Κρητική Διάλεκτος

 

 

 

 

 

Κρητική Διάλεκτος

ή

Ρωμαίικα της Κρήτης

 

Θεματικό λεξικό των ουσιαστικών της λαογραφίας – μέρος τρίτο

 

 

Δημήτρης Λιθοξόου

 

 

Οκτώβριος 2024

 

Το τρίτο μέρος του Θεματικού λεξικού των ουσιαστικών της ρωμαίικης λαογραφίας, ακολουθεί τη δημοσίευση των δύο πρώτων αναρτήσεων, για τα Ρωμαίικα του Μοριά και τη ρωμαίικη γλώσσα μεταξύ Κορινθιακού και Καστοριάς.

Για τη συγκέντρωση της λεξικολογικής βάσης για την Κρήτη, αποδελτιώθηκαν 25 χειρόγραφα λαογραφίας, εργασίες φοιτητών της φιλοσοφικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (της περιόδου 1968-1982). Το σύνολο των εξεταζόμενων οικισμών αυτού του χώρου ανέρχεται σε 20.

Κύριο κριτήριο επιλογής των χειρογράφων υπήρξε η μη ή η ελάχιστη σχολική μόρφωση των αφηγητών που καταγράφονται από τους φοιτητές-ερευνητές και η όσο το δυνατόν πιστή αντιγραφή του λαϊκού λόγου τους. Η εντοπιότητα των αφηγητών και η διαχρονική παραμονή τους στον οικισμό, υπήρξε ένα ακόμη σημαντικό κριτήριο επιλογής των κειμένων.

Τα λόγια στοιχεία, που εμφανίζονται στις αφηγήσεις (και αποτελούν προφανώς ακούσματα από μορφωμένους συχωριανούς, το ραδιόφωνο ή την τηλεόραση), δεν καταγράφονται εδώ.

Λόγω της άνισης έκτασης των χειρογράφων, κάθε οικισμός εμφανίζεται στην έρευνα με μικρότερο ή μεγαλύτερο αριθμό λέξεων.

Από αυτό το λεξικό των ουσιαστικών, απουσιάζουν κάποιες συχνές λέξεις του καθημερινού λόγου που δεν υπάρχουν στα καθιερωμένα κεφάλαια της λαογραφικής έρευνας (όπως λόγου χάρη όσα αφορούν την ερωτική ζωή).

Για την καλύτερη παρουσίασή του, το λεξικό των ουσιαστικών είναι χωρισμένο σε 49 θεματικές ενότητες. Σε κάθε ενότητα, οι λέξεις ταξινομούνται αλφαβητικά. Τα λήμματα ανέρχονται σε 3,3 χιλιάδες και τα συνώνυμα σε 5,3 χιλιάδες. Τα περισσότερα λήμματα αρχίζουν με λέξη της δημοτικής και ακολουθούν τα αντίστοιχα συνώνυμα, μαζί με το άρθρο.

Προστέθηκε επίσης σαν παράρτημα, στο τέλος, μια ενότητα με 355 λήμματα, που περιέχει τα επιρρήματα, τις αντωνυμίες, τα αριθμητικά, τους συνδέσμους, τα μόρια, τις προθέσεις και τα επιφωνήματα.

Για εννιά χωριά και 119 λήμματα αντλήθηκε υλικό και από το έργο του Νικολάου Κοντοσόπουλου, «Γλωσσικός Άτλας της Κρήτης», Ηράκλειο 2016.

Για χρηστικούς λόγους, την κατανόηση δηλαδή των λημμάτων από ένα ευρύτερο κοινό (εκτός των ειδικών), χρησιμοποιώ τη σύγχρονη ορθογραφία της κοινής γλώσσας και όχι το διεθνές φωνητικό αλφάβητο (που αποδίδει ακριβώς την προφορά). Κάτι τέτοιο, δεν το επιτρέπει άλλωστε η γραφή των περισσότερων χειρογράφων.

Τέλος, οι ενδείξεις Swadesh list, Buck list (Carl Darling Buck, A dictionary of selected synonyms in the principal Indo-European languages) και ALE (Atlas Linguarum Europae), στην αρχή κάποιων λημμάτων, σημειώνουν πως οι έννοιες αυτές περιλαμβάνονται στις προαναφερόμενες λίστες γλωσσικής συγγένειας ή γλωσσογεωγραφίας.

 

 

Πηγές

 

 

Αγαπάκη Ελευθερία, Συλλογή λαογραφικού υλικού εκ του χωρίου Άγιος Γεώργιος, του νομού Λασιθίου, της νήσου Κρήτης, 1968.

Αναγνωστάκη Στεφανία, Συλλογή λαογραφικής ύλης από το χωριό Τύλισσος, της επαρχίας Μαλεβυζίου, του νομού Ηρακλείου, της νήσου Κρήτης, 1982.

Βάμβουκας Μιχαήλ, Συλλογή λαογραφικού υλικού εκ του χωρίου Θεοδώρα, της επαρχίας Μυλοποτάμου, του νομού Ρεθύμνης, της νήσου Κρήτης, 1971.

Βογιατζάκη Μαρία, Συλλογή λαογραφικής ύλης εκ του χωρίου Βουλγάρω, της επαρχίας Κισάμου, του νομού Χανίων, της νήσου Κρήτης, 1969.

Βολανάκης Ελευθέριος, Συλλογή λαογραφικής ύλης εξ Αποδούλου, της επαρχίας Αμαρίου, του νομού Ρεθύμνης, της νήσου Κρήτης, 1971.

Γκερεδάκης Γεώργιος, Συλλογή λαογραφικής ύλης εκ του χωρίου Βώροι, της επαρχίας Πυργιωτίσσης, του νομού Ηρακλείου, της νήσου Κρήτης, 1971.

Δασκαλάκη Μαρία, Συλλογή λαογραφικού υλικού εκ του χωρίου Παλαιοχώρας, της επαρχίας Σελίνου, του νομού Χανίων, της νήσου Κρήτης, 1969.

Καφφεσάκη Μαρία, Συλλογή λαογραφικής ύλης εκ του χωρίου Κελλάρια, της επαρχία Σητείας, του νομού Λασιθίου, της νήσου Κρήτης, 1969.

Κοκολάκη Στυλιανή, Συλλογή λαογραφικού υλικού εκ του χωρίου Τυλίσ(σ)ον, της επαρχίας Μαλεβυζίου, του νομού Ηρακλείου, της νήσου Κρήτης, 1970.

Κυριακάκη Γεωργία, Συλλογή λαογραφικού υλικού εκ Βραχασίου, της επαρχίας Μεραμπέλλου, του νομού Λασιθίου, της νήσου Κρήτης, 1970.

Μαθιουδάκη Μαρία, Συλλογή λαογραφικής ύλης εκ του χωρίου Συριλίου, της επαρχίας Κυδωνίας, του νομού Χανίων, της νήσου Κρήτης, 1971.

Μανδαλάκη Αναστασία, Συλλογή λαογραφικής ύλης εκ του χωρίου Άγιος Βασίλειος, της επαρχίας Βιάννου, του νομού Ηρακλείου, της νήσου Κρήτης, 1978.

Μανιδάκη Αικατερίνη, Συλλογή λαογραφικής ύλης εκ του χωρίου Μιαμούς, της επαρχίας Καινουργίου, του νομού Ηρακλείου, της νήσου Κρήτης, 1971.

Μέμμου Μαρία, Συλλογή λαογραφικής ύλης εξ Ανωγείων, της επαρχίας Μυλοποτάμου, του νομού Ρεθύμνης, της νήσου Κρήτης, 1968.

Μπουσάκης Εμμανουήλ, Συλλογή λαογραφικού υλικού εκ του χωρίου Σέλλες, της επαρχίας Μεραμπέλλου, του νομού Λασιθίου, της νήσου Κρήτης, 1971.

Νικάκη Ευαγγελία, Συλλογή λαογραφικού υλικού εκ χωρίου Βρυσών Αγ. Βασιλείου, του νομού Ρεθύμνης, της νήσου Κρήτης, 1968.

Πυργιωτάκης Ιωάννης, Συλλογή λαογραφικού υλικού εκ του χωρίου Ανατολής, της επαρχίας Ιεράπετρας, του νομού Λασιθίου, της νήσου Κρήτης, 1971.

Σπαχή Αρετή, Συλλογή λαογραφικού υλικού της κωμόπολης Ανωγείων, της επαρχίας Μυλοποτάμου, του νομού Ρεθύμνης, της νήσου Κρήτης, 1981.

Σταματάκη Ευγενία, Συλλογή λαογραφικού υλικού εκ του Εμπρόζνερου, της επαρχίας Αποκορώνου, του νομού Χανίων, της νήσου Κρήτης, 1968.

Σταυρουλάκη Αναστασία, Συλλογή λαογραφικού υλικού εκ του χωρίου Μάρθα, της επαρχίας Πεδιάδος, του νομού Ηρακλείου, της νήσου Κρήτης, 1968.

Μαρία Τζουλάκη, Συλλογή λαογραφικού υλικού εκ του χωρίου Λαμπιώτες, της επαρχίας Αμαρίου, του νομού Ρεθύμνης, της νήσου Κρήτης, 1971.

Φαλαγκαράκη Χρυσάνθη, Συλλογή λαογραφικού υλικού εκ του χωρίου Σασάλου, της επαρχίας Κισσάμου, του νομού Χανίων, της νήσου Κρήτης, 1968.

Φανουριάκης Κωνσταντίνος, Συλλογή λαογραφικής ύλης εκ του χωρίου Αγίου Γεωργίου, της επαρχίας Λασιθίου, του νομού Λασιθίου, της νήσου Κρήτης, 1971.

Φεργαδάκης Γεώργιος, Συλλογή λαογραφικής ύλης εκ του χωρίου Ανατολής, της επαρχίας Ιεράπετρας, του νομού Λασιθίου, της νήσου Κρήτης, 1969.

Χαραλαμπάκης Χριστόφορος, Συλλογή λαογραφικής ύλης εκ του χωρίου Ανατολή, της επαρχίας Ιεράπετρας, του νομού Λασιθίου, της νήσου Κρήτης, 1969.

 

Οικισμοί αναφοράς

 

Άγιος Βασίλειος Βιάννου Ηρακλείου, απογραφή 1971 κάτοικοι 550, υψόμετρο 560.

Αγίου Γεώργιος Οροπεδίου Λασιθίου, απογραφή 1971 κάτοικοι 943, υψόμετρο 840.

Ανατολή Λασιθίου, απογραφή 1971 κάτοικοι 345, υψόμετρο 600.

Ανώγεια Μυλοποτάμου Ρεθύμνης, απογραφή 1971 κάτοικοι 2.750, υψόμετρο 740.

Αποδούλου Ρεθύμνης, απογραφή 1971 κάτοικοι 263, υψόμετρο 450.

Βουλγάρω Χανίων, απογραφή 1971 κάτοικοι 263, υψόμετρο 100.

Βραχάσι Λασιθίου, απογραφή 1971 κάτοικοι 804, υψόμετρο 360.

Βρύσες Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνης, απογραφή 1971 κάτοικοι 219, υψόμετρο 550.

Βώροι Ηρακλείου, απογραφή 1971 κάτοικοι 683, υψόμετρο 60.

Εμπρόσνερος Χανίων, απογραφή 1971 κάτοικοι 421, υψόμετρο 260.

Θεοδώρα Ρεθύμνης, απογραφή 1971 κάτοικοι 150, υψόμετρο 350.

Κελλάρια Λασιθίου, απογραφή 1971 κάτοικοι 45, υψόμετρο 250.

Λαμπιώτες Ρεθύμνης, απογραφή 1971 κάτοικοι 89, υψόμετρο 340.

Μάρθα Ηρακλείου, απογραφή 1971 κάτοικοι 426, υψόμετρο 390.

Μιαμού Ηρακλείου, απογραφή 1971 κάτοικοι 277, υψόμετρο 500.

Παλαιοχώρα Χανίων, απογραφή 1971 κάτοικοι 891, υψόμετρο 5.

Σάσαλος Χανίων, απογραφή 1971 κάτοικοι 91, υψόμετρο 340.

Σέλλες Λασιθίου, απογραφή 1971 κάτοικοι 73, υψόμετρο 240.

Σιρίλι(ο) Χανίων, απογραφή 1971 κάτοικοι 179, υψόμετρο 5.

Τύλισος Ηρακλείου, απογραφή 1971 κάτοικοι 1167, υψόμετρο 200.

 

 

 

θεματικό λεξικό

 

 

1.      το σώμα (ανθρώπου-ζώων)

 

 

 

αβγό (Swadesh list, ALE, Buck list) => το αβγό [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

αβγότσουφλο (ALE) => η αβγόφλουδα [Κελλάρια].

αγκώνας (Buck list) => ο αγκώνας [Βρύσες] | ο άγκωνας [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | οι αγκώνοι [Άγιος Γεώργιος].

αίμα (Swadesh list, Buck list) => το αίμα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

αμυγδαλές => οι αμυγδαλές [Θεοδώρα, Λαμπιώτες] | οι γούλες [Μάρθα].

άντερο => το άντερο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

άντζα / κνήμη => το ξερό [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα].

απαλό / κρανιακή πηγή => το απαλό [Άγιος Βασίλειος].

αρχίδια (Buck list) => τα ασβάχια [Ανατολή] | τα αμπράτη [Ανατολή] | τα αγαμνά [Κελλάρια] | τα αχαμνά [Αποδούλου].

αστράγαλος => ο αστράγαλος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

αυτί (Swadesh list, ALE, Buck list) => το αυτί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | τα αυθιά [Βώροι, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | τα αυχιά [Ανώγεια].

αφαλός (Buck list) => ο οφαλός [Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα] | το φάλι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βρύσες, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Τύλισος].

βλέφαρο (ALE) => η φυλλάδα [Ανατολή].

βούλα => η βούλα [Μάρθα].

βυζί / της γυναίκας (Buck list) => το βυζί [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Σέλλες] | τα βυζά [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Θεοδώρα].

γάλα (ALE, Buck list) => το γάλα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

γάμπα (ALE) => η γάμπα [Βουλγάρω, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | το ατζί [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Θεοδώρα, Σιρίλι].

γένια (Buck list) => τα γένια [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

γλώσσα (Swadesh list, Buck list) => η γλώσσα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

γόνατο (Swadesh list, ALE, Buck list) => το γόνατο [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Σάσαλος].

γρουμπούλι => ο γρόμπος [Άγιος Γεώργιος, Σιρίλι].

δάκρυ (Buck list) => το δάκρυ [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Σέλλες] | τα δάκρα [Κελλάρια].

δάχτυλας / αντίχειρας => ο δάχτυλας [Κελλάρια].

δάχτυλο (ALE, Buck list) => το δαχτύλι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | το δακτύλι [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].

δόντι (Swadesh list, ALE, Buck list) => το αντόντι [Βουλγάρω, Σάσαλος] | το αδόντι [Λαμπιώτες] | τα δόδια [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Θεοδώρα, Τύλισος] | τα αντόδια [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα] | τα αδόδια [Θεοδώρα] | τα ντόδια [Άγιος Βασίλειος, Μιαμού].

ιδρώτας (Buck list) => ο ίδρως [Βρύσες, Κελλάρια].

κακάδι / πληγής => το κάκαδο [Θεοδώρα].

κάλος => ο κάλος [Βραχάσι, Τύλισος] | ο λούλος [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια] | ο γούγλος [Ανατολή] | ο γούλος [Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Μιαμού] | ο βούλος [Σάσαλος].

καπούλια => τα καπούλια [Θεοδώρα] | η καπούλα [Άγιος Γεώργιος].

καρδιά (Swadesh list, Buck list) => η καρδιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σέλλες, Σιρίλι].

κάσα / η κυψελίδα, το κερί του αυτιού => η κάσα [Άγιος Γεώργιος].

καταπίθρα / οισοφάγος => η καταπίθρα [Βραχάσι].

κάτουρο (Buck list) => το κάτουρο [Μάρθα] | το κατρουρλιό [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα].

καύκαλο / κρανίο (Buck list) => το καύκαλο [Άγιος Γεώργιος].

κέρατο (Swadesh list, Buck list) => το κέρατο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Μάρθα, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | το κόκαλο [Ανατολή] | οι κερατσέλες [Θεοδώρα].

κεφάλι (Swadesh list, ALE, Buck list) => το κεφάλι [Εμπρόσνερος] | η κεφαλή [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

κοιλιά (Swadesh list, ALE, Buck list) => η κοιλιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

κόκαλο (Swadesh list, Buck list) => το κόκαλο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | ο κόκαλος [Θεοδώρα].

κόμποι / αρθρώσεις => οι φίλασες [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Μιαμού, Τύλισος, Σάσαλος] | οι φόλισες [Ανατολή, Βραχάσι, Εμπρόσνερος].

κόρδα / ο χαλινός της γλώσσας => η κόρδα [Βώροι] | ο γλωσσοδέτης [Βώροι].

κορμί => το κορμί [Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Κελλάρια, Τύλισος].

κούτελο (ALE, Buck list) => το κούτελο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

κρέας (Swadesh list, Buck list) => το κρέας [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το κριάς [Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Σάσαλος] | το κρέτα [Σάσαλος].

κρεατοελιά => η ελιά [Βραχάσι].

κριθαράκι / στο μάτι => ο κρίθος [Ανατολή, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Κελλάρια] | ο τσίτος [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Σέλλες, Τύλισος].

κωλομέρι / γλουτός => το κωλομέρι [Άγιος Γεώργιος].

κώλος => ο κώλος [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | ο πισινός [Ανώγεια, Βουλγάρω, Τύλισος].

λαγόνι => το λαγκόνι [Βραχάσι].

λαιμός (Swadesh list, ALE, Buck list) => ο λαιμός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

λαρύγγι => ο τζάρικας [Θεοδώρα].

λειρί => η κρέστα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βραχάσι, Μιαμού, Τύλισος] | η κρίστα [Ανώγεια, Εμπρόσνερος, Σάσαλος].

λεκάνη / πύελος => ο κόκαλος [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Σέλλες].

μάγουλο (ALE, Buck list) => το μάγουλο [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

μαλλιά / ανθρώπου (Swadesh list, ALE, Buck list) => τα μαλλιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Κελλάρια, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το μαλλί [Θεοδώρα].

μαστάρι / κυρίως του ζώου (Buck list) => η μουστάρα [Παλαιοχώρα] | η μουσταριά [Ανώγεια] | τα μουσταρά [Σέλλες].

μασχάλη (ALE) => αμασκάλη [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | η αμπασκάλη [Αποδούλου, Μιαμού].

μάτι-μάτια (Swadesh list, ALE, Buck list) => το αμάτι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Σάσαλος, Τύλισος] | το μάτι [Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια, Μιαμού, Σέλλες] | τα αμάθια [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Θεοδώρα, Μιαμού, Σάσαλος] | τα μάθια [Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | τα μάτια [Άγιος Βασίλειος, Κελλάρια].

μέση => η μέση [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

μήτρα (Buck list) => η μήτρα [Ανατολή].

μουσούδα (ALE) => το μουστρί [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι] | η μουτσούνα [Εμπρόσνερος, Σάσαλος] | το μούτσουνο [Άγιος Βασίλειος, Αποδούλου] | η μούρη [Σάσαλος] | το σιφούνι [Ανώγεια, Μιαμού, Τύλισος].

μουστάκι (ALE) => το μουστάκι [Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | η μουστάκα [Σιρίλι].

μπούκλες / μαλλιών => η μπούκλα [Τύλισος].

μπούτι (ALE) => το μερί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Τύλισος] | ο μερός [Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Μιαμού, Σάσαλος].

μπράτσο (ALE, Buck list) => το μπράτσο [Σιρίλι].

μυαλό (Buck list) => το μυαλό [Εμπρόσνερος, Μάρθα, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα] | ο ομυαλός [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα].

μύτη (Swadesh list, ALE, Buck list) => η μύτη [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

μύτη / ράμφος => η μύτη [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | η μπιμπίκα [Ανατολή, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Τύλισος] | η μπίκα [Ανώγεια, Αποδούλου] | η τζίμπη [Μιαμού].

νεφρό (ALE) => το νεφρό [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Τύλισος] | ο νεφρός [Άγιος Γεώργιος].

ντικλίνι / το πίσω μέρος από το γόνατο - το κοίλωμα στο πόδι => το ντικλίνι [Ανατολή].

νύχι (Swadesh list, Buck list) => το ανύχι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | το νύχι [Άγιος Βασίλειος, Βρύσες, Σάσαλος, Τύλισος] | το ανυφίδι (οπλή) [Ανατολή].

ξίγκι (Swadesh list) => το ξίγκι [Ανώγεια, Βρύσες, Βώροι, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | η γλίνα [Βώροι, Μάρθα, Τύλισος].

όμπιο / πύον => ο όμπιος [Παλαιοχώρα].

ούλα => τα γούλα [Θεοδώρα].

ουρά ( Swadesh list, ALE, Buck list) => η ορά [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | η οριά [Μιαμού].

παλάμη => η παλάμη [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η απαλάμη [Θεοδώρα].

πανάδες => οι νεφέλες [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βρύσες, Μιαμού, Σάσαλος].

πατούσα => η πατούχα [Θεοδώρα, Σέλλες] | η πατσούχα [Λαμπιώτες].

πιγούνι => το πιγούνι [Ανατολή, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

πλάτη (Swadesh list, ALE) => η πλάτη [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σιρίλι, Τύλισος].

πλεμόνια (ALE) => ο φλέμονας [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βώροι, Σάσαλος] | τα φλεμόνια [Μιαμού].

πλευρό => η πλευρά [Θεοδώρα].

πληγή (Buck list) => η πληγή [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

ποδάρι => το ποδάρι [Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σιρίλι].

πόδι ( Swadesh list, ALE, Buck list) => το πόδι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι] | ο πόδας [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

πούπουλο (Swadesh list, ALE) => το πούπουλο [Παλαιοχώρα].

πρόσωπο (ALE, Buck list) => το πρόσωπο [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βρύσες, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες] | η μούρη [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | τα μούτρα [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

ράχη (Buck list) => η ράχη [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα] | η κατίνα [Βραχάσι].

ραχοκοκαλιά => η ραχοκοκαλιά [Κελλάρια] | η κατίνα [Σέλλες].

ρουθούνι => το αρθούνι [Θεοδώρα, Μάρθα, Σάσαλος].

ρούχα / έμμηνα => τα ρούχα (έρχονται) [Άγιος Γεώργιος].

ρώγα / βυζιού => η ρώγα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια].

σαγόνι (ALE, Buck list) => η σαγόνα [Βουλγάρω] | η σαγούνα [Άγιος Γεώργιος] | η μασέλα [Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα].

σάλιο (ALE) => τα σάλια [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

σάρκα => η σάρκα [Σάσαλος].

σβέρκος (Buck list) => ο σβέρκος [Κελλάρια, Τύλισος] | ο ακουπάς [Κελλάρια] | ο καφάς [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

σημάδι / στο σώμα => το σημάδι [Ανατολή, Κελλάρια, Μάρθα, Τύλισος] | το ζούδος [Κελλάρια].

σκατά (Buck list) => τα σκατά [Βραχάσι, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα] | τα κακά [Ανατολή] | το κόπριο [Θεοδώρα].

σκέλια (Buck list) => τα σκέλια [Θεοδώρα].

σπάλα => η σπάλα [Άγιος Γεώργιος] | η κουτάλα [Ανώγεια, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Σάσαλος].

σπιθούρι => τα σπιθούρια [Μιαμού].

σπλάχνα (Buck list) => τα σπλάχνα [Μιαμού] | τα σωθικά [Σάσαλος, Τύλισος] | τα απομεσικά [Βώροι] | τα κοιλικούδια [Βώροι].

σπλήνα => η σπλήνα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος].

σπυράκια => τα σπυράκια [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα] | τα τσερονάκια [Θεοδώρα].

σπυρί => το σπυρί [Ανατολή, Θεοδώρα] | το βγαρτό [Άγιος Γεώργιος].

στήθη / τα βυζιά της γυναίκας (Swadesh list, Buck list) => τα στήθια [Σέλλες] | το στήθος [Άγιος Βασίλειος].

στήθος / το στέρνο (Buck list) => το στήθος [Βρύσες, Εμπρόσνερος, Μιαμού, Σέλλες] | ο μπέτης [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | τα στήθια [Βραχάσι[Σάσαλος], Σέλλες].

στόμα (Swadesh list, ALE, Buck list) => το στόμα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η μπούκα [Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | η μούρη (sic) [Βραχάσι].

στομάχι (ALE, Buck list) => το στομάχι [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι, Μιαμού, Σέλλες].

συκώτι (Swadesh list, ALE, Buck list) => το σκώτι [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Κελλάρια, Μιαμού, Σάσαλος, Τύλισος] | τα σκώθια [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Μιαμού].

σώμα (Buck list) => το σώμα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

τρίχα (Buck list) => η τρίχα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

τσίνορο / βλεφαρίδα (ALE) => τα ματοτσίνορο [Ανατολή] | το αματόκλαδο [Θεοδώρα].

φιδοτόμαρο => το ποκάμισο του όφη [Παλαιοχώρα].

φλέβα => η φλέβα [Άγιος Βασίλειος, Μιαμού] | η φλέγα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

φρύδι (ALE, Buck list) => το φρύδι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | το αφρύδι [Σάσαλος].

φτέρνα => η φτέρνα [Ανώγεια, Θεοδώρα, Σάσαλος].

φτερό / φτερούγα (Swadesh list, ALE, Buck list) => το φτερό [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

χείλια (ALE, Buck list) => τα χείλια [Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος] | τα αχείλια [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μιαμού, Τύλισος].

χέρι (Swadesh list, ALE, Buck list) => το χέρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η χέρα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

χολή => η χολή [Βουλγάρω, Θεοδώρα, Μιαμού, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

χούφτα => η χούφτα [Κελλάρια, Παλαιοχώρα] | η φούχτα [Μιαμού, Σιρίλι].

ψαροκόκαλο => το ψαροκόκαλο [Θεοδώρα].

ώμος (ALE, Buck list) => ο ώμος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Σέλλες], Τύλισος | ο νώμος [Ανατολή, Αποδούλου, Μιαμού, Παλαιοχώρα].

 

 

2.      Η φύση

 

αγκάθι (ALE) => το αγκάθι [Λαμπιώτες] | η αγκάθα [Ανατολή, Βρύσες, Βώροι] | η τσίμπα [Άγιος Γεώργιος].

αγριοπούλια => τα αγριουπούλια [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα] | τα αγριγιόπουλα [Βρύσες].

αέρας / άνεμος (Swadesh list, ALE, Buck list) => ο αέρας [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | οι αέρηδες [Σέλλες] | ο αγέρας [Εμπρόσνερος].

αέρας / ατμόσφαιρα => ο αέρας [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

αλάτι (Swadesh list, Buck list) => το αλάτσι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

αλετροπόδα / ο αστερισμός του Ωρίωνα => οι πήχες [Σέλλες].

αλώνα / η άλως το φεγγαριού => η αλώνα [Θεοδώρα].

άμμος (Swadesh list, Buck list) => ο άμμος [Άγιος Γεώργιος,Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σάσαλος, Τύλισος] | η αμμούτσα [Παλαιοχώρα].

αμμούδαρος / αμμόλιθος => ο αμμούδαρος [Λαμπιώτες].

αμυγδαλόπετρα / γυαλιστερός ασβεστόλιθος => η αμυγδαλόπετρα [Μάρθα].

αναβροχιά => η ανυδριά [Θεοδώρα].

ανατολή (Buck list) => η ανατολή [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Σάσαλος, Τύλισος].

ανεμοστρόφιλος / ανεμοστρόβιλος => ο ανεμοστρόφιλος [Σάσαλος] | ο ανεμοστρόβιλος [Θεοδώρα].

ανηφόρος => το ανεβόλεμα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βραχάσι, Μιαμού, Τύλισος] | το αναβόλεμα [Ανώγεια] | το ρίζωμα [Εμπρόσνερος, Σάσαλος].

Αποσπερίτης / η Αφροδίτη το ηλιοβασίλεμα => ο Αποσπερίτης [Σέλλες].

ασπρόχωμα => το ασπρόχωμα [Ανώγεια, Μιαμού, Τύλισος] | ο κούσκουρας [Τύλισος].

αστέρι (Swadesh list, Buck list) => το άστρο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

αστραπή (ALE, Buck list) => η αστραπή [Αποδούλου, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

αστροπελέκι / κεραυνός (ALE, Buck list) => το αστροπελέκι [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Σέλλες] | το πελέκι [Θεοδώρα].

αυγερινός / η Αφροδίτη το πρωί => το μεράστρι [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Μιαμού, Τύλισος] | τση μέρας τ' άστρο [Ανατολή, Βραχάσι, Σέλλες] | ο αμερινός [Εμπρόσνερος, Σάσαλος] | ο μερινός [Εμπρόσνερος].

αφρός => ο αφρός [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα, Παλαιοχώρας].

βαρυχειμωνιά => η βαροχειμωνιά [Βραχάσι, Θεοδώρα] | η βαροχειμωνέ [Λαμπιώτες].

βλαστάρι => ο βλαστός [Ανώγεια, Αποδούλου, Μάρθα, Μιαμού, Τύλισος].

βοριάς (Buck list) => ο βοριάς [Ανώγεια, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | ο βοράς [Ανατολή, Σέλλες] | το βόρισμα [Θεοδώρα] | η ντριμιντίνα [Σέλλες] | η δραμουντάνα [Άγιος Βασίλειος].

βοτάνι (Buck list) => το βοτάνι [Άγιος Γεώργιος] | το βότανο [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Μιαμού].

βότσαλο => η χοχλάκα [Σιρίλι].

βουνό (Swadesh list, ALE, Buck list) => το βουνό [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | τα αόρη [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Λαμπιώτες] | τα αόρια [Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα].

βράχος => ο βράχος [Άγιος Βασίλειος] | το χαράκι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες].

βροντή (ALE, Buck list) => η βροντή [Βώροι, Λαμπιώτες, Σέλλες].

βροχή (Swadesh list, Buck list) => η βροχή [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

βροχόνερο => το βροχόνερο [Ανατολή].

γαρμπής / νοτιοδυτικός άνεμος => ο γαρμπής [Ανατολή, Σέλλες].

γέμιση / του φεγγαριού => η γέμωση [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

γης / γη (Swadesh list, Buck list) => η γης [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

γιαγκίνι / πυρκαγιά => το γιαγκίνι [Ανώγεια].

γιαλός / ακρογιαλιά (Buck list) => ο γιαλός [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Σέλλες] | η γιαλιά [Άγιος Βασίλειος] | η ακρογιαλιά [Βραχάσι] | τα γυρογιάλια [Σέλλες] | το περιγιάλι [Μιαμού].

γκρεμός => ο γκρεμός [Αποδούλου, Θεοδώρα, Τύλισος] | ο γκρεμνός [Σιρίλι] | ο εγκρεμός [Ανατολή, Σέλλες] | ο δέτης [Βρύσες, Θεοδώρα, Μάρθα].

γούρνα => η γούρνα [Ανατολή, Λαμπιώτες, Μιαμού, Τύλισος] | ο αρόλιθος [Θεοδώρα, Σέλλες].

γρέγος / βοριοανατολικός άνεμος => γιαλίτης [Σέλλες].

δάσος (Swadesh list, ALE, Buck list) => το δάσος [Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα] | το ρομάνι [Κελλάρια].

δειλινό => το πρόσαργο [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Σέλλες] | το κιντί [Σέλλες].

δέντρο (Swadesh list, ALE, Buck list) => το δεντρό [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

δροσιά => η δροσιά [Σιρίλι] | η δροσά [Ανώγεια] | το δρόσος [Σάσαλος] | το δροσό [Ανώγεια] | η δροσινάδα [Παλαιοχώρα] | η δροσεράδα [Ανώγεια].

δύση / του ορίζοντα (Buck list) => η δύση [Άγιος Γεώργιος, Σέλλες].

ζέστη => η ζέστη [Άγιος Βασίλειος, Μιαμού].

ηλιοβασίλεμα => το βασίλεμα [Ανώγεια, Σάσαλος] | τα λιοβασιλέματα [Θεοδώρα] | τα λιοβουτήματα [Αποδούλου].

ήλιος (Swadesh list, ALE, Buck list) => ο ήλιος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

θάλασσα (Swadesh list, ALE, Buck list) => η θάλασσα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

θαλασσοταραχή => η θαλασσοταραχή [Θεοδώρα].

θράκα => η καρβουνιθιά [Μιαμού].

Ιορδάνης ποταμός / ο γαλαξίας => ο Ιορδάνης ποταμός [Σέλλες].

ίσκιος (Buck list) => η ασκιά [Εμπρόσνερος] | ο ασκιανός [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Μιαμού, Τύλισος] | ο σκιανός [Θεοδώρα, Λαμπιώτες] | ο σκιανός [Αποδούλου] | η ασκενάδα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή] | η ασκενιάδα [Βραχάσι] | η ασκιανάδα [Θεοδώρα, Τύλισος] | η σκιανιάδα [Ανώγεια, Θεοδώρα] | το σκιανιό [Σάσαλος].

καιρός / μετεωρολογία (Buck list) => ο καιρός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

κακοκαιριά (ALE) => η κακακαιριά [Βραχάσι, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | η κακοκαιρία [Άγιος Γεώργιος].

κακοτοπιά => η κακοτοπιά [Ανατολή] | η κακοβολιά [Θεοδώρα].

καλοκαιριά (ALE) => η καλοκαιριά [Σάσαλος] | η εβγιά [Θεοδώρα, Παλαιοχώρα].

καπνιά η => η καπνιά [Θεοδώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | η καπνέ [Βρύσες] | η μουζουδιά [Άγιος Γεώργιος] | οι καπνιές [Άγιος Γεώργιος].

κάπνισμα / φωτιάς => το κάπνισμα [Βραχάσι].

καπνός / φωτιάς (Swadesh list, Buck list) => ο καπνός [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα] | η κάπνη [Παλαιοχώρα].

κάρβουνο => το κάρβουνο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

καταχνιά / ομίχλη (Swadesh list, ALE, Buck list) => η καταχνιά [Σάσαλος] | η αφούρα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι] | η σκουντούφλα [Σάσαλος] | η αντάρα [Σάσαλος] | η κατσιφάρα [Ανώγεια, Αποδούλου, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Μιαμού, Τύλισος] | το κατσιφάρι [Θεοδώρα].

κατήφορος => το χύμα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βρύσες, Μιαμού, Τύλισος] | η χυματσούρα [Μάρθα] | ο χύτης [Εμπρόσνερος, Σάσαλος] | η τσούρα [Λαμπιώτες].

κάψα / καύσωνας => η κάψα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα].

κλαδί (ALE, Buck list) => το κλαδί [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

κλαδί / ο θάμνος => ο θάμνος [Παλαιοχώρα].

κλωνάρι (ALE) => το κλωνάρι [Βραχάσι, Μάρθα, Σέλλες] | ο κλώνος [Σέλλες].

κοκκινόχωμα => το κοκκινόχωμα [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | η ρουσά [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι].

κορμός / δέντρου => ο κορμός [Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα].

κούτσουρο (ALE) => το κουτσούρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | ο κούτσουρος [Άγιος Γεώργιος] | ο κούτσουρας [Ανώγεια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | τα κούτσουρα [Σιρίλι].

κουφάλα => η κουφάλα [Θεοδώρα].

κουφόβραση => κουφονοθιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι] | το νεφόκαϊμα [Ανώγεια, Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Μιαμού, Σάσαλος, Τύλισος].

κρύο => το κρύο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Σιρίλι, Τύλισος] | το κρύος [Μάρθα] | η κρυγιάδα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι] | τα κρυγιάματα [Σέλλες] | η κρυγιότη [Ανώγεια, Αποδούλου, Βώροι, Παλαιοχώρα].

κύμα (Buck list) => το κύμα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Μιαμού].

λαγκάδι => το λαγκάδι [Σέλλες] | ο λαγκός [Σιρίλι].

λάμπαδος / μεγάλη φλόγα => η λαβουρδάνα [Ανατολή] | η αφουνάρα [Παλαιοχώρα] | η φουνάρα [Μάρθα].

λάσπη (Buck list) => η λάσπη [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | τα πηλά (οι λάσπες) [Βουλγάρω, Κελλάρια].

λιακάδα => η λιακάδα [Σάσαλος].

λουλούδι (Swadesh list, ALE, Buck list) => το λουλούδι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο αθός [Ανατολή, Βώροι, Θεοδώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | η ροδαρά [Βραχάσι] | η βιόλα [Ανώγεια, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | το τσιτσέκι [Λαμπιώτες].

λούμπα / νερόλακκος => ο κόλυμπος [Ανατολή, Μάρθα] | η κολύμπα [Βώροι].

λόφος => η κεφάλα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Εμπρόσνερος] | το κεφάλι [Κελλάρια, Τύλισος] | η παπούρα [Ανατολή, Ανώγεια, Σάσαλος, Τύλισος] | το παπούρι [Αποδούλου, Μιαμού, Τύλισος] | η μπαμπούρα [Βραχάσι] | τα μπαμπούρια [Σέλλες].

μαδάρα / γυμνό βουνό => η μαδάρα [Εμπρόσνερος].

μαΐστρος / βορειοδυτικός άνεμος => ο μαΐστρος [Παλαιοχώρα].

μανιτάρι (ALE) => ο αμανίτης [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μιαμού, Τύλισος] | ο μανίτης [Εμπρόσνερος, Σάσαλος] | ο ομανίτης [Αποδούλου].

Μεγάλη Αρκούδα / Μικρά Άρκτος => η Μεγάλη Αρκούδα [Σέλλες].

Μικρή Αρκούδα / Μικρά Άρκτος => η Μικρή Αρκούδα [Σέλλες].

μισοφέγγαρο => το μεσοφέγγαρο [Ανατολή, Μιαμού].

μούχλα => η μούχλα [Θεοδώρα].

μπονάτσα => η μπονάτσα [Κελλάρια].

μπόρα => η ομπρά [Ανατολή, Βραχάσι] | η ομπρέ [Αποδούλου] | η ομπριά [Ανώγεια, Μιαμού] | η ομπρουλιά [Τύλισος] | η ομπρουλέ [Αποδούλου] | η μπατάγια [Άγιος Γεώργιος] | η στροπάδα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή] | η φουρτίνα [Σάσαλος] | η ρέμπια [Εμπρόσνερος].

νερό (Swadesh list, Buck list) => το νερό [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

νεροποντή => η τσίκνη [Θεοδώρα].

νησί (Buck list) => το νησί [Θεοδώρα, Σέλλες].

νοτιά / υγρασία => η ογρασά [Ανατολή] | η ανάδοση [Ανώγεια] | η ανεδεράδα [Μιαμού].

νοτιάς => η νοθιά [Βραχάσι, Θεοδώρα, Σέλλες] | ο νοθιάς [Βραχάσι] | ο νότος [Θεοδώρα].

ξαστεριά => η ξαστεριά [Παλαιοχώρα].

ξερότοπος => ο ξερότοπος [Λαμπιώτες].

ξημέρωμα => το ξημέρωμα [Τύλισος] | τα ξημερώματα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | τα αποξημερώματα [Θεοδώρα] | η ταχινή [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος].

ξύλο (Buck list) => το ξύλο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

ουρανός (Swadesh list, Buck list) => ο ουρανός [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

παγωνιά => πάγος [Ανώγεια] | η κρυγιώτη [Θεοδώρα].

πάχνη => η πάχνη [Σάσαλος] | το απόι [Σάσαλος, Σέλλες].

πέζα / γκρεμός με βράχια => η πέζα [Μάρθα].

πέτρα (Swadesh list, Buck list) => η πέτρα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Μιαμού, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το λιθάρι [Εμπρόσνερος].

πηλός (ALE, Buck list) => ο πηλός [Άγιος Βασίλειος, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

πιχραμανίτες / είδος πικρού μανιταριού => οι πριχαμανίτες [Ανατολή].

πλάκα / πέτρινη => η πλάκα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | η πλακούρα (η μεγάλη πλάκα) [Παλαιοχώρα].

ποτάμι (Swadesh list, ALE, Buck list) => ο ποταμός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

ποταμιά => η ποταμίδα [Σέλλες].

πούλια / ο αστερισμός των Πλειάδων => η πούλια [Σέλλες, Τύλισος] | η πιλιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Μιαμού].

πρωτοβρόχια => τα πρωτοβρόχια [Σέλλες] | τα πρωτοβρέξα [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Σέλλες] | τα πρωτοβρέξια [Παλαιοχώρα].

ράχη / βουνού => η ράχη [Σέλλες] | το σελί [Σέλλες] | η ρίνα [Σάσαλος].

ρεματιά => η ρεματιά [Τύλισος].

ρίζα (Swadesh list, Buck list) => η ρίζα [Ανώγεια, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σάσαλος, Σιρίλι].

ριζοβούνι / πρόποδες => το ρίζωμα [Σιρίλι].

ρυάκι => το ρυάκι [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

σεισμός => ο σεισμός [Βώροι, Θεοδώρα, Τύλισος].

σίδερο / μέταλλο (Buck list) => το σίδερο [Άγιος Βασίλειος, Βρύσες, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα] | το σίντερο [Ανατολή, Βραχάσι, Βώροι, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώραι, Τύλισος].

σκόνη / κάθε λογής (Swadesh list, ALE, Buck list) => η σκόνη [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα] | πάσπαλα [Παλαιοχώρα] | το πάσπαρο [Τύλισος] | ο πάσπαρος [Θεοδώρα].

σκοτάδι (Buck list) => το σκοτίδι [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Μάρθα].

σπηλιά => το σπήλιο [Κελλάρια, Θεοδώρα, Μάρθα, Σάσαλος, Τύλισος] | ο σπήλιος [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βώροι, Σάσαλος, Σέλλες] | το σπηλιάρι (το μικρό) [Ανατολή, Παλαιοχώρα, Θεοδώρα, Σέλλες] | το σπηλιαρίδι (το μικρό) [Κελλάρια].

σπίθα => η σπίθα [Αποδούλου, Βώροι, Κελλάρια, Σάσαλος] | η καψιλίθρα [Θεοδώρα].

σταγόνα (Buck list) => η σταγόνα [Ανώγεια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Τύλισος].

σταλαγματιά (ALE) => η σταλαματιά [Άγιος Γεώργιος] | η σταλιά [Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Σάσαλος] | η στάλα [Λαμπιώτες].

στάχτη (Swadesh list, Buck list) => η στάχτη [Παλαιοχώρα, Τύλισος] | ο στάχτης [Σάσαλος] | ο άθος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | τα πάθουδα [Άγιος Γεώργιος] | οι άθουδες [Βώροι].

στεριά (Buck list) => η στεριά [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].

σύννεφο (Swadesh list, ALE, Buck list) => το σύννεφο [Βρύσες, Θεοδώρα] | το ανέφαλο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βραχάσι, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | το νέφαλο [Ανώγεια, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | τα νέφια [Παλαιοχώρα].

το ζωνάρι της Παναγιάς / ουράνιο τόξο (ALE) => η κεραζώζα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι] | η κεραζώνη [Σέλλες] | η καργκιόζα [Άγιος Γεώργιος] | τση γρας το λουρί [Σάσαλος] | τση γρες το λουρί [Εμπρόσνερος] | τση γρες η ζώνη [Αποδούλου] | τση κεράς η ζώνη [Ανώγεια, Θεοδώρα, Τύλισος] | τση κεράς η ζώζη [Μιαμού].

τουλούμπα / υδροστρόβιλος => η τουλούμπα [Σέλλες].

φαράγγι => το φαράγγι [Ανώγεια, Αποδούλου, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού] | ο χαβγάς [Άγιος Γεώργιος].

φεγγάρι (Swadesh list, Buck list) => το φεγγάρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

φλούδα (Swadesh list) => η φλούδα [Τύλισος] | το φλούδι [Παλαιοχώρα] | τα φλουδιά [Τύλισος].

φουσκίτης / μανιτάρι του γένους Lycoperdon, έβαζαν τη σκόνη του στα εγκαύματα => η φούσκα της γης [Άγιος Γεώργιος].

φύκια => τα φύκια [Βουλγάρω, Τύλισος].

φύλλο / φυτού (Swadesh list, ALE, Buck list) => το φύλλο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

φυτό (Buck list) => το φυτό [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Μιαμού, Τύλισος].

φωλιά => η φωλιά [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Θεοδώρα].

φως (Buck list) => το φως [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η φέξη [Βώροι].

φωτιά (Swadesh list, ALE, Buck list) => η φωτιά [Άγιος Βασίλειος, Βρύσες, Κελλάρια] | η φωθιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

χαλάζι (ALE) => το κοκοσάλι [Ανώγεια].

χαλίκι => το χαλίκι [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Σάσαλος].

χαλκός => το μπακίρι [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Μιαμού].

χάραμα (ALE) => τα ποδιαφωτίσματα [Θεοδώρα].

χασοφεγγαριά => η χασοφεγγαριά [Βραχάσι, Θεοδώρα] | η χάση [Ανατολή] | η λίγωση [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

χιόνι (Swadesh list, ALE, Buck list) => το χιόνι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

χιονιάς => ο χιονιάς [Ανώγεια, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Σάσαλος, Σέλλες] | οι χιονιές [Ανώγεια].

χόβολη => η χόβολη [Αποδούλου, Εμπρόσνερος] | η αθούμαλη [Άγιος Γεώργιος] | η αθούβαλη [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βραχάσι, Μιαμού, Τύλισος] | η αθούβολη [Άγιος Βασίλειος] | η αθοκούφη [Ανατολή] | η αθράκη [Βραχάσι, Μάρθα] | η αθρακοβόλη [Σάσαλος].

χόρτο => το χόρτο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

χώμα (Buck list) => το χώμα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

χωματίλα / οσμή => η χωμαθιά [Μάρθα].

ψήλωμα / ύψωμα => το αρμί [Ανατολή].

ψιχάλα => η ψιχαλίδα [Σέλλες].

 

3.      ο άνθρωπος (ηλικία και οικογένεια)

 

αγόρι (Buck list) => το αγόρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το κοπέλι [Άγιος Γεώργιος, Σιρίλι].

αδερφή (ALE, Buck list) => η αδερφή [Ανατολή, Ανώγεια, Θεοδώρα, Κελλάρια, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | οι αδερφάδες [Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | οι αδερφίδες [Αποδούλου, Βώροι, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | η γιαδερφή [Βώροι].

αδέρφια => τα αδέρφια [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

αδερφός (ALE, Buck list) => ο αδερφός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | οι γιαδερφοί [Θεοδώρα].

άνθρωποι => οι αθρώποι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | οι γαθρώποι [Ανώγεια, Βραχάσι, Παλαιοχώρα] | οι γιαθρώποι [Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα].

άνθρωπος (Swadesh list, Buck list) => ο άθρωπος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

ανιψιός (ALE, Buck list) => ο ανιψιός [Σιρίλι] | ανιψός [Αποδούλου, Βρύσες, Βώροι].

άντρας (Swadesh list, ALE, Buck list) => ο άντρας [Άγιος Βασίλειος,Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο γιάντρας [Βώροι, Θεοδώρα].

αντρόγυνο => το αντρόγυνο [Ανώγεια, Θεοδώρα] | το αντρόυνο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

αράπισα => η αράπισα [Βουλγάρω].

γαμπρός / συγγένεια (ALE, Buck list) => ο γαμπρός [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Παλαιοχώρα].

γέροντας => ο γέροντας [Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Κελλάρια] | οι γεροντήδες [Άγιος Γεώργιος].

γερόντισσα / με σεβασμό => η γερόντισσα [Βουλγάρω, Βώροι, Παλαιοχώρα].

γέρος (ALE) => ο γέρος [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

γιαγιά (ALE, Buck list) => η γιαγιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα] | η λαλά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Σέλλες, Τύλισος] | η λάλη [Εμπρόσνερος, Σάσαλος, Σιρίλι] | η μεγάλη [Άγιος Γεώργιος] | η κερά [Μιαμού].

γιος (ALE, Buck list) => ο γιος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο ιγιός [Ανώγεια].

γονείς (Buck list) => οι γονέοι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | οι γονιοί [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Σάσαλος] | οι γονιείς [Παλαιοχώρα] | ο γονής [Σέλλες].

γριά (ALE) => η γρα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η γρε [Αποδούλου] | οι γρες [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Θεοδώρα] | οι γράδες [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι].

γυναίκα (Swadesh list, ALE, Buck list) => η γυναίκα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

δίδυμα (ALE) => τα ατζυμπραγά [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι] | τα τζυμπραγά [Ανώγεια, Αποδούλου, Μιαμού, Τύλισος] | τα συμπραγά [Ανατολή] | τα ζυμπραγά [Θεοδώρα, Σάσαλος] | τα μπραγά [Εμπρόσνερος].

εγγόνι => το εγγόνι [Βώροι, Σιρίλι, Τύλισος] | το αγγόνι [Σέλλες] | το ογγόνι [Ανατολή].

ζευγάρι => το ζευγάρι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

θεια / θεία (ALE, Buck list) => θεια [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα, Σιρίλι] | οι θειάδες [Ανώγεια, Λαμπιώτες, Σιρίλι].

θειος / θείος (ALE, Buck list) => ο θειος [Θεοδώρα, Σιρίλι] | ο μπάρμπας [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Βρύσες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο μπάρμας [Αποδούλου] |οι μπαρμπάδες [Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | οι μπαρπάδες [Ανώγεια].

κοπέλα (Buck list) => η κοπελιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | οι κοπελιές [Σιρίλι] | οι κοπελούδες [Εμπρόσνερος] | οι κοπελοπούλες [Βώροι].

κόρη (ALE, Buck list) => η κόρη [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η θυγατέρα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

κοριτσάκι => το κοριτσάκι [Άγιος Γεώργιος].

κορίτσι (Buck list) => το κορίτσι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βώροι, Εμπρόσνερος, Μιαμού, Σέλλες, Σιρίλι] | τα κορίτσα [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Λαμπιώτες, Σέλλες, Τύλισος].

μαμά / τη λένε έτσι τα παιδιά της (ALE) => η μαμά [Μιαμού, Τύλισος].

μάνα (Swadesh list, ALE, Buck list) => η μάνα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

μεσοκαιρίτισα / μεσήλικη => η μεσοκαιρίτισα [Σιρίλι].

μοναχοκόρη => η μοναχοκόρη [Παλαιοχώρα, Σέλλες] | η μοναχοθυγατέρα [Άγιος Βασίλειος].

μπαμπάς / τον λένε έτσι τα παιδιά του (Swadesh list, ALE) => ο μπαμπάς [Άγιος Βασίλειος, Παλαιοχώρα].

μωρό (Buck list) => το μωρό [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το μικιό [Ανατολή].

νια / νέα => η νια [Ανατολή, Βουλγάρω, Σάσαλος].

νιος /νέος => ο νιος [Ανατολή, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | ο νεαρός [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Κελλάρια] | ο ντελικανής [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Τύλισος] | ο ντελικαλής [Βρύσες, Σέλλες] | ο άγουρος [Εμπρόσνερος] | το τζαναβάρι [Μιαμού].

ξαδέρφη (ALE, Buck list) => η ξαδέρφη [Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | οι ξαδερφάδες [Ανώγεια, Σιρίλι].

ξαδέρφια => τα ξαδέρφια [Ανώγεια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | τα αξαδέρφια [Κελλάρια, Τύλισος].

ξάδερφος (ALE, Buck list) => ο ξάδερφος [Αποδούλου, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | ο αξάδερφος [Άγιος Γεώργιος, Τύλισος].

παιδί (Swadesh list, ALE, Buck list) => το παιδί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το κοπέλι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

παλιές / οι γυναίκες που έζησαν στο παρελθον => οι παλιές [Βραχάσι, Παλαιοχώρα].

παλικάρι => το παλικάρι [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα].

παλιοί / οι άνθρωποι που έζησαν στο παρελθον => οι παλιοί [Αποδούλου, Ανώγεια, Αποδούλου, Βώροι, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | οι παλαιινοί [Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Σέλλες] | οι πρωτινοί [Παλαιοχώρα].

παπουδολαλάδες / οι πρόγονοι => οι παπουδολαλάδες [Θεοδώρα].

παππούς (ALE, Buck list) => ο παππούς [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο λάλος [Σιρίλι].

πατέρας (Swadesh list, ALE, Buck list) => ο πατέρας [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | ο κύρης [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, ΒραχάσιΒρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος] | ο αφέντης [Ανατολή, Λαμπιώτες, Σιρίλι] | ο αφεντάκης [Βώροι].

πρωτοξάδερφος => ο πρωτοξάδερφος [Άγιος Γεώργιος] | τα πρωτοξαδέφια [Παλαιοχώρα].

πρωτοπαίδι / πρωτότοκο => το πρωτοπαίδι [Βρύσες, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα].

σόι => το σόι [Άγιος Βασίλειος, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η σογιά [Ανώγεια] | η δικολογιά [Ανατολή] | η εδικολογιά [Ανατολή] | η γεδικολογιά [Βώροι] | η σειριά [Ανώγεια].

σπιτικοί / οι στενοί συγγενείς => οι σπιθιακοί [Παλαιοχώρα].

συγγενείς (ALE, Buck list) => οι συγγενείς [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | οι συγγενοί [Ανώγεια] | το συγγενολόι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια] | η συγγενιά] | οι συγγενιές [Λαμπιώτες, Τύλισος] | το δικολόι [Άγιος Γεώργιος] | η δικολογιά [Θεοδώρα, Σάσαλος] | οι δικολογιές [Εμπρόσνερος] | οι δικοί [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Σάσαλος, Σιρίλι] | οι εδικοί [Μάρθα, Παλαιοχώρα] | οι γεδικοί [Θεοδώρα, Σιρίλι, Τύλισος].

φαμίλια / οικογένεια (ALE, Buck list) => η φαμελιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Σάσαλος, Τύλισος].

ψυχοκόρη => η ψυχοκόρη [Σιρίλι].

ψυχοπαίδι / υιοθετημένο => το ψυχοπαίδι [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια].

 

 

4. πανίδα

 

αγρίμι (Buck list) => το αγρίμι [Άγιος Γεώργιος].

αγριόπαπια / πουλιά του γένους Anas => η αγριόπαπια [Λαμπιώτες].

αηδόνι / το πουλί Luscinia megarhynchos (ALE) => το αηδόνι [Παλαιοχώρα].

ακρίδα / έντομα του γένους Acrida (ALE) => ο ατζίτζικας [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι] | ο τζίτζικας [Ανώγεια, Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Μιαμού, Τύλισος] | ο καμπανός [Ανατολή] | η αγριμούτσα [Σάσαλος].

αλογάκι της Παναγίας / το έντομο Mantis religiosa => το αλογάκι τση Παναγιάς [Θεοδώρα] | το αλογάκι [Παλαιοχώρα].

άλογο / το θηλαστικό Equus caballus (ALE, Buck list) => το άλογο [Άγιος Βασίλειος, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Τύλισος] | το μπεγίρι (το αρσενικό) [Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | τα αλόγατα [Βουλγάρω, Τύλισος].

αλογόμυγα / το έντομο Hippobosca => η αλογόμυγα [Βραχάσι] | η αλογόμυγια [Θεοδώρα].

αράχνη / Araneae => η αρογαλίδα [Κελλάρια, Μιαμού] | η αρογαλού [Σάσαλος, Σιρίλι] | η ρογαλίδα [Θεοδώρα] | το ρογαλίδι [Μάρθα].

ασβός / το θηλαστικό Meles meles => ο άρκαλος [Ανώγεια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

ασπρόκωλος / τα πουλιά Oenanthe oenanthe και Oenanthe hispanica => ο ασπρόκωλος [Ανώγεια, Μιαμού].

βατράχι (ALE) => αφορδακός [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Μιαμού, Σέλλες] | ο φορδακός [Ανώγεια, Βρύσες] | ο βαρθακός [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | ο βορθακός [Εμπρόσνερος] | ο αβορθακός [Αποδούλου, Θεοδώρα, Τύλισος].

γάιδαρος (Buck list) => ο γάιδαρος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο γάδιαρος [Βρύσες].

γαϊδούρα / το θηλυκό του θηλαστικού Equus asinus => η γαϊδούρα [Βώροι, Τύλισος].

γαϊδούρι / το θηλαστικό Equus asinus (Buck list) => το γαϊδούρι [Άγιος Γεώργιος, Βώροι] | το γομάρι [Βώροι].

γαϊδουρόμυγα / το έντομο Atylotus => η γαϊδουρόμυγα [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].

γάλος / το πουλί Meleagris => ο κούβος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Μιαμού, Τύλισος] | ο διάνος [Βουλγάρω, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι].

γάτα / το θηλαστικό Felis silvestris catus (ALE, Buck list) => η κάτα [Θεοδώρα, Παλαιοχώρα] | η κατσούλα [Βώροι, Παλαιοχώρα] | η ψιψίνα [Βώροι].

γατί / το μικρό της γάτας (ALE) => το κατσούλι [Ανώγεια] | το κατσουλάκι [Βώροι].

γάτος / το αρσενικό του θηλαστικό Felis silvestris catus (ALE) => ο κάτης [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | ο γάτης [Άγιος Βασίλειος].

γεράκι / πουλιά της οικογένειας Falconidae και της οικογένειας Accipitridae => το γεράκι [Παλαιοχώρα] | ο κατσαλιάς (είδος γερακιού) [Σάσαλος] | ο φάλκος [Εμπρόσνερος].

γερανός / το πουλί Grus grus => ο γερανός [Βουλγάρω, Μάρθα].

γλάρος / πουλιά της οικογένειας Laridae => ο γλάρος [Βρύσες, Λαμπιώτες].

γόπα / το ψάρι Boops boops => η καλαμοβούπα [Παλαιοχώρα].

γουρούνα / το θηλυκό του θηλαστικού Sus scrofa domesticus (ALE, Buck list) => η γουρούνα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | η σκρόφα [Ανώγεια, Βραχάσι, Μιαμού, Τύλισος] | η λούτα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μιαμού] | η πλατίνα [Αποδούλου, Σάσαλος] | η λανή [Εμπρόσνερος].

