τα τσιρνουπούλια [Σταγιάδες].

τσιρότο || αρρώστιες || Πελοπόννησος: το τσερότο [Βρέσθενα]. || Ρούμελη: του τσιρότου [Γουριά, Κουμαρίτσι, Λιλαία].

τσίτα / από καλάμι, με χρήση σαΐτας || υφαντική || Κρήτη: η τσίτα [Βουλγάρω].

τσίτι / φτηνό βαμβακερό ύφασμα || υφαντική || Πελοπόννησος: το τσίτι [Αμπελιώνα, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Κρέστενα, Ρούτσι]. || Ρούμελη: το τσίτι [Άγιος Λουκάς, Σταυροδρόμι] | του τσιτ [Αγία Ευθυμία, Μακρινή].

τσιτούρι / κανάτα || έπιπλα - αναχρικά || Πελοπόννησος: το τσιτούρι [Τσέρια].

τσίτσα / ξύλινο παγούρι κρασιού ή νερού || έπιπλα - αναχρικά || Πελοπόννησος: η τσίτσα [Αγία Άννα, Δροσοπηγή, Κανδήλα, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια, Μαγούλα, Μυγδαλιά, Πιάνα, Ροζενά, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τσέρια] | η τσότρα [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Λεβίδι, Λυγουριό, Ρούτσι, Σαρακίνι, Στεμνίτσα, Φενεός] | η τσιότρα [Βεργαδαίικα, Ελληνίτσα, Κανδήλα, Καρυά, Καστρί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Παραδείσια, Πηγαδάκια] | α τσίτσα [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | α τσότρα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η τσίτσα [Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Γουριά, Δαύλεια, Δομνίστα, Καρίτσα, Κουμαρίτσι, Μακρινή, Μέγαρα, Μελισσουργοί, Πλατύστομο, Σιάτιστα, Τσαμαντάς] | η τζίτσα [Δαύλεια] | η μπαρδάκα [Αγία Ευθυμία, Αμφίκλεια, Λιλαία, Μακρινή] | η βαρδάκα [Ραψάνη] | η μπλόσκα [Χουλιαράδες] | η πλόσκα [Δραμεσιοί, Πηγή, Σιάτιστα] | η μπούκλα [Δραμεσιοί, Έλατος, Σιάτιστα, Χρυσή] | η τσιότρα [Γέρμας, Σιάτιστα] | η τσότρα [Ραψάνη] | η τσιτούρα [Άγιος] | η μπουτσέλα [Χρυσή].

τσιτσιμίδες / φυτό || χλωρίδα || Πελοπόννησος: οι τσιτσιμίδες [Σκεπαστό].

τσίτωμα / τέντωμα || κίνηση || Ρούμελη: του τσίτουμα [Έλατος, Σταγιάδες].

τσίτωμα / υποστήριξη με τσίτες σε κληματόβεργα με πολλά σταφύλια || αμπελουργία || Πελοπόννησος: το τσίτωμα [Αλποχώρι].

τσιφλικάς || ιδιότητες || Ρούμελη: ο τσιφλικάς [Δελβινάκι, Τσαμαντάς] | ου τσιφλικάς [Γραμματικού, Κιλελέρ, Φαρκαδόνα].

τσιφλίκι || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: το τσιρλιό [Βρέσθενα] | η τσέρλα [Κρέστενα] | η σποράκλα [Βρέσθενα]. || Ρούμελη: το τσιφλίκι [Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του τσιφλίκ [Δραμεσιοί, Φαρκαδόνα] | του τσιουφλίκ [Σιάτιστα] | του τσουφλίκ [Έλατος].

τσιφτές / δίκανο || το κυνήγι || Κρήτη: ο τσιφτές [Ανώγεια, Μάρθα] | ο τσεφτές [Μιαμού].

τσίχλα / το πουλί Turdus philomelos || πανίδα || Πελοπόννησος: η τσίχλα [Άγιος Δημήτριος, Άγιος Δημήτριος, Βρέσθενα, Δολιανά, Κανδήλα, Καστρί, Λυγουιό, Προάστιο, Ρούτσι, Σκεπαστό] | α τσίχλα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α τσιχλόνα [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η τσίχλα [Γραμματικού, Δραμεσιοί, Θαρούνια, Λιλαία, Μακρινή, Πηγή, Τιθορέα, Τσαμαντάς] | η τσέρα [Χρυσή]. || Κρήτη: η τσίχλα [Μάρθα, Παλαιοχώρα].

τσοκάνια / κουδούνια για τραγιά η ζημιάρες γίδες || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: τα τσοκάνια [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βεργαδαίικα, Δροσοπηγή, Λεβίδι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Πέρα Μέλανα, Τυρός] | τα τσιοκάνια [Βρέσθενα, Κανδήλα, Λαγκάδια, Μυγδαλιά, Πιάνα, Τρόπαια]. || Ρούμελη: τα τσιουκάνια [Αγία Παρασκευή, Δραμεσιοί, Λιλαία, Μακρινή, Μηλίνα, Πλατύστομο, Ραψάνη, Σιάτιστα] | τα τσουκάνια [Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Δαύλεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Καρίτσα, Κουμαρίτσι, Σταγιάδες, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | οι τσουκάνις [Γραμματικού] | τα τρικανάκια [Αγία Παρασκευή].