γουρούνι / το θηλαστικό Sus scrofa domesticus (ALE, Buck list) => το γουρούνι [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βρύσες, Θεοδώρα, Μάρθα, Σέλλες, Σιρίλι, Κελλάρια] | ο χοίρος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το ούτσι [Ανατολή, Θεοδώρα].

γουρουνόπουλο / το μικρό του γουρουνιού (ALE, Buck list) => το γουρουνάκι [Ανατολή, Ανατολή] | το γουρνάκι [Άγιος Γεώργιος].

ελάφι / το θηλαστικό Cervus elaphus (Buck list) => το λάφι [Θεοδώρα].

ζούμπερα / ζώα => τα ζούμπερα [Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | το ζούμπερο [Βραχάσι, Θεοδώρα].

καβούρι => ο καβρός [Βρύσες, Βώροι, Λαμπιώτες, Μιαμού].

καλαμάρι / το θαλάσσιο κεφαλόποδο μαλάκιο Loligo vulgari => το καλαμάρι [Βουλγάρω, Μιαμού].

κάμπια (ALE) => η κάμπια [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή] | η κάμπλια [Σάσαλος].

καρδερίνα / το πουλί Carduelis carduelis (ALE) => το ζιγαρδέλι [Παλαιοχώρα].

κατσαρίδα / Blattodea => η καβρομαμούνα [Βραχάσι].

κέπα / το ψάρι Alosa fallax => η φρίσσα [Τύλισος].

κεφαλάδες / πουλιά του γένους Lanius => ο βαροκέφαλος [Παλαιοχώρα].

κέφαλος / το ψάρι Mugil cephalus => ο κέφαλος [Παλαιοχώρα].

κιρκινέζι / το πουλί Falco naumanni => ο ανεμογιάννης [Παλαιοχώρα].

κλωσόπουλα => τα κλωσοπούλια [Θεοδώρα] | τα πουλιά [Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Τύλισος].

κοκκινολαίμης / το πουλί Erithacus rubecula => το γιαννακάκι [Θεοδώρα].

κόκορας / το αρσενικό του πουλιού Gallus gallus domesticus (ALE, Buck list) => ο πετεινός [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο κούκλης [Εμπρόσνερος, Θεοδώρα].

κοκορόπουλο => το πετεινάρι [Σέλλες, Κελλάρια].

κολιός / το ψάρι Scomber colias => ο κολιός [Σάσαλος].

κοράκι / το πουλί Corvus corax => ο κόρακας [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

κοριός / Cimex (ALE) => ο κοριός [Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

κορυδαλλός / πουλιά της οικογένειας Alaudidae (ALE) => ο ασκορδαλός [Μιαμού].

κότα / το θηλυκό του πουλιού Gallus gallus domesticus (ALE, Buck list) => η όρνιθα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | η όρθα [Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | η γιόρνιθα [Θεοδώρα] | οι γιόρθες [Βώροι].

κοτσύφι / το πουλί Turdus merula => ο κοτσυφός [Άγιος Γεώργιος, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες] | ο κοσυφός [Μιαμού].

κούκος / το πουλί Cuculus canorus (ALE) => o κούκος [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι].

κουκουβάγια / το πουλί Athene noctua => η σκολόπα [Άγιος Γεώργιος] | η σκουλούπα [Ανατολή, Βραχάσι, Σέλλες] | η σκλόπα [Ανώγεια, Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | η σκλόκα [Μιαμού].

κουνάβι / το θηλαστικό Martes foina => η ζουρίδα (Martes foina bunites) [Άγιος Βασίλειος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

κουνέλι / θηλαστικά της οικογένειας Leporidae => το κουνέλι [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

κουνούπι / έντομα της οικογένειας Culicidae => το κουνούπι [Τύλισος].

κουρούνα / το πουλί Corvus cornix => η κουρούνα [Παλαιοχώρα].

κουτάβι / νεογνό σκύλου (Buck list) => το κουλούκι [Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια] | το κουλουξί [Βραχάσι].

κρεατόμυγα / το έντομα Sarcophaga carnaria => κρεατόμυγια [Θεοδώρα].

λαγός / το θηλαστικό Lepus europaeus => ο λαγός [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

λαγουδίνα / το θηλυκό του λαγού => η λαγουδίνα [Παλαιοχώρα].

λυθρίνι / το ψάρι Pagellus erythrinus => το λυθρίνι [Παλαιοχώρα].

λύκος / το θηλαστικό Canis lupus (Buck list) => ο λύκος [Σέλλες] | ο λούπης [Σέλλες].

μαμούνι => το μαμούνι [Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα] | η μαμούνα [Λαμπιώτες] | το μπουμπούρι [Παλαιοχώρα ].

μεταξοσκούληκας / μεταξοσκώληκας => ο σκούληκας [Ανώγεια, Βουλγάρω, Τύλισος] | τα σκουλήκια [Παλαιοχώρα].

μιαρά / λέγεται για μικρά ζώα => τα μιαρά [Κελλάρια].

μιαρά / σαύρες και ποντίκια => τα μιαρά [Θεοδώρα, Σάσαλος].

μιαρά / τα κατοικίδια ζώα => τα μιαρά [Ανατολή].

μολυντήρι / η σαύρα Hemidactylus turcicus => το σαμαμίθι [Βώροι] | ο σαμάμιθας [Θεοδώρα].

μουλάρι (Buck list) => το μουλάρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

μπαρμπούνι / το ψάρι Mullus surmuletus => το μπαρμπούνι [Παλαιοχώρα].

μπεκάτσα / το πουλί Scolopax rusticola => η μπεκάτσα [Μάρθα, Σάσαλος] | οι μπεκάδες [Μιαμού] | η σκαλόρθα [Παλαιοχώρα].

μπουγάς / ταύρος (ALE, Buck list) => ο ντανάς [Ανατολή].

μύγα / το έντομα Musca domestica (Buck list) => η μύγια [Ανατολή, Λαμπιώτες, Σέλλες].

μυρμήγκι / έντομα της οικογένειας Formicidae (ALE) => το μερμήγκι [Σάσαλος] | ο μελίτακας [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Τύλισος] | ο αμελίτακας [Μιαμού] | το μελιγκούνι [Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

νυφίτσα / το θηλαστικό Mustela nivalis (ALE) => η καληγιανού [Παλαιοχώρα] | η καλογιανούσα [Θεοδώρα].

νυχτερίδα / Chiroptera (ALE) => η νυχτερίδα [Θεοδώρα] | η λαχταρίδα [Παλαιοχώρα].

νυχτοκόρακας / το πουλί Nycticorax nycticorax => ο νυχτοκόρακας [Σάσαλος].

νυχτοπεταλούδα => το ψυχάρι [Βουλγάρω, Σάσαλος] | η σβούρα [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | η καλοχαμπερούσα [Βώροι].

όρνιο / το πουλί Gyps fulvus => ο καναβός [Παλαιοχώρα] | η σκάρα [Θεοδώρα].

ορτύκι / το πουλί Coturnix coturnix => το ορτύκι [Μιαμού] | τα ορθύκια [Παλαιοχώρα].

οχιά / το φίδι Vipera ammodytes => η όχεντρα [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια] | η λιόχεντρα [Βώροι, Μιαμού].

πάπια / πουλιά της οικογένειας των Anatidae (ALE, Buck list) => η πάπια [Παλαιοχώρα].

πασχαλίτσα / το έντομο Coccinella (ALE) => η πασχαλίτσα [Θεοδώρα].

πέρδικα / το πουλί Perdix perdix (ALE) => η πέρδικα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

περιστέρι / το πουλί Columba livia (ALE) => το περιστέρι [Παλαιοχώρα] | η περιστέρα (το θηλυκό) [Άγιος Γεώργιος, Εμπρόσνερος] | το αγριοπερίστερο [Μάρθα].

πεταλίδα / το μαλάκιο Patella caerulea => η πεταλίδα [Μιαμού].

πεταλούδα (ALE) => η πεταλούδα [Άγιος Βασίλειος, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Τύλισος] | η ψυχάρα [Ανώγεια, Παλαιοχώρα] | το ψυχάρι [Ανώγεια].

ποντίκι (Buck list) => το μποντίκι [Σέλλες] | ο ποντικός [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | ο μποντικός [Θεοδώρα, Σάσαλος] | το έχνος [Θεοδώρα].

πουλακίδα / κότα μέχρι δύο μηνών => η πουλάδα [Θεοδώρα].

πουλάρι (ALE, Buck list) => το πουλάρι [Βραχάσι, Σέλλες, Τύλισος].

πουλί (Swadesh list, ALE, Buck list) => το πουλί [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

πρασάγγουρας / έντομο του γένους Gryllotalpa => ο περτσίγκουρας [Άγιος Γεώργιος] | ο περτσίκουρας [Ανατολή, Βραχάσι] | ο πριτσίκουρας [Ανώγεια, Τύλισος] | ο πλατσίκουρας [Αποδούλου] | ο βρούχος [Εμπρόσνερος, Σάσαλος].

ροφός / το ψάρι Epinephelus marginatus => ο ορφός [Μιαμού, Παλαιοχώρα].

σαλιγκάρι / Helix (ALE) => ο χοχλιός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | ο γογλιός [Άγιος Γεώργιος].

σαρανταποδαρούσα / Scolopendra cingulata => η σκουλόπετρα [Κελλάρια, Μιαμού] | το σκουποπετρίδι [Μάρθα] |η σκολόμεντρα [Βώροι].

σαρδέλα / το ψάρι Sardina pilchardus => η σαρδέλα [Σάσαλος].

σαύρα / διάφορα ερπετά της υποτάξης Sauria (ALE) - βλ. χωριστά το μολυντήρι και το ακονάκι => η κωλισαύρα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | η κωλιτσάφρα [Ανατολή] | η ακωλισαύρα [Βραχάσι, Μιαμού] | το λιακόνι [Βώροι, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα].

σαυρίδι / το ψάρι Τrachurus trachurus => το σαβρίδι [Παλαιοχώρα].

σέρσεγκας / το έντομο Vespa crabro => ο σβούρος [Θεοδώρα].

σιταρήθρα / το πουλί Alauda arvensis => ο τρουλίτης [Παλαιοχώρα].

σκαντζόχοιρος / θηλαστικά του γένους Erinaceinae => ο κατσόχοιρος [Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

σκάρος / το ψάρι Sparisoma cretense => ο σκάρος [Μιαμού].

σκνίπα / έντομα της υπόταξης Nematocera => η σκνίπα [Θεοδώρα].

σκόρος => ο σκόρος [Βώροι, Παλαιοχώρα] | η κοτσιπίδα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Μιαμού] | ο κοτσίμπιδας [Ανώγεια, Σάσαλος] | ο κοτσίπιδας [Αποδούλου, Τύλισος].

σκορπίδι / ψάρια του γένους Scorpaena => το σκορπίδι [Μιαμού].

σκορπιός => ο σκορπιός [Ανατολή, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Τύλισος] | ο σκροπιός [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Μιαμού, Σέλλες] | το σκορπίδι [Μιαμού] | ο καριάτζουλας [Σάσαλος] | ο καλάντουρας [Αποδούλου] | ο σκαριάτζουλας [Παλαιοχώρα].

σκουληκαντέρα / σκουλήκια της τάξης Lumbriculida => το σκουλήκι της γης [Σάσαλος] | ο αβρομάταρος [Βώροι].

σκουλήκι (Swadesh list, ALE, Buck list) => το σκουλήκι [Θεοδώρα, Σάσαλος] | ο σκούληκας [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βρύσες, Θεοδώρα, Μάρθα, Σάσαλος].

σκούρκος / το έντομο Vespa orientalis => μπούμπουρας [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα].

σκύλα (ALE) => η σκύλα [Αποδούλου, Βουλγάρω, Σιρίλι].

σκυλάκι (ALE) => το σκυλάκι [Θεοδώρα].

σκυλί / το θηλαστικό Canis lupus familiaris (Swadesh list, ALE, Buck list) => το σκυλί [Βώροι, Θεοδώρα, Τύλισος].

σκύλος (ALE) => ο σκύλος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

σμέρνα / το ψάρι Muraena helena => η σμίνερα [Μιαμού].

σουπιά / κεφαλόποδα του γένους γένος Sepia => η σουπιά [Μιαμού].

σουσουράδα / πουλιά του γένου Motacilla => η σουσουράδα [Μιαμού, Τύλισος] | η σουρσουράδα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Σέλλες] | η σοσορά [Σάσαλος] | η σισοράδα [Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα] | η σοσοράδα [Ανώγεια].

σπίνος / το πουλί Fringillia coelebs => ο σμπίνης [Θεοδώρα].

σπουργίτι / το πουλί Passer domesticus (ALE) => ο σπουργίτης [Αποδούλου, Λαμπιώτες, Μιαμού, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | ο ατσέλεγος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Τύλισος] | ο ατσέλεγας [Μιαμού, Τύλισος] | ο κοπρίτης [Ανώγεια].

συκοφάγος / το πουλί Oriolus oriolus => ο συκοφάς [Μάρθα, Παλαιοχώρα].

συναγρίδα / το ψάρι Dentex dentex => η συναγρίδα [Μιαμού, Παλαιοχώρα].

σφήκα / το έντομο Vespa crabro => η σφήκα [Λαμπιώτες] | η σφήγκα [Θεοδώρα, Παλαιοχώρα].

τζίτζικας / έντομα της οικογένειας Cicadidae => ο τζίτζικας [Λαμπιώτες, Σιρίλι, Παλαιοχώρα].

τρυγόνι / το πουλί Streptopelia turtur => το τρυγόνι [Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα] .

τσαλαπετεινός / το πουλί Upupa epops => ο κουκλοπετεινός [Μιαμού, Παλαιοχώρα].

τσέρουλα / το ψάρι Maena chryselis => η τσέρολα [Παλαιοχώρα].

τσίχλα / το πουλί Turdus philomelos => η τσίχλα [Μάρθα, Παλαιοχώρα].

φαγγρί / το ψάρι Pagrus pagrus => το φαγγρί [Μιαμού].

φάσσα / το πουλί Columba palumbus => η φάσσα [Μάρθα] .

φίδι (Swadesh list, Buck list) => ο όφης [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | οι όφηδες [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες].

φοράδα (ALE, Buck list) => η φοράδα [Αποδούλου, Βώροι, Μιαμού, Παλαιοχώρα].

φρίσσα / το ψάρι Sardinella aurita => η φρίσσα [Τύλισος].

χάνος / το ψάρι Serranus cabrilla => ο χάνος [Μιαμού].

χαροπούλι / το πουλί Strix aluco => η ζάρα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Σάσαλος, Τύλισος] | η τζάρα [Σέλλες] | το ζαρί [Βώροι] | το κακό πουλί [Βουλγάρω, Σάσαλος].

χέλι / το ψάρι Anguilla Anguilla => το χέλι [Βουλγάρω, Θεοδώρα, Σέλλες] | το αχέλι [ Μιαμού, Τύλισος].

χελιδόνι / πουλιά του γένους Hirundo (ALE) => το χελιδόνι [Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

χελώνα / ερπετά της οικογένειας Testudinidae => η χελώνα [Σάσαλος] | αχελώνα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βραχάσι, Μιαμού, Τύλισος] | η κουκούτσα [Εμπρόσνερος].

χοχλίδα / σαλιγκάρι της θάλασσας => η χοχλίδα [Μιαμού].

χρυσαϊτός / το πουλί Aquila chrysaetus => η βιτσίλα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Θεοδώρα, Μιαμού].

χταπόδι / μαλάκιο της τάξης Octopoda => το χταπόδι [Βουλγάρω, Θεοδώρα, Μιαμού, Σάσαλος].

ψάρι (Swadesh list, ALE, Buck list) => το ψάρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

ψείρα (Swadesh list) => η ψείρα [Βρύσες, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

ψύλλος / έντομα της τάξης Siphonaptera => ο ψύλλος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Σάσαλος].

 

 

 

5. χλωρίδα

 

αβρονιά / το βότανο Tamus communis => η αβρονιά [Μιαμού].

αγκαραθιά / ο θάμνος Phlomis lanata => η αγκαραθιά [Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού] | η αγκαρατιά [Ανατολή].

άγκρουστας / το φυτό Cynodon dactylon => ο άγκρουστας [Βραχάσι, Θεοδώρα, Μιαμού, Τύλισος].

αγόγλωσσος / το φυτό Anchusa italica => ο αγόγλωσσος [Τύλισος].

αγούδουρας / ο θάμνος Hypericum crispum => ο αγούδουρας [Μιαμού, Τύλισος].

αγριαγκινάρα / το φυτό Cynara cardunculus => αγριαγκινάρα [Σέλλες].

αγριάδα / το φυτό Agropyron repens ή Elymus repens => οι αγριγιάδες [Ανώγεια].

αγριελιά / το δέντρο Olea europaea var. Oleaster => το αγριλίδι [Κελλάρια] | το αγρουλίδι [Ανώγεια] | η ασγουρλίδα [Σέλλες] | η αγρολιά [Παλαιοχώρα] | ο αγρούλιδας [Λαμπιώτες, Μιαμού].

αγριοβρόμη / διάφορα φυτά του γένους Avena => ο αγγέλαμος [Άγιος Βασίλειος].

αγριόβρουβα / το φυτό Sisymbrium officinale => η αγριόβρουβα [Σέλλες].

αγριοκυπάρισσο / το δέντρο Juniperus Communis => το αγριοκυπάρισσο [Μάρθα].

αγριοσυκιά / το δέντρο Ficus carica caprificus => η ορνέλα [Θεοδώρα] | ο ορνιός [Σάσαλος] | οι ορνοί [Παλαιοχώρα].

αδίσκιαμος / φυτό του γένους Hyoscyamus => ο αδίσκιαμος [Θεοδώρα].

αζόγυρος / το φυτό Anagyris foetida => ο αζόγυρος [Αποδούλου, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες].

αθάνατος / το φυτό Agave americana => ο αθάνατος [Ανατολή, Βώροι, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

ακονιζιά / το φυτό Dittrichia viscosa => η ακονιζά [Θεοδώρα, Τύλισος].

αμπούρανος / το φυτό Acanthus spinosus => ο αμπούρανος [Παλαιοχώρα].

αμυγδαλιά / το δέντρο Prunus dulcis ή Amygdalus communis => η αμυγδαλιά [Ανατολή, Βραχάσι, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | η αμυγλαδιά [Σιρίλι] | οι αμυγδαλές [Λαμπιώτες].

αντοναίδα / το φυτό Adonis vernalis => η αντοναΐδα [Μιαμού] .

αντράκλα / το φυτό Portulaca oleracea => η γλιστρίδα [Θεοδώρα, Σέλλες].

απήγανος / το φυτό Ruta graveolens => ο απήγανος [Βραχάσι, Θεοδώρα, Μιαμού, Τύλισος] | το σεντέφι [Τύλισος].

αρκουδόβατο / ο θάμνος Smilax aspera => ο αγκρέβατος [Σιρίλι].

αρκουδοπούρναρο / ο θάμνος Ilex aguifolium => το λιοπρίνι [Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | ο λιόπρινος [Κελλάρια].

αρμπαρόριζα / φυτά του γένους Pelargonium => η αμπερόζα [Μιαμού].

ασπάλαθος / ο θάμνος Calicotome villosa => ο ασπάλαθος [Ανατολή, Βρύσες, Βώροι] | ο ασπάλαθρος [Παλαιοχώρα].

ασφάκα / ο θάμνος Phlomis fruticosa => η σφάκα [Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

ασφόδελος / το φυτό Asphodelus ramosus ή Asphodelus microcarpus => η ασφεντιλιά [Ανώγεια, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | η ασφεντιλέ [Λαμπιώτες].

ατσουμαλιά / ο θάμνος Euphorbia characias => η ατσουμαλιά [Μάρθα].

αφάνα / οι θάμνοι Euphorbia acanthothamnos, Genista acanthoclada και Poterium spinosum => η αστιβίδα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | η αστιφίδα [Μιαμού] | η ατσιβίδα [Λαμπιώτες] | το αχινοπόδι [Ανώγεια, Μιαμού, Σάσαλος, Τύλισος] | ο αχινόποδας [Λαμπιώτες] | η αλουτσά [Ανώγεια].

αχλαδιά / το δέντρο Prunus Communis => η απιδιά [Ανώγεια, Βραχάσι, Σέλλες].

αψιθιά / φυτά του γένους Artemisia => η αψιθιά [Βραχάσι] | η αμπισθιά [Θεοδώρα] | η αμπισιά [Μιαμού].

βασιλικός / το φυτό Ocimum basilicum => ο βασιλικός [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

βάτος / θάμνοι του γένους Rubus (ALE) => ο βάτος [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Σάσαλος] | το βάτο [Βώροι, Παλαιοχώρα].

βελανιδιά / δέντρα του γένους Quercus (ALE, Buck list) => ο δρυς [Θεοδώρα] | δρυάδα [Παλαιοχώρα] | οι δρυγιάρες [Ανώγεια].

βέλιουρας / το φυτό Sorghum halepense => η καλαμούρα [Ανατολή].

βερικοκιά / το δέντρο Prunus armeniaca => η βερικοκιά [Βραχάσι].

βίκος / το φυτό Vicia sativa => o βίκος [Ανατολή, Βρύσες, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

βούρλο / φυτά που ανήκουν στα γένη Juncus και τα φυτά Holoschoenus vulgaris και Cyperus badius => το βούρλο [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια, Σέλλες] | το βρούλο [Ανώγεια, Παλαιοχώρα, Μιαμού, Τύλισος].

βρόμη / το φυτό Avena sativa (ALE, Buck list) => η ταγή [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | η ταή [Βουλγάρω, Βρύσες, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

γαϊδουράγκαθο / τα φυτά Onopordum illyricum, Silybum marianum, Onopordum Illyricum, Picnomon acarna => ο αγκάβανος [Σέλλες].

γαλατσίδα / φυτά του γένους Euphorbia => γαλατσίδα [Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

γαλοβύζα / το φυτό Thrincia tuberosa => η γαλοβύζα [Παλαιοχώρα].

γαριφαλιά / το φυτό Dianthus caryophyllus => η γαρεφαλιά [Αποδούλου, Βραχάσι, Κελλάρια, Τύλισος].

γκορτσιά / το δέντρο Pyrus amygdaliformis ή Pyrus spinosa => ο αγκούτσακας [Μάρθα].

γλυκάνισο / το φυτό Pimpinella anisum => το γλυκάνισο [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

γλυκολεμονιά / το δέντρο Citrus limetta => η γλυκολεμονιά [Βραχάσι].

γοργογιάννης / φυτά του γένους Salvia => ο γοργογιάννης [Άγιος Γεώργιος].

δάφνη / ο θάμνος Laurus nobilis => η δάφνη [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

δεντρολίβανο / το φυτό Rosmarinus officinalis => το δεντρολίβανο [Σάσαλος] | το αρισμαρί [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μιαμού, Σέλλες].

δίκταμος / το φυτό Origanum dictamnus => το δίχταμο [Τύλισος] | ο αντίταμος [Άγιος Γεώργιος] | ο ατίταμος [Λαμπιώτες] | το σταματόχορτο [Παλαιοχώρα] | ο έροντας [Θεοδώρα, Μιαμού].

δρακοντιά / το φυτό Arum Maculatum => η δρακοδιά [Θεοδώρα] | το δεντρό του όφη [Θεοδώρα].

δυόσμος / το φυτό Mentha spicata => ο δυόσμος [Μιαμού] | ο βάρσαμος [Βώροι, Εμπρόσνερος, Μιαμού, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο βάλσαμος [Θεοδώρα].

ζοχός / το φυτό Sonchus oleraceus => ο τσόχος [Μιαμού, Σέλλες].

ήρα / φυτά του γένους Lolium => η νήρα [Ανατολή].

θρούμπι / το φυτό Satureja thymbra => η θρύμπη [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα] | η θρύμπα [Μιαμού].

θυμάρι / ο θαμνος Thymus vulgaris => ο θύμος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | ο γαϊδουρόθυμος [Παλαιοχώρα] | η αχιμάδα [Ανατολή, Κελλάρια].

καλαγκάθι / το φυτό Carlina gummifera => η ακολλιά [Παλαιοχώρα].

καλάμι / το φυτό Arundo donax => το καλάμι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

καλαμπόκι / το φυτό Zea mays (ALE, Buck list) => το καλαμπόκι [Ανώγεια] | το ξενικό [Μιαμού] | το ξενικόσταρο [Αποδούλου, Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | το ξενικοσίντερο [Άγιος Γεώργιος] | το ξενικοσίταρο [Ανώγεια] | το κεχρί (sic) [Ανατολή, Τύλισος] | το κορκοσίτερο [Βραχάσι].

καλίτσες / χόρτα του γένους Taraxacum => οι καλίτσες [Σέλλες].

καλοκοιμηθιά / το φυτό Sideritis syriaca => η καλοκοιμηθιά [Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | η μαλοτήρα [Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα].

καπνός / φυτά του γένους Nicotiana (Buck list) => ο καπνός [Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

καρότο / το φυτό Daucus carota => ο σταφυλίνακας [Μιαμού].

καρυδιά / το δέντρο Juglans regia => η καρυδιά [Ανώγεια, Λαμπιώτες] | η καρά [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Σάσαλος, Τύλισος].

καυκαλήθρα / το φυτό Tordylium apulum => η καυκαλίδα [Μιαμού].

κέντρο / δέντρα του γένους Juniperus => ο κέντρος [Ανώγεια].

κιτριά / το δέντρο Citrus medica => η κιτριά [Παλαιοχώρα].

κοκκινογούλια / το φυτό Beta vulgaris => μπαζί [Θεοδώρα].

κοκκινοράδικο / φυτό => κοκκινορόδικο [Σέλλες].

κόλιαντρος / το φυτό Coriandrum sativum => κόλιαντρο [Βουλγάρω, Σάσαλος, Σιρίλι].

κολοκυθιά / φυτά του γένους Cucurbita => η κολοκυθιά [Ανώγεια, Βραχάσι, Μιαμού].

κομπόχορτο / φυτά του γένους Ephedra => το κομπόχορτο [Βραχάσι].

κουκιά (η) / το φυτό Vicia faba => η κουκιά [Σέλλες].

κουκουναριά / το δέντρο Pinus pinea => η κουκουναρέ [Λαμπιώτες].

κουνουπίδι / το φυτό Brassica oleracea var. botrytis => το κουνουπίδι [Εμπρόσνερος, Σάσαλος, Τύλισος] | το καρναμπίτι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι] | το καρναμπίθι [Μιαμού, Τύλισος].

κρεμμύδι / το φυτό Allium cepa (ALE, Buck list) => το κρομμύδι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

κριθάρι / το φυτό Hordeum vulgare (ALE, Buck list) => το κριθάρι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

κρόκος / το φυτό Crocus sativus => ο κρόκος [Τύλισος].

κύμινο / το φυτό Cuminum cyminum => το κύμινο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

κυπαρίσσι / το δέντρο Cupressus sempervirens => το κυπαρίσσι [Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Παλαιοχώρα].

λάβδανο / το φυτό Cistus creticus => το λάβδανο [Άγιος Βασίλειος] | το ο αλάδανος [Τύλισος] | η αλαδανιά [Τύλισος].

λαθούρι / φυτά του γένους Lathyrus => το λαθούρι [Σέλλες, Σέλλες] | η παπούλα [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | τα παπούλια [Ανατολή] | οι ψαρές [Παλαιοχώρα].

λάπαθο / φυτά του γένους Rumex => το λάπαθο [Παλαιοχώρα] | το λάμπαθο [Θεοδώρα, Σέλλες].

λάχανο / το φυτό Brassica oleracea capitata (ALE, Buck list) => το λάχανο [Βώροι, Τύλισος] | το φρύο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος Τύλισος] | το φρύγιο [Αποδούλου] | η φυλλάδα [Σέλλες].

λεμονιά / το δέντρο Citrus limon => η λεμονιά [Βώροι, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | οι λεμονές [Λαμπιώτες].

λεύκα / δέντρα του γένους Populus (ALE) => ο λεύκος [Μάρθα].

λινάρι / το φυτό Linum usitatissimum (Buck list) => το λινάρι [Άγιος Βασίλειος, Βώροι, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

λυγαριά / ο θάμνος Vitex Agnus Castus => η λυγιά [Ανατολή, Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | η ελυγιά [Λαμπιώτες, Μιαμού].

μαϊντανός / το φυτό Petroselinum crispum => ο μαϊντανός [Ανατολή] | ο μαϊγδανός [Σάσαλος] | το περισίμπουλο [Παλαιοχώρα].

μανουσάκι / το φυτό Viola odorata => το μανουσάκι [Τύλισος] | το μανούσο [Κελλάρια].

μανταρινιά / το δέντρο Citrus reticulata => η μανταρινιά [Βραχάσι, Παλαιοχώρα].

μαντζουράνα / το φυτό Origanum majorana => η μαντζουράνα [Βραχάσι, Θεοδώρα] | η ματζουράνα [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού] | η ματζιοράνα [Παλαιοχώρα] | η ματζοράνα [Βώροι, Θεοδώρα].

μαντιλίδα / το φυτό Chrysanthemum coronarium => η μαντιλίδα [Μιαμού, Σάσαλος, Τύλισος].

μάραθο / το φυτό Foeniculum vulgare => ο μάραθος [Σάσαλος, Σέλλες] | το μάθαρο [Μιαμού, Παλαιοχώρα] | η μαραθιά [Παλαιοχώρα].

μαργαρίτα / φυτά του γένους Anthemis => η μαργαρίτα [Τύλισος].

μαρούλι / το φυτό Lactuca sativa => το μαρούλι [Παλαιοχώρα].

μαυραγκάθα / ο θάμνος Rhamnus lycioides => η μαυραγκάθα [Θεοδώρα].

μέντα / το φυτό Mentha spicata => η μέντα [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού].

μηλιά / το δέντρο Malus domestica (ALE) => η μηλιά [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Μάρθα, Σέλλες].

μολόχα / φυτά του γένους Malva => η αμολόχα [Ανατολή, Θεοδώρα].

μουριά / δέντρα του γένους Morus => η μουρνιά [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

μουσμουλιά / το δέντρο Eriobotrya japonica => η μουσμουλιά [Βραχάσι].

μπιζέλι / το φυτό Pisum sativum var. saccharatum (Buck list) => το μπιζέλι [Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | ο αρακάς [Βραχάσι, Σέλλες].

μποτσίκι / το φυτό Urginea maritima => η ασκελετούρα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | η ασκελοτούρα [Ανατολή, Σέλλες] | η κρομμύδα [Ανατολή].

μπουρνελιά / είδος κορομηλιάς => η αμπουρνολιά [Βραχάσι].

μυρτιά / ο θάμνος Myrtus communis => η μερτιά [Ανατολή] | η μερθιά [Άγιος Βασίλειος, Σάσαλος, Τύλισος] | η μυρθιά [Ανώγεια, Τύλισος] | οι μερτές [Λαμπιώτες].

ξινήθρα / το φυτό Oxalis grandiflora => η οξινίδα [Ανατολή, Τύλισος].

ονωνίδα / το φυτό Ononis vulgaris => η ανωνίδα [Ανώγεια, Παλαιοχώρα].

παπαρούνα / το φυτό Papaver rhoeas => η παπαρούνα [Θεοδώρα, Σάσαλος] | η κουτσουνάδα [Μιαμού, Παλαιοχώρα].

περικοκλάδα / το φυτό Calystegia sepium => το περιμποκλάδι [Παλαιοχώρα].

πεύκο / δέντρα του γένους Pinus (ALE, Buck list) => το πεύκο [Μάρθα] | ο πεύκος [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | ο τσιράς [Άγιος Γεώργιος] .

πικραλίδα / το φυτό Taraxacum officinale (ALE) => τα γλυκοσιρίδια [Σέλλες].

πικροδάφνη / ο θάμνος Nerium odorum => η σφάκα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Σιρίλι].

πλάτανος / το δέντρο Platanus orientalis => ο πλάτανος [Βραχάσ, Μιαμούι, Παλαιοχώρα] | ο απλάτανος [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα].

ποντικιά / το φυτό Medicago falcata => η ποντικιά [Θεοδώρα].

πορτοκαλιά / το δέντρο Citrus sinensis => η πορτοκαλιά [Βραχάσι, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα] | οι πορτοκαλές [Λαμπιώτες].

πουρνάρι / ο θάμνος Quercus coccifera => ο πρίνος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Θεοδώρα, Μάρθα] | το κατσοπρίνι [Ανώγεια] | πρινάρι [Μάρθα].

πράσο / το φυτό Allium ampeloprasum ή Allium porrum => το πράσο [Μιαμού, Παλαιοχώρα] | ο καντανές [Ανώγεια].

προβάτσα / φυτά του γένους Limonium => τα προβάτσα [Σέλλες].

ραδίκι / το φυτό Cichorium intybus => το ροδίκι [Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

ραπάνι / το φυτό Raphanus sativus => το ραπάνι [Παλαιοχώρα].

ρείκι / θάμνοι του γένους Erica => ερείκι [Παλαιοχώρα] | ο έρεικας [Παλαιοχώρα].

ρίγανη / το φυτό Origanum vulgare => η ρίγανη [Μιαμού] | η αρίγανη [Θεοδώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

ρόβι / το φυτό Vicia ervilia => το ρόβι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

ρύζι / φυτά του γένους Oryza (Buck list) => το ρύζι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

σέλινο / το φυτό Apium graveolens => το σέλινο [Μιαμού] | το κερεβίζι [Παλαιοχώρα].

σέσκουλο / το φυτό Beta vulgaris => το σέφκουλο [Ανώγεια] | η γούλα [Θεοδώρα, Σέλλες].

σίκαλη / το φυτό Secale cereale (ALE, Buck list) => η σίκαλη [Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | η σίγκαλη [Ανατολή].

σινάπι / φυτά του γένους Sinapis => το σινάπι [Παλαιοχώρα] | το σινιάβρι [Βρύσες, Θεοδώρα] | η βρούβα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Τύλισος] | η λαψανόβρουβα [Σέλλες] | η λαψανίδα [Σέλλες] | η ραπανόβρουβα [Μιαμού].

σιταρήθρα / το φυτό Hedypnois rhagadioloides => η σταρίδα [Μιαμού, Παλαιοχώρα].

σιτάρι / φυτά του γένους Triticum (ALE, Buck list) => το σιτάρι [Ανώγεια, Θεοδώρα] | το στάρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

σκαρολάχανο / το φυτό Mercurialis annua => το σκαρολάχανο [Παλαιοχώρα].

σκίνο / ο θάμνος Pistacia lentiscus => ο σκίνος [Ανατολή, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

σκολιάμπρι / το φυτό Scolymus hispanicus => ο ασκρόλιμπος [Βραχάσι, Τύλισος] | ο ασκόλιμπρος [Μιαμού, Σέλλες].

σκόρδο / το φυτό Allium sativum (ALE) => το σκόρδο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

σπανάκι / το φυτό Spinacia oleracea => το σπανάκι [Παλαιοχώρα, Σιρίλι].

σπάρτο / ο θάμνος Spartium junceum => ο σπάρτος [Βουλγάρω, Λαμπιώτες].

σταμναγκάθι / το φυτό Cichorium spinosum => το σταμναγκάθι [Μιαμού].

στύρακας / το δέντρο Styrax officinalis => ο αστύρακας [Ανώγεια, Θεοδώρα] | τα αστυράκια [Τύλισος].

συκιά / το δέντρο Ficus carica => η συκιά [Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | η σκιά [Βραχάσι, Κελλάρια].

σφεντάμι / δέντρα του γένους Acer => ο ασφένταμος [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

τριανταφυλλιά / φυτά του γένους Rosa => η ροδιά [Σάσαλος] | η ροδαρά [Ανατολή, Βραχάσι, Μιαμού, Τύλισος] | η ροδαρέ [Αποδούλου] | η αροδαρά [Άγιος Γεώργιος] | η ροδέ [Εμπρόσνερος] | η ροδαριά [Ανώγεια].

τρίβολος / το φυτό Tribulus terrestris => ο αντρίβολος [Άγιος Γεώργιος].

τριφύλλι / φυτά που ανήκουν στα γένη Trifolium και Medicago (ALE) => το τριφύλλι [Λαμπιώτες].

τσάι (του βουνού) / φυτά του γένους Sideritis => το τσαγόχορτο [Άγιος Γεώργιος].

τσετσέκι / φυτά του γένους Tagetes => ο κατιφές [Σέλλες] | ο καντιφές [Βρύσες].

φακή / το φυτό Lens culinaris => η φακή [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

φασκομηλιά / το φυτό Salvia officinalis => η φασκομηλιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | η σφακομηλιά [Θεοδώρα].

φλισκούνι / το φυτό Mentha pylegium => το φλισκούνι [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μιαμού] | τα λιτρόπιανα [Λαμπιώτες].

φλόμος / φυτά του γένους Euphorbia => ο φλόμος [Μιαμού, Παλαιοχώρα] | η ατζουμαλιά [Άγιος Γεώργιος] | η ατσουμαλιά [Σέλλες].

φραγκοσυκιά / ο κάκτος Opuntia ficus indica => η χναροσκιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι] | η αχναροσκιά [Ανατολή] | η παυλοσυκιά [Σάσαλος] | η παπουτσοσυκιά [Εμπρόσνερος] | η καπλοσυκιά [Θεοδώρα, Μιαμού, Τύλισος] | η κλαποσυκιά [Αποδούλου].

φτέρη / τα φυτά Pteridium aquilinum, Dryopteris filix-mas και Dryopteris villarii ssp. Pallida => η αφτέρα [Βουλγάρω].

χαμολιό / το φυτό Carlina gummifera => η αγκαθοκολιά [Ανατολή].

χαμομήλι / το φυτό Matricaria chamomilla => το χαμομήλι [Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | το χαμόμηλο [Μιαμού, Σέλλες] | το χαμήλι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι] .

χαρουπιά / το δέντρο Ceratonia siliqua => η χαρουπιά [Άγιος Βασίλειος, Λαμπιώτες, Σέλλες, Τύλισος] | η χαρουμπιά [Παλαιοχώρα].

χάτζικας / το φυτό Scandix australis => ο αχάτζικας [Μιαμού].

 

 

6. καρποί

 

αγγούρι (ALE) => το αγγούρι [Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

αγκινάρα => η αγκινάρα [Μιαμού, Τύλισος].

αμπελοφάσουλα => τα αμπελοφάσουλα [Παλαιοχώρα].

αμύγδαλο => το αμύγδαλο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | ο αμυγδαλόκαρπος [Σέλλες] | ο αμυγδαλοκορκός [Κελλάρια].

ασπρόμουρνο / άσπρο μούρο => το ασπρόμουρνο [Σέλλες].

αχλάδι (ALE, Buck list) => το απίδι [Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Σέλλες].

βαλανίδι (Buck list) => το βελάνι [Ανώγεια, Θεοδώρα] | το βελανίδι [Ανώγεια].

βερίκοκο => το βερίκοκο [Σέλλες, Τύλισος].

γκόρτσο / άγριο αχλάδι => η αχλάδα [Σέλλες].

γλυκοκολόκυθο => γλυκοκολοκύθα [Μιαμού, Τύλισος].

δαφνοκούκια / καρποί δάφνης => τα κούκουδα [Μιαμού].

καρπός (ALE) => ο καρπός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

καρπούζι => η καρπούζα [Ανώγεια, Θεοδώρα, Σέλλες, Τύλισος].

καρύδι (Buck list) => το καρύδι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

κάστανο => το κάστανο [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα].

κολοκύθα => η κολοκύθα [Θεοδώρα, Μιαμού].

κολοκυθάκι => το κολοκυθάκι [Βώροι].

κολοκύθι => το κολοκύθι [Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

κορόμηλο => η αμπουρνέλα [Σέλλες] | η μπουρνέλα [Βώροι, Τύλισος].

κουκιά (Buck list) => τα κουκιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | τα ξεροκούκια (για ξερά) [Εμπρόσνερος] | τα χλωροκούκια (για φρέσκα) [Τύλισος].

κούμαρο => το κούμαρο [Παλαιοχώρα].

κυδώνι => το κυδώνι [Άγιος Γεώργιος, Βώροι].

λεμόνι => το λεμόνι [Ανατολή, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

λιναρόσπορος => ο λιναρόσπορος [Θεοδώρα].

λούπινα / καρποί του φυτού Lupinus albus => τα λουμπούνια [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Μάρθα, Τύλισος] | τα λουμπίνια [Ανώγεια, Θεοδώρα] | οι λιμπίνοι [Σάσαλος].

μαυρόμουρνο / μαύρο μούρο => το μαυρόμουρνο [Σέλλες].

μελιτζάνα => η μελιτζάνα [Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

μήλο (ALE, Buck list) => το μήλο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βώροι, Εμπρόσνερος, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

μούρο (Buck list) => το μούρο [Τύλισος] | το μούρνο [Σέλλες].

μούσμουλο => η δέσπολα [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού, Σάσαλος, Τύλισος] | το δέσπολο [Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Εμπρόσνερος].

μπάμιες => οι μπάμιες [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | οι μπαμιέδες [Βραχάσι, Σέλλες].

μπαμπακόσπορος => ο μπαμπακόσπορος [Βραχάσι].

νεράτζι => το νεράτζι [Βώροι].

νεροκολοκύθα / φυτά του γένους Lagenaria => ο τζούκος [Άγιος Γεώργιος] | ο τσούκος [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Μιαμού] | η τζουκιά [Άγιος Γεώργιος].

ντομάτα (ALE) => η ντομάτα [Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

πατάτα (ALE, Buck list) => η πατάτα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

πιπεριά / κόκκινη καυτερή => η κοκκινοπιπεριά [Σέλλες].

πιπεριά / μη καυτερή => η πιπεριά [Μιαμού].

πορτοκάλι => το πορτακάλι [Ανώγεια, Βρύσες, Μιαμού].

ρεβίθια (Buck list) => τα ροβίθια [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

ροδάκινο => το ροδάκινο [Σέλλες].

ρόδι => το ρόγδι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το ρόδιο [Βρύσες] .

σουσάμι => το σισάμι [Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

σπαράγγι => το ασφαράγγι [Μιαμού].

σύκο (Buck list) => το σύκο [Άγιος Βασίλειος, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

τσάγαλο / το πράσινο χλωρό αμύγδαλο => τα αθάλια [Σέλλες].

φασολάκια / φρέσκα => τα φασολάκια [Παλαιοχώρα] | τα λουβάκια [Σέλλες].

φασόλια (Buck list) => τα φασόλια [Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | τα φασούλια [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος] | οι φασούλες [Ανατολή, Ανώγεια, Τύλισος] | οι φασόλες [Βρύσες, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | τα φασιόλια [Λαμπιώτες].

φιδοφάσουλα / ποικιλία φασολιών => τα φιδοφάσουλα [Παλαιοχώρα].

φουντούκι => το φουντούκι [Ανώγεια] | το φιντίκι [Θεοδώρα].

φρούτο (Swadesh list, Buck list) => το φρούτο [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Λαμπιώτες, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

χαρούπι => το χαρούπι [Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Σέλλες, Τύλισος] | τα χαρούμπια [Παλαιοχώρα].

ψωμοφάσουλα / ποικιλία φασολιών => τα ψωμοφάσουλα [Παλαιοχώρα].

 

 

7. χρόνος

 

 

άνοιξη (ALE, Buck list) => η άνοιξη [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | οι Απριλομαγιάδες [Παλαιοχώρα] | οι Απριλομάηδες [Ανώγεια].

απόγεμα (ALE) => το απόγεμα [Βρύσες, Σιρίλι] | το απόγιομα [Άγιος Βασίλειος] | το ξεσταλιστό [Βρύσες, Λαμπιώτες] | του ξεσταλού [Σάσαλος].

Αποκριές => οι Απόκριες [Μιαμού, Παλαιοχώρα] | οι Αποκρές [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Τύλισος] | οι Αποκράδες [Σάσαλος, Σιρίλι] | η Αποκρά [Βουλγάρω] | η Αποκριά [Ανώγεια, Θεοδώρα].

απομεσήμερο => το απομεσήμερο [Εμπρόσνερος, Μάρθα].

Απρίλης => ο Απρίλης [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βώροι, Εμπρόσνερος, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | ο Λαμπριάτης [Βώροι] | ο Αγιοργίτης [Βώροι] | ο Κερασάρης [Βώροι] | ο Τιναχτοκοφινίδης [Βώροι].

Απριλομάης / Ο Απρίλης και ο Μάης μαζί => ο Απριλομάης [Θεοδώρα, Σέλλες].

αυγή (Buck list) => η αυγή [Άγιος Βασίλειος, Κελλάρια] | το αποδιαφώτισμα [Σάσαλος].

Αύγουστος => ο Αύγουστος [Ανατολή, Εμπρόσνερος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Σάσαλος, Τύλισος] | ο Άγουστος [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | ο Τρυγητής [Βώροι] | ο Τρυγομηνάς [Βώροι] | ο Συκολόγος [Βώροι] | ο Δριμάρης [Βώροι].

βδομάδα (ALE, Buck list) => η βδομάδα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | η εβδομάδα [Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Σιρίλι, Τύλισος].

βραδιά => η βραδιά [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Εμπρόσνερος, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η βραδυνιά [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω] | η αργατινή [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι,Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Τύλισος] | η αργαδινή [Ανώγεια, Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | η αργαντινή [Τύλισος].

βράδυ (ALE, Buck list) => το βράδυ [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | αργά [Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού].

Γενάρης => ο Γενάρης [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | ο Καλαντάρης [Βώροι] | ο Μεγαλομηνάς [Βώροι] | ο Τρανός [Βώροι] | ο Κρυαρίτης [Βώροι].

Δεκέμβρης => ο Δεκέμβρης [Αποδούλου, Τύλισος] | ο Δεκέμπρης [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | ο Δικέμπρης [Βραχάσι] | ο Δεκέπρης [Ανώγεια] | ο Χριστουγεννιάτης [Βώροι] | ο Χιονιάς [Βώροι] | ο Χαμένος [Βώροι] | ο Σκολάρης [Βώροι].

Δευτέρα (ALE, Buck list) => η Δευτέρα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

ημέρα (Swadesh list, Buck list) => η ημέρα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η μέρα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

Ιούλης => ο Ιούλης [Σέλλες] | ο Γιούλης [Βώροι] | ο Δευτερόλης [Ανατολή, Σέλλες] | ο Δευτεροούλης [Ανώγεια, Θεοδώρα] | ο Δευτερογούλης [Αποδούλου, Βώροι] | ο Αλωνάρης [Βώροι] | ο Αλωνιστής [Λαμπιώτες] | ο Χορτοκόφτης [Βώροι] | ο Γιαλιστής [Βώροι].

Ιούνης => ο Ιούνης [Άγιος Γεώργιος, Σέλλες] | ο Πρωτόλης [Ανατολή, Σέλλες] | ο Πρωτογούλης [Βώροι] | ο Πρωτοούλης [Ανώγεια, Θεοδώρα] | ο Θεριστής [Λαμπιώτες] | ο Θερμαστής [Βώροι] | ο Αηγιάννης [Βώροι].

Καθαροδευτέρα / Καθαρή Δευτέρα => η Καθαροδευτέρα [Θεοδώρα] | η Καθαριά Δευτέρα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι] | τα κούλουμα [Τύλισος] | τα κούμουλα [Ανώγεια, Βραχάσι].

καιρός (Buck list) => ο καιρός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | αποχή [Άγιος Γεώργιος].

καλοκαίρι (ALE, Buck list) => το καλοκαίρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

καταμεσήμερο => το καταμεσήμερο [Κελλάρια] | το σταύρωμα του μεσημεριού [Σέλλες] | το σταύρωμα τση μέρας [Σέλλες].

Κυριακή (ALE, Buck list) => η Κυριακή [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η Κεριακή [Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Σέλλες].

Μάης => ο Μάης [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | ο Καλομηνάς [Βώροι] | ο Λούλουδος [Βώροι] | ο Τριανταφυλιάς [Βώροι] | ο Πράσινος [Βώροι] | ο Φουσκοδέντρης [Βώροι].

Μάρτης => ο Μάρτης [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | ο Κλαψομάρτης [Βώροι] | ο Κλάψας [Βώροι] | ο Πεντάγνωμος [Βώροι] | ο Πουλομάρτης [Βώροι] | ο Γδάρτης [Βώροι] | ο Παλουκοκάφτης [Βώροι] | ο Σακουλογδύτης [Βώροι] | ο Ξεροκοφινάς [Βώροι] | ο Ανοιξιάτης [Βώροι] | ο Φυτευτής [Βώροι].

μερόνυχτο => το μερόνυχτο [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Σέλλες].

μεσάνυχτα => τα μεσάνυχτα [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

μεσημέρι (ALE, Buck list) => το μεσημέρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το γιόμα [Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Τύλισος].

μήνας (Buck list) => ο μήνας [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

Νοέμβρης => ο Νοέμβρης [Λαμπιώτες] | ο Νοέμπρης [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | ο Νεόμπρης [Βώροι, Σέλλες] | ο Κρασομηνάς [Βώροι] | ο Αγαντρέας [Βώροι] | ο Μεσοσπορίτης [Βώροι] | ο Βροχάρης [Βώροι].

νύχτα (Swadesh list, ALE, Buck list) => η νύχτα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βρύσες, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η νύκτα [Εμπρόσνερος, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].

νύχτωμα => τα μουχλιάσματα [Τύλισος].

Οκτώβρης => ο Οκτώβρης [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βρύσες, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | ο Οχτώβρης [Ανατολή, Ανώγεια, Βώροι, Εμπρόσνερος, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος] | ο Οκτώμπρης [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα] | ο Αγιοδημητρίτης [Λαμπιώτες] | ο Αηδημητριάτης [Βώροι] | ο Σπαρτάς [Βώροι] | ο Παχνιστής [Βώροι].

παραμονή / η προηγούμενη μέρα => η παραμονή [Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

Παρασκευή (ALE, Buck list) => η Παρασκή [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

Πέφτη / η Πέμπτη (ALE, Buck list) => η Πέφτη [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

προπαραμονή => η προπαραμονή [Μάρθα, Σάσαλος].

πρωί (ALE, Buck list) => το πρωί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το προυνό [Εμπρόσνερος] | το πουρνό [Εμπρόσνερος] | το ταχύ [Σάσαλος].

Πρωταπριλιά => η Πρωταπριλιά [Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες].

Πρωτομαγιά => η Πρωτομαγιά [Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

Πρωτομηνιά => η Πρωτομηνιά [Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες] | η αρχιμενιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Θεοδώρα, Μάρθα].

Πρωτοχρονιά => η Πρωτοχρονιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η Αρχιχρονιά [Άγιος Βασίλειος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες,Τύλισος].

ρολόι (ALE, Buck list) => το ρολόι [Βουλγάρω, Μάρθα, Παλαιοχώρα] | το ρολόγι [Ανώγεια] | τα ρολόγια [Βώροι].

Σάββατο (ALE, Buck list) => το Σάββατο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | το Σαββάτο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

Σαββατόβραδο => το Σαββατόβραδο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Σάσαλος, Σέλλε, Σιρίλις].

Σαββατοκύριακο => το Σαββατοκύριακο [Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μάρθα, Σάσαλος].

Σεπτέμβρης => ο Σεπτέμβρης [Άγιος Βασίλειος, Βώροι, Λαμπιώτες, Τύλισος] | ο Σετέμπρης [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | ο Σετέμβρης [Αποδούλου] | ο Σετέβρης [Ανατολή, Παλαιοχώρα] | ο Σταυρίτης [Βώροι] | ο Σποράρης [Βώροι] | ο Πορτακαλολόγος [Βώροι] | ο Πετιμεζάς [Βώροι].

στιμή / στιγμή => η στιμή [Άγιος Γεώργιος].

Τετάρτη (ALE, Buck list) => η Τετράδη [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα, Θεοδώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

τέταρτο => το τέταρτο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή].

Τρίτη (ALE, Buck list) => η Τρίτη [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

Φλεβάρης => ο Φλεβάρης [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | ο Κουτσοφλέβαρος [Βουλγάρω, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες] | ο Κλαδευτής [Βώροι] | ο Μικρός [Βώροι] | ο Κουτσός [Βώροι] | ο Κούντουρος [Βώροι].

φορά => η φορά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η βολά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

χειμώνας (ALE, Buck list) => ο χειμώνας [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

χινόπωρο / φθινόπωρο (ALE, Buck list) => το ψιμοκαίρι [Ανώγεια, Παλαιοχώρα].

χρονιά (Swadesh list, ALE, Buck list) => η χρονιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | ο χρόνος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η χρονέα [Λαμπιώτες].

ψιμοκαλόκαιρο / παρατεταμένο καλοκαίρι => το ψιμοκαλόκαιρο [Θεοδώρα].

ώρα (ALE, Buck list) => η ώρα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η γιώρα [Ανατολή] | η γώρα [Βραχάσι].

 

 

8 φυσιολογικά

 

ανάκαρα / δύναμη => η ανάκρα [Σάσαλος] | τα νέκαρα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Μιαμού, Τύλισος] | τα νάκαρα [Αποδούλου, Εμπρόσνερος] | ανάκαρο [Ανώγεια] | η ανάφαξη [Άγιος Γεώργιος].

βήχας => ο βήχας [Βραχάσι].

βραχνάς / εφιάλτης => ο βραχνάς [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Σέλλες].

γέλια => τα γέλια [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σιρίλι].

δίψα (ALE, Buck list) => η δίψα [Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

κλάματα => τα κλάματα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | τα κλαΐματα [Εμπρόσνερος, Σάσαλος] | η κλαούρα [Θεοδώρα] | το κλάψιμο [Θεοδώρα].

κόπος => ο κόπος [Άγιος Γεώργιος, Λαμπιώτες, Μιαμού, Τύλισος].

κούραση => η κούραση [Σιρίλι].

λόξιγκας => ο λούξιγκας [Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα].

νεύρα / ψυχολογικές αντιδράσεις => τα νεύρα [Ανατολή].

ξέρασμα / εμετός => το ξεραθιό [Ανατολή].

όνειρο (Buck list) => το όνειρο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σιρίλι, Τύλισος] | τα ονείρατα [Αποδούλου, Σέλλες].

πείνα (Buck list) => η πείνα [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού].

ύπνος (Buck list) => ο ύπνος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

φαγούρα => η φαγούρα [Θεοδώρα, Λαμπιώτες].

χνότο => το χνότο [Λαμπιώτες].

 

9. οικοδομή – σπίτι - αυλή

 

αγκωνάρι => το ρουκούνι [Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος].

ανεμοδούρα / ανεμοδείκτης => ο ανεμολόγος [Σέλλες, Τύλισος].

ανηφοράς / τρύπα στη σκεπή των παλιών σπιτιών για να βγαίνει ο καπνός (όχι καμινάδα) => ο ανηφοράς [Άγιος Γεώργιος].

ανώι => το ανώι [Παλαιοχώρα] | ο οντάς [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

ανώφλι => το ανώφιλο [Ανατολή, Βραχάσι, Τύλισος] | το ανώφιλιο [Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

αρχοντόσπιτο => το αρχοντικό [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι].

ασβέστης => ο ασβέστης [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | οι ασβέστες [Σέλλες].

αστράχα / υδρορροή => η κουτσουνάρα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | το κουτσουνάρι [Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος] | η μπουτσουνάρα [Εμπρόσνερος].

αυλή (Buck list) => η αυλή [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | αυλιδάκι (μικρή) [Άγιος Γεώργιος].

αυλόγυρος => ο αυλόγυρος [Τύλισος] | ο πέργιαυλος [Αποδούλου, Βρύσες] | ο πέργεβλος [Τύλισος].

αυλόπορτα => η αυλόπορτα [Άγιος Γεώργιος, Σέλλες, Τύλισος] | η πορτέλα [Βραχάσι] | η ρουγόπορτα [Εμπρόσνερος].

αχυρότρυπα / για να βάζουν τα άχυρα στον αχυρώνα => η αχερότρυπα [Άγιος Γεώργιος].

αχυρώνας => ο αχεριώνας [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

βορόσκιο / κοίλο ξύλο που προστάτευε τον ανηφορά στο δώμα από βροχή και αέρα και άφηνε τον καπνό να βγει => το βορόσκιο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή].

βούτσωμα / πέρασμα του χωμάτινου πατώματος του σπιτιού με λάσπη από κοκκινόχωμα και σβουνιά (βουτσά) => το βούτσωμα [Ανατολή, Τύλισος].

γαστρί / κομμάτι από σπασμένο κεραμίδι => το γαστρί [Θεοδώρα, Κελλάρια] | το φήσαλο [Τύλισος] | το βήσαλο [Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού].

γιαπί => τα γιαπίδια [Βώροι].

δοκάρι (Buck list) => το δοκάρι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | η τράβα [Βώροι, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

δωματόχωμα / άργιλος που έμπαινε στη σκεπή για στεγανοποίηση => το δωματόχωμα [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα] | το λεπιδόχωμα [Παλαιοχώρα, Σέλλες] | η λεπιδόγης [Παλαιοχώρα] | η λεπίδα [Βώροι, Λαμπιώτες, Μάρθα, Τύλισος] | το ρόδωμα [Λαμπιώτες].

εμπατή / είσοδος σπιτιού, χωριού => η εμπασά [Ανώγεια].

εξώπορτα (Buck list) => η οξώπορτα [Εμπρόσνερος, Σάσαλος].

ζεμπερέκι / μηχανισμός για το κλείσιμο της πόρτας => ο ζεμπερές [Βώροι].

ζωστάρι / υπόστεγο => το ζωστάρι [Λαμπιώτες].

θεμέλια => τα θεμέλια [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Θεοδώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

θεμέλιωμα => το θεμέλιωμα [Βουλγάρω].

θόλος => το κουβούκλι [Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | η κουβούκλα [Παλαιοχώρα].

θυρίδα / βαθούλωμα μέσα στον τοίχο για την τοποθέτηση διαφόρων πραγμάτων => η θυρίδα [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Μάρθα] | η θυρίδα (για να μπαίνει λίγο φως στο σπίτι) [Μάρθα] | οι σκαλοθυρίδες (οι τρύπες που απομένουν στους τοίχους του σπιτιού, εξωτερικά, μετά την αφαίρεση της σκαλωσιάς) [Σάσαλος].

καβαλάρης / μεγάλη τετράγωνη πέτρα, χτισμένη στην κορφή της σκεπής => ο καβαλάρης [Κελλάρια] | οι καβαλαρέοι [Εμπρόσνερος].

κάγκελο => το κάγκελο [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Μάρθα] | το περμακλίκι (ξύλινο) [Άγιος Γεώργιος, Σέλλες].

καλαμωτή => η καλαμωτή [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

καμάρα => η καμάρα [Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες] | η στρογγύλη [Τύλισος].

κάμαρα / δωμάτιο (Buck list) => η κάμερα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

καμαρόπετρα / πελεκητή πέτρα της καμάρας => η καμαρόπετρα [Άγιος Γεώργιος].

καμαρόπορτα / πόρτα με καμάρα => η καμαρόπορτα [Άγιος Βασίλειος, Κελλάρια].

καμαρόσπιτο / σπίτι με καμάρες που πάνω τους στηρίζονταν τα δοκάρια => το καμαρόσπιτο [Μιαμού].

καμαρούλα / δωμάτιο που είχε μέσα τα κασόνια με το γέννημα => η κάμερα [Σέλλες].

κάμερα / δωμάτιο-αποθήκη μέσα στο σπίτι => η κάμερα [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Σέλλες].

καμινάδα (ALE, Buck list) => η καμινάδα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | ο ανηφοράς [Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

καμπινές => ο καμπινές [Τύλισος].

καντονάδα / η εξωτερική γωνία του σπιτιού => η καντονάδα [Θεοδώρα].

κάσα / πόρτας => ο τσερτσιβές [Λαμπιώτες].

καταράχτης / η καταπακτή που οδηγεί από το ανώι στο κατώι => η λεμπάρτα [Παλαιοχώρα].

κατεργωσά / κατασκευή από ξύλα και πέτρες, για να φτιαχτεί η καμάρα => η κατεργωσά [Άγιος Γεώργιος].

κατσουλιανή / μικρή τρύπα στη κορυφή του φούρνου για να φεύγει ο καπνός => η κατσουλιανή [Κελλάρια] | η κουτσούλα [Μάρθα].

κατώι => το κατώι [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα] | το κατώγι [Ανώγεια, Θεοδώρα].

κατωπόρτι / το κάτω χώρισμα της πόρτας => το κατωπόρτι [Κελλάρια, Σέλλες].

κατώφλι => το κατώφλι [Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού] | το κατώφιλιο [Ανατολή, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | το κατώφιλο [Βραχάσι, Κελλάρια].

κελάρι => ο μαγατζές [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | το μαγατζέ [Βουλγάρω] | οι μαγατζέδες [Παλαιοχώρα] | το κελέρι [Τύλισος].

κεραμίδια => τα κεραμίδια [Βώροι, Λαμπιώτες, Σιρίλι, Τύλισος].

κερκέλι / ρόπτρο πόρτας => το κερκέλι [Θεοδώρα, Τύλισος].

κλειδαριά (Buck list) => η κλειδαριά [Ανατολή, Παλαιοχώρα].

κλειδαρότρυπα => η κλειδαρότρυπα [Άγιος Βασίλειος].

κλειδί (Buck list) => το κλειδί [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

κλειδί / στενόμακρη πέτρα στην κορυφή της καμάρας => το κλειδί [Άγιος Γεώργιος].

κολόνα => η κολόνα [Παλαιοχώρα].

κοντομίρι / σιδερένιο αντέρεισμα του πορτόφυλλου => το κοντομερί [Βώροι] | το κοντεμίρι [Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα].

κοπρόλακος => ο κοπρόλακος [Τύλισος].

κορασάνι / τριμμένο κεραμίδι - κονίαμα => το αστράκι [Τύλισος].

κοτέτσι (ALE) => το κοτέτσι [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | ο κούμος [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βώροι, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

κουζίνα / το δωμάτιο => η κουζίνα [Βουλγάρω, Βώροι, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σιρίλι, Τύλισος] | το ματουπάκι [Σέλλες] | το μουτουπάκι [Μάρθα, Μιαμού].

κουμάσι / σπιτάκι γουρουνιού => ο κούμος [Θεοδώρα, Σέλλες].

κούρνια / στο κοτέτσι - για να κοιμούνται οι κότες => η κοίτη [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα].

κρεβατοκάμαρα => η κρεβατοκάμερα [Βώροι, Σάσαλος, Σιρίλι] | ο οντάς [Λαμπιώτες, Μιαμού, Τύλισος].

λουκέτο => το λουκέτο [Θεοδώρα].

μαγκανοπήγαδο => το μαγκανοπήγαϊδο [Βώροι].

μαδέρι => το μαδέρι [Βώροι, Θεοδώρα, Τύλισος].

μάνταλο / για το κλείσιμο πόρτας ή παράθυρου => το μάνταλο [Ανώγεια, Τύλισος].

μάρμαρο => το μάρμαρο [Κελλάρια].

ματζιπέτι / στηθαίο => το ματζιπέτι [Θεοδώρα].

μεντεσές => το μάσκουλο [Λαμπιώτες].

μεσάντρα / ξύλινο διαχωριστικό δωματίου => ο μπουλμές [Βώροι].

μεσοδόκι / το κεντρικό δοκάρι της σκεπής => το μεσοδόκι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Θεοδώρα, Μιαμού, Τύλισος] | το μισοδόκι [Λαμπιώτες].

μεσόπορτα => η μεσόπορτα [Μιαμού, Τύλισος].

μεσοτοίχι => ο μεσότοιχος [Βώροι].

μονόσπιτο / με ένα δωμάτο => το μονόσπιτο [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Παλαιοχώρα].

μπαλκόνι => το μπαλκόνι [Τύλισος] | η λοτζέτα [Βραχάσι] | η λοντζέτα [Τύλισος] | το ξωστάρι [Θεοδώρα].

νεροχύτης => ο νεροχύτης [Τύλισος].

ξυλοδεσιά / τοίχου => το χατίλι [Τύλισος].

παντζούρι / εξώφυλλο παραθύρου => το παραθυρύφυλλο [Κελλάρια].

πανωπόρτι / το πάνω χώρισμα της πόρτας => το πανωπόρτι [Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος].

παράθυρο (ALE, Buck list) => το παράθυρο [Άγιος Βασίλειος] | το παραθύρι [Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

πατρικό / σπίτι => το πατρικό [Βρύσες, Σέλλες] | το γονικό [Μάρθα].

πάτωμα (Buck list) => το πάτωμα [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | ο πάτος [Κελλάρια] | η πάτα [Παλαιοχώρα].

παχνί => η ματζαδούρα [Βώροι, Λαμπιώτες] | η μαντζαδούρα [Θεοδώρα, Μιαμού] | η μαντζαντούρα [Μάρθα].

πελέκι / πελεκημένη πέτρα => το πελέκι [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Μιαμού].

περίγυρος => το πέργυρο [Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

πηγάδι (ALE, Buck list) => το πηγάδι [Άγιος Βασίλειος, Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | το πηγάιδι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Τύλισος] | το πηγάγδι [Βραχάσι] | η παγαΐδα [Ανώγεια].

πηλάσβεστος / λάσπη με πηλό και ασβέστη => ο πηλάσβεστος [Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

πλίθα => η πλίθα [Κελλάρια] | οι πλίθοι [Βώροι].

πόρτα (ALE, Buck list) => η πόρτα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

πόρτεγο / κύριο δωμάτιο των παλιών σπιτιών (συνήθως σάλα και κουζίνα μαζί) => το πόρτεγο [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βώροι, Μάρθα, Τύλισος].

πορτοπαράθυρα => τα πορτοπαράθυρα [Βουλγάρω].

πορτόφυλλο => το φύλλο [Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

πορτρομάγουλο / η παραστάδα της πόρτας => το πορτομάγουλο [Σέλλες].

ράφι => το ράφι [Μιαμού, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

σάλα => η σάλα [Βώροι] | η κάμερα [Ανατολή, Κελλάρια] | ο οντάς [Βουλγάρω, Βρύσες, Σιρίλι] | το μουσαφιρόσπιτο [Βουλγάρω].

σανίδα (ALE, Buck list) => η σανίδα [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | το σανίδι [Σιρίλι] | η τάβλα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | το ταβλί [Ανατολή, Βουλγάρω, Μιαμού].

σκάλα (ALE) => η σκάλα [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βρύσες, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

σκαλί (ALE) => το σκαλοπάτι [Σέλλες] | το σκαλόνι [Κελλάρια, Σέλλες] | το σκαλούνι [Μάρθα].

σκεπή (ALE, Buck list) => η σκεπή [Βουλγάρω, Μιαμού] | η στεγή [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σέλλες] | η γκέμπη [Θεοδώρα].

σοφαλίδικο / σπίτι με σοφά (πατάρι) => το σοφαλίδικο [Μιαμού].

σοφάς / πατάρι για ύπνο => ο σοφάς [Βώροι].

σοφάς / χτιστός ή ξύλινος καναπές => ο σοφάς [Άγιος Βασίλειος, Βραχάσι, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

σπάλα / μικρό δωμάτιο με χρήση αποθήκης ή αχυρώνα => η σπάλα [Κελλάρια].

σπίτι (ALE, Buck list) => το σπίτι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | τα σπίθια [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το κονάκι [Θεοδώρα].

σπιτικό => το σπιτικό [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Εμπρόσνερος] | η σπιθιά [Εμπρόσνερος, Σάσαλος, Σιρίλι].

στάβλος (Buck list) => ο στάβλος [Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Σέλλες, Σιρίλι] | το αχίρι [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα, Μιαμού, Τύλισος] | το αγχίρι [Θεοδώρα] | το βουιδόσπιτο [Βουλγάρω].

σταχτοφούρνι / χώρος δίπλα στο φούρνο για τις στάχτες => το αθοκούφι [Άγιος Γεώργιος] | αθίκι [Κελλάρια].

στύλος => ο στύλος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω].

ταβάνι => το ταβάνι [Παλαιοχώρα, Σιρίλι].

ταβλάδο / είδος κρεβατιού, που δημιουργείται με τάβλες, που μπαίνουν πάνω από το πατητήρι => το ταβλάδο [Βραχάσι].

ταράτσα => η ταράτσα [Ανώγεια, Βρύσες, Μάρθα, Μιαμού] | το δώμα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

τζάκι (ALE, Buck list) => το τζάκι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Σιρίλι] | το τσάκι [Μάρθα] | η παραστιά [Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες] | η παραθιά [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βραχάσι, Βώροι, Μιαμού] | η παρασθιά [Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Μιαμού, Τύλισος] | η παρασιά [Εμπρόσνερος, Λαμπιώτες, Σάσαλος, Τύλισος] | ο πυρομάχος [Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες] | το πυρομάχι [Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι].

τζάμι => το τζάμι [Σιρίλι] | το τσάμι [Βραχάσι].

τοίχος (Buck list) => ο τοίχος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το ντουβάρι [Παλαιοχώρα].

τρούλος => το τρουλί [Παλαιοχώρα].

τσιμέντο => το τσιμέντο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

φανέστρα / τρύπα στη σκεπή => ο ανηφοράς (τρύπα στο δώμα για να μπαίνει φως στο σπίτι) [Άγιος Γεώργιος].

φεγγίτης / στο ταβάνι => ο φεγγίτης [Ανώγεια, Βουλγάρω].

φιαλώματα / μικρά ξύλα που έμπαιναν πάνω από τα δοκάρια και κάτω από το χώμα της σκεπής => τα φιαλώματα [Σέλλες].

φουρνόκλεισμα => η φουρνόπλακα [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα].

φούρνος (Buck list) => ο φούρνος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

φουρνόσπιτο => το φουρνόσπιτο [Βραχάσι] | η φουρνοκαντούνα [Κελλάρια].

φρουμέντα / ξερά χόρτα που έστρωναν πάνω στη σκεπή μαζί με τη λάσπη => τα φρουμέντα [Βώροι].

χτίρι / κτίριο => το χτίρι [Σέλλες].

χτίσιμο => το χτίσιμο [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού, Σιρίλι, Τύλισος].

χωματίστρα / ο τόπος που έπαιρναν το λεπιδόχωμα για τη σκεπή => η χωματίστρα [Σέλλες].

χωρίσματα / εσωτερικοί τοίχοι => τα χωρίσματα [Άγιος Γεώργιος].

 

 

10. έπιπλα - αναχρικά

 

αγγειό / δοχείο γενικά => το αγγειό [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή].

αναχρικά / οικιακά είδη => η χρειγιά [Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | το χρειασίδι [Βραχάσι] .

ασκί => το ασκί [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | η ασκιά [Θεοδώρα] | η ασκάρα (το μεγάλο) [Θεοδώρα].

βάζο => το βάζο [Άγιος Γεώργιος, Τύλισος] | ο βάζος [Σέλλες].

βαλίτσα => η βαλίτσα [Λαμπιώτες].

βερνεγάδος / μεγάλη ξύλινη γαβάθα που την είχαν για άρμεγμα ή για να τρώει όλη η οικογένεια από μέσα, στο σοφρά => ο βερνεγάδος [Σέλλες] | ο γούβελος [Σέλλες].

βρασκί / πήλινο δοχείο για το μούσκεμα των ζωοτροφών => το βρασκί [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή].

γκαζοντενεκές => ο γκαζοτενεκές [Σιρίλι].

γκιούμι / μεγάλα μεταλλικά δοχεία νερού με στενό λαιμό και φαρδιά βάση => το γιγούμι [Βώροι].

γλάστρα (λουλουδιών) => η γλάστρα [Ανώγεια, Βώροι, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | η γάστρα [Βραχάσι, Θεοδώρα].

γυαλικά => τα γυαλικά [Βουλγάρω, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

δίσκος => ο δίσκος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] .

καθρέφτης (ALE, Buck list) => ο καθρέφτης [Άγιος Βασίλειος, Βώροι, Κελλάρια] | ο καρφίχτης [Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος] | ο καρφίκτης [Βρύσες, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

καλάθι (Buck list) => το καλάθι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

καναπές => ο καναπές [Ανώγεια, Λαμπιώτες, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | ο καναμπές [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | ο σοφάς [Άγιος Γεώργιος].

κανάτα (Buck list) => η κανάτα [Αποδούλου, Βουλγάρω, Βώροι, Σέλλες].

κανίστρα / μεταλλικό δοχείο για υγρά => η κανίστρα [Βραχάσι, Τύλισος].

καντηλέρι / κηροπήγιο ή λυχνοστάτης => το καντιλιέρι [Βώροι] | ο καντηλιέρης [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Κελλάρια, Μιαμού] | το χιαμουντάνι [Βώροι].

καρέκλα (ALE, Buck list) => η καρέκλα [Άγιος Βασίλειος, Βρύσες] | η καδέγλα [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα] | η καθέκλα [Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βώροι, Εμπρόσνερος, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | η καθέγλα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Κελλάρια, Σέλλες, Τύλισος] | το σκαμνί (sic) [Κελλάρια].

κάσα / κιβώτιο => η κάσα [Παλαιοχώρα].

κασέλα => η κασέλα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

κασόνα / όχι για το γέννημα => η κασόνα [Παλαιοχώρα] | το κασόνι [Βουλγάρω, Βρύσες, Κελλάρια, Σέλλες].

κασόνι / για το γέννημα => το κασόνι [Λαμπιώτες, Μιαμού] | το αμπάρι [Τύλισος].

καυκί / δοχείο από ξεραμένη κολοκύθα => το καυκί [Ανώγεια].

καφάσι => το καφάσι [Ανατολή] | τα καφάσα [Ανατολή].

κιούπι / μεγαλύτερο από τη στάμνα και χωρίς χερούλια => το κιούπι [Βώροι, Βουλγάρω].

κορνίζα => η κορνίζα [Μιαμού, Παλαιοχώρα].

κουβάς => ο κουβάς [Άγιος Βασίλειος, Βώροι, Μιαμού, Τύλισος] | η σίγκλα [Παλαιοχώρα].

κουνενός / μεταλλικό κύπελο => ο κουνενός [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι].

κουνουπιέρα => η κουνουπιέρα [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

κούπα (Buck list) => η κούπα [Ανώγεια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

κουρούπα / για νερό => η κουρούπα [Ανώγεια, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | το κουρούπι (για μέλι) [Μιαμού].

κουρούπι / κούπα => το κουρούπι [Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Τύλισος].

κούτα => η κούτα [Παλαιοχώρα, Σέλλες].

κουτί => το κουτί [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Κελλάρια, Σάσαλος] | τα κουθιά [Μάρθα].

κοφίνι (Buck list) => το κοφίνι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | η κόφα [Ανατολή, Τύλισος] | η κοφίνα [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | η κοφινίδα [Μιαμού] | το πετροκόφινο (μεγάλης αντοχής από βέργες λυγαριάς) [Ανατολή, Θεοδώρα, Σέλλες] | το νεραφτοκόφινο (για τα πλυμένα ρούχα) [Σέλλες] | η τσιφίδα [Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

κοφινίδα / ξύλινο δοχείο (για ελιές ή δημητριακά) με έξοδο σαν χωνί => η κοφινίδα [Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα].

κρασοκανάτα => η κρασοκανάτα [Παλαιοχώρα].

κρασοπότηρο => το κρασοπότηρο [Βουλγάρω].

κρεβάτι (Buck list) => το κρεβάτι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | τα κρεβάθια [Ανώγεια, Βουλγάρω, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | η κοιμηθιά [Ανώγεια].

κρεβατοστρώση / από διάφορα ρούχα => η στρώση [Βουλγάρω].

κρησάρα / κόσκινο αλευριού => η κνησάρα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Τύλισος] | η γνησάρα [Μιαμού].

κρικέλα => το κερκέλι [Άγιος Γεώργιος].

λαδικό / δοχείο λαδιού => το λαδικό [Ανώγεια, Βώροι, Σέλλες].

λαήνα / πήλινο δοχείο για νερό => η λαήνα [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | το λαήνι [Ανατολή, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | το λαγήνι [Άγιος Βασίλειος] | το μπουχλιτζάκι [Άγιος Γεώργιος].

λαηνοθέστρα => η λαηνοθέστρα [Βουλγάρω].

λάμπα (Buck list) => η λάμπα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] .

λάτζα / μεγάλος τσίγκινος κουβάς => η λάτζα [Τύλισος] | ο τζίγκος [Τύλισος].

λεγένι => το λεγένι [Αποδούλου, Βώροι].

λεκάνη => η λεκάνη [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Μιαμού] | η μοσόρα (πήλινη) [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα] | η λεγκέρα (μεταλλική) [Άγιος Γεώργιος] | η πιάτα [Τύλισος].

λεκανίδα / μεγάλη πήλινη για ζύμωμα, λάντζα και άλλες δουλειές => η λεκανίδα [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

λιόλυχνος / λυχνάρι που καίει λάδι => ο λιόλυχνος [Άγιος Γεώργιος].

λυχνάρι (Buck list) => το λυχνάρι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Σιρίλι] | ο λύχνος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

μαστραπάς / μεταλλικό κύπελο ή κανάτα με χερούλι => ο μαστραπάς [Βραχάσι, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

μουζουράκι / μικρό δοχείο λαδιού (50 δράμια) => το μουζουράκι [Σέλλες].

μπαούλο => το μπαούλο [Ανώγεια, Εμπρόσνερος, Σέλλες, Σιρίλι].

μπιχλιμπίδια => τα μπιχλιμπίδια [Τύλισος].

μπουγαδοτσίκαλο => το μπουγαδοτσίκαλο [Βώροι, Μάρθα, Μιαμού].

μπουκάλι => το μπουκάλι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | η μπουκάλα [Σάσαλος] | η μποτίλια [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Κελλάρια, Σέλλες] | η ποτίλια [Μάρθα].

μπουφές => ο μπουφές [Μιαμού, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

μπρίκι => το μπρίκι [Παλαιοχώρα] | ο τσεσβές [Παλαιοχώρα] | ο τζισβές [Μιαμού].

μυγιαρόλα / αντίστοιχο της κουνουπιέρας (για τις μύγες) => η μυγιαρόλα [Ανατολή] .

νταμιζάνα => η νταμιτζάνα [Τύλισος] | η νταμουτζάνα [Άγιος Γεώργιος] | η νταμιτζάνα [Σέλλες] | η νταρμετζάνα [Βρύσες, Σάσαλος].

ντουλάπα => η ντολάπα [Μιαμού].

ντουλάπι => το ντουλάπι [Σιρίλι] | το ντολάπι [Παλαιοχώρα, Τύλισος].

πανέρι => το πανέρι [Ανώγεια] | το πανιέρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | η πανιέρα [Ανώγεια, Βουλγάρω, Σάσαλος] | η πανέρα [Σιρίλι].

παρακάσελο / μικρό κλειστό χώρισμα μέσα στην κασέλα, με καπάκι και κλειδί, για φύλαξη εγγράφων ή κοσμημάτων => το παρακάσελο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Κελλάρια, Μιαμού, Τύλισος] | το πορταλαμίδι [Σάσαλος] | το βαρθαλαμίδι [Εμπρόσνερος].

πετρολεκανίδα / μεγάλη πήλινη λεκάνη => η πετρολεκανίδα [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα] | το πετρολεκανίδι [Άγιος Βασίλειος].

πετρολύχναρο / λυχνάρι που καίει πετρέλαιο => ο πετρόλυχνος [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια] | ο γαζόλυχνος [Σέλλες].

πιάτα / πιάτο βαθύ => η πιάτα [Μιαμού].

πιατέλα => η πιατέλα [Βουλγάρω, Σιρίλι].

πιατικά => τα πιατικά [Κελλάρια].

πιάτο (Buck list) => το πιάτο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

πιθάρι => το πιθάρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το κουρούπι [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Βρύσες, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | η τζάρα [Σέλλες].

ποτήρι (ALE) => το ποτήρι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

σκαμνί => το σκαμνί [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού] | το σκαμί [Κελλάρια] | η μπάγκα [Βραχάσι, Σέλλες].

σκουτέλι / μικρή γαβάθα => το σκουτέλι [Σάσαλος, Σέλλες].

σκρίνιο => το σκρίνιο [Μιαμού, Τύλισος] | το σκρίνι [Βώροι].

σοφράς / χαμηλό ξύλινο τραπέζι => ο σοφράς [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

στάμνα / πήλινο δοχείο για αποθήκευση χοιρινού ή ελιών => η στάμνα [Μιαμού, Σιρίλι, Τύλισος].

σταμνί / πήλινο δοχείο νερού (Buck list) => το σταμνί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Τύλισος].

σταμνοστάτης => ο σταμνοστάτης [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Σέλλες, Σιρίλι] | ο σταμνατάτης [Μάρθα].

συρτάρι => το συρτάρι [Βώροι, Μάρθα] | το σερτάρι [Βουλγάρω] | το σύρμα [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού].

τάβλα / σανίδα για τραπέζι (Buck list) => η τάβλα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | οι ταβλιές [Ανώγεια].

τάσι / κύπελλο με πλατύ στόμιο => το τάσι [Άγιος Γεώργιος, Βώροι].

τραπεζαρία => η τραπεζαρία [Σιρίλι].

τραπέζι (ALE, Buck list) => το τραπέζι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | τα τραπέζα [Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Σέλλες, Τύλισος].

τρίποδο => το τρίποδο [Μιαμού, Παλαιοχώρα] | το στρίποδο [Βώροι, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

φανάρι / για φώτισμα => το φανάρι [Άγιος Γεώργιος, Σέλλες] | το φανέρι [Ανατολή, Μάρθα].

φλασκί => το φλασκί [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Μιαμού, Σέλλες] | η φλάσκα [Σιρίλι] | ο τζούκος [Άγιος Γεώργιος, Τύλισος] | ο τσούκος [Σέλλες].

φλιτζάνι (Buck list) => το φλιτζάνι [Βώροι, Μιαμού, Σιρίλι] | η φλιτζάνα [Τύλισος].

χαλκώματα => τα μπακίρια [Τύλισος] | τα μπακιρικά [Βώροι].

χρειγιά / σκεύη συχνής χρήσης => τα χρειγιά [Ανώγεια, Θεοδώρα, Τύλισος] | η χρειγιά [Μιαμού] | οι χρειγιές [Αποδούλου, Μιαμού, Σιρίλι].

χωνί (ALE) => το χωνί [Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα, Σάσαλος] | η πίργια [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μιαμού, Σάσαλος, Τύλισος] | το πιργιάλι [Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα].

ψάθα => οι ψάθες [Μάρθα] | η ψάθη [Άγιος Γεώργιος].

 

 

11. μαγειρική - ζαχαροπλαστική

 

αβγολέμονο => το αβγολέμονο [Σάσαλος, Τύλισος].

αλατιέρα => το αλατσερό [Βώροι, Μάρθα].

αλεύρι (ALE, Buck list) => το αλεύρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

αλμύρα => η αρμύρα [Θεοδώρα, Τύλισος].

ανέβαστη / πίτα χωρίς προζύμι => η ανέβαστη [Άγιος Γεώργιος] | η πιτοπούλα (μικρή σε μέγεθος) [Βραχάσι].

ανεβατή / πίτα με προζύμι => η ανεβατή [Άγιος Γεώργιος] | τα ανεβατά [Βραχάσι].

απάκι / καπνιστό χοιρινό => το απάκι [Ανώγεια, Τύλισος] | τα απάκια [Βρύσες, Βώροι].

απόβρεμα / το ψωμί που περισσεύει από το προηγούμενο γεύμα ή δείπνο => το απόβρεμα [Άγιος Γεώργιος].

απόπιμα => το αποπίδι [Άγιος Βασίλειος, Αποδούλου] | τα αποπιτίδια [Σέλλες].

αποφάγια => τα αποφάγια [Ανατολή].

άρμη => η σαλαμούρα [Λαμπιώτες].

αρφανοζούμι / ζουμί από βρασμένο αλατισμένο νερό με λάδι και παξιμάδι => το αρφανοζούμι [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Μάρθα, Μιαμού].

ασπράδι / αβγού (ALE) => το ασπράδι [Βρύσες, Μιαμού].

άχνη / ζάχαρη => η άχνα [Βουλγάρω].

βανίλια => η βανίλια [Μιαμού, Σάσαλος].

βασιλόπιτα => η βασιλόπιτα [Μάρθα].

βράσιμο => το βράσιμο [Άγιος Γεώργιος, Λαμπιώτες] | η βράση [Σιρίλι] | ο χόχλος [Μάρθα].

βραστάρι / αφέψημα => το βραστάρι [Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

βραστό => το βραστό [Ανώγεια, Βουλγάρω, Μάρθα, Σάσαλος].

βραστογαλιά / μουσκεμένα κομμάτια ψωμιού, μέσα σε βρασμένο γάλα με αλάτι => το βραστόγαλο [Ανώγεια].

βρουβόπιτα => η βριβόπιτα [Άγιος Γεώργιος].

βρουβόρυζο => το βρουβόρυζο [Τύλισος].

γαλατερά / γαλακτοκομικά => τα γαλατερά [Κελλάρια].

γαλοκουλούρα => το γαμοκούλουρο [Ανατολή].

γαρδούμπα => το γαρδούμι [Ανώγεια, Τύλισος].

γαρίφαλο / μπαχαρικό => το γαρίφαλο [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Παλαιοχώρα] | το γαρέφαλο [Άγιος Γεώργιος].

γέμιση / φαγητού ή γλυκού => το γεμίδι [Βώροι, Παλαιοχώρα].

γιαχνερά / χόρτα που τα μαγειρεύουν γιαχνί => τα γιαχνερά [Σέλλες].

γιαχνί => το γιαχνί [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

γιόμα / γεύμα (Buck list) => το γιόμα [Παλαιοχώρα].

γκιουβέτσια / σκεύη => τα γιβέτζα (πήλινα ταψιά) [Σέλλες].

γλινόπιτα => η γλινόπιτα [Μιαμού] | η μαλαμόπιτα [Μιαμού].

γλυκό / γλύκισμα => το γλυκό [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

γλυκολοκυθόπιτα => η γλυκολοκυθόπιτα [Τύλισος].

γουδί => το χαβάνι (μπρούτζινο ή ξύλινο) [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

γουδοχέρι => το χαβανόχερο [Άγιος Γεώργιος] | η χαβανόματσα [Τύλισος].

γουλίδι / κομμάτι ίσο με το ένα τέταρτο από ολόκληρο το ζώο => το γουλίδι [Ανώγεια].

γουλιές / μικρά κομμάτια κρέας => οι γουλιές [Βώροι].

γουρουνοκεφαλή => η χοιροκεφαλή [Κελλάρια].

γουρουνόξιγκο / χοιρινό λίπος => το λαρδί [Μάρθα] | η γλίνα [Μιαμού].

γυριστές / πίτες τηγανιτές με λίγο λάδι => οι γυριστές [Κελλάρια].

δαφνόνερο => το δαφνόνερο [Λαμπιώτες].

δίπλες / γλυκό => τα αβγοκαλάμαρα [Σάσαλος].

εφτάζυμο / εκλεκτό ψωμί με μαγιά από αλεσμένα ρεβίθια (κουνενό) => το εφτάζυμο [Εμπρόσνερος, Λαμπιώτες, Μάρθα, Τύλισος] | το φτάζυμο [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες].

ζάχαρη (Buck list) => η ζάχαρη [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

ζαχαρωτά => τα ζαχαράτα [Ανατολή, Θεοδώρα].

ζιόγκος / μακρόστενο σίδερο για το σπρώξιμο των κάρβουνων στο φούρνο => ο κάτσουνας [Άγιος Βασίλειος] | ο τρίφτης [Μάρθα].

ζουμερικά / σούπες => τα ζουμερικά [Θεοδώρα].

ζουμί (Buck list) => το ζουμί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | το ζουμό [Τύλισος].

ζυμάρι (Buck list) => η ζύμη [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

ζυμομακάρουνα / χειροποίητα => τα ζυμομακάρουνα [Άγιος Γεώργιος].

ζύμωμα => το ζύμωμα [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Σιρίλι] | η ζύμωση [Σάσαλος] | το ζυμωτό [Άγιος Βασίλειος].

θρουλαρά / τηγανιτή ζύμη από κριθαρένιο αλεύρι, νερό, λάδι και αλάτι => η θρουλαρά [Κελλάρια].

καζάνι => το καζάνι [Ανατολή, Ανώγεια, Βώροι, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | η σίγλα (χάλκινη) [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μάρθα, Σέλλες] | το σιγλί (το μικρό) [Ανατολή, Ανώγεια, Σέλλες] | το σιγκλί [Παλαιοχώρα] | το χάρκωμα [Σέλλες] | το χαράκωμα [Ανατολή] | το λαβέτζι [Παλαιοχώρα].

καλικούδια / τα εντόσθια του γουρουνιού => τα καλικούδια [Βώροι].

καλιτσούνια / πιτάκια με μυτζήθρα και κανέλα => τα καλιτσούνια [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα].

κανέλα => η κανέλα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

κανελόζουμο => το κανελόζουμο [Μάρθα].

κανελοπίπερο => το κανελοπίπερο [Σάσαλος].

καπάκι => το καπάκι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Παλαιοχώρα, Σιρίλι].

καπαμάς / κρέας μαγειρεμένο σε σκεπασμένη κατσαρόλα => ο καπαμάς [Σάσαλος, Σιρίλι].

καραμέλα => η καραμέλα [Ανώγεια, Βρύσες, Θεοδώρα, Μιαμού, Σάσαλος].

κατακάθι => τα απόπατα [Ανατολή] | η τρυγιά (κατακάθι κρασιού) [Βρύσες].

κατσαρόλα => η κατσαρόλα [Θεοδώρα, Μιαμού, Σέλλες].

κατσαρολικά => τα σκουτελικά [Άγιος Βασίλειος].

καύκαλο / κάθε ένα από τα δύο κομμάτια μιας κουλούρας ψωμιού, κομμένης οριζόντια => το καύκαλο [Άγιος Βασίλειος, Βραχάσι, Μάρθα, Σέλλες] | το πανωκαύκαλο (το πάνω μισό) [Άγιος Βασίλειος].

καυτοπιπεριά => η καυτοπιπερά [Άγιος Γεώργιος].

καφέμπρικο => ο καβρόμπικος [Άγιος Γεώργιος] | ο τσισβές [Άγιος Γεώργιος] | ο τζισβές [Ανατολή].

καφές => ο καφές [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σιρίλι] | ο καβές [Ανατολή, Ανώγεια].

κεσές / δοχείο πήλινο => ο κεσές [Άγιος Βασίλειος, Τύλισος] | ο κιασές [Ανατολή, Ανώγεια, Βώροι] | το κεσεδάκι [Εμπρόσνερος] | το κιασεδάκι [Βώροι].

κεφτές => ο κιοφτές [Σάσαλος].

κεψέ / τρυπητή κουτάλα => η σιροκουτάλα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια] | η σουροκουτάλα [Παλαιοχώρα].

κιμάς => ο κιμάς [Βώροι, Σάσαλος, Τύλισος] .

κοκκινιστό / κρέας => το κοκκινιστό [Σιρίλι].

κολατσιό (ALE, Buck list) => το κολατσιό [Σάσαλος] | το κολατσό [Άγιος Γεώργιος, Σέλλες] | το καφαλτί [Σέλλες].

κολοκυθόπιτα => η κολοκυθόπιτα [Βώροι].

κόρα / ψωμιού (ALE) => η απανωπετσαλίδα [Σάσαλος] | το πρόσωπο [Σάσαλος].

κοσκίνισμα => το κοσκίνισμα [Μιαμού].

κόσκινο => το κόσκινο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

κουζινικά => τα κουζινικά [Κελλάρια].

κουλούρι => το κουλούρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

κουμπανάκια / μοιάζουν με λουκουμάδες => τα κουμπανάκια [Ανατολή].

κουνάλια / αποξηραμένα σύκα => τα κουνάλια [Βώροι, Μιαμού].

κουνενός / η μαγιά που φτιάχνεται από ζεστό νερό και αλεσμένα ρεβίθια μέσα στον κουνενό (το κύπελο) - είναι η μαγιά για το εφτάζυμο ψωμί => ο κουνενός [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

κουραμπιέδες => οι κουραμπιέδες [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Μιαμού, Τύλισος].

κουτάλα => η κουτάλα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

κουτάλι (ALE, Buck list) => το κουτάλι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

κουταλιά => η κουταλιά [Βραχάσι, Θεοδώρα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η κουταλέ [Βρύσες] | τα κουταλίδια [Θεοδώρα].

κουταλοπίρουνα => τα κουταλοπίρουνα [Άγιος Γεώργιος] | τα πιρουνοκούταλα [Κελλάρια, Σάσαλος].

κρεατόζουμο => το θερμό [Παλαιοχώρα].

κρεατόπιτα => η τούρτα (με κρέας και μυτζήθρα) [Σιρίλι] .

κρετερικά / κρεατικά => τα κρετερικά [Θεοδώρα].

κριθαροκουλούρα => η κριθαρικουλούρα [Μάρθα].

κριθαρόπιτα => η κριθαρόπιτα [Βρύσες].

κριθαροψώμι => το κριθαρόψωμο [Παλαιοχώρα].

κρόκος / αβγού (ALE) => ο κορκός [Θεοδώρα, Μιαμού, Τύλισος].

λαδοκούλουρο / με λάδι και πετιμέζι => το λαδοκούλουρο [Τύλισος].

λαδόξιδο => το λαδόξιδο [Άγιος Γεώργιος].

λαδοστάκα / χυλός με ψιλοκομμένα κρεμμύδια, ψημένος στο τσουκάλι => η λαδοστάκα [Κελλάρια] | η λαδόστακα [Τύλισος].

λαδόψωμο / ψωμί βουτηγμένο στο λάδι και αλατισμένο => το λαδόψωμο [Άγιος Γεώργιος] | το λαδοβούτι [Μάρθα].

λαζάνια => τα λαζάνια [Άγιος Γεώργιος, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

λαμπρίτης / το αρνί ή το κατσίκι που έσφαζαν για τη Λαμπρή => ο λαμπρίτης [Σάσαλος] | ο λαμπριάτης [Σιρίλι].

λαμπροκούλουρα => τα λαμπροκούλουρα [Μάρθα] | τα αβγοκούλουρα [Βρύσες, Λαμπιώτες].

λαντουρίδια / φρέσκα ζυμαρικά που τρώγονται ραντισμένα με το νερό (ή το γάλα) που έβρασαν και λάδι => τα λαντουρίδια [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | τα στριφτά [Παλαιοχώρα].

λάχανα / διάφορα φαγώσιμα χόρτα (Buck list) => τα χόρτα [Άγιος Βασίλειος, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | οι βρούβες (sic) [Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες].

λαχανικά => τα λαχανικά [Βώροι, Σιρίλι].

λαχανόπιτα / πίτα με χόρτα => η λαχανόπιτα [Λαμπιώτες] | η βρουβόπιτα [Άγιος Γεώργιος, Σέλλες].

λειψή / άζυμο ψωμί => η λειψανάβατη [Μάρθα].

λουκάνικο (Buck list) => το λουκάνικο [Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

λουκουμάδες => οι λουκουμάδες [Άγιος Γεώργιος, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | οι κουβαρωτοί [Μάρθα].

λουκούμι => το λουκούμι [Βραχάσι, Βρύσες].

λυχναράκια / μοιάζουν με καλιτσούνια => τα λυχναράκια [Μιαμού].

μάγειρας => ο μάγερας [Σάσαλος].

μαγειρειό => το μαγεριό [Κελλάρια, Σάσαλος] | το μαγέρικο [Μιαμού] | το μουτουπάκι [Άγιος Γεώργιος].

μαγείρεμα => μαγέρεμα [Μιαμού, Σιρίλι].

μαγειρίτσα / φαγητό => η μαγειρίτσα [Λαμπιώτες].

μαγιά => η μαγιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μάρθα].

μαγκίρι / φρέσκο ζυμαρικό σε μακρόστενες λουρίδες - τρώγεται συνήθως μαζί με αθότυρο => το μαγκίρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βώροι, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

μακαρόνια => τα μακαρόνια [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Βρύσες, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | τα μακαρούνια [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Σιρίλι].

μαραθόπιτα => η μαραθόπιτα [Τύλισος].

μαρέντα / απογευματινό φαγητό => η μαρέντα [Σέλλες].

μαρουλοσαλάτα => η μαρουλοσαλάτα [Σέλλες].

μασιά / σιδερένια, για σκάλισμα της φωτιάς - όχι η τσιμπίδα => η μαχιά [Άγιος Βασίλειος, Τύλισος] | το κελπερί [Παλαιοχώρα].

μαχαίρι (ALE, Buck list) => το μαχαίρι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η μαχαίρα [Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

μεζές => ο μεζές [Βουλγάρω, Βώροι, Μιαμού, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

μελομακάρονα => οι μελομακαρούνες [Ανατολή, Τύλισος] | τα μελομακάρουνα [Σιρίλι, Τύλισος].

μοσχοκάρυδο => το μοσχοκάρυδο [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού] | το μοσκοκάρυδο [Βουλγάρω, Τύλισος].

μουσταλευριά => το κιοφτέρι [Ανώγεια, Τύλισος] | το κεφτέρι [Βώροι, Θεοδώρα].

μπαζίνα / χυλός από καλαμποκάλευρο, ψημένος στο ταψί με βούτυρο ή λάδι => η μπαζίνα [Τύλισος].

μπακαλιάρος / παστός => ο μπακαλιάρος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Τύλισος] | ο μπακαλάος [Σάσαλος].

μπογάτσα / πίτα με φύλλο, μυτζήθρα, ζάχαρη και κανέλα => η μπογάτσα [Τύλισος].

μπόλια / περιτόναιο του σφαχτού => το κνισάρι [Άγιος Γεώργιος, Τύλισος].

μπούζουνας / η γωνιά της φραντζόλας => ο μπούζουνας [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή] | η άκρια [Μιαμού] | το τσουνί [Βραχάσι, Τύλισος] | ο γύρος [Ανώγεια, Σάσαλος] | το καντούνι [Εμπρόσνερος] | το αποκώλι [Αποδούλου].

μπούζουνας / κάθε μία από τις άκρες (πόδια) στο ασκί => ο μπούζουνας [Ανώγεια].

μυρωδικά => τα μυρωδικά [Βραχάσι, Βώροι, Βρύσες, Κελλάρια, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | οι μυρωδιές [Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα].

νοστιμιά => η ανοστιμιά [Σιρίλι].

ντακιά / κριθαρένιο ψωμί ορθογώνιου σχήματος => η ντακιά [Άγιος Γεώργιος].

ντζορμπάς / ρύζι σούπα με λάδι και λεμόνι => ο ντζορμπάς [Βουλγάρω].

ντολμάς => ο ντολμάς [Άγιος Γεώργιος], Λαμπιώτες | ο ντορμάς [Ανατολή] | ο ντουλουμάς [Παλαιοχώρα] | οι ντολουμάδες [Μιαμού].

ντοματάδα / τριμμένες ντομάτες στο τηγάνι με λάδι, τυρί και αλατοπίπερο => η ντοματάδα [Σάσαλος].

ντοματόρυζο => το ντοματόρυζο [Τύλισος].

ντοματοσαλάτα => η ντοματοσαλάτα [Σέλλες].

ξεροτήγανα / γλυκό που μοιάζει με τις δίπλες => τα ξεροτήγανα [Ανατολή, Βουλγάρω, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι].

ξεφουρνιά / το ψωμί όταν βγαίνει ζεστό από το φούρνο => η ξεφουρνιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι].

ξινόχοντρος / τραχανάς με ξινόγαλα => ο ξινόχοντρος [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

οματιά / είδος χοιρινού λουκάνικου με γέμιση συκωταριάς => η ομαθιά [Σάσαλος, Σιρίλι] | η αμαθιά [Τύλισος].

πανιάρα / κοντάρι με πανί στην άκρη, για το βρέξιμο ή πανιάρισμα του φούρνου πριν μπει το ψωμί => ο πανιστής [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Μιαμού, Τύλισος] | το πάνιστρο [Βουλγάρω, Βραχάσι, Κελλάρια, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

παξιμάδι => το παξιμάδι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | ο ντάκος [Ανώγεια, Βραχάσι, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος] | ο ντάγκος [Βώροι, Λαμπιώτες].

παξιμαδοκουλούρα => η παξιμαδοκουλούρα [Τύλισος].

παστέλι => το παστέλι [Άγιος Βασίλειος].

παστό => το παστό [Άγιος Βασίλειος, Κελλάρια, Βρύσες].

παστολιές => οι αλατσολιές [Παλαιοχώρα].

πατούδα / γλυκό από ζύμη, πασπαλισμένο με ζάχαρη άχνη - μέσα έχει ξηρούς καρπούς, κανέλα, γαρίφαλο, μοσχοκάρυδο, μέλι, ζάχαρη, λεμόνι, λάδι, ρακή => τα πατούδα [Ανατολή].

πελτές => ο πελτές [Βρύσες] | ο μπελτές [Μιαμού].

πετουμεζόχυλος / με πετιμέζι, λάδι, νερό και αλεύρι => ο πετουμεζόχυλος [Παλαιοχώρα].

πηχτή / από πόδια και κεφάλι γουρουνιού => η πηχτή [Σιρίλι] | η τζιλαδιά [Τύλισος] | η τσιλαδιά [Βώροι, Τύλισος] | η τσιλαριδιά [Μάρθα].

πιλάφι => το πιλάφι [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σιρίλι, Τύλισος] | το πιλάβι [Ανώγεια, Σάσαλος].

πινακωτή / για να φουσκώσουν τα ψωμιά πριν το ψήσιμο => η πινακωτή [Μιαμού] | ο πίνακας [Παλαιοχώρα].

πιπέρι (Buck list) => το πιπέρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Τύλισος].

πιρούνι (ALE, Buck list) => το πιρούνι [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βρύσες, Βώροι, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

πιρουνιά => η πιρουνιά [Ανατολή, Σιρίλι].

πίτα (Buck list) => η πίτα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Τύλισος].

πιταράκι / τυροπιτάκι => το πιταράκι [Μιαμού].

πιτοπούλι / μικρή πίτα χωρίς προζύμι - τηγανίζεται με λάδι => το πιτοπούλι [Άγιος Γεώργιος].

πλάστης / ξύλινος κύλινδρος για το στρώσιμο του ζυμαριού => το ξυλίκι [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βώροι, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

πλιγούρι / χοντροκομμένο σιτάρι => ο χόντρος [Βραχάσι, Βώροι, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | το μπουργούμι [Ανώγεια].

ποδοκέφαλα / σφαχτών => τα ποδοκέφαλα [Σάσαλος].

πολυσπόρια / διάφορα όσπρια και δημητριακά βρασμένα μαζί => τα παπούδια [Άγιος Γεώργιος, Σέλλες] | τα φωτοπάπουδα (έτσι έλεγαν το φαγητό όταν το μαγείρευαν τη γιορτή των Φώτων) [Σάσαλος] | τα φωτοκόλυβα [Βρύσες, Βώροι, Λαμπιώτες] | τα ψαροκόλυβα [Βώροι, Τύλισος] | τα ψαρακόλυβα [Μιαμού] | τα παλικάρια [Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού] | τα μεγεριά [Βώροι].

πορτοκαλόζουμο => το πορτοκαλόζουμο [Μιαμού, Σάσαλος].

πουρές => ο πουρές [Παλαιοχώρα].

πρεβέντα / ψωμί για το γάμο => το γαμοκούλουρο [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Σέλλες] | το κουλούρι του γάμου (κουλούρα με σχέδια-στολίδια) [Ανώγεια].

προζύμι => το προζύμι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

ροδόνερο => το ροδόνερο [Βώροι].

ροδούλα / για το κόψιμο του ζυμαριού => η ρόδα [Σάσαλος].

ρυζόγαλο => το ρυζόγαλο [Άγιος Γεώργιος].

σαλάμι => το σαλάμι [Σάσαλος].

σαλάτα => η σαλάτα [Σέλλες, Τύλισος].

σάλτσα => η σάλτσα [Τύλισος].

σαμουσάς / γλυκό που μοιάζει με μπακλαβα => ο σαμουσάς [Σάσαλος].

σαρακοστιανά / νηστίσιμα φαγητά => τα σαρακοστινά [Σάσαλος].

σαρανταδέντρι / αψέψημα από πολλά βότανα => το σαρανταδέντρι [Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

σάτσι / σιδερένια πλάκα για ψήσιμο => το σάτσι [Σάσαλος].

σερβίτσιο => το σερβίτσιο [Σάσαλος, Σιρίλι] | τα σερβίτσα [Βώροι].

σερμπέτι => το σερμπέτι [Σάσαλος].

σιδεροτσίκαλο / χάλκινο τσουκάλι => το σιδεροτσίκαλο [Άγιος Βασίλειος].

σιρόπι => το σιρόπι [Σιρίλι] | το σορόπι [Βουλγάρω, Θεοδώρα, Σέλλες].

σκαλτσούνια / γεμιστά γλυκά ή πιτάκια με τυρί => καλιτσούνι [Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

σκαφίδι / από σανίδια ή σκαμμένος μισός κορμός δέντρου - για ζύμωμα (ALE) => η σκάφη [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η ζυμώτρα [Σέλλες] | η ζυματόσκαφη [Τύλισος] | το πινάκι [Αποδούλου, Παλαιοχώρα] | το πινακόνι [Παλαιοχώρα].

σκελίδα / σκόρδου => το σκελίδι [Βραχάσι] | η ασκελίδα [Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Τύλισος].

σκιουφικτά / τα σπιτικά μακαρόνια => τα σκιφιστά [Βραχάσι, Κελλάρια].

σκορδαλιά => η σκορδαλιά [Βουλγάρω].

σκουτελικό / εκλεκτός μεζές που προσφέρεται σε σκουτέλι => το σκουτελικό [Αποδούλου].

σμιγάδι / ανακατεμένο σιτάρι και κριθάρι => το μιγάδι [Λαμπιώτες, Μιαμού].

σόδα => η σόδα [Ανατολή, Μάρθα, Μιαμού].

σούβλα => η σούβλα [Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

σούγλι / αλεύρι με νερό και κρεμμυδάκι μαγειρεμένα στο τηγάνι => το σούγλι [Βραχάσι].

σούπα (Buck list) => η σούπα [Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο ζορμπάς [Θεοδώρα].

σουρωτήρι => το σιρωτήρι [Μιαμού] | το σιρωτό [Τύλισος].

σπανακόρυζο => το σπανακόρυζο [Τύλισος].

σπληνάντερο => το σπληνερό [Σάσαλος] | το σπληνογάρδουμο [Ανώγεια, Τύλισος].

σταρόχυλο / φαγητό με στάρι, νερό και λάδι => το σταρόχυλο [Άγιος Γεώργιος].

σταυρόψωμο / για το Πάσχα => η λαμπροκουλούρα [Σάσαλος].

στραγάλια => τα στραγάλια [Θεοδώρα, Μιαμού] | τα αστραγάλια [Άγιος Γεώργιος, Τύλισος].

στριφτά / είδος ζυμαρικού => τα στριφτά [Άγιος Γεώργιος].

στριψουλίδια / χειροποίητα ζυμαρικά => τα στριψουλίδια [Παλαιοχώρα].

σύγλινο / χοιρινό ψημένο διατηρημένο μέσα σε λίπος => το σύγλινο [Ανώγεια, Τύλισος] | τα σύγλινα [Βώροι] | τα σύγκλινα [Σιρίλι] | ο σιντριμάς [Τύλισος].

συκομαΐδα / γλυκό φτιαγμένο με ξερά σύκα => η συκοπιταρίδα [Παλαιοχώρα, Τύλισος].

συκωταριά => η σκωταριά [Άγιος Γεώργιος].

σφουγγάτο / ομελέτα με λαχανικά => το σφουγγάτο [Αποδούλου, Θεοδώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

ταψί => το τεψί [Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

τετζερέδες => τα τετζέρια [Παλαιοχώρα].

τέτζερης (Buck list) => ο τέτζερης [Σάσαλος] | ο τέντζερης [Βουλγάρω] | η τέντζερη [Τύλισος].

τζορμπάς / τραχανάς σούπα => ο τζορμπάς [Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

τζουλαμάς / είδος κοτόπιτας => ο τζουλαμάς [Βώροι].

τηγάνι (Buck list) => το τηγάνι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

τηγανιά => η τηγανέ [Αποδούλου].

τηγάνισμα => το τηγάνισμα [Μιαμού].

τηγανίτες => οι τηγανίτες [Άγιος Βασίλειος, Βώροι, Μιαμού] | ο τηγανίτης [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια, Σέλλες] | οι τηγανίτοι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος] | οι τηγανόφτες (είδος τηγανίτας) [Άγιος Γεώργιος] | οι ανεβατοί (όταν το ζυμάρι είχε προζύμι) [Κελλάρια].

τηγανόψωμο / ζυμάρι τηγανιτό με μέλι ή ζάχαρη => η τηγανόπιτα [Μάρθα, Μιαμού].

τουλπάνι => το τουλουπάνι [Βουλγάρω].

τουρσί => το τουρσί [Σάσαλος].

τραχανάς => ο χόντρος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μάρθα].

τραχανοζούμι => το χοντροζούμι [Μιαμού].

τριβίδι / ψωμί σε σχήμα μπαγκέτας => το τριβίδι [Ανώγεια].

τροφή (Buck list) => η τροφή [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια] | η θροφή [Βραχάσι, Θεοδώρα, Σιρίλι, Τύλισος].

τσάι => το τσάι [Ανώγεια, Μιαμού].

τσαρέζι / ορεκτικό => το τσαρέζι [Τύλισος].

τσιγαρίδα (ALE) / τραγανό κομμάτι από χοιρινό λίπος και κρέας που μένει μετά την παραγωγή του λαρδιού => η τσιγαρίδα [Βώροι, Μιαμού].

τσιγαριδόπιτα => η τσιγαριδόπιτα [Μιαμού].

τσουκάλι / πήλινο (Buck list) => το τσικάλι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το πηλινοτσίκαλο [Σέλλες] | το στικάλι [Κελλάρια].

τσουρέκι => το τσουρέκι [Τύλισος].

φάβα => η φάβα [Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

φαΐ (Buck list) => το φαΐ [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | τα φαγιά [Σάσαλος, Τύλισος].

φακόρυζο => το φακόρυζο [Τύλισος].

φασουλόρυζο / το έτρωγαν στις κηδείες => το φασουλόρυζο [Βραχάσι, Τύλισος] | το ρυζοφάσουλο [Άγιος Γεώργιος].

φουρνιά => η φουρνιά [Βουλγάρω, Μάρθα].

φραγκομακάρονα / τα μακαρόνια του εμπορίου => τα φραγκομακάρονα [Άγιος Γεώργιος].

φραντζόλα => ο παύλος [Παλαιοχώρα].

φρισσόρυζο => το φρισσόρυζο [Τύλισος].

φρυγανιά => η φρυγανιά [Σάσαλος].

φύλλο / ζυμαριού => το φύλλο [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

χαλάκια / παξιμαδάκια με μπαχαρικά, σε σχήμα ρόμβου => τα χαλάκια [Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

χαλί / κομμάτι ψωμί ή παξιμάδι => το χαλί [Βουλγάρω, Σάσαλος] | το χαραμάδι (κομμάτι ψωμί) [Βώροι].

χειρομυλάδι / χοντροαλεσμένο στάρι σε χερόμυλο => το χειρομυλάδι [Σάσαλος] | το χειρομυλίδι [Παλαιοχώρα].

χειρομυλόπιτες / με χειρομυλάδι (στάρι αλεσμένο σε χειρόμυλο), προζύμι και ξίγκι => οι χειρομυλόπιτες [Σάσαλος].

χερομυλόπιτα / πίτα από χόντρο (πλιγούρι) => η χιρομυλόπιτα [Βώροι].

χερόμυλος => ο χερόμυλος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος, Τύλισος] | ο χιρόμυλος [Αποδούλου, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα].

χοιρινό => το χοιρινό [Σιρίλι] | το χοιρνό [Ανατολή, Ανώγεια].

χοιρομέρι => το χοιρομέρι [Βραχάσι].

χοιροπόδι => το χοιρομπόδι [Σάσαλος].

χοιρόχοντρο / χοιρινό κατσαρόλας με πλιγούρι => χοιρόχοντρο [Μιαμού].

χριστόψωμο => το χριστόψωμο [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σάσαλος, Τύλισος] | το σταυρόψωμο [Σάσαλος].

χταποδόρυζο => το χταποδόρυζο [Τύλισος].

χυλοπίτες => οι χυλόφτες [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος] | η χυλόφιτα [Μιαμού].

χυλός => ο χυλός [Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | η γριά (sic) [Βώροι].

χυλοφτόζουμο / το νερό από τα βρασμένα ζυμαρικά => το χυλοφτόζουμο [Κελλάρια] | ο χυλός [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή].

ψαρικά => τα ψαρικά [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Σάσαλος].

ψαχνό => το ψαχνό [Μάρθα] | το ψαχνί [Βραχάσι] | τα ψαχνά [Βώροι, Σάσαλος].

ψευτόγιαχνο => το ψευτόγιαχνο [Άγιος Γεώργιος].

ψευτόγιαχνο / νηστήσιμο, χωρίς λάδι => το ψευτόγιαχνο [Άγιος Γεώργιος].

ψήσιμο => το ψήσιμο [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Κελλάρια, Τύλισος].

ψητό => το ψητό [Βραχάσι, Σιρίλι, Τύλισος] | το οφτό [Ανώγεια, Βώροι].

ψίχα => η ψίχα [Θεοδώρα].

ψίχουλα => τα ψιχάλα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Σέλλες] | τα ψίχαλα [Ανώγεια, Τύλισος] | τα θρουλά [Ανώγεια] | τα θρουλίδια [Σάσαλος] | τα ψωμοθρούλια [Μιαμού] | τα θρούβαλα [Εμπρόσνερος] | τα ψωμόθρουλα [Αποδούλου].

ψωμί (ALE, Buck list) => το ψωμί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

 

 

12. υφαντική

 

αγκίνι / το άγκιστρο στο αδράχτι => το αγκινάρι [Βραχάσι, Μιαμού].

άδρακτος => ο άρδαχτος [Ανώγεια].

αδράχτι (Buck list) => το αρδάχτι [Ανατολή, Βουλγάρω, Βώροι, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Σιρίλι] | το αδράκτι [Παλαιοχώρα] | το αρδάκτι [Λαμπιώτες] | ο άδραχτος [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Τύλισος] | ο άδρακτος [Παλαιοχώρα] | ο άρδαχτος [Μιαμού, Σέλλες].

αλεκατισά / λεπτή και μακριά ίνα από μαλλί προβάτου => η αλεκατισά [Ανώγεια].

αλευρόσακο => η αλευροσακούλα [Παλαιοχώρα] | τα αλευροσάκια [Βώροι].

αλυσίδι / νήμα που δένουν στο στημόνι
λειού => το αλυσίδι [Μάρθα, Σέλλες].

ανάπλα / υφαντή μάλλινη κουβέρτα => η ανάπλα [Άγιος Γεώργιος, Σέλλες].

ανέμη => η ανέμη [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

ανεμόπαλος / ο άξονας της ανέμης => ο ανεμόποδας [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού, Παλαιοχώρα].

αντί / εξάρτημα του αργαλειού => το αντί [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] .

απολυτό / πανί με μονό στημόνι στο μιτάρι => το απολυτό [Βουλγάρω].

αποχτενίδια => τα αποχτενίδια [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Σάσαλος, Σέλλες].

αργαλειός (ALE, Buck list) => ο αργαλειός [Σιρίλι] | το αργαστήρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | το τελάρο [Ανώγεια, Αποδούλου, Βώροι, Λαμπιώτες, Μιαμού, Τύλισος].

αρδαχτερή / πλεχτή κρεμάστρα αδραχτιών => η αρδαχτερή [Ανατολή] .

ατλάζι / ύφασμα => το ατλάζι [Βουλγάρω].