τσόκαρο || φορεσιά || Πελοπόννησος: το τσόκαρο [Αμπελιώνα] | το τσιόκαρο [Βρέσθενα, Μυγδαλιά]. || Ρούμελη: του τσιόκαρου [Μηλίνα] | του κατσίρ [Σιάτιστα] | η κλάπα [Έλατος]. || Κρήτη: ο φελλός [Ανατολή, Λαμπιώτες] | το λαλίνι [Σάσαλος].

τσόκια / σιδερένια σφυριά του πετρά || σύνεργα-υλικά || Ρούμελη: τα τσόκια [Χρυσοβίτσα] | το τσιοκάνι [Ωραιόκαστρο].

τσοκόφιο / τρόπος ύφανσης πανιού || υφαντική || Κρήτη: το τσοκόφιο [Βουλγάρω].

τσόλια / υφαντά στρωσίδια & για τη ράχη των ζώων || υφαντική || Πελοπόννησος: τα τσόλια [Αρχαία Φενεός, Δολιανά, Μελιγού, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρό] | τα τσιόλια [Λαγκάδια] | τα τσούλια [Δολιανά, Λυγουριό, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρό] | τα μουτάφια [Λυγουριό]. || Ρούμελη: τα τσόλια [Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Δελβινάκι, Δομνίστα, Κουμαρίτσι, Μακρινή, Μέγαρα, Μηλίνα, Πάργα, Πλατύστομο, Σταγιάδες, Στυλίδα, Τιθορέα, Τσαμαντάς, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | τα τσιόλια [Γέρμας, Γραμματικού, Κανάλια, Μασχολούρι, Πλατύστομο, Ωραιόκαστρο] | τα τσούλια [Άγιος Λουκάς, Κανάλια] | τα τράγια [Αμφίκλεια] | τα μουτάφια [Κιλελέρ] | τα μτάφια [Δραμεσιοί, Χρυσή]. || Κρήτη: οι τσούλες [Μάρθα, Μιαμού].

τσόλια του Χριστού / τηγανίτες ψημένες σε πέτρινη πλάκα - χριστουγεννιάτικο γλυκό || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Ρούμελη: τα τσόλια του Χριστού [Τσαμαντάς] | τα σπάργανα του Χριστού [Δελβινάκι, Δολό, Δραμεσιοί, Πηγή, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | οι λαγκίτες [Δελβινάκι, Πηγή] | οι αλαγκίτες [Δολό].

τσομάκι / χοντρό ραβδί || σύνεργα-υλικά || Ρούμελη: το τσομάκι [Δελβινάκι].

τσοπανάκος || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: ο τσοπανάκος [Δολιανά].

τσοπανάκος / το πουλί Sitta europaea || πανίδα || Πελοπόννησος: ο τσοπανάκος [Δροσοπηγή] | ο τσιοπανάκος [Ροεινό] | ο σιούσιουρας [Ροεινό].

τσοπανόσκυλο || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: το τσοπανόσκυλο [Άγιος Δημήτριος, Δολιανά, Λυγουριό, Μυγδαλιά] | το τσιοπανόσκυλο [Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Κανδήλα, Σκεπαστό] | το τζοπανόσκυλο [Προάστιο] | το μαντρόσκυλο [Κανδήλα, Προάστιο] | το βλαχόσκυλο [Φενεός]. || Ρούμελη: του τσουμπανόσκλιου [Δραμεσιοί] | του τζουμπανόσκλου [Έλατος, Σταγιάδες] | του ντζιουπανόσκλου [Κανάλια] | του μαντρόσκλου [Μασχολούρι].

τσορβάς / πηχτή σούπα με ρύζι και κομμένα εντόσθια || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Ρούμελη: ου τσουρβάς [Έλατος].

τσουβάλι || υφαντική || Πελοπόννησος: το τσουβάλι [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Εξωχώρι, Θαλάμες, Καλούσι, Καρυά, Κρέστενα, Λεβίδι, Παραδείσια, Πιάνα, Προάστιο, Σαρακίνι, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: το τσουβάλι [Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς] | του τσιουβάλ [Αγιά, Κανάλια, Μακρινή, Μασχολούρι, Μηλίνα, Σιάτιστα] | του τσουβάλ [Αμφίκλεια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Μικρό Βουνό, Πρέβεζα, Τιθορέα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | του τζβαλ [Χουλιαράδες]. || Κρήτη: το τσουβάλι [Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | ο τζούβαλος [Παλαιοχώρα] | ο φάρδος [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Μιαμού, Τύλισος].