βάμα / βαμμένο νήμα => το βάμα [Μιαμού].

βελέντζα / χοντρό σκέπασμα από πρόβειο μαλλί => η βελέντζα [Τύλισος] | η βελέντα [Άγιος Γεώργιος] | η βελέτζα [Ανώγεια, ].

γκαρδιόβεργα / η βέργα που τυλίγεται το βιλάρι στον αργαλειό => ο γκάρδιος [Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Τύλισος] | ο γκάρδης [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα] | ο κάρδιος [Άγιος Γεώργιος] | ο αγκάρδιος [Σέλλες].

γνέμα / νήμα (Buck list) => το όργο (το μάλλινο) [Ανώγεια, Κελλάρια] | το νήμα [Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σιρίλι].

γνέσιμο => το κλώσιμο [Λαμπιώτες].

γούβελο / σκαμμένος κορμός που μέσα έβαζαν νερό και πατούσαν εκεί τα ράσινα υφαντά για να μαλακώσουν => το γούβελο [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα].

δεξιμάτο / πανί περίτεχνα υφασμένο => το δεξιμάτο [Βουλγάρω, Βώροι, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

δέξιμο/ τεχνική ύφανσης => το δέξιμο [Μιαμού].

διασίδι / υφαντική => η αλεκατσά [Σέλλες].

διάσιμο / του στημονιού => το διάσιμο [Ανώγεια] | το διάσμα [Τύλισος].

δίμητο / πανί με διπλό στημόνι στο μιτάρι => το δίμητο [Βουλγάρω, Μάρθα, Τύλισος].

θρομύλι / η βάση του αδραχτιού => το θρομύλι [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

καβαλάρης / τροχαλία του εργαλειού => ο καβαλάρης [Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι, Τύλισος].

κάθισμα / του αργαλειού => το κωλοσάνιδο [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω].

καλαμίδια / του αργαλειού, για να ξεχωρίζουν τη σταύρωση => τα καλάμια [Άγιος Γεώργιος].

καλαμοκάνι / μασούρι με νήμα για τον αργαλειό => το καλαμουκάνι [Μιαμού, Σέλλες].

καλαντάρα / ξύλινο πλαίσιο για το διάσιμο - έχει επτά βίτσες και δεκατέσσερα καλάμια => η καλαντάρα [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος].

κάμπος / το φόντο σε ένα υφαντό => ο κάμπος [Μιαμού].

κάμποτο / βαμβακερό ύφασμα => το κάποτε [Άγιος Γεώργιος].

καναπελίκι / κάλυμμα καναπέ => το καναπελίκι [Εμπρόσνερος] | το καναμπελίκι [Βώροι] | το καναπεδόπανο [Τύλισος] | τα μακάθια [Μάρθα].

καρούλι => το καρόλι [Θεοδώρα, Σέλλες].

καρπέτες / υφαντά στρωσίδια => οι καρπέτες [Κελλάρια] | τα καρπέθια [Μάρθα].

κατωσέντονο => το κατωσέντονο [Ανώγεια].

κιλίμι => το κιλίμι [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

κιλιμίσιο / τρόπος ύφανσης πανιού => το κιλιμίσιο [Βουλγάρω] | το κιλιμάτο [Μάρθα].

κλειδιά / οριζόντια ξύλα του αργαλειού => τα κλειδιά [Βουλγάρω, Τύλισος].

κλωστή (ALE) => η κλωστή [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

κορκίδα / ξασμένο μαλλί δεύτερης ποιότητας, για υφάδι => η κορκίδα [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα, Σέλλες].

κόρφος / η απόσταση από το μπροστινό αντί μέχρι το χτένι του αργαλειού => ο γκόρφος [Μιαμού].

κουβάρι => το κουβάρι [Θεοδώρα, Σιρίλι].

κουβαρίστρα => η κουβαρίστρα [Μιαμού].

κουβέρτα => η κουβέρτα [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα] | η κάπα [Παλαιοχώρα].

κούλια / ανάπλα φτιαγμένη από κουρέλια => η κούλια [Άγιος Γεώργιος].

κουρέλι => το κουρέλι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βρύσες, Παλαιοχώρα, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | τα ρούνια [Κελλάρια].

κουρελού => η κουρελού [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Τύλισος] | η κουρέλα [Βώροι] | η ρούνα [Ανατολή].

κουρούνα / κοντό ξύλο του αργαλειού, που μπαίνει στην τρύπα στο μπροστάντι και τεντώνει το στημόνι => η κουρούνα [Βουλγάρω, Θεοδώρα].

κουρτίνα => η κουρτίνα [Ανώγεια, Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Σάσαλος, Τύλισος] | το στόρι [Παλαιοχώρα].

κουσκουσές / κουβέρτα με βωλάκια στην επιφάνεια της => ο κουσκουσές [Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

κρεβατόγυρος => ο κρεβατόγυρος [Βουλγάρω, Σάσαλος, Σιρίλι].

κτενιάς / ξύλο με βελόνια, για το καθάρισμα του λιναριού => ο κτενιάς [Παλαιοχώρα] | η τσίτα [Λαμπιώτες].

λιγαδούρα / μία λιγαδούρα έχει 25 κλωστές => η λιγαδούρα [Άγιος Γεώργιος, Τύλισος].

λινό => το λινό [Βώροι, Παλαιοχώρα].

μαλλί / ζώου (Buck list) => το μαλλί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | τα μαλλιά [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

μαξιλάρα => η μαξελάρα [Βώροι, Τύλισος] | η προσκεφαλάδα [Παλαιοχώρα].

μαξιλάρι => το μαξελάρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | το προσκέφαλο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βώροι, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | το προσκεφαλάδι [Ανώγεια, Κελλάρια].

μαξιλαροθήκη => η μαξελαροθήκη [Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

μασούρι => το μασούρι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

μιτάρι / εξάρτημα του αργαλειού => ο μίτος [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

μιταρόξυλο / δένουν πάνω του τα μιτάρια του αργαλειού => οι σβούροι [Παλαιοχώρα].

μονότρικο / τρόπος ύφανσης πανιού => το μονότρικο [Βουλγάρω] | το μομότρο [Παλαιοχώρα].

μπαμπάκι (Buck list) => το μπαμπάκι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

μπαντανία / μάλλινη κουβέρτα της νεροτριβής => η πατανία [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Τύλισος] | η μπατανία [Παλαιοχώρα, Τύλισος].

μπόγος => ο μπόγος [Σέλλες].

μπόλια / μπαμπακερό υφαντό του αργαλειού => η μπόλια [Μάρθα, Μιαμού].

ντουρμπέτι / λεπτό ύφασμα => το ντουρμπέτι [Τύλισος].

ξυλογαϊδάρα / ξύλινο τρίποδο - πάνω του κοπάνιζαν το λινάρι με τη σπάθη => η ξυλογαϊδάρα [Παλαιοχώρα].

ξυφαντίκια / τα κεράσματα για το τέλειωμα ενός υφαντού => τα ξυφαντίκια [Άγιος Γεώργιος].

οξίγκλα / βέργα αργαλειού => η ξίγκλα [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

πανί / ύφασμα (Buck list) => το πανί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

πανικά / π.χ. σεντόνια, μαξιλαροθήκες, μπόλιες => τα πανικά [Θεοδώρα].

πάντα / μάλλινο υφαντό για τον τοίχο => η πάντα [Αποδούλου, Μιαμού, Σιρίλι] | η μπάντα [Βώροι, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

πάπλωμα => το πάπλωμα [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Βραχάσι, Σάσαλος, Τύλισος] | το γιοργάνι [Βώροι, Μιαμού].

πατηταρόξυλο / στερεωμένο στα δυο μπροστινά πόδια του αργαλειού - σε αυτό δένουν την κάτω άκρη των πατητήρων (ποδαρικών) => το πατηταρόξυλο [Βουλγάρω, Τύλισος].

πατητή/ μάλλινη υφαντή κουβέρτα με χνούδι => η πατητή [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

πατσαβούρα => το πατσάβρι [Άγιος Γεώργιος] | το πατσαούρι [Παλαιοχώρα] | η πατσαούρα [Παλαιοχώρα] | το κανεβάτσι [Άγιος Βασίλειος].

περαματιστή / λεπτό υφαντό με σχέδια => η περαματιστή [Σέλλες] | οι περαμάτες [Βώροι].

πέταλο / του ξυλόχτενου => το πέταλο [Βουλγάρω, Βώροι, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | ο πέταλος [Βουλγάρω].

πετσέτα / φαγητού (Buck list) => η πετσέτα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η πέτσα [Παλαιοχώρα, Τύλισος] | το πεσκίρι [Παλαιοχώρα].

ποδαρικά / στενές σανίδες κρεμασμένες από τα μιτάρια του αργαλειού - τα πατούσαν οι υφάντρες για να ανοίξει η σαΐτα και να περάσει το υφάδι => οι πατητήρες [Βουλγάρω, Βώροι, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

προσόψι / πετσέτα προσώπου (ALE, Buck list) => η πετσέτα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βώροι, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | ο μουχραμάς [Ανατολή] | η μπόλια [Μιαμού].

προσώμι / χοντρό πανί για να ακουμπάει η στάμνα στον ώμο => το προσώμι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βραχάσι, Βώροι, Μιαμού, Τύλισος] | το μπροσώμι [Μιαμού] | το μπροσονώμι [Ανώγεια, Βουλγάρω, Εμπρόσνερος, Σάσαλος].

ρασιά / καλής ποιότητας μαλλί προβάτου => η ρασιά [Παλαιοχώρα] | η ρασά [Τύλισος].

ρόκα / μαλλιού => η ρόκα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι] | η φουσκόροκα (με αυτή έγνεθαν λεπτές κλωστές καλής ποιότητας για το στημόνι) [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Σέλλες] | η διχαλόροκα [Ανατολή].

ροστέλο / ξύλινη χτένα για την αραίωση του στημονιού στο τύλιγμα => το ροστέλο [Μάρθα, Σέλλες].

ρούχα (ALE, Buck list) => τα ρούχα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

σαΐτα / του αργαλειού, για να ρίχνει το υφάδι (ALE) => η σαΐτα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

σακί => το σακί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο σάκος [Παλαιοχώρα].

σακούλα => η σακούλα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, ΒραχάσιΒρύσες, Σάσαλος, Σιρίλι].

σακούλι / για πράγματα => το σακούλι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | η βούρια [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Τύλισος] | το βουριάλι [Βρύσες, Θεοδώρα, Τύλισος] | το βουργίδι [Αποδούλου, Βώροι, Λαμπιώτες, Μιαμού, Τύλισος].

σαμαροσκούτι / χοντρό πανί που μπαίνει στη ράχη του ζώου, κάτω από το σαμάρι => το στρασούρι [Άγιος Γεώργιος] | οι σιτζαντέδες [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα] | οι φελιτσάδες [Βώροι].

σεντόνι => το σεντόνι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η σεντόνα [Θεοδώρα, Κελλάρια].

σίγκλα / σιδερένια βέργα που κρατάει το πανί στον αργαλειό τεντωμένο => η σίγκλα [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα].

σκέπασμα => το σκέπασμα [Βουλγάρω, Βώροι, Κελλάρια, Μιαμού, Σάσαλος].

σκουλί / το έγνεθαν στη φουσκόροκα => το σκουλί [Άγιος Γεώργιος].

σκουλίδα / δέσμη λιναριού => το σκουλί [Μάρθα].

σπάθη / ξύλινη, για το κοπάνισμα του λιναριού, πάνω στην ξυλογαϊδάρα => η σπάθη [Παλαιοχώρα].

σπάθη / ξύλινη, για το κοπάνισμα των ρούχων στον ποταμό => η σπάθη [Μάρθα].

σταύρωση / του πανιού στον αργαλειό => η σταύρωση [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

στημόνι / το καλό νήμα - το γνέθανε με το αδράχτι => το στημόνι [Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

στρίορας / το όρθιο ξύλο της ανέμης => ο πόδας [Τύλισος].

στρώμα => το στρώμα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | το στρωμάτσο [Ανώγεια, Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

στρωσίδια => τα στρωματσόρουχα [Κελλάρια] | τα στρωμνιά [Σάσαλος] | η στρώση [Σάσαλος].

στύψη / για βάψιμο πανιών => η στύψη [Παλαιοχώρα].

σφίχτης / για να σφίγγει το πανί - στον αργαλειό => ο σφίχτης [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βώροι, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | ο σφίκτης [Παλαιοχώρα].

σφοντύλι => σφεντύλι [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Μιαμού, Σέλλες].

τουλούπα => η τουλούπα [Βουλγάρω, Βραχάσι, Παλαιοχώρα].

τραπεζομάντιλο => το τραπεζομάντιλο [Ανώγεια, Βουλγάρω, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

τσίτα / από καλάμι, με χρήση σαΐτας => η τσίτα [Βουλγάρω].

τσοκόφιο / τρόπος ύφανσης πανιού => το τσοκόφιο [Βουλγάρω].

τσόλια / υφαντά στρωσίδια & για τη ράχη των ζώων => οι τσούλες [Μάρθα, Μιαμού].

τσουβάλι => το τσουβάλι [Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | ο τζούβαλος [Παλαιοχώρα] | ο φάρδος [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Μιαμού, Τύλισος].

τσούλι => η κιούλα [Μάρθα].

τσόχα (Buck list) => η τσόχα [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βραχάσι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες].

τυλιγάδι / διχαλωτό ραβδί για να τυλίγουν το νήμα από το αδράχτι => το τυλιγάδι [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες] | η τυλιγάδα [Παλαιοχώρα].

υφάδι / χοντρό νήμα που το γνέθανε στη δρούγα => το φάδι [Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | το όργο [Μάρθα].

υφαντό => το φαντό [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | το ανυφαντικό [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα] | το αλυφαντικό [Σέλλες] | το φασίδι [Μιαμού].

υφάντρα (ALE) => η υφαντού [Άγιος Γεώργιος] | η ανυφαντού [Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Θεοδώρα, Μιαμού, Τύλισος] | η φάντρουσα [Βουλγάρω] | η ανυφάντρα [Παλαιοχώρα].

ύφαση / ύφανση => το φάσιμο [Βουλγάρω, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Μιαμού].

χαλί => το χαλί [Άγιος Γεώργιος, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σάσαλος, Τύλισος].

χαράρι / μεγάλο μάλλινο σακί => το χαράρι [Παλαιοχώρα].

χασές / φτηνό βαμβακερό ύφασμα => ο χασές [Ανώγεια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

χερόχτενο / με αυτό χεροχτένιζαν τα πλυμένα μαλλιά των προβάτων => το χερόχτενο [Ανώγεια, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες] | χιρόκτενο [Παλαιοχώρα].

χνούδι => το χνούδι [Μάρθα, Παλαιοχώρα].

χοντρόρουχα / αυτά που ήταν στο γιούκο => τα χοντρόρουχα [Ανώγεια, Τύλισος].

χράμι => το χιράμι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | το χιράμνι [Βώροι] | ζαβίδι (με στενές ραβδώσεις) [Μιαμού].

ψωμόσκουτα => η ψωμόπετσα [Βουλγάρω].

 

 

 

13 φορεσιά

 

αλλαξιά => η αλλαξά [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες].

αλυσίδα (Buck list) => η αλυσίδα [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

αλυσιδοβελονιά => η αλυσιδοβελονιά [Τύλισος].

αμπάς / χοντρό μάλλινο γιλέκο των βοσκών => ο αμπάς [Άγιος Γεώργιος, Σέλλες].

αμπρακάμοι / ασημένια ή χρυσά κοσμήματα που φορούσαν στο λαιμό => οι αμπρακάμοι [Άγιος Βασίλειος, Βραχάσι, Βώροι, Μάρθα, Τύλισος] | ο αμπράκαμος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος].

ανεραψίδια / ρούχα για επιδιόρθωση => τα ανεραψά [Σέλλες].

ασπροκέντι => τα ασπροκέντητα [Παλαιοχώρα].

ασπρόρουχα => τα ασπρόρουχα [Σέλλες].

βακέτα / δέρμα βοδιού αλλά και παπούτσι ή παντόφλα από το ίδιο δέρμα => η βακέτα [Μάρθα].

βελιό / γυναικείο βελούδινο κάλυμμα κεφαλής => το βελιό [Παλαιοχώρα].

βέλο / κάλυμμα προσώπου (Buck list) => τα βελιά [Παλαιοχώρα].

βελονιά => η βελονιά [Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | η κεδιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | η κεντιά [Εμπρόσνερος] | η κεντέ [Αποδούλου, Βρύσες].

βελούδο => το βελούδο [Βουλγάρω, Βραχάσι].

βρακί / γυναίκειο εσώρουχο => η βράκα [Ανατολή].

βρακί / είδος υφαντού παντελονιού => η βράκα [Άγιος Βασίλειος,Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η γκιλότα (με φουσκωτά μπατζάκια ψηλά, που χαμηλά στενεύουν) [Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες] | η κάρτσα (κοντή βράκα) [Σάσαλος] | η κιλότα [Άγιος Βασίλειος, Τύλισος].

βρακοζώνι => η βρακοζώνη [Παλαιοχώρα].

βραχιόλι (Buck list) => το βραχιόλι [Βουλγάρω, Βώροι, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | το μανίλι [Άγιος Γεώργιος, Σέλλες].

γαϊτάνι => το γαϊτάνι [Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

γελεκόκουμπα => τα γελεκόκουμπα [Μάρθα].

γέμισμα / σε κέντημα => η γέμιση [Μάρθα].

γιακάς (Buck list) => ο γιακάς [Βουλγάρω, Θεοδώρα, Τύλισος].

γιλέκο => το γελέκι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | το γελέκο [Παλαιοχώρα].

γιορντάνι => τα γιορνανολίκια [Παλαιοχώρα] | τα μερμίδια [Βουλγάρω].

γόβα => η γόβα [Λαμπιώτες, Σέλλες].

γραβάτα => η γρεβάντα [Βουλγάρω, Σάσαλος].

δαντέλα (Buck list) => η δαντέλα [Παλαιοχώρα, Σιρίλι, Τύλισος] | η αντέλα [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βώροι, Κελλάρια, Σάσαλος] | η ατέλα [Ανώγεια] | η νταντέλα [Βώροι] | η κορονέτα [Μιαμού].

δαχτυλίδι (Buck list) => το δαχτυλίδι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | το δακτυλίδι [Άγιος Βασίλειος, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].

ζακέτα => η ζακέτα [Ανώγεια, Σάσαλος].

ζάρες / στο ύφασμα => οι ζάρες [Τύλισος].

ζιπούνι / αντρικό, γυναικείο ή παιδικό => το ζιπόνι [Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες] | το ζεπόνι [Σάσαλος].

ζωνάρι => το ζωνάρι [Βώροι, Κελλάρια, Παλαιοχώρα].

ζώνη (Buck list) => η ζώνη [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

ζωστήρας => η ζωστήρα [Παλαιοχώρα].

καδένα => η καδένα [Βουλγάρω, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

κάλτσα (Buck list) => η κάλτσα [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Κελλάρια, Σάσαλος] | η κάρτσα [Ανατολή, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | το τσουράπι [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | το καρτσόνι [Ανώγεια, Βρύσες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

καλτσοδέτα => η καλτσοδέτα [Άγιος Γεώργιος].

καμιζόλα / είδος πουκαμίσας => η καμιζόλα [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα, Μιαμού, Τύλισος].

καναβίτσα / είχε μανίκια - τη φορούσαν οι άντρες πάνω από το γιλέκο => η καναβίτσα [Παλαιοχώρα].

κάπα (Buck list) => το καπότο [Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | το ρασίδι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος] | το ράσο [Τύλισος] | ο γαμπάς [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Τύλισος].

καπέλο (Buck list) => το καπέλο [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

καρφίτσα / κόσμημα (Buck list) => η καρφίτσα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σάσαλος].

κασκέτο => το κασκέτο [Σιρίλι].

κεμέρι => το κεμέρι [Σάσαλος].

κέντημα => το κέντημα [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βώροι, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | τα κεντήσματα [Κελλάρια] | τα κεντίδια [Βώροι, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | το ξόμπλι [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Λαμπιώτες] | το πλουμί [Παλαιοχώρα].

κεφαλοδεσιά / στολισμένη με χάντρες και πούλιες => η κεφαλοδεσιά [Βουλγάρω].

κολιέ => η κολαΐνα [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βώροι, Εμπρόσνερος, Σέλλες, Τύλισος] | οι κολιέδες [Άγιος Γεώργιος, Τύλισος].

κοντογούνι => το κοντογούνι [Σάσαλος].

κοντοκάπι => το καπότο [Κελλάρια, Σάσαλος].

κορδέλα => η κορδέλα [Ανώγεια, Βρύσες, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το κορδέλι [Κελλάρια].

κορδέλια / τα κορδόνια στα σκουφόνια => το κορδέλια [Κελλάρια].

κορδόνι => το κορδόνι [Βουλγάρω, Βώροι, Σάσαλος] | το βαστάι [Θεοδώρα, Κελλάρια] | τα βαστάγια [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού] | το σπαούλι [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

κούδα / ουρά φουστανιού => η κούδα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μιαμού].

κούκος / κεντημένος σκούφος => o κούκος [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Τύλισος] | ο καρναβάς [Μάρθα].

κουκούλα => η κουκούλα [Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | η κουκουλιά [Ανατολή] | το κουκούλι [Ανατολή, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

κουμπί (Buck list) => το κουμπί [Άγιος Γεώργιος, Τύλισος] | το κομπί [Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | η φόλα (το πάνινο κουμπί) [Κελλάρια].

κούμπωμα => το κούμπωμα [Τύλισος].

κουστούμι => το κουστούμι [Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες].

κρόσια => τα κρόσια [Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Σάσαλος] | τα κρούσα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Κελλάρια, Μιαμού, Σέλλες] | τα κρούσια [Παλαιοχώρα].

λαζούρια / πάνινα σιρίτια => το αζούρι [Μιαμού, Σιρίλι].

λιναρόβρακα / βράκα από λινάρι => η λιναρόβρακα [Μιαμού].

λουρί => το λουρί [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

λουρίδα / υφάσματος, δέρματος, κ.ά. => η λουρίδα [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το λουρίδι [Κελλάρια].

μανίκι => το μανίκι [Σιρίλι] | η μανίκα [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

μανσέτα => η μανσέτα [Τύλισος] | το μανικότι [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα] | τα μανικόθια [Μάρθα].

μαντίλα / μακρόστενο υφαντό δεμένο στη μέση της γυναίκας => η μαντίλα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Μάρθα].

μαντίλι / κεφαλιού => το μαντίλι [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Βρύσες, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | η μαντίλα [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Σάσαλος] | το μεντίλι [Βώροι, Μάρθα] | το μπολίδι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού] | η μπολίδα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος] | το μπολιό [Σέλλες] | η πολίδα [Μάρθα] | η μπόλια [Λαμπιώτες] | ο μπογιαμάς [Κελλάρια] | το γεμενί [Άγιος Γεώργιος] | το χαβλί (άσπρου χρώματος) [Ανατολή, Κελλάρια].

μαντίλι / χεριού (Buck list) => το μαντίλι [Τύλισος] | το χερομάντιλο [Ανώγεια] | το μυξομάντιλο [Ανατολή] | το μαντηλάκι [Βώροι, Κελλάρια] | το μεντίλι [Βώροι] | η πέτσα [Σέλλες].

μαργέλωμα / στρίφωμα => το μαργέλι [Βουλγάρω].

μεϊντάνι / αντρικό παραδοσιακό γιλέκο => το μεϊντάνι [Άγιος Βασίλειος] | το μεϊτάνι (κοντό σακάκι) [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | το μεϊτανογέλεκο [Βώροι, Κελλάρια, Σέλλες, Τύλισος] | το μιτάνι [Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | το μιτανογέλεκο [Βουλγάρω].

μεσικά / τα εσώρουχα => τα απομεσώρουχα [Κελλάρια] | τα μεσώρουχα [Παλαιοχώρα] | τα σώρουχα [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος].

μεσοφούστανο => το μεσοφούστανο [Βώροι, Μιαμού, Σέλλες].

μετάξι (Buck list) => το μετάξι [Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

μετζιτιές / ψηλό κόκκινο φέσι με φούντα => ο μετζιτιές [Άγιος Γεώργιος].

μισοφόρι => το μισοφόρι [Ανώγεια] | το μεσοφόρι [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Κελλάρια, Σάσαλος, Σιρίλι].

μισοφούστανο => το μισοφύστανο [Άγιος Γεώργιος] | το μεσοφίστανο [Σέλλες].

μπάλωμα => το μπάλωμα [Ανατολή, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα].

μπανέλα => η μπανέλα [Βουλγάρω, Κελλάρια, Μιαμού].

μπατζάκι => η μπατζάκα [Άγιος Γεώργιος] | η ποδαρά [Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | η αποδαρά [Κελλάρια].

μπέρτα => η μπέλτα [Βουλγάρω].

μπεχριές / ζιπούνι με γιακά => ο μπεχριές [Άγιος Βασίλειος].

μπλούζα => η μπλούζα [Ανώγεια, Σάσαλος].

μπόλκα / είδος γυναικείας ζακέτας => το μπολκάκι [Λαμπιώτες].

μποξάς / σάλι => ο μποξάς [Βουλγάρω, Βώροι, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

μπορντούρα => η μπορντούρα [Μιαμού, Τύλισος].

μποτίνι / παπούτσι γυναικείο => το μποτίνι [Παλαιοχώρα[.

μποτόνια / περιδέραιο με φλουριά => τα μποτόνια [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].

μπούστος / στηθόδεσμος => ο μπούστος [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | το στηθούρι [Κελλάρια].

ντυμασιά / ενδυμασία => η ντυμασιά [Παλαιοχώρα] | η ντυμασά [Κελλάρια] | η εντυμασά [Άγιος Βασίλειος, Βώροι].

ντύσιμο => το ντύσιμο [Παλαιοχώρα].

νυχτικιά => η νυχτικιά [Σάσαλος].

νυχτικό => το νυχτικό [Βουλγάρω, Σιρίλι].

ξώρουχα / εξώρουχα => τα ξώρουχα [Βουλγάρω].

ομπρέλα => η ομπρέλα [Βρύσες] | το παρασόλι [Σάσαλος].

ούγια => η ούγια [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα] | η κούδα [Κελλάρια].

παλτό (Buck list) => το παλιτό [Σάσαλος].

παντελόνι (Buck list) => το παντελόνι [Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες] | το πατελόνι [Βουλγάρω, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

παντόφλα (Buck list) => η παντόφλα [Σάσαλος] | η κλατσάρα [Βουλγάρω].

παπάζι / φέσι με μακριά φούντα => το παπάζι [Βουλγάρω].

παπούτσι (Buck list) => το παπούτσι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | τα παπούτσα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Σέλλες, Σιρίλι] | τα καλίκια (ήταν μυτερά) [Παλαιοχώρα] | τα ποντίνια [Βώροι].

παραμάνα / για ρούχα => η παραμάνα [Τύλισος].

πασουμάκι => το πασουμάκι [Σάσαλος] | το πασούμι [Σιρίλι].

πατρόν => το ξόμπλι [Ανώγεια].

πέπλο => το πέπλο [Άγιος Βασίλειος, Βρύσες, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | το πέμπλο [Σάσαλος, Σιρίλι] | το πέμπουλο [Βουλγάρω].

πέτο => το πέτο [Παλαιοχώρα, Τύλισος].

πιέτα => η πιέτα [Βουλγάρω, Βραχάσι, Μάρθα, Παλαιοχώρα] | οι πλέτες [Μιαμού] | η πένσα [Σάσαλος].

πισωβελονιά => η πισωκεδιά [Παλαιοχώρα].

πλουμίδια => τα πλουμιά [Σάσαλος].

ποδεμή / υπόδηση => η καλίκωση [Ανατολή].

ποδιά (Buck list) => η ποδιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η μποδιά [Σάσαλος] | η προστομούνα [Άγιος Γεώργιος] | η προσποδιά [Μιαμού].

ποδόγυρος => το γυροπόδι [Αποδούλου, Σέλλες].

πορτοφόλι => το πορτοφόλι [Βουλγάρω, Τύλισος].

πουγκί => το παραδοσάκουλο [Παλαιοχώρα].

πουκαμίσα => η ποκαμίσα [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια, Τύλισος].

πουκάμισο (Buck list) => το ποκάμισο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

πούλιες => οι πούλιες [Βουλγάρω].

προκαδούρα / στρώμα από πρόκες κάτω από στις σόλες => η προκαδούρα [Παλαιοχώρα] | η μπροκαδούρα [Σέλλες, Τύλισος].

ρασιά / χοντρό ρούχο νεροτριβής με μανίκια, από μαλλί πρόβατου => η ρασά [Ανατολή, Μάρθα, Σέλλες] | το ρασί [Άγιος Βασίλειος] | το ρασούλι [Λαμπιώτες] | το ράσο [Μιαμού].

ρασόβρακα / μάλλινη βράκα των βοσκών => η ρασόβρακα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού].

ρασοζίπονο / ράσινο ζιπούνι => το ρασοζίπονο [Μιαμού].

ρασοποδιά / υφαντή ράσινη => η ρασομαντίλα [Μιαμού].

ραφή => η ραφή [Βουλγάρω, Μιαμού].

ράψιμο => το ράψινο [Σάσαλος].

ριζοβελονιά => η ριζοβελονιά [Τύλισος].

ρόμπα => η ρόμπα [Σάσαλος, Σιρίλι].

σακάκι (Buck list) => το σακάκι [Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Σιρίλι].

σάκος / πανωφόρι => ο σάκος [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

σακοφούστανο / γυναικεία φορεσιά (σάκος και φουστάνι μαζί) => το σακοφούστανο [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια, Παλαιοχώρα] | το σακοφίστανο [Βραχάσι, Μάρθα, Σέλλες].

σαλβάρι => το σαλβάρι [Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βώροι, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | το σαλουβάρι [Βουλγάρω, Κελλάρια, Σάσαλος] | το σαλιβάρι [Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα] | το χιαλουβάρι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα] | οι χιαλουβάρες [Κελλάρια] | το χιαλβάρι [Βώροι, Τύλισος].

σάλι => το σάλι [Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

σαλιβαρομίτανο / η πλήρης κρητική φορεσιά => το σαλβαρομίτανο [Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα].

σαρίκι => το σαρίκι [Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | το μπολίδι [Ανατολή, Βραχάσι] | ο μαντιλές [Ανώγεια] | ο τσεβρές [Ανώγεια] | ο τζεβρές [Βώροι, Λαμπιώτες, Τύλισος] | ο τζιρβές [Βρύσες].

σάρπα / εσάρπα => η σάρπα [Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα] | η σάλπα [Άγιος Γεώργιος].

σάρτζα / είδος γυναικείας φορεσιάς => η σάρτζα [Ανώγεια, Τύλισος].

σιρίτι => τα σιρίθια [Σάσαλος].

σκαφόνια / γυναικεία παπούτσια με τετράγωνες μύτες => τα σκαφόνια [Κελλάρια].

σκουλαρίκι => το σκουλαρίκι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος] | το σκολαρίκι [Παλαιοχώρα] | οι καμπάνες (είδος σκουλαρικιού) [Ανατολή, Μάρθα, Σέλλες] | οι λιροκαμπάνες [Κελλάρια] | οι βεργέτες [Σέλλες].

σκουφάκι => το σκουφάκι [Βώροι].

σκούφος (Buck list) => ο σκούφος [Βουλγάρω] | η σκούφια [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή].

σόλα => η σόλα [Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | ο δόμος / διπλή σόλα στιβανιού από γιδοτόμαρο [Άγιος Γεώργιος] | η χοιρνοκαλίκωση (από δέρμα γουρουνιού) [Σάσαλος].

σούρα / υφάσματος => η σούρα [Μάρθα, Παλαιοχώρα].

σούφρα /υφάσματος => η σούφρα [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Κελλάρια, Παλαιοχώρα].

σταυροβελονιά => η σταυροβελονιά [Παλαιοχώρα].

σταύρωμα / σειρών με στολίδια => το σταύρωμα [Παλαιοχώρα.

στιβάλι / μπότα (Buck list) => το στιβάνι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το τσιβάνι [ Σάσαλος] | οι τσισμέδες (τα γυναικεία στιβάνια) [Παλαιοχώρα].

στιβανοδέτης / κορδόνι στιβανιού => ο στιβανοδέτης [Μάρθα].

στολίδι (Buck list) => το στολίδι [Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | τα στολισίδια [Ανώγεια, Βώροι] | το ξόμπλι [Ανώγεια, Βώροι, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σέλλες] | το πλουμίδι [Μάρθα, Σάσαλος] | τα πλουμιά [Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | το πλούμισμα [Παλαιοχώρα] | το ρεπίδι [Παλαιοχώρα].

στρίφωμα => το στρίφωμα [Βουλγάρω].

σώβρακο => το σώβρακο [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

τακίμι / το σύνολο των ρούχων μιας φορεσιάς => το τακίμι [Βώροι, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα].

τακούνι => το τακούνι [Σέλλες] | το νταγκούνι [Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | το ντακούνι [Τύλισος].

ταφτάς => ο ταφτάς [Βουλγάρω].

τεχρίλι / λεπτό κορδόνι απο μετάξι => το τεχρίλι [Τύλισος].

τραγιάσκα => η τραγιάσκα [Σάσαλος].

τρεντές / πλατιά δαντέλα => οι ατραντέδες [Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

τσάντα => η τσάντα [Βουλγάρω, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

τσαρδίνια / ψηλά άσπρα παπούτσια που έδεναν με κόκκινα κορδόνια => τα τσαρδίνια [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα].

τσεμπέρι / κεφαλόδεσμος => το τσεμπέρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | το τζεμπέρι [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | ο γιασμάς [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Λαμπιώτες, Μιαμού] | ο κουτελίτης [Άγιος Γεώργιος, Σέλλες] | το απομεσοτζέμπερο (έμπαινε μέσα από το γιασμά) [Άγιος Γεώργιος] | το ρασάκι (μάλλινο - για το χειμώνα) [Παλαιοχώρα] | το ρασίδι (μάλλινο) [Βώροι] | ο κορονιός (μάλλινο)[Βώροι].

τσέπη (ALE, Buck list) => η τσέπη [Ανατολή, Βουλγάρω, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | η τζέπη [Θεοδώρα].

τσικούρι / η ραφή με το κορδόνι της βράκας => το τσικούρι [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Μιαμού].

τσιμπούκι => το τσιμπούκι [Σέλλες] | η πίπα [Παλαιοχώρα].

τσόκαρο => ο φελλός [Ανατολή, Λαμπιώτες] | το λαλίνι [Σάσαλος].

φακιόλι => το φακιόλι [Λαμπιώτες].

φανέλα => η φανέλα [Βουλγάρω, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

φέρμελη / τσόχινο κεντητό γιλέκο με μανίκια => η φέρμελη [Άγιος Γεώργιος] | το κοντόχι [Μιαμού].

φέσι => το φέσι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Κελλάρια, Παλαιοχώρα].

φεστόνι / κέντημα στην άκρη της ποδιάς => το φεστόνι [Τύλισος].

φιόγκος => ο φιόγκος [Ανατολή, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σιρίλι].

φόδρα => η φόδρα [Σάσαλος] | το αστάρι [Μιαμού].

φόρεμα => το φόρεμα [Βουλγάρω, Βώροι, Μιαμού, Τύλισος].

φορεσιά => η φορεσά [Βώροι, Μάρθα, Σέλλες].

φούστα (Buck list) => η φούστα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Μάρθα, Μιαμού, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Σάσαλος, Τύλισος].

φουστάνι => το φουστάνι [Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | το φιστάνι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Σέλλες].

φουφούλα => η φουφούλα [Σάσαλος, Τύλισος].

φραμπαλάς => ο χαρμπαλάς [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

φύλλο / ρούχου => το φύλλο [Ανώγεια, Βουλγάρω, Μιαμού] | η πέτσα [Άγιος Γεώργιος].

χάντρα => η χάντρα [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | το ντουντούνι [Παλαιοχώρα] | το ντοντίνι [Άγιος Βασίλειος, Βώροι].

χάρτσια / μεταξωτά σειρήτια => τα χάρτζα [Άγιος Γεώργιος, Τύλισος].

χασιλαμάς / μεταξένιο ή άλλης καλής ποιότητας ρούχο => ο χασιλαμάς [Ανώγεια] | ο χαχιλαμάς [Τύλισος].

χιαλβάρια / το σύνολο των ρούχων της καλής κρητικής φορεσιάς => τα χαλουβάρια [Άγιος Γεώργιος] | τα τσόχινα [Άγιος Γεώργιος].

χοντροπάπουτσο => το χοντροπάπουτσο [Βουλγάρω].

χρυσαφικά => τα χρυσαφικά [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Βώροι, Βρύσες, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | τα χρουσαφικά [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι].

χρυσοκλωστή => το μπρισίμι [Κελλάρια].

χρυσότελο / χρυσό σύρμα => το χρυσότελο [Κελλάρια].

ψαθάκι / καπέλο => οι ψάθες [Σάσαλος].

ψαροκόκαλο / κέντημα => το ψαροκόκαλο [Τύλισος].

 

 

14 χτένισμα - καλλωπισμός

 

βροχός / νήμα που έδεναν το κουρλί (την πλεξούδα) => ο βροχός [Άγιος Γεώργιος, Σέλλες].

γιαρίνι / χτένισμα με τις πλεξούδες γύρω στο κεφάλι => το γιαρίνι [Μάρθα].

κοκκινάδι => το κοκκινάδι [Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

κολόνια => η κολόνια [Λαμπιώτες].

κοτσίδα => το κουρλί [Ανατολή, Βραχάσι] | οι κούρλες [Βώροι].

κότσος => ο κότσος [Βώροι, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

λούσο => το λούσο [Παλαιοχώρα, Τύλισος].

μαλλιοβάσταγο / βαστάι (σπάγκος από αποχτενίδια) => το μαλλιοβάσταγο [Ανατολή].

μπομπός / είδος γυναικείου χτενίσματος => ο μπομπός [Βραχάσι] | ο μποπός [Σάσαλος] | το μπομπό [Βώροι, Κελλάρια] | το ποπό [Παλαιοχώρα].

μπούντρα / η πούδρα => η μπούντρα [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | η πούντρα [Λαμπιώτες].

μυρουδικά / αρώματα => η μυρωδιά [Σάσαλος].

πλεξίδα / μαλλιών => η πλεξίδα [Σιρίλι] | η πλεξούδα [Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | το κουρλί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | το κρουλί [Ανώγεια] | το κουρλάκι [Βραχάσι] | η σουράδα [Σάσαλος].

τσουλούφι => το σκουλί [Ανώγεια, Θεοδώρα].

φουρκέτα / μαλλιών => η φουρκέτα [Τύλισος].

φτιασίδια => τα φθιασίδια [Βουλγάρω].

χτένισμα => η χτενισά [Τύλισος].

χωρίστρα / μαλλιών => η χωρίστρα [Ανώγεια, Βραχάσι, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

 

 

15 γεωργία

 

ακροδούχοι / οι όρθιες πέτρες που βρίσκονται κυκλικά γύρω από το αλώνι => οι ακροδούχοι [Ανατολή].

ακροσταβαρά / εξάρτημα του αλετριού - έχει δυο καρφιά από μπρος και πιάνουν στα λούρα => η ακοσταβαρά [Άγιος Γεώργιος] | το κατακλείδι [Άγιος Βασίλειος].

άλεσμα => το άλεσμα [Ανώγεια, Αποδούλου, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

αλέτρι (ALE, Buck list) => το αλέτρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

αλετριά / αυλάκι => η αλετριά [Ανώγεια, Θεοδώρα].

αλετροπόδι / η βάση του αλετριού => το ποδάρι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

αλετρόχερο / το χερούλι του αλετριού => η έχερη [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | η όχερη [Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | η νεχέρη [Μιαμού].

αλώνι (ALE, Buck list) => το αλώνι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

αλωνιά => η αλωνιά [Άγιος Γεώργιος].

αλωνικό / τα άχυρα και ο καρπός που βρίσκεται στο αλώνι => το αλωνικό [Αποδούλου].

αλώνισμα => το αλώνισμα [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βώροι, Τύλισος] | ο αλωνισμός [Παλαιοχώρα] | το αλώνεμα [Λαμπιώτες].

αλωνιστής => ο αλωνάρης [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα] | οι αλωνευτάδες [Τύλισος].

αμπελοχώραφα => τα αμπελοχώραφα [Εμπρόσνερος].

αντένα / του γερανιού => η αντένα [Άγιος Γεώργιος].

αξινιά => η σκαπεθιά [Άγιος Βασίλειος].

αρμακάς / λιθοσωρός με πέτρες βγαλμένες από το χωράφι => ο τρόχαλος [Θεοδώρα] | το τροχάλι [Βρύσες].

αυλαγάς / χωράφι κοντά στο σπίτι => το σώχωρο [Αποδούλου, Βρύσες, Μιαμού].

αυλάκι (Buck list) => το αυλάκι [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | ο αύλακας [Θεοδώρα].

αυλακιά => η αυλακιά [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

αχυράδες / δεμάτια λιναριού => το απλίδι [Παλαιοχώρα].

άχυρο (ALE) => το άχερο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

βαρικό / για χωράφι ή τόπο που το έδαφος κρατά υγρασία => το βαρικό [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή].

βεντέμα / καλή σοδειά => η βεντέμα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Τύλισος] | η βεδέμα [Σάσαλος].

βουιδόπαχο / απόστημα που βγάζουν τα βόδια στο λαιμό από τον ζυγό, στο όργωμα => το βουιδόπαχο [Βραχάσι].

βουκέντρα => το βουκέντρι [Ανατολή, Σέλλες] | το νηματερό [Ανατολή, Μιαμού] | ο κάτσουνας [Σέλλες].

βραγιά => η πρασά [Άγιος Γεώργιος] | οι πρασιές [Παλαιοχώρα] | οι πρασές [Μάρθα] | το πεζούλι [Παλαιοχώρα] | η πεζούλα [Ανώγεια, Αποδούλου, Παλαιοχώρα].

γαλαζόπετρα / θειικός χαλκός => η μπλάβη πέτρα [Ανατολή, Μιαμού, Παλαιοχώρα].

γέννημα (ALE, Buck list) => τα γεννήματα [Παλαιοχώρα].

γεράνι / μηχανισμός για την άντληση νερού από το πηγάδι => το γεράνι [Άγιος Γεώργιος].

γυράλωνα / ο χώρος γύρω από το αλώνι => τα γυράλωνα [Σέλλες] | αλωνιόστρα [Παλαιοχώρα] | η αλωνίστρα [Θεοδώρα].

γυραύλακο / για αποστράγγιση του χωραφιού από τα βροχόνερα => το γυραύλακο [Ανατολή].

δάμακας / το πλάι της βραγιάς => ο δάμακας [Θεοδώρα].

δέκατο / η δεκάτη (αγροτικός φόρος) => ο μουκατάς [Τύλισος].

δεμάτι / αποτελείται από 20-35 περίπου χερόβολα (ALE) => το δεμάτι (ίσο με δέκα αγκαλιές) [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μιαμού, Σέλλες] | το δέματο [Σιρίλι] | η δεμαθιά [Μιαμού] | τα δεμάθια [Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η κουντούρα [Παλαιοχώρα].

δεματικό / χλωρές βέργες, βρεγμένα στάχυα ή ψαθί - για το δέσιμο του δεματιού => το δεματικό [Ανατολή, Σέλλες, Τύλισος] | το βουρλίδι [Ανατολή] | ο λυγοδέτης [Λαμπιώτες].

δεσά / ξερολιθιά που στηρίζει αναβαθμίδα => η δεσά [Λαμπιώτες].

δραγάτης / αγροφύλακας => ο δραγάτης (φύλακας των αμπελιών) [Λαμπιώτες] | ο ντραγάτης [Άγιος Βασίλειος] | ο βλεπές [Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | ο χωραφάς [Τύλισος].

δρεπάνι (ALE, Buck list) => το δραπάνι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

δριμόνι / κόσκινο για το στάρι μετά το αλώνισμα - μεγαλύτερο από τον αρίλογο => ο βολιστής [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Μάρθα, Σέλλες] | το βολίστρι [Ανατολή] | η βολίστα [Τύλισος].

δριμόνισμα => το βόλισμα [Ανατολή].

εμιρί / φόρος του δημοσίου => το εμιρί [Τύλισος].

ζευγάρι / ζώων για όργωμα => το ζευγάρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

ζευγαριά / η έκταση της οργωμένης γης, σε μία μέρα, με ένα ζευγάρι ζώων => η ζευγαριά [Θεοδώρα] | το ζευγαρικό [Θεοδώρα].

ζευγόκαιρος / η χρονική περίοδος που οργώνουν => ο ζευγόκαιρος [Σέλλες].

ζευγολάτης (ALE) => ο ζευγολάτης [Θεοδώρα] | ο ζευγάς [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | ο ζευγάρης [Εμπρόσνερος] | ο ρεσπέρης [Ανώγεια, Θεοδώρα].

ζεύλα / στο ζυγό του αλετριού => η ζεύλα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

ζευλόσκοινα / στο αλέτρι => ο ζεύτης [Ανατολή, Τύλισος].

ζημιωτής / αυτός που προκαλούσε αγροτική ζημιά σε κάποιον (σύμφωνα με το δραγάτη) => ο ζημιωτής [Λαμπιώτες].

ζυγάλετρα / τα σύνεργα για το όργωμα => τα ζυγάλετρα [Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα] | τα ζυγόλετρα [Άγιος Βασίλειος] | τα νιόλουρα [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Τύλισος].

ζυγός / για ζώα (ALE, Buck list) => ο ζυγός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

θειάφι => το θειάφι [Παλαιοχώρα] | το απύρι [Ανατολή, Ανώγεια, Μάρθα, Τύλισος].

θειάφισμα => το πύριασμα [Τύλισος].

θειαφιστήρι => ο απυρολόγος [Μιαμού].

θέρισμα (Buck list) => το θέρισμα [Άγιος Γεώργιος, Σιρίλι] | το θέρος [Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο θερισμός [Άγιος Βασίλειος, Λαμπιώτες, Τύλισος].

θεριστής => ο θεριστής [Ανατολή] | οι θεριστάδες [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Βραχάσι] | οι θερίστρες (θηλυκό) [Παλαιοχώρα].

θημωνιά (ALE) => η θεμωνιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Σέλλες, Τύλισος].

καβάλι / χωματένιο ανάχωμα πλάι στο χωράφι => η παραβολή [Ανατολή].

κάβος / ο βλαστός των αναρριχόμενων φυτών (όπως αμπελιού, φασολιάς, κολοκυθιάς) => ο κάβος [Ανατολή].

καλαμιά / το στέλεχος των δημητριακών => η καλαμιά [Ανατολή, Μιαμού] | η ράπη [Βραχάσι, Θεοδώρα, Μιαμού].

καλλουργιά / όργωμα για να βγουν τα ζιζάνια και να ποτιστεί καλά το χωράφι από τις βροχές του χειμώνα - δεν σπέρνουν το χωράφι για να ξεκουραστεί => η καλλουργιά [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Τύλισος] | το καλλούργισμα [Παλαιοχώρα].

κάμπος (Buck list) => ο κάμπος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μάρθα].

καρίκια / τμήματα του σπαρμένου χωραφιού => τα καρίκια [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή].

κάρο (ALE, Buck list) => το κάρο [Βώροι, Τύλισος].

καταβολάδα => η καταβολάδα [Τύλισος].

καταβόλιασμα / το βάλσιμο καταβολάδων => το κοίμισμα (του κλαδιού μέσα στο χώμα) [Άγιος Βασίλειος].

καψαλίδες / στάχτες στο χωράφι, για λίπασμα, από καμένα κλαδιά, φύλλα και χορτάρια => οι καψαλίδες [Σέλλες].

κλάδεμα => το κλάδεμα [Ανατολή, Μιαμού] | ο κλάδος [Τύλισος].

κλαδευτήρι => ο τραχάς [Σέλλες].

κοκαλίτης / ο αργάτης που ακολουθεί τον πρωταργάτη στο θερισμό => ο κοκαλίτης [Ανατολή].

κολιγιά => η ορταγιά [Σέλλες].

κοντούρης / ο τελευταίος αργάτης στη σειρά, στο θερισμό => ο κουντούρης [Ανατολή] | ο ουραδάρης [Άγιος Βασίλειος].

κοντύλια / τα χοντροκομμένα άχυρα => τα κοντύλια [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Τύλισος].

κόπρισμα => το κόπρισμα [Άγιος Βασίλειος].

κράτης / η μέση του αλωνιού => ο κράτης [Σέλλες].

κύλισμα / το βαθύ σκάψιμο του χωραφιού => το κύλισμα [Ανώγεια].

λαιμαριά / για προστασία των ζώων στο όργωμα => η λαιμουδαρέ [Παλαιοχώρα].

λάκκα / για χωράφι => το λακκούδι [Παλαιοχώρα] | το λακκί [Θεοδώρα].

λάκκος => ο λάκκος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

λαμνί / ο σωρός του σταριού μετά το λίχνισμα => το λαμνί [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα] | το λαμί [Τύλισος].

λιμάρι / μερικά λιμάρια ήταν ένα δεμάτι => το λιμάρι [Παλαιοχώρα].

λίχνισμα => το λίχνισμα [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή] | το λιχνισό [Σέλλες] | το ξεχέρισμα (το πρώτο χέρι, στο λίχνισμα) [Σέλλες].

λιχνιστής => ο λιχνιστής [Άγιος Βασίλειος, Τύλισος].

λούρα / εξάρτημα του αλετριού - μια χονδρή αλυσίδα με τρείς μεγάλους κρίκους => τα λούρα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

μάλαμα / τα αλωνισμένα σιτηρά πριν το λίχνισμα (από το χρυσαφί χρώμα που έχουν) => το μάλαμα [Ανατολή, Λαμπιώτες, Σέλλες].

μαναροσκαλίδα / γεωργικό εργαλείο που από τη μια άκρη του είναι σκαλιστήρι και από την άλλη τσεκούρι => η μαναροσκαλίδα [Σέλλες].

μαξέλες / οι κοιλότητες του ζυγού => οι μαξέλες [Σέλλες].

μελίγκρα / αφίδα => ο μελίτσουρας [Θεοδώρα].

μετόχι => το μετόχι [Παλαιοχώρα].

μισακάρης => ο σημισάτορας [Άγιος Γεώργιος] | ο σημισάρης [Μιαμού].

μπάλα / αχυρόμπαλα => η μπάλα [Βώροι].

μπιζέβλι / σίδερο που στερεώνει τη ζεύλα => το πανωζεύλι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | το απανωζεύλι [Άγιος Βασίλειος] | κερκίδα [Σέλλες].

μποστάνι => το μποστάνι [Θεοδώρα].

μύλος / ανεμόμυλος για άντληση νερού από πηγάδι - αντικατέστησε το γεράνι => ο μύλος [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι].

νηροκόσκινο / κόσκινο για το διαχωρισμό της νήρας (ήρας) από το στάρι => το νηροκόσκινο [Ανατολή].

ντοντόνα / πέτρα-αντίβαρο του γερανιού => η ντοντόνα [Άγιος Γεώργιος].

ντουγένι / σανίδα ή σιδερένια πλάκα αλωνίσματος => ο βολόσυρος [Ανώγεια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

ξελάκωμα => το ξελάκισμα [Μιαμού, Τύλισος].

ξινάρι => το ξινάρι [Άγιος Γεώργιος].

ξυλόφτυαρο / αλωνίσματος => το ξυλόφκιαρο [Βουλγάρω].

όργος / λουρίδα χωραφιού στο θερισμό => το όργο [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Παλαιοχώρα] | τα όργατα [Άγιος Βασίλειος, Βραχάσι, Λαμπιώτες].

όργωμα => το όργωμα [Άγιος Βασίλειος] | το κάμωμα [Βραχάσι] | το ζευγάρι [Σάσαλος, Σέλλες].

οψιμίδια / τα όσπρια => τα ψιμικά [Τύλισος] | τα λοϊσίματα [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Σέλλες] | τα μαγερέματα [Ανώγεια, Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | τα μαγερεψίδια [Ανατολή] | τα μαγεροψίματα [Μιαμού] | τα μαγεριούλια [Ανώγεια] | η μαγεριά [Αποδούλου, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Τύλισος].

περιβόλι (Buck list) => το περβόλι [Ανώγεια, Βρύσες, Θεοδώρα, Μιαμού, Τύλισος] | το πρεβόλι [Ανατολή, Σέλλες] | ο μπαξές [Θεοδώρα].

πίτουρα => τα πίτερα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βώροι, Μιαμού, Τύλισος].

πλαγιά => το πλαγούρι [Ανατολή].

πλακωτάρι / η ξύλινη βάση του μύλου μέσα στο πηγάδι => το πλακωτάρι [Άγιος Γεώργιος].

πλεύρα / χωράφι ή πλαγιά => η πλευρά [Άγιος Βασίλειος, Παλαιοχώρα] | οι τσούρες [Ανώγεια].

πληγαδούρι / μυτερή βέργα για το κέντρωμα των δέντρων => το πληγαδούρι [Παλαιοχώρα].

πότισμα => το πότισμα [Παλαιοχώρα].

πόχα / φίμωτρο βοδιού => η μουστούχα [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα] | η μουστρούχα [Ανώγεια] | η μουρίδα [Εμπρόσνερος] | η μουστρουχίνα [Αποδούλου, Μιαμού, Τύλισος] | η στουμούχα [Ανατολή, Κελλάρια, Σέλλες] | το στουμούχι [Βραχάσι] | η καλαθίνα [Σάσαλος].

πρωταργάτης / ο πρώτος αργάτης στο θερισμό => ο πρωταργάτης [Βραχάσι, Παλαιοχώρα] | ο πρωσαργάτης [Ανατολή].

πρωτοσπόρι => το πρωτοσπόρι [Θεοδώρα].

ράβδισμα => το ντεϊνέκι [Κελλάρια].

ράντισμα => το ράντισμα [Μιαμού] | το ρέντισμα [Τύλισος].

σβάρνα (Buck list) => ο βολόσυρος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μάρθα].

σεμπριά / η σχέση μεταξύ των σέμπρων => η ορταγιά [Σέλλες].

σέμπροι / συνέταιροι σε αγροτικές ή κτηνοτροφικές εργασίες => οι ορτάκηδες [Αποδούλου, Θεοδώρα, Κελλάρια, Σέλλες].

σηκωματαρά / δέντρο που είναι σε χτήμα άλλου ιδιοκτήτη => η σηκωματαρά [Ανατολή].

σιρίμι / επίπεδο μακρόστενο κομμάτι αγρού => το σιρίμι [Ανώγεια].

σίρκος / το ωίδιο - μυκητολογική αρρώστια των κηπευτικών => ο σίρκος [Λαμπιώτες] | η χολέρα [Λαμπιώτες].

σκαλίσματα => τα σκαλίσματα [Κελλάρια, Παλαιοχώρα] | η μαναροσκαλίδα [Σέλλες].

σκαλιστήρι (Buck list) => το σκαλίδι [Κελλάρια, Λαμπιώτες].

σκάψιμο => το σκάψιμο [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Μιαμού, Τύλισος].

σκιάχτρο => τα μπάμπαλα (φτιαχμένα από κουρέλια) [Ανατολή].

σκορδοπλεξίδα => οι σκορδοπλεχτές [Θεοδώρα].

σοδειά => η σοδειά [Άγιος Βασίλειος, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | η εσοδειά[Ανώγεια] | το μαξούλι [Ανώγεια, Τύλισος] | η καρπέ [Λαμπιώτες].

σπάθη / συνδέει το σταβάρι με το αλετροπόδι => η σπάθη [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

σπάθη / του αργαλειού => η σπάθη [Τύλισος].

σπαρτά / σιτηρά => τα σπαρτά [Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | τα σπαρμένα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | το σπαρτό [Εμπρόσνερος, Θεοδώρα].

σπορά => η σπορά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σιρίλι, Τύλισος].

σποριά / κομμάτι χωραφιού κατά τη σπορά => η σποριά [Μιαμού] | η σπορά [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Βραχάσι, Σέλλες] | οι σπορές [Λαμπιώτες].

σποριάς / σπορέας => οι σποριάδες [Θεοδώρα].

σπόρισμα / οι σπόροι για τη σπορά => το σπορικό [Βραχάσι].

σπόρος (Swadesh list, Buck list) => ο σπόρος [Ανατολή, Ανώγεια, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | το σπυρί [Άγιος Βασίλειος, Σέλλες].

σπορόσακος => η σποροσακούλα [Άγιος Βασίλειος] | το σποροσάκι [Μιαμού] | η σπορόβουρια [Αποδούλου].

σποροχώραφα / για δημητριακά => τα σποροχώραφα [Ανατολή].

σταβάρι / το μακρύ ξύλο του αλετριού => το σταβάρι [Βραχάσι, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | η γούλα (το γυριστό ξύλο) [Ανατολή] | η ακροσταβαρά (ματισμένο ξύλο στην άκρη της γούλας) [Ανατολή, Τύλισος].

σταλίκι / ορόσημο μεταξύ αγρών => το σταλίκι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βραχάσι, Τύλισος] | το στραλίκι [Βουλγάρω, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | το σύνορο [Ανώγεια, Μιαμού].

στάχυ (ALE) => το στάχυ [Άγιος Βασίλειος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού].

στειλιάρι => το στελιάρι [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα].

συζευτάδες / βάζουν από ένα ζώο ο καθένας, στο όργωμα των χωραφιών και των δύο => ο συζευτάδες [Λαμπιώτες].

τέμπλα / ξύλο ραβδίσματος => η τέμπλα [Εμπρόσνερος, Θεοδώρα] | η δέμπλα [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | .

τραγάνα / χωράφι με πέτρες => οι πετραδιάδες [Ανώγεια].

τραχάς / μεγάλο καμπυλωτό μαχαίρι για κλάδεμα => το σαρακομάχαιρο [Κελλάρια].

τρικούλι / ξύλινο σύνεργο σαν το δικράνι, αλλά με τρία δόντια - για το αλώνισμα => το θρινάκι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | το θιρνάκι [Σέλλες].