τσουβέκι / βαθύ ταψί || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: το τσουβέκι [Αρχαία Φενεός].

τσουγκράνα (ALE, Buck list) || σύνεργα-υλικά || Πελοπόννησος: η τσουγκράνα [Λυγουριό] | η τσιουγκράνα [Λαγκάδια]. || Ρούμελη: η τζουγκράνα [Γέρμας, Έλατος] | η τζγκάνα [Σιάτιστα] | η τζγκράνα [Αγία Παρασκευή] | η ζουγράνα [Γουριά] | η ζουγκράνα [Σταγιάδες]. || Κρήτη: η τζουγκράνα [Μιαμού].

τσουκάλι / πήλινο (Buck list) || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: το τσουκάλι [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αρχαία Φενεός, Δολιανά, Δροσοπηγή, Κανδήλα, Καρυά, Κάτω Λουσοί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λυγουριό, Μαγούλα, Νεοχώρι, Πάκια, Προάστιο, Σκεπαστό] | η τσουκάλα [Δολιανά, Κρέστενα, Πιάνα, Σκεπαστό] | το τσικάλι [Προάστιο] | η παδέλα [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Μαγούλα, Σκεπαστό] | το λουπάι [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: το τσουκάλι [Άγιος Λουκάς, Μέγαρα, Πηγή] | του τσκαλ [Αγία Παρασκευή, Αμφίκλεια, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δράκεια, Έλατος, Κανάλια, Καρίτσα, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Τιθορέα, Χουλιαράδες] | του τσουκάλ [Φαρκαδόνα] | του τσιουκάλ [Ραψάνη] | η τσουκάλα [Άγιος Λουκάς, Ωραιόκαστρο] | η τσκάλα [Κανάλια, Σιάτιστα] | η παδέλα [Πάργα] | το παδέλι [Πάργα] | η φτίνα [Αγιά, Ραψάνη] | ο δίφιος [Θαρούνια]. || Κρήτη: το τσικάλι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το πηλινοτσίκαλο [Σέλλες] | το στικάλι [Κελλάρια].

τσουκλιά / κούκλες μαλλιού || υφαντική || Πελοπόννησος: τα τσουκλιά [Βρέσθενα].

τσουκνί / γυναικείο χοντρό πανωφόρι από γιδόμαλλο || φορεσιά || Πελοπόννησος: το τσουκνί [Σκεπαστό] | η τσούκνα [Κάτω Λουσοί]. || Ρούμελη: η τσούκνα [Άγιος].

τσουκνίδα / φυτά του γένους Urtica || χλωρίδα || Πελοπόννησος: η τσικουνίδα [Αρχαία Φενεός, Βρέσθενα, Λαγκάδια, Λυγουριό, Προάστιο, Σκεπαστό, Στεμνίτσα] | η τσουκουνίδα [Κρέστενα] | η τσεκνίδα [Λαγκάδια] | η κουτσουνίδα [Δολιανά] | α ακρία [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | α αχσία [Πέρα Μέλανα] | α ακσία [Πέρα Μέλανα] | α κσία [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η τσουκνίδα [Αγιά, Δολό, Πρέβεζα] | η τσκνίδα [Μεσούντα, Σιάτιστα, Χουλιαράδες] | η τσικουνίδα [Τσαμαντάς] | η τσιουκνίδα [Μηλίνα] | τα τσουκνίδια [Γουριά] | η καήλα [Μέγαρα] | η κουτσουνίδα [Δελβινάκι].

τσούλα || ιδιότητες || Πελοπόννησος: η ακουσμένη [Ρούτσι] | η απαραμπάτα [Ρούτσι] | η απηδοφράχτα [Σκεπαστό] | η ξεβγαλμένη [Αμπελιώνα] | η παλιογυναίκα [Καστρί] | η περπατησιάρα [Ρούτσι] | η σεργκούνα [Κανδήλα] | η σουρμένη [Λαγκάδια] | η χωραφιάρα [Αμπελιώνα]. || Ρούμελη: η τσούλου [Σταγιάδες] | η σουρτούκα [Μέγαρα] | η σουρτούκισα [Μέγαρα] | η ανακαρού [Μέγαρα] | η ανταλού [Μέγαρα] | η αντρομαζώχτρα [Μέγαρα] | η τσάρπα [Μέγαρα] | η τζαντέ [Χρυσή] | η ντουρντενέσια [Μέγαρα] | η καπετουλού [Μέγαρα] | η τσιουκλαρού [Μέγαρα] | η σιβίτρα [Μέγαρα] | η τραβηγμένη [Μέγαρα] | η ρεκλού [Μέγαρα] | η ροκοπήδω [Πάργα] | η σολντάδα [Πάργα] | η σαλταπήδω [Πάργα] | η σκρόφα [Πάργα] | η χαρχάλα [Πάργα] | η καχπέ [Σιάτιστα] | η κούρβα [Σιάτιστα] | η μισότριβη [Πάργα] | η βουριάρα [Σταγιάδες] | η τσιγκίστρα [Έλατος].

τσούλα/ πρόβατα χωρίς αυτιά || κτηνοτροφία - τυροκομία || Ρούμελη: τα τσούλα [Κουμαρίτσι].

τσούλι || υφαντική || Κρήτη: η κιούλα [Μάρθα].

τσουλίθρα || το παιχνίδι || Ρούμελη: η γλίστρα [Σταγιάδες].

τσούλος / κάτι σαν σκυλί, που πίστευαν πως "έκανε κακό στα ζα" || δοξασίες || Πελοπόννησος: ο τσούλος [Δροσοπηγή].

τσουλούφι || χτένισμα - καλλωπισμός || Πελοπόννησος: το τσουλούφι [Αμπελιώνα]. || Ρούμελη: του τσουλούφ [Γέρμας] | του τσλουφ [Έλατος]. || Κρήτη: το σκουλί [Ανώγεια, Θεοδώρα].

τσουμπές / πανωφόρι από λεπτό καλό ύφασμα || φορεσιά || Ρούμελη: ου τσπμες [Πρέβεζα].

τσουμπλέκι / αρνίσιο κρέας με ρύζι || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Ρούμελη: του τζιουμπλέκ [Πρέβεζα].

τσουμπλέκια / διάφορα πράγματα || αταξινόμητα || Ρούμελη: τα τσιουμπλέκια [Μηλίνα].

τσούντα / μυτερή άκρη || χώρος-σχήματα || Ρούμελη: η τσούντα [Πρέβεζα].

τσούξιμο || φυσιολογικά || Πελοπόννησος: το τσούξιμο [Αμπελιώνα]. || Ρούμελη: του τσούξμου [Γέρμας, Έλατος].

τσουργάνι / αγριόχορτο || χλωρίδα || Πελοπόννησος: το τσουργάνι [Στεμνίτσα].

τσουρέκι || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: το τσουρέκι [Κάτω Λουσοί, Σκεπαστό]. || Ρούμελη: το τσουρέτσι [Άγιος Λουκάς] | του τσουρέκ [Άγιος, Μασχολούρι] | του τσιουρέκ [Σιάτιστα] | του τσουράκ [Αγία Παρασκευή]. || Κρήτη: το τσουρέκι [Τύλισος].

τσούρμο || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: το τσούρμο [Δολιανά]. || Ρούμελη: το τσούρμο [Τσαμαντάς] | του τσούρμου [Γραμματικού, Μηλίνα].

τσουρούλια / κομματάκια πρόσφορο || θρησκεία || Πελοπόννησος: τα τσουρούλια [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος] | τα ψυχούδια [Άγιος Δημήτριος].

τσουρούφλισμα || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: το τσουρούφλιμα [Λαγκάδια].

τσόφλι || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: το τσόφλι [Κέρτεζη, Λεχαινά]. || Ρούμελη: το τσόφλι [Τσαμαντάς] | του τσοφλ [Χουλιαράδες] | του τσόφλιου [Τιθορέα, Χρυσοβίτσα] | του τσιοφλ [Λιλαία] | η τσέφλα [Γέρμας, Σιάτιστα] | το τσέφλι [Ωραιόκαστρο] | η τσέπα [Έλατος].

τσόχα (Buck list) || υφαντική || Πελοπόννησος: η τσόχα [Αλποχώρι, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Καρυά, Μαγούλα, Ροζενά, Στεμνίτσα, Φενεός] | η τζιόχα [Βεργαδαίικα]. || Ρούμελη: η τσόχα [Αγία Ευθυμία, Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Καρίτσα, Κουμαρίτσι, Πρέβεζα, Σιάτιστα, Τιθορέα] | η τσιόχα [Γέρμας] | η τσούκνα [Αμφίκλεια, Λιλαία, Τιθορέα]. || Κρήτη: η τσόχα [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βραχάσι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες].

τυλιγάδι / διχαλωτό ραβδί για να τυλίγουν το νήμα από το αδράχτι || υφαντική || Πελοπόννησος: το τυλιγάδι [Αρχαία Φενεός, Βρέσθενα, Εξωχώρι, Ροεινό, Σκεπαστό] | α ακυλίτα [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: του τυλιγάδ [Αγιά, Μηλίνα, Χρυσοβίτσα] | του τλιγάδ [Αμφίκλεια, Γέρμας, Δράκεια, Έλατος, Κανάλια, Μακρολίβαδο, Τιθορέα] | του τυλγάδ [Λιλαία] | ου τλιγάδς [Τιθορέα] | του τσλιγάδ [Σιάτιστα] | η τλίχτρα [Έλατος]. || Κρήτη: το τυλιγάδι [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες] | η τυλιγάδα [Παλαιοχώρα].