τρουμπούκι / η ρόκα καλαμποκιού που έχει πάνω τον καρπό => το ξενικόσταρο [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Τύλισος] | το ξενικό [Μιαμού] | η κεχροκεφαλή [Ανατολή] | ο πάβλος [Εμπρόσνερος, Σάσαλος].

τσάπα (Buck list) => η τσάπα [Σέλλες] | το σκαπέτι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Μάρθα, Σάσαλος, Τύλισος] | τα σκαπέθια [Θεοδώρα, Μιαμού].

υνί / του αλετριού (ALE) => το υνί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Μιαμού, Τύλισος] | ενί [Σέλλες] | το γυνί [Παλαιοχώρα].

φλέβα / νερού => η φλέγα [Μάρθα].

φουσκί / κοπριά χωνεμένη => το αγκουανό [Ανατολή] | το γκουανό [Τύλισος].

φτενούρι / για χωράφι με λίγο χώμα => το φτενούρι [Ανατολή] | η φτενούρα [Παλαιοχώρα].

φτερά / του αλετριού, που ανοίγουν τα αυλάκια => τα παρούθια [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

φύτεμα => το φύτεμα [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια].

χαμηλάδες / τα πεδινά => οι χαμηλάδες [Τύλισος].

χαντάκι => το χαντάκι [Βώροι].

χεριά / όσα στάχυα πιάνει το χέρι για να κόψει το δρεπάνι στο θερισμό - μικρότερη του χερόβολου => ο μάτσος [Ανατολή].

χερόβολο / ίσο με 4-5 χεριές => η αγκαλιά (5-6 μάτσους) [Ανατολή].

χτήμα => το χτήμα [Ανώγεια].

χωράφι (Buck list) => το χωράφι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

χωραφοσκέπαση / ο ενοικιαστής του χωραφιού, έδινε στον ιδιοκτήτη τόσο σπόρο όσο ήθελε και για τη σπορά του => η χωραφοσκέπαση [Λαμπιώτες].

 

 

 

16. αμπελουργία

 

αλουσά / νερό με λάδι και ποτάσα μέσα σε δοχείο - βούταγαν στην αλουσά τα σταφύλια πριν τα απλώσουν για να γίνουν σταφίδα => η αλουσά [Τύλισος].

αλουσιστής / αυτός που βούταγε τα σταφύλια στην αλουσά => ο αλουσιστής [Τύλισος].

αμπέλι (Buck list) => το αμπέλι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

βαρέλι (ALE) => το βαρέλι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | τα βαρέλα [Σέλλες] | το βουτσί [Σάσαλος].

βλαστόκομα / του αμπελιού => το κουτσοκάβισμα [Ανατολή] | το κουτσοτρούλισμα [Μιαμού, Τύλισος].

γράδα / οι βαθμοί => τα γράδα [Τύλισος].

γράδο / το όργανο => το γράδο [Ανατολή].

δισκάφισμα / διπλό σκάψιμο του αμπελιού => το δισκάφισμα [Ανώγεια, Μιαμού, Τύλισος] | το αντισκάφισμα [Μιαμού].

δόγα / σανίδα βαρελιού (ALE) => η ντόγα [Λαμπιώτες].

καζανιά / κατά την απόσταξη => η καζανιά [Παλαιοχώρα, Τύλισος].

καζανόβγαρμα / η απόσταξη στο ρακοκάζανο => το καζανόβγαρμα [Ανατολή].

καλικούνι / πώμα του βαρελιού => το καλικούνι [Παλαιοχώρα].

κατσούνι / γυριστό μαχαίρι τρύγου => το τσιτρέτο [Ανώγεια, Μιαμού] | το τσαπράζι [Ανώγεια].

κλαδοκάτσουνο / για το κλάδεμα του κλήματος => το κλαδοκάτσουνο [Παλαιοχώρα].

κλήμα => το κλήμα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

κληματαριά => η κληματσία [Παλαιοχώρα] | οι κληματσιές [Παλαιοχώρα] | η κρεβατίνα [Ανατολή, Αποδούλου, Σιρίλι, Τύλισος].

κληματόβεργα => η κληματόβεργα [Ανατολή, Παλαιοχώρα].

κοκκινέλι / για κρασί => το κοκκινέλι [Εμπρόσνερος, Τύλισος].

κούρβουλο / κορμός αμπελιού => η κουρμούλα [Ανατολή, Ανώγεια, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Τύλισος].

κόφτης /αυτός που έκοβε τα σταφύια στον τρύγο => ο κόφτης [Τύλισος].

κρασάμπελο / αμπέλι για παραγωγή κρασιού => το κρασάμπελο [Ανατολή, Λαμπιώτες].

κρασί (Buck list) => το κρασί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | τα κρασά [Ανατολή, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Σέλλες, Τύλισος].

κρασιά / μια ποσότητα κρασιού => η κρασιά [Σιρίλι].

κρασόσταμνο / για μεταφορά μούστου από το πατητήρι στο βαρέλι ή στο πιθάρι => το κρασόσταμνο [Ανατολή].

κρασοστάφυλα / σταφύλια για παραγωγή κρασιού => τα κρασοστάφυλα [Ανατολή, Τύλισος].

λουλάς / του ρακοκάζανου => ο λουλάς [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Παλαιοχώρα].

μάτι / στο κλήμα => το μάτι [Άγιος Βασίλειος, Τύλισος] | τα μάθια [Ανατολή, Βώροι, Σέλλες] | τα αμάθια [Μιαμού, Παλαιοχώρα].

μοσχάτο / είδος αμπελιού => το μοσχάτο [Λαμπιώτες].

μούστος => ο μούστος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

ξίδι (Buck list) => το ξίδι [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

οψυγιάς / επίπεδο και καθαρό έδαφος για λιάσιμο της σταφίδας => ο οψυγιάς [Τύλισος] | η αψυγιά [Ανώγεια].

παραπούλια / αμπελιού, λάχανου => τα τσιμούλια (παραπούλια του λάχανου) [Σέλλες].

πατητήρι => το πατητήρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σιρίλι, Τύλισος].

πετιμέζι => πετιμέζι [Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βώροι, Μιαμού, Τύλισος] | πετουμέζι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

πολίμι / στέρνα στο ληνό για το μούστο => ο ντοχιός [Τύλισος].

ποτάσα / για την αποξήρανση της σταφίδας => η ποτάσα [Τύλισος].

πρωτοστάλαγμα / τσίπουρου => το πρωτοράκι [Παλαιοχώρα].

ρακοκάζανο => το καζάνι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή] | το ρακολάβετζο [Παλαιοχώρα] | το ρακιδοκάζανο [Τύλισος] | το καμίνι [Ανώγεια].

ροζακί / είδος αμπελιού => το ραζακί [Λαμπιώτες].

ρούμπα / δοχείο με νερό για να ψύχει τη σωλήνα με τον ατμό που βγαίνει από το ρακοκάζανο => η ρούμπα [Άγιος Γεώργιος].

ρώγα / σταφυλιού => η ρώγα [Ανατολή, Ανώγεια, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα].

σαβατιανό / είδος αμπελιού => το σαβατιανό [Λαμπιώτες].

σιρίμι / σταφιδόχαρτο που πάνω του ξέραιναν το σταφύλι στον οψυγιά => το σιρίμι [Τύλισος].

σουλτανίνα / είδος σταφυλιού => το σουλτανί [Λαμπιώτες].

σπίρτο / το οινόπνευμα => το σπίρτο [Βουλγάρω].

σταφίδα => η σταφίδα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Τύλισος].

σταφυδάμπελο / αμπέλι για παραγωγή σουλτανίνας => το σταφυδάμπελο [Ανατολή].

σταφύλι (Buck list) => το σταφύλι [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

στάχτιασμα / ή μπάστρα, αρρώστια του αμπελιού γνωστή σαν ωίδιο, οφείλεται στο μύκητα Uncinula necator => η χολέρα [Μιαμού, Τύλισος].

τζουνάρα / η έξοδος μούστου από το πατητήρι => το κουτσουνάρι [Τύλισος] | ο κάραβος [Τύλισος].

τρυγητάδες => οι τρυγητάδες [Ανατολή] | ο τρυγητής [Τύλισος].

τρύγος => ο τρύγος [Άγιος Βασίλειος, Παλαιοχώρα] | το τρύγος (sic) [Ανατολή, Ανώγεια, Βώροι, Λαμπιώτες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο τρυγητός [Άγιος Βασίλειος].

τσάμπουρο / το τσαμπί δίχως τις ρώγες => οι τζαμπούρες [Τύλισος].

τσίπουρα / τα στέμφυλα, τα υπολείμματα στο πατητήρι => τα στράφυλα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | τα τσίκουδα [Ανώγεια, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Τύλισος].

τσίπουρο / ποτό => η ρακή [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | η τσικουδιά [Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

φυτιά / το αμπέλι ως και έξι χρόνια μετά το φύτεμα => η φυθιά [Ανατολή].

 

 

17. ελαιοκομία

 

αξάι / πληρωμή σε είδος (1/10) στο ελαιοτριβείο => το αξάι [Τύλισος].

ελιά (Buck list) => οι ελιές (καρπός) [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

ζύμη / από το άλεσμα των ελιών στο ελαιοτριβείο => η ζύμη [Μάρθα].

κάρτο / μικρό μεταλλικό δοχείο λαδιού => το κάρτο [Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | το κατρικό [Μάρθα].

κάρτο / ξύλινο δοχείο χωρητικότητας ελιών ίσο με 6 οκάδες => το κάρτο [Σέλλες].

λάδι (Buck list) => το λάδι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το λιόλαδο [Μιαμού].

λιανολιές => οι λιανολιές [Άγιος Βασίλειος, Βραχάσι, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

λιόδεντρο / το δέντρο Olea europaea => η ελιά [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | η ελέ [Βρύσες] | οι ελές [Λαμπιώτες].

λιομάζωμα => το λιομάζωμα [Ανώγεια, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

λιοπάνα => η ανάπλα [Βραχάσι] | η παλέτσα [Άγιος Βασίλειος, Παλαιοχώρα].

λιοστάσι / ελαιώνας => το λιόφυτο [Βώροι, Σιρίλι, Τύλισος].

λιοτρίβι / ελαιοτριβείο => το αλετρουγιό [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι] | το αλετρουγουδιό [Ανώγεια, Αποδούλου, Τύλισος] | το αλιτριβιδιό [Σάσαλος] | το αλετριβιδιό [Εμπρόσνερος] | η φάμπρικα [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

λιόφυλλα => τα λιόφυλλα [Σάσαλος].

λιόφυτα / μικρά δέντρα ελιάς => τα λιόφυτα [Παλαιοχώρα] | τα μουρέλα [Άγιος Βασίλειος, Κελλάρια, Τύλισος].

λιτρουβιάρης => οι αλετρουγιάρηδες [Τύλισος] | οι φαμπρικάρηδες [Μάρθα, Τύλισος].

μάγκανο / ελαιοτριβείου => το μάγκανο [Τύλισος].

μαϊνέλα / ξύλινη λαβή για το γύρισμα του μποτζεργάτη => η μαϊνέλα [Μάρθα] | το μαϊνέλι [Μάρθα].

μίστατο / δοχείο λαδιού χωρητικότητας δέκα οκάδων => το μίστατο [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].

μούργα => ο κατσίγαρος [Μάρθα, Τύλισος] | η κατσίγαρη [Λαμπιώτες].

μουτάφι / υφαντό από γιδόμαλλο όπου έβαζαν μέσα το χαμούρι που έστιβαν στο λιτρίβι - τα μουτάφια τα στρώναν και στο πάτωμα του σπιτιού => ο μποξάς [Λαμπιώτες, Μάρθα].

μποτζαργάτης / εξάρτημα του παλιού ελαιοτριβείου - ξύλινος άξονας στο μηχανισμό πίεσης των μποξάδων => ο μποτζαργάτης [Λαμπιώτες, Μάρθα] | ο μποτσαργάτης [Άγιος Βασίλειος].

μυλάρια / οι πέτρινες μυλόπετρες στο λιοτρίβι => τα μυλάρια [Παλαιοχώρα] | οι απανώπετρες [Παλαιοχώρα].

νεροβούτσι / δοχείο για το διαχωρισμό λαδιού και νερού στο λιοτρίβι => το νεροβούτσι [Παλαιοχώρα].

πιρούνα / ξύλινη διχάλα για τη στερέωση της ανάπλας (λιοπάνας) στο χώμα, στο μάζεμα των ελιών => η πιρόνα [Βραχάσι].

πλακωτάρι / ξύλινο κούτσουρο - πάνω από τους μποξάδες στο ελαιοτριβείο => το πλακωτάρι [Μάρθα].

πυρήνα / ελαιοπυρήνας => η πυρήνα [Μάρθα].

ραβδιστήρα => η κοντάδα [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Μάρθα, Κελλάρια] | η δοκίδα [Άγιος Βασίλειος, Μάρθα] | τα ντεμπλιά [Μάρθα].

σαπούνι (ALE, Buck list) => το σαπούνι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

σοφράς / σιδερένια πλάκα - πλάκωνε τους μποξάδες στο ελαιοτριβείο => ο σοφράς [Μάρθα].

στρόφα / για το σφίξιμο του σοφρά στο ελαιοτριβείο => η στρόφα [Μάρθα].

τζισβέρα / μεταλλικό δοχείο σε σχήμα ταψιού - κάτω από τους μποξάδες στο ελαιοτριβείο => η τζισβέρα [Μάρθα].

χοντρολιές / μεγάλες ελιές για φαγώσιμες => οι χοντρολιές [Βώροι, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

 

 

18. μελισσοκομία

 

γονίδι / το νέο μελίσσι => ο γόνος [Παλαιοχώρα].

θυμαρόμελλο => το θυμόμελλο [Άγιος Βασίλειος].

κερί (Buck list) => το κερί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

κεροπάνι => οι κεροπάνες [Θεοδώρα].

κουβέλι / κυψέλη (ALE) => το δυψέλι [Ανατολή, Κελλάρια] | το υψέλι [Παλαιοχώρα] | οι δυψέλες [Άγιος Βασίλειος] | το φρασκί [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Μιαμού, Τύλισος] | το βρασκί [Άγιος Βασίλειος, Αποδούλου, Βραχάσι] | η κοφινίδα [Άγιος Βασίλειος, Σάσαλος] | το κοφινίδι [Παλαιοχώρα] | το μελισσοκόφινο [Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα].

μάσκα / του μελισσοκόμου => το μουρίδι [Παλαιοχώρα].

μέλι (Buck list) => το μέλι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

μέλισσα (ALE, Buck list) => η μέλισσα [Άγιος Βασίλειος, Αποδούλου, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

μελισσοτόπι => ο μελισσότοπος [Άγιος Βασίλειος, Παλαιοχώρα].

πιτάρι / πλάκα κεριού => το πιταρόνι [Παλαιοχώρα].

σμάρι / σμήνος μελισσών => το σμάρι [Ανατολή, Αποδούλου, Σάσαλος] | ασμάρι [Άγιος Γεώργιος, Εμπρόσνερος] | το αρμάρι [Ανώγεια] | το κοπάδι [Βραχάσι] | το σταφύλι [Μιαμού, Τύλισος].

χούμελη / νερόμελο => η χούμελη [Παλαιοχώρα].

 

19. κτηνοτροφία - τυροκομία

 

αγελάδα (ALE, Buck list) => η αγελά [Ανώγεια] | η αγελιά [Ανώγεια, Θεοδώρα] | η αϊλά [Άγιος Γεώργιος] | η αϊλιά [Ανατολή, Μιαμού, Σέλλες] | η αϊλιέ [Αποδούλου] | η αελιά [Βραχάσι, Τύλισος] | η αελέ [Εμπρόσνερος] η ζευτικιά [Σάσαλος].

αθόγαλο / ποσότητα από τσίπα του γάλακτος => το αθόγαλο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες].

αθότυρος / βγαίνει από αλατισμένη μυτζήθρα => ο αθότυρος [Ανατολή, Ανώγεια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

ανάχυμα / το γάλα που βάζουν συμπλήρωμα για να φτιάξουν αθότυρο. => το ανάχυμα [Ανώγεια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | το ανέχυμα [Μάρθα].

απόκομμα / απογαλακτισμός => το σάκασμα [Παλαιοχώρα].

αποστροφή / κοινοτικός βοσκότοπος => η αποστροφή [Ανώγεια].

αρμεγάρι / δοχείο για το άρμεγμα => το αρμεγάρι [Μιαμού, Παλαιοχώρα].

άρμεγμα => το άρμεγμα [Μάρθα] | το άρμεμα [Ανατολή, Ανώγεια].

αρμεχτής => ο αρμεγάρης [Σέλλες].

αρνάδα / λέγεται έτσι μέχρι έξι μηνών (το θηλυκό) => η μαρόπα [Άγιος Βασίλειος] | το μάροπο [Ανώγεια, Μιαμού].

αρνί / λέγεται έτσι μέχρι έξι μηνών (Buck list) => το αρνί [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το φλουμάρι [Κελλάρια].

αρνόμαλλο / μαλλί από αχρόνιαγα αρνιά => οι αρνιές [Ανώγεια].

βετούλα / θηλυκό γίδι 7-18 μηνών => η μουσκούλα [Άγιος Βασίλειος].

βόδι (ALE, Buck list) => το βούι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι] | το βούγι [Θεοδώρα] | το ζούπερο [Άγιος Γεώργιος] | τα βούγια [Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

βοσκή (Buck list) => η βοσκή [Άγιος Βασίλειος], Σιρίλι | η βοσκαρά [Παλαιοχώρα].

βοσκοπούλα (ALE) => η βοσκοπούλα [Σέλλες].

βοσκόπουλο => το βουκολάκι [Άγιος Γεώργιος].

βοσκός (ALE, Buck list) => ο βοσκός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο κουραδάρης [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Μιαμού] | ο τσομπάνης [Μάρθα] | ο τζομπάνης [Λαμπιώτες].

βοσκότοπος (ALE) => ο βοσκότοπος [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα] | η βοσκαρά [Ανατολή].

βουκολική / η ποιμενική εργασία => η βουκολική [Άγιος Βασίλειος].

βούκολος / βοσκός βοδιών => ο βούκολος [Θεοδώρα] | ο βουκολόος [Τύλισος].

βουτηρήδες / σκουλήκια που πιάνει το τυρί => οι βουτηρήδες [Άγιος Γεώργιος].

βούτυρο (Buck list) => το βούτυρο [Βρύσες, Μάρθα, Μιαμού, Σιρίλι] | ο βότυρος [Ανατολή, Σάσαλος, Σέλλες] | ο βούτυρος [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Παλαιοχώρα].

γαλάρια / γίδια ή πρόβατα που έχουν γεννήσει και έχουν γάλα & τα μικρά αυτών => τα έγγαλα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

γαλαρομάντρι / μαντρί για γαλάρια => η γκαλόμαντρα [Μάρθα].

γαλαρτζής / ο τσοπάνης που βόσκει τα γαλάρια => ο εγγαλονόμος [Παλαιοχώρα] | ο γγαλονόμος [Ανώγεια].

γαλατολεκανίδα / τη χρησιμοποιούσαν στο τυροκομείο => η γαλατολεκανίδα [Σέλλες] | η λεκανίδα [Μάρθα[.

γαλομυζήθρα / για την παραγωγή της χρησιμοποιούν ξίδι => η γαλομυζήθρα [Σέλλες].

γαλοστάτης / καλά αεριζόμενος αποθηκευτικός χώρος, για τα δοχεία με το γάλα => ο γαλοστάτης [Παλαιοχώρα].

γιαούρτι => το γιαούρτι [Ανώγεια, Μιαμού, Σιρίλι] | το γιγούρτι [Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα].

γίδα / λέγεται έτσι πάνω από 18 μηνών (ALE, Buck list) => η αίγα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | η γαίγα [Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα] | η κατσίκα [Ανατολή, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η καρκατσίλα [Ανατολή].

γιδαριό / το σύνολο των γιδιών μιας περιοχής => το γιδαριό [Αποδούλου].

γιδοβοσκός => ο γιδάρης [Παλαιοχώρα].

γιδοπρόβατα => τα αιγοπρόβατα [Ανατολή, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

γκεσέμι / το πεντάχρονο τραγί, ο μπροστάρης τράγος => ο μπροστάρης [Αποδούλου, Παλαιοχώρα] | ο μπροσταρότραγος [Ανώγεια, Αποδούλου, Θεοδώρα] | ο μπροσταρότραος [Μάρθα].

γκλίτσα / με το κεφάλι της πιάνουν τα αρνιά από το πισινό πόδι => το βοσκοράβδι [Άγιος Βασίλειος].

γουρνίδι / ποτίστρα ζώων από ξύλο ή πέτρα => το γουρνίδι [Ανατολή].

δαμάλι / νεαρός ταύρος => το ταυρί [Ανατολή].

δάρτης / του βουτύρου μέσα στην κάδη => ο ταράχτης [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

δεμάλι / νεαρή αγελάδα => η ματζέτα [Ανατολή, Μιαμού].

διόνυσος / ξύλο που τρίβουν τον πάτο του καζανιού, όταν τυροκομούν => ο διόνυσος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μάρθα, Μιαμού].

έριφος / χρονιάρικο αρσενικό τραγί => ο έριφος [Θεοδώρα].

ζα / τα ζώα, κυρίως τα γιδοπρόβατα (ALE, Buck list) => τα ζα [Ανώγεια, Θεοδώρα] | τα οζά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Αποδούλου, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | τα λιανά (τα γιδοπρόβατα) [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Σέλλες] | τα χοντρά (για βόδια, γαϊδούρια, άλογα, μουλάρια) [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Σέλλες] | τα πράματα [Άγιος Βασίλειος, Θεοδώρα] | ενικός: το ζο [Ανώγεια, Θεοδώρα, Τύλισος] | το οζό [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βρύσες, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | το πράμα [Άγιος Γεώργιος] | το έχνος [Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | τα έχνη [Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

ζυγούρι / λέγεται έτσι το αρνί 7-18 μηνών => το ζυγούρι [Ανατολή].

ζωντανά / οικόσιτα => τα ζωντανά [Άγιος Βασίλειος, Σιρίλι].

ζωντόβολα => τα ζωντόβολα [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Μάρθα, Σάσαλος] | τα ζωντικά [Άγιος Βασίλειος].

κακοπλύτης / η δεύτερη στομαχική κοιλότητα των μηρυκαστικών => ο κακοπλύτης [Θεοδώρα].

καμπανέλια / κουδούνια για τις γίδες => τα καμπανέλια [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Μάρθα] | τα γιδοσκλάβερα [Μάρθα].

καρδάρα / ξύλινο δοχείο, συνήθως για άρμεγμα => η καρδάρα [Παλαιοχώρα].

κατσικάδα / νεογέννητο θηλυκό κατσίκι => η μοσχούλα [Άγιος Γεώργιος].

κατσίκι / λέγεται έτσι το γίδι μέχρι έξι μηνών (ALE) => το ρίφι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

κατσοχοίρι / είδος μαλακής γραβιέρας φτιαγμένο από τα ρόψυχα => το κατσοχοίρι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βρύσες, Μάρθα, Μιαμού] | ο κατσόχερος [Σέλλες].

καψάς / ότι απομένει από την παραγωγή της μυτζήθρας – είναι τροφή για τα γουρούνια => ο χουμάς [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

κεφαλοτύρι => το κεφαλοτύρι [Παλαιοχώρα].

κολάστρα / πρωτόγαλα (ALE) => ο τυρεύτης [Παλαιοχώρα].

κονάκι / σκηνή ή καλύβα του βοσκού => το κονάκι [Ανώγεια].

κοπάδι (ALE) => το κοπάδι [Άγιος Βασίλειος] | το κουράδι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

κοπριά (ALE, Buck list) => η κοπριά [Μιαμού, Σάσαλος] | η κοπριγιά [Ανώγεια] | η κοπρά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | η κοπρέ [Αποδούλου] | η κορπέ [Εμπρόσνερος] | οι κοπρές [Μάρθα, Σέλλες].

κοράκι / μαύρη μεμβράνη στα ούλα των ζώων => το κοράκι [Μάρθα] | το κοράκιο [Παλαιοχώρα].

κουδούνι / γιδοπροβάτων => το κουδούνι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Μάρθα] | το κουντούνι [Ανατολή] | το λέρι [Θεοδώρα, Παλαιοχώρα] | η λέρα [Παλαιοχώρα].

κούρεμα => η κουρά [Ανώγεια].

κουρευτάδες / ζώων => οι κουράρηδες [Ανώγεια].

κριάρι / λέγεται έτσι το αρσενικό πρόβατο πάνω από 18 μηνών (ALE, Buck list) => το κριάρι [Άγιος Γεώργιος] | το κριγιάρι [Ανατολή, Τύλισος] | ο κριγιός [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα] | οι κριγοί [Θεοδώρα].

κωλόκουρα / κουρεμένα μαλλιά από την κάτω πλευρά των ζώων => οι κωλοκουρίδες [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια].

κωλόκουρο / το κούρεμα της πίσω και κάτω πλευράς του ζώου => κουλικουρέ [Παλαιοχώρα].

λιβάδι (ALE) => το λιβάδι [Σέλλες].

μαγκούρα / με το κεφάλι της πιάνουν τα κατσίκια από το λαιμό => η κατσούνα [Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

μαλάκα / άσπρο ανάλατο τυρί από αιγοπρόβειο γάλα => η μαλάκα [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

μανάρι / θρεφτάρι => το αναθροφάρι [Παλαιοχώρα] | τα μαρτιά [Άγιος Βασίλειος] | τα κουτρουβάρια [Ανώγεια].

μαντρατζής / βοηθός βοσκού => ο μαντρατζής [Ανώγεια].

μαντρί / περιφραγμένος χώρος με μάντρα, ένα μέρος του έχει σκεπή - εδώ βάζουν τα ζώα το χειμώνα => η μάντρα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες] | η κούρτα [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα].

μαρτίνια / τα οικόσιτα γιδοπρόβατα => τα μαρτάρικα [Άγιος Γεώργιος, Βώροι] | το μαρτί [Ανατολή] | η μαρταρά [Ανατολή] | οι μαρτίδες [Λαμπιώτες] | τα μαρθιά [Παλαιοχώρα].

μοσχάρα => η μοσχίδα [Μιαμού].

μοσχάρι (ALE, Buck list) => το μουσκάρι [Ανατολή, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες].

μπομπάρι / μαλλιών => το ποπάρι [Παλαιοχώρα].

μυζηθροκουρούπα / δοχείο για να για να διατηρηθή περισσότερο η μυτζήθρα => η μυζηθροκουρούπα [Ανώγεια].

μυτζήθρα => η μυζήθρα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | τα τυρομύζηθρα [Θεοδώρα].

μυτζηθρόπιτα => η μυζηθρόπιτα [Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσ, Μιαμούι, Σέλλες] | το μπουρέκι [Βώροι].

νταλάκι / άνθρακας, αρρώστια των ζώων => το καρβούνι [Θεοδώρα] | το σπληνόκακο [Θεοδώρα].

νυχτοβοσκή / η νυχτερινή βοσκή του κοπαδιού => το νυχτοτάγισμα [Ανώγεια].

ξινόγαλα (ALE) => το ξινόγαλο [Άγιος Βασίλειος, Μάρθα].

ξινομυζύθρα / την έφτιαχναν με γάλα που είχε ξινίσει από τη ζέστη => η ξινομυζύθρα [Άγιος Γεώργιος].

ξιποταρά / ξύλινο εργαλείο τυροκομίας σχήματος Λ => η ξιποταρά [Σέλλες].

πάχνισμα / τάισμα των οικόσιτων ζώων => το πάχνισμα [Τύλισος].

πάχτος / το νοίκι του βοσκότοπου ή της καλλιεργούμενης γης => ο πάχτος [Ανατολή, Τύλισος].

πεδούκλι => τα μπέρδουκλα [Θεοδώρα].

πέτσα / γάλακτος => η τσίπα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

πίνακας / σε αυτόν πλάθουν τη μυτζήθρα => ο πίνακας [Ανατολή, Ανώγεια].

πίνος / βρόμα στο μαλλί του πρόβατου => ο μαρόλιπος [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | ο μαρόλουπος [Μάρθα].

ποκάρι / το μονοκόμματο μαλλί από το κούρεμα ενός πρόβατου => το ποκάρι [Άγιος Γεώργιος] | το κοκάρι [Ανατολή].

ποριά / είσοδος στη στρούγκα, στο περιβόλι, σε κάποιο χώρο => ο πόρος [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | το πορί [Μάρθα].

πορόκλαδο / για το κλείσιμο του πόρου (εισόδου) της μάντρας => το πορόκλαδο [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή].

προβατίνα / λέγεται έτσι πάνω από 18 μηνών (ALE, Buck list) => η προβατίνα [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Βραχάσι, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | η προβάτα [Ανατολή, Τύλισος].

πρόβατο (ALE, Buck list) => το πρόβατο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

προβατοβοσκός => ο προβατάρης [Παλαιοχώρα].

προβατοψάλιδο => η κουροψαλίδα [Ανατολή] | τα κουροψάλιδα [Μάρθα].

προβιά (όχι μόνο του προβάτου) => η προβιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος,Τύλισος] η προβέ [Βρύσες].

πυτιά / εκχύλισμα από το αποξηραμένο τέταρτο στομάχι νεογέννητου μηρυκαστικού => η πυτιά [Μάρθα] | η πυθιά [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια] | η αγαστέρα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

ρόψυχα / κομματάκια τυριού που μένουν στο καζάνι αφού πάρουν τη μαλάκα => τα ρόψυχα [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα].

σανός (Buck list) => ο σανός [Βουλγάρω] | το σανό [Ανώγεια].

σβουνιά / κοπριά βοοειδών => η βουτσά [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Τύλισος] | η βουτσέ [Λαμπιώτες] | η βουτσιθιά [Ανατολή] | η βουτσιά [Παλαιοχώρα].

σημάδεμα / των αυτιών των ζώων => ο σαδιασμός [Παλαιοχώρα].

σημάδι / στα αυτιά των γιδοπροβάτων για αναγνώριση του ιδιοκτήτη τους => η σαμιά [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Τύλισος] | η σαμά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | η σιαμά [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια] | η σαμέ [Αποδούλου] | το κοκάρι [Μάρθα].

σημαδόξυλα / με αυτό μετρούσαν πόσο γάλα έφερνε κάθε βοσκός στο τυροκομείο => τα σημαδόξυλα [Σέλλες].

σκλαβέρι / μεγάλο κουδούνι για τράγο => το σκλαβέρι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια] | το τραοσκλάβερο [Μάρθα].

σκλαβερούλια / μικρά κουδούνια για πρόβατα => τα σκλαβερούλια [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Μάρθα].

σούρτης / κριάρι μπροστάρης => ο μπροσταρόκριγιος [Ανώγεια].

στάκα / μένει μετά την παραγωγή του βούτυρου => η στάκα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες].

στάλος / σκιερό μέρος (συνήθως μεγάλο δέντρο) για να προστατεύεται το κοπάδι από τον καυτό ήλιο => η σταλίδα [Άγιος Γεώργιος] | η σταλίστρα [Ανατολή, Αποδούλου, Βραχάσι, Ανώγεια, Θεοδώρα, Μιαμού, Τύλισος] | η σταλίχτρα [Σάσαλος] | η στραλίχτρα [Εμπρόσνερος].

στειράρης / ο τσοπάνης που βόσκει τα στέρφα (στείρα) => ο στειράρης [Παλαιοχώρα] | ο στειρονόμος [Ανώγεια].

στέρφα / για γίδα ή προβατίνα που δεν γεννά, όταν γεννούν οι άλλες => η στειρόγα [Άγιος Γεώργιος] | τα στείρα [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βραχάσι, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

στερφομάντρι / μαντρί για τα στέρφα => η στειρόμαντρα [Μάρθα].

σφαχτό / για αρνί ή κατσίκι (Buck list) => το σφαχτό [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω] | το σφαγάρι [Κελλάρια].

ταΐστρα => η ματζαδούρα [Τύλισος].

τομάρι (Buck list) => το τομάρι [Μάρθα].

τουλούμι / ασκί για να διατηρούν το τυρί => το τουλούμι [Ανατολή] | ο αραγός [Ανώγεια, Αποδούλου, Παλαιοχώρα].

τουπί / ξύλινο πλεκτό στρογγυλό καλαθάκι, για να στραγγίξει και να πάρει σχήμα το τυρί => το τουπί [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | το τυροτούπι [Ανώγεια, Σέλλες] | το μυζηθροτούπι [Σέλλες] | το αθοτυροτούπι [Ανώγεια, Μάρθα] | η μοδαρά (μεγάλο τουπί) [Μιαμού].

τράγος / λέγεται έτσι το αρσενικό γίδι πάνω από 18 μηνών (ALE, Buck list) => ο τράγος [Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Θεοδώρα, Τύλισος] | ο τράος [Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

τσαγκαρικά / τα σύνεργα του τσαγκάρη-παπουτσή => τα τζαγκαρικά [Τύλισος].

τσαντίλα / αραιοπλεγμένο ύφασμα για στράγγισμα τυριού => η τσαντίλα [Ανώγεια, Παλαιοχώρα].

τσαφαράκια / μικρά κουδούνια για αρνιά => τα τσαφαράκια [Άγιος Γεώργιος] | τα τσαφάρια [Μάρθα].

τσιβίλα / ελαστικό τυρί που το ψήνουν => η τσιβίλα [Μιαμού, Παλαιοχώρα].

τυρί (Buck list) => το τυρί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

τυροζούλι / είδος κατσικίσιου τυριού => το τυροζούλι [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια].

τυροκέλι / η αποθήκη που ωριμάζουν τα τυριά => το τυροκέλι [Άγιος Γεώργιος] | το κλειδόσπιτο [Ανώγεια].

τυροκομιό / τυροκομείο => το τυροκομιό [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | το μιτάτο (τυροκομείο και κατάλυμα του βοσκού) [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

φάγνα / η ζωοτροφή => η ταγούρα [Άγιος Γεώργιος].

φέτα / τυρί => η φέτα [Ανώγεια].

φλεμονόκακο / αρρώστια των πνευμόνων => το φλεμονόκακο [Θεοδώρα].

φράτζα / ψώρα πυορροούσα που παθαίνουν τα γιδοπρόβατα στο πρόσωπο => η φράτζα [Ανατολή].

χαβούνες / ξύλα σαν πεζούλες που βάζουν τα αλατισμένα τυριά => οι χαβούνες [Άγιος Γεώργιος].

χειμαδιό / τόπος που ξεχειμάζουν οι βοσκοί => το χειμαδιό [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].

ψαρομούριασμα / εξανθήματα που βγάζουν στο πρόσωπο τα γιδοπρόβατα => το ψαρομούριασμα [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα].

 

 

20. ο μύλος

 

άιδονας / ο σιδερένιος άξονας της μυλόπετρας => ο άιδονας [Ωραιόκαστρο].

ανεμόμυλος => ο ανεμόμυλος [Μέγαρα] | ου ανιμόμυλους [Κουμαρίτσι].

βαγένι / του μύλου => το βαένι [Ωραιόκαστρο] | του βαέν [Λιλαία, Μακρινή] | του βαρέλ [Τιθορέα] | του μπουβάινου [Λιλαία].

βαρδάρι / του μύλου => του βαρδάρ [Δραμεσιοί, Έλατος, Λιλαία, Σταγιάδες, Τιθορέα].

γρανάζι / του μύλου => γρανάζι (μηχανής) [Τσαμαντάς] | του γρανάζ [Τιθορέα].

κρέμαση / του μύλου ή της νεροτριβής => η κρέμας [Γέρμας, Έλατος, Λιλαία, Μηλίνα].

λιθαρόμυλος => ου λιθαρόμλους [Πλατύστομο].

μυλαύλακο => το μυλαύλακο [Πάργα] | του μυλαύλακου ['Ελατος, Σταγιάδες].

μυλόπετρα => η μυλόπιτρα [Γουριά, Κουμαρίτσι, Μηλίνα, Πρέβεζα, Ραψάνη, Χουλιαράδες] | του μυλουλίθ [Στροφυλιά] | του λθαρ [Δραμεσιοί, Λιλαία, Μακρινή] | του αλθάρ [Σταγιάδες] | η πέτρα [Δραμεσιοί, Τιθορέα] | η πλάκα [Γραμματικού] | το στερνάρι [Τσαμαντάς].

μύλος (Buck list) => ο μύλος [Άγιος Λουκάς, Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Μέγαρα, Πάργα, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | ου μύλους [Αγία Παρασκευή, Άγιος, Αμφίκλεια, Γέρμας, Γουριά, Δαύλεια, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Καρίτσα, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Μασχολούρι, Μελισσουργοί, Μεσούντα, Πλατύστομο, Ραψάνη, Σιάτιστα, Σταγιάδες, Στροφυλιά, Τιθορέα, Χουλιαράδες, Χρυσή, Χρυσοβίτσα] | ι μύλους [Αγιά, Δράκεια, Κανάλια, Μηλίνα] | τα μύλια [Αμφίκλεια].

μυλωνάς (ALE) => ο μυλωνάς [Δελβινάκι, Δολό, Θαρούνια, Πηγή, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | ου μυλουνάς [Αγία Παρασκευή, Γέρμας, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Έλατος, Καρίτσα, Κιλελέρ, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μακρολίβαδο, Πλατύστομο, Ραψάνη, Στροφυλιά, Στυλίδα, Τιθορέα, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | ι μυλουνάς [Αγιά, Κανάλια, Μηλίνα].

νερόμυλος => ο νερόμυλος [Δολό, Θαρούνια, Πηγή, Τσαμαντάς] | ου νιρόμλους [Γραμματικού, Δομνίστα, Δραμεσιοί, Ραψάνη, Στροφυλιά, Χουλιαράδες, Χρυσοβίτσα] | ου νιρόμπλους [Στυλίδα] | ου νιρόμυλους [Αγία Παρασκευή, Κουμαρίτσι, Μασχολούρι, Μικρό Βουνό, Σιάτιστα] | ι νιρόμυλους [Μηλίνα] | ου νιρόμλς [Λιλαία] | ι νιρόμλους [Αγιά] | του νιρουμύλ [Αμφίκλεια, Γουριά, Σιάτιστα].

ξάι / τα αλεστικά, η αμοιβή του μυλωνά σε αλεύρι => το ξάι [Δελβινάκι, Δολό, Πάργα, Πηγή, Σιάτιστα, Σταυροδρόμι, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | του ξάι [Δομνίστα, Δραμεσιοί, Έλατος, Κανάλια, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Πλατύστομο, Σταγιάδες, Στροφυλιά, Στυλίδα, Χουλιαράδες, Χρυσή] | του αξάι [Αγιά, Αγία Παρασκευή, Άγιος, Έλατος, Κιλελέρ, Μασχολούρι, Μέγαρα, Μηλίνα] | το ξάγι [Θαρούνια] | τα αλιστικά [Λιλαία] | του νοίκιασμα [Στροφυλιά].

σιφούνι / ο σωλήνας του νερόμυλου που στέλνει το νερό στη φτερωτή => του ξφουν [Σταγιάδες].

σκάφη / του μύλου => η σκαφίδα [Τιθορέα] | του σκαφίδ [Λιλαία] | η καλαχίδα [Θαρούνια].

φτερωτή / του μύλου => η φτερωτή [Πάργα, Τσαμαντάς, Ωραιόκαστρο] | η φτερουτή [Θαρούνια] | η φτιρουτή [Γραμματικού, Δραμεσιοί, Κανάλια, Κουμαρίτσι, Λιλαία, Μακρινή, Μασχολούρι, Σταγιάδες, Τιθορέα, Χουλιαράδες] | η ρόδα [Δράκεια, Σιάτιστα].

χελιδόνα / η κινούμενη μυλόπετρα => η χελιδόνα [Πάργα] | η χιλιδόνα [Δραμεσιοί, Σταγιάδες, Χρυσή] | η χιλδόνα [Τιθορέα].

 

 

21. το κυνήγι

 

καρτέρι (Buck list) => το καρτέρι [Μάρθα].

κυνήγι => το κυνήγι [Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

κυνηγός (ALE) => ο κυνηγός [Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

κυνηγόσκυλο => το κυνηγόσκυλο [Τύλισος] | ο κυνηγαρόσκυλος [Θεοδώρα, Παλαιοχώρα] | το σκουντί [Σάσαλος].

μπαρούτι (Buck list) => το μπαρούτι [Θεοδώρα].

παγίδα => η παγίδα [Μάρθα].

σημάδι / στόχος => το σημάδι [Ανώγεια, Βρύσες].

σκάγια => τα σκάγια [Λαμπιώτες].

σμπάρος / πυροβολισμός => η μπαλοτιά [Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | η μπαλοτέ [Σάσαλος] | η μπαλοθιά [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Θεοδώρα] | οι μπαλοτές [Βουλγάρω, Εμπρόσνερος, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

σφεντόνα (Buck list) => η σφεντόνα [Ανώγεια, Μιαμού] | η ασφεντόνα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βραχάσι] | η χαρχάλα [Σάσαλος] | η πεταχτήρα [Εμπρόσνερος] | το λάστιχο [Τύλισος] | το λαστιχόξυλο [Ανώγεια].

τουφέκι (Buck list) => το τουφέκι [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | το ντουφέκι [Παλαιοχώρα, Τύλισος].

τουφεκιά => η τουφεκιά [Σέλλες] | η ντουφεκιά [Σιρίλι].

τσιφτές / δίκανο => ο τσιφτές [Ανώγεια, Μάρθα] | ο τσεφτές [Μιαμού].

φισέκι => το φισέκι [Αποδούλου, Τύλισος].

χνάρι => το αχνάρι [Μάρθα, Κελλάρια] | το ζάλο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα] | η ζαλιά [Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού].

 

 

22. ο οικισμός

 

βρύση / πηγή (Buck list) => η βρύση [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

γειτονιά => η γειτονιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

γέφυρα (Buck list) => το γιοφύρι [Σέλλες].

δέση / φράγμα => το δέμα [Ανατολή, Σέλλες] | οι δεσές [Ανώγεια].

δέτης / πλαγιά ανάμεσα σε ανισόπεδα χωράφια => ο δέτης [Ανώγεια, Αποδούλου, Θεοδώρα].

δημοσιά / δρόμος => ο βασιλικός δρόμος [Παλαιοχώρα].

δίστρατο => το δίστρατο [Βουλγάρω].

δρόμος (Swadesh list, ALE, Buck list) => ο δρόμος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η στράτα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα].

καλντερίμι / λιθόστρωτο => το καλντερίμι [Κελλάρια, Σιρίλι] | καντιρίμι [Βουλγάρω].

καλύβα (Buck list) => η καλύβα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μάρθα, Μιαμού].

καμίνι => το καμίνι [Ανώγεια, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

καρβουνοκάμινο => το καρβουνοκάμινο [Θεοδώρα].

καφενές / καφενείο => το ντουκιάνι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Βρύσες] | το ντουκιάνικο [Ανώγεια] | το μαγαζί [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια].

κονταρίδα / ο συντομότερος δρόμος => η ζυγωματάρα στράτα [Άγιος Γεώργιος].

μαγαζί (Buck list) => το μαγαζί [Ανώγεια, Μάρθα, Παλαιοχώρα] | το ντουκιάνι [Βραχάσι].

μεταξαριό / σηροτροφείο => το μεταξαριό [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα].

μόλος / προκυμαία => ο μόλος [Σέλλες].

μπεντένι / τείχος => το μπεντένι [Σέλλες].

νεροτριβή => η νεροτριβή [Παλαιοχώρα].

νταμάρι => το νταμάρι [Βώροι, Θεοδώρα].

ξερολιθιά => η ξερολιθιά [Ανατολή, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | το ξεροτρόχαλο [Παλαιοχώρα] | το ξεροπέτρι [Μιαμού] | ο τράφος [Ανατολή, Θεοδώρα, Σέλλες].

παζάρι / εβδομαδιαίο (ALE) => το παζάρι [Ανώγεια, Αποδούλου].

παλάτι => το παλάτι [Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι] | τα απαλάθια [Μάρθα].

παράγκα => η παράγκα [Τύλισος].

παράστρατο / ο συντομότερος δρόμος => το παράστρατο [Ανατολή] | το παραστράτι [Αποδούλου] | η ζυγωματαρά (στράτα) [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι] | η κονταρίδα [Εμπρόσνερος, Σάσαλος].

πεζούλι => το πεζούλι [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | η πεζούλα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Κελλάρια].

πλατέα / πλατεία => η πλατέα [Βρύσες, Εμπρόσνερος, Τύλισος] | το μεϊντάνι [Ανώγεια].

πολιτεία / πόλη (Swadesh list, ALE, Buck list) => η πολιτεία [Αποδούλου, Βώροι, Εμπρόσνερος, Κελλάρια] | η χώρα [Ανώγεια, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

πύργος (Buck list) => ο πύργος [Αποδούλου, Θεοδώρα].

σιδεράδικο => το χαρκιδιό [Βρύσες].

σκολειό / σχολείο (ALE) => το σκολειό [Ανατολή, Ανώγεια, Βρύσες, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | το σχολειό [Άγιος Γεώργιος].

σοκάκι => το σοκάκι [Ανώγεια, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Σιρίλι] | η ρούγα [Εμπρόσνερος].

σταυροδρόμι => το σταυροδρόμι [Άγιος Βασίλειος, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Σάσαλος] | το σταυρί [Άγιος Γεώργιος, Σέλλες] | το δισταύρι [Θεοδώρα, Μάρθα].

στέρνα => η στέρνα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | σαρνίτσι [Βώροι].

σύνορο (Buck list) => το σύνορο [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια] .

τρίστρατο => το τρίστρατο [Σάσαλος].

φράχτης => ο φράκτης [Παλαιοχώρα].

χαβούζα => η χαούζα [Σέλλες] .

χαλάσματα => τα χαλάσματα [Τύλισος].

χάνι => το χάνι [Αποδούλου, Βραχάσι, Βώροι, Μάρθα, Σιρίλι].

χοροστάσι / υπαίθριος μέρος χορού => το χοροστάσι [Ανώγεια].

χωριό (ALE, Buck list) => το χωριό [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

 

 

 

23. η γέννα - το μωρό

 

αγιοκωνσταντινάτο / παλιό χρυσό νομισμα - το φορούσε η έγκυος, σαν φυλαχτό κατά της αποβολής => το αγιοκωνσταντινάτο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Μιαμού].

ανεμογκάστρι => το ανεμογκάστρι [Ανατολή] | το ανεμογάστρι [Ανατολή].

ατζιγγανόκουνια / πρόχειρη αιώρα που έφτιαχναν με σκοινί και υφαντή κουβέρτα, ανάμεσα σε δυο δέντρα - για να κοιμίζουν το μωρό, όταν δούλευαν στο χωράφι => η ατζιγγανόκουνια [Ανατολή].

αφαλόκομμα => το αφαλόκομμα [Βουλγάρω] | το φαλόκομμα [Τύλισος].

βλαψίδια / οι ενοχλήσεις της εγκύου (εμετός, ζαλάδα, λιγούρα) => τα βλαψίδια [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα].

βύζαγμα => το βύζασμα [Άγιος Γεώργιος].

βυζαδέρφια / όταν έχουν θηλάσει από το στήθος της ίδιας γυναίκας (μάνα για το ένα παιδί και παραμάνα για το άλλο) => τα βυζαδέρφια [Ανατολή].

βυζασταρούδι => το βυζαστάρι [Σέλλες].

βυζάχτρα / παραμάνα => η βυζάστρα [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα] | η παραμάνα [Ανατολή].

γέννα => η γέννα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού] | η γέννηση [Ανατολή, Λαμπιώτες].

γκαστριά / εγκυμοσύνη => το αγάστρι [Ανατολή] | το αγκάστρι [Βραχάσι].

γκαστρωμένη / έγκυος (Buck list) => η αγκαστρωμένη [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Σέλλες] | η αγαστρωμένη [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Κελλάρια] | η γαστρωμένη [Βουλγάρω, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | η βαρεμένη [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | η αβαρεμένη [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι] | η γαβαρεμένη [Βραχάσι] | η βαροκοιλιδιασμένη [Βουλγάρω] | η φουσκωμένη [Βουλγάρω].

διακόνισμα / του μωρού, μέσα σε πετροκόφινο, σε εφτά ανατολικά σπίτια - όταν είχε αργήσει να περπατήσει => το διακόνισμα [Ανατολή].

καμπάλια / μαζί με το κωλόπανο και τη φασκιά, ήταν για το φάσκιωμα των μωρών => τα καμπάλια [Άγιος Γεώργιος].

κατάβαρη / σε προχωρημένη εγκυμοσύνη => η κατάβαρη [Ανατολή].

κούνια / του μωρού => η κούνια [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

κρατητήρα / δαχτυλίδι ή πέτρα φυλαχτό κατά της αποβολής => η κρατητήρα [Άγιος Γεώργιος] | η κρατηχτήρα [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα] | ο ανεβασταχτήρας [Ανατολή] | η αβασταχτήρα [Παλαιοχώρα].

κωλόπανο => το κωλόπανο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Θεοδώρα, Κελλάρια, Σέλλες] | η κωλοπάνα [Ανατολή, Βώροι].

λεχώνα => η λουχούνα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | η λιχούνα [Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

λεχωνικά / τα δώρα και τα φαγητά που πήγαιναν στη λεχώνα => τα λουχουνιάρικα [Μιαμού].

λούρος / λώρος => ο λούρος [Κελλάρια] | το άντερο [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα].

λουχουνίκια / τα κεράσματα (ποτό και ξηροί καρποί) των γονιών του νεογέννητου, σε συγγένεις και φίλους => τα λουχουνίκια [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος] | τα καλοψυχίκια [Άγιος Βασίλειος, Βώροι, Κελλάρια, Μιαμού].

λούχουνος / ο άντρας της λεχώνας => ο λούχουνος [Άγιος Γεώργιος].

μαμή => η μαμή [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η μαστόρισα [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού, Τύλισος] | η παραμάνα [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα] | η εμπέ [Βρύσες].

μπέμπα / το αβάφτιστο κοριτσάκι => η μπεμπέκα [Βραχάσι] | η δρακούλα [Άγιος Γεώργιος] | η Μαρία [Θεοδώρα, ].

μπέμπης / το αβάφτιστο αγοράκι => ο μπέμπης [Βραχάσι, Βώροι] | ο δράκος [Λαμπιώτες] | το δρακάκι [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Μιαμού] | ο Μανόλης [Θεοδώρα].

μπεσίκι / λίκνο - κούνια κρεβατάκι (ALE) => το σκαφίδι [Άγιος Γεώργιος] | του λουστάρι (από σκαμμένο κορμό πεύκου) [Ανατολή].

μπροσπόνια / οι πρώτοι πόνοι της γέννας => τα μπροσπόνια [Μάρθα].

μωρουδιακά / τα ρούχα του μωρού => τα μωρουδιακά [Ανατολή, Βώροι] | τα μωρουδίστικα [ΘεοδώραΘεοδώρα, Τύλισος].

νανουρίσματα => τα ναναρίσματα [Άγιος Βασίλειος].

νιογέννητο / νεογέννητο => το νιογέννητο [Βουλγάρω, Σέλλες] | το νερόγεννο [Ανώγεια].

ντουχιουμάνηδες / πνεύματα που έκαναν κακό στα αβάφτιστα μωρά => οι ντουχιουμάνηδες [Ανατολή, Κελλάρια].

πάνα / μωρού - μέσα από τη φασκιά => η πάνα [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

πλύσεις / στον κόλπο της γυναίκας => οι πλύσεις [Άγιος Γεώργιος].

πορπατούρα / ξύλινη στράτα για το μωρό => η πορπατούρα [Παλαιοχώρα].

προθιμιά / ο αμνιακός σάκος με το υγρό και το μωρό => η προθιμιά [Μάρθα].

προσωπίδα / τμήμα του αμνιακού σάκου που καλύπτει το πρόσωπο σε κάποια νεογέννητα => η προσωπίδα [Ανατολή, Βρύσες] | το καταπροσωπίδι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Κελλάρια] | η καταπροσωπίδα [Ανατολή] | το παραπροσωπίδι [Θεοδώρα, Μιαμού] | η τσίπα [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

ρωγοβύζι / πιπίλα => η πιπίλα [Παλαιοχώρα, Σέλλες].

σαλιάρα / μωρού => η σαλιαρίτσα [Ανατολή, Βώροι, Σάσαλος].

σαράντισμα => το σαράντισμα [Θεοδώρα] | η σαράντιση [Κελλάρια].

στερόπονοι / οι πόνοι της μήτρας, λίγες μέρες μετά τη γέννα => οι στερόπονοι [Μάρθα].

στέρφα / για στείρα γυναίκα => η άκλερη [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια] | η άβια [Κελλάρια] | η άγεννη [Άγιος Βασίλειος].

στρούμπος / παιχνίδι (μοιάζει με το μπιζ) που παίζουν το βράδυ που προσφέρουν τα λουχουνίκια (κεράσματα), ο λούχουνος (πατέρας του νεογέννητου αγοριού) και οι καλεσμένοι => ο στρούμπος [Άγιος Γεώργιος, Σέλλες].

ύστερο / έτσι λέγεται ο πλακούντας στον τοκετό => το ύστερο [Άγιος Βασίλειος, Μάρθα, Μιαμού] | το δεύτερο [Τύλισος] | το λευτέρι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Τύλισος] | το κιτάρι [Ανατολή, Βραχάσι] | το ακόλουθο [Παλαιοχώρα] | το κλούθος [Ανώγεια].

φασκιά => η φασκιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

φασκίδι / ήταν πιο στενό και πιο κοντό από τη φασκιά - με αυτό τύλιγαν το παιδί από τον αφαλό μέχρι το στήθος => το φασκίδι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Κελλάρια] | το φασκιδάκι [Ανατολή] | το φασκιόνι [Σάσαλος, Τύλισος] | το κοντοφάσκι [Βουλγάρω].

 

 

24. η βάφτιση

 

αεροβάφτισμα => το καντηλοβάφτισμα [Παλαιοχώρα].

βάφτιση => η βάφτιση [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι] | οι βάφτισες [Ανατολή] | το βάφτισμα [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω].

βαφτισιμιός => ο φιλιότσος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

βαφτιστήρι => το βαφτιστήρι [Παλαιοχώρα] | το βαφτισιμιό [Μιαμού] | το φιλιότσο [Θεοδώρα, Μιαμού, Σέλλες].

βαφτιστικά / τα ρούχα το μωρού μετά τη βάφτιση - δώρο του νονού => τα φιλιοτσίστικα [Άγιος Γεώργιος, Τύλισος] | το φώτι (ο χρυσός σταυρός που παίρνει ο νονός στο βαφτιστήρι) [Ανατολή, Κελλάρια] | η κούτα (με τα ρούχα που δώριζε ο νονός) [Ανατολή].

κολυμπήθρα => η κολυμπήθρα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

κουτσανύχισμα / το πρώτο κόψιμο των νυχιών του μωρού από αυτόν που θα το βάφτιζε => το κουτσανύχισμα [Τύλισος].

λαδαδέρφια / παιδιά με τον ίδιο νονό => τα συναδέρφια [Σέλλες] | αδέρφια τσ' εκκλησάς [Κελλάρια].

λαδόπανο / της βάφτισης => το μυρόπανο [Τύλισος].

μαρτυριάτικα / τα χρήματα που μοιράζει ο νονός μετά τη βάφτιση => τα μαρτυριάτικα [Λαμπιώτες].

μαρτυρικά / τα μοιράζουν στους καλεσμένους μετά τη βάφτιση (συνήθως είναι σταυρουδάκια για το πέτο) => τα μαρτυρίκια [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Μιαμού, Τύλισος] | οι μαρτύροι [Σέλλες] | τα κολφάκια [Σέλλες] | τα τιμονάκια [Ανατολή].

μπατίκια / δώρα του παππού και της γιαγιάς στο παιδί που βαφτίζεται - τα μπατίκια είναι ακίνητη περιουσία (στεκούμενο πράμα) => τα μπατίκια [Ανατολή].

νονά => η σάντολα [Βραχάσι, Θεοδώρα].

νονός => ο νονός [Βουλγάρω, Βώροι, Λαμπιώτες, Σιρίλι] | ο σάντολος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | ο σάντουλος [Αποδούλου] | ο ντάντος [Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

σερτάδες / οι καλεσμένοι από το νονό στη βάφτιση => οι σερτάδες [Παλαιοχώρα].

σέρτες /οι συνοδοί του νονού => οι σέρτες [Σιρίλι].

συναδέρφια / το βαφτιστίρι με τα παιδιά του νονού (δεν έκανε να παντρευτούν) => τα συναδέρφια [Ανατολή].

 

 

25. το παιχνίδι

 

αμάδες => οι αμάδες [Βρύσες, Θεοδώρα, Βώροι, Λαμπιώτες].

κούκλα (ALE) => η κούκλα [Βραχάσι] | η κουτσούνα [Ανατολή].

κουμάρι / τζόγος => το κουμάρι [Σάσαλος].

κούνια / κρεμαστή => η ατσιγγανόκουνια [Κελλάρια].

κουτσό / παιχνίδι => το κουτσό [Παλαιοχώρα] | ο κουτσός [Ανατολή, Σέλλες].

κρυφτό => το χωστό [Ανατολή, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα] | ο χωστός [Ανατολή] | το χουστού-πουλού [Βραχάσι].

κυνηγητό => το ζυγωτό [Βραχάσι] | το τζιριτιχτό [Βουλγάρω].

μπαλόνι => ο οξιώστης [Παλαιοχώρα].

μπιζ => το μπιζ [Λαμπιώτες].

μπίλια => οι μπίλιες [Βραχάσι, Σέλλες].

ξυλίκι / παιδικό παιχνίδι => το ξυλίκι [Βραχάσι, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

παιχνίδι => το παιγνίδι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Σάσαλος] | το παιγνίδι [Βραχάσι, Βρύσες, Σέλλες].