τυλιγάδιασμα || υφαντική || Ρούμελη: το τυλιγάδιασμα [Αγία Παρασκευή, Άγιος Λουκάς].

τύλιγμα || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: το τύλιγμα [Βρέσθενα]. || Ρούμελη: του τλίξμου [Έλατος] | τα τλίματα [Μηλίνα]. || Κρήτη: το τύλιγμα [Βώροι] | το τύλιμα [Παλαιοχώρα].

τυλίχτρα / για το τύλιγμα του στημονιού || υφαντική || Πελοπόννησος: η τυλίχτρα [Αλποχώρι, Βρέσθενα, Κανδήλα, Στεμνίτσα, Τρόπαια]. || Ρούμελη: η τυλίχτρα [Μέγαρα, Πάργα, Τσαμαντάς] | η τλίχτρα [Άγιος, Αμφίκλεια, Λιλαία, Μακρινή, Μηλίνα, Τιθορέα, Χρυσή] | η κλίχτρα [Χρυσή].

τυραννία / ταλαιπωρία || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: η τυραννία [Πέρα Μέλανα] | η τυραγνία [Γυμνό, Μαγούλα, Προάστιο] | η τουραγνία [Παραδείσια] | η τουράγνια [Λαγκάδια] | το τούραγνο [Λαγκάδια] | η τουράγνιση [Λαγκάδια] | α τυραγνία [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η τυράνια [Έλατος, Σιάτιστα, Σταγιάδες] | του τυράντζμα [Γέρμας].

τυρί (Buck list) || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: το τυρί [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Ελληνίτσα, Εξωχώρι, Θαλάμες, Καλούσι, Κανδήλα, Καστρί, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λεχαινά, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ροζενά, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Τσέρια] | το άρτουμα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το τυρί [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Μέγαρα, Πάργα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του τυρί [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Αμφίκλεια, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δαύλεια, Δομνίστα, Δράκεια, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Μηλίνα, Μικρό Βουνό, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Τσουκαλάδες, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | του τσυρί [Σιάτιστα] | το τερί [Ωραιόκαστρο] | το τρι [Βράχα, Δελβινάκι]. || Κρήτη: το τυρί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

τυρίλα / μυρουδιά || αταξινόμητα || Κρήτη: η τυρέ [Τύλισος].

τυροβάρελο || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: το τυροβάρελο [Κανδήλα]. || Ρούμελη: του τυρουβάριλου [Λιλαία].

τυρόγαλο || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: το τυρόγαλο [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Κανδήλα, Κρέστενα, Λεβίδι, Λυγουριό, Μάλη, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ρούτσι, Στεμνίτσα, Τσέρια, Φενεός] | το τυρόγαλα [Δολιανά] | ο τυρόγαλος [Κέρτεζη, Μυγδαλιά, Σκεπαστό, Τρόπαια] | η ζάρα [Προάστιο] | το τυρόγαλε [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: του τρόγαλου [Αγία Ευθυμία, Αμφίκλεια, Γουριά, Γραμματικού, Δραμεσιοί, Καρίτσα, Κουμαρίτσι, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μηλίνα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Τιθορέα, Τσουκαλάδες, Χρυσοβίτσα] | του τυρόγαλου [Γέρμας, Έλατος, Λιλαία, Μασχολούρι, Ραψάνη, Σιάτιστα] | ου τρόγαλους [Στροφυλιά].

τυροζούλι / είδος κατσικίσιου τυριού || κτηνοτροφία - τυροκομία || Κρήτη: το τυροζούλι [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια].

τυροκάδη / μπαίνει το αλατισμένο τυρί, πριν μπει στο τυροβάρελο || κτηνοτροφία - τυροκομία || Ρούμελη: η τυρουκάδ [Λιλαία].

τυροκέλι / η αποθήκη που ωριμάζουν τα τυριά || κτηνοτροφία - τυροκομία || Κρήτη: το τυροκέλι [Άγιος Γεώργιος] | το κλειδόσπιτο [Ανώγεια].

τυροκομιό / τυροκομείο || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: το τυροκομιό [Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Πιάνα, Προάστιο, Ροζενά] | το κυροκομίε [Πέρα Μέλανα] | το κυροκονίε [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: το μπατσαριό [Δελβινάκι] | το μπατζαριό [Πάργα] | του μπατζαριό [Έλατος, Πρέβεζα] | η μπατζαριά [Δελβινάκι] | ο μπάτζιος [Πάργα] | ου μπάτζιους [Δραμεσιοί] | ου μπάτζους [Πρέβεζα]. || Κρήτη: το τυροκομιό [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | το μιτάτο (τυροκομείο και κατάλυμα του βοσκού) [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

τυρομπούρεκο || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: το τυρομπούρεκο [Προάστιο]. || Ρούμελη: το τυρομπούρεκο [Δελβινάκι].

τυρόξυλο / για να κρεμούν τις τσαντίλες με το τυρί || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: το τυρόξυλο [Κανδήλα].

τυρόπανο || κτηνοτροφία - τυροκομία || Πελοπόννησος: το τυρόπανο [Ροζενά]. || Ρούμελη: του τρουπάν (θήκη τροφίμων απά τομάρι) [Αγία Ευθυμία].

τυρόπιτα || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: η τυρόπιτα [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Ελληνίτσα, Θαλάμες, Κρέστενα, Μαγούλα, Ρούτσι, Στεμνίτσα]. || Ρούμελη: η τυρόπιτα [Άγιος Λουκάς, Μασχολούρι, Τσαμαντάς] | η τυρόπτα [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Αγία Παρασκευή, Δράκεια, Δραμεσιοί, Κανάλια, Μακρολίβαδο, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μεσούντα, Πηγή, Πλατύστομο, Στυλίδα, Τιθορέα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | η τρόπτα [Βράχα, Χουλιαράδες] | η τερόπιτα [Ωραιόκαστρο].

τυροπιτάρι || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: το τυροπιτάρι [Γυμνό].

τυροψίχαλα / τυρί τρίμα || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: τα τυροψίχαλα [Βρέσθενα].

τυρόψωμο || μαγειρική - ζαχαροπλαστική || Πελοπόννησος: το τυρόψωμο [Άγιος Δημήτριος, Δολιανά]. || Ρούμελη: η φλαγούνα [Γουριά] | η βιταλιά [Άγιος, Μακρολίβαδο].

τύφλα || αταξινόμητα || Κρήτη: η τύφλα [Σιρίλι].

τυφλίτης / η άποδη σαύρα Pseudopus apodus ή Ophisaurus apodus || πανίδα || Πελοπόννησος: ο τυφλίτης [Άγιος Δημήτριος, Σκεπαστό] | η τυφλοφίδα [Δολιανά]. || Ρούμελη: ου τυφλίτς [Γουριά, Κουμαρίτσι, Μεσούντα, Ραψάνη, Τιθορέα] | ι τυφλίτς [Μηλίνα] | του γκαβόφιδου [Σταγιάδες].

τυφλόμυγα || το παιχνίδι || Πελοπόννησος: η τυφλόμυγα [Άγιος Δημήτριος, Βρέσθενα] | το τυφλοπάνι [Ρούτσι]. || Ρούμελη: η τυφλόμυγα [Τιθορέα] | η τυφλόμγα [Γραμματικού] | η φουλπανίτσα [Κανάλια] | του τζιβουνταράκ [Έλατος]. || Κρήτη: η τυφλομύγια [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή].

τυφλοπόντικας / θηλαστικό του γένους Talpa (ALE) || πανίδα || Πελοπόννησος: o τυφλοπόντικας [Βρέσθενα, Ροεινό]. || Ρούμελη: ι τυφλουπόντικας [Αγιά] | ο χάμουργας [Δολό] | ου χαμόραγκας [Χουλιαράδες] | ου χάμουργκας [Γέρμας, Σιάτιστα, Σταγιάδες] | ου χάρμουνγκας [Έλατος] | του κφο [Μεσούντα] | ου ανιβουλιός [Κουμαρίτσι].

τυχερά / φιλοδωρήματα || προσφορά || Πελοπόννησος: τα τυχερά [Μαγούλα] | το ρεγάλο [Παραδείσια]. || Ρούμελη: το ρεγάλο [Πάργα] | το ριγάλο [Μέγαρα, Πάργα]. || Κρήτη: το ρεγάλο [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Μάρθα].

τυχερό || δοξασίες || Ρούμελη: του τυχιρό [Αγία Παρασκευή, Έλατος, Σταγιάδες] | του χαϊρλίδκου [Αγία Παρασκευή]. || Κρήτη: το τυχερό [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Σιρίλι, Τύλισος].

τύχη (Buck list) || δοξασίες || Πελοπόννησος: η τύχη [Άγιος Δημήτριος, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Δολιανά, Εξωχώρι, Κανδήλα, Καρυά, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λαγκάδια, Λεβίδι, Λυγουριό, Μάλη, Μυγδαλιά, Παραδείσια, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Σπαρτιά, Τσέρια] | α τύχη [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η τύχη [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Μέγαρα, Τσαμαντάς] | η τυχ [Αγιά, Αγία Ευθυμία, Άγιος, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δομνίστα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Πλατύστομο, Σιάτιστα, Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: η τύχη [Ανατολή, Αποδούλου, Θεοδώρα, Μιαμού, Σέλλες].