πεντόβολα => οι αλεκατρίδες [Ανατολή, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | τα κισκιντά [Αποδούλου, Μιαμού] | το κισκιντάκι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Τύλισος].

σβούρα => ο σβούρος [Βραχάσι, Παλαιοχώρα].

τόπι / παλιά ήταν από κουρέλια (ALE) => το τόπι [Ανατολή, Βραχάσι].

τυφλόμυγα => η τυφλομύγια [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή].

χαρτιά / τραπουλόχαρτα => τα χαρθιά [Σιρίλι].

 

 

26. ο γάμος

 

αντίγαμος / τραπέζι στο σπίτι των γονιών του γαμπρού, την επομένη ή οχτώ μέρες μετά το γάμο => ο αντίγαμος (την επομένη του γάμου) [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα] | ο αντίγαμος (μια βδομάδα μετά) [Βώροι, Σέλλες].

άντρας / σύζυγος (Swadesh list, ALE, Buck list) => ο άντρας [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

αποχαιρετίσματα / της νύφης στο σπίτι των γονιών της, όταν φεύγει για το γάμο => τα αποχαιρετίσματα [Ανώγεια].

αρραβώνας => ο αρραβώνας [Ανατολή, Βρύσες, Βώροι, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | ο αρριβώνας [Λαμπιώτες] | οι αρραβώνες [Βώροι, Λαμπιώτες] | η αρραβώνιαση [Ανώγεια, Μιαμού, Σιρίλι, Τύλισος] | η αρριβώνιαση [Λαμπιώτες] | οι αρραβώνιασες [Βραχάσι, Λαμπιώτες] | οι γαρραβωνιάσες [Ανώγεια, ] | οι αρραβώνες [Ανώγεια, Βουλγάρω, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | τα αρραβωνίκια [Κελλάρια] | η αρραβώνιαση [Βουλγάρω, Σάσαλος] | η δαχτυλύδωση [Σάσαλος] | η δακτυλύδωση [Παλαιοχώρα].

αρραβωνιαστάδες / οι καλεσμένοι στον αρραβώνα => οι αρραβωνιαστάδες [Βουλγάρω, Σάσαλος, Σιρίλι].

αρραβωνιαστικιά => η μελετόνυφη [Κελλάρια].

αρραβωνιαστικός => ο αρραβωνιαστικός [Ανατολή, Σάσαλος] | ο αρραβωνιάρης [Άγιος Βασίλειος] | ο μελετόγαμπρος [Κελλάρια].

ασκέρι / πλήθος ανθρώπων, κυρίως γαμηλιωτών => το ασκέρι [Ανώγεια, Κελλάρια, Σάσαλος].

βέρα => η βέρα [Ανατολή, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Σιρίλι] | το δαχτυλίδι [Ανατολή] | η αρραβώνα [Μάρθα, Παλαιοχώρα] | ο αρραββώνας [Τύλισος].

γαμηλιώτες / οι καλεσμένοι στο γάμο => οι γαμηλιώτες [Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Τύλισος] | οι γαμουλιώτες [Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | οι καλεστοί [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι].

γάμος (ALE, Buck list) => ο γάμος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η βλόγα [Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | η βλόηση [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι] | τα βλοήματα [Άγιος Βασίλειος] | το στεφάνωμα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή] | η στεφάνωση [Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | τα στεφανώματα [Λαμπιώτες] | η ξεφάντωση (το γλέντι του γαμου) [Βουλγάρω, Κελλάρια, Παλαιοχώρα] | η χαροκοπιά [Βουλγάρω].

γαμπρός (ALE) => ο γαμπρός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο γαπρός [Ανατολή].

γειτονική / η επίσκεψη που κάνουν οι γειτόνισσες, στη νύφη, την άλλη Κυριακή μετά τον γάμο => η γειτονική [Σάσαλος].

γυναίκα / σύζυγος (Swadesh list, ALE, Buck list) => η γυναίκα [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βουλγάρω, Κελλάρια, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η συζεύτρα [Ανώγεια] | η κερά [Τύλισος] | η καντίνη (σύζυγος μουσουλμάνου) [Αποδούλου].

καλέσματα / προσκλήσεις γάμου => τα καλέσματα [Άγιος Βασίλειος] | το κάλεσμα [Μάρθα] | ο καλεσόνας [Κελλάρια] | η κάλεση [Λαμπιώτες, Σιρίλι].

καλεστάδες / για τον γάμο => οι καλεστάδες [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια] | οι καλεστοί [Βουλγάρω, Μάρθα] | ο καλεστής [Σιρίλι].

καλέστρες / κοπέλες που μοίραζαν στους χωριανούς τις προσκλήσεις του γάμου => η καλέστρα [Ανώγεια].

καλορίζικα / ξεροτήγανα και παξιμάδια για το γάμο => τα καλορίζικα [Σάσαλος, Σιρίλι].

καλορίζικα / πέταλα λουλουδιών μέσα σε ένα πανέρι, μαζί με ρύζι και κουφέτα - τα ρίχνουν στο ζευγάρι στην εκκλησία, στο Χορό του Ησαΐα => τα καλορίζικα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βώροι, Μάρθα, Σιρίλι].

καλορίζικα / πέταλα λουλουδιών μέσα σε ένα πανέρι, που κρατά μια γυναίκα κατά την πομπή μεταφοράς της προίκας, από το σπίτι της νύφης στο σπίτι του γαμπρού - τα πέταλα τα σκορπά στο δρόμο => τα καλορίζικα [Άγιος Γεώργιος] | τα καλορίζικια [Άγιος Βασίλειος].

κανίσκι / τα φαγώσιμα που προσφέρει ο καλεσμένος, για το τραπέζι του γάμου => το κανίσκι [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | η κανισκάρα [Μιαμού, Τύλισος].

κεραστής / κερνούσε κρασί στο γάμο => ο κεραστής [Λαμπιώτες, Σάσαλος].

κλέψιμο / της νύφης => η κλεψά [Ανατολή].

κουλουρίστες / έφτιαχναν τις μικρές και μεγάλες κεντητές κουλούρες ψωμιά του γάμου => οι κουλουρίστρες [Ανώγεια].

κουμπάρα => η συντέκνισα (κουμπάρα από βάφτιση) [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | η στέκνισα [Ανατολή].

κουμπαριά => η κουμπαριά [Εμπρόσνερος] | η συντεκνιά (κουμπαριά από βάφτιση) [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα] | η συντεχνιά [Σέλλες].

κουμπάρος => ο κουμπάρος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | ο σύντεκνος (κουμπάρος από βάφτιση) [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | ο σύντεχνος [Άγιος Βασίλειος, Σέλλες].

κουνιάδα (Buck list) => η κουνιάδα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σιρίλι, Τύλισος].

κουνιάδος => ο κουνιάδος [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

κουφέτα => τα κουφέτα [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | τα κουβέτα [Άγιος Γεώργιος].

λινάδερφος / ετεροθαλής αδερφός => τα λιγοπρόγονα [Ανατολή, Ανώγεια,Αποδούλου, Βραχάσι, Τύλισος] | τα λιμοπρόγονα [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού] | τα αλληλαδέρφια [Εμπρόσνερος, Σάσαλος].

λογόδοσμα => το λογόστεμα [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Μάρθα] | τα λογοστέματα [Ανατολή] | ο λόγος [Βουλγάρω, Σάσαλος, Σέλλες].

μητριά (Buck list) => η μητριγιά [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια].

μπαϊραχτάρης / κρατάει το μπαϊράκι (ή φλάμπουρο) στο γάμο => ο μπαϊραχτάρης [Βουλγάρω] | ο μπαϊρακτάρης [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].

μπαστοκούλουρο / το κρεμούσουν πάνω από το μπάστο (το στολισμένο νυφικό κρεβάτι) => το μπαστοκούλουρο [Ανατολή].

μπατίκια / δώρα του πεθερού στο γαμπρό => τα μπατίκια [Άγιος Βασίλειος].

νιόνυφη => η νιόνυφη [Σιρίλι].

νιόπαντροι => οι νιόπαντροι [Ανατολή, Βουλγάρω, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | οι νιόνυφοι [Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | οι καινουριοπαντρεμένοι [Παλαιοχώρα].

ντενταρούκι / το δώρο στον γάμο => τα ντανταρίκια [Παλαιοχώρα].

νύφη (ALE) => η νύφη [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | οι νυφάδες [Ανώγεια, Κελλάρια, Σάσαλος].

νύφη / συγγένεια (ALE, Buck list) => η νύφη [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | οι νυφάδες [Άγιος Βασίλειος, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

νυφικό (φόρεμα) => το νυφικό [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

νυφοπάζαρο => το νυφοπάζαρο [Ανώγεια].

νυφόσπιτο / το σπίτι των γονιών της νύφης => το νυφόσπιτο [Κελλάρια].

παντρειά => η παντρειά [Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι, Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | η παντρεγιά [Άγιος Γεώργιος] | η παντριγιά [Μιαμού].

πανωπροίκι / δινόταν κάποιες φορές, μετά το γάμο, αν η νύφη δεν ήταν παρθένα => το πανωπρούκι [Ανατολή, Ανώγεια].

παρακούμπαρος / βοηθός του κουμπάρου στο γάμο => ο παρακούμπαρος [Άγιος Γεώργιος].

παράνυφοι / αγόρια ή κορίτσια => οι παράνυφοι [Ανατολή, Βουλγάρω, Κελλάρια, Παλαιοχώρα] | οι παράγαμπροι [Ανατολή, Κελλάρια].

παρθένα => η παρθένα [Άγιος Γεώργιος, Σάσαλος].

παρθενιά => η παρθενιά [Βραχάσι, Μιαμού].

παστικά / τραγούδια που λέγονται στο στόλισμα του πάστου => τα παστικά [Βρύσες, Βώροι].

πάστος / το στόλισμα του νυφικού κρεβατιού => ο πάστος [Ανώγεια, Σέλλες] | ο μπάστος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Τύλισος] | το παστό [Μάρθα].

πεθερά (Buck list) => η πεθερά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σιρίλι, Τύλισος].

πεθερικά => τα πεθερικά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

πεθερός (Buck list) => ο πεθερός [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

πίκερος / είχε το γενικό πρόσταγμα στο τραπέζι του γάμου => ο πίκερος [Τύλισος].

πιστρόφια / το τραπέζι που γίνεται στο πατρικό της νύφης, για τους νιόπαντρους και το συμπεθεριό, συνήθως μια βδομάδα (αλλού δυο ή και τρεις βδομάδες) μετά το γάμο => ο αντίγαμος [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Τύλισος] | η αντιχαρά [ Λαμπιώτες] | αντίχαρα [Βουλγάρω, Σιρίλι].

πομπή / γαμηλιωτών => το ψίκι [Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Τύλισος] | η συνεπαρσά (όταν η νύφη ήταν από άλλο χωριό) [Βρύσες, Λαμπιώτες].

προίκα => η προίκα [Βραχάσι, Βώροι, Σέλλες] | η προύκα [Ανατολή, Παλαιοχώρα] | τα προυκιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το προυκιό [Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα] | το ξεπρούκι [Σάσαλος] | τα ξεπρούκια [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα].

προικολόγοι / για την παραλαβή της προίκας => οι προυκολόοι [Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | οι προυκολόγοι [Σιρίλι].

προικοσύμφωνο => το προικοσύμφωνο [Βουλγάρω] | το προυκοσύφωνο [Παλαιοχώρα].

προξενητής => ο προξενητής [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | οι προξενητάδες [Μιαμού, Τύλισος].

προξενήτρα => η προξενήτρα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Κελλάρια].

προξενιό => το προξενιό [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | η προξενιά [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Βώροι, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος] | τα προξενιά [Βραχάσι, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | οι προξενιές [Μάρθα].

πρωτοκούμπαρος => ο πρωτοκούμπαρος [Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

σιχτίρ πιλάφι / το τρώνε στο τέλος του γάμου => το σιχτίρι πιλάφι [Κελλάρια] | το σιχτίρι πιλάβι [Ανώγεια, Τύλισος].

στέφανα / του γάμου => τα στέφανα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | τα στεφάνια [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

συμπέθεροι => οι συμπέθεροι [Άγιος Γεώργιος] | οι συμπεθέροι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | το συμπεθερικό [Ανώγεια].

τελειώματα / το κλείσιμο της συμφωνίας στο προξενιό => τα τελειώματα [Παλαιοχώρα] | τα ξετελέματα [Σέλλες].

τούλι => το τούλι [Βουλγάρω].

φλάμπουρο / στην πομπή του γάμου => το μπαϊράκι [Βουλγάρω, Βρύσες, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].

χάρισμα / το δόσιμο των δώρων, από τους καλεσμένους στους νεόνυμφους, αμέσως μετά την τελετή του γάμου => το χάρισμα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βώροι, Βρύσες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | τα χαρίσματα [Λαμπιώτες, Σάσαλος] | οι χάρες [Ανώγεια].

 

 

27. ο θάνατος

 

αγρύπνια => η αγρυπνιά [Μάρθα].

αναβόλι / μαξιλαράκι που βάζουν στο στήθος του νεκρού και πάνω σε αυτό ακουμπούν την εικόνα => το αναβόλι [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα] | το ανεβόλι [Τύλισος].

βιόλα / πήλινο βαθύ πιάτο με κρασί, λάδι και τρία φιτίλια από μπαμπάκι - την άναβαν τρία βράδια, στο σπίτι του νεκρού και μετά την έσπαγαν πάνω στον τάφο => η βιόλα [Άγιος Γεώργιος].

διπλοχρονιά / η διπλοχρονιά => η διπλοχρονιά [Λαμπιώτες].

εννιάμερα / μνημόσυνο => τα εννιάμερα [Ανατολή, Βουλγάρω, Παλαιοχώρα] | τα νιάμερα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βρύσες, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες].

εννιάμηνα / μνημόσυνο => τα εννιάμηνα [Σιρίλι] | τα νιαμήνια [Άγιος Βασίλειος, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες] | η εννιαμηνιά [Ανώγεια] | τα νιάμηνα [Λαμπιώτες].

εξάμηνα / μνημόσυνο => τα εξάμηνα [Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | τα εξαμήνια [Άγιος Γεώργιος] | τα ξαμήνια [Άγιος Βασίλειος, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα] | τα ξάμηνα [Λαμπιώτες, Σάσαλος] | η εξαμηνιά [Ανώγεια].

θανατικό / θανατηφόρα επιδημία => συρτικό [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή] | το σερτικό [Εμπρόσνερος] | το συρτό [Βραχάσι] | ο σερμός [Αποδούλου, Μιαμού, Σάσαλος, Τύλισος] | ο συρμός [Ανώγεια].

θάνατος (Buck list) => ο θάνατος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

θρήνος => ο θρήνος [Ανατολή] | το θρήνος [Θεοδώρα].

κανελέτο / για μεταφορά των νεκρών => το καδελέτο [Κελλάρια, Μάρθα].

κάσα / φέρετρο (ALE) => η κάσα [Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η κασέλα [Βραχάσι].

κόλλυβα => τα κόλλυβα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

κουφάρι => το κουφάρι [Βώροι].

λείψανο => το λείψανο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

μακαρία / το μετά την κηδεία, κέρασμα με κονιάκ, τσικουδιά, κρασί τυρί και παξιμάδια ή το τραπέζι με φαγητό => η μακαρία [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | το πορθιάτικο [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα] | το πορτιάτικο [Ανατολή] | ο τάφος (το τραπέζι μετά την κηδεία) [Άγιος Βασίλειος] | η παρηγοριά [Λαμπιώτες].

μακαρίτης => ο μακαρίτης [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι].

μακαρίτισσα => η μακαρίτισσα [Άγιος Βασίλειος, Αποδούλου, Σέλλες].

μνημόσυνο => το μνημόσυνο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

μοιρολογίστρα => η μοιρολοΐτρα [Ανατολή] | η μοιρολοΐστρα [Κελλάρια] | η μοιρολογίτρα [Άγιος Βασίλειος] | οι μοιρολογίσιρες [Ανώγεια].

μοιρολόι => το μοιρολόι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Παλαιοχώρα] | τα μοιρολόγια [Ανώγεια, Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σιρίλι].

νεκροκρέβατο => ο κρέβατος [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | το καθελέτο (είναι της εκκλησίας - για τη μεταφορά του νεκρού) [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, ] | το καδελέτο [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Αποδούλου, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα] | το καθεγλέτο [Βραχάσι] | το κασελέτο [Ανώγεια].

ξόδι / κηδεία => το ξόδι [Κελλάρια, Τύλισος] | η θανή [Θεοδώρα, Κελλάρια].

οκά / πήλινο δοχείο με νερό που κρεμούν στην πόρτα του σπιτιού του πεθαμένου, για να πίνει - τη σπάνε μετά σαράντα μέρες πάνω στον τάφο => η οκά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή].

ορφανός (Buck list) => ο ορφανός [Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Σάσαλος] | ο αρφανός [Ανατολή, Τύλισος].

πατητό / άρτος (με ζάχαρη και μυρωδικά) για μνημόσυνο => το πατητό [Σάσαλος].

σάβανο => το σάβανο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Μιαμού] | το λαζάρι [Βρύσες, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | το ανεβόλι [Μάρθα].

σαβάνωμα => το σαβάνωμα [Ανατολή, Βουλγάρω] | η σαβάνωση [Βουλγάρω].

σαρανταλείτουργα / για σαράντα μέρες συνέχεια ο παπάς λειτουργεί για τον πεθαμένο => τα σαρανταλείτουργα [Άγιος Βασίλειος, Κελλάρια] | τα σαραντάρια [Βουλγάρω] | το σαρανταλείτουργο (το έκαναν αν δεν έλειωνε στον τάφο) [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Μάρθα].

σαραντάμερα / μνημόσυνο => τα σαράντα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

σταρόχυλος / τον πρόσφεραν μετά την κηδεία => ο σταρόχυλος [Άγιος Γεώργιος].

συναπάντημα / μνημόσυνο που γίνεται κάθε χρόνο, την ημερομηνία θανάτου του μακαρίτη => το συναπάντημα [Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Θεοδώρα, Σέλλες].

συναπαντήματα / μνημόσυνο, μετά από χρόνια, αλλά την ημέρα του θανάτου του μακαρίτη => τα συναπαντήματα [Ανώγεια, Βουλγάρω, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σάσαλος].

τάφος (ALE, Buck list) => ο τάφος [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | το μνήμα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | η άρκλα (μνήμα κτισμένο με πέτρες) [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου] | το μεζάρι [Κελλάρια].

τρίμερα / μνημόσυνο => τα τρίμερα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Κελλάρια, Μάρθα, Σέλλες].

τρίμηνα / μνημόσυνο => τα τρίμηνα [Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | τα τριμήνια [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες] | η τριμηνιά [Ανώγεια].

χήρα (Buck list) => η χήρα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

χηρειά / χηρεία => η χηρειά [Σάσαλος, Σέλλες].

χήρος => ο χήρος [Βουλγάρω].

χρονιάσματα / μνημόσυνο => τα χρόνια [Λαμπιώτες].

χωνευτήρι / του νεκροταφείου => το χωνευτήρι [Βουλγάρω].

ψόφος => ο ψόφος [Ανώγεια, Σέλλες].

ψυχοκέρι / μένει τρεις μέρες αναμμένο μετά το θάνατο => το ψυχοκέρι [Παλαιοχώρα].

ψυχομάχημα => το ψυχομάχημα [Ανατολή] | το ξεψύχισμα [Ανατολή].

ψυχόπιτα / με σκέτο αλεύρι, χωρίς προζύμι, στρογγυλή, ένα δάχτυλο πάχος, κομμένη σε κομμάτια, τη μοίραζαν μετά την κηδεία => η ψυχόπιτα [Βουλγάρω].

ψυχοσάββατο => το ψυχοσάββατο [Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

ψυχοχάρτι / με τα ονόματα των πεθαμένων, το διαβάζει ο παπάς => τα μεριδοχάρθια [Μιαμού].

 

 

28. θρησκεία

 

άγγελος (Buck list) => ο άγγελος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

αγίασμα / πηγής => το αγιόνερο [Κελλάρια].

αγιασμός => ο αγιασμός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Λαμπιώτες, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το αγίασμα [Σέλλες].

αγιοθύριδο / το παραθυράκι στην εκκλησία, πίσω από την Αγία Τράπεζα => το αγιοθύριδο [Άγιος Γεώργιος].

άγιος => ο άγιος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

αγρύπνια / της μεγάλης Παρασκευής => η αγρυπνιά [Άγιος Γεώργιος].

αμαρτία (Buck list) => η αμαρτία [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

ανάθεμα => το ανάθεμα [Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

αντίδερο / αντίδωρο => το αντίδερο [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα] | το αντίντερο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Σάσαλος, Σέλλες].

αφορισμός => ο αφορεσμός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Μάρθα, Σέλλες] | η αφορεστήρα [Ανώγεια].

βαγγέλιο / ευαγγέλιο => το βαγγέλιο [Βώροι, Θεοδώρα, Σάσαλος].

βαγιά / φύλλα φοίνικα => τα βαγιά [Σάσαλος].

γούμενος / ηγούμενος => ο γούμενος [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Αποδούλου, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα].

Δεκαπενταύγουστος => ο Δεκαπενταύγουστος [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Σάσαλος].

δεσπότης / μητροπολίτης => ο δεσπότης [Άγιος Βασίλειος, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σέλλες].

διαβαστικά / ευχές ή ξόρκια που διαβάζει ο παπάς => τα διαβαστικά [Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Σέλλες].

διάβολος (Buck list) => ο διάβολος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μάρθα] | ο διάολος [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο διάτανος [Κελλάρια] | ο πειρασμός [Άγιος Βασίλειος, Βραχάσι, Βρύσες, Σέλλες] | ο όξω από πα [Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα] | ο όξω από παέ [Άγιος Βασίλειος] | ο οξαποδώ [Βρύσες, Παλαιοχώρα] | ο κιονοσάς [Σέλλες] | ο πατασμός [Σέλλες] | το κακό πράμα [Σέλλες] | ο χεϊτάνης [Κελλάρια] | ο σεϊτάνης [Βρύσες] | ο σατανάς [Βρύσες, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα] | το τρικέρι [Άγιος Βασίλειος] | ο ζερζεβούλης [Βρύσες] | ο παράωρος [Βρύσες].

διάκος => ο διάκος [Άγιος Γεώργιος, Βώροι].

Εβραία => η Εβραίισα [Άγιος Γεώργιος].

Εβραίος => ο Οβραίος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα] | ο Βραίος [Βραχάσι] | οι Γεβραίοι [Παλαιοχώρα] | οι Γιοβραίοι [Θεοδώρα].

εικόνισμα (Buck list) => το εικόνισμα [Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Κελλάρια, Σέλλες], Σιρίλι | το κόνισμα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | η εικόνα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος].

εκκλησιά / εκκλησία (Buck list) => η εκκλησιά [Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Μιαμού, Σάσαλος] | η εκκλησά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος].

εξωμονάστηρο => το εξωμονάστηρο [Κελλάρια] | το ξωμονάστηρο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βρύσες] | το ξωνομανάστηρο [Μάρθα].

ζώσιμο / εκκλησιάς με νήμα κερωμένο – σε τάμα => το ζώσιμο [Σέλλες].

θεός (Buck list) => ο θεός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο θιος [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος].

θυμιατό => το θυμιατό [Βραχάσι, Βρύσες, Σέλλες] | το θυμνιατό [Βώροι] | το θυμιατήρι [Βραχάσι, Σάσαλος].

κάλαντα => τα κάλαντα [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σέλλες] | τα κάλαντρα [Εμπρόσνερος, Σάσαλος, Σιρίλι] | τα αποκάλαντρα (το τελευταίο μέρος) [Σάσαλος] | τα αποκαλαντίδια (το τελευταίο μέρος) [Ανώγεια].

καλαντιστάδες / όσοι λένε τα κάλαντα => οι καλαντιστάδες [Θεοδώρα] | οι καλαντριστάδες [Σάσαλος].

καλόγερος (Buck list) => ο καλόγερος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα].

καλόγρια (Buck list) => η καλογριά [Ανώγεια] | η καλογρά [Τύλισος].

καλορίζικα / τα λουλούδια που στολίζουν τον επιτάφιο => τα καλορίζικα [Θεοδώρα].

καμπάνα (ALE) => η καμπάνα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

καμπαναριό => το καμπαναριό [Βώροι].

καντηλανάφτης => ο καντηλανάφτης [Βραχάσι].

καντήλι => το καντήλι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

καντηλόκουπα => η καντηλόκουπα [Κελλάρια].

κελί / μοναστηριού => το κελί [Αποδούλου].

κόλαση => η κόλαση [Ανατολή, Βρύσες] | η πίσσα [Θεοδώρα, Σέλλες].

κρυφολειτουργιές / γίνονταν βράδυ, σε ξωκλήσι και μυστικά, μόνο με τον παπά κι αυτόν που είχε κάνει το τάξιμο - για να λυθούν τα μάγια => οι κρυφολειτουργιές [Άγιος Γεώργιος] | οι χωστές λειτρουγιές [Βραχάσι].

λαμπάδα => η λαμπάδα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

λιβάνι => το λιβάνι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

λιβανιστήρι => το καψί (πήλινο δοχείο που μέσα καίνε λιβάνι) [Άγιος Γεώργιος].

μανουάλι => το μανουάλι [Άγιος Γεώργιος, Σάσαλος].

Μεγαλοβδόμαδο / η Μεγάλη Εβδομάδα => η Μεγαλοβδομάδα [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος].

μετάνοια => η μετάνοια [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βώροι].

μοναστήρι => το μοναστήρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βώροι, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | το μαναστήρι [Ανώγεια, Αποδούλου, Θεοδώρα].

μπουρμάς / εξωμότης => ο μπουρμάς [Αποδούλου].

μύρο / το άγιο μύρο => το μύρο [Θεοδώρα].

νάμα / το κρασί της μετάληψης => το νάμα [Θεοδώρα, Μιαμού].

ξαγοράρης / εξομολογητής => ο ξαγοράρης [Αποδούλου, Σάσαλος].

ξεφτέρι / εξαπτέρυγο => το ξεφτέρι [Άγιος Γεώργιος] | τα εξαφτέρυγα [Κελλάρια, Σέλλες] | τα ξεφτέρυγα [Ανατολή] | τα ξαφτέρυγα [Σάσαλος] | τα ξεφτέρια [Βραχάσι] | τα ξαφτέρια [Σέλλες].

ξωκλήσι => το εξωκλήσι [Τύλισος] | το ερημοκλήσι [Τύλισος].

Παναγιά => η Παναγιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βώροι, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα] | η Παναγία [Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

παπαδάκι => το παπαδάκι [Άγιος Γεώργιος].

παπάς (ALE, Buck list) => ο παπάς [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο γέροντας [Παλαιοχώρα].

παράδεισος => ο παράδεισος [Ανατολή, Ανώγεια, Βρύσες] | η παράδεισος [Βραχάσι, Θεοδώρα, Σέλλες].

Πάσχα (ALE) => το Πάσχα [Άγιος Βασίλειος, Βώροι, Θεοδώρα, Τύλισος] | το Πάσκα [Παλαιοχώρα] | η Λαμπρή [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

πετραχήλι => το πετραχήλι [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια, Σέλλες].

πίστη => η πίστη [Αποδούλου].

πνέμα / πνεύμα => το πνέμα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Παλαιοχώρα].

προσευχή => η προσευχή [Ανατολή] | η προσευκή [Θεοδώρα, Παλαιοχώρα].

πρόσφορο => το πρόσφορο [Άγιος Βασίλειος, Βώροι, Θεοδώρα,Κελλάρια, Μιαμού] | το προσφορίδι [Ανατολή, Κελλάρια, Παλαιοχώρα] | η προσφορά [Βραχάσι, Τύλισος] | η λειτουργιά [Θεοδώρα] | η λειτρουγιά [Βραχάσι, Σέλλες].

πρωτόπαπας => ο πρωτόπαπας [Μάρθα].

σαρακοστή / νηστεία σαράντα ημερών => η σαρακοστή [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

σαρανταρά / η σαρακοστή πριν τα Χριστούγενννα => η σαρανταρά [Μάρθα].

σήμαντρο => το σημαντήρι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βραχάσι, Βρύσες].

σταυρός (Buck list) => ο σταυρός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

συχώρεση => η συχώρεση [Ανατολή, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σάσαλος] | η σχώρεση [Σέλλες] | ο συχωρεμός [Μιαμού].

συχώριο => το συχώριο [Παλαιοχώρα] | ο συχωρεμός [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

τάμα => το τάμα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βρύσες, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

τάξιμο => το τάξιμο [Ανατολή, Αποδούλου, Βρύσες, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | το τάσιμο [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού].

τετραβάγγελο => το τετραβάγγελο [Θεοδώρα, Λαμπιώτες].

Τουρκάλα / μουσουλμάνα => η Τουρκάλα [Ανατολή] | η Τούρκισα [Αποδούλου, Θεοδώρα].

Τουρκιά => η Τουρκιά [Αποδούλου, Σέλλες].

Τούρκοι / οι μουσουλμάνοι => οι Τούρκοι [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

τρίμερο / από την Καθαρή Δευτέρα έκαναν τριήμερη αυστηρή νηστεία (ούτε λάδι) => το τρίμερο [Άγιος Γεώργιος].

τροπάρι / τροπάριο => το τροπάρι [Κελλάρια, Σάσαλος].

φουνάρα / μεγάλη πυρά στο προαύλιο της εκκλησίας, το βράδυ της Ανάστασης, όπου έκαιγαν ομοίωμα του Ιούδα, μόλις ο παπάς έλεγε το Χριστός Ανέστη => η φουνάρα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Σέλλες] | ο ορφανός [Ανώγεια, Λαμπιώτες] & ορφανόξυλα (τα ξύλα που άναβαν τον αρφανό) [Ανώγεια].

Φώτα / τα Θεοφάνια => τα Φώτα [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια] | τω Φωτώ [Αποδούλου, Βώρο, Μάρθαι, Σιρίλι].

χατζής => ο χατζής [Αποδούλου].

χριστιανοί => οι χριστιανοί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βώροι, Κελλάρια, Τύλισος] | οι χρισθιανοί [Αποδούλου, Θεοδώρα, Σέλλες].

Χριστός => ο Χριστός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

Χριστούγεννα (ALE) => τα Χριστούγεννα [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σιρίλι, Τύλισος] | τα Χριστόγεννα [Ανώγεια, Βρύσες, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

ψαλτήρι => το ψαλιτήρι [Σάσαλος, Σέλλες].

ψάλτης => ο ψάλτης [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Μάρθα] | οι ψαλτάδες [Σέλλες].

ψυχή (Buck list) => η ψυχή [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | η ψη [Ανώγεια].

 

 

29. δοξασίες

 

αδερφοδιώχτης / σημάδι στη μύτη (ανάμεσα στα φρύδια) ή δυο κορφές στο κεφάλι - η γυναίκα που κάνει παιδί με έχει αδερφοδιώχτη, όσα παιδιά κάνει μετά πεθαίνουν => ο αδερφοδιώχτης [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Θεοδώρα].

Άδης => ο Άδης [Βραχάσι, Σέλλες, Σιρίλι] | ο Κάτω Κόσμος [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια].

αερικά => τα ανεμικά [Κελλάρια].

αμπόδεμα / μάγια που έκανε κάποιος την ώρα του στεφανώματος, για να μη μπορέσει ο γαμπρός να ολοκληρώσει ερωτικά με τη νύφη => ο αμποδισμός [Βραχάσι] | το δέσιμο [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια, Λαμπιώτες] | η δεσά [Μάρθα] | τα δεματικά [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα] | το δέσιμο [Βουλγάρω] | τα δεσίματα [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα].

ανασκελάς / ξωτικό που βγάζει σπίθες => ο ανασκελάς [Αποδούλου].

αραπάκι / ξωτικό => το αραπάκι [Ανώγεια].

αράπης / ξωτικό => ο αράπης [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Κελλάρια, Σέλλες] | ο αράπακας [Κελλάρια].

αρμυροπιτοπούλι / το έτρωγαν οι ανύπαντρες του Αη Γιαννιού του Κλιδόνου, στις 24 Ιουνίου, για να δουν στον ύπνο τους ποιον θα παντρευτούν => το αρμυροπιτοπούλι [Άγιος Βασίλειος].

βασκαντούρα / φυλαχτό για το μάτιασμα => η φταρμόπετρα [Άγιος Βασίλειος] | η θιαρμόπετρα [Θεοδώρα].

βιστιριά / δαιμονοπληξία => η βιστιριά [Θεοδώρα].

βρικόλακας => ο καταχανάς [Ανώγεια, Βουλγάρω, Λαμπιώτες] | οι καταχανάδες [Αποδούλου, Εμπρόσνερος] | κακαθρωπισμένος [Άγιος Γεώργιος] | ο ξεκουκούλωτος [Βουλγάρω].

γαλόχαντρα / για να μη ματιάζεται το γάλα της λεχώνας => η γαλατούσα [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού, Σέλλες] | η γαλόπετρα [Βραχάσι, Βρύσες, Παλαιοχώρα] | η γαλατόπετρα [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Βώροι, Μάρθα].

γήτεμα => το γήτεμα [Βρύσες, Παλαιοχώρα] | η γητειά [Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες] | η γηθειά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

γητεύτρα => η γητεύτρα [Τύλισος].

γιαλούδες / πίστευαν πως τσιμπούσαν τη νύχτα τα λεχούδια => οι γιαλούδες [Κελλάρια] | οι γιλούδες [Κελλάρια].

γλωσσοφάγωμα => η γλωσσοφαγιά [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

γοργόνα => η γοργόνα [Θεοδώρα].

γούρι => το γούρι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

γουρλής => ο χερικάρης [Κελλάρια].

γράντισμα / δαιμονισμός => το γράντισμα [Άγιος Γεώργιος] | το βιστίρισμα [Σάσαλος].

γρουσουζιά => η γρουσουζά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι] | η αγρουσουζά [Βραχάσι, Κελλάρια] | ατσιποδιά [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

δαίμονας (Buck list) => ο δαίμονας [Ανώγεια, Βρύσες, Κελλάρια, Μάρθα, Σέλλες].

δαιμονικά => τα δαιμονικά [Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | οι δαιμόνοι [Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Σιρίλι] | τα κακά πράματα [Κελλάρια] | οι πονηροί [Κελλάρια] | οι πατασμοί [Κελλάρια] | οι χεϊτάνηδες [Κελλάρια] | οι σατανάδες [Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια] | οι ξαποδίτες [Σιρίλι] | οι αλάργο από πα [Αποδούλου].

δρίματα / αποφράδες μέρες => οι δρίμες [Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Σάσαλος, Σέλλες].

ευχή => η ευχή [Ανατολή, Κελλάρια, Λαμπιώτες] | η ευκή [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

θάμα / θαύμα => το θάμασμα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βώροι] | τα θαμάσματα [Ανώγεια].

κακοτυχιά => το κακοριζικό [Εμπρόσνερος] | οι κακοτυχίες [Σέλλες].

κακοχρονιά / πίστευαν πως ήταν κάθε δεκαπέντε χρόνια => η κακοχρονιά [Σέλλες] | ο κακός χρόνος [Σέλλες].

καλικάντζαροι => οι καλικάτζαροι [Ανατολή] | οι καλικαντζάροι [Άγιος Βασίλειος, Θεοδώρα, Τύλισος] | οι καλικάτζαροι [Σιρίλι] | οι κάουδοι [Κελλάρια] | οι κατσικαντάροι [Σάσαλος].

καλορίζικα => τα καλορίζικα [Βουλγάρω, Κελλάρια, Παλαιοχώρα] | το καλορίζικο [Βραχάσι].

καλοχρονιά / πίστευαν πως υπήρχαν "σημάδια" που έδειχναν αν ο επόμενος χρόνος θα ήταν καλός (καλοχρονιά) => η καλοχρονιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Θεοδώρα, Μάρθα, Σέλλες].

κατάρα => η κατάρα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

κλήδονας => ο κλήδονας [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σάσαλος, Τύλισος].

κληδονικά / φρούτα με μυστικά σημάδια πού έριχνα μέσα στον κλήδονα => τα κληδονικά [Βραχάσι].

λιόκρινο / κέρατο φανταστικού φιδιού => το λιόκρουνο [Παλαιοχώρα] | το λιόκουρνο [Βώροι, Τύλισος].

μάγια (Buck list) => τα μάγια [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | τα μαϊκά [Ανατολή, Βουλγάρω, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | τα μαγικά [Άγιος Βασίλειος, Βραχάσι] | οι μαγιές [Αποδούλου].

μάγισσα (ALE, Buck list) => η μάισα [Αποδούλου, Βραχάσι].

μανόγαλο / ανακατεμένο γάλα και από μάνα και από κόρη => το μανόγαλο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Κελλάρια].

μάτιασμα => το μάτιασμα [Λαμπιώτες] | το μάθιασμα [Θεοδώρα, Σέλλες, Τύλισος] | το μάτι [Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Σέλλες] | το αμάτι [Ανώγεια, Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | το λάβωμα [Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | το φτάρμισμα [Βραχάσι, Κελλάρια, Μιαμού] | ο φταρμός [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Τύλισος] | ο φθιαρμός [Λαμπιώτες] ο εφταρμός [Κελλάρια] | ο θαρμός [Ανώγεια, Βρύσες] | ο θιαρμός [Θεοδώρα] | το θιάρμισμα [Θεοδώρα].

ματόχαντρα / φυλαχτό => το τοντίνι [Άγιος Γεώργιος].

μερομήνια / οι πρώτες μέρες του Αυγούστου - για την πρόβλεψη του καιρού όλου του χρόνου => τα μερομήνια [Λαμπιώτες, Σάσαλος, Σέλλες].

μοίρα / πεπρωμένο (Buck list) => η μοίρα [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Σέλλες] | το ριζικό [Βραχάσι] | το κισμέτι [Παλαιοχώρα, Σέλλες] | το γραφτό [Παλαιοχώρα, Σέλλες].

μοίρες / είναι τρεις => οι μοίρες [Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα] | η μοίρα [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Κελλάρια].

μούντζα => η σφακελιά [Σάσαλος] | η σφακελιέ [Αποδούλου, Εμπρόσνερος] | τα σφάκελα [Βώροι] | ο πούλος [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι, Μιαμού, Τύλισος] | η πίτα [Ανατολή] | η πιτοπούλα [Ανατολή].

μουσαμπιά / κακό πνεύμα που προκαλεί αποβολή στην έγκυο και αρπάζει τα ασαράντιστα μωρά => η μουσαμπιά [Άγιος Γεώργιος] | η μουσουμπιά [Ανατολή].

μούτζωμα => το μούτζωμα [Βρύσες].

μπαμπούλας => ο μπαμπούλας [Ανατολή].

νεράιδες => οι νεράιδες [Αποδούλου, Θεοδώρα] | οι ανεράιδες [Άγιος Βασίλειος, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες] | οι αναράιδες [Σέλλες] | οι νεράγδες [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | τα νεραϊδικά [Άγιος Βασίλειος].

ντεβέτι / μαγική τελετή για το κάλεσμα πνευμάτων => το νταβέτι [Μάρθα, Σέλλες].

ξεμάτιασμα => το ξεμάτιασμα [Λαμπιώτες] | ο σαραντισμός [Ανώγεια].

ξεματιάστρα => η σαραντίστρα [Θεοδώρα[.

ξόρκια => τα ξόρκια [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω].

ξωτικά => τα ξωτικά [Παλαιοχώρα] | οι ξωτικοί [Παλαιοχώρα] | τα κακά πράματα [Άγιος Βασίλειος].

όρκος (Buck list) => ο όρκος [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Σέλλες].

πειρασμός / κακό πνεύμα => ο πειρασμός [Κελλάρια].

ποδαρικό / πρωτοχρονιάς ή πρωτομηνιάς => το ποδαρικό [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το ποδαρκιό [Σάσαλος] | τα ποδαρικά [Άγιος Γεώργιος].

σημάδι / οιωνός (Buck list) => το σημάδι [Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Λαμπιώτες, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το σημείο [Άγιος Βασίλειος] | το παρατήρημα [Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

σταύρωμα / για προστασία => το σταύρωμα [Θεοδώρα].

στοιχειό (Buck list) => το στοιχειό [Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Παλαιοχώρα].

στρίγκλες / ανθρωποφάγες - άρπαζαν τα μωρά => η στρίγκλα [Ανατολή].

τελώνιο => τελώνι [Σιρίλι] | τα τελώνια [Βρύσες].

τυχερό => το τυχερό [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Σιρίλι, Τύλισος].

τύχη (Buck list) => η τύχη [Ανατολή, Αποδούλου, Θεοδώρα, Μιαμού, Σέλλες].

φάντιασμα / φάντασμα (Buck list) => το σφαντακτό [Εμπρόσνερος] | η αφανταξά [Ανατολή] | τα σφαντάματα [Σέλλες] | το έντιμα [Παλαιοχώρα].

φυλαχτό => το φυλαχτό [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Σέλλες, Σιρίλι] | το φυλαχτάρι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι] | το φλαχτάρι [Κελλάρια, Σέλλες] | το φυλακτό [Ανατολή, Λαμπιώτες] | το φυλαχτήρι [Ανατολή].

χαϊμαλί => το χαϊμαλί [Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | το χαμαΐλι [Μιαμού].

Χάρος => ο Χάρος [Ανώγεια, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Σάσαλος, Σέλλες].

 

 

30. αρρώστιες

 

αλοιφή (Buck list) => η αλοιφή [Μιαμού, Παλαιοχώρα].

ανέδραμα / επιχείλιος έρπης => το ανέδραμα [Τύλισος] | τα ανεδρέματα [Βώροι].

ανεμοπύρωμα / ερυσίπελας => το ανεμοπύρωμα [Ανατολή] | η ριζμπίλα [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, ] | η ριζιμπίλα [Ανατολή] | η ριζιπίλα [Ανώγεια, Εμπρόσνερος, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Θεοδώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | η ρουσοπίλα [Αποδούλου].

ανεχουμάγρες / ναυτία => οι ανεχουμάγρες [Κελλάρια].

αρρώστια (Buck list) => η αρρώστια [Ανώγεια, Αποδούλου, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | η αρρώσθια [Ανατολή, Βώροι, Θεοδώρα] | η αρρώσια [Σάσαλος].

ασβεσταλοιφή / για τα εγκαύματα - από ασβεστόνερο και λάδι => η ασβεσταλοιφή [Παλαιοχώρα].

άφτρα / άφθα => η άφρα [Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες].

βάσανο / επιληψία => το γλυκί [Ανατολή, Θεοδώρα].

βεντούζα => η βεντούζα [Βώροι, Τύλισος] | η βεντουζοκούπα [Άγιος Γεώργιος].

γιατρειά => η γιατρειά [Ανώγεια, Παλαιοχώρα] | το ιλάντζι [Άγιος Γεώργιος] | το ιλάντσι [Άγιος Γεώργιος].

γιατρικό / φάρμακο (Buck list) => το γιατρικό [Ανατολή, Αποδούλου, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Μιαμού, Σιρίλι] | το γιαρτικό [Ανώγεια] | η κουμεδιά [Άγιος Βασίλειος].

γιατρός (ALE, Buck list) => ο γιατρός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

γιατροσόφια => τα γιατροσόφια [Παλαιοχώρα, Τύλισος].

έμπλαστρο => το μπλάστρι [Παλαιοχώρα].

ζαλάδα => η ζαλάδα [Ανώγεια, Κελλάρια, Μιαμού] | η ζάλη [Θεοδώρα] | οι ντρέλες [Τύλισος].

καλαμωτή / νάρθηκας από καλάμι => η καλαμωτή [Ανώγεια].

καλόγερος / δοθιήνας => ο μαλάθρακας [Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | ο αμαλάθρακας [Μάρθα].

κατσιμπρουλίδες / κοκκινίλες στα πόδια από την πύρα της φωτιά στο τζάκι => οι κατσιμπρουλίδες [Άγιος Γεώργιος] | οι κατσιπρουρλίδες [Βραχάσι] | οι κατσιμπουρλίδες [Ανώγεια] | οι καρουλίθρες [Μιαμού] | οι μπασουμπάδες [Ανατολή] | τα τσεμπέρια [Βραχάσι] | οι πουλάδες [Εμπρόσνερος, Σάσαλος] | οι φοράδες [Αποδούλου, Τύλισος].

κάψιμο / έγκαυμα => η καημάδα [Ανατολή] | η καηματήλα [Παλαιοχώρα] | η καημαθιά [Θεοδώρα].

κοιλόπονος => ο κοιλιόπονος [Σέλλες] | ο πονόκοιλος [Παλαιοχώρα] | η σφαή (ο δυνατός) [Παλαιοχώρα].

κοκκινίλα => τα κοκκιναδάκια (στα μούτρα) ή τα όρμπιλα [Κελλάρια].

κομμάρες => οι κομάγρες [Κελλάρια].

κομπρέσα => η κομπρέσα [Λαμπιώτες].

κουφός / σπιθουράκια που βγάζουν τα βρέφη μια βδομάδα μετά τη γέννα - επίσης κάποιο βότανο με αυτό το όνομα, που έκαιγε η γιαγιά του παιδιού στο τζάκι για να φύγουν τα σπυριά => ο κουφός [Βραχάσι].

κρυάδες => τα κρυγιορέματα [Ανώγεια].

κρύωμα / κρυολόγημα (ALE) => το κρύωμα [Βώροι].

λεπρός => ο μεσκίνης [Θεοδώρα].

μαγιασίλι / έκζεμα => το μαγιασίλι [Θεοδώρα] | το μαγιαχίλι [Ανατολή].

μαγουλάδες / παρωτίτιδα => οι μαγουλάδες [Ανατολή, Βουλγάρω, Μάρθα].

μπέμπελη / ιλαρά => η κατσίβερη [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Μιαμού, Τύλισος] | η κατσίγαρη [Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου] | η λίνερη [Σάσαλος] | η λίλερη [Εμπρόσνερος].

μυρμηγκιά / ακροχορδών => η μυρμηγκιά [Θεοδώρα, Μιαμού] | ο ακούτσακας [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι] | ο αγούτσακας [Σέλλες].

νευροκαβαλίκεμα => το νευροκαβαλίκεμα [Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Μιαμού] | τα δάκαμα [Άγιος Γεώργιος] | το τρίχισμα [Σάσαλος] | το στρούφισμα [Τύλισος] | το νινοτάραμα [Αποδούλου].

ξενέφρισμα / πόνος από θλάση στην περιοχή των νεφρών => το ξενέφρισμα [Βώροι].

οργιό / ρίγος => το σύγκρυο [Κελλάρια].

πανούκλα => η πανούκλα [Σάσαλος] | η πανόγλα [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Σέλλες].

πόνεμα / απόστημα => το πόνεμα [Θεοδώρα].

πονοκέφαλος => ο πονοκέφαλος [Θεοδώρα] | ο κεφαλόπονος [Κελλάρια].

πονόλαιμος => ο λαιμόπονος [Ανατολή, Θεοδώρα].

πονόματος => ο ματόπονος [Ανατολή].

πόνος (Buck list) => o πόνος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

πούντα / πνευμονικό κρυολόγημα => η πόντα [Λαμπιώτες].

πρήξιμο => το πρήξιμο [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα].

ρετσινόλαδο => το ριτσινόλαδο [Παλαιοχώρα].

σακάτεμα => το ζούγλαμα [Μάρθα].

ταπεινάρες / αδενίτιδα => οι ταπεινάρες [Θεοδώρα].

τρέλα => η τρέλα [Θεοδώρα, Κελλάρια] | η κουζουλάγρα [Παλαιοχώρα] | η κουζουλάδα [Παλαιοχώρα].

τριγυρίστρα / φλεγμονή στο νύχι => μεθύστρα [Θεοδώρα].

τριχοφάς / τριχοφάγος => ο τριχοφάς [Θεοδώρα].

τσίρλα / ευκοίλια => το κόψιμο [Παλαιοχώρα].

υγειά / υγεία (Buck list) => η υγειά [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Θεοδώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

φάγουσα / φαγέδαινα => η μουρνιά [Σάσαλος].

φαρμάκι (Buck list) => το φαρμάκι [Αποδούλου, Σιρίλι].

φουσκάλα => η φουσκάλα [Τύλισος] | η φουσκαλίδα [Θεοδώρα] | η φλούμπα [Άγιος Γεώργιος] | η καρουλίδα [Σιρίλι].

χαπάκι => το χαπάκι [Θεοδώρα].

χιονίστρες => οι χιονίστρες [Αποδούλου, Βουλγάρω, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Σάσαλος] | οι χιονιχές [Ανώγεια, Τύλισος] | οι μαργωτίδες [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μιαμού] | οι μαργωτίρες [Βραχάσι, Θεοδώρα].

χρυσή / ίκτερος => το σαρλίκι [Μάρθα].

χτικιό / φυματίωση => το χτικιό [Ανώγεια, Αποδούλου].

ψημένος / παιδική αρρώστια - το παιδί βγάζει σπυριά στο κεφάλι => ο ψημένος [Άγιος Γεώργιος].

ψώρα => η ψώρα [Θεοδώρα, Παλαιοχώρα].

ψωροφύτης => ο ψωροφύτης [Βώροι, Θεοδώρα] | τα κουκούδια [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βώροι, Θεοδώρα].

 

31. επαγγέλματα

αργάτης /εργάτης (ALE, Buck list) => ο αργάτης [Βραχάσι].

αργατιά / εργατιά => η αργαθιά [Ανατολή].

βλεπάτορας / φύλακας => ο βλεπάτορας [Θεοδώρα].

γανωματής => ο καλαϊτζής [Παλαιοχώρα].

γεμιτζής / ναύτης => ο γεμιτζής [Σέλλες].

γιαμαλής / έμπορος υφασμάτων => ο γιαμαλής [Θεοδώρα].

γκαρσόνι / επαγγέλματα => το γκαρσόνι [Μάρθα].

γυρολόγος => ο πραματευτής [Άγιος Γεώργιος].

ζαπτιέδες / οθωμανοί χωροφύλακες => οι ζαφτιέδες [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα] | οι νιζάμηδες [Μάρθα].

κάλφας / μαθητευόμενος - βοηθός μάστορα => ο κάλφας [Μάρθα].

καπετάνιος / καραβιού => ο καπετάνιος [Σέλλες].

καραβοκύρης => ο καραβοκύρης [Θεοδώρα].

καρβουνιάρης => ο καρβουνιάρης [Θεοδώρα].

καφετζής => ο καφετζής [Μάρθα, Σάσαλος].

λαογρέτζος / βοηθός χτίστη => ο πουργός [Παλαιοχώρα, Τύλισος].

μαγαζάτορας => ο μαγαζάτορας [Παλαιοχώρα].

μάγος => ο μάγος [Ανατολή, Μάρθα, Σιρίλι].

μαζώχτρα => η μαζώχτρα [Παλαιοχώρα].

μάντισσα => η μοιράρισα [Άγιος Γεώργιος].

μαραγκός (Buck list) => ο μαραγκός [Αποδούλου, Βουλγάρω, Βώροι, Μάρθα].

μάστορας (Buck list) => ο μάστορας [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσ, Μάρθαι, Σέλλες, Τύλισος] | οι μαστόροι [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα].

μεταξάς / μεταξοπαραγωγός => ο μεταξάς [Ανώγεια].

μουρτεζίμης / ενοικιαστής φόρων του δημοσίου επί Οθωμανών => ο μουρτεζίμης [Ανατολή] | ο μουλτεζίμης [Τύλισος].

μπακάλης => ο μπακάλης [Άγιος Γεώργιος].

μπαρμπέρης / κουρέας => ο μπαρμπέρης [Βρύσες, Εμπρόσνερος, Κελλάρια].

μπογιατζής => ο μπογιατζής [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι].

νταντά => η νταντά [Εμπρόσνερος].

παπαδιλίκι => η παπαδοσύνη [Βώροι].

παπουτσής (ALE, Buck list) => ο τσαγκάρης [Κελλάρια] | ο τζαγκάρης [Παλαιοχώρα].

πελεκητής / ξυλουργός => ο ταλιαδόρος [Παλαιοχώρα].

περιβολάρης => ο περβολάρης [Τύλισος].

πρωτομάστορας => ο πρωτομάστορας [Θεοδώρα].

ράφτης (Buck list) => ο τερεζής [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα] | ο τερζής [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Τύλισος].

σερβιτόρος => ο σερβιτόρος [Παλαιοχώρα] | ο νταμπής [Σάσαλος].

σιδεράς (ALE, Buck list) => ο χαρκιάς [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες] | ο ντερμιτζής [Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

τραγουδιστής => ο τραγουδιστής [Άγιος Γεώργιος].

φούρναρης => ο φουρνάρης [Ανώγεια, Εμπρόσνερος].

χασάπης (Buck list) => ο κασάπης [Ανώγεια, Βουλγάρω, Παλαιοχώρα].

χρυσικός / χρυσοχόος => ο χρυσοχός [Μιαμού].

χτίστης (ALE, Buck list) => ο χτίστης [Άγιος Βασίλειος, Σέλλες].

ψαρική / τέχνη => η ψαρευτική [Παλαιοχώρα].

 

32. σύνεργα-υλικά

 

ακόνι (ALE) => η δρακόνα [Σέλλες].

βελόνα (ALE) => η βελόνα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

βελονάκι / πλεξίματος => το βελονάκι [Μιαμού, Παλαιοχώρα].

βελόνι (Buck list) => το βελόνι [Σάσαλος].

βέργα => η βέργα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | η βρέγα [Άγιος Γεώργιος] | το βεργί [Άγιος Γεώργιος].

βίδα => η βίδα [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα].

βίτσα => η βίτσα [Ανατολή, Θεοδώρα, Σέλλες, Τύλισος] | η βίτζα [Άγιος Γεώργιος].

βουρλιά / σκοινί από βούρλα => η βουρλιά [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού, Σέλλες].

βουρλίδι / σπάγκος από βούρλα => το βουρλίδι [Ανατολή] | το βρουλίδι [Παλαιοχώρα].

γάντζος => ο γάτζος [Παλαιοχώρα] | το γατζέλι [Άγιος Γεώργιος] | ο έγκριφας [Βώροι].

γκάζι / πετρέλαιο => το πετρόλαδο [Άγιος Γεώργιος].

γουρουνοτόμαρο => το καπροπέτσι [Άγιος Γεώργιος].

γυαλί (Buck list) => το γυαλί [Θεοδώρα, Σέλλες].

γύψος => ο γύψος [Παλαιοχώρα].

δαγκάνα / τσιμπίδα => η δαγκάνα [Παλαιοχώρα].

δαυλί => ο δαυλός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια].

δαχτυλήθρα => η δαχτυλήθρα [Βραχάσι, Θεοδώρα].

καμβάς => ο καμβάς [Μάρθα].

κανναβάτσο / χοντρό πανί από κάνναβη => το κανεβάτσι [Άγιος Βασίλειος].

καρφί (ALE, Buck list) => το καρφί [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Μιαμού] | η πρόκα [Λαμπιώτες] | η μπρόκα [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βρύσες, Θεοδώρα, Μιαμού, Σέλλες].

καρφίτσα / ράψιμο => η καρφίτσα [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Παλαιοχώρα].

κασμάς => ο κασμάς [Αποδούλου, Σέλλες] | η σκαλίδα [Ανατολή, Ανώγεια, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες] .

κατράμι => το κατράμι [Σέλλες] | το κατράνι [Τύλισος].

κλουβί => το κλουβί [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα].

κόλλα => η κόλλα [Κελλάρια].

κομπάσο / διαβήτης => το κομπάσο [Σέλλες].

κοντάρι => το κοντάρι [Κελλάρια, Λαμπιώτες] | το ντιρέκι [Άγιος Γεώργιος].

κόπανος => ο κόπανος [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | η κοπανίδα [Ανώγεια, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

κοσκινόγυρος => ο κοσκινόγυρος [Ανατολή].

κουρκούδα / χοντρή βέργα με ρόζους και στρογγυλή άκρη => η κουρκούδα [Άγιος Γεώργιος].

κρεμαστάρι => το κρεμαστάρι [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα].

λαγοτόμαρο => η λαγουδοπροβιά [Άγιος Βασίλειος].

λαμαρίνα => η λαμαρίνα [Άγιος Γεώργιος, Σιρίλι].

λάστιχο => το λάστιχο [Παλαιοχώρα, Σέλλες].

λεπίδα => η λεμπίδα [Σέλλες].

λίμα (ALE) => η λίμα [Μιαμού].

λοστός => ο λοστός [Ανώγεια, Τύλισος].

μανιβέλα => η μαναβέλα [Λαμπιώτες] | η μανέλα [Άγιος Βασίλειος].

μαστέλα / ξύλινο δοχείο μεταφοράς κρασιού => το μαστέλο [Τύλισος].

μηχανή / κάθε είδους => η μηχανή [Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Μάρθα, Λαμπιώτες, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | η μαχανή [Μιαμού] | η μάκενα [Άγιος Βασίλειος].

μπαλτάς (ALE) => το μπαλταδάκι [Βώροι].

μπαστούνι => το μπαστούνι [Κελλάρια] |το μπαστόνι [Ανατολή].

μπατανόβουρτσα => η μπατανόβρουτσα [Σιρίλι].

μπετόνι => το μπετόνι [Σάσαλος].

μπίκος / σφυρί πετρά => ο μπίκος [Τύλισος].

μπογιά (Buck list) => ο μπογιάς [Ανώγεια, Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | οι μπογιάδες [Παλαιοχώρα, Τύλισος].

νέφτι => το νέφτι [Παλαιοχώρα].

ντάσκα / θήκη από δέρμα κατσικιού για εργαλεία τσαγκαρικής => η ντάσκα [Άγιος Γεώργιος].

ντενεκές (Buck list) => ο ντενεκές [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Θεοδώρα, Σέλλες, Τύλισος] | η ντενέκα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βώροι, Μιαμού].

ντορβάς => ο ντρουβάς [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Κελλάρια] | ο τριχοντρουβάς (από μαλλί γίδας) [Ανατολή] | ο τρουβάς [Βραχάσι, Σέλλες] | ο ντορμπάς [Παλαιοχώρα] | ο σακουμάς [Κελλάρια].