υγειά / υγεία (Buck list) || αρρώστιες || Πελοπόννησος: η υγειά [Βρέσθενα, Δολιανά, Καλούσι, Κέρτεζη, Λεβίδι, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Τσέρια] | α υγεία [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α γεροσύνα [Πέρα Μέλανα, Τυρός]. || Ρούμελη: η υγειά [Βράχα, Πάργα, Πηγή, Σταυροδρόμι, Φαρκαδόνα] | η γεια [Γέρμας, Δομνίστα, Κανάλια, Μακρινή, Σιάτιστα, Σταυροδρόμι] | η γεροσύνη [Μέγαρα]. || Κρήτη: η υγειά [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Θεοδώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

υνί / του αλετριού (ALE) || γεωργία || Πελοπόννησος: το υνί [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Ελάτη, Θαλάμες, Κανδήλα, Καρυά, Λυγουριό, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τρόπαια, Φενεός, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το ενί [Κρέστενα, Ρούτσι] | το γνι [Προάστιο]. || Ρούμελη: το υνί [Θαρούνια, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς] | του υνί [Αγία Παρασκευή, Άγιος, Αμφίκλεια, Γέρμας, Γουριά, Έλατος, Κανάλια, Μηλίνα, Σιάτιστα, Σταυροδρόμι, Στροφυλιά, Στυλίδα, Φαρκαδόνα] | το γυνί [Δελβινάκι] | του γυνί [Γέρμας, Δολό, Δραμεσιοί, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | του γνι [Έλατος, Μασχολούρι, Χουλιαράδες] | το ενί [Μέγαρα] | του ζυνκί [Έλατος]. || Κρήτη: το υνί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Μιαμού, Τύλισος] | ενί [Σέλλες] | το γυνί [Παλαιοχώρα].

ύπνος (Buck list) || φυσιολογικά || Πελοπόννησος: ο ύπνος [Αγία Άννα, Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Αρχαία Φενεός, Βαλύρα, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Γυμνό, Δολιανά, Δροσοπηγή, Θαλάμες, Καρυά, Καστρί, Κάτω Λουσοί, Κέρτεζη, Κρέστενα, Λεβίδι, Λυγουριό, Μαγούλα, Μάλη, Μελιγού, Μυγδαλιά, Παραδείσια, Πηγαδάκια, Πιάνα, Προάστιο, Ροεινό, Ροζενά, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Στεμνίτσα, Τσέρια] | ο ύπινος [Κανδήλα, Ρούτσι] | το κοιμηθιό [Κρέστενα, Λαγκάδια, Μυγδαλιά] | ο ύπρε [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: ο ύπνος [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Θαρούνια, Μέγαρα, Τσαμαντάς] | ου ύπνους [Άγιος, Άγιος Νικόλαος, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δραμεσιοί, Καρίτσα, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Πλατύστομο, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | ι ύπνους [Αγιά, Κανάλια, Μικρό Βουνό] | ι νύπνους [Μηλίνα] | ύπνους [Ραψάνη] | ο γύπνος [Ωραιόκαστρο]. || Κρήτη: ο ύπνος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

υπομονή || αταξινόμητα || Πελοπόννησος: η υπομονή [Άγιος Δημήτριος, Καστρί, Σκεπαστό] | η πομονή [Προάστιο] | α υπομονή [Πέρα Μέλανα, Τυρός] | α πομονή [Πέρα Μέλανα] | α απομονή [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η απεμονή [Μέγαρα] | η υπουμουνή [Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Κουμαρίτσι, Τιθορέα, Χουλιαράδες] | το σάμπρι [Πάργα]. || Κρήτη: η υπομονή [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Κελλάρια, Σέλλες].

ύστερο / έτσι λέγεται ο πλακούντας στον τοκετό || η γέννα - το μωρό || Πελοπόννησος: το ύστερο [Αγία Άννα, Αρχαία Φενεός, Βεργαδαίικα, Βρέσθενα, Μαγούλα, Μάλη, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πηγαδάκια, Ρούτσι, Σκεπαστό, Φενεός] | το ανύστερο [Προάστιο] | το στερνό [Αγρίδι, Αλποχώρι, Κανδήλα] | το ακολούθι [Παραδείσια] | το ακλούθι [Βαλύρα, Μαγούλα, Πάκια, Πιάνα] | το άκλουθο [Βεργαδαίικα, Λυγουριό] | το ακουλούθι [Προάστιο] | το συνάκλουθο [Δροσοπηγή] | το δεύτερο [Κάτω Λουσοί, Φενεός] | το κούτσουρο [Κάτω Λουσοί] | το ντύμα [Σκεπαστό] | το τσιτάρι [Λαγκάδια, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το τσιτάζι [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | το κόλεθε [Πέρα Μέλανα] | το κόλεθρε [Πέρα Μέλανα] | το κούτσι [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: το ύστερο [Πάργα, Σταυροδρόμι] | του ύστιρου [Αγιά, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Γουριά, Δομνίστα, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μεσούντα, Μηλίνα, Πρέβεζα, Στροφυλιά, Χρυσοβίτσα] | το υστερνό [Θαρούνια] | του υστιρνό [Δραμεσιοί] | το κατάποδο [Πάργα] | του κουντισνό [Στροφυλιά] | του στρόμα [Κανάλια] | το κατάποτο [Τσαμαντάς] | το κατάπατο [Ωραιόκαστρο] | του κατάπουδου [Γουριά, Καρίτσα, Πλατύστομο, Πρέβεζα] | του άκλουθου [Κανάλια, Κιλελέρ, Μηλίνα, Ραψάνη, Στροφυλιά] | το άκλουθο [Μέγαρα] | του ακλούθ [Μελισσουργοί] | τσιουτάρι [Μέγαρα] | του αδέρφ [Πρέβεζα] | το συντρόφι [Θαρούνια]. || Κρήτη: το ύστερο [Άγιος Βασίλειος, Μάρθα, Μιαμού] | το δεύτερο [Τύλισος] | το λευτέρι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Τύλισος] | το κιτάρι [Ανατολή, Βραχάσι] | το ακόλουθο [Παλαιοχώρα] | το κλούθος [Ανώγεια].