ξεπασουλιστήρι / ξυλαράκι για καθάρισμα της καμένης άκρης του φιτιλιού => το ξεπασουλιστήρι [Άγιος Γεώργιος].

ξυλοφάς / λίμα ξύλου => ο ξυλοφάς [Μιαμού].

ξυράφι (Buck list) => το ξυράφι [Ανώγεια, Βώροι, Κελλάρια].

πετσί => το πετσί [Σάσαλος, Σιρίλι].

πήχης / μακρόστενη σανίδα => ο πήχης [Σέλλες].

πίσσα => η πίσσα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Ανατολή, Αποδούλου, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Σέλλες].

πούμα / πώμα => το πούμα [Παλαιοχώρα].

πριόνι (Buck list) => ο σάρακας [Μιαμού, Σέλλες] | η σαράκα [Μιαμού] | το σαρακάκι (μικρό πριόνι) [Άγιος Γεώργιος].

ραβδί (Swadesh list) => το ραβδί [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

ραφτοκόφινο / κοφίνι με τα είδη ραφτικής => το νεραφτοκόφινο [Σέλλες].

σακαδέλο / θήκη για είδη τσαγκαρικής => το σακαδέλο [Τύλισος].

σακοράφα => η σακοράφη [Βώροι].

σβίγα / ρόδα με χερούλι για το τύλιγμα του μεταξιού => η σβίγα [Ανώγεια].

σκάλιθρο / φούρνου => το σκάλεθρο [Κελλάρια].

σκεπάρνι => το σκεπάρνι [Παλαιοχώρα, Σέλλες] | το σκερπάνι [Μιαμού].

σκοινί (Swadesh list, Buck list) => το σκοινί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

σουβλί (Buck list) => το σουβλί [Άγιος Γεώργιος, Βώροι].

σουγιάς => ο σουγιάς [Παλαιοχώρα].

σπάγγος / σπάγκος => ο σπάγος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Μιαμού, Τύλισος] | ο σπάος [Βουλγάρω, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | το βαστάι [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Μιαμού] | το βροχούλι [Τύλισος].

σπίρτο / για άναμμα φωτιάς (ALE, Buck list) => το σπίρτο [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα, Σέλλες].

στουπί => το στουπί [Παλαιοχώρα].

σύνεργα => τα σύνεργα [Ανατολή, Ανώγεια, Παλαιοχώρα] | τα βγοδόματα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή] | τα μπράτη [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια] | τα αμπράτη [Ανατολή] | τα όρδινα [Άγιος Βασίλειος].

σύντραυλο / ξύλινη μασιά => ο συντρίφτης [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα] | τρίφτης [Μιαμού].

σύρμα => το σύρμα [Ανώγεια, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | το τέλι [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες].

σφήνα => η σφήνα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή].

σφυρί (ALE, Buck list) => το σφυρί [Αποδούλου, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

σωλήνα => η σωλήνα [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | ο σωλήνας [Λαμπιώτες].

τάκος => ο ντάκος [Άγιος Γεώργιος].

τανάλια => η τανάλια [Άγιος Γεώργιος].

τελάρο => το τελάρο [Παλαιοχώρα].

τζένιο / πασαλάκι => το τζένιο [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Μάρθα].

τζιουβέρα / φορείο για μεταφορά λάσπης και χώματος => η τζιβέρα [Παλαιοχώρα].

τρυπάνι (Buck list) => το αρίδι [Άγιος Βασίλειος, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

τσεκούρι (Buck list) => το τσεκούρι [Σάσαλος] | το μανάρι [Αποδούλου, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | η μανάρα (μεγάλο τσεκούρι) [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | το πελέκι [Θεοδώρα].

τσερτσέτο / καμπυλωτό μαχαίρι με μεγάλη λαβή => το τσερτσέτο [Σέλλες].

τσιγκέλι => το τσιγκέλι [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βώροι] | το τσεγκέλι [Βουλγάρω].

τσίγκος => ο τσίγκος [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια].

τσουγκράνα (ALE, Buck list) => η τζουγκράνα [Μιαμού].

φαλτσέτα => η φαλτσέτα [Παλαιοχώρα].

φελλός => ο φελλός [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια, Μιαμού].

φιτίλι => το φιτίλι [Θεοδώρα] | το φτίλι [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

φλάντζα => η φλάντζα [Άγιος Γεώργιος].

φουρνέλο => το φουρνέλο [Τύλισος].

φουρνόξυλο => ο τρίφτης [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια].

φουρνόφτυαρο => ο φουρνιόχτης [Βραχάσι] | το φτυάρι [Άγιος Γεώργιος].

φτυάρι (Buck list) => το φτυάρι [Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Τύλισος] | το φκιάρι [Παλαιοχώρα] | το φτυγιάρι [Άγιος Βασίλειος] | το φθιάρι [Μιαμού] | η παλάμη [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Τύλισος].

χερούλι => το χερούλι [Βουλγάρω].

χτένι (Buck list) => το χτένι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | το κτένι [Παλαιοχώρα].

χτενοσάκουλο / σακούλι-θήκη για τα χτένια-τσατσάρες => το χτενοσάκουλο [Τύλισος].

ψαλίδι (ALE, Buck list) => το ψαλίδι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

 

 

33. ιδιότητες

 

αγαπητικός => ο αγαπητικός [Ανατολή, Βώροι].

αγάς => ο αγάς [Αποδούλου, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Σιρίλι, Τύλισος].

αδελφοποιτός => ο αδελφοποιτός [Άγιος Βασίλειος].

άδικο => το άδικο [Αποδούλου, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα].

αντρογυναίκα => η αντρογυναίκα [Σιρίλι].

αρσενικό (Buck list) => το αρσενικό [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Βραχάσι, Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | το ασερνικό [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού] | το ασιρνικό [Ανατολή, Σέλλες] | το σερνικό [Βουλγάρω, Σάσαλος].

αρχοντιά => η αρχοδιά [Ανώγεια].

αρχόντισσα => η αρχόντισσα [Βώροι].

ασπρομάλλης => ο ασπρομάλλης [Κελλάρια].

αφέντης (Buck list) => ο αφέντης [Άγιος Βασίλειος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σέλλες].

αφεντιά => η αφεντιά [Άγιος Γεώργιος] | η αφεδιά [Θεοδώρα].

αφεντικίνα => η αφεντικίνα [Αποδούλου[.

αφεντικό => το αφεντικό [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Μάρθα, Παλαιοχώρα] | ο αφεντικός [Ανώγεια, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Σάσαλος, Τύλισος].

βασιλιάς (Buck list) => ο βασιλιάς [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

βασίλισσα (Buck list) => η βασίλισσα [Άγιος Βασίλειος, Βώροι].

βασιλοπούλα => η βασιλοπούλα [Βραχάσι].

βασιλόπουλο (Buck list) => το βασιλόπουλο [Βώροι, Λαμπιώτες] | το βασιλιόπουλο [Μάρθα].

βυζαρού => η βυζού [Άγιος Γεώργιος].

γείτονας (ALE, Buck list) => ο γείτονας [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

γειτόνισσα => η γειτόνισσα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

γερατειά => τα γεραθιά [Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

γεροντοκόρη => η γεροντοκόρη [Ανατολή, Σέλλες, Σιρίλι].

γεροντοπαλίκαρο => το γεροντοπαλίκαρο [Μάρθα].

γίγαντας => ο γίγαντας [Βώροι, Θεοδώρα].

γκιαούρης => ο γκιαούρης [Μάρθα, Τύλισος].

γλωσσού => η γλωσσού [Θεοδώρα, Μάρθα, Σάσαλος] | οι γλωσσούδες [Σιρίλι].

γουρλομάτα => η γρυλού [Άγιος Γεώργιος].

γυναικάρα => η γυναικάρα [Κελλάρια] | η γυναικουρίνα [Βραχάσι].

γυναικάς => ο μπερμπάτης [Βώροι].

Γύφτισσα => ατσιγγάνα [Σάσαλος, Σέλλες].

Γύφτος => ο Ατσίγγανος [Βρύσες].

διαβάτης => ο προπατάρης [Θεοδώρα] | ο περάτης [Σιρίλι].

δοντού => η δοντού [Άγιος Γεώργιος].

δούλος / υπηρέτης (Buck list) => ο δούλος [Βραχάσι, Λαμπιώτες, Μάρθα, Τύλισος] | ο φαμέγιος [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Σέλλες].

εχτρός / εχθρός (Buck list) => ο οχτρός [Βραχάσι] | ο ντουχιουμάνης [Κελλάρια] | ο ντουσουμάνης [Θεοδώρα].

ζητιάνος (ALE, Buck list) => ο διακονιάρης [Άγιος Βασίλειος, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού].

θάρρος => το θάρρος [Σάσαλος].

θηκάρι => το θηκάρι [Τύλισος].

θηλυκό (Buck list) => το θηλυκό [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

καβαλάρης => ο καβαλάρης [Άγιος Βασίλειος, Αποδούλου, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Σιρίλι, Τύλισος].

καβαλάρισσα => η καβαλαρά [Άγιος Γεώργιος].

κακομοίρα => η κακομοίρα [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος].

κακομοίρης => ο κακομοίρης [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

καλαμπουρτζής => ο καλαμπουρτζής [Ανώγεια, Τύλισος] | ο καλαμπουριτζής [Σιρίλι].

καπετάνιος / αρχηγός => ο καπετάνιος [Βώροι, Τύλισος].

κατεργάρης => ο κατεργάρης [Βουλγάρω].

κερατάς / βρισιά => κερατάς [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα].

κλέφτης (ALE, Buck list) => ο κλέφτης [Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

κληρονόμος (Buck list) => ο κληρονόμος [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα] | ο κλερονόμος [Ανώγεια].

κοντοχωριανός => ο κοντοχωριανός [Παλαιοχώρα].

κοπελάτα / τα παιδικά χρόνια => τα κοπελάτα [Θεοδώρα].

κουβαλητής => ο κουβαλητής [Τύλισος] | ο κουβαλές [Λαμπιώτες] | οι κουβαλητάδες [Άγιος Βασίλειος].

κουρσάρος => ο κουρσάρος [Αποδούλου].

κουτελού => η κουτελού [Άγιος Γεώργιος].

κουτσαύτης => ο κουτσαύτικος [Κελλάρια] | πληθ. βάτσες [Ανώγεια].

κρασοπατέρας => ο κρασοπιοτής [Παλαιοχώρα].

κρυουλιάρης => ο εργατσάρης [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βραχάσι, Τύλισος] | ο εργασιάρης [Σάσαλος] | ο εργατσιάρης [Εμπρόσνερος].

κυρά => η κερά [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα] | οι κυράδες [Βώροι].

λεβέντης => ο λεβέντης [Ανώγεια, Σιρίλι].

λεβεντιά => η λεβεδιά [Ανώγεια, Βώροι].

μαστοριά => η μαστοριά [Μιαμού].

μερακλής => ο μερακλής [Βουλγάρω].

μούλικο => το μπάσταρδο [Ανατολή] | τα μπαστάρδια [Βώροι].

μουσαφίρης / επισκέπτης (Buck list) => ο μουσαφίρης [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | ο μοσαφίρης [Άγιος Γεώργιος].

μπεκρής (ALE) => ο μπεκρής [Θεοδώρα, Μιαμού, Σιρίλι, Τύλισος] | μεθύστακας [Θεοδώρα].

μπουνταλάς => ο μπουνταλάς [Παλαιοχώρα].

νιάτα => τα νιάτα [Άγιος Βασίλειος, Θεοδώρα, Σιρίλι] | η νιότη [Βώροι] | τα νεϊκάτα [Θεοδώρα].

νοικοκυρά => η νοικοκυρά [Εμπρόσνερος] | η νοικοκερά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η νοικουκερά [Ανώγεια] | οι νοικοκεράδες [Άγιος Βασίλειος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Σιρίλι, Παλαιοχώρα] | οι νοικουκεράδες [Ανώγεια].

νοικοκύρης => ο νοικοκύρης [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | οι νοικοκυρέοι [Κελλάρια].

νταβραμπάς / χοντρός ή καβγατζής παπάς => ο νταβραμπάς [Θεοδώρα, Μάρθα].

ξενομερίτης => ο ξενομπάτης [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | ο ξενομπάφουρος [Ανατολή] | ο ξενοχωριανός [Κελλάρια] | ο ξενοχωρίτης [Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | ο ξενομπασάρης [Ανώγεια, Αποδούλου, Μιαμού].

ξένος (Buck list) => ο ξένος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι] | ο απόξω [Ανώγεια].

ομορφιά => η ομορφιά [Βουλγάρω, Βώροι, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

παλικαράς => ο παλικαράς [Βώροι].

πανηγυριώτες => οι πανηγυριώτες [Σιρίλι] | οι πανηγυρολόγοι [Παλαιοχώρα].

παπαδιά => η παπαδιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα].

παρακατιανοί => οι παρακαθιανοί [Ανώγεια].

πασάς => ο πασάς [Ανώγεια].

πατητής / σταφυλιών, υφαντών => ο πατητής [Σέλλες].

πονηριά => η μαριολιά [Θεοδώρα].

ρουφιάνος => ο ρουφιάνος [Ανώγεια, Βώροι].

σακάτης => ο σημαδιακός [Κελλάρια] | ο παράουρος [Θεοδώρα].

Σαρακηνοί => οι Σαρακηνοί [Αποδούλου].

σκλάβα => η σκλάβα [Θεοδώρα].

σκλάβος / πειρατών (Buck list) => ο σκλάβος [Αποδούλου].

σμιχτοφρύδης => ο σμιχτοφρύδης [Ανατολή, Βραχάσι] | ο κολλησοφρύδης [Ανατολή].

σπιτονοικοκυρά => η σπιτονοικοκερά [Ανώγεια, Παλαιοχώρα].

σπιτονοικοκύρης => ο σπιτονοικοκύρης [Μάρθα, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | ο σπιτάρης [Κελλάρια].

σύντροφος (Buck list) => ο σύντροφος [Σέλλες] | το ορτάκι [Εμπρόσνερος].

τσαπατσουλιά => η τσαπατσουλιά [Βουλγάρω].

τσιγκούνης (ALE) => ο τσιγκούνης [Βουλγάρω, Θεοδώρα, Σέλλες] | ο τσίφρης [Κελλάρια] | ο τσιφούτης [Παλαιοχώρα].

φαγάς => ο φαγάς [Θεοδώρα].

φαλάκρας => ο πατέλης [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Μιαμού, Τύλισος] | ο πατελής [Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Σάσαλος].

φαφούτης => ο φαφούτης [Θεοδώρα].

φιλενάδα => η φιλενάδα [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βώροι, Σάσαλος, Τύλισος] | η φιλονάδα [Ανατολή].

φίλος (Buck list) => ο φίλος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

φρυδού => η φρυδού [Άγιος Γεώργιος].

χαλαστής => ο πετσοκαταλυτής [Ανατολή].

χανούμισσα => η χανούμη [Αποδούλου].

χατιρλής => ο χατιριλής [Ανώγεια].

χειλού => οι χειλούδες [Άγιος Γεώργιος].

χοντροκώλα => η χοντροκώλα [Άγιος Γεώργιος].

χορευτής => ο χορευτής [Άγιος Γεώργιος, Βρύσες].

χουβαρντάς => ο χουβαρντάς [Σάσαλος].

χωριανός / συγχωριανός => ο χωριανός [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

χωριάτης (Buck list) => ο χωριάτης [Μιαμού].

ψεύτης => ο ψεύτης [Άγιος Γεώργιος].

 

 

34. αγωγιάτης

γαϊδουροκαβαλίνα => η γαϊδουροκαβαλίνα [Αποδούλου].

γομάρι / το φορτίο που μπορεί να σηκώσει ένα υποζύγιο => το γομάρι (ίσο με τέσσερα δεμάτια θερισμένο στάρι) [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | το γομάρι (ίσο με δύο τσουβάλια) [Θεοδώρα, Τύλισος].

διχαλόβεργα - σύνεργο για το φόρτωμα των υποζυγίων => η διχολόβρεγα [Άγιος Γεώργιος] | η χαχαλόβεργα [Μιαμού].

ίγκλα / το λουρί του σαμαριού που περνάει κάτω από την κοιλιά του ζώου => η γίγλα [Άγιος Γεώργιος].

καβαλίνα => η καβαλίνα [Τύλισος].

καμουτσίκι => το καμουτσί [Θεοδώρα].

κολάνι / το πίσω λουρί του σαμαριού => το κολάνι [Σάσαλος] | το πιστοκαπλόδετο [Άγιος Γεώργιος].

κοτσάκι / προεξοχή του σαμαριού => το σκαρβέλι [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Τύλισος].

μιγόμι / μισογεμάτο σακί => το μιγόμι [Αποδούλου, Τύλισος].

ξυλοσέλια / τα ξύλινα κομμάτια του σαμαριού => οι σπάθες [Άγιος Γεώργιος].

πέταλο => το πέταλο [Μάρθα, Σέλλες, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

σαμάρι => το σομάρι [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].

σέλα => η σέλα [Βώροι].

φόρτωμα / υποζυγίου => το φόρτωμα [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Παλαιοχώρα].

χαλινάρι => το χαλινάρι [Βώροι, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].

χοντρικό / υποζύγιο => το χτήμα [Ανώγεια, Βρύσες, Σάσαλος].

χτήματα / άλογα ή μουλάρια => τα χτήματα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βώροι, Θεοδώρα] | τα κτήματα [Παλαιοχώρα].

 

 

35. βία

 

άρματα / όπλα => τα άρματα [Τύλισος].

βιτσιά => η βιτσιά [Σάσαλος].

βόλια => οι μπάλες [Τύλισος].

γροθιά (ALE) => η γροθιά [Ανώγεια] | ο γρόθος [Άγιος Βασίλειος].

ζάφτι / καθυπόταξη => το ζάφτι [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα].

ζόρι => το ζόρε [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | ο ζόρες [Άγιος Γεώργιος].

καβγάς (Buck list) => ο καβγάς [Ανώγεια, Λαμπιώτες, Μάρθα].

καραούλι / ενέδρα => η μπροσκάδα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βραχάσι, Μιαμού] | η μποσκάδα [Εμπρόσνερος, Σάσαλος, Τύλισος] | η χωσά [Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Τύλισος].

κλοτσιά => η κλοτσιά [Σιρίλι].

κονταριά => η κονταριά [Σάσαλος].

κουτουλιά => η κουτουλιά [Παλαιοχώρα].

λαβωματιά (Buck list) => η λαβωμαθιά [Βραχάσι] | η λαβή [Άγιος Γεώργιος, Σέλλες] | η βαρισμαθιά [Σάσαλος].

μάλωμα => η μαλιά [Άγιος Γεώργιος].

μαχαιριά => η μαχαιριά [Ανώγεια] | η μαχαιρά [Ανατολή].

μονέτσια / πολεμοφόδια => τα μονέτσια [Θεοδώρα] | τα μπαροτοδάσκαγα [Θεοδώρα].

μπιστόλι => το μπιστόλι [Ανώγεια, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | η μπιστόλα [Μάρθα] | το πιστόλι [Ανώγεια, Μάρθα] | η μπιστόλα [Αποδούλου].

μπιστολιά => η μπιστολιά [Παλαιοχώρα].

ξυλιά => η ξυλιά [Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα] | οι ραβδές [Σιρίλι].

πάλεμα => το πάλεμα [Κελλάρια].

πετριά => η πετρά [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα] | η χαρακιά [Ανώγεια].

πετροπόλεμος => ο πετροπόλεμος [Ανώγεια, Λαμπιώτες].

πόλεμος (Buck list) => ο πόλεμος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το σεφέρι [Σάσαλος].

σκοτωμός => ο σκοτωμός [Ανώγεια, Τύλισος] | το σκότωμα [Μάρθα].

σπαθί (Buck list) => το σπαθί [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Σέλλες, Τύλισος].

σπρωξιά => η αμποσθιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Τύλισος] | η αμποθιά [Βραχάσι, Μιαμού] | η αμποσιά [Σάσαλος] | η αμποστέ [Αποδούλου] | η αμποχτέ [Εμπρόσνερος] | η απιλοθιά [Άγιος Γεώργιος] | η κοσακιά [Παλαιοχώρα].

σφάξιμο => το μακελειό [Ανώγεια].

ταμπούρι => το ταμπούρι [Τύλισος].

τσακωμός => ο τσακωμός [Σιρίλι].

τσιμπιά => η τζιμπιά [Θεοδώρα].

φοβέρα => η φοβέρα [Ανατολή].

φονιάς => ο φονιάς [Άγιος Βασίλειος, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

φονικό (Buck list) => το φονικό [Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Μάρθα].

φόνισσα => η φόνισσα [Ανατολή, Λαμπιώτες, Σέλλες].

χαντζάρι => το χατζάρι [Εμπρόσνερος].

χαστούκι => ο μπάτσος [Θεοδώρα].

χτύπημα => το χτύπημα [Βώροι].

 

 

 

36. διασκέδαση

 

βεγγέρα => η αποσπερίδα [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

βόλτα / χορός => η βόλτα [Βώροι] | η βόλιτα [Σέλλες].

γιορτή (ALE) => η γιορτή [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | οι γιορτάδες [Λαμπιώτες].

γλεντζές => ο γλεντζές [Σάσαλος, Σιρίλι] | ο εγλετζές [Ανώγεια].

γλέντι => το γλέντι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το γλεντοκόπημα [Κελλάρια].

καλαματιανός / χορός => ο καλαμαθιανός [Σάσαλος].

καλαμπούρι => το καλαμπούρι [Τύλισος].

κέφι => το κέφι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Μιαμού, Σάσαλος, Σιρίλι].

κουντούρα / η τελευταία θέση στη σειρά των χορευτών => η κουντούρα [Ανατολή].

λαμπουρδία / μεγάλη πυρά σε αλάνα, που γύρω της συγκεντρώνονται οι κάτοικοι του τόπου και γιορτάζουν σύμφωνα με κάποιο έθιμο => η λαμπούρα [Θεοδώρα].

μασκαράς => η μασκάρα [Άγιος Γεώργιος] | οι μασκαράδες [Ανώγεια, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες] | οι μασκάρες [Θεοδώρα].

μεσαρίτης / χορός => ο μεσαρίτης [Άγιος Γεώργιος].

ξεφάντωμα => το ξεφάντωμα [Εμπρόσνερος] | η ξεφάντωση [Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

πανηγύρι (ALE) => το πανηγύρι [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | το πανεγύρι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια] | τα παναγύρι [Μιαμού] | το αγομήσι [Θεοδώρα].

πείραγμα / καζούρα => τα πειράγματα [Ανατολή, Βουλγάρω, Σάσαλος].

πεντοζάλης / χορός => ο πεντοζάλης [Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | ο σιγανός [Βρύσες].

πηδηχτός / χορός => ο πηδηχτός [Άγιος Γεώργιος] | ο πηδηκτός [Βρύσες, Λαμπιώτες].

πιοτό / ποτό => το πιοτό [Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | το πιοτί [Άγιος Βασίλεος].

πόλκα / χορός => η πόλκα [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα].

σούστα / χορός => η σούστα [Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

συρτός / χορός => ο συρτός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Λαμπιώτες] | ο σερτός [Βρύσες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι].

τραπέζι / επίσημο γεύμα ή δείπνο => το τραπέζι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

τσαλιμάκια / στο χορό => τα ταλίμια [Βρύσες].

φαγοπιοτά => τα φαγοπιοτά [Κελλάρια].

φαγοπότι => το φαγοπότι [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Βραχάσι, Σάσαλος] | τα φαγοπόθια [Σιρίλι] | η φαγοπιοτούρα [Κελλάρια] | το ζιαφέντι [Τύλισος] | το ζέφκι [Μάρθα] | το ραέτι [Εμπρόσνερος].

χορός => ο χορός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

χωρατό / αστείο => τα χωρατά [Παλαιοχώρα] | ο χωρατάς [Ανατολή, Βρύσες] | οι χωρατάδες [Ανατολή].

 

 

37. μουσική

αμανές / τραγούδι => ο αμανές [Παλαιοχώρα].

βιολί => το βιολί [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μάρθα, Τύλισος].

γκάιντα => η ασκομαντούρα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Μάρθα] | η ασκομπαντούρα [Βρύσες, Λαμπιώτες].

κλαρίνο => το κλαρίνο [Σιρίλι].

λαλιτζίδες / οργανοπαίχτες => ο παιγνιδάτορας [Παλαιοχώρα].

λαλούμενα / συγκρότημα μουσικών οργάνων => τα λυροντάουλα [Κελλάρια].

λαουτιέρης => ο λαγουθιέρης [Βρύσες].

λαούτο => το λαγούτο [Βρύσες, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα].

λύρα => η λύρα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

λυράρης => ο λυράρης [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Σέλλες] | ο λυριτζής [Λαμπιώτες] | οι λυρατζήδες [Βρύσες, Παλαιοχώρα] | οι λυράρησες [Τύλισος].

μαντινάδα => η μαντινάδα [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | η μαντινιάδα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Σέλλες].

νταούλι => το νταούλι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Κελλάρια].

ριζίτικο / είδος δημοτικού τραγουδιού => το ριζίτικο [Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

τραγούδι => το τραγούδι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

φλογέρα => η μαντούρα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | η μπαντούρα [Ανώγεια, Αποδούλου, Εμπρόσνερος] | το θιαμπόλι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | το διαμπόλι [Βραχάσι] | το χαμπιόλι [Ανώγεια, Αποδούλου, Βρύσες, Λαμπιώτες, Μιαμού] |το μπαμπιόλι [Εμπρόσνερος].

 

 

38. ήχοι

 

βουή => το βουητό [Τύλισος] | ο βρούχος [Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα].

γάβγισμα => η γαβγιά [Θεοδώρα].

γκάρισμα => το γκάνισμα [Σέλλες].

θόρυβος => το σαλάπατο [Άγιος Γεώργιος] | το χαλάπατο [Ανατολή] | το τσαλάπατο [Βραχάσι] | ο τσάρχαλος [Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | ο τσάχαλος [Εμπρόσνερος] | ο τσάλαχος [Ανώγεια, Αποδούλου, Σιρίλι, Τύλισος] | το τσαχάλισμα [Μιαμού].

καμπανιά => η καμπανιά [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα].

μιλιά / ομιλία => η μιλιά [Αποδούλου, Βουλγάρω, Κελλάρια, Μιαμού] | η εμιλιά [Κελλάρια].

μουγκρητό => η μουγκρά [Θεοδώρα, Κελλάρια].

μουγκριά / η φωνή του γουρουνιού => η μουγκριά [Θεοδώρα].

μουρμουρητό => το μουρμουρητό [Λαμπιώτες, Τύλισος].

ούρλιασμα => οι σκληρές [Σιρίλι].

παλαμάκια => τα παλαμάκια [Βραχάσι, Μάρθα] | τα κουρταλάκια [Θεοδώρα].

πορδή => ο πόρδος [Ανατολή].

σφύριγμα => η σφυρά [Ανατολή].

φασαρία => η φασαρία [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βρύσες, Μάρθα, Σάσαλος, Σιρίλι] | η τραβάγια [Θεοδώρα] | το ανεχούχλακο [Μάρθα].

φωνή (Buck list) => η φωνή [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

χάχανο => το χάχαρο [Σιρίλι].

χλαλοή / οχλοβοή => η χλουβάρα [Κελλάρια] | η αχλοβοή [Σιρίλι] | το καλαμπαλίκι [Τύλισος].

χτύπος => ο χτύπος [Βουλγάρω, Βρύσες].

 

 

39. καθαριότητα

 

αλισίβα / σταχτόνερο για μπουγάδα => η αλουσά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού] | η αλουσιά [Βουλγάρω, Σιρίλι] | η στακτολουσιά [Παλαιοχώρα] | η θολόσταση [Βρύσες].

αλουσιά => η αλουσά [Θεοδώρα].

απλώστρα / μπουγάδας => η απλώστρα [Μιαμού] | η κοτάδα (μακρόστενο ξύλο) [Άγιος Γεώργιος].

απολουσίδια / το βρόμικο νερό μετά το λούσιμο => τα απολουσίδια [Ανατολή].

βρομιά => η βρομιά [Κελλάρια, Σέλλες] | ο βρόμος [Σέλλες] | η γρουσουζά (sic) [Ανατολή].

καθάρισμα => το καθάρισμα [Άγιος Γεώργιος].

καθαροσύνη => η παστρικάδα [Λαμπιώτες].

λαδιά / σε ρούχο => η λαδιά [Θεοδώρα].

λουλάκι => το λουλάκι [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Παλαιοχώρα].

λούσιμο => το λούσιμο [Ανατολή].

μουτζούρα => η μουζουδιά [Ανατολή, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Μιαμού] | η αμουζουδιά [Βουλγάρω, Σάσαλος] | η μουζουδέ [Βρύσες].

μπάνιο => το μπάνιο [Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

μπουγάδα => η μπουγάδα [Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

μπουγαδοκάζανο => το μπουγαδοκάζανο [Θεοδώρα].

μπουγαδοκόφινο => το μπουγαδοκόφινο [Βώροι].

πλύσιμο => το πλύσιμο [Σιρίλι, Τύλισος].

πλύστρες / γούρνες που έπλεναν => οι πλύστρες [Βουλγάρω, Κελλάρια].

ποδόλουτρο => το ποδόλουτρο [Θεοδώρα].

σαπουνάδα => η σαπουνάδα [Άγιος Βασίλειος, Παλαιοχώρα].

σιδέρωμα => το σιντέρωμα [Μιαμού].

σκάφη / πλυσίματος => η σκάφη [Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | το σκαφίδι [Βραχάσι] | το λουστάρι [Ανατολή].

σκούπα (Buck list) => η φινοκάλα [Άγιος Γεώργιος] | η παρασύρα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

σκουπίδια => τα σκουπίδια [Άγιος Βασίλειος, Κελλάρια, Σάσαλος] | τα φρύσαλα [Ανατολή, Βραχάσι] | τα φινόκαλα [Ανατολή].

σκούπισμα => το σκούπισμα [Σάσαλος].

σταχτοπάνι / της μπουγάδας => η μπουγαδομαντίλα [Ανατολή] | η αθομαντίλα [Βώροι, Τύλισος].

 

 

40. κίνηση

 

αγκαλιά => η αγκαλιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Μάρθα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

αμόλημα => το μολάρισμα [Ανατολή].

ανακάτεμα => ανακάτωμα [Ανώγεια, Μιαμού].

ανέβασμα => η ανέβαση (του ζυμαριού) [Σάσαλος].

απολυταρά / εκσφενδόνιση => η απολυταρά [Ανατολή] | η απολυταρέ [Παλαιοχώρα].

βήματα => τα ζάλα [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Σιρίλι].

βιασύνη => η βιάση [Αποδούλου] | η φούρια [Παλαιοχώρα].

βόλτα / περίπατος => η βόλιτα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

γύρισμα => το γύρισμα [Ανώγεια, Λαμπιώτες, Τύλισος].

δέσιμο => τα δέματα [Παλαιοχώρα].

δρασκελιά => η ασκελιά [Άγιος Γεώργιος, Τύλισος].

κοπάνισμα => το κοπάνισμα [Κελλάρια].

κόψιμο => η κοψά [Άγιος Γεώργιος].

πασπάτεμα => το πασπάτεμα [Θεοδώρα].

πάτημα => το πάτημα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βρύσες, Βώροι, Λαμπιώτες].

πατημασιά => η πατουχιά [Σέλλες].

περπατησιά => η πορπατηξά [Βραχάσι].

πήδημα => ο πήδος [Αποδούλου, Θεοδώρα].

ρόδα / τροχός (ALE, Buck list) => η ρόδα [Βουλγάρω].

σάλτο => το σάλτο [Αποδούλου] | ο καμπανός [Μάρθα].

σπάσιμο => το σπάσιμο [Τύλισος[.

σταμάτημα => ο αντικομός [Σάσαλος].

στραθιά / οδοιπορία => η στραθιά [Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Τύλισος] | η στρατιά [Λαμπιώτες].

στρώσιμο => το στρώσιμο [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω].

τούμπα / κωλοτούμπα => η τούμπα [Λαμπιώτες] | η ντούμπα [Θεοδώρα] | το κουλουμούντρι [Ανώγεια] | η κουλουμούντρα [Τύλισος].

τρεμούλα => η τρεμούλα [Σέλλες].

τρεχάλα / τρέξιμο => το τρέξιμο [Σιρίλι] | το γλάκι [Ανώγεια, Θεοδώρα].

φόρα / ταχύτητα => η φόρα [Μάρθα] | η σβούρμα [Βρύσες].

χάδια => τα κανάκια [Βραχάσι, Κελλάρια].

 

 

41. λόγια-γράμματα

 

αθιβολή / αναφορά σε πρόσωπο που απουσιάζει [Άγιος Γεώργιος] => η αθιβολή [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Σέλλες].

αλφαβήτα => η αλφαβήτα [Παλαιοχώρα].

άνιομα / αίνιγμα => το άνιομα [Εμπρόσνερος].

αρλούμπες => οι αρλούμπες [Βουλγάρω].

βλαστήμια => η βλαστημιά [Άγιος Βασίλειος, Αποδούλου, Θεοδώρα, Κελλάρια].

βουλοτίρι - δαχτυλίδι με σφραγιδόλιθο => το βουλοτίρι [Παλαιοχώρα].

γλώσσα => η γλώσσα [Λαμπιώτες].

γνώμη => η γνώμη [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω].

γράμμα / επιστολή (ALE, Buck list) => το γράμμα [Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

γράμματα / του αλφάβητου (Buck list) => τα γράμματα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

γραμματικός => ο γραμματικός [Σάσαλος].

δάσκαλος (ALE, Buck list) => ο δάσκαλος [Ανατολή, Ανώγεια, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

διάτα / διαταγή => η διαταγή [Βώροι].

κοντύλι / γραφής => το κοντύλι [Παλαιοχώρα].

κοντύλι / γραφίδα από σχιστόλιθο => το πετροκόντυλο [Ανατολή].

κουβέντα => η κουβέντα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | ο λόγος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Σέλλες].

κουβεντολόι => το κουβεντολόι [Παλαιοχώρα].

κουρκουμάς / μελανοδοχείο => ο κουρκουμάς [Παλαιοχώρα].

κουτσομπολιό => το σούρεμα [Παλαιοχώρα].

λόγια => τα λόγια [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

λόγος / μπέσα => ο λόγος [Ανώγεια, Βρύσες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σιρίλι, Τύλισος].

μάθημα => το μάθημα [Ανώγεια].

μαθητής (Buck list) => ο μαθητής [Παλαιοχώρα].

μαντάτο / είδηση => το μαντάτο [Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα] | το χαμπέρι [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Τύλισος] | το χαμπάρι [Σέλλες].

μελάνι (ALE, Buck list) => το μελάνι [Βρύσες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα].

μολύβι / γραφής (Buck list) => το μολύβι [Ανώγεια, Παλαιοχώρα].

παραγγελιά => η παραγγελιά [Ανατολή, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | η παραγγενιά [Σάσαλος].

παραμύθι (ALE) => το παραμύθι [Βουλγάρω, Σέλλες, Σιρίλι].

παράπονο => το παράπονο [Άγιος Βασίλειος, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Μάρθα, Σέλλες] | η παραπόνεση [Σάσαλος].

πλάκα / σχολική - συνήθως ήταν πέτρινη, μέσα σε ξύλινο πλαίσιο - οι μαθητές έγραφαν πάνω της με το κοντύλι => η πλάκα [Ανατολή, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

σούσουρο => το σούσουρο [Εμπρόσνερος].

χαιρέτισματα => τα χαιρέτισματα [Άγιος Γεώργιος].

χαρτί (ALE, Buck list) => το χαρτί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | τα χαρθιά [Ανώγεια, Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

 

 

42. μέτρα-σταθμά

 

αλτσέκι / μονάδα βάρους δημητριακών ίσο περίπου με είκοσι οκάδες => το αλτσέκι [Άγιος Γεώργιος].

αξάι / πλεκτό καλαθάκι που χωρούσε περίπου μια οκά καρπό => το αξάι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Μιαμού] | το ξάι ( ξυλινο δοχείο - τέσσερα ξάγια ίσα με ένα πινάκι) [Άγιος Βασίλειος].

απλόχερο / η ποσότητα που χωράει στη χούφτα => η χαχαλιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

βάρος => το βάρος [Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Τύλισος] | τα βάρητα [Βραχάσι, Μιαμού].

δάχτυλο / μέτρο => το δάχτυλο [Άγιος Γεώργιος].

δράμια => τα δράμια [Μιαμού, Λαμπιώτες, Σάσαλος].

ζυγαριά => η ζυγαριά [Ανώγεια].

καντάρι / είδος ζυγαριάς => το καντάρι [Βουλγάρω] | ο καμπανός [Τύλισος].

κονταρόξυλο / ίσο με 3–4 μέτρα μήκος - το χρησιμοποιούν για το ύψους του ηλίου κατά την ανατολή ή τη δύση (θέλει δύο κονταρόξυλα να βασιλέψει) => το κονταρόξυλο [Άγιος Γεώργιος].

κοσκινιά / μονάδα μέτρησης των δημητριακών - ίση με 12 οκάδες κριθάρι ή 18 οκάδες στάρι => η κοσκινιά [Ανατολή].

μάκρος => το μάκρος [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

μουζούρι / δοχείο μέτρησης δημητριακών, ίσο με 15-20 οκάδες => το μουζούρι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | το μιζούρι [Άγιος Γεώργιος].

οκά => η οκά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

οργιά => η οργιά [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βραχάσι, Μιαμού].

πεντάρι / δοχείο χωρητικότητας πέντε οκάδων => το πεντάρι [Άγιος Βασίλειος].

πήχες => οι πήχες [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

πιθαμές => οι πιθαμές [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια, Παλαιοχώρα] | οι απιθαμές [Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

πινάκι / το μισό σε βάρος του μουζουριού => το πινάκι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος].

πλάτος => το πλάτος [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού, Μιαμού] | το φάρδος [Βουλγάρω, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

πόντος / εκατοστόμετρο => ο πόντος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σάσαλος, Τύλισος].

πρέζα / μικρή ποσότητα σε σκόνη => το κλαδί (sic) [Βραχάσι].

ρούπι => το ρούπι [Άγιος Γεώργιος].

ταγάρι / ξύλινο στρογγυλό δοχείο για τη μέτρηση του σταριού, ίσο με μισό κιλό (11-12 οκάδες) => το ταγάρι (από προβιά) [Μιαμού].

φουρκίδι / η απόσταση από τις άκρες αντίχειρα-δείχτη => το ποδάρι [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι, Μιαμού] | το ορνιθοσκέλουρο [Ανατολή] | το ορθόσκελο [Σάσαλος] | το σκιλόρνιθο [Εμπρόσνερος] | ο σερές [Αποδούλου].

χουφτιά / το περιεχόμενο της χούφτας => η φουχθιά [Μιαμού].

 

 

43. πλούτος-χρήματα

 

αγοραστής => ο αγοραστής [Ανατολή, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].

αμανάτι / ενέχυρο => το αμανέτι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Κελλάρια, Μάρθα].

ασήμι (Buck list) => το ασήμι [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα, Μιαμού].

δεκάρα => η δεκάρα [Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες] | η δεκαρά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Μιαμού] | η δεκαρέ [Εμπρόσνερος].

θησαυρός (Buck list) => ο θησαυρός [Ανώγεια, Βουλγάρω].

καπάρο => το καπάρο [Λαμπιώτες] | το πέι [Λαμπιώτες].

κατοστάρικο => το εκατοστάρι [Άγιος Γεώργιος].

κέρδος (Buck list) => το διάφορο [Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

κομπόδεμα => το κομπόδεμα [Ανώγεια].

κοσάρια / τούρκικα χρυσά νομίσματα των 20 γροσίων => τα κοσάρια [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | τα εικοσάρια [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα].

λεφτά / χρήματα (ALE, Buck list) => τα λεφτά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | οι παράδες [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | τα φράγκα [Άγιος Βασίλειος].

λίρα => η λίρα [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

λογαριασμός (Buck list) => ο λογαριασμός [Παλαιοχώρα, Μάρθα].

λοΐγκια / παλιά χρυσά γαλλικά εικοσόφραγκα => τα λοΐγκια [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Μιαμού, Τύλισος].

μαμουντιέδες / χρυσά νομίσματα των 25 γροσίων => οι μαμουντιέδες [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Τύλισος] | οι μαχμουντιέδες [Τύλισος] | οι μαμουδιέδες [Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια, Σέλλες] | οι μαμουντιγέδες [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα] | οι μαμουτιέδες [Άγιος Βασίλειος].

μεροκάματα => τα μεροκάματα [Σέλλες].

μετζίτι / παλιό οθωμανικό νόμισμα => το μετζίτι [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | τα μετζίθια [Αποδούλου].

μηνιάτικο => το μηνιάτικο [Θεοδώρα].

μιλιούνια / εκατομμύρια => τα μιλιούνια [Βραχάσι].

μπροστάντζα / προκαταβολή => το πέι [Παλαιοχώρα].

ναπολεόνια / παλιά γαλλικά χρυσά νομίσματα => τα ναπολεόνια [Παλαιοχώρα].

παζαρέματα => το παζάρι [Τύλισος].

πενηνταράκι => το πενηνταράκι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια].

πενηντάρι => το πενηντάρι [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα].

πεντακοσάρικο => το πεντακοσάρικο [Θεοδώρα, Σάσαλος].

πεντάρα => η πεντάρα [Ανώγεια].

πεντόλιρο => το πεντόλιρο [Βουλγάρω] | οι πεντόλιρες [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Βώροι, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

πληρωμή => η πλερωμή [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].

πλούτη / τα => τα πλούτη [Θεοδώρα, Λαμπιώτες].

πλούτος => ο πλούτος [Ανώγεια, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα].

πουλητής / πωλητής => ο πουλητής [Θεοδώρα].

ριάλια / παλιά ισπανικά νομίσματα => τα ριάλια [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Παλαιοχώρα].

στοίχημα => το στοίχημα [Αποδούλου, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα].

συφέρο / συμφέρον => το συφέρο [Σιρίλι].

τζερεμές / πρόστιμο => ο τζερεμές [Θεοδώρα].

φλουρί => το φλουρί [Βουλγάρω, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Τύλισος].

φράγκο / η δραχμή => το φράγκο [Ανώγεια, Θεοδώρα, Σέλλες, Τύλισος].

φτώχια => η φτώχια [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια].

χιλιάδες => οι χιλιάδες [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι].

χιλιάρικο => το χιλιάρικο [Βώροι, Σάσαλος].

χρυσάφι (Buck list) => το χρυσάφι [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού] | το χρουσάφι [Εμπρόσνερος].

 

44. προσφορά

 

αλισβερίσι => το αλισιβερίσι [Σέλλες].

αποπαίδι / αποκληρωμένο => το αποπαίδι [Ανώγεια].

βοήθεια => η βοήθεια [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βραχάσι, Μιαμού].

βοηθός => ο βοηθός [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή] | το παραχέρι [Ανατολή].

δανεικά => τα δανεικά [Άγιος Βασίλειος, Σάσαλος].

δανεικαριά / αλληλοβοήθεια => οι δανεικοί [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Τύλισος] | τα δανεικαρια [Λαμπιώτες] | οι αγγαρικοί [Άγιος Γεώργιος].

δώρο => το δώρο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το δώρος [Ανώγεια].

κέρασμα => το κέρασμα [Ανατολή, Βουλγάρω, Σάσαλος] | τα κεραστικά [Κελλάρια] | το τρατάρισμα [Παλαιοχώρα] | το τραταμέντο [Τύλισος] | το φίλεμα [Άγιος Βασίλειος].

κλήρος / κλήρωση => ο κλήρος [Άγιος Βασίλειος].

μοιρασιά => η μοιρασιά [Παλαιοχώρα] | το μοίρασμα [Σιρίλι].

μπαξίσι => το μπαξίσι [Ανατολή, Τύλισος] | το μπαξίχι [Άγιος Βασίλειος, Σέλλες].

μπουναμάς / πρωτοχρονιάτικο δώρο => τα καλοχερίδια (και τα κεράσματα για τα γεννητούρια) [Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | τα καλοψίκια (& τα κεράσματα για τα γεννητούρια) [Ανώγεια, Βρύσες, Τύλισος] | η καλή χέρα [Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος].

πεσκέσι / δώρο σε φαγώσιμα και ποτά => το πεσκέσι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Τύλισος].

τυχερά / φιλοδωρήματα => το ρεγάλο [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Μάρθα].

φροντίδα => η φροντίδα [Ανατολή].

χάρη => η χάρη [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

χαρτζιλίκι => το χαρτζιλίκι [Ανώγεια].

χατίρι => το χατίρι [Ανώγεια, Μάρθα, Σιρίλι].

ψυχικό => το ψυχικό [Ανατολή] | το μιστό [Άγιος Βασίλειος, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες].

 

 

45. συναισθήματα

 

αγάπη (Buck list) => η αγάπη [Ανώγεια, Βρύσες, Σέλλες, Σιρίλι] | η γιαγάπη [Βώροι].

έρωτας => ο έρωντας [Ανώγεια, Βώροι].

ζήλια (Buck list) => η ζήλια [Παλαιοχώρα].

θυμός (Buck list) => η μάνητα [Ανώγεια, Θεοδώρα].

καημός => ο καημός [Άγιος Βασίλειος, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Σιρίλι].

λαχτάρα => η λαχτάρα [Ανατολή].

λύπη (Buck list) => η λύπη [Βουλγάρω, Τύλισος].

μαράζι => το μαράζι [Βρύσες].

ντροπή (Buck list) => η ντροπή [Ανατολή, Ανώγεια, Σέλλες].

οργή (Buck list) => η οργή [Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια].

πόθος => ο πόθος [Ανώγεια].

στενοχώρια => η στενοχωριά [Βουλγάρω, Βρύσες, Παλαιοχώρα] | η στενοχωρία [Ανατολή, Μάρθα].

τρομάρα (Buck list) => η τρομάρα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Μάρθα, Σέλλες] .

φόβος (Buck list) => ο φόβος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Τύλισος].

χαρά (Buck list) => η χαρά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι].

 

 

46. φυτολογικά

 

αγκίδα => η αγκίδα [Βρύσες] | η τσίτα [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].

αγκιναρόφυλλα => τα αγκιναρόφυλλα [Τύλισος].

αγριόκλαδο => το αγριόκλαδο [Σέλλες].

απηγανοκορφές => οι απηγανοκορφές [Σάσαλος].

βατοκορφές => οι βατοκορφές [Σάσαλος].

βατουκλιά / φράχτης από βάτα => η βαρδαλιά [Βουλγάρω].

γαρίφαλο / λουλούδι => το γαρέφαλο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Μιαμού, Σάσαλος] | το γαρόφαλο [Εμπρόσνερος].

καλαμόφυλλα => τα καλαμόφυλλα [Άγιος Γεώργιος].

κάρονας / το κεφάλι με τα σπόρια, στο στέλεχος του κρεμμυδιού => ο κάρονας [Θεοδώρα].

καρυδόφυλλα => τα καρυδόφυλλα [Παλαιοχώρα] | τα καρόφυλλα [Ανώγεια].

κληματόφυλλα => τα κληματόφυλλα [Μιαμού].

κολοκυθόφυλλο => το κολοκυθόφυλλο [Μιαμού, Παλαιοχώρα].

κοτσάνι => το αλίκι [Άγιος Γεώργιος] | το λίκι [Αποδούλου, Βραχάσι, Μιαμού, Τύλισος] | το λιγί [Ανώγεια] | το χάνι [Ανατολή] | το ντένι [Εμπρόσνερος, Σάσαλος].

κουτσιουμπέλι / κούτσουρο αμπελιού => η κουτσούρα [Παλαιοχώρα].

κρεμμυδάκι / χλωρό => το κρομμυδάκι [Βραχάσι, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

κρεμμυδόφυλλα => τα κρομμυδόφυλλα [Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

κυπαρισσόξυλο => το κυπαρισσόξυλο [Βουλγάρω].

λαχανόφυλλο => το λαχανόφυλλο [Μιαμού].

λεμοναθός / λεμονανθός => ο λεμοναθός [Κελλάρια].

λεμονόφυλλα => τα λεμονόφυλλα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

λουβί / περικάρπιο => το λουβί [Ανατολή].

μαστίχι / το ρετσίνι => το μαστίχι [Λαμπιώτες] | η μαστίχα [Βουλγάρω, Βρύσες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

μολοχάνθια / τα λουλούδια της μολόχας => τα μολοχάνθια [Λαμπιώτες].

μονοσκέλιδο / σκόρδο => το μονοσκέλιδο [Σέλλες].

μουρόφυλλα => τα μουρνόφυλλα [Βουλγάρω, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

μπαρμπούνια / ποικιλία φασολιών => τα μπαρμπούνια [Παλαιοχώρα].

νερατζαθοί => οι νερατζαθοί [Σάσαλος].

νερατζόφυλλα => τα νερατζόφυλλα [Ανατολή, Σιρίλι].

πετσόκολλα / η μαστίχα που βγάζει η αγκαθοκολιά (Carlina gummifera) => η πετσόκολλα [Ανατολή].

πευκόκλαδο => το πευκόκλαδο [Παλαιοχώρα].

πλατανόξυλο => το πλατανόξυλο [Παλαιοχώρα].

πλατανόφυλλο => το πλατανόφυλλο [Βώροι, Τύλισος].

πορτοκαλόφυλλα => τα πορτοκαλόφυλλα [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

ροδόφυλλα => τα ροδόφυλλα [Βρύσες, Σάσαλος] | τα ρογδόφυλλα [Άγιος Γεώργιος].

ρόζος => ο ρόζος [Παλαιοχώρα].

σκινόφυλλα => τα σκινόφυλλα [Παλαιοχώρα].

συκόγαλο => το συκόγαλο [Παλαιοχώρα].

συκόφυλλα => τα συκόφυλλα [Ανώγεια, Θεοδώρα] | τα σκιόφυλλα [Βραχάσι, Μάρθα].

σφακόφυλλο / φύλλο σφάκας (πικροδάφνης) => το σφακόφυλλο [Σάσαλος].

σχίζα => η σκίζα [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Μάρθα, Σέλλες] | το σκιζάρι [Λαμπιώτες].

τριαντάφυλλο / λουλούδι (Buck list) => το τριαντάφυλλο [Σάσαλος, Σέλλες] | το ρόδο [Βραχάσι, Σέλλες, Τύλισος].

φιντάνι => το φιντάνι [Παλαιοχώρα].

ψακωτάρι / φαρμακερό χόρτο => τα ψακόχορτα [Ανώγεια].

 

47. χώρος-σχήματα

 

άκρη (Buck list) => η άκρη [Σάσαλος] | η άκρα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | η άκρια [Ανώγεια, Μιαμού].

απάγκιο => το απάγιο [Εμπρόσνερος] | το πανεμίδι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι] | το πανεμερό [Ανώγεια] | το πανεμιδερό [Τύλισος] | η απανεμίδα [τση κεράς η ζώνη [Μιαμού] | η απανεμάδα [Θεοδώρα] | το κοχιό [Σάσαλος] | η κοχιάδα [Σάσαλος].

αράδα => η αράδα [Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

αρμαθιά => η κρεμαντολιά [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού] | η αμπελονιά [Σέλλες] | η πλεξάνα [Βουλγάρω] | η μπρουλισταριά [Θεοδώρα].

αρχή (Buck list) => η αρχή [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

βάθος => το βάθος [Άγιος Βασίλειος, Μιαμού, Παλαιοχώρα].

βαθούλωμα => η βουτακιά [Θεοδώρα].

βόλος => ο βόλος [Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Τύλισος].

βόλτα / σκοινιού, κοτσίδας => η βόλτα [Παλαιοχώρα] | η βόλιτα [Κελλάρια].

βοριάς / βορράς (σημείο του ορίζοντα) => ο βορράς [Άγιος Γεώργιος, Τύλισος].

Βρύσες, => το πλάι [Ανατολή, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | τα πλάγια [Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα Παλαιοχώρα, Τύλισος].

γλωσσίδι / για κάθε αντικείμενο με σχήμα γλώσσας => το γλωσσίδι [Άγιος Γεώργιος].

γραμμή => η γραμμή [Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

γύρος => ο γύρος [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σιρίλι, Τύλισος] | η γύρα [Σάσαλος].

γωνιά / γωνία (Buck list) => η γωνιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το γωνιό [Σέλλες] | ο ρούκουνας [Ανώγεια, Θεοδώρα, Σέλλες].

δαχτυλιά => η δαχτυλιά [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Μιαμού].

διχάλα => η διχάλη [Άγιος Γεώργιος] | το διχάλι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή] | το χαχάλι [Άγιος Γεώργιος] | το βιχάλι [Σέλλες].

θέση => η θέση [Άγιος Βασίλειος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

θηλιά => η θελιά [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα] | η σερταρά [Σάσαλος].

κομματάκια => τα κομματάκια [Βρύσες, Βώροι, Τύλισος] | τα ψιχάλια [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Κελλάρια, Σάσαλος].

κομμάτι (Buck list) => το κομμάτι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η κομμάτα (το μεγάλο κομμάτι) [Ανατολή] | τα κομμάθια [Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | τα φιλιάσματα [Παλαιοχώρα].

κόμπος (Buck list) => ο κόμπος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

κορυφή (Buck list) => η κορφή [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

κουκκίδα => η κουκκίδα [Ανατολή, Ανώγεια, Μάρθα].

κουλούρα / κάθε είδους => η κουλούρα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι].

κύκλος (Buck list) => ο κύκλος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

μάτσο => το μάτσο [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Βρύσες, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες].

μεριά (Buck list) => η μεριά [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η μερά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Κελλάρια, Μάρθα, Τύλισος] | η μερέ [Παλαιοχώρα].

μέρος (Buck list) => το μέρος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σιρίλι, Τύλισος].

μέση / κάποιου πράγματος => η μέση [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η αναμεσάδα [Σάσαλος].

πάτος (Buck list) => ο πάτος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

πλευρά => η πλευρά [Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | το πλευρό [Βραχάσι, Σιρίλι] | η μπάντα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η μπάτα [Άγιος Γεώργιος] | η πάντα [Ανώγεια, Αποδούλου, Βρύσες, Κελλάρια].

στενωσιά / στένωμα => η στενάδα [Σάσαλος].

στεφάνι / κάθε είδους => το στεφάνι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

στροφή => η στροφή [Αποδούλου, Βρύσες] | η γάγλα [Παλαιοχώρα].

σωρός => ο σωρός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η τρούλα [Θεοδώρα, Λαμπιώτες].

τέλος (Buck list) => το τέλος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η υστεριά [Κελλάρια] | το ύστερο [Σάσαλος] | η υστεριά [Βώροι].

τόπος (Buck list) => ο τόπος [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | ο τόπο [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Σάσαλος, Τύλισος].

τούφα => η τούφα [Άγιος Γεώργιος] | η αντουμπανιά (μαλλιών) [Κελλάρια].

τρίγωνο => το τρίγωνο [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα].

τρύπα (Buck list) => η τρύπα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η τρυπιά [Άγιος Γεώργιος].

φέτα / λεπτό κομμάτι => η φέτα [Θεοδώρα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

φόρμα => η φόρμα [Παλαιοχώρα].

φούντα / κάθε είδους => η φούντα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].

φούσκα => η φούσκα [Άγιος Βασίλειος, Θεοδώρα, Μιαμού, Σέλλες, Σιρίλι].

χαραμάδα => η χαραμάδα [Βουλγάρω, Μιαμού, Σέλλες] | η αραμάδα [Άγιος Γεώργιος].

χώρισμα / χώρου => το χώρισμα [Βρύσες, Παλαιοχώρα].

ψήλος / ύψος => το ψήλος [Παλαιοχώρα].

 

 

48. αταξινόμητα

 

αλετρόδεμα / τρόπος δεσίματος => το αλετρόδεμα [Κελλάρια].

αλήθεια (Buck list) => η αλήθεια [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βώροι, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

ανάγκη (Buck list) => η ανάγκη [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι].

ανάπαμα / ξεκούραση => η ανάπαψη [Ανατολή, Κελλάρια] | η αναπαή [Εμπρόσνερος].

αναποδιά => η αναποδιά [Παλαιοχώρα] | η ατσιποδιά [Σάσαλος] | η κατσιποδιά [Ανώγεια, Θεοδώρα].

ανεμοδουλειές / προχειροδουλειές => οι ανεμοδουλειές [Άγιος Βασίλειος].

ανημπόρια => η ανημποριά [Άγιος Βασίλειος].

ανθρωπιά => η αθρωπιά [Ανώγεια, Εμπρόσνερος].

ανορεξιές => η ανορεξιά [Σάσαλος].

αντέτι / έθιμο => το αντέτι [Άγιος Βασίλειος, Βώροι].

αξαμονή / διανυκτέρευση => αξαμονή [Άγιος Γεώργιος].

άπλωμα => το πλώσιμο [Άγιος Γεώργιος].

απομεινάρια => τα απομεινάρια [Ανώγεια].

απόπλυμα => τα αποπλυσίδια [Θεοδώρα].

απόφαση => η απόφαση [Άγιος Γεώργιος].

ασπράδα / λευκότητα => η ασπράδα [Σάσαλος].

ασπράδι => το ασπριλάδι [Μάρθα].

ασπρίλα => τα ασπριλάδια [Θεοδώρα].

άσπρισμα => το άσπρισμα [Άγιος Γεώργιος].

αστοχιά / αποτυχία => η αστοχιά [Μάρθα, Σέλλες].

ατσάλι => το ατσάλι [Μάρθα].

αφορμή => η αφορμή [Μάρθα, Σέλλες, Σιρίλι] | το πάτημα [Σάσαλος].

βαπόρι => το παπόρι [Παλαιοχώρα].

βαρβατίλα / δυσοσμία αρσενικών ζώων => η θρασά [Ανατολή].

βαρυστομαχιά => η στομαχιά [Μιαμού].