υστερόπονοι / της μήτρας || η γέννα - το μωρό || Πελοπόννησος: οι υστερόπονοι [Βεργαδαίικα].

υφάδι / χοντρό νήμα που το γνέθανε στη δρούγα || υφαντική || Πελοπόννησος: το υφάδι [Άγιος Δημήτριος, Αγρίδι, Αλποχώρι, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Ελληνίτσα, Εξωχώρι, Καλούσι, Κανδήλα, Κάτω Λουσοί, Λυγουριό, Μαγούλα, Μελιγού, Μυγδαλιά, Νεοχώρι, Πιάνα, Ροεινό, Ρούτσι, Σαρακίνι, Σκεπαστό, Τρόπαια, Τσέρια] | το φάδι [Προάστιο] | α κακιούφα [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: το υφάδι [Δολό, Πηγή, Τσαμαντάς] | του φαδ [Μηλίνα, Τιθορέα] | το φάδι [Άγιος Λουκάς, Θαρούνια] | του υφάδ [Αγία Ευθυμία, Αμφίκλεια, Βράχα, Γέρμας, Γουριά, Γραμματικού, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Έλατος, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι, Πρέβεζα, Ραψάνη, Σιάτιστα, Στυλίδα, Τιθορέα, Χουλιαράδες] | το φάδι [Μέγαρα]. || Κρήτη: το φάδι [Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | το όργο [Μάρθα].

υφαντής || επαγγέλματα || Ρούμελη: ο ανυφαντής [Μέγαρα].

υφαντό || υφαντική || Πελοπόννησος: το υφαντό [Άγιος Δημήτριος, Αμπελιώνα, Βρέσθενα, Δολιανά, Δροσοπηγή, Ελάτη, Κανδήλα, Καρυά, Κέρτεζη, Κρέστενα, Μαγούλα, Μάλη, Πάκια, Ροεινό, Σαρακίνι, Στεμνίτσα] | το υφασίσι [Βρέσθενα] | το υφατό [Κανδήλα, Πιάνα, Ρούτσι, Στεμνίτσα] | το φαντό [Πάκια]. || Ρούμελη: το υφαντό [Τσαμαντάς, Πηγή] | του υφαντό [Άγιος, Αμφίκλεια, Γραμματικού, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Πρέβεζα, Ραψάνη, Τιθορέα, Χρυσοβίτσα] | το φαντό [Θαρούνια, Κουμαρίτσι, Μέγαρα]. || Κρήτη: το φαντό [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | το ανυφαντικό [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα] | το αλυφαντικό [Σέλλες] | το φασίδι [Μιαμού].

υφάντρα (ALE) || υφαντική || Πελοπόννησος: η υφάντρα [Αμπελιώνα, Λεχαινά, Μαγούλα] | η ανυφάντρα [Βρέσθενα, Κανδήλα, Προάστιο, Στεμνίτσα, Τρόπαια] | α ανυφάντζα [Πέρα Μέλανα]. || Ρούμελη: η υφάντρα [Δράκεια] | η ανυφαντίνα [Μέγαρα] | η αϋφάντρα [Χρυσοβίτσα]. || Κρήτη: η υφαντού [Άγιος Γεώργιος] | η ανυφαντού [Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Θεοδώρα, Μιαμού, Τύλισος] | η φάντρουσα [Βουλγάρω] | η ανυφάντρα [Παλαιοχώρα].

ύφαση / ύφανση || υφαντική || Πελοπόννησος: η ύφαση [Προάστιο] | το ύφαμα [Καλούσι] | το υφάσιμο [Βρέσθενα] | το φάσιμο [Βρέσθενα, Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός] | α ύφαση [Πέρα Μέλανα, Πραστός, Τυρός]. || Ρούμελη: η ξύφαση [Θαρούνια] | του ύφαμα [Μασχολούρι, Ραψάνη, Χουλιαράδες] | το φάσιμο [Άγιος Λουκάς, Μέγαρα] | του φάσμου [Άγιος, Μηλίνα]. || Κρήτη: το φάσιμο [Βουλγάρω, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Μιαμού].