βάσανα (Buck list) => τα βάσανα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι] | η παιδομή [Άγιος Γεώργιος].

βερβελιδέ / η μυρουδιά της βιρβιλιάς (κακαρέντζας) => η βερβελιδέ [Αποδούλου].

βουλή / θέληση => η βουλή [Ανατολή, Τύλισος].

βρεσίμιο / εύρημα => το βρεσίμιο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι] | το βροσίμιο [Μιαμού] | το βρεσίμι [Τύλισος] | το βρωτίκιο [Εμπρόσνερος, Σάσαλος].

γαργάρα => η γαργάρα [Παλαιοχώρα].

γνωστός => γνωστός [Ανατολή, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι].

γουλιά => η γουλιά [Εμπρόσνερος] | η μπουκιά (για κρασί) [Άγιος Γεώργιος] | η μπουρμπουλιά [Θεοδώρα, Τύλισος] | η λαιμιά (για κρασί) [Κελλάρια].

γούστο => το γούστο [Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

δαφνόλαδο / το έδιναν για παυσίπονο => το δαφνόλαδο [Άγιος Γεώργιος].

δεκάρι => δεκάρι [Άγιος Γεώργιος].

δεκαριά => η δεκαριά [Θεοδώρα, Μιαμού, Σιρίλι, Παλαιοχώρα] | η δεκαρά [Βουλγάρω, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος] | η δεκαρέ [Εμπρόσνερος].

διακοσαριά => η διακοσαρά [Άγιος Γεώργιος].

διαφορά => η διαφορά [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Σέλλες].

δίκιο => το δίκιο [Μάρθα[.

δόξα (Buck list) => η δόξα [Άγιος Βασίλειος, Σιρίλι].

δουλειά (Buck list) => η δουλειά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

δύναμη => η δύναμη [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

δυσκολιά / δυσκολία => η δυσκολιά [Βώροι].

δωδεκάρι => δωδεκάρι [Άγιος Γεώργιος].

έγνοια => η έγνοια [Ανατολή, Κελλάρια, Σάσαλος].

εικοσαριά => η εικοσαριά [Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα] | η εικοσαρά [Ανατολή] | η εικοσαρέ [Εμπρόσνερος, Σιρίλι] | η κοσαρά [Ανατολή].

ελπίδα (Buck list) => η απαντοχή [Θεοδώρα] | τα θάρη [Κελλάρια].

ερημιά => η ερημιά [Σιρίλι].

εφτάρι => εφτάρι [Άγιος Γεώργιος].

έχτρα / έχθρα => η έχθρητα [Ανατολή] | οι όχτρητες [Σιρίλι].

ζεστασιά => η ζεστασά [Ανώγεια, Μάρθα, Μιαμού].

ζευγάρι / πραγμάτων => το ζευγάρι [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

ζημιά (Buck list) => η ζημιά [Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μιαμού] | η εζημιά [Ανατολή, Ανώγεια, Μάρθα, Σιρίλι, Τύλισος] | η έλεθρα [Άγιος Γεώργιος] | το ζαράρι [Κελλάρια].

ζωγραφιά (Buck list) => η ζουγραφιά [Παλαιοχώρα] | η ζγουραφιά [Θεοδώρα].

ζωή => η ζωή [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

θέλημα / θέληση => το θέλημα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Μάρθα, Τύλισος].

θεριό / θηρίο => το θεριό [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | το θερίο [Ανώγεια].

θρύψαλα => τα θράψαλα [Κελλάρια].

θωριά => η φανισιά [Σάσαλος].

καθημερινή => η καθημερινή [Μιαμού] | η καθημερνή [Βουλγάρω, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | η καματερή [Κελλάρια] |.

κάθισμα / γενικά => το κάθισμα [Μιαμού] | η καθιά [Σάσαλος].

κακό => το κακό [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

κακομοιριά => η κακομοιριά [Ανώγεια].

κακορεξία => η κακορεξία [Θεοδώρα] .

κακοστραθιά / κακό ταξίδι => η κακοστραθιά [Θεοδώρα].

κακοσύνη => η κακοσύνη [Σάσαλος].

καλό => το καλό [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

καλούδια => τα καλούδια [Άγιος Βασίλειος] | τα καλολοίδια [Παλαιοχώρα].

καμάρι (Buck list) => το καμάρι [Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος].

καμώτρα => η καμώτρα [Ανώγεια].

καράβι (Buck list) => το καράβι [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

καρβουνίδα / η καμένη άκρη του φιτιλιού => η καρβουνίδα [Άγιος Γεώργιος] | η βουρβούλα [Άγιος Γεώργιος] | η καψιλίθρα [Λαμπιώτες].

κατατόπια => τα κατατόπια [Σιρίλι].

κάτολες / οι τρύπες στο καμίνι => οι κάτολες [Παλαιοχώρα].

κλεψιμαίικα => τα κλεψίμια [Ανώγεια, Μάρθα].

κλέψιμο (Buck list) => η κλεψιά [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | η κλεψά [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα].

κλώσα (ALE) => η κλωσού [Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Τύλισος].

κολάι => το κολάι [Ανώγεια, Θεοδώρα].

κοπρουλιδέ / η μυρουδιά της κοπριάς => η κοπρουλιδέ [Αποδούλου].

κόρυζα / αρρώστια των πουλερικών => η κόρυζα [Μάρθα].

κόσμος (Buck list) => ο κόσμος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ο κόιμος [Εμπρόσνερος].

κουκουλήθρα / άσπρο φλούδα που έχει το μεταξοκουκούλι => η κουκουλήθρα [Βουλγάρω] .

κουκούλι / μεταξοσκώληκα => το κουκούλι [Ανώγεια, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Τύλισος] | το μεταξοκουκούλι [Κελλάρια].

κουμάντο => το κουμάντο [Σάσαλος].

κουράγιο => το καϊρέτι [Σάσαλος].

κουτσουλιά => η κουτσουλιά [Θεοδώρα].

κρίμα => το κρίμα [Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα].

λάδωμα => το λάδωμα [Ανατολή].

λάθος (Buck list) => το λάθος [Άγιος Βασίλειος, Τύλισος].

λάμψη => η λάψη [Βρύσες].

λευτεριά => η λευτεριά [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Σέλλες].

λιβανιά / η μυρουδιά στο λιβάνισμα => η λιβανιά [Μάρθα] | η λιβανέ [Αποδούλου].

λογής / είδος => λογής [Θεοδώρα] | λοής [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Κελλάρια] | λογιώ [Ανατολή, Ανώγεια, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σιρίλι, Τύλισος] | λογιών [Άγιος Βασίλειος].

μαγαρισιά => η μαγαρισά [Βραχάσι, Παλαιοχώρα].

μάζεμα => το μάζεμα [Βραχάσι] | το μάζωμα [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σιρίλι].

μάης / το στεφάνι με λουλούδια της πρωτομαγιάς => ο μάης [Βραχάσι, Τύλισος] | οι μάηδες [Βραχάσι, Μάρθα, Τύλισος].

μαθός / αυτός που έμαθε => ο μαθός [Εμπρόσνερος].

μασκαριλίκια / για συμπεριφορά => τα μασκαριλίκια [Παλαιοχώρα].

μαστίχα / ποτό => η μαστίχα [Άγιος Γεώργιος].

ματιά => οι μαθιές [Σιρίλι].

μαυράδι => το μαυριλάδι [Μάρθα].

μαυρίλα => η μαυρίλα [Θεοδώρα].

μεθύσι => το μεθύσι [Παλαιοχώρα, Σιρίλι]| η μεθιά [Σιρίλι, Τύλισος].

μελανιά => η μπλαβιά (στο κορμί) [Κελλάρια] | η μπλαβινάδα [Θεοδώρα].

μερδικό / μερίδιο => η πάρτη [Κελλάρια] | η πάρτε [Τύλισος].

μεταξόσπορος => ο μεταξόσπορος [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα].

μοναξιά => η αμοναξά [Κελλάρια] | η μοναξά [Λαμπιώτες].

μόσκος / αρωματική ουσία => ο μόσχος [Εμπρόσνερος, Μιαμού].

μπελάς => ο μπελάς [Βραχάσι, Μιαμού, Παλαιοχώρα].

μπλόκο => το μπλόκο [Τύλισος].

μπόι => το μπόι [Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

μπουκιά => η μπουκιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

μπουλούκι => το μπουλούκι [Κελλάρια].

μυρουδιά (Buck list) / οσμή => η μυρωδιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

μυστικό => το μυστικό [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι].

νοικοκυριό => το νοικοκυριό [Ανατολή, Σάσαλος, Σέλλες] | το νοικοκεράτο [Σιρίλι] | το νοικουκεράτο [Ανώγεια].

νοικοκυροσύνη => η νοικοκεροσύνη [Παλαιοχώρα].

νομάτοι / άτομα => οι νομάτοι [Άγιος Γεώργιος, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

νομπέτι / ουρά (αναμονή) για νερό στη βρύση => το νομπέτι [Τύλισος].

νους (Buck list) => ο νους [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

νταραβέρι => η νταλαβέρα [Ανώγεια].

ντελίριο => το ντελίριο [Ανώγεια].

νυχτοπερπατήματα => τα νυχτοπροπατήματα [Σέλλες].

ξενιτιά => η ξενιτιά [Εμπρόσνερος, Λαμπιώτες] | η ξενιθιά [Βουλγάρω] | τα ξένα [Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Λαμπιώτες].

ξενοχώρι => το ξενοχώρι [Βρύσες, Βώροι, Μιαμού].

ξενύχτι => το ξενύχτι [Βώροι, Σιρίλι].

ξεπασούλιμα / το καθάρισμα της καμένης άκρης του φιτιλιού με το ξεπασουλιστήρι => το ξεπασούλιμα [Άγιος Γεώργιος].

ξεσυνέρισμα / ανταγωνισμός => η συνορισά [Άγιος Γεώργιος] | το συνορισιό [Σιρίλι].

ξεφόρτωμα => το ξεφόρτωμα [Άγιος Γεώργιος].

ξόδεμα => η ξόδεψη [Παλαιοχώρα].

ξυραφιά => η ξυραφιά [Σιρίλι] | οι ξυραφές [Βρύσες].

όνομα (Swadesh list, Buck list) => το όνομα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

όρεξη => η όρεξη [Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

ορταλίκι / συνεταιρισμός => το ορταλίκι [Ανώγεια] | το ορακλίκι [Ανώγεια].

πάθημα => το πάθημα [Παλαιοχώρα] | η κασκαρίκα [Θεοδώρα].

παίνεμα => το παίνεμα [Βουλγάρω, Βραχάσι, Σιρίλι].

παλιόρουχα => τα παλιόρουχα [Σιρίλι].

παλούκι => το τζένιο [Άγιος Βασίλειος, Μάρθα].

παρακάλι => το παρακάλι [Θεοδώρα, Μάρθα].

παρακλάδι => το παρακλάδι [Τύλισος].

παράκληση => οι παράκλησες [Θεοδώρα, Κελλάρια].

παρέα => η παρέα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η πατούλια [Ανώγεια].

παρηγοριά => η παρηγοριά [Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα].

πατωσά / επίστρωση => η πατωσά [Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Μάρθα, Τύλισος].

πάχος => το πάχος [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού, Σάσαλος] | το χόντρος [Μιαμού].

πελεκούδι => η φλιτζασκούδα [Θεοδώρα].

πενηνταριά => η πενηνταριά [Ανώγεια].

πέρασμα => το πέραμα [Μάρθα].

περδικάβγουλο / αβγό πέρδικας => το περδικάβγουλο [Θεοδώρα].

περδικόφτερο => το περδικόφτερο [Μάρθα].

πίκρα => η πρίκα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Θεοδώρα] | πρικάδα [Βραχάσι].

πλάνεμα => το πλανέτο [Κελλάρια].

πλέξιμο => το πλέξιμο [Άγιος Βασίλειος].

πλύμα / νερό από ξέπλυμα σκεύους με φαγητό μαζί με πίτουρο - τροφή για τα γουρούνια => το απόπλυμα [Άγιος Βασίλειος].

πράμα / πράγμα (Buck list) => το πράμα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | το πραμάτι [Εμπρόσνερος].

πρεπιά / η πραγματοποίηση του σωστού => η πρεπιά [Βραχάσι].

προκοπή => το καλιμέντο [Θεοδώρα].

πύρα / γωνιάς, φούρνου => η πυρά [Παλαιοχώρα] | η κάψα [Βραχάσι].

ράτσα / για ζώα ή φυτά => η ράτσα [Ανώγεια].

ρεζίλι => το γίβεντο [Ανατολή].

ρημάδι / για κατεστραμμένο πράγμα => το ρημάδι [Εμπρόσνερος].

ροδαρά / ανθοδέσμη => η ροδαρά [Βουλγάρω, Σάσαλος, Σέλλες].

ρώτημα / ερώτημα => το ρώτημα [Θεοδώρα, Σάσαλος].

σάκα / σχολική => η σάκα [Παλαιοχώρα].

σάκιασμα => το σάκιασμα [Ανατολή, Τύλισος] | ο σακιασμός [Λαμπιώτες].

σακουλικό / το σακούλι με τα φαγητά που πάνε δώρο τα παιδιά στους γονείς, τα Χριστούγεννα => το σακουλικό [Σάσαλος].

σημάδι / σημείο (Buck list) => το σημάδι [Άγιος Βασίλειος, Θεοδώρα, Σέλλες, Τύλισος].

σιντερόπετρα / σιδερόπετρα => η σιντερόπετρα [Βουλγάρω].

σκέρτσα => τα σκέρτσα [Βρύσες].

σκοπός / επιδίωξη => ο σκοπός [Αποδούλου].

σκουριά => η σκουρά [Μάρθα].

σκύβαλα => τα σκύβαλα [Μάρθα].

σουβλιά => η σουβλιά [Θεοδώρα, Σέλλες].

σουσούμια / τα χαρακτηριστικά του προσώπου => τα σουσούμια [Ανώγεια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

στήριγμα => το στήριγμα [Μάρθα] | το στήριμα [Βουλγάρω] | ο ρούκουνας [Άγιος Βασίλειος].

στόλισμα => το στόλισμα [Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Μιαμού, Σάσαλος].

στούπωμα => το στούμπωμα [Θεοδώρα].

στρώσεις / από κάτι => η στρωματιά [Άγιος Γεώργιος].

στρώση => η στρώση [Ανώγεια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σιρίλι].

σύβαση / συμφιλίωση => η σύβαση [Σέλλες].

συγκαλά => τα συγκαλά [Σιρίλι].

συναπάντημα / συνάντηση => το συναπάντημα [Ανώγεια] | η αντάμωση [Βρύσες].

συνήθειο (Buck list) => το συνήθειο [Μιαμού, Σιρίλι, Τύλισος].

συντροφιά => η συντροφιά [Βρύσες, Κελλάρια, Σέλλες] | η συντροφή [Ανατολή].

σφίξιμο => το σφίξιμο [Μάρθα, Παλαιοχώρα].

σχισμάδα => η σκισμάδα [Ανατολή, Σάσαλος] | η σκισματιά [Τύλισος].

σχόλη => η σκόλη [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος] | η σκολάδα [Ανώγεια, Κελλάρια, Σάσαλος] | οι σκόλες [Βώροι, Σάσαλος] | οι σκολάδες [Ανώγεια, Λαμπιώτες].

σωστό => το σωστό [Βραχάσι, Σάσαλος] | το πρεπό [Μάρθα].

τάισμα => η ταγούρα [Ανατολή].

ταξίδι => το ταξίδι [Βρύσες, Βώροι, Βραχάσι, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος].

ταραχή => η ταραχή [Θεοδώρα].

τελειώματα / ολοκλήρωση μιας δουλειάς => τα ξετελέματα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Σάσαλος].

τέχνη (Buck list) => η τέχνη [Άγιος Βασίλειος, Μάρθα].

τριαντάρης => ο τριαντάρης [Άγιος Γεώργιος].

τρόπος (Buck list) => ο τρόπος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | ο μόδος [Σάσαλος].

τσατάλι => το τσατάλι [Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].

τσεκουριά => η μαναριά [Θεοδώρα, Σάσαλος].

τσιγάρο => το τσιγάρο [Ανώγεια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

Τσικνοπέφτη => η Τσικνοπέφτη [Ανώγεια, Βρύσες] | η Τσουκνοπέφτη [Θεοδώρα].

τσιμουδιά => άχνα [Άγιος Βασίλειος, Εμπρόσνερος, Κελλάρια].

τσίμπημα / εντόμου => η κεντρωματέ [Παλαιοχώρα].

τύλιγμα => το τύλιγμα [Βώροι] | το τύλιμα [Παλαιοχώρα].

τυρίλα / μυρουδιά => η τυρέ [Τύλισος].

τύφλα => η τύφλα [Σιρίλι].

υπομονή => η υπομονή [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Κελλάρια, Σέλλες].

φασκομηλόλαδο / αιθέριο έλαιο από φασκόμηλο - το έδιναν για παυσίπονο => το φασκομηλόλαδο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Μιαμού].

φέξιμο => η φέξη [Άγιος Γεώργιος].

φίλημα => το φίλημα [Ανατολή].

φιλί => το φιλί [Βραχάσι, Σάσαλος].

φιλιά / φιλία => η φιλιά [Θεοδώρα, Σέλλες, Σιρίλι].

φιλότιμο => το φιλότιμο [Ανώγεια, Εμπρόσνερος].

φούσκωμα => το φούσκωμα [Άγιος Γεώργιος].

φτύσιμο => το φτύσιμο [Βρύσες].

φώλι / στη φωλιά της κότας => το απόκοτο [Άγιος Γεώργιος].

χάζι => το χάζι [Ανώγεια, Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | το σεΐρι [Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα].

χαΐρι => το χαέρι [Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια].

χάλι => τα χάλια [Ανώγεια, Βώροι, Μάρθα, Σέλλες].

χαμπάρι / αντίληψη, γνώση => το χαμπάρι [Αποδούλου, Βρύσες, Μάρθα].

χαρουπόζουμο / το έδιναν για φάρμακο => το χαρουπόζουμο [Άγιος Γεώργιος].

χασούρα => η χασούρα [Θεοδώρα].

χερικό / αρχή εργασίας => το χερικό [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια].

χοιρόξυλο / κρεμούσαν τον σφαγμένο χοίρο => το χοιρόξυλο [Βώροι].

χρώμα (Buck list) => το χρώμα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

χωρισμός => ο ξεχωρισμός (για συζύγους) [Βουλγάρω].

ψέμα (Buck list) => το ψόμα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | η ψευθιά [Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα] | οι ψευθιές [Εμπρόσνερος, Σιρίλι].

ψιλολόγια => τα ψιλολόγια [Παλαιοχώρα].

ψιλοπράματα => τα ψιλοπράματα [Μιαμού].

ψώνια => τα ψούνια [Βουλγάρω, Σάσαλος] | τα πουσούνια [Τύλισος].

 

 

49. ψάρεμα

 

αγκίστρι (Buck list) => το αγκίστρι [Μιαμού, Παλαιοχώρα].

βάρκα (Buck list) => η βάρκα [Βραχάσι, Μιαμού, Σέλλες].

δίχτυ => το δίχτυ [Άγιος Βασίλειος] | το δίκτυ [Παλαιοχώρα] | τα δίχθυα [Παλαιοχώρα].

δόλωμα => το δόλωμα [Μιαμού, Παλαιοχώρα].

καΐκι => το καΐκι [Αποδούλου, Θεοδώρα, Σέλλες] | το ψαροκάικο [Παλαιοχώρα].

καμάκι => το καμάκι [Μιαμού].

κατάρτι => το κατάρτι [Θεοδώρα].

κιούρτος => ο κέρτος [Παλαιοχώρα].

κουπί (Buck list) => το κουπί [Παλαιοχώρα].

παραγάδι => το παραγάδι [Μιαμού, Παλαιοχώρα].

πετονιά => η απετονιά [Μιαμού, Παλαιοχώρα].

τράτα / το κωνικό δίχτυ και το καΐκι που το χρησιμοποιεί => η τράτα [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα].

ψαράς (ALE, Buck list) => ο ψαράς [Άγιος Βασίλειος, Βρύσες, Βώροι, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

ψάρεμα => το ψάρεμα [Μιαμού, Παλαιοχώρα].

 

 

 

Παράρτημα: επιρρήματα, αντωνυμίες, αριθμητικά, σύνδεσμοι, μόρια, προθέσεις, επιφωνήματα.

 

αβέρτα / συνεχώς => σύρμα [Κελλάρια] | αράδα [Κελλάρια].

άγρια => άγρια [Βραχάσι].

άδικα => άδικα [Σιρίλι].

άθελα => αναβουλίς [Ανώγεια].

ακόμα => ακόμα [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | ακόμη [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ακόμης [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα] | ακόμας [Παλαιοχώρα].

ακουστά => ακουστά [Βουλγάρω].

ακριβά (ALE) => ακριβά [Μάρθα].

αληθινά => απαρθινά [Ανώγεια].

αλί / αλίμονο => αλί [Εμπρόσνερος] | αλίμονο [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Σιρίλι] | αλίμονος [Βουλγάρω, Θεοδώρα].

αλλά => αλλά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | μα [Ανατολή, Σάσαλος] | αμά [Κελλάρια].

αλλιώς => αλλιώς [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | αλλιώτικα [Θεοδώρα] | αδεμής [Ανατολή].

άλλος (Swadesh list) => άλλος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

αλλού => αλλού [Ανατολή, Ανώγεια, Σέλλες, Σιρίλι].

άμα => άμα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | άμας [Μάρθα, Σέλλες].

αμάν => αμάν [Τύλισος].

αν (Swadesh list) => αν [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες] | ανέ [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | α [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

ανάκατα => ανάκατα [Τύλισος].

ανάμεσα => ανάμεσα [Μάρθα] | αναμεσώς [Τύλισος] | αναμεσής [Θεοδώρα].

αναμεταξύ => αναμεταξύ [Μάρθα].

ανάποδα => ανάποδα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | αξανάκωλα [Ανατολή, Βραχάσι, Μάρθα] | ξανάστροφα [Θεοδώρα, Λαμπιώτες].

ανάσκελα => ανάσκελα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βώροι, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

ανατολικά => ανατολικά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος].

ανάτριχα / από κάτω προς τα πάνω => ανάτριχα [Κελλάρια, Μάρθα].

ανοιχτά => ανοιχτά [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω].

άντε => άντε [Βραχάσι, Θεοδώρα] | άιντε [Αποδούλου] | άιντες [Βώροι].

αντί => αντί [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | αντίς [Ανώγεια, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

αντικριστά => αντίκριστα [Θεοδώρα].

αντίκρυ => αντίκρυ [Άγιος Γεώργιος] | αντίκρυα [Βώροι].

αξημέρωτα => αξημέρωτα [Αποδούλου].

απαλά => απαλά [Σέλλες].

απάνω => απάνω [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | πάνω [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

απέναντι => απέναντι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βρύσες, Βώροι, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | απεναντίς [Βραχάσι] | ανάδια [Σέλλες].

απέξω => απόξω [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

από => από [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βώροι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | απού [Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | απούντα [Παλαιοχώρα] | απ [Άγιος Βασίλειος] | αό [Βώροι].

αποβραδίς => αποβραδίς [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Αποδούλου, Βώροι, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | αποσπέρα [Βραχάσι, Μάρθα] | αποσπέρας [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Σέλλες, Τύλισος].

αποδώ => από παδά [Ανατολή, Βραχάσι] | από πα [Αποδούλου, Θεοδώρα, Κελλάρια] | από παέ [Θεοδώρα] | απού παέ [Ανατολή, Θεοδώρα] .

αποκάτω => αποκάτω [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | απουκάτω [Βουλγάρω, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

αποκεί => αποκιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βώροι, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | απόκια [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Παλαιοχώρα] | απόκιας [Ανώγεια] | αποκιάς [Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | αποκειδά [Βρύσες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | απουκιά [Βουλγάρω] | απουκειδά [Βουλγάρω] | απουκεδά [Ανώγεια].

αποκορφής / από κορφής ως τα νύχια => αποκορφής [Άγιος Γεώργιος].

απομέσα => απομέσα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | απουμέσα [Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

αποπάνω => αποπάνω [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | απουπάνω [Βουλγάρω, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | ποπάνω [Τύλισος].

απόψε => απόψε [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος].

άραγε => κοντό [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Μιαμού, Τύλισος] | άτζεμπις [Εμπρόσνερος, Σάσαλος].

αργά (ALE) => αργά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

αργότερα => αργότερα [Αποδούλου, Μιαμού].

αριά / αραιά => αρά [Κελλάρια, Μάρθα] | αρέ [Βρύσες, Παλαιοχώρα].

αριστερά (Swadesh list, ALE) => ζερβά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Σέλλες].

ας => ας [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Μάρθα, Σέλλες, Σιρίλι].

άσχημα => άσκημα [Άγιος Γεώργιος, Βώροι].

αύριο (ALE) => αύριο [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Σιρίλι, Τύλισος] | ταϊτέρου [Εμπρόσνερος, Βρύσες, Κελλάρια, Παλαιοχώρα] | ταχιτέρου [Βώροι] | ταχιά [Αποδούλου, Σάσαλος].

αυτό (Swadesh list) => αυτό [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | αυτονονά [Θεοδώρα] | κιόνα [Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια] | κιονά [Μάρθα, Τύλισος].

αυτοί (Swadesh list) => αυτοί [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι].

αυτός (Swadesh list) => αυτός [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ευτός [Βουλγάρω].

αφότου => απίς [Ανώγεια, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα] | απίτις [Ανατολή, Μιαμού, Σέλλες].

αφού => αφού [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | απίς [Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | απίτις [Ανώγεια, Βώροι, Μάρθα, Τύλισος] | κιαπόι [Ανατολή].

άχ => άχι [Σιρίλι].

βαθιά => βαθιά [Ανώγεια, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

βαριά => βαρά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | βαρέ [Αποδούλου, Εμπρόσνερος].

βερεσέ / με πίστωση => βερεσέ [Μάρθα].

βιαστικά => βιαστικά [Σέλλες].

βολικά => βολικά [Βώροι].

βορινά => βορινά [Ανώγεια] | βορνά [Σέλλες].

βρε => μπρε [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος].

γερά => γερά [Βρύσες, Βώροι, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

για => για [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

γιατί [ερωτηματικό μόριο] => γιάντα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες] | γιαΐντα [Εμπρόσνερος] | γιάγντα [Ανώγεια] | ντα [Αποδούλου, Σέλλες].

γρήγορα => γρήγορα [Άγιος Βασίλειος, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | γλήγορα [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | ογλήγορα [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος] | μάνι-μάνι [Ανατολή, Κελλάρια, Παλαιοχώρα] | γοργά [Παλαιοχώρα].

γύρω => γύρω [Άγιος Βασίλειος] | γύρου [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

δα => δα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Εμπρόσνερος, Σέλλες].

δέκα => δέκα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

δέκατος => δέκατος [Μάρθα].

δεν (Swadesh list) => δεν [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | δε [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Τύλισος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ε [Ανατολή] | εν [Ανατολή].

δεξιά (Swadesh list, ALE) => δεξιά [Βουλγάρω] | δεξά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Σέλλες].

δεύτερα => δεύτερα [Βραχάσι].

δεύτερος => δεύτερος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

δηλαδή => δηλαδή [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | δηλαδής [Βώροι, Σιρίλι].

διακόσια => διακόσα [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου].

δικός => δικός [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | εδικός [Ανατολή, Βραχάσι, Μάρθα, Σέλλες] | ο γεδικός [Ανατολή, Εμπρόσνερος].

διπλά => διπλά [Ανώγεια].

δίπλα => δίπλα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, ΜάρθαΜιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ποπέρα [Θεοδώρα].

δίχως => δίχως [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια].

δυνατά => δυνατά [Θεοδώρα, Παλαιοχώρα] | αδυνατά [Βρύσες, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα].

δύο (Swadesh list) => δύο [Ανατολή, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | δυο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] .

δύσκολα => δύσκολα [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού, Σέλλες, Σέλλες].

δώδεκα => δώδεκα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

δώθε => πώδε [Άγιος Γεώργιος].

εβδομήντα => εβδομήντα [Λαμπιώτες, Μάρθα].

εγώ (Swadesh list) => εγώ [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | γω [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

εδώ (Swadesh list) => επά [Σάσαλος] | επαέ [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βώροι, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | επαδά [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα, Σέλλες] | παδά [Άγιος Γεώργιος, Βρύσες] | παέ [Ανατολή] | εδά [Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Μάρθα, Σέλλες].

ειδάλλως => ειδάλλως [Βραχάσι, Σέλλες].

είκοσι (ALE) => είκοσι [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

είτε => είτε [Σέλλες].

εκατό (ALE) => εκατό [Άγιος Βασίλειος, Αποδούλου, Θεοδώρα, Μάρθα, Σέλλες, Τύλισος] | κατό [Θεοδώρα].

εκεί (Swadesh list) => εκιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | κια [Άγιος Γεώργιος, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια] | εκιέ [Άγιος Βασίλειος, Βώροι] | ατά [Μάρθα] | αυτού [Αποδούλου].

εκειδά => εκειδά [Βώροι, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | εκεδά [Ανώγεια].

εκείνη => εκείνη [Αποδούλου, Βουλγάρω, Θεοδώρα] | κεινιά [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια, Μάρθα, Σέλλες] | εκεινιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα] | κεινιέ [Άγιος Γεώργιος] | εκεινιέ [Ανατολή] | εκεινηνά [Θεοδώρα].

εκείνο => εκείνονα [Θεοδώρα] | κείνο [Βουλγάρω] | κεινονά [Βρύσες] | εκιονά [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Μάρθα] | έκιονα [Μιαμού] | κιονά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | γκιόνα [Βώροι] | εκιό [Εμπρόσνερος].

εκείνος (Swadesh list) => εκείνος [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | εκιοσάς [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Βώροι, Κελλάρια, Μάρθα] | κιοσάς [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Μάρθα, Τύλισος] | κιοσές [Ανατολή, Βώροι, Τύλισος] | εκιονάς [Ανατολή] | εκισάς [Ανατολή] | εκιόνασας [Βραχάσι] | εκεινοσάς [Θεοδώρα] | κεινοσάς [Βρύσες] | κιονασάς [Βουλγάρω, Θεοδώρα, Σέλλες] | εκιός [Εμπρόσνερος].

ελαφρά => ελαφρά [Θεοδώρα] | αλαφρά [Άγιος Γεώργιος].

εμείς (Swadesh list) => εμείς [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | μεις [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βώροι, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι].

εμένα => εμένα [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μάρθα, Σιρίλι] | μένα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Σάσαλος, Σέλλες].

ένα (Swadesh list) => ένα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

ενάμισι => ενάμισι [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια].

ένας (Swadesh list, ALE) => ένας [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ις [Μιαμού, Κελλάρια].

ενενήντα (ALE) => ενενήντα [Αποδούλου, Σέλλες, Τύλισος].

εννιά => εννιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος].

έντεκα => έντεκα [Θεοδώρα Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα].

ενώ => ενώ [Άγιος Βασίλειος, Βώροι].

εξεπιτούτου / επίτηδες => αξάργου [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι] | αξαργιοτού [Κελλάρια] | ξαργουτού [Ανώγεια, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | ξαργιτού [Αποδούλου] | ξεπίτηδες [Σιρίλι].

εξήντα => εξήντα [Θεοδώρα, Τύλισος].

έξι => έξε [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | εξ [Εμπρόσνερος].

έξω => όξω [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

επειδή (Swadesh list) => επειδής [Ανατολή, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα] | γιατί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | γιατίς [Βώροι].

έπειτα => έπειτα [Άγιος Γεώργιος, Λαμπιώτες].

εσείς => εσείς [Λαμπιώτες].

εσένα => εσένα [Ανατολή, Μάρθα, Σέλλες] | σένα [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Σιρίλι].

εσύ (Swadesh list) => εσύ [Ανατολή, Αποδούλου, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μάρθα, Σέλλες] | συ [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες].

έτσι => ετσά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | έτσα [Ανώγεια, Σιρίλι] | τσα [Ανατολή] | ετσέ [Ανατολή, Αποδούλου, Βώροι] | έτσε [Βώροι].

ετσιδά => ετσιδά [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Σάσαλος] | έτσιδα [Σιρίλι] | ετσιδέ [Άγιος Βασίλειος].

εύκολα => εύκολα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

εφτά => εφτά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι].

ζεστά => ζεστά [Άγιος Βασίλειος].

ζόρικα => ζόρικα [Αποδούλου].

ή => ή [Άγιος Βασίλειος, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες] | γή [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Σάσαλος, Βραχάσι, Σιρίλι, Τύλισος] | για [Ανατολή].

ήσυχα => ήσυχα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος].

θα => θα [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | δα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Μάρθα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | α [Ανατολή].

ίδια => ίδια [Ανατολή, Σιρίλι] | γίδια [Βραχάσι].

ίσα => ίσα [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

ίσαμε => ίσαμε [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | όσαμε [Ανατολή, Κελλάρια] | σάμε [Βρύσες, Τύλισος].

ίσια (ALE) => ντρέτα [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Σέλλες].

καβάλα => καβάλα [Βουλγάρω].

καθαρά => καθαρά [Βώροι, Τύλισος] | καθάρια [Σέλλες].

κάθε => κάθε [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | κάθα [Ανώγεια, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού].

καθεμιά => καθεμιά [Τύλισος] | καθαμιά [Κελλάρια].

καθένα => καθένα [Άγιος Γεώργιος, Σάσαλος].

καθένας => καθένας [Άγιος Βασίλειος, Βουλγάρω, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | καθαένας [Άγιος Γεώργιος] | καθανής [Ανατολή, Σέλλες] | καθαής [Ανώγεια, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος] | ο καθενής [Παλαιοχώρα,Τύλισος].

καθόλου => καθόλου [Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | κιαολιάς [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια, Μιαμού] | κιάουλιας [Ανώγεια, Εμπρόσνερος] | κιαουλιάς [Αποδούλου] | διαόλου [Παλαιοχώρα] | διαότι [Βρύσες].

καθώς => καθώς [Βραχάσι, Βρύσες, Λαμπιώτες, Σέλλες] | ως [Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι].

και (Swadesh list) => και [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | κι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

κακά / κακώς => κακά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Βρύσες, Σέλλες, Σιρίλι].

καλά => καλά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

καλημέρα => καλημέρα [Άγιος Βασίλειος, Βραχάσι, Βώροι, Μάρθα, Σέλλες].

καληνύχτα => καληνύχτα [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Θεοδώρα].

καλησπέρα => καλησπέρα [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Θεοδώρα, Σέλλες] | καλησπερούδια [Βώροι].

καλικούτσα / καβάλα στην πλάτη κάποιου => λάδια [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι, Τύλισος] | ψάρι-λάδι [Ανατολή] | ψάρι-λάι [Αποδούλου] | ψάρι-κοκόλι [Εμπρόσνερος] | ξίδι-λάδι [Εμπρόσνερος, Σάσαλος] | λάδια-κουρούπα [Μιαμού] | λάδια - κουρούπια [Μιαμού].

καλοβράδυ => καλήν αργατινή [Θεοδώρα].

καλύτερα => καλύτερα [Μάρθα] | καλλιά [Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες].

καμιά => καμιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βρύσες, Παλαιοχώρα] | κιαμιά [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

κάμποσο => κάμποσο [Παλαιοχώρα].

κάμποσος => κάμποσος [Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Σέλλες].

κανένα => κανένα [Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | κιανένα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Σέλλες, Τύλισος].

κανένας => κιανείς [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | κιαείς [Κελλάρια].

κάποιος (Swadesh list) => κάποιος [Ανατολή, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα].

κάπου => κάπου [Λαμπιώτες].

κάργα => κάργα [Τύλισος].

κατά => κατά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βώροι, Παλαιοχώρα, Σιρίλι].

καταγής => καταγής [Σέλλες].

κατάκαρδα => κατάκαρδα [Θεοδώρα].

κατακοιλιάρι / φόρτωμα ζώου δίχως σαμάρι => κατακοιλιάρι [Αποδούλου].

κατάμουτρα => κατάμουτρα [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα] | κατάμπουκα [Άγιος Γεώργιος].

καταπάνω => καταπάνω [Σιρίλι].

κατάσαρκα => κατάσαρκα [Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

κατάχαμα => κατάχαμα [Βραχάσι, Κελλάρια, Σάσαλος, Σιρίλι].

καταχείμωνα => μεσοχείμωνα [Ανώγεια].

κάτι => κάτι [Ανατολή, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα] | πράμα [Βραχάσι] | τίβοτσι [Παλαιοχώρα].

κατόπι => κατόπι [Σάσαλος].

κάτω => κάτω [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

κιόλας => κιόλας [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | κιόλα [Σέλλες].

κοντά / χρονικά => κοντά [Ανατολή, Θεοδώρα, Σάσαλος].

κοντά / χωρικά (Swadesh list) => κοντά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | σιμά [Βουλγάρω, Παλαιοχώρα].

κουτουρού => κουτουρού [Ανατολή].

κρίμα => κρίμας [Ανατολή, Θεοδώρα].

κρυφά => κρυφά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σιρίλι] | χωστά [Ανατολή, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα].

λιγάκι => λιγάκι [Βουλγάρω, Βρύσες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | ψιχάλι [Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα] | ψιχαλάκι [Βρύσες, Παλαιοχώρα].

λίγο => λίγο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | λίγα-λίγα [Σάσαλος] | έλιγο-έλιγο [Εμπρόσνερος] | μια ολιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | μια ουλιά [Ανώγεια, Αποδούλου, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα] | μνια ολιά [Βώροι] | μια σταλιά [Βραχάσι, Παλαιοχώρα].

λιγότερο => λιγότερο [Μιαμού].

λοιπόν => λοιπόν [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βώροι, Μάρθα, Σιρίλι] | λοιπός [Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Παλαιοχώρα] | δα [Άγιος Βασίλειος, Αποδούλου, Βρύσες, Κελλάρια, Εμπρόσνερος, Μάρθα, Μιαμού, Σιρίλι].

λοξά => λοξά [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Μιαμού].

μα => μα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Σιρίλι, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

μαζί => μαζί [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ομάδι [Ανατολή, Ανώγεια].

μαθές => μαθές [Άγιος Βασίλειος, Παλαιοχώρα] | μαθώς [Παλαιοχώρα].

μακάρι => μακάρι [Βουλγάρω] | μαγάρι [Εμπρόσνερος].

μακριά (Swadesh list) => μακριά [Τύλισος] | μακρά [Βραχάσι, Σάσαλος, Σέλλες] | αλάργο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

μας => μας [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | εμάς [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Σιρίλι].

με (Swadesh list) => με [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

μεθαύριο (ALE) => μεθαύριο [Βουλγάρω].

μερικοί => μερικοί [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Τύλισος] | μερδικοί [Κελλάρια, Μάρθα].

μέσα (Swadesh list) => μέσα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

μετά => μετά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

μεταξύ => μεταξύ [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες] | αναμεταξύ [Βραχάσι] | αναμεταξύς [Ανώγεια].

μην (Swadesh list) => μην [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Κελλάρια, Σάσαλος, Σέλλες] | μη [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος].

μήπως => κοντό [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή] | λόπις [Σάσαλος] | ίμπα [Ανώγεια, Θεοδώρα].

μήτε => μήτε [Βραχάσι] | μήδε [Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια] | μηδέ [Αποδούλου, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια] | μούδε [Ανατολή, Θεοδώρα, Τύλισος] | μουδέ [Ανώγεια, Βρύσες, Θεοδώρα, Μιαμού, Σάσαλος, Σιρίλι] | μούτε [Τύλισος].

μία (Swadesh list) => μια [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βώροι, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | μνια [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βώροι].

μιάμιση => μιάμιση [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Μιαμού].

μισιακά => συμισιακά [Άγιος Βασίλειος, Παλαιοχώρα].

μόλις => μόλις [Αποδούλου, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Σάσαλος] | μος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Κελλάρια, Μάρθα] | εδά-εδά [Μάρθα].

μοναχά => μοναχά [Βώροι].

μόνο => μόνο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | μονό [Αποδούλου, Θεοδώρα].

μονοκοπανιά => μονομιάς [Μιαμού].

μονόμπαντα => μονόπαντας [Ανατολή].

μου => μου [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

μούσκεμα => μουσκιούδι [Ανατολή] | βουρίδι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Τύλισος] | βουρί [Ανώγεια] |πλυμάρι [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι] | ολόγρος [Άγιος Γεώργιος] | σουρούδι [Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Σάσαλος] | σφουγκούδι [Μιαμού].

μπα => μπα [Βουλγάρω].

μπάρεμ / τουλάχιστον => μπάρεμου [Εμπρόσνερος] | σκιας [Ανώγεια, Σέλλες].

μπεσάς / βέβαια => μπεσάς [Βραχάσι] | λοδά [Εμπρόσνερος] | ζάβαλι [Παλαιοχώρα] | σάικα [Παλαιοχώρα].

μπόλικα => μπόλου-μπόλου [Άγιος Γεώργιος].

μπράβο => μπράβο [Άγιος Βασίλειος].

μπροστά => μπροστά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σάσαλος, Τύλισος] | προστά [Άγιος Γεώργιος] | μπροστάς [Τύλισος] | μπρος [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | ομπρός [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | όρτσα [Σέλλες].

μπρούμυτα => μπρούμυτα [Βώροι] | αμπούμπουρα [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Σέλλες] | μπούμπουρα [Θεοδώρα, Τύλισος] | μπούμουτα [Λαμπιώτες].

μωρέ => μωρέ [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι].

μωρή => μωρή [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα] | ωρή [Ανατολή].

να (μόριο) => να [Σέλλες].

να (σύνδεσμος) => να [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | α [Ανατολή, Βραχάσι].

ναι => ναι [Βρύσες, Εμπρόσνερος, Μάρθα, Παλαιοχώρα].

νοτικά / νότια => νοτικά [Ανώγεια].

ντεγριμί / διαγώνια => ντεγριμί [Τύλισος].

ντελόγο / αμέσως => ντελόγο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | ντελόγος [Παλαιοχώρα] | ντελόγκος [Εμπρόσνερος, Σάσαλος] | ζιμιό [Ανατολή, Θεοδώρα] | γιαμιάς [Αποδούλου] | γιαμνιάς [Βρύσες, Βώροι].

ντιπ => ντίπι [Βώροι].

νωρίς (ALE) => νωρίς [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | απονωρίς [Σέλλες].

νωρίτερα => νωρίτερα [Σάσαλος].

ξα / πάντα με την προσωπική αντωνυμία (ξα μου, ξα σου, ξα του) | σημαίνει δικαίωμα (μου, σου, του) => ξα [Ανατολή].

ξανά => ξανά [Ανατολή].

ξαφνικά => ξαφνικά [Βρύσες, Παλαιοχώρα] | άξαφνα [Κελλάρια] | μονομιάς [Τύλισος] | μονοκοπανιάς [Βουλγάρω] | μια κοπανιά [Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα] | μια γκοπανιά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Μιαμού, Τύλισος] | μιας κοπανιάς [Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Σάσαλος].

ξεκαλόκαιρα => ξεκαλόκαιρα [Ανώγεια].

ξοπίσω => ξοπίσω [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Εμπρόσνερος, Σιρίλι] | ξαποπίσω [Βρύσες] | αξοπίσω [Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια] | οξοπίσω [Ανώγεια].

ό,τι => ό,τι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

ογδόντα => ογδοήντα [Μάρθα].

ολημερίς => ολημερίς [Ανατολή, Σάσαλος] | ολημερνίς [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βραχάσι, Μιαμού, Τύλισος] | ολημέριως [Ανατολή] | ουλημερνίς [Εμπρόσνερος, Σιρίλι] | ολημερνίσιως [Αποδούλου].

όλο => όλο [Άγιος Βασίλειος, Βραχάσι, Θεοδώρα, Σέλλες].

ολόγυρα => γυρού-γυρού [Σάσαλος].

ολοένα / συνεχώς => ολοένα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Εμπρόσνερος] | ουλονένα [Ανώγεια] | ολονένα [Μιαμού].

ολότελα => ολότενα [Βραχάσι, Κελλάρια].

όμορφα => όμορφα [Βουλγάρω, Μιαμού, Σάσαλος, Σιρίλι].

όμως => όμως [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

όποιος => όποιος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | απού [Ανατολή, Ανώγεια].

όπου => όπου [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

όπως => όπως [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ως [Βώροι, Μιαμού, Σιρίλι].

όρθια => ορθά [Σέλλες].

όσο => όσο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

όσος => όσος [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

όταν => όταν [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Μιαμού, Σάσαλος, Τύλισος] | ότα [Άγιος Γεώργιος] | όντε [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | οντέ [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Σέλλες] | οντά [Άγιος Γεώργιος] | όντα [Ανατολή, Τύλισος] | όνταν [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Τύλισος] | οντέν [Ανατολή, Μάρθα] | όντεν [Ανατολή, Ανώγεια, Βραχάσι, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | οντενέ [Εμπρόσνερος, Λαμπιώτες] | όντενε [Λαμπιώτες] | οντές [Βώροι] | όντινα [Βώροι] | ότινα [Ανατολή, Βρύσες, Βώροι, Μάρθα] | οντό [Μάρθα].

ούτε => ούτε [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βώροι, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

όχι => όι [Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

οχτώ => οχτώ [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | οκτώ [Παλαιοχώρα].

οψιμότερα => οψιμότερα [Παλαιοχώρα].

πάλι => πάλι [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

παλιά => παλιά [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

παλιότερα => παλιότερα [Σάσαλος, Τύλισος] | παλιαιότερα [Σάσαλος].

πάντα => πάντα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι] | σαφί [Ανατολή, Ανώγεια, Θεοδώρα, Μάρθα].

παντού => παντού [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια].

παρά => παρά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

πάρα => πάρα [Θεοδώρα].

παραδίπλα => παραδίπλα [Σιρίλι].

παρακάτω => παρακάτω [Άγιος Γεώργιος, Μάρθα].

παρακεί => παρέκει [Βραχάσι].

παραλίγο => αλολίγο [Ανατολή, Ανώγεια, Σάσαλος] | απολίγο [Ανατολή, Εμπρόσνερος] | αστολίγο [Άγιος Γεώργιος] | ασκαρντί [Άγιος Γεώργιος] | χίντι-χίντι [Άγιος Γεώργιος] | ασκαντί [Βραχάσι, Τύλισος] | ασκαλντί [Βραχάσι] | γοργό [Βραχάσι].

παραμάσχαλα => αναμάσκαλα [Εμπρόσνερος, Θεοδώρα].

παραμέσα => παραμέσα [Άγιος Γεώργιος].

παραμπρός => παραμπρός [Άγιος Γεώργιος].

παραπάνω => παραπάνω [Βρύσες, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | παράνω [Σιρίλι].

παραπέρα => παραπέρα [Ανατολή, Βρύσες, Κελλάρια, Σάσαλος, Σιρίλι].

πάρωρα => πάρωρα [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Κελλάρια, Σέλλες] | παράουρα [Σιρίλι].

πενήντα => πενήντα [Αποδούλου, Λαμπιώτες, Σέλλες, Τύλισος].

πέντε (Swadesh list) => πέντε [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

πέρα => πέρα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

περισσότερο => περισσότερο [Βουλγάρω, Θεοδώρα, Μιαμού] | πλια [Ανώγεια, Βρύσες] | πλια και πλια [Βραχάσι] | πια [Παλαιοχώρα] | πιότερο [Παλαιοχώρα].

περίτου / προπάντος => περίτου [Ανατολή, Αποδούλου, Εμπρόσνερος, Μιαμού, Σάσαλος] | περίταμου [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι] | περίτουμου [Ανώγεια, Τύλισος].

πέρσι (ALE) => οπέρυσι [Θεοδώρα, Σέλλες].

πια => πια [Άγιος Γεώργιος] | πιας [Θεοδώρα] | μπλιο [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | πλιο [Βραχάσι, Σάσαλος].

πιο => πιο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | πια [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | πλιο [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βώροι, Μιαμού, Τύλισος] | πλια [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Μιαμού, Σέλλες, Σιρίλι] | μπιο [Παλαιοχώρα, Τύλισος].

πίσω => πίσω [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | οπίσω [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | απίσω [Σάσαλος].

πλάι => πλάι [Άγιος Βασίλειος].

ποιος (Swadesh list) => ποιος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

πολύ => πολύ [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | πολλά [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος] | καλά [Βραχάσι].

πολυώρα => πολυώρα [Άγιος Βασίλειος, Βραχάσι, Μάρθα].

πόσο => πόσο [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού, Σέλλες].

πόσος => πόσος [Ανατολή, Βουλγάρω, Κελλάρια, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

ποτέ => ποτέ [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βρύσες, Κελλάρια, Σέλλες] | ποτές [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Σιρίλι].

πότε (Swadesh list) => πότε [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βρύσες, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Κελλάρια] | πότες [Ανώγεια, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι].

πού => πού [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Βρύσες, Θεοδώρα, Σάσαλος].

που (Swadesh list) => που [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | απού [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σιρίλι] | οπού [Ανατολή, Αποδούλου, Λαμπιώτες].

πουθενά => πουθενά [Άγιος Βασίλειος,Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βρύσες, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | ποθές [Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Σάσαλος, Τύλισος].

πριν => πριν [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Μιαμού, Σέλλες, Σιρίλι] | πριχού [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | πρίχου [Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια] | πρι [Ανώγεια, Βουλγάρω, Βώροι].

προς => προς [Ανατολή, Αποδούλου, Βραχάσι, Θεοδώρα, Τύλισος] | όθε [Βρύσες, Παλαιοχώρα] | οθέ [Ανώγεια, Σιρίλι] | οθό [Βώροι].

προτού => προτού [Άγιος Γεώργιος, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Παλαιοχώρα].

πρόχειρα => έντρομα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι] | μπρόσκερο [Εμπρόσνερος, Σάσαλος] | μπροσκέρο [Αποδούλου] | μπρόσκερα [Ανώγεια] | ομπρόσκερο [Τύλισος] | ομπρόσερας [Μιαμού].

προχτές (ALE) => προθές [Μάρθα].

πρώιμα => πρώιμα [Θεοδώρα].

πρωιμότερα => πρωιμότερα [Παλαιοχώρα].

πρώτα => πρώτα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | πρώτας [Βραχάσι, Βρύσες, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σιρίλι].

πρώτος => πρώτος [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

πρωτύτερα => πρωτύτερα [Ανώγεια, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος] | πάρα μπρος [Βραχάσι, Μάρθα, Κελλάρια, Σέλλες].

πως => πως [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

πώς (Swadesh list) => πώς [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βώροι, Μάρθα, Σέλλες, Σιρίλι].

ραδιά-ραδιά / αμυδρά => ραδιά-ραδιά [Σέλλες].

σάματι / σάμπως => σάμπως [Τύλισος].

σαν => σαν [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | σα [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | ως [Βραχάσι, Κελλάρια, Μιαμού, Σάσαλος, Σιρίλι] | σαφίς [Εμπρόσνερος] |ωσάν [Ανώγεια, Βραχάσι, Μάρθα] | ωσά [Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού].

σαράντα (ALE) => σαράντα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

σας => σας [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Σάσαλος, Σέλλες] | εσάς [Άγιος Βασίλειος].

σε (Swadesh list) => σε [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

σήμερα => σήμερο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | σήμερι [Εμπρόσνερος].

σιγά => σιγά [Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι].

σιγά-σιγά => σιγά-σιγά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Θεοδώρα, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | αγάλι-γάλι [Άγιος Γεώργιος] | κούγια-κούγια [Άγιος Γεώργιος].

σίγουρα => σιγούρα [Παλαιοχώρα, Τύλισος].

σκέτα => σκέτα [Θεοδώρα].

σκοτεινά => σκοτεινά [Λαμπιώτες].

σου => σου [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Θεοδώρα, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Μάρθα, Σιρίλι].

σταυροπόδι => διπλοπόδι [Βουλγάρω].

σταυρωτά => σταυρωτά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Τύλισος].

στραβά => στραβά [Βουλγάρω, Θεοδώρα].

σφιχτά => σφιχτά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα, Τύλισος].

σωστά => σωστά [Κελλάρια, Σιρίλι].

τέζα / για νεκρό => τέζα [Βουλγάρω].

τέσσερα (Swadesh list) => τέσσερα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

τέσσερις (Swadesh list) => τέσσερις [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

τέταρτος => τέταρτος [Κελλάρια, Σιρίλι].

τέτοιος => τέτοιος [Ανατολή] | τέθιος [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Αποδούλου, Κελλάρια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Τύλισος].

τζάμπα => τζάμπα [Ανώγεια] | τσάμπα [Άγιος Γεώργιος, Παλαιοχώρα].

τι (Swadesh list) => ίντα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | ντα [Άγιος Γεώργιος, Θεοδώρα].

τίποτα => τίποτα [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Τύλισος] | τίποτας [Αποδούλου] | τίποτε [Άγιος Γεώργιος, Μιαμού] | τίποτες [Θεοδώρα] | τίβοτσι [Παλαιοχώρα] | πράμα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

τόσο => τόσο [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βουλγάρω, Μιαμού, Σιρίλι, Τύλισος] | τοσονά [Ανατολή] | τόσονα [Σιρίλι] | ντόσο [Μάρθα].

τόσος => τόσος [Βουλγάρω, Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

τότε => τότες [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Τύλισος] | τοτεσάς [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Τύλισος] | τοτεσά [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Κελλάρια] | τότεσας [Αποδούλου, Βώροι, Μιαμού, Σιρίλι, Τύλισος] | τότεσα [Ανώγεια] | ετότες [Κελλάρια] | ετοτεσά [Κελλάρια] | ετοτεσάς [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Παλαιοχώρα] | ετότεσας [Παλαιοχώρα, Σιρίλι, Τύλισος] | τόσε [Ανατολή] | δα [Κελλάρια].

τούτη => τούτη [Εμπρόσνερος] | τουτηνιά [Ανατολή] | τούτηνα [Αποδούλου] | ετούτηνε [Βώροι].

τούτο => τούτο [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια, Βραχάσι, Εμπρόσνερος] | τουτονά [Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Σάσαλος] | τούτονα [Άγιος Βασίλειος, Βρύσες, Βώροι, Σιρίλι] | ετούτονα [Άγιος Γεώργιος, Κελλάρια, Παλαιοχώρα] | τουτονέ [Άγιος Γεώργιος].

τούτος => ετούτος [Εμπρόσνερος] | ετουτοσάς [Βώροι] | τουτοσάς [Βρύσες].

τραγουδιστά => τραγουδιστά [Ανώγεια, Κελλάρια].

τρεις (Swadesh list) => τρεις [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

τρία (Swadesh list) => τρία [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

τριάντα => τριάντα [Άγιος Γεώργιος, Βραχάσι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Σέλλες].

τριγύρω => τριγύρω [Σέλλες].

τρίτος => τρίτος [Αποδούλου, Βουλγάρω, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Μάρθα, Σάσαλος, Σιρίλι].

τώρα => εδά [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος] | δα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι].

ύστερα => ύστερα [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος | ύστερις [Εμπρόσνερος] | κιαπόι [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Βραχάσι, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού] | κιαπόις [Αποδούλου, Βρύσες, Βώροι, Εμπρόσνερος, Θεοδώρα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι] | κιαπός [Τύλισος] | κιετέ [Ανώγεια] | απόκιας [Ανώγεια, Μάρθα, Παλαιοχώρα, Σιρίλι, Τύλισος] | αποκιάς [Θεοδώρα] | απόκια [Ανώγεια, Παλαιοχώρα] | παραΰστερα [Βραχάσι].

υστερότερα => υστερότερα [Εμπρόσνερος, Παλαιοχώρα, Σάσαλος].

φέτος => οφέτος [Θεοδώρα, Σάσαλος, Σέλλες].

φουντάνα / πλημμυριδόν => φουντάνα [Άγιος Γεώργιος].

χαλάλι => χαλάλι [Τύλισος].

χαμηλά => χαμηλά [Άγιος Γεώργιος, Ανώγεια, Βουλγάρω, Βραχάσι, Βώροι, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι].

χάμω => χάμε [Άγιος Βασίλειος, Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βραχάσι, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες, Τύλισος] | χάμες [Βουλγάρω, Λαμπιώτες, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι].

χαράματα => μόφωτα [Ανατολή, Σέλλες] | ποδιαφωτά [Σέλλες].

χαράμι => χαράμις [Παλαιοχώρα].

χειρότερα => χειρότερα [Σιρίλι].

χίλια (ALE) => χίλια [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βραχάσι, Θεοδώρα, Εμπρόσνερος, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σέλλες, Σιρίλι, Τύλισος].

χίλιες => χίλιες [Βουλγάρω, Βρύσες, Μιαμού].

χτες (ALE) => οψές [Σέλλες].

χύμα => χύμα [Παλαιοχώρα].

χώρια => χώρια [Άγιος Βασίλειος, Ανώγεια, Βραχάσι, Θεοδώρα, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Σιρίλι].

χωρίς => χωρίς [Άγιος Γεώργιος, Ανατολή, Ανώγεια, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι].

χωριστά => χωριστά [Άγιος Γεώργιος, Βουλγάρω, Βρύσες, Μάρθα, Μιαμού, Σάσαλος, Σέλλες].

ψηλά => ψηλά [Άγιος Γεώργιος, Αποδούλου, Βουλγάρω, Βρύσες, Θεοδώρα, Κελλάρια, Λαμπιώτες, Μάρθα, Μιαμού, Σέλλες, Τύλισος] | κρεμαστά [Ανώγεια].

ως / μέχρι => ως [Ανώγεια, Βουλγάρω, Κελλάρια, Μάρθα, Μιαμού, Παλαιοχώρα, Σάσαλος, Σιρίλι, Τύλισος].

ώσπου => ώσπου [Άγιος Γεώργιος] | ωστέ [Θεοδώρα] | ώστε [Σιρίλι] | ώστενα [Σάσαλος].

ωστόσο => ωστόσο [Άγιος Βασίλειος, Ανατολή, Σάσαλος].